دبیران شهرستان تاکستان (استان قزوین)
استاد راهنما :
دكتر سعید خواجه ای
استاد مشاور :
دکتر حیدر تورانی
بهار 1392
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چكیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده) :
پژوهش حاضر تحت عنوان بررسی رابطۀ سبک های رهبری(رابطه مدار و ضابطه مدار) با انگیزش شغلی دبیران شهرستان تاکستان می باشد. هدف از این پژوهش بررسی رابطۀ بین سبک های رهبری(رابطه مدار و ضابطه مدار) با انگیزش شغلی دبیران شهرستان تاکستان می باشد. در این پژوهش سبک رهبری (رابطه مدار و ضابطه مدار) به عنوان متغییر مستقل و انگیزش شغلی (وابستگی شغلی، قدرت شغلی و موفقیت شغلی) به عنوان متغییر وابسته در نظر گرفته شده است. این پژوهش با نمونه 184 نفری و از دبیران شهرستان تاکستان تشکیل شده است که تعداد نمونه به وسیله جدول مورگان تعیین و سپس بطور تصادفی طبقه ای انتخاب گردیده است. در این پژوهش از پرسشنامه سبک رهبری35 سوالی فیدلر و پرسشنامه انگیزش25 سوالی مک کله لند استفاده شده است. داده های این پژوهش با استفاده از آزمون Tو خی دو، فریدمن، من ویتنی و F مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان داد که در سبک رهبری مدیران با انگیزش شغلی دبیران رابطه ی معناداری وجود دارد و همچنین بین سبکهای رهبری مدیران و انگیزش موفقیت دبیران دبیرستانهای شهرستان تاکستان رابطه وجود دارد و اما در خصوص دو مولفه دیگر یعنی وابستگی شغلی و قدرت شغلی دبیران با سبکهای رهبری مدیران دبیرستانهای شهرستان تاکستان رابطه معناداری وجود نداشت. و در نهایت یافته ها این پیشنهاد را مطرح می کند که مسئولان آموزش و پرورش و تأمین منابع انسانی افرادی را برای سمت مدیریت مدارس انتخاب کنند که از رشته های مدیریت بوده و یا مرتبط با حرفه مدیریت باشند.
واژگان کلیدی : سبک رهبری(رابطه مدار- ضابطه مدار)، انگیزش شغلی، دبیران
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده
فصل اول:کلیات پژوهش
مقدمه. 3
1 – 1 بیان مساله. 4
2 – 1 اهمیت موضوع تحقیق وانگیزه انتخاب آن: 7
3 – 1 اهداف تحقیق: 12
هدف کلی تحقیق : 12
اهداف فرعی : 12
4 – 1 سوالات یا فرضیه های تحقیق : 12
فرضیه اصلی : 12
فرضیه های فرعی: 12
سوالات جانبی تحقیق.. 13
5 – 1 تعاریف مفهومی و عمیاتی وازه های کلیدی : 13
تعاریف مفهومی: 13
فصل دوم:ادبیات و پیشینه تحقیق
مقدمه. 17
1-2بخش اول مدیریت و سبک رهبری.. 18
1-1-2مدیریت و مدیران. 18
2-1-2مدیریت آموزشی.. 21
3 – 1- 2 اهمیت مدیریت آموزشی و ضرورت آن در آموزش و پرورش… 21
4 – 1- 2 نقش مدیر یا رهبر آموزشی.. 22
5 – 1- 2 ویژگی های مدیران آموزشی.. 25
6 – 1- 2 مهارتهای مدیران آموزشی.. 27
7 – 1- 2 خصوصیات ویژه برای رهبری آموزشی.. 29
8 – 1- 2 تفاوت مدیریت و رهبری.. 30
9 – 1- 2 رهبری در مدیریت: 30
10 – 1- 2 شخصیت و انتظارات رهبر. 33
11 – 1- 2 سبک رهبری.. 37
12 – 1- 2 تفاوت بین سبک رهبری وظیفه مدار و سبک رهبری رابطه مدار. 39
13 – 1- 2 نظریه ها و سیستم های مدیریت… 40
2 – 2 بخش دوم انگیزش… 44
1 – 2 – 2 تعاریف انگیزش… 44
2 – 2 – 2 اهمیت انگیزش… 46
3 – 2 – 2 انگیزش موفقیت… 48
4– 2 – 2 قدرت انگیزش… 49
5 – 2 – 2 روش های افزایش انگیزه 50
6 – 2 – 2 اهداف کلیدی برای ایجاد و حفظ انگیزش در کار. 52
7 – 2 – 2 نظریه های انگیزش… 59
بخش سوم : پیشینه تحقیق.. 64
1– 3 – 2 پیشینه تحقیق در داخل کشور. 64
2 – 3 – 2 پیشینه تحقیق در خارج از کشور. 67
نتیجه گیری.. 68
مدل تحقیق.. 69
فصل سوم:روش شناسی تحقیق
مقدمه. 71
1- 3 روش پژوهش : 71
2- 3 جامعه آماری : 71
3 – 3 نمونه آماری حجم نمونه و روش تعیین آن : 72
4- 3 ابزار اندازه گیری داده ها 73
5- 3 تعیین روایی و پایایی ابزار پژوهش: 74
6- 3 روش تجزیه و تحلیل داده ها 77
فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده های پژوهش
مقدمه. 80
4-1. سیمای پاسخگویان. 81
4-2. یافته های توصیفی.. 84
4-2-1. توصیف سؤالات پرسشنامه. 84
4-2-1-1. پرسشنامه انگیزه دبیران. 84
4-2-1-2. پرسشنامه سبک رهبری.. 109
4-2-2. توصیف مؤلفههای تحقیق.. 144
4-3. یافته های تحلیلی.. 149
4-3-1. بررسی توزیع مؤلفههای تحقیق.. 149
4-3-2. بررسی فرضیات تحقیق.. 151
4-3-3. یافتههای جانبی تحقیق.. 155
فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادها
5-1 مقدمه. 165
5-2 نتیجه گیری کلی.. 165
5-3خلاصه پژوهش…. 166
5-4فرضیات پژوهش و نتایج آنها 168
5-4-1بررسی فرضیه اصلی.. 168
5-4-2بررسی فرضیه اوّل. 169
5-4-3بررسی فرضیه دوّم. 170
5-4-4بررسی فرضیه سوم. 170
5-5نتایج یافته های جانبی پژوهش…. 171
5-6محدودیت ها 176
5-6-1محدودیت های در کنترل محقق.. 176
5-7پیشنهادات… 176
5-7-1 پیشنهادهایی مبنتی بر یافته های پژوهش…. 176
5-7-2 پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده 177
پیوست ها و ضمائم. 178
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول (3- 1) جامعه آماری.. 71
جدول 3 – 2 نمونه آماری.. 72
جدول 3 – 3 گویه های مربوط به هر یک از مولفه ها در پرسشنامه سبک رهبری.. 73
جدول 4 – 3 گویه های مربوط به هر یک از مولفه ها در پرسشنامه انگیزش… 73
جدول(5 – 3) نتایج آلفا برای پرسشنامه انگیزش… 75
جدول(6 – 3) نتایج آلفا برای پرسشنامه سبک رهبری.. 76
جدول شماره 4-1. توزیع پاسخگویان بر حسب جنسیت… 81
جدول شماره 4-2 . توزیع پاسخگویان بر حسب مدرک تحصیلی.. 82
جدول شماره 4-3. توزیع پاسخگویان بر حسب میزان سابقه. 83
جدول شماره 4-4. نسبت به خواسته ها و نیازهای افراد دیگر حساس هستید. 84
جدول شماره 4-5. در جلسات بحث و گفتگو رعایت حال دیگران را میکنید. 85
جدول شماره 4-6. موقعیت هایی را که نیازمند همکاری است به موقعیت هایی که نیازمند رقابت است ترجیح می دهید. 86
جدول شماره 4-7. هنگامی که برای همکاری و سازگاری ستایش شوید بهتر کار می کنید. 87
جدول شماره 4-8. از کارهای مشخص و سازمان داده شده بیزارید. بدین علت که آزادی در برقراری ارتباط با دوستان و در آمیختن اجتماعی با آنان محدود می شود. 88
جدول شماره 4-9. هنگامی که کاری را شروع می کنید تا پایان و رسیدن به نتیجه به کوش های خود ادامه می دهید. 89
جدول شماره 4-10. هنگام موقعیت های رقابت آمیز به سعی و تلاش خود خواهید افزود. 90
جدول شماره 4-11. مسئولیت پیروزی یا شکست در کارهای خود را به عهده می گیرید. 91
جدول شماره 4-12. علاقه مند هستید که کارها را موثر و بهتر از دیگران انجام دهید. 92
جدول شماره 4-13. معمولاً به سوی اهدافی جذب می شوید که تحمل بیشتر به کوشش و کنش بیشتر وادارتان می سازد. 93
جدول شماره 4-14. به دنبال موقعیت هایی هستید که بتوانید با مسولیت شخصی برای مشکلات راه حل پیدا کنید. 94
جدول شماره 4-15. تمایل دارید دیگران را در موفقیت خود سهیم بدانید. 95
جدول شماره 4-16. اغلب اوقات کیفیت کار خود را با دیگران مقایسه می کنید. 96
جدول شماره 4-17.زمانیکه مورد ارزشیابی کتبی قرار میگیرید جهت کسب امتیاز بالا مطالعه می کنید. 97
جدول شماره 4-18. معتقدید که داشتن اعتبار و نفوذ در دیگران بسیار مهمتر از عملکرد موثر است. 98
جدول شماره 4-19. آرزو دارید تأثیری ژرف در محیط کار خود پدید آورید و برای پذیرش خطرات آن آمادگی دارید. 99
جدول شماره 4-20. ترجیح می دهید که در موقعیت های رقابتی و عنان آور قرار بگیرید. 100
جدول شماره 4-21. از اینکه در یک گروه رهبر باشید و گروه را سازماندهی کنید لذت می برید. 101
جدول شماره 4-22. در مباحث سازنده شغلی که بتو.انید نطرات و. عقاید خود را به نحو بهتری به دیگران بقبولانید لذت می برید. 102
جدول شماره 4-23. اعتقاد دارید که منزلت اجتماعی یک شغل اهمیت آن است. 103
جدول شماره 4-24. تمایل دارید که در کارها بیشتر به دیگران دستور بدهید و کمتر دستورات آنها را بپذیرید. 104
جدول شماره 4-25. ترجیح می دهید که اغلب کارها را شخصاً انجام داده و کمتر به مشارکت و تشریک مساعی با دیگران رغبت نشان می دهید. 105
جدول شماره 4-26. در مواردیکه مجبور باشید به تنهایی به کار و فعالیت بپردازید احساس ناخشنودی می کنید. 106
جدول شماره 4-27. ترجیح می دهید در محل کار دوستان صمیمی و زیادی از بین همکاران داشته باشید. 107
. 107
جدول شماره 4-28. در کارهای گروهی مشارکت فعال دارید. 108
جدول شماره 4-29. علاقمند است به عنوان سخنگوی معلمان عمل کند. 109
جدول شماره 4-30. اضافه کاری را تشویق می کند. 110
جدول شماره 4-31. به معلمان در انجام کار آزادی کامل می دهد. 111
جدول شماره 4-32. معلمان را به اجرای روشهای یکسان تشویق می کند. 112
جدول شماره 4-33. به معلمین فرصت می دهد در حل مشکلات، قدرت قضاوت خود را بکار گیرند. 113
جدول شماره 4-34. نسبت به پیشی گرفتن از مدارس دیگر تاکید می ورزد. 114
جدول شماره 4-35. به عنوان نماینده معلمان عمل می کند. 115
جدول شماره 4-36. به معلمین برای کار بیشتر فشار می آورد. 116
جدول شماره 4-37. نظراتش را با معلمین در میان گذاشته و از واکنش آنها مطلع می شود. 117
جدول شماره 4-38. به معلمین فرصت می دهد همه کارها را به روشی که خود مطلوب می دانند انجام دهند. 118
جدول شماره 4-39. برای پیشرفت کار مدرسه بسیار کوشش می کند. 119
جدول شماره 4-40. به خوبی تعویق افتادن اقدامات و عدم اطمینان در امور را تحمل می کند. 120
جدول شماره 4-41. نظرات خود را در حضور افراد خارجی نیز برای معلمین بیان می کند. 121
جدول شماره 4-42. می کوشد کارها به سرعت انجام گیرد. 122
جدول شماره 4-43. افراد را در انتخاب کار آزاد می گذارد. 123
جدول شماره 4-44. تعارضات ایجاد شده در بین معلمان را خود فیصله می دهد. 124
جدول شماره 4-45. کسب اطلاعات دقیق راجع به جزئیات امور، مدیر را سردر گم می کند. 125
جدول شماره 4-46. در جلسات خارجی مدیر معلمان را معرفی می کند. 126
جدول شماره 4-47. از دادن آزادی به افراد در انجام امور اکراه دارد. 127
جدول شماره 4-48. راسا” در مورد نوع کار و نحوه انجام آن تصمیم می گیرد. 128
جدول شماره 4-49. برای افزایش بازدهی کلاس، فشارهای لازم را اعمال می کند. 129
جدول شماره 4-50. اختیار انجام بعضی از کارها را به خود معلمان واگذار می کند. 130
جدول شماره 4-51. مسائل را همانطور که پیش بینی کرده است رخ می دهد. 131
جدول شماره 4-52. به معلمین فرصت و امکان ابداع و ابتکار می دهد. 132
جدول شماره 4-53. به معلمین وظایف خاصی را محول می کند. 133
جدول شماره 4-54. مایل به ایجاد تغییر است… 134
جدول شماره 4-55. از معلمان می خواهد در تحقق اهدافی سخت بکوشند. 135
جدول شماره 4-56. به قضاوت معلمان اطمینان دارد. 136
جدول شماره 4-57. برنامه کارهایی که باید انجام گیرد، خود تنظیم می کند. 137
جدول شماره 4-58. از توجیه اقداماتی که انجام داده است امتناع می ورزد. 138
جدول شماره 4-59. می کوشد به معلمان اثبات کند که نظرش به نفع آنهاست. 139
جدول شماره 4-60. به معلمان اجازه می دهد تا سرعت کارشان را خود تنظیم کنند. 140
جدول شماره 4-61. معلمین را تشویق می کند تا بهتر از قبل عمل نمایند. 141
جدول شماره 4-62. بدون مشورت با معلمین عمل می کند. 142
جدول شماره 4-63. از معلمین می خواهد که استانداردها، ضوابط و مقررات را دقیقا رعایت کنند. 143
جدول شماره 4-64. توزیع پاسخگویان بر حسب سبک رهبری.. 144
جدول شماره 4- 65. توزیع پاسخگویان بر حسب ارزیابی از انگیزش موفقیت… 145
جدول شماره 4- 66. توزیع پاسخگویان بر حسب ارزیابی از وابستگی شغلی.. 146
جدول شماره 4- 67. توزیع پاسخگویان بر حسب ارزیابی از قدرت شغلی.. 147
جدول شماره 4- 68. توزیع پاسخگویان بر حسب ارزیابی ازانگیزه دبیران. 148
جدول شماره 4-69. بررسی وضعیت توزیع مؤلفه های تحقیق.. 149
جدول شماره 4-70. نتایج آزمون T برای بررسی فرضیه اصلی تحقیق.. 151
جدول شماره 4-71. نتایج آزمون T برای بررسی فرضیه اول تحقیق.. 152
جدول شماره 4-72. نتایج آزمون T برای بررسی فرضیه دوم تحقیق.. 153
جدول شماره 4-73. نتایج آزمون T برای بررسی فرضیه سوم تحقیق.. 154
جدول شماره 4-74. نتایج آزمون خیدو برای بررسی رابطه بین جنسیت و درک از سبک رهبری.. 155
جدول شماره 4-75. نتایج آزمون خیدو برای بررسی رابطه بین تحصیلات و درک از سبک رهبری.. 156
جدول شماره 4-76. نتایج آزمون خیدو برای بررسی رابطه بین سابقه خدمت و درک از سبک رهبری.. 157
جدول شماره 4-77. نتایج آزمون منویتنی برای بررسی رابطه بین جنسیت و وابستگی و قدرت شغلی.. 158
جدول شماره 4-78. نتایج آزمون T برای بررسی رابطه بین جنسیت و انگیزش موفقیت و انگیزه دبیران. 158
جدول شماره 4-79. نتایج آزمون منویتنی برای بررسی رابطه بین تحصیلات و وابستگی و قدرت شغلی.. 159
جدول شماره 4-80 نتایج آزمون T برای بررسی رابطه بین تحصیلات و انگیزش موفقیت و انگیزه دبیران. 160
جدول شماره 4-81. نتایج آزمون کروسکال والیس برای بررسی رابطه بین سابقه خدمت و وابستگی و قدرت شغلی.. 160
جدول شماره 4-82. نتایج آزمون F برای بررسی رابطه بین سابقه خدمت و انگیزش موفقیت و انگیزه دبیران. 161
جدول شماره 4-83. نتایج آزمون فریدمن برای تعیین مؤلفه غالب انگیزه در دبیران. 162
جدول شماره 4-84. نتایج آزمون فریدمن برای تعیین مؤلفه غالب انگیزه در دبیران مرد. 162
جدول شماره 4- 85. نتایج آزمون فریدمن برای تعیین مؤلفه غالب انگیزه در دبیران زن. 163
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودارشماره 4-1. توزیع پاسخگویان بر حسب جنسیت… 81
نمودار شماره 4-2 . توزیع پاسخگویان بر حسب مدرک تحصیلی.. 82
نمودار شماره 4-3. توزیع پاسخگویان بر حسب میزان سابقه. 83
نمودار شماره 4- 4. نسبت به خواسته ها و نیازهای افراد دیگر حساس هستید. 84
نمودار شماره 4- 5. در جلسات بحث و گفتگو رعایت حال دیگران را میکنید. 85
نمودار شماره 4- 6. موقعیت هایی را که نیازمند همکاری است به موقعیت هایی که نیازمند رقابت است ترجیح می دهید. 86
نمودار شماره 4- 7. هنگامی که برای همکاری و سازگاری ستایش شوید بهتر کار می کنید. 87
نمودار شماره 4- 8. از کارهای مشخص و سازمان داده شده بیزارید. بدین علت که آزادی در برقراری ارتباط با دوستان و در آمیختن اجتماعی با آنان محدود می شود. 88
نمودار شماره 4- 9. هنگامی که کاری را شروع می کنید تا پایان و رسیدن به نتیجه به کوش های خود ادامه می دهید. 89
نمودار شماره 4- 10. هنگام موقعیت های رقابت آمیز به سعی و تلاش خود خواهید افزود. 90
نمودار شماره 4- 11. مسئولیت پیروزی یا شکست در کارهای خود را به عهده می گیرید. 91
نمودار شماره 4- 12. علاقه مند هستید که کارها را موثر و بهتر از دیگران انجام دهید. 92
نمودار شماره 4- 13. معمولاً به سوی اهدافی جذب می شوید که تحمل بیشتر به کوشش و کنش بیشتر وادارتان می سازد. 93
نمودار شماره 4- 14. به دنبال موقعیت هایی هستید که بتوانید با مسولیت شخصی برای مشکلات راه حل پیدا کنید. 94
نمودار شماره 4- 15. تمایل دارید دیگران را در موفقیت خود سهیم بدانید. 95
نمودار شماره 4- 16. اغلب اوقات کیفیت کار خود را با دیگران مقایسه می کنید. 96
نمودار شماره 4- 17. زمانیکه مورد ارزشیابی کتبی قرار می گیرید جهت کسب امتیاز بالا مطالعه می کنید. 97
نمودار شماره 4- 18. معتقدید که داشتن اعتبار و نفوذ در دیگران بسیار مهمتر از عملکرد موثر است. 98
نمودار شماره 4- 19. آرزو دارید تأثیری ژرف در محیط کار خود پدید آورید و برای پذیرش خطرات آن آمادگی دارید. 99
نمودار شماره 4- 20. ترجیح می دهید که در موقعیت های رقابتی و عنان آور قرار بگیرید. 100
نمودار شماره 4- 21. از اینکه در یک گروه رهبر باشید و گروه را سازماندهی کنید لذت می برید. 101
نمودار شماره 4- 22. در مباحث سازنده شغلی که بتو.انید نطرات و. عقاید خود را به نحو بهتری به دیگران بقبولانید لذت می برید 102
نمودار شماره 4- 23. اعتقاد دارید که منزلت اجتماعی یک شغل اهمیت آن است. 103
نمودار شماره 4- 24. تمایل دارید که در کارها بیشتر به دیگران دستور بدهید و کمتر دستورات آنها را بپذیرید. 104
نمودار شماره 4- 25. ترجیح می دهید که اغلب کارها را شخصاً انجام داده و کمتر به مشارکت و تشریک مساعی با دیگران رغبت نشان می دهید. 105
نمودار شماره 4- 26. در مواردیکه مجبور باشید به تنهایی به کار و فعالیت بپردازید احساس ناخشنودی می کنید. 106
نمودار شماره 4- 27. ترجیح می دهید در محل کار دوستان صمیمی و زیادی از بین همکاران داشته باشید. 107
نمودار شماره 4- 28. در کارهای گروهی مشارکت فعال دارید. 108
نمودار شماره 4- 29. علاقمند است به عنوان سخنگوی معلمان عمل کند. 109
نمودار شماره 4- 30. اضافه کاری را تشویق می کند. 110
نمودار شماره 4- 31. به معلمان در انجام کار آزادی کامل می دهد. 111
نمودار شماره 4- 32. معلمان را به اجرای روشهای یکسان تشویق می کند. 112
نمودار شماره 4- 33. به معلمین فرصت می دهد در حل مشکلات، قدرت قضاوت خود را بکار گیرند. 113
نمودار شماره 4- 34. نسبت به پیشی گرفتن از مدارس دیگر تاکید می ورزد. 114
نمودار شماره 4- 35. به عنوان نماینده معلمان عمل می کند. 115
نمودار شماره 4- 36. به معلمین برای کار بیشتر فشار می آورد. 116
نمودار شماره 4- 37. نظراتش را با معلمین در میان گذاشته و از واکنش آنها مطلع می شود. 117
نمودار شماره 4- 38. به معلمین فرصت می دهد همه کارها را به روشی که خود مطلوب می دانند انجام دهند. 118
نمودار شماره 4- 39. برای پیشرفت کار مدرسه بسیار کوشش می کند. 119
نمودار شماره 4- 40. به خوبی تعویق افتادن اقدامات و عدم اطمینان در امور را تحمل می کند. 120
نمودار شماره 4- 41. نظرات خود را در حضور افراد خارجی نیز برای معلمین بیان می کند. 121
نمودار شماره 4-42. می کوشد کارها به سرعت انجام گیرد. 122
نمودار شماره 4- 43. افراد را در انتخاب کار آزاد می گذارد. 123
نمودار شماره 4- 44. تعارضات ایجاد شده در بین معلمان را خود فیصله می دهد. 124
نمودار شماره 4- 45. کسب اطلاعات دقیق راجع به جزئیات امور، مدیر را سردر گم می کند. 125
نمودار شماره 4- 46. در جلسات خارجی مدیر معلمان را معرفی می کند. 126
نمودار شماره 4- 47. از دادن آزادی به افراد در انجام امور اکراه دارد. 127
نمودار شماره 4- 48. راساً” در مورد نوع کار و نحوه انجام آن تصمیم می گیرد. 128
نمودار شماره 4- 49. برای افزایش بازدهی کلاس، فشارهای لازم را اعمال می کند. 129
نمودار شماره 4- 50. اختیار انجام بعضی از کارها را به خود معلمان واگذار می کند. 130
نمودار شماره 4- 51. مسائل را همانطور که پیش بینی کرده است رخ می دهد. 131
نمودار شماره 4- 52. به معلمین فرصت و امکان ابداع و ابتکار می دهد. 132
نمودار شماره 4- 53. به معلمین وظایف خاصی را محول می کند. 133
نمودار شماره 4- 54. مایل به ایجاد تغییر است… 134
نمودار شماره 4- 55. از معلمان می خواهد در تحقق اهدافی سخت بکوشند. 135
نمودار شماره 4- 56. به قضاوت معلمان اطمینان دارد. 136
نمودار شماره 4- 57. برنامه کارهایی که باید انجام گیرد، خود تنظیم می کند. 137
نمودار شماره 4- 58. از توجیه اقداماتی که انجام داده است امتناع می ورزد. 138
نمودار شماره 4- 59. می کوشد به معلمان اثبات کند که نظرش به نفع آنهاست. 139
نمودار شماره 4- 60. به معلمان اجازه می دهد تا سرعت کارشان را خود تنظیم کنند. 140
نمودار شماره 4- 61. معلمین را تشویق می کند تا بهتر از قبل عمل نمایند. 141
نمودار شماره 4- 62. بدون مشورت با معلمین عمل می کند. 142
نمودار شماره 4- 63. از معلمین می خواهد که استانداردها، ضوابط ومقررات را دقیقا رعایت کنند. 143
نمودار شماره 4-64. توزیع پاسخگویان بر حسب سبک رهبری.. 144
نمودار شماره 4- 65. توزیع پاسخگویان بر حسب ارزیابی از انگیزش موفقیت… 145
نمودار شماره 4- 66. توزیع پاسخگویان بر حسب ارزیابی از وابستگی شغلی.. 146
نمودار شماره 4- 67. توزیع پاسخگویان بر حسب ارزیابی از قدرت شغلی.. 147
نمودار شماره 4- 68. توزیع پاسخگویان بر حسب ارزیابی ازانگیزه دبیران 148
فهرست اشکال
عنوان صفحه
شکل (1 – 2) وضعیت سبک رهبری وظیفه مدار. 39
شکل (2 – 2) وضعیت سبک رهبری رابطه مدار 40
چکیده:
پژوهش حاضر تحت عنوان بررسی رابطۀ سبک های رهبری(رابطه مدار و ضابطه مدار) با انگیزش شغلی دبیران شهرستان تاکستان می باشد. هدف از این پژوهش بررسی رابطۀ بین سبک های رهبری(رابطه مدار و ضابطه مدار) با انگیزش شغلی دبیران شهرستان تاکستان می باشد. در این پژوهش سبک رهبری (رابطه مدار و ضابطه مدار) به عنوان متغییر مستقل و انگیزش شغلی (وابستگی شغلی، قدرت شغلی و موفقیت شغلی) به عنوان متغییر وابسته در نظر گرفته شده است. این پژوهش با نمونه 184 نفری و از دبیران شهرستان تاکستان تشکیل شده است که تعداد نمونه به وسیله جدول مورگان تعیین و سپس بطور تصادفی طبقه ای انتخاب گردیده است. در این پژوهش از پرسشنامه سبک رهبری35 سوالی فیدلر و پرسشنامه انگیزش25 سوالی مک کله لند استفاده شده است. داده های این پژوهش با استفاده از آزمون Tو خی دو، فریدمن، من ویتنی و F مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان داد که در سبک رهبری مدیران با انگیزش شغلی دبیران رابطه ی معناداری وجود دارد و همچنین بین سبکهای رهبری مدیران و انگیزش موفقیت دبیران دبیرستانهای شهرستان تاکستان رابطه وجود دارد و اما در خصوص دو مولفه دیگر یعنی وابستگی شغلی و قدرت شغلی دبیران با سبکهای رهبری مدیران دبیرستانهای شهرستان تاکستان رابطه معناداری وجود نداشت. و در نهایت یافته ها این پیشنهاد را مطرح می کند که مسئولان آموزش و پرورش و تأمین منابع انسانی افرادی را برای سمت مدیریت مدارس انتخاب کنند که از رشته های مدیریت بوده و یا مرتبط با حرفه مدیریت باشند.
واژگان کلیدی : سبک رهبری(رابطه مدار- ضابطه مدار)، انگیزش شغلی، دبیران
مقدمه
مدیریت در زندگی انسان مطلب تازه ایی نیست، بلکه از همان دورانی که زیست گروهی بشر آغاز شد وجود داشته است. از وقتی انسانها به اهمیت همکاری پی بردند و برای رسیدن به هدفهای مشترکدر کنار هم قرار گرفتند، مدیریت هم به وجود آمد وکم کم عامل تشکیل جماعتهای بزرگ و گسترده شد، تا آن جا که قومها و قبیله ها و ملتها شکل گرفتند.(علی رووف،1381 :33 )
مدیر کسی است که بتواند در محیط کار خود به اقتضای موقعیت، اصول ویافته های علمی ومهارتهای فنی را هنرمندانه و با رعایت موازین اخلاقی به کار بندد، مشکلات را حل کند و هدفی را تحقق بخشد.(رحیمی،1380 :91-90 )
مدیران در واقع دیده بان فرایند انجام کارها در خط مقدم سازمان هستند. کمتر کسی به اندازه آنان می تواند به طور ملموس وعینی شاهد نوسانات ، کاستی ها،نقاط قوت وضعف سازمان ها و کارکنان مدارس باشد. آنان علاوه بر مسئولیت در منافع کارکنان ونیازها و خواسته ها ی ایشان، پشتیبانی نیازهای بازار را نیز عهده دارند.(تورانی ،1386 :88 )
رهبری یعنی قدرت جذب افراد و تاثیر نفوذ در آنها آن چنان که افراد (پیروان) به طور داوطلبانه شخصیت و رهبری فرد را در یک شرایط بهینه بپذیرد. (رحیمی،1380 : 90 )
نقش مدیر یا رهبر آموزشی: عبارت است ازحمایت و تقویت و یاری و مساعدت و سر انجام همکاری کردن و نه دستور دادن و هدایت کردن، به همین جهت است که می گوییم مدیریت آموزشی از اهمیت نیفتاده بلکه منظور و ماهیت آن تفاوت کرده است. مقام مدیریت و رهبری آموزشی برای میسر ساختن امکانات رشد و شکوفایی از راه قبول مسئولیت و بروز ابتکار و خلاقیت بکار برده می شود و مفهوم قدیم آن که معلم را فردی مطیع و سازگار و پیرو نظر مدیر می دانست بکلی کنار گذاشته است.(وایلز، ترجمه طوسی،1377:7 )
1 – 1 بیان مساله
یکی از وظیفه های مدیریت و رهبری آموزشی به وجود آوردن محیطی سالم و مطلوب در آموزشگاه است.در بعضی از آموزشگاهها، محیط کار شادی بخش و روح افزا، و در پاره ای دیگر محیط چنان کسل کننده و نامطبوع است که معلم و دانش آموز از آموزشگاه تنفر دارند و یا جایی که ممکن است از آن می پرهیزند. در آموزشگاه نوع اول، معلمان به یکدیگر علاقه مند هستند واز کار کردن با دانش آموزان لذت می برند. در آموزشگاههای نوع دوم امور مشترک بین معلمان بسیار کم و محدود است و معلمان در اولین فرصت ممکن خود را از دسترس دانش آموزان دور می سازند.اختلافی که در این دو نوع آموزشگاه دیده می شود بیشتر ناشی از روشی است که مدیر یا رهبر آموزشی در مناسبات خود با افراد پیش می گیرد و چگونگی روابط میان افراد را معین می سازد. (وایلز، ترجمه طوسی، 1377، 19)
علت انجام نشدن بسیاری از کارها، روش کهنه و غیر کارآمداست، و این در حالی است که مدیران به روش های قدیمی و سنتی اصرار می ورزند و می خواهند مشکلات امروز را به روش دیروز حل کنند. در حالی که در شرایط امروز پاسخ گو نیست. به جای تغییر روش ها به بازرسی و سوال و جواب کردن زیردستان می پردازند، در حالی که علت انجام نشدن بسیاری از امور در استفاده از روش های ناکارآمد است، نه عدم تلاش و تعهد زیردستان.
کارکنان سازمان حتی بیش تر از گذشته کار می کنند و وقت می گذارند، اما کارها پیش نمی رود، چون از روش ها و ابزار وفنونی استفاده می شود که به روز و کارا نیست. بنابراین به جای عوض کردن کارکنان سازمان و باز خواست بی رویه آنان، روش ها را تغییر دهید».(تورانی،1388:30).
مدیر یا رهبر آموزشی موظف است که موجبات تشویق دیگران، و بروز استعداد رهبری را در آنان فراهم سازد.اگر قرار باشد که کارکنان یک آموزشگاه بیشترین نیرو و قدرت را در کار خود به کار برندباید وسایل استفاده از عقاید و نظرهای دیگران و به کار بستن آنها را هم برای آنان فراهم ساخت.ایجاد محیطی که کارکنان آمموزشگاه تمام کوشش خود را وقف آموزش و پرورش نمایند، باید یکی از اساسی ترین وظیفه های مدیر و رهبر آموزشی باشد. نخستین گام در بهبود آموزشگاه تعیین هدفها و مقاصد مشترک است.یکی از دلایلی که رهبری آموزشی را توجیه می کندعبارت از این است که موافقت معلمان را در کوشش برای مقاصد معین و روشهای اجرائی خاص جلب نماید. (وایلز ،ترجمه طوسی،1377:7 ).
بسیاری از مدیران و رهبران آموزشی در تشویق کارکنان خود، آن قدر درنگ می کنند تا کاملا به پایان برسد. مشکل این است که شاید هرگز به نقطه پایان نرسند! منتظر نباشیم تا افراد را فقط پس از اخذ نتیجه تشویق کنیم بهتر است پیشرفت را ستایش کنیم تا فرد در مسیر پیشرفت قرار گیردو به استمرار و تداوم آن دلگرم باشد، این کار انگیزه آفرین است. (تورانی،1388:33).
انگیزش از مباحث اساسی سازمان و مدیریت و به ویژه مدیریت در آموزش و پرورش است. میزان کوشش و فعالیت هر فرد در سازمان به میزان انگیزش او بستگی دارد. مطالعه ی انگیزش،کوشش برای شناخت و پاسخ چراهای رفتار است. این که چرا انسانها رفتارهای متفاوتی دارند؟ و چرا یک معلم یا دانش آموز کار خود را با میل، رغبت، پشتکار، جدیّت و به هنگام انجام می دهد و دانش آموز و معلم دیگر برای انجام دادن حداقل کار باید تحت فشار قرار گیرد، از مباحث انگیزش می باشد.(رحیمی خانیانی،1380:3).
هدف از مطالعه انگیزش در مدیریت آموزشی، شناخت و درک نیازها، رفتار و شخصیت دانش آموزان، معلمان وکارکنان و هدایت رفتار آن ها به سوی رفتاری مطلوب بر اساس احترام، ارزش، خود پنداری، شناخت، خودآگاهی، عدالت پی بردن به استعدادها و نیروهای افراد است.(رحیمی خانیانی،1380:64).
آرمسترانگ (2002) بیان می کند که پنج حوزه وجود دارد که در آنها نیازهای کارکنان ممکن است پاداش های غیر مالی محسوب شود. موفقیت، کسب احترام، مسئولیت، نفوذ و رشد شخصی از این موارد، احتمال دارد که دو مورد اول یعنی موفقیت و کسب احترام تقریبا برای همه کارکنان به کار می رود، مسئولیت، نفوذ و رشد شخصی بسیار بیش از مقداری که ممکن است تصور شود، برای کارکنان قابل استفاده هستند. هر کسی دوست دارد تا