دکتر داود بخشی
دکتر علی ایمانی
استاد مشاور:
دکتر حامد رضایی
 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب:

چکیده فارسی………………………………………………………………………………………س

چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………….ش

مقدمه و هدف…………………………………………………………………………………………2

1-کلیات و بررسی منابع………………………………………………………………………………5

1-1-تاریخچه و پراكنش بادام………………………………………………………………………….5

1-2-میزان تولید در ایران و جهان………………………………………………………………….5

1-3-گیاهشناسی…………………………………………………………………………………..5

1-4- ارزش و خواص غذایی بادام…………………………………………………………………..6

1-5-خصوصیات پایه GF677…………………………………………………………………………

1-6-تعریف تنش…………………………………………………………………………………….8

1-7-تنش شوری…………………………………………………………………………………….9

1-8-اندازه‌گیری شوری……………………………………………………………………………10

 1-9-اثر شوری بر گیاهان………………………………………………………………………..11

1-10-مکانیزم­های مقاومت به شوری در گیاهان……………………………………………….12

1-11-انواع اكسیژن فعال………………………………………………………………………….13

1-11-1-انواع اکسیژن­های فعال به عنوان سیگنال­هایی در پاسخ به تنش­های محیطی………15

1-11-2-طبقه‌بندی مسیرهای سیگنال‌دهی تنش………………………………………….15

1-11-3-مسیر کلی انتقال پیام تنش اسمزی…………………………………………………16

1-12-اثرات تنش شوری بر خصوصیات رویشی بادام و سایر درختان میوه………………….18

1-13- اثرات تنش شوری بر خصوصیات فیزیولوژی بادام و سایر درختان میوه………………22

1-13-1- اثرات تنش شوری بر پارامترهای فتوسنتزی بادام و سایر درختان میوه………..22

1-13-2-اثرات تنش شوری بر تغییرات فلورسانس کلروفیل………………………………….24

1-13-3- اثرات تنش شوری بر روابط آبی بادام و سایر درختان میوه………………………..26

1-13-4- اثرات تنش شوری بر محتوی فنل و ظرفیت آنتی اکسیدانتی بادام و سایر درختان میوه….28

1-14- اثرات تنش شوری بر خصوصیات بیوشیمیایی بادام و سایر درختان میوه………29

1-14-1- اثرات تنش شوری بر مکانیسم­های دفاعی آنزیمی……………………………29

1-14-1-1 سوپر­اکسید دیسموتاز (SOD)……………………………………………………30

1-14-1-2- کاتالاز (CAT)…………………………………………………………………….30

1-14-1-3-پراکسیداز­ها……………………………………………………………………….31

1-14-1-3-1-آسکوربات پراکسیداز (APX)…………………………………………………..31

1-14-1-3-2- گایاکول پراکسیداز (GPX) …………………………………………………….31

1-14-2- اثرات تنش شوری بر فعالیت آنزیم­های پراکسیداز، کاتالاز،آسکوربات پراکسیداز در بادام و سایر درختان میوه…32

1-14-3- اثرات تنش شوری بر محتوی پراکسید هیدروژن در بادام و سایر درختان میوه…33

1-14-4- اثرات تنش شوری بر محتوی پروتئین­های محلول کل در بادام و سایر درختان میوه….34

1-14-5- اثرات تنش شوری بر سنتز تنظیم کننده­ های اسمزی بادام و سایر درختان میوه…..36

1-14-5-1-پرولین……………………………………………………………………………..37

1-14-5-2-کربوهیدرات­های محلول و نامحلول………………………………………………..39

1-14-6- اثرات تنش شوری بر پراکسیداسیون لیپیدها در بادام و سایر درختان میوه…..40

1-15- اثرات تنش شوری بر وضعیت عناصر غذایی در بادام و سایر درختان میوه……… 42

2-مواد و روش­ها………………………………………………………………………………46

2-1- محل انجام آزمایش……………………………………………………………………..47

2-2- طرح آزمایشی……………………………………………………………………………47

  2-3- مواد آزمایشی………………………………………………………………………….47

2-3-1-خصوصیات ژنوتیپ­های مورد مطالعه………………………………………………….49

2-4-اعمال تیمار شوری………………………………………………………………………50

2-5-ارزیابی صفات مورفولوژیک………………………………………………………….51

2-6-ارزیابی صفات فیزیولوژیک……………………………………………………………..52

2-6-1-پارامترهای فلورسانس کلروفیل……………………………………………………52

2-6-2- سنجش کلروفیل و کارتنوئید……………………………………………………..53

2-6-3-شاخص کلروفیل…………………………………………………………………..53

2-6-4-محتوای نسبی آب برگ…………………………………………………………53

2-6-5- نشت یونی نسبی………………………………………………………………54

2-6-6- درصد آسیب دیدگی غشاء سلولی……………………………………………..54

2-6-7- فنل کل……………………………………………………………………………..54

2-6-7-1- استخراج از بافت میوه…………………………………………………………54

2-6-7-2- تعیین میزان فنل کل با روش اسپکتروفتومتری……………………………55

2-6-8- ظرفیت آنتی­اکسیدانی کل………………………………………………………..56

 2-7-ارزیابی صفات بیوشیمیایی………………………………………………………….56

2-7-1-کربوهیدرات­های محلول………………………………………………………………56

2-7-2-کربوهیدرات­های نامحلول……………………………………………………………58

2-7-3-پرولین…………………………………………………………………………………59

2-7-4-پراکسیداسیون لیپیدها……………………………………………………………60

2-7-4-1-مالون دی­آلدئید(MDA) …………………………………………………………60

2-7-4-2-سنجش سایر آلدئید­ها (پروپانال، بوتانال، هگزانال، هپتانال و پروپانال دی متیل استال)….60

2-7-5-پراكسید هیدروژن………………………………………………………………..61

2-7-6-پروتئین­ محلول کل و سنجش فعالیت آنزیم­ها…………………………………61

2-7-6-1-تهیه بافر استخراج……………………………………………………………..61

2-7-6-2-مرحله استخراج……………………………………………………………….61

2-7-6-3-پروتئین محلول کل……………………………………………………………62

2-7-6-3-1-تهیه بافر­های سنجش…………………………………………………….62

2-7-6-3-2-تعیین محتوی پروتئین محلول کل…………………………………………62

2-7-6-4- آنزیم پراکسیداز (POD) ……………………………………………………..63

2-7-6-4-1-تهیه بافر­های سنجش…………………………………………………….63

2-7-6-4-2-تعیین فعالیت آنزیم…………………………………………………………63

2-7-6-5-آنزیم آسكوربات ­پراكسیداز (APX)………………………………………….64

2-7-6-5-1-تهیه بافرهای سنجش……………………………………………………..64

2-7-6-5-2-تعیین فعالیت آنزیم………………………………………………………….64

2-7-6-6-آنزیم کاتالاز (CAT) …………………………………………………………….64

 2-7-6-6-1-تهیه بافرهای سنجش……………………………………………………..64

2-7-6-6-2-تعیین فعالیت آنزیم کاتالاز………………………………………………….64

2-8- عناصر معدنی ریشه و برگ…………………………………………………………65

2-8-1- تهیه خاکستر……………………………………………………………………..65

2-8-2-نیتروژن………………………………………………………………………..65

2-8-3-پتاسیم…………………………………………………………………………..66

2-8-3-1- آماده کردن محلول‌های سنجش…………………………………………..66

2-8-3-2- تعیین محتوی پتاسیم………………………………………………….66

2-8-4-سدیم………………………………………………………………………..67

2-8-4-1- آماده کردن محلول‌های سنجش………………………………………67

2-8-4-2-تعین محتوی سدیم………………………………………………………68 

2-8-5-فسفر…………………………………………………………………………..69

2-8-5-1- آماده کردن محلول‌های سنجش……………………………………….69

2-8-5-2-تعین محتوی فسفر………………………………………………………..69

2-8-6-کلسیم…………………………………………………………………………70

2-8-7- منیزیم………………………………………………………………………….71

2-8-8- آهن………………………………………………………………………….71

2-8-9- روی………………………………………………………………………..72

2-8-10- مس…………………………………………………………………………73

2-8-11-کلر…………………………………………………………………………74

2-9- تجزیه و تحلیل داده ­ها…………………………………………………………..74

3-نتایج و بحث………………………………………………………………………..75

3-1-ارزیابی برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر صفات مورفولوژیک…………………77

3-2-ارزیابی برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر صفات فیزیولوژیک…………………87

3-2-1-اثر تیمار شوری بر تغییرات کلروفیل فلورسانس………………………..87

3-2-1-1-برهمکنش تیمار شوری و ژنوتیپ بر تغییرات کلروفیل فلورسانس……87

3-2-1-2-برهمکنش زمان و ژنوتیپ بر تغییرات کلروفیل فلورسانس…………..90

3-2-1-3-برهمکنش تیمار شوری و زمان بر تغییرات کلروفیل فلورسانس……..93

3-2-2- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر محتوی رطوبت نسبی برگ…………….94

3-2-3- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر محتوی نشت یونی و آسیب دیدگی غشاء سلولی…..95

3-2-4- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر شاخص کلروفیل………………………96

3-2-5- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر محتوی کلروفیل­های a، b، کل و کارتنوئید…….97

3-3-ارزیابی برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر خصوصیات بیوشیمیایی……………..101

3-3-1- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر محتوی فنل کل و ظرفیت آنتی اکسیدانتی…101

3-3-2- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر محتوی کربوهیدرات­های محلول و نامحلول…..102

3-3-3- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر محتوی پرولین…………………………………108

3-3-4- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر پراکسیداسیون لیپیدها (محتوی مالون دی آلدئید و سایر

 

آلدئید­ها….109

3-3-5- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر محتوی پروتئین­های محلول کل……………….111

3-3-6- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر فعالیت آنزیم کاتالاز…………………………….112

3-3-7- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز……………..114

3-3-8- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز…………115

3-3-9- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر محتوی پراکسیداسیون هیدروژن……………117

3-4- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر وضعیت عناصر غذایی پرمصرف و کم­مصرف در برگ و ریشه..119

3-4-1- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر محتوی سدیم برگ و ریشه……………………119

3-4-2- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر محتوی نیتروژن برگ و ریشه………………….120

3-4-3- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر محتوی پتاسیم برگ و ریشه………………….122

3-4-4- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر محتوی کلسیم برگ و ریشه………………….125

3-4-5- برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر محتوی منیزیم برگ و ریشه……………………126

3-4-6-برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر غلظت فسفر برگ و ریشه……………………..128

3-4-7-برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر غلظت کلر برگ و ریشه………………………134

3-4-8-برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر غلظت روی برگ و ریشه………………………135

 3-4-9-برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر غلظت مس برگ و ریشه……………………….136

3-4-10-برهمکنش شوری و ژنوتیپ بر غلظت آهن  برگ و ریشه………………………137

 3-5- همبستگی بین صفات……………………………………………………………142

3-6-نتیجه گیری کلی…………………………………………………………………..147

3-7-پیشنهادات…………………………………………………………………………..148

4-منابع علمی……………………………………………………………………………149

5-ضمائم…………………………………………………………………………………….159

چکیده:

ترکیب پایه و پیوندک می ­تواند خصوصیات رشدی و غلظت عناصر غذایی برگ و ریشه ­های بادام را در شرایط تنش شوری تحت تأثیر قرار دهد. به‌منظور ارزیابی اثر تنش شوری بر خصوصیات مورفولوژی، فیزیولوژی، بیوشیمیایی و غلظت عناصر غذایی پرمصرف و کم­مصرف در برگ و ریشه ­های تعدادی از ژنوتیپ­های بادام، آزمایشی گلدانی با دو عامل ژنوتیپ در 11 سطح، شامل تونو، نان­پاریل، مامایی، شکوفه، سهند، شاهرود 12، A200 ، 25 -1، 16-1 و 40-13 پیوند شده روی پایه GF677 و پایه GF677 (پیوند نشده به عنوان شاهد) و فاکتور شوری آب آبیاری شامل صفر، 2/1، 4/2، 6/3 و 8/4 گرم در لیتر نمک که به ترتیب هدایت الکتریکی برابر 5/0، 5/2، 9/4، 3/7 و 8/9 دسی زیمنس بر متر داشتند، انجام شد. نتایج نشان داد که با اعمال تنش شوری و افزایش غلظت آن، شاخص­های رشدی شامل ارتفاع شاخه، قطر شاخه، تعداد برگ کل، تعداد برگ­ سالم، تراکم برگ روی شاخه اصلی، وزن‌تر و وزن خشک برگ­، سطح برگ و نسبت سطح برگ­، محتوای رطوبت نسبی برگ­، وزن‌تر و خشک اندام هوایی، وزن‌تر و خشک‌ریشه، شاخص کلروفیل، کلروفیل­های a، b و کل و کاروتنوئید در تمامی ژنوتیپ­های مطالعه شده، کاهش یافتند و تعداد برگ­های نکروزه، میزان ریزش برگ، نسبت وزن خشک به وزن‌تر اندام هوایی، نسبت وزن‌تر و خشک‌ریشه به وزن‌تر و خشک اندام هوایی، درصد نشت یونی و درصد آسیب‌دیدگی غشاء سلولی، افزایش یافتند. ارزیابی تغییرات فلورسانس کلروفیل نشان داد، تنش شوری از طریق افزایش میزان فلورسانس حداقل و کاهش میزان فلورسانس حداکثر، باعث کاهش فلورسانس متغیر در گیاهان شد و نسبت فلورسانس متغیر به فلورسانس حداکثر (حداکثر کارایی کوانتومی فتوسیستم II) را از 83/0 در گیاهان شاهد به 72/0 در برگ­های بالایی در پایه GF677 و رقم سهند پیوند شده روی این پایه و 70/0 در برگ‌های پایینی کاهش داد. بر این اساس، کاهش یاد شده نشانه تنش مخرب در گیاهان مذکور است. به‌طورکلی، نتایج این تحقیق حاکی از آن است که هم‌پایه و هم نوع ژنوتیپ پیوندی بر درجه تحمل در برابر تنش شوری نقش دارند. نهال­های GF677 که پیوندی روی آن­ها انجام نشده بود، توانستند تیمار شوری 4/2 گرم در لیتر (با هدایت الکتریکی 9/4 دسی زیمنس بر متر) را به خوبی تحمل کنند ولی با افزایش غلظت نمک، به­شدت دچار تنش شدند. نوع ژنوتیپ پیوندی نیز در افزایش تحمل به تنش شوری نقش بسزایی داشت. در مجموع صفات مورفولوژی، فیزیولوژی، بیوشیمیایی و عناصر غذایی پرمصرف و کم­مصرف بررسی شده در این تحقیق رقم شاهرود 12، به عنوان متحمل­ترین رقم به تنش شوری انتخاب شد. این رقم توانست به خوبی شوری تا 6/3 گرم در لیتر (3/7 دسی زیمنس بر متر) و تا حدودی نیز شوری 8/4 گرم در لیتر (8/9 دسی زیمنس بر متر)، را تحمل کند. در نقطه مقابل، رقم سهند و ژنوتیپ 16-1، به عنوان حساس­ترین ژنوتیپ­ها، نسبت به تنش شوری تشخیص داده شدند. این ژنوتیپ­ها همانند پایه­ های شاهد (پیوند نشده)، تنها توانستند، شوری تا 9/4 دسی زیمنس بر متر)، را تحمل نمایند.

مقدمه و هدف:

شش درصد از مساحت كل كره زمین شور است و از این مقدار، حدود  45 میلیون هكتار كه جزو  اراضی آبیاری به شمار می‌روند،  شور هستند . [Munns, 2002] برخی از اراضی به‌قدری شور هستند كه تولید محصول در آن اقتصادی نیست و در بسیاری از اراضی به خاطر تجمع نمك، امكان كشت سالیانه وجود ندارد . شوری معمولاً بیشتر در نواحی خشك و نیمه‌خشک و مناطقی كه بارندگی به حد كافی جهت شستشوی نمك­ها از ناحیه ریشه كافی نیست، مشکل‌ساز است . در حدود یک‌سوم از مساحت کل خاك­های شور دنیا در قاره آسیا قرار دارد .[Munns, 1993] حدود 12 درصد از کل مساحت کشور ایران معادل 19 میلیون هکتار به‌صورت کشت و آیش و به‌منظور تولیدات کشاورزی استفاده می­شود ]مومنی، 1389[.

بادام (Prunus dulcis)، یکی از درختان میوه مناطق معتدله بومی فلات ایران است که طبق آخرین آمار به‌دست‌آمده در سال 1390، ایران با سطح زیر کشت بیش از 170 هزار هکتار و تولید 158 هزار تن، سومین کشور تولیدکننده آن در دنیا محسوب می­شود [FAO, 2013]. بادام در مناطقی با زمستان­های معتدل و تابستان­های گرم و خشک رشد می­ کند. از طرفی اكثر مناطق ایران در اقلیم خشك و نیمه‌خشک قرار دارند که رشد و نمو گیاهان را با محدودیت خشکی و شوری مواجه می‌کند. معمولاً در این‌گونه مناطق شوری آب نیز بالاست که این امر، موجب آسیب بیشتر می‌شود. در این میان ترکیب پایه و پیوندک به‌عنوان یکی از عوامل تأثیرگذار در میزان حساسیت یا تحمل به شوری در درختان میوه کشت‌شده ازجمله بادام در نظر گرفته‌شده است  .

تحقیقات متعددی نشان داده­اند که آستانه تحمل به شوری اكثر درختان میوه هسته­دار ازجمله بادام نسبت به تنش شوری پایین است بطوری­که گزارش شده است که حد آستانه تحمل این گیاه، 5/1 دسی­زیمنس بر متر و شیب منحنی كاهش در عملکرد آن به ازای هر واحد شوری (دسی زیمنس بر متر)، 19% است [Bernstein, 1956; Brown and Bernstein 1953]، که بر اساس معادله مانس و هافمن [1977]، در شوری 8/2 دسی­زیمنس بر متر، به میزان 25 درصد و 1/4 دسی­زیمنس بر متر به میزان 50 درصد و سرانجام در 8/6 دسی­زیمنس بر متر تا میزان 100 درصد از عملكرد آن كاسته می­شود . در تحقیقات انجام‌شده در زمینه بررسی میزان تحمل پایه­ های مختلف بادام نسبت به تنش شوری مشخص‌شده است که پایه GF677 متحمل به شوری می­باشد، درحالی‌که پایه نماگارد [ P.persica X P. davidiana ]، حساسیت بالایی به شوری دارد . تحمل پایه GF677 نسبت به سطوح مختلف شوری حاصل از کلرید سدیم موردبررسی قرارگرفته و نشان داده‌شده است که این پایه نسبت به شوری متحمل است به‌طوری‌که شوری تا 60 میلی مولار (5/5 دسی زیمنس بر متر) را تحمل می­ کند . همچنین، گزارش‌شده است که پایه GF677 از طریق مكانیسم تدافعی ایجاد محدودیت در جذب و یا انتقال سدیم به قسمت­های هوایی و نیز حفظ سطح مناسبی از پتاسیم، تحمل بالاتری نسبت به نمك کلرید سدیم در مقایسه با پایه بذری تووانو[1] (هیبرید بین رقم خودگرده‌افشان تونو[2] و رقو ژنکو[3] در شرایط گرده‌افشانی کنترل‌شده) داشته و می ­تواند شوری تا 50 میلی مولار (2/5 دسی زیمنس بر متر) را نیز تحمل کند ]اورعی و همکاران، 1390[. لذا با توجه به گزارش‌های موجود، از این پایه می­توان به‌عنوان یک پایه متحمل به شوری برای مناطقی با شوری متوسط استفاده نمود. همچنین، پژوهش­های انجام‌یافته، نشان می­دهد که تمامی شاخص­های رشدی بادام ازجمله خصوصیات مورفولوژی، فیزیولوژی، بیوشیمیایی و غلظت عناصر غذایی در  برگ و ریشه ­های بادام تحت تنش شوری قرار می­گیرند که ارقام مختلف بادام، عکس‌العمل‌های متفاوتی به سطوح مختلف شوری نشان  می­ دهند Rahemi et al., 2008; Munns and tester, 2008 Moreno and Cambra, 1994; Montaium et al., 1994;] [Noitsakis et al, 1997. بنابرین تحقیق حاضر به‌منظور دستیابی به اهداف زیر انجام شد.

1) بررسی تغییرات مرفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ژنوتیپ­های مورد مطالعه در برابر تنش شوری.

2) تأثیر تنش شوری برجذب عناصر غذایی پر مصرف و کم مصرف.

3) تأثیر نوع ژنوتیپ­ پیوند شده بر میزان جذب عناصر غذایی توسط پایه GF677.

 4) مقایسه مقاومت به شوری بین ارقام تجارتی خارجی و داخلی و ژنوتیپ­های امیدبخش پیوند شده روی پایه GF677.

5) تعیین مقاوم­ترین رقم پیوند شده روی پایه GF677 به شوری.

فصل اول: کلیات و بررسی منابع علمی

1- کلیات و بررسی منابع

1-1- تاریخچه و پراكنش بادام

بادام یكی از قدیمی ترین درختانی است كه در ایران كشت می شود. بعضی از دانشمندان گیاه شناس معتقدند موطن اصلی بادام، ایران است . گفته می­شود، خاستگاه اصلی بادام، منطقه وسیعی از ایران، تاجیكستان، افغانستان و غرب پاكستان بوده كه همراه کاروان­ها به یونان برده شده و بعدها توسط یونانی­ها به سایر بنادر دریای مدیترانه انتقال و انتشار یافته است . بطور كلی می­توان گفت كه بادام، بومی مناطق گرم و خشك آسیای غربی بوده و امروزه كشت آن در آمریکا، اسپانیا، ایران، مراكش، ایتالیا، پرتغال، تركیه، یونان و استرالیا بطور وسیع معمول شده است [Ladizinsky, 1999]..

2-1- میزان تولید در ایران و جهان

کشورهای عمده تولید کننده این محصول شامل آمریکا، اسپانیا، ایران، ایتالیا، یونان، ترکیه، مراکش و استرالیا می باشند. امروزه در بیش از 50 کشور جهان ارقام مختلف بادام کشت و کار می شود و بر اساس آمار ارائه شده توسط سازمان خواروبار جهانی ایران با سطح کشت بیش از 170 هزار هکتار و تولید 158 هزار تن، سومین کشور تولید کننده بادام در دنیا محسوب می­شود. این در حالی است که عملکرد آن 920 کیلوگرم بر هکتار است [FAO, 2013].

دکتر کریم افشاری نیا
 شهریور 93
 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

فهرست مطالب

عنوان                                                                           صفحه

 

فصل یکم : مقدمۀ پژوهش

1-1)مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………..2

1-2) بیان مسئله ………………………………………………………………………………………………………4

1-3) اهمیت و ضرورت تحقیق …………………………………………………………………………………6

1-4) اهداف پژوهش ……………………………………………………………………………………………….7

1-4-1) اهداف اصلی ………………………………………………………………………………………………7

1-4-2) اهداف فرعی ………………………………………………………………………………………………7

1-5) فرضیه های پژوهش ………………………………………………………………………………………..7

1-6) تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها …………………………………………………………………….7

1-6-1) تعاریف مفهومی ………………………………………………………………………………………….7

1-6-2) تعاریف عملیاتی ………………………………………………………………………………………….8

 

فصل دوم : پیشینۀ پژوهش

2-1) مبانی نظری و ادبیات پژوهش …………………………………………………………………………10

2-1-1) تاریخچه هیپنوتیزم …………………………………………………………………………………….10

سیر تحولی و رشد هیپنوتیزم …………………………………………………………………………………..12

هیپنوتیزم در آمریکا ………………………………………………………………………………………………..13

تاریخچه هیپنوتیزم علمی ………………………………………………………………………………………..13

تاریخچه تلقین و کاشف تلقین ………………………………………………………………………………..15

فهرست مطالب

عنوان                                                                           صفحه

 

قوانین کوئه …………………………………………………………………………………………………………..16

تلقین چیست؟ ………………………………………………………………………………………………………16

رد عقیده فروید درباره هیپنوتیزم ………………………………………………………………………………17

2-1-2) تاریخچه رفتار درمانی شناختی ……………………………………………………………………18

رفتار درمانی عقلانی – هیجانی آلبرت الیس REBT …………………………………………………19

درمان شناختی آرون تی . بک CT …………………………………………………………………………..21

تغییر رفتار شناختی دونالد مایکنبام CBT …………………………………………………………………22

اصول بنیادین در تبیین و درمان اختلالات روانی از دیدگاه شناختی رفتاری …………………..23

فراشناخت درمانی MCT ………………………………………………………………………………………24

2-1-3) هیپنوتیزم درمانی مدل شناختی – رفتاری ……………………………………………………..27

هیپنوتیزم درمانی مدل تحولی – شناختی …………………………………………………………………..30

پدیده های هیپنوتیزمی ……………………………………………………………………………………………30

2-1-4) چرا از هیپنوتیزم برای درمان کودکان و نوجوانان استفاده کنیم ؟ ………………………32

امکانات درمانی در هیپنوتیزم درمانی کودکان و نوجوانان …………………………………………….33

2-1-5) هیپنوتیزم در اسلام …………………………………………………………………………………….34

قرآن و هیپنوتیزم ……………………………………………………………………………………………………35

2-1-6) بررسی اختلال اضطراب بر اساس DSM-5 ………………………………………………..36

شیوع اختلال اضطراب تعمیم یافته …………………………………………………………………………..37

علل اختلال اضطراب تعمیم یافته …………………………………………………………………………….37

فهرست مطالب

عنوان                                                                           صفحه

 

نظریه های بیولوژیک ……………………………………………………………………………………………..38

نظریه های پسیکولوژیک …………………………………………………………………………………………38

صفات شخصیتی افراد نگران …………………………………………………………………………………..40

نظریه های اجتماعی و فرهنگی ………………………………………………………………………………..41

درمان اختلال اضطراب تعمیم یافته …………………………………………………………………………..41

دارو درمانی …………………………………………………………………………………………………………..41

روان درمانی شناختی – رفتاری ………………………………………………………………………………..42

مرحله عملیات صوری ……………………………………………………………………………………………43

2-1-7) علل طبی و نورولوژیک اضطراب ………………………………………………………………..45

2-1-8) اپیدمیولوژی اختلال اضطراب فراگیر ……………………………………………………………45

2-1-9) فیزیولوژی اضطراب …………………………………………………………………………………..46

2-1-10) اضطراب امتحان ……………………………………………………………………………………..47

اثرات منفی اضطراب امتحان ……………………………………………………………………………………47

2-1-11) نظریات و تکنیک های مورد استفاده در درمان اضطراب امتحان …………………….48

1- استفاده از تکنیک های رفتار درمانی …………………………………………………………………….48

2- استفاده از تکنیک های عقلانی عاطفی …………………………………………………………………49

3- استفاده از تکنیک های روانشناسی فردی ……………………………………………………………..50

4- استفاده از تکنیک های مراجع محوری …………………………………………………………………51

5- استفاده از تکنیک های فراشناخت ……………………………………………………………………….51

فهرست مطالب

عنوان                                                                           صفحه

 

2-1-12) بهره برداری از اضطراب امتحان ………………………………………………………………..52

2-1-13) راه های پیشگیری از اضطراب امتحان …………………………………………………………53

2-2) پیشینۀ پژوهش ………………………………………………………………………………………………54

2-2-1) پژوهشهای داخلی ……………………………………………………………………………………..54

2-2-2) پژوهشهای خارجی ……………………………………………………………………………………56

 

فصل سوم : روش پژوهش

3-1) روش تحقیق …………………………………………………………………………………………………59

3-2) جامعه ی آماری

 

…………………………………………………………………………………………….59

3-3) نمونۀ آماری و روش نمونه گیری ……………………………………………………………………59

3-4) طرح پژوهش ………………………………………………………………………………………………..59

3-5) ابزار گردآوری داده ها و روایی و پایایی آنها …………………………………………………….60

3-6) شیوه اجراء …………………………………………………………………………………………………..61

3-7) شیوه تجزیه و تحلیل داده ها …………………………………………………………………………..61

 

فصل چهارم : یافته های پژوهش

4-1) نتایج توصیفی ……………………………………………………………………………………………….66

(جدول 4-1-1) توزیع آزمودنی ها ………………………………………………………………………….63

(جدول 4-1-2) شاخص های آماری گروه آزمایش …………………………………………………..63

فهرست مطالب

عنوان                                                                           صفحه

 

(جدول 4-1-3) شاخص های آماری گروه کنترل ………………………………………………………64

4-2) نتایج استنباطی ………………………………………………………………………………………………64

(جدول 4-2-1) آزمون t وابسته گروه کنترل …………………………………………………………….64

(جدول 4-2-2) آزمون تحلیل کواریانس ………………………………………………………………….65

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1) بحث و نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………67

5-4) محدودیت های پژوهش …………………………………………………………………………………71

5-5) پیشنهادها ……………………………………………………………………………………………………..71

5-5-1) پیشنهادهای کاربردی …………………………………………………………………………………71

5-5-2) پیشنهادهای پژوهشی …………………………………………………………………………………71

منابع …………………………………………………………………………………………………………………….72

پیوست ها …………………………………………………………………………………………………………….75

 

 

 

چکیده

 

زمینه و هدف : اضطراب امتحان به اضطرابی گفته می شود که دانش آموزان قبل از جلسه امتحان دچار آن شده اند و در جلسه امتحان اضطرابشان به اوج خود می رسد، حتی گاه چنین دانش آموزانی از رفتن به جلسه امتحان خودداری می کنند. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی هیپنوتراپی شناختی رفتاری بر کاهش اضطراب امتحان انجام پذیرفته.

روش بررسی: جامعۀ آماری شامل کلیۀ دانش آموزان پسر نیمه اول متوسطه کلان شهر کرمانشاه در نیمسال دوم تحصیلی 93-92 است که از میان 320 دانش آموز دبیرستان شهید عباس یوسفی در سه مقطع اول دوم و سوم نیمه اول متوسطه از 196 نفر این دانش آموزان به صورت تصادفی با پرسشنامه اضطراب امتحان مورد غربالگری قرار گرفتند و باتوجه به نمره اضطراب امتحان بالا ( بیشتر از نقطه برش 37) از هر مقطع تحصیلی اول، دوم و سوم هر کدام 20 نفر جمعاً 60 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 30 نفری آزمایش و کنترل  طبقه بندی شدند. سپس هریک از دانش آموزان گروه آزمایش به مدت 2 هفته در 5 جلسۀ 45 دقیقه ای تحت مداخله هیپنوتراپی شناختی رفتاری قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ گونه آموزشی دریافت نکرد بعد از اتمام دوره به منظور بررسی میزان تغییر متغییر وابسته ( اضطراب امتحان)، دوباره آزمون اضطراب امتحان به عنوان پس آزمون در هر دو گروه پیش از امتحان پایان ترم اجراء شد ؛ داده های حاصل نیز با بهره گرفتن از آزمون تحلیل کواریانس توسط نرم افزار 22 SPSS تحلیل گردیده.

یافته ها: تحلیل کواریانس نشان داد که نمرات اضطراب امتحان گروه آزمایش پس آزمون در مقایسه با گروه کنترل به طور معنا داری کاهش یافته است.

نتیجه گیری: هیپنوتراپی شناختی رفتاری می تواند منجر به کاهش اضطراب امتحان در دانش آموزان شود.

 

کلیدواژه: هیپنوتیزم درمانی شناختی رفتاری، اضطراب امتحان، دانش آموز

-1 ) مقدمه

دورۀ نوجوانی مرحله بسیار مهمی در زندگی همه افراد می باشد. در این سن افراد باید صلاحیت ها و مهارت های لازم را جهت رسیدن به جایگاه و منزلت اجتماعی مناسب کسب نمایند، هویت خود را دریافته و بتوانند چشم انداز روشن و قابل قبولی از برنامه های آینده خود داشته باشند . در دوره نوجوانی نیاز به تعادل هیجانی و عاطفی ، درک ارزش وجودی خویشتن ، کسب مهارتهای اجتماعی لازم در دوست یابی ، شناخت زندگی سالم و موثر و چگونگی برخورداری از آن مهم ترین نیازهای نوجوان می باشند (به نقل از خانی و پاک زاده ، 1390).

همچنین این دوره، به سبب بروز مسائلی خاص می تواند با نوعی سردرگمی همراه با کاهش عزت نفس1 ، افزایش اضطراب2 ، خود کم بینی3 و خود پنداره منفی4 همراه با احساس خشم و پرخاشگری همراه باشد که سبب کاهش فعالیت های طبیعی و تعاملات اجتماعی می شود (به نقل از دادپور و توکلی ، 1391). روانشناسان مختلف این دوران را دوران احساس گرایی ، عاطفه پرستی ، بحران سازنده و دوره فشار و طوفان نامیده اند . این دوران به عنوان دوره ای از زندگی بین بلوغ و پختگی (بزرگی) تعریف شده است  (آقامحمدییان و حسینی ، 1385).

بدون تردید اضطراب امتحان پدیدهای واقعی برای بسیاری از افراد است . مطالعات گسترده نشان داده اند که دانش آموزان سراسر دنیا علائم اضطراب امتحان5 را تجربه کرده اند (همبری و سایپ6 ، 1991). طبق این مطالعات ، اضطراب زیاد بر عملکرد در آزمون تاثیر منفی میگذارد . حالت اضطراب امتحان را نمی توان همیشه حاصل عدم آمادگی برای امتحان دانست ، چرا که دانش آموزان قوی و بسیار با انگیزه هم از اثرات ناتوان کنندۀ آن رنج می برند(زایدنر7 ، 1998).

پژوهش در مورد اضطراب امتحان ، حداقل از اواسط قرن گذشته به طور جدی دنبال شده است .محققانی نظیر تیلور8 در سال 1953 سعی کردند که اضطراب امتحان را با بهره گرفتن از ابزارهای خودسنجی اندازه گیری کنند . هابر و آلپرت9 در سال 1960 نشان دادند که برخی مولفه های اضطراب ، عملکرد در آزمون را بهتر می کنند، در حالی که برخی دیگر آن را دستخوش افت و تنزل می نمایند . سپس لیبرت و موریس10 در سال 1967 تفاوت بین اجزای شناختی و عاطفی را برشمردند – به عبارت دیگرتفاوت بین افکار دانش آموز و علایمی نظیر لرزش ، تعریق و خشکی لب تجربه می کنند . نتایج نشان دادند که عامل اندیشه نسبت به احساسات اثر مخرب تری در عملکرد امتحان دارند (دفنباخر11 ، 1980) .

 

 

 

Self – esteem
Anxiety
Inferiority complex
Negative self-concept
Exam anxiety
Hmbree & Siepp
Zeidner
Taylor
Haber & Alpert
Liebert & Morris
Deffenbacher
 

این پژوهش ها بعدها سبب فرضیۀ آزمایش نشده ای مبنی بر این بود که افکار منفی راجع به امتحان نسبت به افکار پراکنده و نامربوط به آن تاثیر منفی بیشتری دارد. الیس ، فلدمن و بک اظهار می دارند که مشکلات روانی نتیجۀ شناخت نادرست افراد است ، زیرا عواطف محصول شناخت است . بسیاری از ناراحتی های مردم و زندگی عاطفی نامنظم آنها ریشه در انواع شناخت های نادرست آنها دارد (به نقل از بادله و تهران زاد ، 87).

در شیوه درمان شناختی رفتاری نیز به درمانجو کمک می شود تا الگوهای تفکر تحریک شده و رفتار ناکار آمد را تشخیص دهد و برای آن بخش های منظم و تکالیف رفتاری سازمان یافته ای استفاده شود. درمان شناختی رفتاری در برسی خود بر عاطفه، شناخت و رفتار متمرکز می شود و بدین ترتیب هرسه حوزه را  تشخیص میدهد و برای  آن بخش های منظم و تکالیف رفتاری در برسی خود  بر عاطفه ، شناخت و رفتار ، متمرکز می شود و به این ترتیب هر سه حوزه را هم زمان در نظر میگیرد (هوتون و سالکوس1 ، 2012). هرچند روانشناسان توانستند با بهره گرفتن از اصول رویکرد شناختی موفقیت های زیادی در مشاوره و درمان کسب کنند اما تلفیق دو رویکرد شناختی و رفتاری می توند تاثیرات سریع تر و عمیق تری در مراجعان ایجاد کند (صاحبی و جمعه پور 1383).

هیپنوتراپی، اثری بیش از دو برابر از روان درمانی های معمولی دارد. با این حال بسیاری از محققین و متخصصان بالینی در حال حاضر مشاهده کرده اند که هیپنوتیزم یک اثر هم افزایی به وجود می آورد، به ویژه زمانی که با درمان شناختی رفتاری همراه می شود. در دهه های ابتدایی رفتاردرمانی، تعدادی از مطالعات کوچک با این نتیجه هم سو بودند. پس از آن، دونالد توسی و همکارانش چندین مطالعه ی کنترل شده ی چند عاملی را در خصوص مزایای هیپنوتراپی شناختی یا درمان شناختی رفتاری را به تنهایی برای طیف وسیعی از شرایط، به کار بردند (روبرتسون2 ، 2008).

هیپنوتراپی شناختی رفتاری ترکیب هیپنوتراپی با روش ها و مفاهیم درمان شناختی و رفتاری است. هیپنوتراپی شناختی رفتاری بر این فرض، استوار است که بیشتر آشفتگی های روانشناختی معلول یک شکل منفی خود هیپنوتیزم است به طوری که افکار منفی به طور انتقادی و حتی بدون اطلاع آگاهانه، پذیرفته می شوند. هیپنوتراپی شناختی رفتاری شامل چند روش اساسی شامل آرام سازی، تصویر سازی هدایت شده، باز سازی شناختی، حساسیت زدایی تدریجی و آموزش مهارت های هیپنوتیک می باشد(داود3 ، 2008).

 

Howton & Salkvous
Robertson
Dowd

 

1-2 ) بیان مسئله

اضطراب امتحان به اضطرابی گفته می شود که دانش آموزان قبل از جلسه امتحان دچار آن شده و در جلسه امتحان اضطرابشان به اوج خود می رسد ، حتی گاه چنین دانش آموزانی از رفتن به جلسه امتحان خود داری می کند (نجاریان ، 1389 ).

اضطراب به سه صورت نظام بدنی همچون افزایش ضربان قلب، مشکلات گوارشی و نظام رفتاری همچون تیک ها، اجتناب ها ویا نظام شناختی همچون هراس ها، وسواس ها خود را نشان می دهد . متداول ترین درمان های مورد استفاده برای اختلال های اضطرابی شامل: رفتار درمانی، درمان شناختی_ رفتاری، مداخله های خانوادگی و دارو درمانی یا ترکیبی از آنها است. اضطراب حالتی است که با احساسات منفی قوی و علائم تنش جسمانی بروز داده می شود که در آن فرد با بیمناکی خطر یا بدبختی آینده را پیش بینی می کند، که از طریق سه نظام بدنی، شناختی و رفتاری ابراز می گردد. برسی های گوناگون درباره میزان شیوع اضطراب، برآوردهای متفاوتی را ارائه می دهند بگونه ای که بازه ای بین 8 تا 27 درصد در طول زندگی را در بر می گیرد (مارش1 ، 2010).

اختلالات اضطرابی یک اصطلاح کلی و شامل دسته ای از بیماری ها با تظاهر اصلی اضطراب می باشد ، این دسته شامل حملات آسیمگی (پانیک )، اضطراب فراگیری و انواع هراس ها است ؛ خلسه هیپنوتیزمی به دلیل همراهی همیشگی اش با تن آرامی و آرامش عمیق به خودی خود موجب کاهش اضطراب و تنش می شود بنابراین هیپنوتیزم فرصتی است برای یاد گیری اعمال کنترل بهتر و موثرتر ، زمانی که شخص چنین توانای مفیدی را در خود ایجاد و تقویت نماید ، اعتماد بنفس وی بیشتر می شود و بهتر قادر است آرامش خود را در موقعیت های مختلف حفظ و بر اضطرابش غلبه نماید ، از سوی دیگر یک هیپنوتراپیست آگاه به رویکرد هیپنوتیزم شناختی و با تجربه قادر است با تکنیک های موثر هبپنوتیزم شناختی با تغییر باورهای بنیادین اختلال اضطرابی بیمار را درمان و وی را برای همیشه از دست اضطرابش نجات دهد .( شهیدی و فتحی ، 1387) .

دانش آموزان ، مهمترین گروهی هستند که به طور مستمر با پدیده امتحان سر و کار دارند. دانش آموزان در فواصل زمانی بسیار کوتاه ، به شیوه های گوناگون ، مورد سنجش قرار می گیرند. این سنجش مستمر، یا از طریق پرسش های شفاهی و مستمر کلاسی است ؛ یا از طریق آزمون های کتبی ، اما در نهایت ، آنچه بیشتر از خود آزمون برای دانش آموزان معنا و اهمیت دارد، نتیجه امتحان است که در شرایط مرسوم آموزشی کشور ما، اغلب از طریق نمره ، تعیین می شود. حاضر شدن در جلسه امتحان ، اضطراب آور است. تقریبا 80 درصد  دانش آموزانی که در امتحانات مختلف شرکت می کنند ، این اضطراب را تجربه کرده اند

 

 

 

Marsh
که البته میزان آن ،بر حسب شرایط مختلف و در افراد مختلف،متفاوت است.نتایج حاصل از پژوهشها نشانگر شیوع بالای اضطراب امتحان در دانش آموزان مقطع راهنمایی و از سوی دیگر نشانگر اثر منفی اضطراب بر عملكرد تحصیلی می باشند. لذا توجه به آسیب شناسی، اجرای برنامه های پیشگیری و درمان به موقع دانش آموزان ضروری به نظر می رسد و به ویژه توانمند سازی مشاورین مدارس در جهت تشخیص و ارائه خدمات روان شناختی، و در صورت لزوم ارجاع به مراكز درمانی از اهمیت اساسی برخوردار است (نجاریان ، 1389).

ترس فرایندی شناختی است ، در حالی که اضطراب نوعی واکنش هیجانی است ، بر اساس این طرز تفکر ، ترس ارزیابی شناختی شرایط تهدید کننده آتی است . در واقع بک و امری1 در سال 1985 اظهار کرده اند که ادراک خطر آتی وجه مشخصه اضطراب است ، هراس ها که با بهره گرفتن از ترس های شدید وغیر واقعی همراهند با اجتناب ارزشی ترسناک وموقعیت های ترسناک مشخص می شوند .با این وجود برانگیختگی هیجانی در تمام این حالت ها دخیل است ( به نقل از پورعتماد و طهماسبی مرادی ، 1387 ).

هیپنوتراپی اثر بیش از دو برابر از روان درمانی های معمولی را دارد ، با این حال بسیاری از پژوهشگران و متخصصان بالینی در حال حاضر مشاهده کرده اند که هیپنوتیزم به نظر یک اثر (هم افزایی)به وجود می آورد ، به ویژه با درمان شناختی رفتاری همراه شود (دونالدطوسی3 ، 2008).

همچنین برایانت4 وهمکاران در سال 2002 در درمان اختلال استرس حاد نشان داده اند که ترکیب هیپنوتیزم با CBT5 موثر تر از CBT و مشاوره حمایتی است. هیپنوتراپی شناختی شامل چند روش اساسی شامل آرام سازی ، تصویز سازی هدایت شده ، باز سازی شناختی ، حساسیت زدایی تدریجی و آموزش مهارت های هیپنوتیک می باشد و نیز درمان مبتنی برهیپنوتیزم شناختی به عنوان یک مدل یکپارچه نگر مبتنی بر درونی سازی ، از شش معیار برخورد دار است : 1- اعتبار یابی تجربی نظریه میزبان 2- فنون پایه ای مبتنی بر شواهد 3- درونی سازی مبتنی بر تجربه 4- حساسیت پیرامون درونی سازی 5- درونی سازی متناسب 6- اعتبار یابی تجربی درمان درونی سازی شده (به نقل از

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب:

فصل اول: کلیات تحقیق

1ـ1ـ مقدمه…………………………………………………………………………………………. 2

1ـ2ـ بیان مساله…………………………………………………………………………………… 5

1ـ3ـ اهمیت و ضرورت انجام تحقیق …………………………………………………………… 7

1ـ4ـ اهداف تحقیق ………………………………………………………………………………. 8

1ـ4ـ1ـ هدف کلی ……………………………………………………………………………….. 8

1ـ4ـ2ـ اهداف جزئی ………………………………………………………………………………. 8

1ـ5ـ سوالات تحقیق……………………………………………………………………………. 8

1ـ6ـ فرضیه­ های تحقیق ………………………………………………………………………. 9

1ـ7ـ متغیرهای پژوهش………………………………………………………………………… 9

1ـ7ـ1ـ متغیرهای مستقل………………………………………………………………………. 9

1ـ7ـ2ـ متغیر وابسته………………………………………………………………………….. 9

1ـ8ـ تعاریف نظری و عملیاتی متغیرها……………………………………………………… 10

1ـ8ـ1ـ تعریف نظری……………………………………………………………………………. 10

1ـ8ـ2ـ تعاریف عملیاتی ……………………………………………………………………….. 14

1ـ9ـ قلمرو تحقیق ……………………………………………………………………………… 15

فصل دوم: ادبیات تحقیق

2ـ1ـ پیش­درآمد………………………………………………………………………………… 17

2ـ2ـ تعریف تاب­آوری……………………………………………………………………………. 18

2ـ3ـ تاریخچه بررسی تاب­آوری………………………………………………………………. 26

2ـ4ـ ویژگی­های فرد تاب­آور ……………………………………………………………………. 27

2ـ5ـ عوامل موثر بر  ظرفیت تاب­آوری………………………………………………………….. 29

2ـ6ـ عوامل حمایتی  تاب­آوری …………………………………………………………….. 31

2ـ7ـ راهکارهای عملی برای افزایش تاب­آوری………………………………………………. 33

2ـ8ـ کودکان ناشنوا…………………………………………………………………………… 34

2ـ9ـ تاریخچه کیفیت زندگی………………………………………………………………. 39

2ـ10ـ تعریف کیفیت زندگی……………………………………………………………….. 39

2ـ11ـ ابعاد کیفیت زندگی……………………………………………………………… 45

2ـ12ـ ابزارهای اندازه ­گیری عمومی (Generic) در مقابل ابزار خاص (Specific) …….. 47

2ـ13ـ ابزارهای اندازه ­گیری یگانه در مقابل ابزارهای اندازه ­گیری چندگانه …………… 48

2ـ14ـ ابزارهای با امتیاز خلاصه شده در مقابل ابزارهای اندازه ­گیری با امتیاز جدا برای هر بعد….. 49

2ـ15ـ ابزارهای مدولار در مقابل ساده…………………………………………………….. 49

2ـ16ـ استفاده از جانشین در مقابل پرسش از خود فرد…………………………………. 49

2ـ17ـ بررسی کمی در مقابل بررسی کیفی……………………………………………. 50

2ـ18ـ ابزارهای وابسته به سلامتی (Health related) در مقایسه با ابزارهای کلی (Overall)… 51

2ـ19ـ کیفیت زندگی و ارتباط آن با تندرستی…………………………………………… 52

2ـ20ـ شاخص ترکیبی عینی و ذهنی مفهوم کیفیت زندگی…………………………. 53

2ـ21ـ مدل­های تاب­آوری…………………………………………………………………….. 56

2ـ21ـ1ـ مدل جبرانی ……………………………………………………………………….. 57

2ـ21ـ2ـ مدل عامل محافظتی ………………………………………………………………. 57

2ـ21ـ3ـ مدل چالش ………………………………………………………………………… 58

2ـ22ـ نظریه­ های کیفیت زندگی……………………………………………………………. 59

2ـ22ـ1ـ نظریه­پردازان بی­هنجاری (آنومی) و کیفیت زندگی………………………… 59

2ـ22ـ2ـ نظریه­ های بی­سازمانی اجتماعی………………………………………………. 59

2ـ22ـ3ـ نظریه­ های مکتب تضاد………………………………………………………… 61

2ـ22ـ4ـ نظریه یادگیری اجتماعی………………………………………………………… 62

2ـ23ـ امید به زندگی …………………………………………………………………….. 63

2ـ24ـ پیشینه تحقیق…………………………………………………………………. 63

فصل سوم: روش تحقیق

3ـ1ـ مقدمه………………………………………………………………………………. 92

3ـ2ـ روش تحقیق……………………………………………………………………….. 92

3ـ3ـ جامعه آماری،نمونه و روش نمونه ­گیری……………………………………. 93

3ـ4ـ معرفی ابزار ………………………………………………………………………… 94

3ـ5ـ معرفی برنامه مداخله………………………………………………………. 96

3ـ6ـ پایایی و روایی پرسشنامه امید به زندگی و کیفیت زندگی……………… 103

3ـ7ـ شیوه اجرای پژوهش………………………………………………………….. 104

3ـ8ـ روش تجزیه و تحلیل داده­ها……………………………………………………. 105

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده­ها

4ـ1ـ مقدمه…………………………………………………………………………….. 107

4ـ2ـ توصیف متغیرهای جمعیت شناختی تحقیق ……………………………… 107

4ـ2ـ1ـ توصیف وضعیت تحصیلات پاسخ دهندگان (گروه کنترل)………………… 108

4ـ2ـ2ـ توصیف وضعیت تحصیلات پاسخ دهندگان (گروه آزمایش)………………….. 109

4ـ2ـ3ـ توصیف سن پاسخ دهندگان (گروه کنترل)…………………………………… 110

4ـ2ـ4ـ توصیف سن پاسخ دهندگان (گروه آزمایش)…………………………………. 111

4ـ3ـ تحلیل یافته­ ها…………………………………………………………………….. 112

4ـ3ـ1ـ ضریب همبستگی بین متغیرهای وابسته……………………………………. 112

4ـ3ـ2ـ بررسی رابطه­ خطی بین متغیرهای وابسته …………………………………. 113

4ـ3ـ3ـ بررسی همگنی شیب­های رگرسیون………………………………………… 114

4ـ3ـ4ـ بررسی یكسانی ماتریس واریانس ـ كواریانس………………………………… 115

4ـ3ـ5ـ بررسی یكسانی واریانس­ها ……………………………………………………. 116

4ـ3ـ6ـ نتایج تحلیل كوواریانس ………………………………………………………… 117

4ـ3ـ7ـ فرضیه­ های فرعی پژوهش……………………………………………………….. 121

فصل پنجم: خلاصه و نتیجه­گیری

5ـ1ـ مقدمه…………………………………………………………………………….. 124

5ـ2ـ نتایج آمار توصیفی …………………………………………………………………. 124

5ـ3ـ بحث و نتیجه­گیری………………………………………………………………. 124

5ـ4ـ محدودیت­های پژوهش……………………………………………………………. 129

5ـ 5ـ پیشنهادات………………………………………………………………………… 129

5ـ6ـ پیشنهاد برای پژوهش­های آتی…………………………………………………. 130

5ـ7ـ نوآوری های پژوهش …………………………………………………………… 130

منابع………………………………………………………………………………….. 131

چکیده:

 

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش تاب­آوری روانی بر کیفیت زندگی و امید به زندگی مادران کودکان ناشنوای شهرستان رشت صورت گرفت. جامعه آماری این پژوهش شامل كلیه  مادران دارای کودکان ناشنوای می­باشندکه در این پژوهش30 نفر از مادران که  فرزندان آن­ها در سال 1393ـ1392 در مجتمع آموزشی باغچه­بان رشت مشغول به تحصیل می­باشند به روش تصادفی ساده به عنوان  نمونه آماری انتخاب شد ند سپس افراد نمونه به دو گروه 15 نفری بعنوان گروه آزمایش و كنترل جایگزین شدند . ابزار اندازه  گیری این پژوهش آزمون امید به زندگی اشنایدر و کیفیت زندگی[1] می-باشد.طرح تحقیق از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه كنترل وآزمایش می­باشد به گروه آزمایش طی 10 جلسه 5/1 ساعته تاب­آوری  آموزش داده شد سپس، پس آزمون برای هر دو گروه اجرا شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل  کواریانس استفاده گردید و نتایج تحقیق نشان داد كه آموزش تاب­آوری  می تواند باعث افزایش امید به زندگی و کیفیت زندگی مادران دارای کودک ناشنوا شود. باتوجه به نتایج بدست آمده از خروجی داده ها در تحلیل كو واریانس با بهره گرفتن از نرم افزار spss و عنایت به معناداری تفاوت میانگین ها و نیز معناداریF   (635/4F=) و (05/0Sig<) ، با 95 درصد اطمینان می توان نتیجه گرفت كه روش های آموزش بازتاب آوری بر افزایش كیفیت زندگی و همچنین بهبود امید به زندگی مادران کودکان ناشنوای شهرستان رشت موثر می باشد و فرضیه ی اصلی این پژوهش مبنی بر (تاثیر آموزش تاب آوری روانی بر کیفیت زندگی و امید به زندگی مادران کودکان ناشنوا) تایید می شود.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

فرایند تولد کودك برای والدین لذت­آور است. اگرچه این فرایند با مشقات و ناراحتی­های فراوانی همراه است، امید به سالم بودن و طبیعی بود ن کودك معمولاً احساس اعتماد در آنان ایجاد می­ کند و کودك خود را می­پذیرند، ولی به محض آگاهی والدین از معلولیت فرزند خود، تمام آرزوها و امیدها به یاس مبدل می­گردد و مشکلات شروع می­شود.

والدین کودکان دچار ناتوانی­ های جسمی، به دلیل مشکل فرزند خود، معمولاً با عوامل استرس­زا و فشارهای روانی و اجتماعی متفاوتی مواجه می­شوند. به عنوان مثال والدین کودکان دچار ناتوانی، استرس و افسردگی بیشتری را نسبت به دیگر والدین، تجربه می­ کنند .(بحری و دیگران،1393 : 5)

کودك استثنایی و والدین نه تنها بر یکدیگر تأثیر متقابل دارند، بلکه سایر اعضای نظام خانواده یعنی دیگر فرزندان را تحت تأثیر قرار می دهند. وجود کودك استثنایی(عقب مانده ذهنی، نابینا، ناشنوا، دارای اختلالات یادگیری) گاهی برهم زننده سلامت روانی خانواده است و می تواند اعضای خانواده و به خصوص والدین را دچار آسیب جدی نماید.(خاکپور،1391: 572)

از آنجا که بررسی­های مختلف نشان نمی­ دهند که کودکان یا نوجوانان ناشنوا و نابینا ناسازگار هستند، می­توان نتیجه گرفت که نابینایی و ناشنوایی الزاما همراه با ناسازگاری نیستند کانز فورس (1991) علت ناسازگاری افراد ناشنوا و نابینا را بیشتر به علت طرز برخورد جامعه با آنان می­داند. انسان موجودی اجتماعی است. او در اجتماع، به واسطه حضور ارتباط­های گوناگون، داشتن حامی و کاهش احساسات تنهایی، می ­تواند بسیاری از فشارهای زندگیاش را تخفیف ببخشد و بنابراین به حمایتی که از سمت اجتماع باشد، نیاز دارد. حمایت اجتماعی به میزان برخورداری از محبت، همراهی و توجه اعضای خانواده، دوستان و سایر افراد  تعریف شده است پژوهش­ها نشان می­ دهند والدین کودکان ناتوان نسبت به استرس، آسیب­پذیرتر هستند، در پژوهشی سطوح بالای استرس در 70 درصد مادران و 40 درصد پدران دارای کودکان ناتوان شدید یافت شد یکی از این معلولیت­های جسمی، ناشنوایی است. این دیدگاه که والدین شنوا نسبت به والدین ناشنوا استرس بیشتری دارند. داشتن کودکی ناشنوا، می ­تواند باعث تنیدگی و فشار روانی برای والدین و افزایش سطح مشکلات رفتاری و خانوادگی باشد والدین ناشنوایی که کودك ناشنوا دارند، از وضع مناسب­تری نسبت به والدین شنوای کودکان ناشنوا برخوردارند. بدین ترتیب، والدین شنوای دارای کودکان ناشنوا در ارتباط با فرزندانشان دچار ناکامی می­شوند و این ناکامی در ارتباط، احتمالاً دلیلی برای این است که میزان بالاتری از تنیدگی را از خود، نشان می­ دهند (بحری و دیگران،1393 : 5).

هر خانواد های ممکن است در طول دورة حیات خود با مشکلات و دشوار یهای مختلفی مواجه شود؛ از جمله بیماری، طلاق، مرگ یکی از اعضاء خانواده، مشکلات کاری، بلایای طبیعی و اعتیاد اعضاءو یا معلولیت  . اخیراً نقش سازه تا ب­آوری در حوزه  روا نشناسی خانواده نیز مطرح شده است.

تاب آوری مفهوم جدیدی است که در سال­های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. تعیین عواملی که با توجه به ویژگی­های فردی، خانوادگی، اجتماعی به عنوان عوامل تاب­آور عمل کرده، از جمله علایق پژوهشگران حوزه تاب­آوری به شمار می­رود. تاب­آوری مفهوم روان­شناختی است که توضیح می­دهد چگونه افراد با موقعیت­هایی غیرمنتظره کنار می­آیند. تاب­آوری به معنای سرسختی در مقابل استرس، توانایی برگشت حالت عادی و زنده ماندن و تلاش کردن در طی شرایط ناگوار است.

در این تحقیق تاثیر آموزش تاب­آوری روانی بر کیفیت زندگی و امید به زندگی مادران کودکان کم­شنوا و ناشنوا سنجیده می­شود. تحقیق حاضر در پنج فصل تنظیم گردیده است. در فصل اول کلیات تحقیق که شامل بیان مساله، اهمیت و ضرورت تحقیق و همچنین اهداف و فرضیات تحقیق آورده شده است. در فصل دوم در خصوص تاب­آوری،کیفیت زندگی و ناشنوایی و نظریات مربوطه پرداخته شده است. در فصل سوم به روش تحقیق اشاره شده است که در این جا از نوع پس­آزمون و پیش­آزمون با دو گروه کنترل و آزمایش  استفاده شده  است.در فصل چهارم به تجزیه و تحلیل حاصل از داده­های تحقیق که در قالب آمار توصیفی و استنباطی می­باشد، پرداخته شده است و در نهایت در فصل پنجم نتیجه ­ای که از جداول و یافته ­ها بدست آمد، آورده شده است و در انتهای همین فصل محقق پیشنهاداتی نیز مطرح کرده است.

2-1- بیان مسأله

یکی از طبیعی­ترین گروه هایی که می تواند نیازهای انسان را ارضا کند خانواده است.  وظیفه خانواده مراقبت از فرزندان و تربیت آن ها، برقراری ارتباطات سالم اعضا با هم و کمک به، استقلال کودکان است، حتی اگر کودک کم توان ذهنی نابینا، یا ناشنوا باشد. کمیتۀ اجرایی کنفرانس مدیران آموزش تخصصی ناشنوایان، در تعریف ناشنوایی بیان می دارد؛ نقص شنوایی یک اصطلاح ژنریک است که نمایانگر آن عده از ناتوانی های شنوایی است که ممکن است درجات شدت و ضعف آن بین خفیف تا عمیق متغیر باشد و شامل دو گروه فرعی ناشنوا و کم شنوا می باشد. (نریمانی،1386: 16-15)

حضور كودك ناشنوادر هر خانواده ساختار آن خانواده را تحت تاثیر قرار می‌دهد و سلامت روانی خانواده به خصوص والدین را تحت الشعاع قرار می‌دهد، كودك بر اثر تعارض‌های شدید میان اعضای خانواده، كل خانواده را درگیر بحران می‌كند. ممكن است روابط خانوادگی، افزایش فشارهای ناخواسته جسمی، هیجانی و مالی باعث شود كودك ناشنوا ضایعات و اثرات جبران ناپذیری بر وضعیت بهداشت روانی خانواده وارد كند از جمله ایجاد تشدید اختلافاتی زناشویی،‌ جدایی، تحمل بار سنگین اقتصادی، افسردگی، ناامیدی، اضطراب، خجالت و خشم1 و بسیاری از مسایل دیگر (بردن2، 1980). مراقبت
مـداوم از كودك ناشنـوا اغلب برای والـدین استرس‌زا می‌باشد زیرا این دشـواری­های كودكان به طور

اجتناب­ناپذیری بر زندگی آنها اثر می‌گذارد (كرنیك3 و همكاران، 1983). تحقیقات نشان داده است كه والدین كودكان ناشنوا عموما در خطر مشكلات زندگی خانوادگی و دشواری‌های عاطفی قرار دارند (بكمن4، 1991 (

کویتنر  و همکاران (2000) دریافتندکه مادران با کودکان ناشنوا شبکه ­های اجتماعی رابطه کمتر با فامیل و دوستان نسبت به مادران کودکان شنوا دارند. از طرف دیگر، تاب­آوری به وسیله­ی پاسخ فرد به حوادث استرسزای زندگی و یا مواجهه ی مستمر با استرس مشخص می­شود تاب آوری عاملی است که به افراد در مواجهه و سازگاری با شرایط سخت و استرسزای زندگی کمک می­ کند و آنها را در برابر اختلالات روانی و مشکلات زندگی محافظت می کند. افراد تاب­آور، سازگاری فردی بالایی با عوامل استرس زای محیطی در زندگی شان دارند (بحری و دیگران،1393: 7-6)

و اماخانواده یك نظام اجتماعی است و فرزند معلول یكی از اعضای این نظام. این دو نه تنها بر یكدیگر تأثیر متقابل دارند بلكه سایر اعضای این نظام یعنی والدین و دیگر فرزندان را نیز تحت تأثیر قرار می­دهد كه این تأثیرات غالباً منفی است. وجود كودك معلول ضایعات و اثرات جبران­ناپذیری بر بهداشت روانی خانواده وارد می­كند، مادر و پدر از داشتن چنین فرزندی به شدت رنج می­برند، اكثریت این گروه به نحوی دچار حالاتی چون افسردگی، اضطراب، پرخاشگری، ترس، خجالت، آرزوی مرگ و نظایر آن می­باشند.

تاب آوری فرایند، توانایی یا پیامد سازگاری موفقیت­آمیز با شرایط تهدیدکننده تعریف شده است، صرف مقاومت منفعل در برابر آسیب­ها یا شرایط تهدیدکننده نیست، بلکه فرد

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب:

فصل اول: کلیات

1-1 مقدمه………………………………… 3

2-1 بیان مسأله……………………………….. 4

3-1  ضرورت پژوهش…………………………………. 8

4-1  اهداف پژوهش………………………………….. 9

5-1  فرضیه‌های پژوهش………………………………….. 9

6-1 متغیرها‌ی پژوهش………………………………….. 10

7-1 تعاریف مفهومی و عملیاتی متغییرها……………………. 10

1-7-1 تعریف مفهومی………………………………… 10

2-7-1 تعریف عملیاتی………………………………… 11

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

1-2 مقدمه……………………………….. 15

2-2 نگاهی بر پیشینه ی امید……………………………….. 17

3-2 تعریف امید……………………………….. 19

4-2 نظریه امید اسنایدر……………………………….. 19

1-4-2 ابعاد امید در نظریه اسنایدر……………………………….. 20

1-1-4-2 اهداف………………………………… 20

2-1-4-2 تفکر گذرگاه )مسیر های رسیدن به هدف……………………. 21

3-1-4-2 تفکر عامل………………………………… 21

2-4-2 نقش موانع در پرورش امید……………………………….. 22

3-4-2 ناامیدی در نظریه امید اسنایدر……………………………….. 23

5-2 رشد امید……………………………….. 24

6-2 تفاوت امید و خوش بینی………………………………… 25

7-2 خوش بینی، امید و سلامتی………………………………… 26

8-2 راهکارهای تقویت امید……………………………….. 27

9-2 اهمیت افکار و اندیشه انسان………………………………… 28

1-9-2 انوع افکار و اندیشه انسان………………………………… 28

2-9-2 افکار مثبت انسان………………………………… 28

3-9-2 افکار منفی انسان………………………………… 29

10-2 نگاهی بر پیشینه خلق و تعریف آن………………………………… 29

11-2 تفاوت خلق و هیجان……………………………….32

12-2 روش های القای خلق………………………………… 34

1-12-2 تقسیم بندی ثایر از روش های القای خلق………………………………… 34

2-12-2 تقسیم بندی وسرمن(1966) از روش های القای خلق………………… 35

13-2 تکنیک های تصویر سازی ذهنی………………………………… 37

14-2 مبانی عملی موضوع پژوهش………………………………….. 38

1-14-2 پژوهش های انجام شده در خارج از کشور……………………………. 38

2-14-2 پژوهش های انجام شده در داخل کشور……………………………… 41

فصل سوم: روش پژوهش

1-3 مقدمه……………………………….. 45

2-3 روش پژوهش………………………………….. 45

3-3 جامعه آماری، گروه نمونه و روش نمونه ­گیری…………………………. 46

4-3 ابزار گردآوری داده ­ها………………………………. 47

5-3 روش اجرا و چگونگی گردآوری داده ­ها………………………………. 47

1-5-3 روش تصویر سازی ذهنی مثبت (روش آموزشی گروه اول پژوهشی)…….48

2-5-3 روش خواندن جملات مثبت (روش آموزشی گروه اول پژوهشی)…………49

6-3 روش آماری………………………………… 50

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ­ها

1-4 مقدمه……………………………….. 53

2-4 توصیف داده ­ها ……………………………….55

1-2-4 توزیع جمعیت نمونه بر اساس جنسیت…………………………………. 55

2-2-4 توزیع جمعیت نمونه بر اساس سن………………………………… 56

3-2-4توزیع جمعیت نمونه بر اساس دانشکده سال تحصیلی…………….. 57

4-2-4 توزیع جمعیت نمونه بر اساس دانشکده محل تحصیل…………….. 58

5-2-4 آمارهای توصیفی نمرات امید در  گروه­های آزمایش و کنترل……….. 59

3-4 شناسایی داده­های پرت و بررسی نرمال بودن توزیع نمرات متغیرها…….61

4-4 آمار استنباطی و بررسی فرضیه­ های تحقیق………………………. 63

1-4-4  فرضیه 1. القاء خلق مثبت باعث افزایش امید در دانشجویان می‌شود……. 63

1-1-4-4 بررسی تأثیر القاء خلق مثبت (به شیوه تصویر سازی ذهنی) بر افزایش امید در دانشجویان……… 64

2-1-4-4 بررسی تأثیر القاء خلق مثبت به شیوه خواندن جملات مثبت بر افزایش امید در دانشجویان………69

2-4-4  فرضیه 2. تأثیرپذیری امید دختران نسبت به پسران ازروش های القای خلق مثبت بیشتر است…….. 72

1-2-4-4 بررسی تفاوت میزان تأثیر القاء خلق مثبت به شیوه تصویر سازی ذهنی بر افزایش میزان امید دانشجویان دختر و پسر…..73

2-2-4-4 بررسی تفاوت میزان تأثیر القاء خلق مثبت به شیوه خواندن جملات مثبت بر افزایش میزان امید دانشجویان دختر و پسر….77

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

1-5 مقدمه……………………………….. 85

2-5 بحث و نتیجه گیری………………………………… 86

3-5 محدودیت­های پژوهش………………………………….. 90

4-5 پیشنهادها………………………………. 90

1-4-5 پیشنهادهای پژوهشی………………………………… 90

2-4-5 پیشنهادهای کاربردی………………………………… 91

منابع فارسی………………………………… 93

منابع انگلیسی………………………………… 96

چکیده:

هدف این پژوهش بررسی اثر القای خلق مثبت بر افزایش امید در بین دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا همدان بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا همدان در سال 93- 1392 تشکیل می دادند که تعداد آن­ها 5580 نفر بود. در این پژوهش حداقل دانشجویان برای هر یک از گروه­های آزمایش و گروه کنترل در هر دو گروه A , B 15 نفر انتخاب، برای انتخاب گروه نمونه؛ پرسشنامه امید اسنایدر و همکاران بین 480 نفر از دانشجویان توزیع شد و پس از جمع­آوری و تجزیه و تحلیل، افرادی که نمره امید آن­ها پایین بود جدا شده و از بین آن­ها 60 نفر به صورت تصادفی انتخاب و سپس به روش تصادفی ساده در چهار گروه مورد مطالعه جایگزین شدند .سپس به آزمودنی­های گروه آزمایشی A مهارت تصویرسازی ذهنی در 6 جلسه و به آزمودنی­های گروه B مهارت جملات مثبت طی 6 جلسه آموزش داده شده و پس از آن از هر 4 گروه پس آزمون(پرسشنامه امید اسنایدر و همکاران) گرفته شد،سپس داده­ ها با بهره گرفتن از شاخص­های آمار توصیفی و نیز تحلیل کواریانس به وسیله نرم­افزار  SPSS تجزیه و تحلیل شد. نتایج بدست­آمده نشان داد که روش القاء خلق مثبت به شیوه تصویرسازی ذهنی و روش القاء خلق مثبت به شیوه خواندن جملات مثبت به طور معنی­داری باعث افزایش میزان امید در دانشجویان می­شود. همچنین نتایج نشان داد که با وجود اینکه میزان تأثیر القاء خلق مثبت به روش تصویرسازی ذهنی بر افزایش امید، در دانشجویان دختر و پسر تفاوت معنی­داری ندارد اما میزان تأثیر القاء خلق مثبت به روش خواندن جملات مثبت، بر افزایش امید، در دانشجویان دختر به طور معنی­داری بیشتر از دانشجویان پسر است.

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1- مقدمه

   بشر به طور طبیعی در طول زندگی در این جهان با نگرانی‌ها و اضطراب‌های[1] بسیاری رو در رو بوده و همواره جهت پیروزی بر آن‌ها و از میان بردن عوامل پیدایش آن‌ها کوشیده است. یکی از اهداف پیدایش مجموعه‌ی بزرگ اختراعات و اکتشافات بشر نیز، دست یابی به آرامش و آسایش در زندگی و مبارزه با یأس و ناامیدی[2] بوده است. در یکی دو دهه اخیر در بین روان شناسان و دانشمندان علوم انسانی، مثبت اندیشی[3] و داشتن نگرشی امیدوارانه نسبت به زندگی، به عنوان یکی از مؤثرترین روش‌های درمان بیماری‌های روانی[4] بویژه ناامیدی و افسردگی[5](بهاری، 1388)، بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

برایرویت[6](2004) معتقد است به هر نسبتی كه هیجان[7] های منفی مانند غم[8]،خشم[9]، نا امیدی و بد بینی[10] در زندگی كم رنگ تر باشد، قابلیت های شخصی و اجتماعی در كنار آمدن با مشكلات و كنترل فشار های روانی افزایش می یابد. امروزه محققان در یافته اند كه نقش امید[11]  بالاتراز نیروی تسلی بخش در اوج احساس غم زدگی و ناكامی[12] است (اسنایدر و لوپز[13]،2005). امید نقش مقتدرانه و شگفت آوری در زندگی ایفا می كند و در عرصه های گوناگون از موفقیت تحصیلی و شغلی گرفته تا ارتباطات خانوادگی و اجتماعی مزایای فراوانی به همراه دارد(اسنایدر،2000). رشد امید در انسان به میزان زیادی معلول آموزش ها و یادگیری های او در جامعه، خانواده و یا طبقه ای است كه وی در آن زندگی می كند.

2-1- بیان مسئله

یکی از عوامل مهم در موفقیت انسان، امید به زندگی است. تا انسان امید به آینده ای مطلوب نداشته باشد، نمی تواند پشتکار لازم را در راه رسیدن به هدف بکار بندد. امید، به انسان اعتماد به نفس می دهد و آدمی در سایه ی آن می تواند از تمامی ظرفیت های خود بهره ببرد همچنان که نا امیدی اعتماد به نفس را از انسان می گیرد و استعدا های او را به مرور زمان از بین می برد. در جوانی، امید می تواند نقش کلیدی در اعمال و رفتار آدمی ایفا کند؛ استعداد ها را شکوفا سازد، اعتماد به نفس را زیاد نماید و آینده را روشنی بخشد. در دنیای امروز سلامت روانی افراد و به ویژه دانشجویان كه سهم به سزایی در پیشبرد اهداف یك نظام و یك كشور دارند از مهمترین دغدغه هاست. حوزه‌ی روان شناسی در طول تاریخ بر عوامل تشخیص، درمان و حذف بیماری‌های روانی متمركز بوده است.

 محققین و متخصصین بالینی در سالهای اخیر به جای مطالعه‌ی ضعف‌های بشر به طور فزاینده‌ای بر تعیین نیروهای روان شناختی تأكید دارند كه رشد و توسعه‌ی سلامت را در پی دارند. شاخه‌ی جدید علم روان شناسی و دیدگاه های نوین اش در صدد بررسی ظرفیت‌ها و قدرت‌های روان شناختی به جای آسیب شناسی روانی می‌باشند. اعتقاد اساسی روان شناسی مثبت[1] این است كه ویژگی‌های مثبت

 

قابل اندازه گیری می‌توانند به عنوان سپری افراد را در برابر حوادث نا مطلوب و عوامل خطر زا[2] محافظت نمایند(مستن وکاوس وورث[3]، 1998؛ راتر[4]، 1999) و لذا بررسی كیفیت‌های مثبت افرادی كه چنین معیارهایی را دارا هستند می‌تواند به طور مستقیم در رسیدن به این امر محققین را یاری می‌رساند(سولدو[5] و هونبر[6]، 2004) که امید یكی از سازه‌های شناختی – انگیزشی[7] است كه در این زمینه مورد تاکید قرار گرفته است(اسنایدر،شین[8] و لوپز، 2007). مکینز(2001) شادی[9] را اساسی ترین هیجان مثبت و امید را مهمترین زیر مجموعه شادی می‌داند(به نقل از خلجی،1386). اسنایدر، چیونز و سیمپسون[10] (1997) نظریه‌ی انگیزشی‌ای ارائه دادند كه بر متغیر انگیزشی – شناختی امید متمركز است. اسنایدر(2000) امید را، متغیر فردی ای كه در جریان ارزیابی ظرفیت‌های وابسته به هدف پایدار می‌ماند، تعریف می کند؛ هر چند كه تحت تأثیر عواملی مانند مشاوره[11] و آموزش در سطوح مختلف تغییر می‌پذیرد(به نقل از برکمن و لیبرمن[12]، 2009). در این نظریه امید از دیگر متغیرهای انگیزشی – شناختی مانند خوش بینی[13] و خود كفایتی[14]، متمایز می‌شود(اسنایدر، 2000).

تئوری اسنایدر سه مؤلفه‌ی اصلی را در بر می‌گیرد: اهداف[15]، گذرگاه[16] و كارگزار[17]. اهداف كوتاه، میان و بلند مدت سنگ بنای این نظریه است(اسنایدر، 2000). گذرگاه‌ها، توانایی موجود افراد را در راه‌های عملی معطوف به هدف نشان می‌دهند(اسنایدر، راند و سیگمون[18]، 2002)، که از طریق گفتار درونی[19]، مشخص می‌شود. افرادی كه سطح امید بالایی دارند اغلب دارای گذرگاه‌های چندگانه هستند. وجود گونه های مختلف گذرگاه، زمانی اهمیت پیدا می‌كند كه افراد با موانعی در راه نیل به اهدافشان مواجه شوند(اسنایدر، كروسون، 1998؛ به نقل از اندرسون و گالین اسکای[20]، 2006). كارگزار، یك مؤلفه‌ ی انگیزشی است كه توان شروع، تداوم و تلاش لازم برای پیگیری گذرگاه خاصی را تضمین می‌كند. كارگزار نیز با گفتارهای درونی  نمایان می‌شود. در نظریه‌ امید، دنبال كردن اهداف، هیجان مثبت را فرا می‌خواند و شكست در رسیدن به اهداف، منجر به هیجان منفی می شود(ادواردز و استواک[21]، 2007). در تئوری اسنایدر و مطالعات پیشین، این انتظار وجود دارد كه سطوح بالای امید  موجب افزایش رضایت از زندگی و نیز كاهش آسیب‌های روانی می شود(الیوت، ویتی، هریک و هافمن[22]، 1991).

به طور کلی پژوهش‌ها نشان می‌دهد که امید از مولفه‌های سلامت روان[23] است. نلون، مارو و فردریک سون[24](1993) نشان دادند که خلق مثبت[25] دارای مزایایی است که امید را افزایش می‌دهد و منجر به سلامتی و بهزیستی می‌شود. افراد تقریبا روزی هزار دقیقه بیدارند ولی در مقدار کمی از این زمان، هیجان‌هایی چون خشم، ترس[26] یا شادی را تجربه می کنند. در مقابل، آنچه را که آنها معمولا احساس می‌کنند، خلق است که احساس هیجانی پایدار  ناشی از پیامد رویدادها می باشد. تظاهر خارجی و تجلی بیرونی با علایم فیزیولوژیک این احساس هیجانی را عاطفه[27] می‌نامند(جرج[28]،1996).

 اولین روشی که برای القای خُلق مثبت[29] به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته، توسط ولتن[30] ابداع شد. در روش وی از آزمودنی ها خواسته می شود جملاتی را به طور آرام بخوانند و سپس با صدای بلند فهرستی از جملاتی نظیر ” من واقعاً احساس خوبی دارم” را بارها تکرار کنند(ولتن، 1968). بعد از روش ولتن، ثایر[31](1989) القای خلق را به 4 طبقه اصلی تقسیم نمود:1- روش های تلقین به خود[32] و هیپنوتیزم: این روش القا، مشابه تلقین های هیپنوتیک است. به طور کلی در این روش ها افکار و شناخت های فرد، هیجان های اورا تحت تاثیر قرار می دهند.2- القای خلق توسط موسیقی و فیلم: در این گونه  روش ها از موسیقی و قطعه های تصویری با موضوع های هیجانی استفاده می شود. لازم به ذکر است که ثایر در تقسیم بندی خود استفاده از چهره ها  و تصویر سازی ذهنی را  به منظور القای خلق نیاورده است اما امروزه می توان این روش ها را در طبقه فیلم و موسیقی قرار داد(دوستکام و همکاران،1389).3- روش های القای خلق در محیط طبیعی: ویژگی عمده این روش ها این است که آزمودنی از هدف آزمون آگاه نیست و در شرایط طبیعی و روزمره مورد مطالعه قرار می گیرد.4- القای خلق توسط دارو، تمرین و استرس: در این روش ها از استرس زاها مانند سر و صدا، شوک برقی، امتحان و حملات کلامی برای ایجاد استرس، ترس و دیگر حالت های خلقی منفی استفاده می شود. اگر چه تغییر خلق توسط داروها نیز ایجاد می شود، اما امروزه دیگر به دلیل لزوم رعایت اصول اخلاقی در پژوهش ها به کار نمی روند(ثایر،1989).

خلق می‌تواند بالا یا پایین باشد. کسانی که خلق بسیار بالا دارند، ممکن است حالت انبساط خاطر، پرش افکار، کاهش خواب، اعتماد به نفس کاذب و افکار بزرگ منشانه نشان دهند. در مقابل کسانی که خلق بسیار پایینی دارند، ممکن است نشانه‌های کاهش انرژی و علاقه، احساس گناه، اختلال در تمرکز، بی اشتهایی، افکار مرگ و خودکشی را نشان دهند. بنابراین سطح بهینه ای از خلق مد نظر است(ایروانی،2004).

امید می‌تواند به طور مستقیم بر عملکردهای جاری فرد اثر گذاشته و او را دچار تحول رفتاری نماید. اگر امید یك سازه ی روان شناختی باشد، خلق مثبت می‌تواند باعث افزایش آن شود. با توجه به این مطلب، شناخت عوامل تأثیر گذار بر سازه‌ی امید، می‌تواند در هدایت رفتارها، آموزش صحیح و اثرگذار برای تمامی نهادهای مرتبط با دانشجویان، آموزش و پرورش و آموزش عالی، مؤثر باشد. لذا پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که، چگونه می‌توان از طریق القای خلق مثبت امید را افزایش داد؟

3-1- ضرورت پژوهش

اهمیت امید در ارتباط‌های بین فردی و نقش مؤثر و سازگارانه آن در تعامل‌ها و مهارت های اجتماعی و رویارویی با مسائل زندگی و نیز فراوانی رفتارهای یاس و نومیدی در بین افراد جامعه (اوینگ باوز[1]،1999) و ارتباط آن با ترس، اضطراب و بی كفایتی اجتماعی(اوینگ باوز و اسنایدر، 2000) از جمله عوامل مهم روی آوری به پژوهش در زمینه‌ی امید می‌باشد و تأثیر مستقیم آن در عزت نفس، اعتماد به نفس، خودپنداره مثبت (میکائیل[2]،2000) و در كل سلامت و بهداشت روانی(اسنایدر، 2005)، ضرورت پرداختن به آن را توضیح می‌دهد. همچنین آموزش شیوه های‌ افزایش امید در دانشجویان از مشكلات روانی- اجتماعی پیشگیری کرده كه این امر خود موجب كاهش آسیب‌های اجتماعی و در كل منجر به افزایش بهداشت روانی جامعه می‌گردد. بنابر یافته ها و شواهد عینی، دانشجویان همدان از نظر ویژگی های عدم سلامت روان مانند افسردگی در وضعیت نامطلوبی قرار دارند(یعقوبی و محققی،1390). دانشجویان درگیر مسائلی چون تغییرالگوی آموزش، رشته تحصیلی، تغییرات بلوغ و تحولات شناختی هستند که اگر در این بین، امیدشان را نیز از دست دهند، دچار خسران خواهند شد که می توان  با شناخت روش‌های افزایش امید به یاری آنان شتافت.

[1] Onwuegbuzie

[2] Michael

[1] Positive psychology

[2] risk factors

[3] Masten & Coastworth

[4] Rutter

[5] Suldo

[6] Hubner

[7] Cognitive-motivational

[8] Shane

[9] joy

[10]. Cheavens &  Sympson

[11] counseling

[12]. Berkman & Lieberman

[13] optimism

[14] Self-sufficiency

[15]. goals

[16]. pathways  

[17]. agency  

[18] Rand & Sigmon

[19] inner speech

[20]  Anderson & Galinsky

[21]  Edwards   &Stokoe

[22] Elliot, Witty,. Herrick &  Hoffman

[23]  mental health

[24]  Nolen – Hoeksema, morrow & Fredrickson

[25] Positive mood

[26]  fear

[27] affect

 
عنوان:
اثرات دریافت اتوسوکسیماید در دوره تکوین بر اضطراب، افسردگی و آپاپتوز سلولی در هسته سجافی پشتی موش های صحرایی
  
 
استاد راهنما:
دکتر جعفر وطن پرست
 
اسفند ماه 1393
 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

چکیده

 

 

اثرات دریافت اتوسوکسیماید در دوره تکوین بر اضطراب، افسردگی و آپاپتوز سلولی در هسته سجافی پشتی موش­های صحرایی

 

 

 

 

استفاده طولانی مدت از داروهای ضد صرع عوارض جانبی متعددی در بیماران مبتلا به صرع و همچنین در کودکانی که مادرانشان در دوران بارداری و اوایل دوره پس از تولد برای کنترل تشنج داروهای ضد صرع استفاده می­ کنند دارد. اتوسوکسیماید داروی انتخابی در درمان صرع غایب است که به طور عمده با مهار کانال­های کلسیمی نوع T عمل می­ کند. ما در مطالعه حاضر، اثرات دراز مدت دریافت اتوسوکسیماید در اواخر دوران بارداری و اوایل دوره پس از تولد را بر اضطراب و  افسردگی در دوره بلوغ مورد بررسی قرار دادیم. موش­های صحرایی ماده حامله به سه گروه تقسیم شدند. مادران گروه کنترل در کل دوران حاملگی و شیر دهی آب معمولی را دریافت ­کردند. گروه شاهد از شروع روز پانزدهم حاملگی تا پایان روز هفت بعد از زایمان میزان 40 میلی­گرم بر کیلو گرم ساخارین در روز به صورت محلول در آب معمولی دریافت کردند. مادران گروه آزمایش از روز پانزدهم حاملگی تا پایان روز هفت بعد از تولد میزان 20 میلی­گرم بر کیلوگرم در روز داروی اتوسوکسیماید به همراه 40 میلی­گرم بر کیلوگرم ساخارین به صورت محلول با آب دریافت کردند. ما از آزمون­های open field، ماز بعلاوه مرتفع و شنای اجباری به‌ترتیب برای مطالعه فعالیت حرکتی پایه، افسردگی و اضطراب استفاده کردیم. تست‌های رفتاری در روز 60 بعد از تولد آغاز شدند. فعالیت حرکتی در دو گروه شاهد و آزمایش بیشتر از گروه کنترل بود، اگرچه این تأثیر در موش‌های نر گروه آزمایش معنی‌دار نبود. در ماز بعلاوه مرتفع اتوسوکسیماید زمان ورود به بازوهای باز را در موش‌های ماده کاهش داد که این مسئله اضطراب بیشتری را در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل نشان می‌دهد. در آزمون شنای اجباری زمان بی­حرکتی در موش­های نر دریافت کننده اتوسوکسیماید در مقایسه با دو گروه دیگر کاهش معنی­داری نشان داد و تعداد دفعات غوص بیشتر از موش‌های گروه کنترل بود. تزریق درون صفاقی 10 میلی‌گرم بر کیلوگرم فلوکستین که یک مهار کننده بازجذب انتخابی سروتونین است طی یک دوره 24 ساعته قبل از تست شنای اجباری روز دوم تفاوت بین گروه آزمایش و کنترل را از بین ‌برد. نتایج یافته‌های ما نشان می‌دهد که دریافت اتوسوکسیماید در دوره تکوین می‌تواند شاخص‌های رفتاری اضطراب و افسردگی را در موش‌های بالغ تغییر دهد. به نظر می‌رسد ساخارین می ­تواند با فعالیت‌های حرکتی با عملکردهای رفتاری تداخل نماید.

کلمات کلیدی: اتوسوکسیماید، ساخارین، تکوین، موش صحرایی، اضطراب، افسردگی، فعالیت حرکتی، آپاپتوز

 

 

فهرست مطالب

 

 

عنوان                                                                                                            صفحه

 

فصل اول : مقدمه

1- مقدمه. 2

1-1- صرع. 2

1-2- طبقه ­بندی تشنج­های صرعی. 2

1-3- مکانیسم تشنج­های صرعی. 4

1-4- کانال­های یونی دخیل در صرع. 5

1-4-1-  کانال­های کلسیمی T- Type. 6

1-5- داروهای کنترل صرع. 7

1-5-1-  مکانیسم عملکرد اتوسوکسیماید. 8

1-6-  مکانیسم­های اساسی عوارض جانبی داروهای ضدصرع در دوران جنینی. 9

1-7- افسردگی. 10

1-7-1- ارتباط صرع و افسردگی.. 11

1-7-2-  علل بروز. 11

1-7-3- ساختارهای مغزی مشترک در افسردگی و صرع. 12

1-7-4- داروهای ضدصرع و رفتارهای شبه افسردگی.. 14

1-7-5-  نقص انتقال سروتونرژیک و افسردگی.. 14

1-8- فلوکستین. 15

1-8-1- تنظیم انتقال سروتونرژیک توسط فلوکستین.. 16

1-9- هسته سجافی پشتی. 18

1-9-1- ارتباط هسته سجافی پشتی و افسردگی.. 18

1-10- اضطراب.. 19

1-10-1- نواحی مغزی دخیل در اضطراب.. 19

1-11- مرگ سلولی. 20

1-12- آپاپتوز 21

1-12-1-  نقش آپاپتوز. 22

1-13- کاسپازها 22

1-13-1-  انواع کاسپازها 23

1-13-2- کاسپاز 3.. 23

فصل دوم : مروری بر تحقیقات گذشته

2- مرروی بر تحقیقات گذشته. 11

2-1- اثرات جانبی دریافت داروهای ضدصرع بر تکوین و عملکرد مغز 11

2-2-  عوارض مصرف اتوسوکسیماید و سایر مهارکننده­ های کانال­های کلسیمی. 14

2-3- هدف.. 16

فصل سوم : مواد و روش­ها

3- مواد و روش­ها 56

3-1- مواد مورد نیاز 56

3-2- وسایل و دستگاه­ها 57

3-3- روش انجام کار 57

3-4- آزمون حرکتی Open field. 59

3-5- ماز بعلاوه مرتفع. 61

 

3-6- آزمون شنای اجباری. 62

3-7- آماده­سازی محلول­های پرفیوژن. 64

3-7-1- پرفیوژن و خارج کردن مغز از جمجمه. 64

3-7-2- برش‌گیری.. 65

3-7-3- ایمونوهیستوشیمی.. 66

3-7-4- مطالعه میکروسکوپی.. 67

3-8- آنالیز آماری. 67

فصل چهارم : نتایج

4- نتایج. 69

4-1 مطالعه فعالیت حرکتی. 69

4-2- اضطراب.. 71

4-3- تأثیر دریافت اتوسوکسیماید بر آزمون شنای اجباری. 72

4-4- اثرات دریافت اتوسوکسیماید در دوره­ی تکوین بر ناحیه­ی سجافی پشتی. 78

 

فصل پنجم : بحث و نتیجه­گیری

5- بحث و نتیجه­گیری. 83

منابع و مأخذ………………………………………………………………………. 86

 

 فهرست نمودارها

 

 

عنوان                                                                                                         صفحه

نمودار 4-1-  مقایسه میانگین تعداد دفعات عبور از خطوط موش­های نر در گروه­های کنترل و دریافت کننده ساخارین و اتوسوکسیماید در آزمون .Open field. 69

نمودار 4-2- مقایسه میانگین تعداد دفعات عبور از خطوط موش­های ماده در گروه­های کنترل و دریافت کننده ساخارین و اتوسوکسیماید در آزمون .Open field. 70

نمودار 4-3-  مقایسه میانگین مدت زمان حضور در بازوی باز در موش­های نر گروه­های کنترل و دریافت کننده ساخارین و اتوسوکسیماید در ماز بعلاوه مرتفع. 71

نمودار 4-4- مقایسه میانگین مدت زمان حضور در بازوی باز در موش­های ماده  گروه­های کنترل و دریافت کننده ساخارین و اتوسوکسیماید در ماز بعلاوه مرتفع. 72

نمودار 4-5-  مقایسه میانگین مدت زمان عدم تحرک در آزمون شنای اجباری در روز اول بین موش­های نر گروه­های کنترل و دریافت کننده ساخارین و اتوسوکسیماید. 73

نمودار 4-6- مقایسه میانگین مدت زمان عدم تحرک در آزمون شنای اجباری در روز اول بین  موش­های ماده گروه­های کنترل و دریافت کننده ساخارین و اتوسوکسیماید. 74

نمودار 4-7- مقایسه میانگین مدت زمان عدم تحرک در آزمون شنای اجباری در روز دوم بین موش­های نر گروه کنترل و دریافت کننده ساخارین و اتوسوکسیماید. 75

نمودار 4-8- مقایسه میانگین مدت زمان عدم تحرک در آزمون شنای اجباری در روز دوم بین موش­های ماده گروه کنترل و دریافت کننده ساخارین و اتوسوکسیماید. 76

نمودار 4-9- مقایسه میانگین دفعات غوص در آزمون شنای اجباری در روز اول بین موش­های نر گروه کنترل و دریافت کننده ساخارین و اتوسوکسیماید. 77

نمودار 4-10- مقایسه میانگین دفعات غوص در آزمون شنای اجباری در روز اول بین
موش­های ماده گروه کنترل و دریافت کننده ساخارین و اتوسوکسیماید. 78

نمودار 4-11- مقایسه میانگین تعداد نورون­های CSP+ بین موش­های نر گروه کنترل و دریافت کننده ساخارین و اتوسوکسیماید در ناحیه هسته سجافی پشتی. 79

نمودار 4-12- مقایسه میانگین تعداد نورون­های CSP+ بین موش­های ماده گروه کنترل و دریافت کننده ساخارین و اتوسوکسیماید در ناحیه هسته سجافی پشتی. 80

 

 

 

 

فهرست شکل­ها

 

 

عنوان                                                                                                                صفحه

شکل 1-1- ساختار مولکول اتوسوکسیماید. 9

شکل1-2- ساختار مولکول فلوکستین.. 16

شکل 3-1- تست اسمیر (اسپرم­های موش صحرایی) 59

شکل 3-2- دستگاه تست فعالیت حرکتی.. 60

شکل 3-3- دستگاه ماز بعلاوه مرتفع.. 61

شکل 3-4- آزمون شنای اجباری.. 63

شکل 3-5- پرفیوژن.. 65

شکل 4-1-  هسته سجافی پشتی در گروه­های کنترل، شاهد و تیمار. 81

مقدّمه
 

 

1-1- صرع
 

صرع یک اختلال پیچیده عصبی می‌باشد که 1 تا 2 درصد از کلّ جمعیت جهان را مورد تأثیر قرار داده است. عفونت‌های سیستم عصبی مرکزی، شوک عاطفی، اختلالات متابولیک، الکل، تومورهای مغزی و مشکلات عروقی مغز از مهمترین عوامل زمینه‌ساز صرع هستند. صرع معمولاً قابل کنترل اما غیر قابل درمان است(Cascino, 1994) . تشنج مشخّصه اصلی صرع است و بیانگر فعّالیت نورونی غیر­طبیعی و بیش از حدّ مغز می­باشد که با یک الگوی خودبخودی، تکرار شونده و غیر قابل پیش‌بینی بروز می­ کند (Stafstrom, 2003). البته، تشنجی را مشخّصه صرع می‌دانیم که بدون عامل برانگیزنده خاصّی مثل افت قند خون و تب ظاهر شود.

طبقه ­بندی تشنج­های صرعی
 

طبقه ­بندی تشنج­های صرعی در سال 1981 توسط اتّحادیه بین ­المللی مبارزه با صرع صورت گرفت (Okuma, 2004). این طبقه ­بندی بر اساس بیان بالینی تشنج و تصویر الکتروانسفالوگرام در طول و بین تشنج­ها به دست آمده است. تقسیم­بندی عمده در این طبقه ­بندی شامل
تشنج­های جزئی و فراگیر است. در تشنج­های جزئی، تخلیه­های الکتریکی غیر­طبیعی در
ناحیه­ای موضعی از مغز شروع می­شوند. علائم، وابسته به آن بخشی از مغز است که تحت تأثیر قرار می­گیرد. این تخلیه­ها ممکن است موضعی باقی بمانند، یا ممکن است به سایر نقاط مغز گسترش یابند و تشنج­ها فراگیر شوند (تشنج­های فراگیر ثانویه[1]). در تشنج­های فراگیر، تشنج­ها در هر دو نیمکره مغز به طور همزمان شروع می­شوند. تشنج­های جزئی بیشتر در این چارچوب شرح داده می­شوند که اگر هوشیاری تحت تأثیر قرار نگیرد تشنج ساده[2] و اگر هوشیاری تحت تأثیر قرار گیرد تشنج پیچیده[3] نامیده می­شود. تشنج­های فراگیر بیشتر بر اساس اینکه به چه شیوه­ای بدن را تحت تأثیر قرار می­ دهند توصیف می­شوند، با این حال در همه آن­ها از دست دادن هوشیاری وجود دارد. این­ها