(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

پژوهش حاضر با هدف  “بررسی مدل مسیری قدرت رابطه با مشتریان در موسسات خدمات مالی( بانک ها و شرکت های بیمه شهر ایلام” انجام شد. روش تحقیق مورد استفاده در این تحقیق، توصیفی و از نوع همبستگی – مدل معادلات ساختاری بوده است.جامعه آماری این تحقیق شامل مشتریان بانک ها و شرکت های بیمه ی شهر ایلام می باشد. برای انتخاب نمونه چون حجم جامعه مورد نظر نامحدود است از فرمول کوکران برای جامعه ی نامحدود استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه استاندارد و محقق ساخته بوده که پایایی آن با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ 0.874 بدست آمده است که نشانگر تائید پایایی پرسشنامه مورد نظر می باشد. نهایتاً مجموعه داده­ ها به کمک نرم افزار spss16 و 8.5LISREL با مدل­سازی معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان دادند که بین مقدمات سرمایه گذاری رابطه ی ادراک شده، اعتماد،تعهد، قدرت رابطه و برایند ان(خودافشایی، تبلیغات دهان به دهان مثبت، وفاداری رفتاری و مصونیت رقابتی ارتباط مثبت و معنادار وجود دارد.

واژگان کلیدی: قدرت رابطه،  سرمایه گذاری رابطه ی ادراک شده، اعتماد، تعهد

  فهرست مطالب

عنوان                                                                                         صفحه                                                                                                         

فصل اول: کلیات تحقیق…………………………………………………………..1

1-1مقدمه………………………………………………………………………………………………………………..1

1-2بیان مسئله…………………………………………………………………………………………………………….2

1-3 ضرورت و اهمیت………………………………………………………………………………………………..3

1-  4 اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………………5

1-4-1 اهداف کلی تحقیق…………………………………………………………………………………………..5

1-4-2-فرضیات تحقیق………………………………………………………………………………………………5

1-5 سوالات پژوهش………………………………………………………………………………………………….6

1-6 قلمرو تحقیق……………………………………………………………………………………………………….5

1-7 روش تحقیق………………………………………………………………………………………………………..6

1-8 کاربرد نتایج تحقیق………………………………………………………………………………………………7

1- 9 تعریف متغیرها……………………………………………………………………………………………………7

1-9-1 تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها………………………………………………………………………7

خلاصه ی فصل………………………………………………………………………………………………………..11

فصل دوم:ادبیات تحقیق…………………………………………………………12

2-1 مقدمه………………………………………………………………………………………………………………12

2-2 مبانی نظری……………………………………………………………………………………………………….14

2-2- 1 نظریه ی ارتباطات………………………………………………………………………………………….15

2-2-1-1 نظریه ی تعامل بنیادین…………………………………………………………………………………15

2-2-1-2 نظریه ی نفوذ اجتماعی………………………………………………………………………………..16

2-2-1-3 نظریه ی تبادل اجتماعی……………………………………………………………………………….16

2-2-1- 4 نظریه ی مدیریت حریم ارتباطات…………………………………………………………………17

2-2-1-5 نظریه ی فرهنگ سازمانی…………………………………………………………………………….18

2-2-2 قدرت رابطه…………………………………………………………………………………………………..18

2-2-3 سرمایه گذاری رابطه ی ادراک شده………………………………………………………………….20

2-2-4 همکاری……………………………………………………………………………………………………….23

2-2-5 قدرت متوازن………………………………………………………………………………………………..25

2-2-6 ارتباطات بین فردی…………………………………………………………………………………………26

2-2-7 تعلق…………………………………………………………………………………………………………….29

2-2-8 ارزش های مشترک………………………………………………………………………………………..32

2-2-9 اعتماد…………………………………………………………………………………………………………..35

2-2-10 عدم تعارض مخرب………………………………………………………………………………………37

2-2-11 تعهد………………………………………………………………………………………………………….39

2-2-12 تبلیغات دهان به دهان مثبت…………………………………………………………………………….41

2-2-13 وفاداری رفتاری……………………………………………………………………………………………43

2-2-14 مصونیت رقابتی……………………………………………………………………………………………45

2-2-15 برخورد ترجیهی…………………………………………………………………………………………..47

2-2-16 کیفیت خدمات…………………………………………………………………………………………….48

2-2-17خودافشایی…………………………………………………………………………………………………..52

2-3 پیشینه ی تجربی…………………………………………………………………………………………………53

2-3-1 تحقیقات انجام شده در خارج از ایران………………………………………………………………..53

2-3-2 تحقیقات انجام شده در  داخل ایران…………………………………………………………………..56

2-4 مدل پیشنهادی تحقیق………………………………………………………………………………………….59

خلاصه ی فصل………………………………………………………………………………………………………..60

فصل سوم: روش شناسی………………………………………………………….61

3-1 مقدمه………………………………………………………………………………………………………………61

3-2 روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………..62

3-3 جامعه و نمونه اماری……………………………………………………………………………………………63

3-3-1 روش نمونه گیری و حجم نمونه………………………………………………………………………..63

3-3-1-1 تعیین حجم نمونه………………………………………………………………………………………..64

3-4 روش جمع اوری داده ها……………………………………………………………………………………..65

3-4-1 مطالعات کتابخانه ای……………………………………………………………………………………….65

3-4-2 مطالعات میدانی……………………………………………………………………………………………..66

3-5 ابزار تحقیق……………………………………………………………………………………………………….66

3-5-1 ابزارهای ازمون………………………………………………………………………………………………67

3-5-2 روایی ابزار پژوهش…………………………………………………………………………………………68

3-5-2-1 روایی محتوا………………………………………………………………………………………………69

3-5-3 پایایی…………………………………………………………………………………………………………..69

3-6 روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………..71

3-6-1 امار توصیقی………………………………………………………………………………………………….71

3-6-2 امار استنباطی…………………………………………………………………………………………………71

3-6-2-1 تشریح مدلسازی معادلات ساختاری……………………………………………………………….71

3-6-2-1-1 متغیر پنهان و متغیر مشاهده شده…………………………………………………………………72

3-6-2-2-2طراحی مدل معادلات ساختاری………………………………………………………………….73

3-6-2-2-3 بار عاملی………………………………………………………………………………………………74

3-6-3 شاخص های برازش مدل…………………………………………………………………………………74

3-6-3-1 شاخص های مطلق………………………………………………………………………………………74

 

3-6-3-2 شاخص های نسبی………………………………………………………………………………………75

خلاصه ی فصل………………………………………………………………………………………………………..76

فصل چهارم تجزیه و تحلیل اطلاعات…………………………………………77

4-1 مقدمه………………………………………………………………………………………………………………77

4-2تحلیل توصیفی…………………………………………………………………………………………………..77

4-3 یافته های استنباطی…………………………………………………………………………………………….80

3-4-1 تحلیل عاملی متغیرهای مدل…………………………………………………………………………….80

3-4-1-1تحلیل عاملی متغیرهای مستقل بخش اول…………………………………………………………81

3-4-1-2تحلیل عاملی متغیرهای وابسته بخش اول………………………………………………………….84

4-3-2بررسی مدل ساختاری متغیرهای مستقل بخش اول………………………………………………….85

4-3-3 تحلیل عاملی متغیرهای وابسته بخش دوم…………………………………………………………….88

4-3-4بررسی مدل ساختاری متغیرهای وابسته بخش دو……………………………………………………89

4-3- 5 تحلیل عاملی متغیرهای وابسته بخش سوم……………………………………………………………91

4-3- 6 بررسی مدل ساختاری متغیرهای بخش سوم تحقیق……………………………………………….92

4-4 بررسی سوالات تحقیق………………………………………………………………………………………..94

4-4-1 بررسی سوال اول تحقیق………………………………………………………………………………….94

4-4-2بررسی سوال دوم تحقیق…………………………………………………………………………………104

فصل پنجم:بحث و نتیجه گیری………………………………………………107

5-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………………….107

5-2 نتایج حاصل از تحقیق……………………………………………………………………………………….107

5-2-1 نتایج حاصل از سوال اصلی اول………………………………………………………………………107

5-2-1-1 نتایج فرضیه ی اول…………………………………………………………………………………..107

5-2-1-2نتایج فرضیه ی دوم……………………………………………………………………………………108

5-2-1- 3 نتایج فرضیه ی سوم………………………………………………………………………………….108

5-2-1- 4 نتایج فرضیه ی چهارم………………………………………………………………………………108

5-2-1-5 نتایج فرضیه ی پنجم………………………………………………………………………………….108

5-2-1-6 نتایج فرضیه ی ششم………………………………………………………………………………….109

5-2-1-7 نتایج فرضیه ی هفتم………………………………………………………………………………….109

5-2-1- 8 نتایج فرضیه ی هشتم………………………………………………………………………………..109

5-2-1-9 نتایج فرضیه ی نهم……………………………………………………………………………………109

5-2-1-10 نتایج فرضیه ی دهم…………………………………………………………………………………110

5-2-1- 11 نتایج فرضیه ی یازدهم……………………………………………………………………………110

5-2-1-12 نتایج فرضیه ی دوازدهم…………………………………………………………………………..110

5-2-1-13 نتایج فرضیه ی سیزدهم……………………………………………………………………………110

5-2-1-14 نتایج فرضیه ی چهاردهم………………………………………………………………………….111

5-2-1-15 نتایج فرضیه ی پانزدهم…………………………………………………………………………….111

5-2- 2 نتایج سوال اصلی دوم…………………………………………………………………………………..111

5-3 توصیه ها و پیشنهادات کاربردی………………………………………………………………………….112

5-4 پیشنهاد برای محققین اینده…………………………………………………………………………………114

5-5 محدودیت های تحقیق………………………………………………………………………………………114

منابع…………………………………………………………………………………116

1مقدمه

در اقتصاد مبتنی بر دانش امروز، مزیت رقابتی، به طور فزاینده ای در تسهیل روندهای اطلاعاتی انجام کار یافت می شود تا در دسترسی به منابع و بازارهای خاص، پشتوانه ی دانش و سرمایه فکری به عنوان مبنای اولیه دستیابی به شایستگی های اصلی و راهبردی برای عملکرد برتر مطرح می شوند. در راستای رسیدن به مزیت رقابتی پایدار نیز توجه به دانش موجود، چگونگی استفاده موثر از آن و ایجاد ساختاری برای استفاده از اطلاعات و دانش جدید امری مهم و حیاتی شمرده می شود که سازمانها باید توجه ویژه ای به آن داشته باشند. مدیریت ارتباط با مشتری از مباحثی است که در اقتصاد جهانی امروز، سازمانها را به دوباره اندیشی در راهکارهای برقراری

ارتباط با دامنه وسیع مشتریان و تسخیر این دانش گسترده برانگیخته است.   (رستگار ،1393)

ارتباطات مجموعهای از مبادلات است که آگاهی از رابطه مشترک را از طریق اعتماد و تعهد از بین متغیرهای متعدد دیگر فراهم می آورد. ارتباط با مشتری مورد توجه بسیاری از محققان و فعالان بازاریابی قرار گرفته است. افزایش تأکید بر بازاریابی رابطه مند با توجه به این فرض است که ایجاد روابط متعهد شده با مشتریان در نتیجه رضایت مشتری، ارجاعات مشتری، اعتماد و تبلیغات شفاهی مشتریان است. بازاریابی رابطه مند بر بازاریابی مبادله ای با هدف ایجاد روابط بلندمدت، مبتنی بر اعتماد و منافع ارتباطی متقابل با مشتریان ارزشمند احاطه دارد. (رحیم نیا و همکاران( 1391

در همین راستا می توان به یک نکته مهم اذعان داشت که شرکتهایی که موفق شده اند به صورت موثری مشتریان خود را جذب کرده، به آنها خدمات مورد نظر را به بهترین نحو ارائه داده و بهترین مشتریان خود را حفظ می کنند تاثیر مثبت این امر را در انتهای مسیر سودآوری خود مشاهده کرده اند.

هدف از ایجاد راهبردهای کسب و کار مشتری مدارانه، برنامه ریزی برای تعیین راهبردها و فرصت هایی است که شرایط برنده  برنده را در فضای رقابتی ایجاد نماید. اجرای راهبرد کسب و کار مشتری مدارانه مستلزم ایجاد تغییرات در نحوه انجام تعاملات و به طور کلی ساختار تجاری آن شرکت است. در این راه باید نقش بخش ها و واحدهایی که با مشتری تعامل دارند، به درستی روشن شود و مشخص گردد کدام واحد می تواند ارزش افزوده بیشتری را برای مشتری ایجاد نماید.

1-2 بیان مسئله

در بازار کسب و کار امروز، توجه شایانی به مفهوم ارتباطات بین فراهم کننده خدمت و مشتریان شده است. امروزه آنچه حائز اهمیت است برقراری ارتباطاتی با کیفیت با مشتریان به منظور ارتقاء کیفیت ذهنی ادراک شده آنان از خدمت میباشد که این امر به نوبه خود سبب ایجاد وفاداری در مشتریان خواهد شد. امروزه، با شدیدتر شدن رقابت در بخشهای خدماتی، نقش وفاداری مشتری برجسته تراز گذشته شده است. در دیدگاه امروزی بازاریابی شامل رشد دادن و توجه به رضایت مندی، کیفیت از دیدگاه مشتری، وفاداری و ارتباط موثر با مشتری میباشد. در نتیجه سازمانهای امروزی تلاش میکنند تا مشتریانی وفادار داشته باشند) اراسیل[1]،2002)

با توجه به این که در بخش خدمات روابط بین فردی گسترده بین ارائه دهنده خدمت و مشتریان وجود دارد، نقش  ارتباط در این بخش از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ارتباط مفید و موثر با مشتریان باعث ایجادوفاداری مشتریان می شود که ان هم به نوبه ی منجر به افزایش سهم بازار، نرخ بازگشت سرمایه و سودآوری بالاتر برای سازمانهای, خدماتی خواهد شد) بالوگلو[2]،2002)

سازمانها با درکی که از اهمیت رضایت مشتری کسب کرده اند، به تدریج در حال فاصله گیری از بازاریابی سنّتی و گرایش به سمت بازاریابی رابطه مند هستند. (رنجبریان و همکاران،1388)

حفظ و نگهداری مشتری و تبدیل او به یک مشتری وفادار بر ارزش حیاتی سازمان می افزاید. در بازاریابی رابطه مند باید توجه داشت که نیازها، شخصیت، و موقعیت مشتریان با یکدیگر متفاوت است. از این رو، برای اجرای بازاریابی رابطه مند باید به نیازها،شخصیت، موقعیت، و علایق شخصی مشتریان توجه داشت.  بازاریابی رابطه مند یکی از ابعاد کلیدی راهبرد بازاریابی مدرن است،زیرا بر ایجاد روابط نزدیک و پایدار با مشتری تأکید می کند)ویل[3]،2009).

آنچه که بازاریابی رابطه مند را فراگیر کرده است  کاربرد آن در همه زمینه های بازاریابی از قبیل کالاهای مصرفی، خدمات، و تجارت بین کسب و کار می باشد(مورفی[4]،2006).

 مشتریان سرمایه های ارزشمند برای سازمان ها محسوب می شوند لذا سازمان ها بایستی حداکثر تلاش خود را جهت حفظ ان ها و کسب رضایتمندی ان ها به عمل اورند در این راستا ایجاد رابطه ی مطلوب و قوی با مشتریان از عوامل مهم و تاثیرگذار در جهت حفظ و رضایتمندی ان ها می باشد.

بازاریابی رابطه مند برای مشتریان مزایای زیر را در بر دارد: 1. اعتماد به معنی کاهش اضطراب، اعتماد به محصول یا ارائه دهنده ی خدمت، داشتن احساس وفاداری به ارائه دهنده ی خدمت، و 2. منافع اجتماعی به معنی شناخت کارکنان از مشتریان، آشنایی مشتریان با کارکنان، توسعه ی روابط دوستانه با کارکنان. (روشنی، .( 1388

برای قدرت رابطه چند مدل ارائه شده است.که تنها به بررسی تاثیر چند عامل بر قدرت رابطه پرداخته اند و از تاثیر عوامل دیگر غافل مانده اند برای مثال،تان(2009)،هرینگتن و همکاران(2009)، حیدرزاده و همکاران(1391)، لیو و همکاران(2008). با توجه به اینکه مدل های موجود به بررسی برخی عوامل موثر بر قدرت رابطه پرداخته اند از عوامل موثر دیگر غافل بوده اند لذا در این زمینه خلأ تحقیقاتی احساس شد. لذا برآن شدیم با مطالعه ی بیشتر و بررسی متغیرهای اثر گذار دیگر مدلی جامع تر و دقیقتر از قدرت رابطه ارائه کنیم.

در این پژوهش ضمن بررسی عوامل موثر بر سرمایه گذاری رابطه ادراک شده ارتباط ان با قدرت رابطه ونیز پیامدهای قدرت رابطه بررسی می شود.

1-3 ضرورت و اهمیت پژوهش

 در اقتصاد امروزی که به طور فزاینده ای رقابتی می شود، تعادل قدرت از سازمان ها به طرف مشتریان تغییر یافته است. مشتریان انتخاب های بیشتر و اطلاعات بهتری دارند و برایشان هزینه عوض کردن شرکت کمتر شده است. در همین حال افزایش ” کالایی شدن” محصولات وخدمات)یعنی اینکه مشتریان بیشتر محصولات و خدمات را به عنوان یک کالای ساده، نه لوکس یا غیر قابل دسترسی، در نظر می گیرند)موجب شده است که سازمان ها راه های کمتری برای ارائه پیشنهادهای دارای ارزش متمایز به مشتریان داشته باشند.

امروزه، عصر وفاداری است اعم از وفاداری مشتری، وفاداری کارکنان، وفاداری مدیریت، وفاداری به جامعه و اصول، آرمان ها و اعتقادات و … . تحقیقات بسیاری نشان داده اند که رضایتمندی ، کلید نهایی موفقیت و سودآوری نیست . در حقیقت مفاهیم بازاریابی هم که تا دیروز بر این مهم تأکید می ورزید، دیگر آن را به رسمیت نمیشناسد، بلکه امروزه تنها مشتریانی که احساس تعلق خاطر نسبت به سازمان دارند برای سازمان, به عنوان سرمایه هایی سودآور و طولانی مدت به شمارمیروند( جی[5] و همکاران،2008).

 در نتیجه تعداد فزاینده ای از سازمان ها در حال تمرکز بر بهبود تجربه مشتری هستند به نحوی که میزان حفظ مشتری و درآمد را افزایش دهند، در عین حال که هزینه ها تحت کنترل باشند)پپارد[6]،2000).بنابراین تعجب آور نیست که بسیاری از شرکت ها مقادیر زیادی را خرج برنامه های ایجاد ارتباط با مشتری و به دنبال ان تبدیل ان به یک قدرت برای خود می نمایند. با توجه به نقش خدمات و کیفیت ارائه شده همراه آن، مشتریان عمدتاً به علت این که خدمات قابل لمس نیستند آن ها را نادیده می گیرند. سازمان ها با در نظر گرفتن رضایت مشتری هم فروش خود را چندین برابر می کنند و هم نوعی رابطه دوستانه بین مشتری وسازمان ایجاد می کنند. در این میان نقش قدرت رابطه و سرمایه گذاری رابطه ادراک شده بسیار مهم و تاثیر گذار خواهد بود.ایجاد یک رابطه متقابل و تاثیر گذار که منجر به جلب اعتماد مشتریان شود نقش کلیدی در ایجاد رضایت در مشتریان و همچنین وفاداری در انان می شود. در این میان شناسایی عوامل موثر بر قدرت را بطه و تاثیر ان بر رضایت و وفاداری مشتریان امری ضروری به نظر می رسد. سازمان های خدماتی و مالی با شناسایی و ایجاد عوامل موثر بر قدرت رابطه گام بلندی در راستای اهداف بلند مدت و کوتاه مدت خود و تحقق اصل مشتری مداری بر خواهند داشت. کوتاهی در ایجاد سازمان‌های مشتری‌مدار و عدم درک اهمیت نقشی که مشتریان ایفا می‌کند اشتباه بزرگ و هزینه‌برداری است. عدم ارتباط حقیقی و پایدار منجر به نابودی عواملی چون نوآوری، وفاداری مشتری و رشد سودآور در شرکت‌ها شده است. سازمان ها برای موفقیت در اینده نیاز به درک بیشتری از نیازهای مشتری خواهند داشت. بنابراین اهمیت ارتباط با مشتری مهم تر از هر چیز دیگری خواهد شد. لذا بررسی عوامل موثر بر قدرت رابطه با مشتریان وچگونگی تاثیر این عوامل به سازمان های خدماتی و مالی کمک خواهد کرد تا با سرمایه گذاری بیشتر بر عوامل تاثیر گذار و حذف عوامل نامرتبط از رابطه ی ایجاد شده با مشتریان حداکثر استفاده را نموده و ان را به یک مزیت رقابتی برای خود تبدیل نمایند. به کارگیری مفید و موثر از ارتباط قوی ایجاد شده با مشتریان مزایای فراوانی برای سازمان ها به خصوص سازمان های خدماتی و مالی که می توان به کاهش هزینه ها، شناسایی و مورد هدف قرار دادن بهتر مشتریان، افزایش وفاداری مشتریان، شناسایی الگوها و روندهای مصرف مشتریان، کاهش هزینه های بازاریابی، افزایش نگهداری مشتریان و … می باشد.

1-4  اهداف و فرضیات تحقیق:

1-4-1 اهدف کلی:

1– بررسی روابط همزمان بین مقدمات سرمایه گذاری رابطه ی ادراک شده(روابط بین فردی، برخورد ترجیهی، کیفیت خدمات، همکاری، تعلق، قدرت متوازن، ارزش های مشترک و عدم تعارض مخرب)، اعتماد، تعهد، قدرت رابطه و برایند ان(خودافشایی، تبلیغات دهان به دهان مثبت، وفاداری رفتاری و مصونیت رقابتی)

2- تعیین مدل مناسب برای قدرت رابطه

1-4-2فرضیات تحقیق

1- بین ارتباطات بین فردی و سرمایه گذاری رابطه ی ادراک شده ارتباط معنادار وجود دارد

2- بین بین برخورد ترجیهی و سرمایه گذاری رابطه ی ادراک شده ارتباط معنادار وجود دارد

3- بین کیفیت خدمات وسرمایه گذاری رابطه ی ادراک شده ارتباط معنادار وجود دارد

4- بین همکاری و سرمایه گذاری رابطه ی ادراک شده ارتباط معنادار وجود دارد

5- بین تعلق و سرمایه گذاری رابطه ی ادراک شده رابطه ی معنادار وجود دارد

6- بین قدرت متوازن و سرمایه گذاری رابطه ی ادراک شده رابطه ی معنادار وجود دارد

7- بین ارزش های مشترک و سرمایه گذاری رابطه ی ادراک شده ارتباط معنادار وجود دارد

8- بین عدم تعارض مخرب و سرمایه گذاری رابطه ی ادراک شده ارتباط معنادار وجود دارد

9- بین سرمایه گذاری رابطه ی ادارک شده و اعتماد ارتباط معنادار وجود دارد

10- بین اعتماد و تعهد ارتباط معنادار وجود دارد

11- بین تعهد و قدرت رابطه ارتباط معنادار وجود دارد

12- بین قدرت رابطه و خودافشایی ارتباط معنادار وجود داد

13- بین قدرت رابطه و تبلیغات دهان به دهان مثبت ارتباط معنادار وجود دارد

14- بین قدرت رابطه و واداری رفتاری ارتباط معنادار وجود دارد

15- بین قدرت رابطه و مصونیت رقابتی ارتباط معنادار وجود داد

1-5سوالات پژوهش

روابط همزمان بین مقدمات سرمایه گذاری رابطه ی ادراک شده(روابط بین فردی، برخورد ترجیهی، کیفیت خدمات، همکاری، تعلق، قدرت متوازن، ارزش های مشترک و عدم تعارض مخرب)، اعتماد، تعهد، قدرت رابطه و برایند ان(خودافشایی، تبلیغات دهان به دهان مثبت، وفاداری رفتاری و مصونیت رقابتی)به چه صورت است؟
مدل مناسب قدرت رابطه کدام است؟
1-6 قلمرو تحقیق

قلمرو تحقیق شامل سه حوزه موضوعی، مکانی و زمانی می‌باشد.

حوزه موضوعی: حوزه موضوعی پژوهش ،  رفتارمصرف کننده و بازاریابی رابطه می‌باشد.

قلمرو مکانی: مکان گردآوری داده‌های خام این پژوهش موسسات خدماتی و مالی (بانک و بیمه) در شهر ایلام می‌باشند.

قلمرو زمانی: بازه زمانی پژوهش از فروردین1393 تا خرداد 1393 می‌باشد.

1-7 روش تحقیق

تحقیق حاضراز نظر هدف کاربردی بوده و از نظر روش پیمایشی –توصیفی  می باشد و برای جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و میدانی بهره گرفته شده است.   بطوریکه برای گرد آوری اطلاعات مربوط به پیشینه پژوهش و چارچوب نظری متکی به روش کتابخانه­ای و برای گرد آوری داده های مربوط به آزمون سوالات و سنجش نظرات اعضاء از روش میدانی با بهره گرفتن از پرسشنامه بهره گرفته شده است. حجم جامعه پژوهش نامحدود است و روش نمونه گیری تصادفی ساده مورد استفاده قرار گرفته است. برای انتخاب حجم نمونه مناسب متناسب با نوع و هدف تحقیق بطوری که جامعه آماری این تحقیق مشتریان بانک ها و شرکتهای بیمه ای شهر ایلام می باشد. تعداد نمونه از فرمول حجم نمونه آماری از جامعه نامحدود، تعیین می‌شود. پرسشنامه این پژوهش از دو نوع سئوالات عمومی و تخصصی تشکیل شده است. سئوالات عمومی شامل ویژگی­های جمعیت شناختی پاسخ ­دهندگان شامل: جنسیت، سن، سطح تحصیلات، است. سئوالات تخصصی به ارزیابی نگرش مشتریان نسبت به متغیرهای مدل بر مبنای طیف لیکرت می ­پردازد.

در این بخش ابتدا نوع و روش تحقیق بیان شده سپس جامعه آماری و نمونه آماری را مشخص کرده و در مورد ابزار گردآوری داده ها بحث خواهد شد و پس از آن به روایی و پایایی آن پرداخته می شود.

 از آنجا که تحقیق حاضر به دنبال بررسی روابط بین متغیرهای تحقیق به طور همزمان میباشد و از مدل معادلات ساختاری استفاده می شود، لذا یک پژوهش کاربردی است . در این پژوهش از نرم افزارهای spss  و lisrel  استفاده می شود.

1-8 کاربرد نتایج تحقیق

داشتن قدرت رابطه ای مطلوب و موثر موجب رضایت و وفاداری مشتریان می شود.سازمانهای خدماتی، مالی با در نظر گرفتن رضایت مشتری هم فروش خود را چندین برابر می کنند و هم رابطه دوستانه بین مشتری و سازمان ایجاد می گردد. بکارگیری قدرت رابطه به عنوان یک استراتژی برای جذب، نگهداری و بهبود روابط با مشتری در نظر گرفته می شود. با توجه به نقش مهم خدمات، برای سازمان های خدماتی مهم است که عوامل موثر بر قدرت رابطه را درک نمایند.قدرت ارتباطی موثر منافعی همچون وفاداری بیشتر مشتریان، افزایش توان سازمان در شرایط بحرانی، حاشیه سود بیشتر و واکنش مثبت مشتریان را به همراه خواهد داشت. لذا می توان ادعا کرد ایجاد یک رابطه ی مثبت و پایدار با مشتری به قدرت و مزیت تبدیل می شود که نقش مهمی در موفقیت سازمان دارد و سازمان ها با بهره گیری از این امتیاز در برابر رقبا به موفقیت چشمگیری نائل می

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب
عنوان                                                                                                            صفحه
  فصل اول : کلیات طرح
مقدمه…………………………………………………………………………………..3

      بیان مسئله……………………………………………………………………………..3 3
     هدف های تحقیق……………………………………………………………………….5
1-2-1          هدف کلی………………………………………………………………………………5 1-2-2             اهداف اختصاصی……………………………………………………………………. 6

     اهمیت موضوع تحقیق و انگیزش انتخاب آن……………………………………….6
      فرضیه های تحقیق …………………………………………………………………..9
1-4-1          فرض کلی……………………………………………………………………………..9
1-4-2          فرضیه های اختصاصی ……………………………………………………………10
1-4-3          پیش فرض …………………………………………………………………………..10

      تعاریف عملیاتی متغیرها و واژه های کلیدی ……………………………………..10
1-5-1          تعادل ایستا …………………………………………………………………………..10
1-5-2          تعادل پویا ……………………………………………………………………………11
1-5-3          نابینایی……………………………………………………………………………….11
1-5-4          کم بینایی …………………………………………………………………………….11
1-5-5          بینایی…………………………………………………………………………………12
1-5-6          معلول…………………………………………………………………………………12

       روش تحقیق………………………………………………………………………….12
     قلمرو تحقیق …………………………………………………………………………13
     جامعه و حجم نمونه ………………………………………………………………..13
        محدودیت ها و مشکلات تحقیق…………………………………………………….13
فصل دوم : مطالعات نظری
مقدمه…………………………………………………………………………………16

      مبانی نظری…………………………………………………………………………16
2-1-1          یافته ها و نتایج مربوط به بینایی …………………………………………………..20
2-1-1-1      برخی بیماری ها و مشکلات مربوط به بینایی…………………………………….21
2-1-1-1-1   آب سیاه (گلوکوم) …………………………………………………………………..22
2-1-1-1-2   آب مروارید …………………………………………………………………………23
2-1-1-1-3   نابینایی به علت سوء تغذیه و کمبود ویتامین آ …………………………………….23
2-1-1-1-4   ضایعات شبکیه در اثر بیماری قند …………………………………………………24
2-1-1-1-5   انحراف چشم (استرابیسم) ………………………………………………………….25
2-1-1-1-6   تنبلی چشم (آمبلیوپی)………………………………………………………………..26
2-1-1-1-7   تراخم ………………………………………………………………………………..27
2-1-1-1-8   آسیب های چشم در محیط کار ……………………………………………………..28
2-1-1-1-9   سوختگی های شیمیایی چشم ……………………………………………………….29
2-1-1-1-10 عینک و عیوب انکساری ………………………………………………………….30
2-1-1-2      علل نابینایی در جوامع مختلف …………………………………………………….31
2-1-1-2-1   جوامع دچار فقر شدید و مراقبت های بهداشتی ضعیف ………………………….32
2-1-1-2-2   جوامع دارای توسعه اجتماعی، اقتصادی و مراقبت های بهداشتی متوسط………32
2-1-1-2-3   جوامع با خدمات مراقبت های بهداشتی کاملاً پیشرفته …………………………..33
2-1-2          یافته ها و نتایج مربوط به تعادل …………………………………………………..33
2-1-3          یافته ها و نتایج مربوط به تردمیل …………………………………………………35
2-1-3-1      فواید شناخته شده تردمیل ……………………………………………………………37

   پیشینه تحقیق …………………………………………………………………………38
2-2-1          مطالعات داخل کشور ……………………………………………………………….38
2-2-1-1      بررسی نقش بینایی ………………………………………………………………….38
2-2-1-2      بررسی تعادل ………………………………………………………………………..39
2-2-1-3      بررسی تمرین با تردمیل و یا راه رفتن ……………………………………………40
2-2-2          مطالعات خارج از کشور …………………………………………………………..41
2-2-2-1      بررسی حرکت روی سطح شیب دار ………………………………………………42
2-2-2-2      بررسی نقش بینایی ………………………………………………………………….42
2-2-2-3      بررسی تعادل ………………………………………………………………………..44
2-2-2-4      بررسی تمرین با تردمیل و یا راه رفتن …………………………………………….49
2-2-3         جمع بندی ادبیات پیشینه ……………………………………………………………..52
فصل سوم : روش شناسائی تحقیق (متدولوژی)
مقدمه……………………………………………………………………………………..55

روش تحقیق …………………………………………………………………………….55
3-1-1         متغیرهای تخقیق …………………………………………………………………………56

جامعه آماری …………………………………………………………………………….56
حجم نمونه و روش اندازه گیری ……………………………………………………….56
3-3-1         نحوه اندازه گیری تعادل ایستا …………………………………………………………..57
3-3-1-1      آزمون لک لک نابینا ……………………………………………………………………57
3-3-2         نحوه اندازه گیری تعادل پویا ……………………………………………………………58
3-3-2-1      آزمون T.G.U.G.T ……………………………………………………………………58
3-3-2-2      آزمون Figure 8 ……………………………………………………………………….60
3-3-3         نحوه اجرای برنامه های گروه تجربی ………………………………………………….60

ابزار جمع آوری اطلاعات ……………………………………………………………..62
3-4-1         پرسش نامه اطلاعات فردی-اجتماعی ………………………………………………….63
3-4-2         پرسش نامه تغییرهای پزشکی-دارویی …………………………………………………64

ملاحظات اخلاقی ………………………………………………………………………..64
روش تجزیه و تحلیل داده ها ……………………………………………………………64
 
فصل چهارم : تجزیه وتحلیل یافته های تحقیق
مقدمه……………………………………………………………………………………..66

آمار توصیفی …………………………………………………………………………….66
آمار استنباطی ……………………………………………………………………………74
4-2-1         بررسی نرمال بودن مولفه ها در گروه های تجربی و کنترل …………………………74
4-2-1-1      فرضیه اول ………………………………………………………………………………75
4-2-1-2      فرضیه دوم ………………………………………………………………………………77
4-2-1-2-1  محاسبه ضریب همبستگی بین مولفه های تعادل 8 پای راست، تعادل 8 پای چپ و
تست T.G.U.G.T در گروه های تجربی و کنترل ……………………………………81
4-2-2         بررسی نرمال بودن مولفه ها در گروه های کم بینا و نابینا …………………………..85
4-2-1-3      فرضیه سوم ……………………………………………………………………………..86
4-2-1-4      فرضیه چهارم ……………………………………………………………………………87
4-2-1-4-1  محاسبه ضریب همبستگی بین مولفه های تعادل 8 پای راست، تعادل 8 پای چپ و
تست T.G.U.G.T در گروه های نابینا و کم بینا………………………………………91
 
فصل پنجم : نتیجه گیری وپیشنهادات
مقدمه……………………………………………………………………………………..98

     نتیجه گیری ………………………………………………………………………………98
5-1-1         بحث و بررسی …………………………………………………………………………100
5-1-2         نتیجه گیری نهایی ……………………………………………………………………..106

       پیشنهادات ……………………………………………………………………………106
5-2-1         پیشنهادات حاصل از تحقیق ……………………………………………………………106
5-2-2         پیشنهادات جانبی ……………………………………………………………………….107
5-2-3         پیشنهادات برای محققین بعدی …………………………………………………………107
فهرست منابع  ………………………………………………………………………………………….109
چکیده
ضعف تعادل در افرادی که دارای ناتوانی‌های جسمی یا معلولیت خاصی هستند، مشکلاتی‌ را از جمله عدم برقراری ارتباط با دیگران، درک نکردن محرک‌های محیطی، مشکلات روانی مانند کاهش اعتماد به نفس و افسردگی و احتمال افزایش آسیب و خطر را باعث می گردد؛ لذا با توجه به اهمیت تعادل بالاخص در این قشر، هدف از انجام این تحقیق بررسی تاثیر یک دوره تمرین با تردمیل بر تعادل نابینایان و کم بینایان بود. 36 دختر نابینا و کم بینای داوطلب با میانگین سنی (69/1± 11/16)، قد (30/6± 38/156) و وزن (35/18± 34/51) در این تحقیق شرکت نمودند. آزمودنی های گروه کنترل در طی این چهار هفته هیچ گونه برنامه تمرینی خاص نداشتند؛ حال آن که آزمودنی های گروه تجربی به مدت چهار هفته تحت یک دوره برنامه تمرین با تردمیل شامل تمرین روی سطح صاف و شیب دار با سرعت ثابت قرار گرفتند. تحقیق حاضر از نوع نیمه تجربی بوده و در آن از طرح پیش آزمون و پس آزمون استفاده شده است. کلیه مشخصات فردی و اطلاعات و داده های خام به دست آمده از آزمودنی ها توسط نرم افزار آماری SPSS16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در بررسی یافته های به دست آمده از دو گروه کنترل و تجربی، تفاوت معناداری بین نتایج دو گروه مشاهده شد. نتایج نشان داد که پس از چهار هفته تمرین با تردمیل در تعادل ایستا و همچنین تعادل پویای گروه تجربی بهبود معنادارتری ایجاد شد که این مهم می تواند با توجه به بکارگیری تمام بدن حین تمرین با تردمیل و در نتیجه افزایش قدرت عضلات حاصل شده باشد. از طرفی بکارگیری تمام بدن در تمرین با تردمیل در وضعیت شیب دار، موجب وارد آمدن فشار بر عضلات شده، لذا حس عمقی می تواند بهبود یابد و این بهبودی روی تعادل اثرگذار باشد. این نتیجه با نتایج مطالعه Borca(2010)،  Kibele و Behm (2009)، Toole و دستیاران (2000) و Aveiro و دیگران (2006) همخوانی دارد. نتیجه گیری نهایی: تمرین با تردمیل روی سطح صاف و شیب دار می تواند تعادل ایستا و پویا را در نابینایان و کم بینایان افزایش دهد.
واژگان کلیدی: نابینایان، کم بینایان، تعادل ایستا، تعادل پویا، تردمیل
مقدمه
تربیت بدنی و علوم ورزشی از جمله دانش هایی می باشد که امروزه بیش از پیش مورد توجه و استقبال مسئولین، دانش پژوهان و سایرین قرار گرفته است؛ چراکه اهمیت آن در زندگی روزمره در ابعاد سلامت روانی و جسمانی روز به روز مشهودتر می باشد. گستره فراوان علوم مربوط به تربیت بدنی و علوم ورزشی، تخصصی و گرایشی کردن زیرساخت های آن را ضروری می نماید.
توانایی راه رفتن یکی از اجزای مهم و اصلی در فعالیت های روزمره هر انسان است. در این فعالیت پویا، باید تعداد زیادی عضله به صورت هماهنگ و با زمان بندی دقیق وارد عمل شوند تا فرد بتواند با حفظ تعادل و وضعیت مناسب قامت جابه جایی مورد نظر را به انجام برساند (Lacquaniti et al, 1999). توانایی راه رفتن در برخی از اجزای آن دست خوش تغییرات جدی می شود. بررسی شیوه راه رفتن فردی یکی از بخش های خیلی مهم ارزیابی بالینی بیماران در برخی بیماری هاست. از سوی دیگر این فعالیت پیچیده به عنوان یک موضوع بسیار جذاب برای تحقیقات گسترده در رشته های گوناگون نظیر بیومکانیک، آسیب های ورزشی، الکتروفیزیولوژی، فیزیولوژی ورزش، روباتیک و سیستم های هوشمند و غیره نیز مطرح است.
بیومکانیک یکی از شاخه های علوم بشری است که انسان را در درک و شناخت قوانین فیزیکی حاکم بر عملکرد جسمانی موجودات زنده یاری می کند؛ به بیان دیگر،

 

بیومکانیک دانشی است که برای برقراری ارتباط بین حیات و اصول و قوانین فیزیکی حاکم بر اجسام، وضعیت پویا یا ایستای موجودات زنده را بررسی می کند. قلمرو علم بیومکانیک بسیار گسترده است؛ به عنوان مثال هنگامی که موضوع مطالعه آن عملکرد مکانیکی انسان باشد، بخش وسیعی از موضوعات در حوزه بررسی آن قرار می گیرد که برخی از آنان عبارتند از: فعالیت جسمانی روزانه انسان ها از هر جنسیت و در دوره های متفاوت سنی، فعالیت افرادی که ضایعه عصبی-عضلانی دارند و همین طور دستورالعمل ها یا برنامه تمرینی درمانگاهی و توانبخشی که متخصصان تنظیم و توصیه می کنند(صادقی، 1384). نتایج ارزش مند توانبخشی سالمندان، بیماران و معلولین دلیل محکمی است بر ادامه تحقیقات و تمرینات بیشتر پیرامون آن به منظور حصول مقاصد عالی تر، بالاخص در حیطه معلولان که خود دربرگیرنده تنوعی از معلولیت ها از جمله نابینایی می باشد.
دستگاه بینایی مشتمل بر چشم و ضمایم آن به عنوان گیرنده حسی و حرکتی، نقش انتقال پیام را برعهده دارند و مرکز بینایی در مغز وظیفه تفسیر اطلاعات بینایی را بر عهده دارد. به طور کلی، دیدن یک فرآیند ادراکی است مشتمل از 3 بخش عمده: چشم، مجرای اپتیک و مغز. برای اینکه فرآیند دیدن اتفاق بیفتد، عملکرد و همکاری هر سه بخش ضرورت دارد. حس بینایی علاوه بر آن که ارتباط ما با جهان بیرون از خود می باشد، در برقراری تعادل آدمی و وضعیت فیزیکی وی مؤثر است. فرد از طریق همکاری دو چشم می تواند عمل هماهنگی و هدایت اندام ها و تعادل را ممکن سازد. چشم ها علاوه بر هماهنگی حرکتی، به فرد در تعادل که توسط بازتاب های تعادلی که توسط گوش درونی و گیرنده های موجود در عضلات گردن فراهم می شود و به آگاهی از وضعیت فضایی و مکانی می انجامد نیز کمک می کنند (سایت sportmedicine.ir). تعادل، یک توانایی جسمی برای انجام فعالیت های روزانه مانند ایستادن، راه رفتن و انجام صحیح غالب حرکات در ورزش ها است که با توانایی فرد در کنترل محل قرارگیری مرکز ثقل بدن بسیار ارتباط دارد (هادوی، 1387).

بیان مساله
افرادی که دارای ناتوانی‌های جسمی هستند یا معلولیت ذهنی و روانی دارند به طور عمده به دلیل مشکل‌ در برقراری ارتباط با دیگران، درک نکردن محرک‌های محیطی، مشکلات روانی مانند کاهش اعتماد به نفس و افسردگی، دارای مسایل خاصی در حوزه سلامت روان و سلامت جسمی خود هستند. این که افرادی با آسیب‌های خاص جسمانی یا ذهنی چه مشکل‌هایی دارند یا در چه سطحی با این مشکل‌ها روبه‌رو هستند، بستگی به سنی دارد که دچار این آسیب شده‌اند؛ همچنین شدت و نوع آسیب نیز می‌تواند تاثیر زیادی در این زمینه داشته باشد (قائدی، 1389). گیرنده های بینایی مسئول قسمت عمده ای از تحریکات حسی است که برای تکمیل رشد کودک در سال های شکل گیری ضروری است. محرومیت از بینایی در سال های اولیه زندگی می تواند اثرات گسترده روانی، آموزشی و اقتصادی نه تنها برای کودک مبتلا بلکه همچنین برای خانواده و اجتماع داشته باشد. کودکانی که نابینا می شوند، میزان مرگ و میر بالایی هم در آینده خواهند داشت (سازمان بهداشت جهانی، 1992)؛ همچنین از آن جا که حس بینایی در حفظ تعادل نقش به سزایی دارد، خطر و ترس از افتادن و آسیب های متعاقب آن در افرادی که مشکل بینایی دارند بسیار مشهود است.
کم تحرکی ثمره زندگی در شهرهای بزرگ با فواصل طولانی بین نقاط مختلف شهر و تغییر در نحوه زندگی و کار انسان امروزی است. بنابراین ما هر روز از روز قبل کم تحرک تر می شویم که این امر باعث بروز عوارض متعددی می گردد. کم تحرکی می تواند منجر به کاهش حداکثر اکسیژن مصرفی فرد شود و در نتیجه، قابلیت های حرکتی و توان مندی های فردی را تحت تاثیر قرار دهد. در این شرایط برون ده و حجم ضربه ای قلب نیز کاهش پیدا کرده و از طرفی ضربان قلب در هنگام استراحت و در پاسخ به حرکت و فعالیت افزایش می یابد. در عضلات از لحاظ نوع الیاف آن تغییرات زیادی ایجاد می شود و توانایی عضلات را در انجام کارهای معمول نیز کاهش می دهد. کم تحرکی، استخوان ها، غضروف ها، مفصل ها و بافت های نرم را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. استخوان ها تحلیل می روند، غضروف ها ضعیف و آسیب پذیر شده و بافت های نرم نیز دچار تغییرات ساختاری می شوند. احساس تعادل و هماهنگی در حرکات نیز دچار اختلال می شود و در کنار این مشکلات سایر دستگاه های بدن نیز به نوعی دچار تغییرات خاص شده که در نهایت منجر به عوارض شایع ناشی از کم تحرکی می شوند (طباطبایی، 1389).
تاثیرات مثبت ورزش در پیش گیری و کنترل بیماری ها در بررسی های گوناگون گزارش شده است. با توجه به تاثیر ورزش در سلامت جسم و روان و اهمیت جنبه درمانی آن در برخی بیماری ها در کنار سایر روش های درمانی، توجه به طب ورزشی و جنبه های علمی و پزشکی ورزش افزایش یافته است (مکینون، 2001) و تمرین بدنی به عنوان درمان و مکمل در عرصه پزشکی جدید، مورد قبول محافل علمی قرار گرفته است (بور و ناجی، 1998).  دانشمندان بسیاری ثابت کرده اند که تعادل در اثر انجام تمرینات اصولی گسترش می یابد. »اسپنچاد» به این نتیجه رسید که در سنین بین یازده تا شانزده سالگی در دختران و بین سیزده تا شانزده سالگی در پسران می توان این قابلیت را افزایش داد (هادوی، 1387). دانشمندان بسیاری کوشش کرده اند تا نقش مؤثر هر رشته ورزشی را در ایجاد تعادل بیشتر، تعیین کنند. «گرین لی» به این نتیجه رسید که بین ورزش بولینگ و تعادل پویا، ضریب همبستگی بالایی وجود دارد. در تحقیقات دیگر ثابت شد که ارتباطات مثبت و مختلفی بین تعادل و فعالیت هایی مانند بسکتبال، رقص و شنا وجود دارد (همان منبع).
با توجه به عملکرد مرکز بدن در حفظ راستایی قامت و وضعیت تعادل بدن در خلال فعالیت ها و نیز نظر به اهمیت حفظ و افزایش تعادل نابینایان و کم بینایان به منظور جلوگیری از آسیب و افزایش آمادگی جسمانی، در پژوهش حاضر محقق بر آن است که به بررسی این سوال بپردازد که «آیا یک دوره تمرین با تردمیل بر تعادل ایستا و پویای دختران نابینا و کم بینا تاثیر دارد؟»

هدف های تحقیق
1-2-1 هدف کلی

تاثیر یک دوره تمرین با تردمیل بر تعادل ایستا و پویای دختران نابینا و کم بینا
اهداف اختصاصی
– تاثیر یک دوره تمرین با تردمیل بر تعادل ایستای دختران نابینا و کم بینا
– تاثیر یک دوره تمرین با تردمیل بر تعادل پویای دختران نابینا و کم بینا
– مقایسه میزان تاثیرگذاری یک دوره تمرین با تردمیل بر تعادل ایستای دختران نابینا و کم بینا
– مقایسه میزان تاثیرگذاری یک دوره تمرین با تردمیل بر تعادل  پویای دختران نابینا و کم بینا

اهمیت موضوع تحقیق و انگیزش انتخاب آن
با افزایش دانش و پیشرفت درمان که نتیجه تحقیقات پایه و بالینی در دهه گذشته بود امروزه، امکان پیشرفت یا درمان مؤثر بسیاری از وضعیت هایی که در کودکی بالقوه نابینا کننده اند، به وجود آمده است. همه علوم سعی دارند به گونه ای در حل مشکلات زیستی بشری نقشی بر عهده بگیرند و بشر را در دستیابی به آمال و اهدافش یاری دهند؛ تحقق این امر بدون کنکاش پیرامون مشکلات زندگی انسان غیرممکن به نظر می رسد. انسان ها بر این باورند که ضعف و ناتوانی در انجام پاره ای از فعالیت ها نباید مانع پیشرفت در سایر جنبه های ذهنی و عملی شود، بنابراین توجه و رسیدگی به مشکلات معلولین گامی در جهت رسیدن به پیشرفت محسوب می شود (ابراهیمی، 1389). یکی از پیش نیازهای مهم حرکت طبیعی، توانایی سازگاری الگوی حرکت با شرایط گوناگون محیطی است. درباره  استراتژی ها   و   تغییرات   تطابقی  در   راه  رفتن  تحقیقات  زیادی   صورت  گرفته  است
(Kurz & Stergiou, 2004) (Rougier & Farenc, 2000), و(Shumway-Cook & .Woollacott, 2001) در حالی که عقیده بر این است که اطلاعات حسی محیطی نقش مهمی در مدوله کردن الگوهای حرکتی دارند، ((Shumway-Cook & Woollacott, 2001، هنوز نقش و عملکرد متقابل گیرنده های حسی نظیر سیستم بینایی، سیستم وستیبولار و حس عمقی مفاصل به طور کامل شناخته نشده است(Dietz & Schubert , 1994) . ساختار بسیاری از تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده شامل حذف نسبی یا کامل یک دسته از اطلاعات حسی و بررسی نقش جبرانی حس های دیگر بوده است. در حالت سالم بودن دستگاه مغزی، انتظار بر این بوده است که اگر یک سری از اطلاعات به مراکز پردازش نرسند یا به طور کامل و درست به مرکز گزارش نشوند، مغز تلاش می کند تا با جایگزینی اطلاعات دیگر، حرکت موردنظر را تا حد ممکن نزدیک به حالت طبیعی و عملکردی انجام دهد.
در حال حاضر در جهان بیش از 180 میلیون نفر مبتلا به اختلالات بینایی هستند که میان آن ها 45 میلیون نابینای مطلق و 135 میلیون نیمه بینا حضور دارند و بیش از نود درصد آن ها در کشورهای درحال توسعه زندگی می کنند. هم اینک در هر پنج ثانیه یک نفر به تعداد نابینایان افزوده می گردد و در هر دقیقه یک کودک نابینا می شود. کارشناسان پیش بینی می کنند تعداد افراد نابینا در سال 2020 به 76 میلیون نفر و افراد مبتلا به نقص بینایی به بیش از 200 میلیون نفر برسد. بر اساس این گزارش در جوامع توسعه یافته، گستره نابینایی، 60 نفر در هر یک میلیون نفر است که این رقم در جوامع درحال توسعه به بیش از ده برابر یعنی 600 نفر در هر یک میلیون نفر می رسد (سایت شخصی دکتر محمد کمالی)؛ لذا با مشارکت دو سازمان غیردولتی که در زمینه نابینایی فعالیت دارند، WHO از 29 مه تا 1 ژوئن 1990، یک گردهمایی جهانی در لندن به میزبانی مرکز بین المللی بهداشت چشم، در مورد پیش گیری از نابینایی در کودکی برگزار نمود (سازمان بهداشت جهانی، 1992).  به طور سنتی، برنامه های پیش گیری از نابینایی بیشتر روی نابینایی در بالغین متمرکز شده است. این مساله بیشتر نتیجه شیوع نابینایی در سنین بالای بعد از بلوغ، و به خاطر وجود بیماری های مربوط به سن مثل: آب مروارید پیری است. ولی علت دیگر آن کمبود تکنولوژی پیش گیری و کنترل مؤثر انواع مختلف نابینایی کودکان است. نابینایی تغذیه ای، عموماً خارج از برنامه های پیش گیری از نابینایی مورد توجه قرار گرفته است.
از جمله حواس مهم در برنامه ریزی حرکتی، حس بینایی است. اطلاعات این حس است که باعث می شود سرعت لحظه ای مشخص گردد (Lackner & Dizio, 1988). از آن جایی که بینایی برای قرار گرفتن پا روی زمین به صورت پیشرو[1] عمل می کند، اطلاعات فراهم آمده از بینایی با اطلاعاتی که از حس های دیگر[2] (که عمدتاً به صورت واکنشی کار می کنند) فراهم می آید، تفاوت دارد. فقدان و ضعف یکی از 3 سیستم اصلی مربوط به حفظ تعادل در نابینایان و کم بینایان، علاوه بر ایجاد مشکلات و خطرات جسمانی، عوارض روحی، روانی و اجتماعی نیز در پی دارد؛ چرا که در بسیاری از مواقع ترس از آسیب دیدن و یا خطر افتادن، مانع از اقدام و انجام بسیاری از فعالیت های جسمانی و اجتماعی شده که همین امر تاثیرات  منفی زیادی از جمله انزوا و افسردگی بر آنان می گذارد؛ لذا افزایش میزان تعادل در نابینایان و کم بینایان قابل تعمق و بررسی می باشد. گزارشات قبلی نشان داده اند که حرکات بدن در صفحه ساجیتال حین راه رفتن در دو حالت باز و بسته بودن چشم تفاوت معنی داری با همدیگر ندارند(Siler et al, 1997) ؛ همچنین Dickstein و همکاران (2004) نتیجه گرفتند که حس لمس می تواند به طور کامل جایگزین حس بینایی برای برقراری تعادل و نگه داشتن مرکز ثقل بدن در محدوده طبیعی گردد؛ با این همه هنوز به طور کامل مشخص نگردیده است که اولاً به هنگام تغییر در موقعیت تعادل بدن مثل راه رفتن در شیب نیز با جایگزینی حس لمس، حرکات مفصل در صفحه ساجیتال به طور طبیعی انجام می گیرد یا خیر؛ و ثانیاً در شرایطی همچون محدودیت حرکتی که استراتژی های تطابقی جدیدی به وجود آمده است، حذف بینایی چه اثری دارد. تعادل، یکی از اجزای غالب فعالیت های روزمره می باشد به طوری که «گامتبا» و «گری» (2002) تعادل را مهم ترین فاکتور در توانایی اجرای ورزشی بیان کرده اند (Gambetta, 1996).
متخصصین علوم ورزشی با شناخت دقیق از کارایی حرکت، جهت ایجاد تغییرات مثبت در ساختار جسمانی و روحی افراد، اجرای تمرینات هوازی را توصیه می کنند. انجام تمرینات هوازی به صورت صحیح و برنامه ریزی شده می تواند به کسب نتایج متعددی از جمله: بهبود احساس سلامتی و نشاط، کاهش فشار عصبی، کاهش یا حفظ وزن مناسب، بهبود در تحمل انجام فعالیت های روزمره زندگی، تغییرات هورمونی و بسیاری اثرات مفید دیگر در بدن گردد. به طور کلی با یک برنامه تمرینی و ورزشی مناسب هوازی می توان کیفیت زندگی خود را ارتقاء داد. اجرای تمرینات هوازی نیاز به زمان و فضای مناسب دارد. در سال های اخیر با پیشرفت فن آوری، شاهد ارائه ابزارهای پیشرفته و زیبایی جهت اجرای تمرینات هوازی به بازار هستیم. از جمله این تجهیزات که در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است، دستگاه تردمیل می باشد. کاربران این دستگاه نیاز به فضای زیاد جهت انجام تمرینات خود نداشته و یا در زمان های مناسب می توانند در منزل خود به فعالیت های ورزشی بپردازند (طباطبایی، 1389).
هنگام استفاده از تردمیل، فرد در حالی که نگاهی به روبرو دارد با گرفتن دسته ها ی تردمیل و یا با رها کردن آن ها به تمرین روی تردمیل ادامه می دهد. در بسیاری از موارد فرد ورزشکاری که به طور آزادانه روی تردمیل گام برمی دارد با چرخاندن سر به اطراف و یا توجه کردن به جوانب، کنترل خود را از دست داده به طوری که در برخی مواقع منجر به سقوط وی می شود.
تاکنون مطالعات اندکی به بررسی تاثیر تردمیل بر تعادل پرداخته اند و با توجه به موارد مذکور، از آن جا که هیچ مطالعه شناخته شده ای در رابطه با بررسی تعادل نابینایان و یا کم بینایان در تمرین با تردمیل یافت نشد، همچنین با توجه به تحقیقات زیادی که در مورد اثر محدودیت حرکتی بر فرآیند راه رفتن انسان انجام شده است اما در رابطه با این موضوع هنوز اثر شیب، سرعت و مداخلات حسی همراه، بر استراتژی های به وجود آمده ناشی از آن ها به طور کامل مشخص نگردیده است، لذا محقق بر آن شد تا به بررسی تاثیر یک دوره تمرین با تردمیل بر تعادل ایستا و پویای دختران نابینا و کم بینا بپردازد. با امید به این که نتایج این تحقیق بتواند نابینایان را به سوی زندگی بهتر، راحت تر و کم خطرتر سوق دهد.

فرضیه های تحقیق
1-4-1 فرض کلی

یک دوره تمرین با تردمیل بر تعادل ایستا و پویای دختران نابینا و کم بینا اثرگذار است.
1-4-2 فرضیه های اختصاصی
– یک دوره تمرین با تردمیل بر تعادل ایستای دختران نابینا و کم بینا اثرگذار است.
– یک دوره تمرین با تردمیل بر تعادل پویای دختران نابینا و کم بینا اثرگذار است.
– بین میزان تاثیرگذاری یک دوره تمرین با تردمیل بر تعادل ایستای دختران نابینا و کم بینا تفاوت وجود دارد.
– بین میزان تاثیرگذاری یک دوره تمرین با تردمیل بر تعادل پویای دختران نابینا و کم بینا تفاوت وجود دارد.
 1-4-3 پیش فرض

آزمودنی ها با حداکثر سعی و تلاش خود تمرینات را اجرا می کنند.
آزمودنی ها به صورت متوالی در جلسات حاضر می شوند و به اجرای تمرین می پردازند.
آزمودنی ها هیچ گونه تمرین تعادلی خاص انجام نمی دهند.
ابزارهای اندازه گیری دارای روایی واعتبار قابل قبول بوده و اندازه گیری ها به طور کامل و صحیح انجام می شود.
تعاریف عملیاتی متغیرها و واژه های کلیدی
1-5-1 تعادل ایستا
تعریف مفهومی: توانایی حفظ COG[3] در محدوده BOS[4] را گویند (Routi et al, 1997).
تعریف عملیاتی: در این تحقیق تعادل ایستا با استفاده از مدت زمان ثبت شده ایستادن دانش آموزان دختر نابینا و کم بینا در تست لک لک محاسبه می شود.
 1-5-2 تعادل پویا 
تعریف مفهومی: حفظ حالت بدن حین حرکت همراه با انتقال وزن بدن را تعادل پویا گویند که تابع ادراک حرکتی و درک دیداری، کنش مرکز موازنه در گوش داخلی، واکنش سریع، هماهنگی خوب عصبی-عضلانی، چالاکی، انعطاف پذیری و همچنین قدرت کافی برای حمایت از بدن در وضعیت های معین می باشد ( بلوم فیلد، 2003).
تعریف عملیاتی: در این تحقیق تعادل پویای آزمودنی ها با استفاده از مدت زمان ثبت شده از دانش آموزان دختر نابینا و کم بینا حین انجام تست T.G.U.G.T  و امتیاز حاصل از آزمون Figure 8 محاسبه می شود.
 1-5-3 نابینایی
تعریف مفهومی: نابینایی عبارت است از عدم بینایی به حدی که مانع اشتغال فرد با اتکای خود شود یا فرد را برای زندگی، وابسته به دیگران یا وسایل کمکی نماید. نابینایی می تواند دراثر برخی از بیماری ها در انسان پدیدار شود که خود درجات گوناگونی دارد (عظیمی، 1384).
تعریف عملیاتی: در این تحقیق عبارت است از عدم توانایی فرد در تشخیص اشیاء.
 1-5-4 کم بینایی
تعریف مفهومی: کم بینایی یا نیمه بینایی بیشتر به صورت کاهش وضوح دید یا حدّت بینایی به میان می آید و همچنان می تواند به صورت کاهش میدان بینایی و حساسیت در برابر نور نیز ظاهر شود. فردی که حدّت بینایی وی کمتر از (6.18; 03.0) 20.70 متر و بیشتر و یا مساوی با 20.400 باشد، کم بینا می باشد (روزنامه ایران، 1386).
تعریف عملیاتی: در این تحقیق تعریف عبارت است از کاهش وضوح دید یا حدّت بینایی.
  1-5-5 بینایی
تعریف مفهومی: اعضای بینایی چشم ها هستند. در فرد بینا شعاع های نوری که به هر چشم وارد می شود، به وسیله قرنیه و عدسی متمرکز شده، روی شبکیه می افتد و یک تصویر وارونه روی آن تشکیل می دهد که این تصویر به تکان های الکتریکی تبدیل می شود که از طریق عصب بینایی به مغز می روند و در آن جا رمزگشایی شده، باعث بینایی می شود (روزنامه ایران، 1385).
تعریف عملیاتی: در این تحقیق منظور از بینا فردی است که هر دو چشمش سالم می باشد و از نظر دقّت بینایی، طبق تشخیص پزشک، بینا محسوب می شود.
 1-5-6 معلول
تعریف مفهومی: بنا به ماده یک قانون جامع حمایت از حقوق معلولان، معلول به فردی اطلاق می گردد که به تشخیص کمیسیون پزشکی سازمان بهزیستی بر اثر ضایعه جسمی، ذهنی، روانی یا توام، اختلال مستمر و قابل توجهی در سلامت و کارایی عمومی وی ایجاد گردد، به طوری که موجب کاهش استقلال فرد در زمینه های اجتماعی و اقتصادی شود (قانون جامع حمایت از حقوق معلولان، 1386).
تعریف عملیاتی: دراین تحقیق عبارت است از افراد نابینا و کم بینا.

روش تحقیق

GIS و ارائه راهکارهای مناسب
اساتید راهنما:
دکتر کاظم رنگزن
دکتر فریدون رادمنش
استاد مشاور:
مهندس محسن مرادزاده
 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب:

1- مقدمه………………………………………….. 13

1-2-  موقعیت و وسعت………………………………………….. 13

1-3-1-  جمع آوری اطلاعات………………………………………….. 16

1-3-1-1- جمع‌آوری نقشه‌ها و عكسهای هوایی…………………… 16

1-3-2- انجام موارد ذیل با بهره گرفتن از نقشه توپوگرافی 1:25000………… 16

1-3-2-1- تقسیم بندی منطقه مورد مطالعه به واحد های هیدرولوژیك و غیرهیدرولوژیك……….16

1-3-2-2-  رقومی كردن نقشه‌ها……………………………………….. 16

1-3-3-  استخراج اطلاعات خصوصیات فیزیكی منطقه……………….. 17

1-3-3-1- مساحت و محیط زیر حوزه ها………………………………… 17

1-3-3-2- تهیه مدل رقومی ارتفاع (DEM)‌………………………………. 17

1-3-3-3-  تهیه جدول و نمودار هیپسومتریك توزیع سطح با ارتفاع…….. 17

1-3-3-4- تهیه منحنی تراكمی ارتفاع – سطح…………………………… 17

1-3-3-5- تعیین ارتفاع‌ متوسط وزنی‌، ارتفاع میانه وارتفاع بیشترین فراوانی…….. 18

– ارتفاع متوسط وزنی…………………………………………. 18

– ارتفاع‌ میانه‌………………………………………… 18

– ارتفاع‌ متوسط مستقیم‌………………………………………… 18

– ارتفاع‌ بیشترین فراوانی(نمای ارتفاعی)…………………………. 18

1-3-3-5- تهیه نقشه شیب از (DEM)………………………………. 19

1-3-3-6- كلاس بندی نقشه شیب…………………………………. 19

1-3-3-7- تعیین مساحت كلاسهای شیب حوزه و زیرحوزه‌ها …………19

1-3-3-8- تهیه نقشه جهت………………………………………….. 19

1-3-3-9- تعیین توزیع مساحات كل حوزه نسبت به جهات جغرافیایی………….. 20

1-3-4- برآورد موارد مربوط به شبكه آبراهه و شكل حوزه………………………. 20

1-3-4-1- تعیین ترتیب آبراهه‌های اصلی و فرعی………………………………. 20

1-3-4-2- تعیین ضریب دو شاخه شدن………………………………………… 21

1-3-4-3-  برآورد زمان‌ تمركز………………………………………… 21

– رابطه‌ برانزلی‌ ویلیامز………………………………………… 21

–  رابطه‌ جیاندوتی‌………………………………………… 22

– رابطه كرپیچ‌…………………………………………. 22

1-3-4-4-  پروفیل‌ طولی‌و شیب‌ آبراهه‌ اصلی‌……………………… 22

1-3-4-5- شیب‌ ناخالص‌ وخالص‌………………………………………. 22

1-4-4-6-  تراكم شبكه رودخانه ها (Drainage density)……………….. 23

1-4-4-7-  شكل آبراهه………………………………………… 23

1-4-4-8-  شكل‌ حوزه‌……………………………………….. 24

1-4-4-9- ضریب‌ فشردگی‌…………………………………………. 24

1-4-4-10- ضریب‌ شكل‌ (Form factor)………………………………………… 25

1-4-4-11- طول‌ و عرض‌ مستطیل‌ معادل‌ حوزه‌  (Equirolent  Regtangular)……. 25

فصل دوم – استخراج اطلاعات فیزیوگرافی منطقه

1- موقعیت و وسعت………………………………………….. 27

2-2-  انجام موارد ذیل با بهره گرفتن از نقشه توپوگرافی 1:25000…………….. 27

2-2-1- تقسیم بندی منطقه تالوگ به واحد های هیدرولوژیك و غیرهیدرولوژیك………. 27

جدول2- 1 – راهنمای ترکیب زیرحوزه های بالا دست رودخانه شیرین آب…………….. 27

شکل 2-1- نقشه موقعیت واحدهای هیدرولوژیک حوزه تالوگ……………………….. 28

2-2- 2- رقومی كردن نقشه‌ها……………………………………….. 29

2-3-  استخراج اطلاعات خصوصیات فیزیكی منطقه………………… 29

2-3-1-  مساحت و محیط زیر حوزه ها ………………………………………..29

2-3-2- تهیه مدل رقومی ارتفاع (DEM)‌…………………………………. 29

2-3-3- تهیه جدول و نمودار هیپسومتریك توزیع سطح با ارتفاع…………….. 30

2-3-4- تهیه منحنی تراكمی ارتفاع – سطح……………………………………… 31

2-3-5- تعیین ارتفاع‌ متوسط وزنی‌، ارتفاع میانه وارتفاع بیشترین فراوانی……….. 87

2-3-5-1- ارتفاع متوسط وزنی…………………………………………. 87

2-3-5-2- ارتفاع‌ میانه‌………………………………………… 87

2-3-5-3- ارتفاع‌ متوسط مستقیم‌………………………………………….87

2-3-5-4- ارتفاع‌ بیشترین فراوانی(نمای ارتفاعی)……………………….. 87

2-3-5 -5- تهیه نقشه شیب از (DEM)……………………………………….. 88

2-3-5-6- كلاس بندی نقشه شیب………………………………………….. 88

2-3- 5-7- تعیین مساحت كلاسهای شیب حوزه و زیرحوزه‌ها……………… 89

2-3-5-8- تهیه نقشه جهت…………………………………………..93

2-3-5-9 تعیین توزیع مساحات كل حوزه نسبت به جهات جغرافیایی………….. 93

2-4- برآورد موارد مربوط به شبكه آبراهه و شكل حوزه………………………… 95

2-4-1- تعیین ترتیب آبراهه‌های اصلی و فرعی…………………………….95

2-4-2- تعیین ضریب دو شاخه شدن…………………………………………. 95

2-4-3- برآورد زمان‌ تمركز………………………………………… 98

2-4-3-1- رابطه‌ برانزلی‌ ویلیامز………………………………………… 98

2-4-3-2-  رابطه‌ جیاندوتی‌…………………………………………. 98

2-4-3-3- رابطه كرپیچ‌…………………………………………. 98

2-4-2-  پروفیل‌ طولی‌و شیب‌ آبراهه‌ اصلی‌………………………………….. 99

2-4-2-1-  شیب خالص و ناخالص…………………………………………… 99

2-4 -3- تراكم شبكه رودخانه ها (Drainage density)………………….. 113

2-4-4-  شكل آبراهه………………………………………… 114

2-4-5-  شكل‌ حوزه‌……………………………………….. 114

2-4-5-1- ضریب‌ فشردگی‌…………………………………………. 114

2-4-6 – ضریب‌ شكل‌…………………………………………. 114

2-4-7- طول‌ و عرض‌ مستطیل‌ معادل‌ حوزه‌ ……………………….115

فصل سوم- فرسایش

-مقدمه………………………………………… 118

2- هدف از تهیه طرح…………………………………………. 120

3- موقعیت و شرح عمومی منطقه…………………………….. 120

3-1- حوزه آبخیز رودخانه شیرین آب…………………………… 120

فصل چهارم  – اصول و مفاهیم مربوط به فرسایش و روش های اندازه گیری آن

1- مقدمه………………………………………… 128

2- تعریف فرسایش…………………………………………… 129

2-1- مرحله كنش و برداشت…………………………………. 129

2-2- مرحله حمل یا انتقال…………………………………………. 130

2-3- مرحله رسوب گذاری یا تجمع مواد……………………….. 130

3-روش‌های اندازه‌گیری فرسایش و رسوب…………………….. 130

3-1- اندازه‌گیری در مرحله برداشت……………………………… 130

3-2- اندازه‌گیری در مرحله انتقال……………………………………… 131

3-3- نمونه‌برداری از مواد معلق و تعیین دبی رسوبات معلق………. 131

3-4-نمونه‌برداری باركف و تعیین مقدار آن…………………………… 132

3-5-اندازه‌گیری رسوب در محل رسوب‌گذاری……………………….. 132

4- برآورد فرسایش و رسوب………………………………………….. 133

4-1- طبقه‎بندی انواع مدل‌های  برآورد فرسایش و رسوب…………….. 133

4-1-1- انتخاب مدل…………………………………………. 135

4-1-2- معرفی برخی مدل‌های برآورد فرسایش و رسوب……………….. 136

4-1-2-1-مدل…………………………………………. 136

4-1-2-2-مدل…………………………………………. 136

4-1-2-3- مدل…………………………………………. 137

4-1-2-4-معادله جهانی تلفات خاك…………………………….. 137

4-1-2-5- مدل پسیاك………………………………………….. 137

4-1-2-6- مدل…………………………………………. 138

5- مطالعات فرسایش و رسوب در ایران……………………………. 137

6- فرایندها و اشكال مختلف فرسایش در حوزه های آبخیز………. 138

6-1- فرسایش ورقه‌‌ای…………………………………………. 139

6-2- فرسایش شیاری…………………………………………. 140

6-3- فرسایش آبراهه‌ای…………………………………………. 142

6-4- فرسایش خندقی…………………………………………. 143

6-5- فرسایش بدلند یا هزار دره ………………………………………..144

7-6- فرسایش كناره‌ای…………………………………………. 146

فصل پنجم – جمع بندی و پیشنهادها

5-1- روش های مبارزه با فرسایش…………………………………………… 149

5-2- عملیات بیولوژیک (مبارزه غیر مسیقیم)…………………………… 150

1- استفاده صحیح از زمین…………………………………………. 150

2- مدیریت زراعی…………………………………………. 151

2-1- استقرار پوشش گیاهی مناسب………………………………….. 151

2-1-1- بذر کاری…………………………………………. 152

2-1-2- بذر پاشی…………………………………………. 152

2-1-3-کپه کاری…………………………………………. 153

2-1-4- بوته کاری…………………………………………. 153

2-1-5-درختکاری…………………………………………. 154

2-2- مالچ پاشی…………………………………………. 154

2-3- انجام شخم مناسب………………………………………….. 155

6-4-عملیات مکانیکی( مبارزه مستقیم) ……………………….155

6-4-1- بانکت بندی…………………………………………. 156

6-4-1-1- بانکت شیبدار ………………………………………..156

6-4-1-2-بانکت افقی…………………………………………. 157

6-5- شمع کوبی…………………………………………. 158

6-6- سدهای چپری…………………………………………. 158

6-7- سدهای سبک فلزی…………………………………………. 159

6-8- سدها ی خشکه چین……………………………………… 160

6-9-جمع بندی و پیشنهادات……………………………………… 164

منابع مورد استفاده……………………………………….. 166

فصل اول: مشخصات عمومی طرح

1- مقدمه

فیزیوگرافی در حقیقت مطالعه خصوصیات فیزیكی و وضعیت مورفولوژی آبخیز یك حوزه است كه اثر تعیین كننده‌ای بر خصوصیات هیدرولوژی و رژیم آبی آن دارد. آگاهی به خصوصیات فیزیوگرافی یك حوزه با داشتن اطلاعاتی از شرایط آب و هوایی منطقه می‌تواند تصویر نسبتاً دقیقی از كاركرد كمی و كیفی سیستم هیدرولوژیک آن حوزه بدست دهد.خصوصیات فیزیوگرافی حوزه‌ها نه فقط بطور مستقیم بر رژیم هیدرولوژیك آنها و از جمله میزان تولیدآبی سالانه، حجم سیلابها، شدت فرسایش خاك و میزان رسوب تولیدی اثر می‌گذارد بلكه بطور غیر مستقیم و نیز با اثر بر آب و هوا و وضعیت

 

اكولوژی و پوشش گیاهی به میزان زیادی رژیم آبی حوزه آبخیز را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد.پاره‌ای از خصوصیات فیزیوگرافی از جمله ارتفاع، شیب و جهت شیب می‌توانند بسیاری از عوامل آب و هوایی نظیر درجه حرارت و تغییرات آن، نوع و میزان ریزش جوی سالانه، میزان تبخیر و تعرق را تشدید و یا تعدیل كنند و بطور كلی موجب پیدایش انواع مختلف آب و هوای موضعی و یا حتی منطقه‌ای شوند از اینرو لازم است كه در مطالعات سدسازی یك حوزه فبل از هر چیز خصوصیات فیزیوگرافی آن، مورد مطالعه قرار گیرد.

این مطالعه به منظور شناسایی خصوصیات فیزیكی مناطق رودخانه شیرین آب و بالا دست آن را جهت مطالعات كنترل سیلاب و با بهره گرفتن از قابلیتهای  سیستم اطلاعات جغرافیایی به انجام رسیده است.

2-1- موقعیت و وسعت

كیلومتری شمال شرق شهرستان  دزفول، در محدوده جغرافیایی   ² 27 ¢ 24° 32   تا ² 43 ¢ 39° 32 درجه عرض شمالی  و ² 22 ¢ 36° 48 تا ² 35 ¢ 55° 48  درجه طول شرقی واقع گردیده است. از شمال به حوزه آبریز سد دز از جنوب به دشت گتوند از شرق به حوزه آبریزرودخانه شور و از غرب  به حوزه آبریز رود گلال تابیران محدود می‌گردد. مساحت كل منطقه 01/380 كیلومتر مربع می باشد.شکل شماره (1-1) موقعیت منطقه را نسبت به  استان خوزستان و شکل شماره     (2-2) راه های دسترسی به منطقه را نشان می دهند.

3-1- روش مطالعه

مطالعات فیزیوگرافی حوزه بالا دست رودخانه شیرین آب به شرح و مراحل زیر صورت گرفته است:

1-3-1- جمع آوری اطلاعات

1-1-3-1- جمع‌آوری نقشه‌ها و عكسهای هوایی

منطقه مورد مطالعه‌ جزیی از شیت  1:250000 دزفول به شماره NI -39 -13  می باشد در این مطالعه  از اطلاعات رقومی نقشه های  1:25000 تهیه شده توسط سازمان نقشه برداری (از بلوک 66 به نام دزفول)  استفاده شده است.

2-3-1- انجام موارد ذیل با بهره گرفتن از نقشه توپوگرافی 1:25000 

1-2-3-1- تقسیم بندی منطقه مورد مطالعه به واحد های هیدرولوژیك و غیرهیدرولوژیك

به منظور امكان شناخت بیشتر خصوصیات هیدرولوژی واحدهای مختلف جهت اجرای برنامه‌های حفاظت خاك و کنترل رسوب و امكان تعیین اولویت  وسهولت در تدوین برنامه زمانبندی در اجرای آنها، تقسیم بندی منطقه مطالعاتی به چند واحد هیدرولوژیكی مناسب، عملی اجتناب ناپذیر است.

مناطق تالوگ و سردشت به  50  واحد هیدرولوژیكی  تقسیم شده‌است.که برخی از آنها از ترکیب زیر  حوزه های بالادست تشکیل شده اند.

لازم به ذكر است در تقسیم بندی حوزه باتوجه به بازدید صحرایی و مشاهده خروجی‌های آبراهه‌های اصلی و وضعیت هیدرولوژیكی حوزه، بندهای 2-2 ، 1-3، 1-4 (مناطق خسارت دیده، شكل زمین، و تراكم آبراهه‌ها) مدنظر قرار گرفتند. و به علت عدم وجود ایستگاه آب سنجی بند2-2 قابل توجه نبوده است.

2-2-3-1- رقومی كردن نقشه‌ها 

در این مطالعه  بعلت موجود بودن اطلاعات رقومی تهیه شده توسط سازمان نقشه برداری ، خطوط میزان و شبكه آبراهه‌ها تنها  مورد بررسی قرار گرفته واصلاحات لازم انجام گردید. و سپس دیجیتایز مرز حوزه‌ و زیرحوزه‌ها  بر اساس این اطلاعات به روش   Screen Digitize  انجام و ویرایش گردید.

3-3-1- استخراج اطلاعات خصوصیات فیزیكی منطقه 

شرایط فیزیكی حوزه آبخیز روی ضریب رواناب و خصوصیات سیلابها و بیلان آبی حوزه تاثیر فراوانی دارد. عوامل متعددی از خصوصیات فیزیكی حوزه‌ در مطالعات مختلف مورد بررسی قرار می گیرد كه مهمترین آنها عبارتند از:  مساحت و محیط حوزه،  شكل حوزه،  تراكم آبراهه،  شیب متوسط، طول آبراهه اصلی و … این پارامتر ها با بهره گرفتن از نقشه‌های توپوگرافی 25000 : 1 سازمان نقشه برداری، انجام‌ عملیات‌میدانی‌ واستفاده‌ ازعكسهای‌ هوایی‌‌ و با بهره گرفتن از قابلیتهای سیستم اطلاعات جغرافیایی (  GIS) در نرم‌افزارهای  Ilwis  و Arcview  محاسبه گردیده است  نتایج حاصل در ادامه آمده است. جهت تولید مدل ارتفاعی رقومی از لایه خطوط میزان و نقاط ارتفاعی  با پیكسل سایز 5 متر  وبه روش میان یابی استفاده شده است.

1-3-3-1- مساحت و محیط زیر حوزه ها

مساحت حوزه مهمترین عامل فیزیكی است كه دبی های حداكثر و همچنین فرم هیدروگراف سیلاب به آن بستگی دارد. جهت تعیین مساحت حوزه آبخیز با بهره گرفتن از نقشه های توپوگرافی 25000 : 1 محدوده مورد مطالعه تعیین می گردد. این محدوده شامل خط الرسهایی است كه  كلیه نزولات جوی در این سطح به طرف نقطه ای موسوم به نقطه خروج آب متمایل می شود.

2-3-3-1- تهیه مدل رقومی ارتفاع (DEM)‌

      بایستی خاطر نشان كرد كه هر تبیین رقومی از تغییرات پیوسته مربوط به پستی و بلندی در فضا به مدل رقومی ارتفاع (DEM) مشهور است. مدلهای رقومی ارتفاع به دو روش ریاضی و تصویری ارائه می‌شوند. در روش های تصویری نیز دو مدل نقطه‌ای و خطی وجود دارند.

در این مطالعه بر اساس روش فاصله بورگفورس عملیات میانیابی در فرمت رستری برای هر پیكسل بین دو خط تراز ارتفاعی صورت می‌گیرد.

خروجی عملیات فوق بصورت یك نقشه رستری خواهد بود. در این مطالعه بمنظور تهیهDEM، با توجه به كمترین فاصله بین خطوط توپوگرافی، دقت مطالعه و همچنین محدودیت حجم فایلها و زمان انجام محاسبات از پیكسلهای 5 متری در نرم افزار Ilwis  استفاده گردید.

3-3-3-1- تهیه جدول و نمودار هیپسومتریك توزیع سطح با ارتفاع

به منظور بررسی توزیع سطح حوزه نسبت به ارتفاع   نمودار آلتی متری استفاده می‌شود. این نمودار با بهره گرفتن از روش وزنی و بر اساس درصد  مساحت و ارتفاع از سطح دریا، سطوح مختلف رسم می شود.

4-3-3-1- تهیه منحنی تراكمی ارتفاع – سطح

برای نشان دادن نحوه توزیع ارتفاع نسبت به سطح حوزه از  منحنی هیپسومتری استفاده می‌شود. این منحنی با بهره گرفتن از روش وزنی و بر اساس درصد تجمعی مساحت و

جناب آقای دکتر رضا أبویی
استاد مشاور:
جناب آقای مهندس غلامرضا کیانی
 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده:

بازارهای سنتی ایران به عنوان بخشی قابل تأمل از میراث فرهنگ دیرپای ایرانی، از دیرباز به عنوان یک نهاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایفای نقش کرده‌اند، و به درستی یک میراث فرهنگی زنده محسوب می‌شوند. این موضوع در رابطه با بازار سنتی شهر مراغه نیز صادق است. بافت قدیم بازار شهر مراغه جایگاه بسیاری از سراهای تاریخی باقی‌مانده از دوره‌ی قاجار است و یکی از این بناهای ارزشمند، سرای تاریخی خواجه‌ملکم می‌باشد. این پایان‌نامه بر آن است تا علاوه بر معرفی بنا، آسیب‌شناسی و ارائه‌ی طرح مرمت اصولی به احیای این بنای ارزشمند، با توجه به قابلیت‌های فضایی و کالبدی و با تعریف کاربری صحیح و در خور بنای مورد نظر بپردازد، تا از این طریق علاوه بر رفع نیازهای جامعه و تغییر دیدگاه ساکنین بافت نسبت به بناهای قدیمی، موجبات حفاظت از بنا را نیز فراهم آورد. نتایج این پایان‌نامه، نشان‌دهنده‌ی این امر می‌باشد، که این بنا و بافت تاریخی ارزشمندش دارای ویژگی‌ها و پتانسیل‌های زیادی جهت احیا و معاصر سازی، با رعایت اصول حفاظتی می‌باشد .روش تحقیق این رساله از جهت هدف: کاربردی و از جهت روش: توصیفی، تحلیلی و تطبیقی و روش گردآوری داده‌ها: کتابخانه‌ای و میدانی و روش تجزیه و تحلیل: کیفی می‌باشد.

کلیدواژه: مراغه، سرا،  سرای خواجه‌ملکم، مرمت، احیا

 فهرست مطالب

عنوان                            صفحه  فصل اول

1-1مقدمه…………………………….  2

1- 2بیان مسأله…………………………  2

1-3 اهمیت و ضرورت پژوهش……….     3

1- 4 اهداف پژوهش……………………. 3

1-5 روش پژوهش…………………..     3

1-5-1روش پژوهش از نظر هدف…………… 3

1-5-2روش پژوهش از نظر روش……………… 4

1-5-3روش یافته اندوزی……………………… 4

1-5-4روش تجزیه و تحلیل…………………… 4

1- 6 فرآیند تحقیق…………………….   4

1-7 قلمرو مکانی پژوهش……………….. 4

1-8 قلمرو زمانی پژوهش…………….. 4

1- 9 محدودیت‌های پژوهش……………     4

1-10شرح واژه‌ها و اصطلاحات بکار رفته در پژوهش…. 5

      فصل دوم  

2-1معرفی اجمالی منطقه آذربایجان و استان آذربایجان شرقی.. 7

2-2 مشخصات جغرافیایی و اوضاع طبیعی شهرستان مراغه. 8

2-2-1موقعیت و مساحت………………………….. 8

2-2-2پستی و بلندی……………………………. 8

2-2-3 بررسی میزان زلزله‌خیزی مراغه………………………………… 8

2- 3 اوضاع جوی شهرستان مراغه……….. 9

2-3-1وضعیت هوا……………………………… 9

2-3-2جریان‌های هوایی……………………….. 9

2-3-3 وضع بارندگی……………………………….. 9

2-3-4وضعیت رطوبت نسبی هوا……………… 11

2-4 منابع آبی شهرستان مراغه……….  12

2-4-1صوفی رود……………………………….  12

2-5ویژگی‌های تاریخی مراغه………….  13

2-5-1وجه‌تسمیه مراغه………………………… 13

2-5-2مراغه قبل از اسلام……………………..  13

2-5-3مراغه بعد از اسلام……………………….  14

2-5-4 مراغه در عهد حکومت هلاکو و سایر ایلخانان. 15

2-5-5 مراغه، دوره قاجار و معاصر…………… 15

2-6 دروازه‌ها و محلات مراغه…………  17

2-7 حصار شهر…………………………. 17

2-8 بازارها و بازارچه‌ها در مراغه………. 19

2-9 سیمای اقتصادی مراغه………………. 20

2-10ملک التجار مراغه………………..  21

2-11خواجه‌ملکم خان………………..  22

2-12تجارت خشکبار در مراغه…………  22

      فصل سوم  

3-1بازار………………………………..  25

3-1-1مفهوم بازار……………………………….  25

3-1-2پیدایش مفهوم بازار…………………….  25

3-1-3 شکل‌گیری کالبد بازار………………….. 25

3-1-4 انواع بازار……………………………….  26

3-1-5 ریخت‌شناسی بازار………………………  28

3-1-5-1بازار خطی……………  28

3-1-5-2بازار چند محوری……..   29

3-1-5-3 بازار صلیبی……………  29

3-1-5-4 بازار مرکزی خرده‌فروشی با خان‌های پیرامونی. 29

3-1-6 عناصر ساختاری بازار…………………… 29

3-2کاروانسرا…………………………. 34

3-2-1مفهوم کاروانسرا……………………….. 34

3-2-2 تاریخچه کاروانسراها………………….. 35

3-2-3 ویژگی‌های کاروانسرا، سرا یا خان  ………….36

3-2-4 فرق بین کاروانسراها و سراها…………. 36

      فصل چهارم

4-1بازار، سراها و کاروانسراها در مراغه. 39

4-1-1گونه‌بندی سراهای مراغه………………..  41

4-1-2سراهای مشابه با سرای خواجه‌ملکم….. 44

4-2 سرای خواجه‌ملکم………………   46

4-2-1موقعیت سرای خواجه‌ملکم…………….   47

4-2-1-1موقعیت بنا در تصاویر قدیمی…. 47

4-2-1-2موقعیت بنا در عکس هوایی فعلی مراغه. 48

4-2-1-3 موقعیت بنا با توجه به دروازه‌های اصلی و مسیرهای کاروان‌ها در گذشته. 49

4-2-1-4مسیرهای اصلی موجود در بافت مجاور. 50

4-2-1-5 موقعیت سرا نسبت به بناهای مجاور و بناهای شاخص شهری.. 51

4-2-2شناخت معماری بنا………………………. 52

4-2-2-1دوره‌های شکل‌گیری بنا…………. 52

4-2-2-2سه بعدی وضع موجود بنا………. 53

4-2-2-3 معرفی فضاهای بنا………………… 54

4-2-2-3-1ورودی………………………………..   54

4-2-2-3-2میان سرا………………………………. 56

4-2-2-3-3حجره‌ها و اتاق‌ها………………………. 56

4-2-2-3-4 شناخت ازاره ها در بنا………………….. 60

4-2-2-3-5 شناخت پله‌ها در بنا…………………….. 61

4-2-2-4شناخت بنا از روی نقشه‌های معماری.. 62

4-2-2-5 تحلیل فضاهای معماری.   66

4-2-2-6 نور در فضاها………………….. 67

4-2-2-7 کاربری سرا در گذشته…….. 68

4-2-2-8 بررسی خط آسمان از جبهه‌های مختلف. 70

4-2-3 شناخت مصالح بنا………………………. 71

4-2-3-1-1تزئینات آجری به‌کاررفته در بنا…………….. 73

4-2-4 شناخت سازه بنا………………………… 78

4-2-4-1پی…………………………….. 78

4-2-4-2دیوارها و جرزهای بنا……… 79

4-2-4-3 پوشش‌ها و قوس‌ها در بنا…… 81

4-2-4-3-1پوشش‌ها………………………………………….. 81

4-2-4-3-2چفد بکار رفته در بنا……………………… 83

4-2-5 تأسیسات بنا…………………………….. 84

4-2-5-1ناودان‌ها یا سیستم دفع آب‌های نزولی. 84

4-2-5-2سیستم فاضلاب………..   84

4-2-5-3 تأسیسات گرمایشی و سرمایشی. 84

4-2-5-4 نحوه نورگیری در بنا…….. 84

4-2-6جمع‌بندی………………………………….. 85

      فصل پنجم  

5-1طبقه‌بندی کلی عوامل مخل در بنا 88

5-2عوامل مخل در بنا……………… 90

5-3آسیب نگاری بنا…………………. 91

5-4جداول آسیب‌شناسی…………..   96

      فصل ششم  

6-1مبانی نظری طرح مرمت………… 119

6-1طرح مرمت بنا…………………… 122

6-2-1طرح مرمت پی و کرسی چینی………….   122

6-2-2جلوگیری از نفوذ رطوبت صعودی………   124

6-2-3 مرمت سقف در قسمت‌های تخریب‌شده 125

6-2-4 اجرای عایق‌بندی سرویس بهداشتی……..   126

6-2-5 مرمت کف سازی حیاط…………………   128

6-2-6 مرمت کف سازی حجره‌ها…………….. 129

6-2-7 تعویض آجرهای پوسیده…………………. 129

6-2-8 طرح مرمت ازاره ها……………………… 129

6-2-9 اجرای  ناودان‌ها………………………….. 131

6-2-10تعویض ملات آسیب‌دیده…………….. 133

6-2-11مرمت پله‌های ارتباطی…………………… 134

6-2-12برداشتن اندودهای نامناسب…………….    135

6-2-13زدودن مرمت‌های ناهمگون…………..  135

6-2-14بازسازی قسمت‌های تخریب‌شده…….. 135

6-2-15تمیز کردن شوره از آجرها…………….. 135

6-2-16بازسازی سردر ورودی………………….. 136

6-2-17طرح پیشنهادی جهت درها و پنجره‌ها. 136

6-2-18جزئیات اجرایی پیشنهادی حوض…………………………….137

6-2-19اجرای تأسیسات الکتریکی و گرمایش و سرمایش…. 138

 فصل هفتم

7-1طرح احیا……………………………… 140

7-1-1انتخاب استراتژی احیا…………………… 140

 

7-1-2اقدامات لازم برای احیا………………….. 141

7-1-3 بررسی طرح‌های فرادست………………..    142

7-1-4 موقعیت سرای خواجه‌ملکم با توجه به ناحیه‌های موجود. 143

7-1-5 بررسی ویژگی‌های منطقه بافت تاریخی.. 144

7-1-4-1ویژگی‌های عمومی…………  144

7-1-4-2آسیب‌های اجتماعی……….. 144

7-1-5 مقایسه ناحیه 7 شهری و کل شهر در سال. 144

7-1-6 بافت تاریخی بنا…………………………… 146

7-1-7 مسیرهای مجاور بنا……………………….. 147

7-2گزینه پیشنهادی………………… 150

7-2-2مبانی احیاء………………………………… 151

7-2-3 مبانی و پیش ساخته‌های فکری مورد نظر در طرح احیای سرای خواجه‌ملکم.. 152

7-2-4 ویژگی‌هایی که می‌بایست سرا دارا باشد. 152

7-2-5 سرفصل‌های کلی لازم جهت احیای سرای خواجه‌ملکم.. 152

7-2-6اصول ناظر بر تعیین کاربری……………….. 152

7-2-7 بررسی ویژگی‌های فضایی طبقه همکف……………….. 154

7-2-8 بررسی ویژگی‌های فضایی طبقه اول……………….. 156

7-2-9کاربری بنا در طرح احیاء………………  159

7-2-10 طرح‌های پیشنهادی……………………..   161

7-2-10-1طرح پیشنهادی حوض در بنا 161

7-2-10-2طرح پیشنهادی کف‌سازی در بنا 162

7-2-10-3طرح احیاء جبهه شرقی سرا 162

7-2-7-4طرح احیاء جبهه جنوبی و غربی سرا 163

7-2-7-5طرح احیاء جبهه شمالی و غربی  سرا 165

7-2-7-6طرح احیاء دالان ورودی جنوبی سرا 166

7-2-7-7طرح احیاء حجره‌ها……… 167

1-1  مقدمه

ساخت کاروانسراها با توجه به اوضاع اجتماعی، اقتصادی و مذهبی از روزگاران قدیم در ایران مورد توجه خاص بوده است. به طور کلی کاروانسراها به دو گروه برون‌شهری و درون‌شهری تقسیم می‌شوند. کاروانسرای درون‌شهری یکی از عناصر ساختاری شهر اسلامی است. احداث کاروانسراها فقط ویژه خارج از شهر نبوده، بلکه در داخل شهر نیز برای اقامت مسافران و تجار کاروانسراهایی احداث شده است، البته اکثر کاروانسراهای کنار بازار جنبه‌ی تجاری پیدا می‌کرده و تجار هر صنفی در کاروانسراهای مجاور یا داخل بازار فعالیت می‌کردند. در دوره‌ی اخیر معمولاً به کاروانسراهای درون‌شهری سرا گفته می‌شود. با کاهش رونق اقتصادی بافت تاریخی و تغییر سیستم های تجارتی و حمل‌ونقل و گرایش مردم به خیابان‌ها و پاساژها، سراها و کاروانسراهای درون‌شهری از رونق افتادند و اکثراً بلااستفاده هستند و یا نقشی کم رنگ را در بافت ایفا می‌کنند و سال‌های زیادی است که زندگی در بافت‌های تاریخی با مشکلات فراوان اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی برای ساکنان آن همراه است. بافت تاریخی مراغه به عنوان یک سرمایه ملی، یکی از نمونه بافت‌های باارزش است که در اثر بی‌مبالاتی مدیران و ساکنین محلی و ناکارآمدی سیستم مدیریتی دچار دگرگونی‌های ناخوشایند فراوانی شده است. در این میان سراها نیز اکثراً به حال خود رهاشده‌اند یا در مواردی محدود به رسیدگی شده است با توجه به اینکه احیای این فضاها می‌تواند نقشی مؤثر را در فضای احیای بافت تاریخی ایجاد کند نیازمند تحقیقات و صرف هزینه است. سرای خواجه‌ملکم نیز یکی از این بناها می‌باشد که در سال‌های اخیر مورد بی‌توجهی‌های زیادی واقع شده است. در این طرح سعی بر این خواهیم داشت این سرمایه ملی را از نیستی نجات بخشیده و با نگاه به گذشته، آینده‌ای روشن را ترسیم نماییم که در نتیجه پویایی هرچه بیشتر بنا و در نهایت بافت تاریخی است.

1-2  بیان مسأله

سرای خواجه‌ملکم مربوط به دوره قاجار است و در مراغه، بین خیابان خواجه نصیر و میدان مصلی، در محله سالار خانه واقع شده است. این اثر در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۸۹۰۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بنا به نام آقای ملكم آفتاندینان معروف به خواجه‌ملکم كه شخصی ارمنی و تاجر بوده، ثبت شده است. بنا در قسمت‌های مختلف از یك تا سه طبقه تشكیل یافته است.

امروزه از حیاط بنا به عنوان پاركینگ خودرو و از حجره‌ها به عنوان مغازه‌های خواربار فروشی استفاده می‌گردد. طاق و قوس‌های بكار رفته در بنا و نحوه قاب‌بندی پنجره‌ها از خصوصیات بارز این بنا بشمار می رود.

از جمله مسائلی که ضرورت اعطای طرح مرمت به این بنا را الزام‌آور می کند:

تاکنون هیچ طرح مرمتی در مورد این بنای تاریخی ارائه نگردیده است.
فرسایش و از بین رفتن تدریجی بنا به دلیل عدم توجه به مرمت اصولی آن.
از بین رفتن ارزش فرهنگی و تاریخی این مجموعه در اذهان عمومی.
اختصاص دادن کاربری نامربوط به بنا.
مشکلات فرهنگی و امنیتی فراوان در بنا.
وضعیت ناهنجار و نابسامانی ظاهری در بنا.
این سرا به عنوان یکی از بناهای تاریخی و باارزش شهر می‌تواند نقش خود را بهتر و بیشتر از قبل در جریان طرح‌های مرمتی و احیاء بازی کند؛ بنابراین در این پژوهش سعی بر آن شده است تا با شناخت دقیق بنا، همچنین بررسی فن شناسی و آسیب‌شناسی آن، طرح مرمت و احیاء مناسبی جهت حفظ این بنای باارزش ارائه گردد.

1-3  اهمیت و ضرورت پژوهش

حفظ و نگهداری از آثار تاریخی به جهت این که این آثار بیانگر هویت و فرهنگ هر جامعه می‌باشد، امری بسیار ضروری است. در بنای مذکور به دلیل حجم وسیع تخریب‌ها و تبدیل شدن قسمتی از مجموعه به فضایی متروک و بی‌ارزش، نیاز به حفاظت و مرمت احساس می‌شود. همین طور با توجه به مرمت‌های غیراصولی و اعطای کاربری نامناسب به بنا که بیشتر باعث آسیب واردکردن و از بین بردن اصالت این بنای تاریخی شده است، اعمال طرح مرمت ضرورت داشته و امکان‌سنجی احیاء آن اهمیت پیدا می‌کند. بدیهی است بازگرداندن حیات دوباره به این بنای تاریخی ثبت‌شده می‌تواند موجب بازیابی اصالت بنا گردد. علاوه بر آن در این اثر ارزش‌های معماری و تزئینی زیادی بااهمیت تاریخی و ملی وجود دارد که حفظ آن‌ها مستلزم شناسایی و تهیه طرح مرمتی مناسب می‌باشد.

1-4  اهداف پژوهش

ارائه طرحی جهت:

– جلوگیری از تخریب و نابودی بنا.

– بازگرداندن ارزش از دست رفته به بنا.

– احیا و زنده ساختن بنا با در نظر گرفتن کاربری مناسب و اصولی به آن.            

1-5  روش پژوهش

1-5-1                       روش پژوهش از نظر هدف

با توجه به هدف و ماهیت پژوهش از نوع کاربردی است.

1-5-2                       روش پژوهش از نظر روش

با توجه به نوع بنا روش تحقیق میدانی است.

1-5-3                       روش یافته اندوزی

در راستای تحقیق پژوهش از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی در گردآوری اطلاعات استفاده شده است. جمع‌آوری بخشی از اطلاعات از منابع تاریخی، کتب و اسناد و نقشه‌ها در روش کتابخانه‌ای صورت گرفته است و مشاهده و ارتباط مستقیم با بنا و تصویربرداری و استخراج اطلاعات در روش میدانی جای گرفته است.

1-5-4                       روش تجزیه و تحلیل

روش تجزیه و تحلیل در این میان توصیفی، تطبیقی و تحلیلی است.

1-6  فرآیند تحقیق

گام اول شامل مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی از اثر و محیط پیرامون آن است. در گام بعدی به رولوه اثر و تهیه نقشه‌های آن و همین طور تهیه اسناد مهمی مانند عکس‌ها، تصاویر قدیمی، مطالعات تطبیقی، شواهد باقی‌مانده و نیز مصاحبه با افراد مطلع، وضع کالبدی و معماری اصیل مجموعه پرداخته می‌شود. در مرحله بعد آسیب‌شناسی از اثر و ارائه راه‌حل‌های مرمتی صورت می‌گیرد؛ و در نهایت با بررسی پتانسیل‌های مجموعه به ارائه طرح مرمت و احیای مناسب پرداخته خواهد شد.

1-7  قلمرو مکانی پژوهش

قلمرو مکانی پژوهش شهرستان مراغه واقع در استان آذربایجان شرقی است.

1-8  قلمرو زمانی پژوهش

در زمینه مطالعات مربوط، محدوده زمانی که بنا در آن ساخته شده است، متعلق به دوران قاجاریه و پهلوی است و در ادامه پژوهش از دیدگاه امروزی نیز به مطالعه جهت دستیابی به طرح مرمت اثر پرداخته شده است.

1-9  محدودیت‌های پژوهش

در مسیر مطالعه و شناخت یک بنای تاریخی مهم‌ترین محدودیت تخریب بخش‌هایی از بناست که این امر بحث مطالعه و شناخت یک بنا را پیچیده می‌گرداند. مورد بعدی که آن هم از محدودیت‌های اثر بشمار می‌رود نبود اسناد و مدارک کافی و نقشه‌های بنا می‌باشد. همچنین در این میان می‌توان به نبود نظارت بر بنا توسط ارگان‌های مربوطه اشاره نمود که موجب تبدیل شدن این مکان به فضای ناامنی گردیده است.

1-10 شرح واژه‌ها و اصطلاحات بکار رفته در پژوهش

مرمت: عملیاتی بسیار تخصصی که هدف آن حفظ و آشکار کردن ارزش‌های تاریخی و زیباشناختی یک اثر بر مبنای محترم شمردن مواد و مصالح و اسناد اصل است.

احیا: شامل مجموعه اقدامات متنوع و تکمیلی است که برای باز گردانیدن حیات مجدد و یا زندگی مجدد به بنا، مجموعه و یا فضای شهری مورد نظر صورت می‌پذیرد.

کاروانسرا: بنایی که کاروانیان را در خود جای می‌دهد. محل اسکان کاروانیان.

سرا: به کاروانسراهای درون‌شهری گفته می‌شود.

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب:

1- فصل اول (طرح تحقیق)………………………………………………….. 1

1-1- بیان مساله…………………………………………………………….. 1

1-2- اهداف………………………………………………………………….. 2

1-2-1- اهداف اصلی……………………………………………………….. 2

1-2-2- اهداف فرعی………………………………………………………… 2

1-3- ضرورت طرح…………………………………………………………… 2

1-4- چهارچوب نظری……………………………………………………… 2

1-5- فرضیه و سوالات……………………………………………………. 3

1-6- روش تحقیق……………………………………………………….. 3

2- فصل دوم (پیشینه تحقیق)…………………………………………… 4

2-1- رابطه انسان و طبیعت………………………………………………. 4

2-1-1- چهار دوره ی ارتباط انسان با طبیعت……………………………. 4

2-2- تاریخچه حضور طبیعت در معماری…………………………………. 5

2-3- شکلگیری تئوری بایوفیلیا…………………………………………….. 6

2-4-بایوفیلیا در گستره ی علم…………………………………………….. 6

2-5- ورود بایوفیلیا به حوزه طراحی…………………………………………. 6

3- فصل سوم (طبیعتدوستی)……………………………………………….. 7

3-1- واژه ی بایوفیلیا………………………………………………………….. 7

3-2- طبیعت دوستی (بایوفیلیا)…………………………………………….. 7

3-3- علم عصب شناسی و طبیعت انسان……………………………….. 8

3-3-1- معماری برخواسته از طبیعت انسان……………………………….. 9

3-3-2- انسان بیولوژیک و نظریه الگوها…………………………………… 10

3-3-3- انسان متعالی و سرشت نظم…………………………………….. 12

3-4- سرشت نظم…………………………………………………………… 14

3-4-1- پدیده حیات………………………………………………………… 14

3-4-2- نظریه ی مراکز……………………………………………………….15

3-4-3- پانزده خصلت بنیادی………………………………………………..16

4- طراحی طبیعت دوست(بیوفیلیک)…………………………………….. 22

4-1- رابطه ی گرایش پایداری و گرایش بایوفیلیک……………………….. 24

4-2- معرفی عناصر طراحی طبیعت دوست………………………………. 25

4-2-1- ویژگی های محیطی………………………………………………… 26

4-2-2- اشکال و فرم های طبیعی…………………………………………. 29

4-2-3- الگوها و فرایندهای طبیعی……………………………………….. 31

4-2-4- نور و فضا………………………………………………………….. 33

4-2-5- روابط مکان مند……………………………………………………. 34

4-2-6- روابط تکاملی انسان و طبیعت……………………………………. 37

4-3-  جدول هیرواگین……………………………………………………… 39

5- شهر طبیعت دوست……………………………………………………..41

5-1- شهرهای بایوفیلیک کدامند…………………………………………. 42

5-1-1- شاخصه های یک شهر بیوفیلیک………………………………… 43

5-1-2- توصیف شهرهای بایوفیلیک………………………………………… 45

5-2- استراتژی های زیست تقلیدی برای شهرها………………………… 46

5-3- فرم و شکل کلی در شهر طبیعت دوست……………………………. 48

5-3-1- شبکه های سبز………………………………………………………48

5-3-2- تراکم…………………………………………………………………. 49

5-3-3- معابر پیاده و سواره……………………………………………….. 51

5-3-4- خودرو……………………………………………………………… 51

5-3-5- سیمای شب………………………………………………………52

5-4- معرفی عناصر موجود در شهر طبیعت دوست……………………… 53

5-5- شکل دهی به الگوهای زنده ی رفتاری و اجتماعی……………… 56

5-5-1- تدوین یک زبان……………………………………………………. 57

5-5-2- معرفی الگوهای مناسب………………………………………….. 58

5-6- نمونه های موردی در زمینه ی شهر طبیعت دوست……………… 62

5-6-1- اوا لنکسمیر، کولنبرگ، هلند……………………………………… 62

6- خانه طبیعت دوست…………………………………………………. 72

6-1- نظم پیچیده………………………………………………………….72

6-2- چشم انداز و سر پناه……………………………………………….. 72

6-3- وسوسه……………………………………………………………… 73

6-4- مخاطره:peril…………………………………………………………..

6-5- الگوهای الکساندر…………………………………………………… 74

7- فصل هفتم (شناخت سایت)…………………………………………… 77

7-1- جغرافیا و اقلیم شیراز………………………………………………… 77

7-1-1- توپوگرافی و شیب منطقه………………………………………… 78

7-1-2- لرزه خیزی…………………………………………………………. 79

7-1-3- سیل………………………………………………………………… 80

7-1-4- آب های سطحی………………………………………………… 81

7-1-5- آب های زیر زمینی………………………………………………… 82

7-1-6- بارندگی…………………………………………………………….. 83

7-1-7- دما…………………………………………………………………. 83

7-1-8- رطوبت نسبی…………………………………………………….. 84

7-1-9- جریان باد………………………………………………………….. 84

7-2- قنات ها و آب های جاری شیراز……………………………………. 85

7-2-1- باغ های شیراز…………………………………………………….. 86

7-2-2- پارک ها و باغ های معاصر……………………………………….. 89

8- انتخاب سایت………………………………………………………….. 90

8-1- ویژگی های طبیعی……………………………………………….. 90

8-2- ویژگی های عملکردی……………………………………………….. 90

8-3- ویژگی های حمایتی……………………………………………….. 91

8-4- موقعیت قرارگیری…………………………………………………. 91

8-4-1- موقعیت شهری…………………………………………………. 91

8-4-2- موقعیت جغرافیایی………………………………………………. 93

8-4-3- عناصر شاخص سایت…………………………………………… 94

9- فصل نهم (طراحی)…………………………………………………… 99

9-1- برنامه ریزی………………………………………………………….. 99

9-1-1- بافت مسکونی……………………………………………………. 99

9-1-2- واحدهای تجاری…………………………………………………… 99

9-1-3- جمعیت معیار……………………………………………………..100

9-2- شکل دهی به یک زبان الگو………………………………………. 100

9-2-1- انتخاب الگوها…………………………………………………….. 101

9-3- طراحی کلی (مستر پلان) …………………………………………..123

9-3-2- زون بندی…………………………………………………………… 124

9-3-2-1- وضعیت فعلی…………………………………………………. 124

9-3-3- معیارهای بیوفیلیک………………………………………………. 126

9-3-4- شکل نهایی………………………………………………………. 129

9-4- واحد همسایگی…………………………………………………….. 131

9-5- خانه………………………………………………………………….. 132

منابع و مآخذ……………………………………………………………..135

فصل اول: طرح تحقیق

1-1- بیان مسأله

رابطه ی انسان با طبیعت موضوعی جذاب و مورد توجه در امر طراحی و معماری است که میزان این رابطه دائماً در نوسان بوده است. پس از دور شدن از طبیعت در جریان انقلاب صنعتی و بعد از آن جریان های معماری و شهرسازی مدرن، امروزه این حقیقت بر هیچ کس پوشیده نیست که انسان چه از نظر روحی(و معنوی) و چه از نظر جسمی(و مادی) نیازمند طبیعت است. نیازی که همواره با خلقت انسان در پیوند بوده است. اما دغدغه پاسخگویی به این نیاز منجر به پیدایش گرایشاتی در حوزه ی طراحی گشته است. گرایشاتی نظیر طراحی ارگانیک، طراحی پایدار، طراحی سبز و طراحی اکوتک. اما در این میان گرایشی با عنوان طراحی طبیعت دوست “biophilic design” شکل گرفته که در پی دستیابی به راهکارهایی است که طی آن حضور انسان در بستر طبیعت کمترین خدشه را به کیفیت بکر بودن طبیعت وارد نماید یا طبیعت بکر را به همراه تمامی قواعدش وارد محدوده محیط های انسان ساخت نماید و در نهایت ساختمان را به عضو زنده ای از طبیعت مبدل نماید.

بیشترین رابطه ی انسان با فضای مصنوع در حوزه فضاهای مسکونی است یا به عبارتی دیگر هر انسان بیش از هر مکان دیگری عمر خود را در محدوده ی مسکونی سپری می کند. در نتیجه ضرورت طراحی فضاهای طبیعت دوست در محدوده­ مسکونی بیش از هر محدوده دیگری احساس می شود.

این پژوهش با هدف لحاظ نمودن همه جانبه­ی طبیعت در معماری امروز، طراحی خانه­ای را دنبال می­ کند که فرآیند­ها و سیستم­های طبیعی را شبیه سازی نموده و با طبیعت هماهنگ باشد و نهاتا قابلیت شکل گرفتن محله ای مسکونی را مطابق با معیارهای طراحی طبیعت دوست میسر سازد.

این که چگونه می­توان حضور بکر، حداکثری و فاخر طبیعت را در یک بافت مسکونی با الگوی زندگی متناسب با طبیعت محقق نمود پرسش اصلی این پروژه خواهد بود.

2-1- اهداف

1-2-1- اهداف اصلی

– ارتقای سطح کیفی محدوده­ سکونت انسان از طریق به حداکثر رساندن حضور طبیعت و مصادیق آن در قالب اشکال، سیستم­ها و فرآیند­های طبیعی در عرصه­ زندگی شهری و به عبارتی دیگر زندگی بخشیدن به کالبد ساختمان­ها و محیط ­های انسان ساخت.

2-2-1- اهداف فرعی

– کمک به احیای محدوده های سبز شهر شیراز با حفظ و در صورت نیاز اصلاح تراکم جمعیتی و کاربری­های محدوده­ انتخابی اجرای طرح.

– استفاده از مناسب­ترین الگوی سکونت با به دست آوردن برآیندی از الگوی زندگی مردم منطقه و الگوهای متناسب با طراحی طبیعت محور و پایدار.

3-1- ضرورت طرح

ساخت و ساز در محدوده­های سبز شهری علی­الخصوص شهر­هایی نظیر شیراز و اصفهان رو به رشد است و در صورتی که الگویی مدون در این محدوده وجود داشته باشد به یقین آسیب ساختمان­های غیر قابل اجتناب را به حداقل رسانده و هویت شهری مانند شیراز را حداقل در محورهای سبز تاریخی­اش حفظ و احیا می نماید. از این رو طرح فوق در جهت تبدیل یک محله مسکونی که در محدوده محور سبز دلگشا به سعدی شهر شیراز قرار گرفته به محله­ای طبیعت محور، تلاش می­نماید تا با انتخاب محل احداث خانه طبیعت دوست در این محدوده، به شکلی همه­جانبه از طبیعت بومی در سطوح مختلف منطقه حمایت نماید و شاید تعریفی متناسب با اصول طراحی طبیعت­دوست را در عرصه زندگی انسان ارائه دهد.

4-1- چهارچوب نظری

در این پژوهش سعی شده تا با کنار هم قرار دادن ویژگی­های طراحی بیوفیلیک در کنار دیگر مفاهیم طبیعی مهم نظیر بوم منطقه و الگوهای طراحی مسکونی، نهایتا به الگویی بهینه برای طرح مورد نظر دست یابیم.

5-1- فرضیه و سوالات

 

– حضور طبیعت در زندگی انسان از ضروریات جوامع امروزی است و موجب ارتقای شرایط جسمی و روحی انسان می شود.

– آیا می توان طبیعت بکر را در شکلی پایدار و از طریق شبیه سازی سیستم ها و فرآیندهای طبیعی در کالبد و الگوی معماری وارد نمود.

– آیا می توان کالبد معماری را به محل امنی برای زندگی متعادل گونه های جانوری و گیاهی تبدیل نمود.

– الگوی بهینه ی زندگی و سکونت با توجه به اضافه شدن بعد طبیعت به معماری چیست و تا چه میزان از کهن الگوها می توان بهره گرفت.

6-1- روش تحقیق

در این پژوهش از طریق تحلیل داده های به دست آمده از کتب معتبر در زمینه معماری طبیعت دوست و تطبیق نتایج نهایی با نمونه های عملی انجام شده سعی در دستیابی به الگوی بهینه زندگی، مطابق با رویکرد طرح، خواهد بود. در نهایت طرح با معیارهای طراحی طبیعت دوست مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت و به میزان موفقیت طرح در این زمینه امتیاز تعلق خواهد گرفت.

فصل دوم: پیشینه تحقیق

1-2- رابطه انسان و طبیعت

طرز تفکر انسان در مورد طبیعت عامل مهمی در مورد نحوه­ی تأثیرگذاری وی بر روی طبیعت یا همان معماری و شهرسازی است. در این زمینه همواره دو نوع تفکر وجود دارد، تفکر شرقی که در آن انسان خود را جزئی از طبیعت می­دانسته و همواره در ارتباطی تنگاتنگ و چندسویه با آن به سر می­برده است. و تفکر غربی که طی آن یک رابطه­ سه­گانه بین انسان، خدا و طبیعت وجود دارد، به طوری که دو رابطه­ انسان- طبیعت و خدا-طبیعت در این میان شکل گرفته است. (گروتر, 1383, ص. 146).

1-1-2- چهار دوره­ ی ارتباط انسان با طبیعت:

در رابطه­ با سیر رابطه­ انسان و طبیعت در طول تاریخ چهار بخش را می­توان شناسایی کرد:

دوره اول: دوره­ای که انسان­ها در مقابل طبیعت ناتوان و نسبت به آن متعهد بوده ­اند. در این دوره انسان­ها تحت سلطه­ی طبیعت قرار داشته اند و طبیعت بر تمام ابعاد زندگی آنان تسلط داشته است. انسان تنها به دنبال تأمین نیازهای اولیه­ی بقا مانند امنیت و غذا بوده است.

دوره­ی دوم: در دوره دوم که تا ظهور انقلاب صنعتی ادامه دارد، انسان­ها در یک تقابل سازنده با طبیعت قرار دارند. جوامع طبیعی و دینی سنتی احترام خاصی برای طبیعت و منابع آن قائل هستند. در این دوره استفاده و بهره ­برداری از طبیعت با یک اصول مشخص و در حد نیاز می­باشد و تخریب جدی به طبیعت وارد نمی­شود. (محمودی نژاد, 1388, ص. 100). البته دستیابی گسترده به معماری بومی یکی از دستاوردهای ارزشمند این دوره است که در اثر تعامل مثبت و طبیعی انسان­ها با طبیعت حاصل شد و در بسیاری از مناطق دنیا به طرز موفق و قابل تقدیری تکامل یافت. شاید این برهه از زمان تناسب بیشتری با نظریه­ی فرازگرا در مورد رابطه­ انسان و طبیعت داشته باشد، مبنی بر اینکه انسان در طول تاریخ با یک سیر پیشرفت­گرا به تدریج رابطه­اش را با طبیعت تکمیل نموده است.

دوره­ی سوم: با ظهور انقلاب صنعتی و ارائه­­ی تفکرات جدید در مورد دین و انسان و جهان هستی انسان­ها خود را مالک بی­چون و چرای جهان هستی می­پندارند. انسان­ها نحوه­ی برخورد با طبیعت را در جهت بازدهی حداکثر اقتصادی و مادی مد نظر قرار داده (محمودی نژاد, 1388, ص. 100) و در این راستا، بهره­ گیری از طبیعت به بهره­کشی از طبیعت مبدل می­شود و تخریب منابع طبیعی شدت می­یابد. شاید نظریه­ی فرودگرا در مورد رابطه­ انسان و طبیعت را بیش از هر دوره­ای بتوان به این دوره نسبت داد مبنی بر اینکه انسان در طول دوره­ی حضورش بر کره­ی زمین به تدریج از طبیعت فاصله گرفته به طوری که بهترین و کامل­ترین رابطه­اش با طبیعت در آغاز طبیعت بوده است.

دوره­ی چهارم: اما در دوره­ی اخیر بشر به این نتیجه رسیده­است که انهدام طبیعت و تخریب منابع آن نتیجه­ای جز انقراض نسل بشر و انهدام زیست­کره نخواهد داشت. از این رو در این دوره­ی اخیر اصلاحاتی در مورد نحوه­ی برخورد با طبیعت آغاز شد. در این دوره درک از آسیب­های محیطی بالاتر رفته و جامعه­ جهانی در صدد سازگاری صنعت با طبیعت بر آمده است (محمودی نژاد, 1388, ص. 127).

2-2- تاریخچه حضور طبیعت در معماری

جوامع امروزی در حالی به سمت حفظ طبیعت و تلفیق آن با معماری حرکت می­ کنند که بیشتر صاحب­نظران به حضور طبیعت در معماری بومی گذشته معترفند. اما توجه دوباره به طبیعت بعد از انقلاب صنعتی را می­توان به طراحی قصر بلورین توسط ژوزف پاکستن نسبت داد. در بحبوحه­ی شکل­ گیری جنبش­های معماری قرن بیستم پیدایش گرایشات ارگانیک توسط فرانک­لوید رایت و همچنین گرایش اکسپرسیونیستی گائودی به طبیعت به ادامه­ی این مسیر قوت بخشید. مواجهه با بحران انرژی و همچنین بیداری جوامع در مورد فجایع زیست­محیطی و نابودی منابع منجر به شکل­ گیری گرایشات اکولوژیک گردید. تعریف مفهوم پایداری و شکل­گیری  انجمن ساختمان سبز آمریکا و متعاقبا گرایش معماری سبز نقطه­ی شتابی در زمینه­ فراگیر شدن حضور طبیعت در ساختمان بود. با معطوف شدن توجه طراحان به شگفتی­های موجود در طبیعت گرایش بومیمتیک یا زیست­وارگی پا به عرصه­ طراحی نهاد و در پی آن در تلفیق با تکنولوژی و علوم رو به رشد گرایش بیونیک شکل گرفت. این حوزه مفاهیمی نظیر بیومورف(زیست دگردیسی) را نیز در برگرفت. آخرین گرایش از این مجموعه گرایش بیوفیلیک یا زیست­دوست است که از قلب علوم بیولوژیک به شکلی جامع و همه­ جانبه پا در عرصه­ تئوری، علم و طراحی نهاده است.

3-2- شکل­ گیری تئوری بایوفیلیا

دکتر ادوارد ویلسون استاد زیست­شناسی دانشگاه هاروارد که در زمینه­ زیست­شناسی مشهور به سلطان مورچگان است پس از بیست سال تحقیق و پژوهش بر روی زندگی اجتماعی حشرات به خصوص مورچه­ها مقوله­ی زیست­جامعه­شناسی را مطرح کرد. پس از آن با یافتن شواهدی در زمینه­ طبیعت نهفته در رفتار انسان­ها متوجه وابستگی ذاتی و همیشگی نسل بشر به طبیعت شد و تئوری بایوفیلیا را در سال 1984 در قالب کتابی با عنوان باوفیلیا منتشر نمود. نظریه­ی وی با استقبال شایانی در مجامع علمی مواجه گشت و جوایز بین ­المللی ارزنده­ای را به خود اختصاص داد. در سال 1993 کتاب فرضیه­ی بایوفیلیا به وسیله­ی دکتر استفان کلرت مدرس علوم محیطی در دانشگاه ییل وبا همکاری