چکیده
این مجموعه شامل فضاهای تفریحی از قبیل زمین تنیس،بسکتبال،سالن بیلیارد،استخر و سونا و جکوزی می باشدزیرا ورزش باعث نشاط و در نتیجه تقویتروحیه در تمامی انسانها و اشخاصی که دارای معلولیت هستند می شود علاوه بر آن در معلولین باعث تغییر نگرش- تفکر و دیدگاه این قشر نسبت به خود و تغییر نگرش،تفکر و دیدگاه جامعه نسبت به معلولیت و نیازهای آنها می باشد.
این مجموعه همچنین شامل فضاهای اقامتی از قبیل اتاق های دو نفره و یک نفره و همچنین سوییت های خانوادگی و فضاهای اداری،رستوران،کافی شاپ و سالن کنفرانس می باشد.هدف از این پژوهش طراحی مکانی مناسب برای تفریح و استراحت به منظور پر کردن اوقات فراغت آخر هفته شهروندان عادی و همچنین شهروندان دارای معلولیت هستند است.با قرار دادن تسهیلات برای جانبازان و معلولین جسمی و حرکتی باعث حضور هر چه بیشتر و بهتر این قشر از جامعه می شویم.در نهایت این مجموعه حلقه ی ارتباطی بین معلولین و سایر افراد است به گونه ای که افراد جامعه با معلولیت و شرایط آنها آشنا می شوند و مسولیت خود را در برابر پدیده ی معلولیت به درستی ایفا کنند.
روش تحقیق در این پژوهش گردآوری اطلاعات-روش تجزیه و تحلیل و روش قیاسی است.سایت در مجاورت پارک انتخاب شده است و از طبیعت زیبای پارک نیز استفاده شده است.
مقدمه
با گسترش روزافزون شهر نشینی مشکلات مربوط به زندگی شهری نظیر مساله مالی، مشغله‌های کاری، استرس، فاصله عاطفی افراد خانواده، کاهش میزان استفاده از اوقات فراغت و تفریحات گروهی را منجر شده است. در صورتی که حق استراحت و استفاده از مرخصی با حقوق و ایجاد تسهیلات اداری لازم، برای استفاده بیشتر مردم از تعطیلات و اوقات فراغت در واقع دستاوری است که بشر پس از سالها کار و تولید انبوه فرهنگ مادی در قرن اخیر به دست آورده است. بنابراین نیاز به فضاهایی برای استراحت، تمدد اعصاب، تفریح ضروری به نظر می‌رسد.

علت انتخاب موضوع
با توجه به کم شدن تفریحات گروهی و خانوادگی و مشکلاتی چون مسافت های طولانی، هزینه های بالای سفر و کمبود برخی امکانات سبب شد که توجه ویژه‌ای به این مقوله صورت گیرد.
زندگی کردن در فضاهای شلوغ و پر سرو صدای شهرها ونیاز افراد به مکانی آرام و زیبا برای استراحت و تمدد اعصاب از ضروریات جامعه امروز می‌باشد.سفر به مکانی که فاصله چندانی با شهر نداشته باشد و مستلزم برنامهریزی خاصی نباشد از ویژگی‌های مهم این پروژه محسوب می‌شود.

اهمیت و ضرورت انجام پروژه
این پروژه با فراهم نمودن جایی که صرفاً خود آن مکان هدف و مقصد باشد و به نوعی اوقات فراغت ساکنین شهرها، افرادی که نمی‌دانند کجا بروند و افرادی که به دلیل معلولیت هایی که دارند امکان حضور در همه ی مکان ها برای آن ها فراهم نیست و تمایل به سفرهای کوتاه در محیطی به دور از هیاهوی شهرها دارند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است..
چه بسا بی توجهی به امر اوقات فراغت و تفریح در دراز مدت آثار سوء اجتماعی در ابعاد خانواده و جامعه خواهد داشت. در صورتی که وجود فضا‌های تفریحی مناسب سبب پیوند قوی‌تر افراد خانواده و افزایش بازده افراد در محیط کار می‌شود.

 

لذا پرداختن به موضوع تفریح و برنامه‌ریزی برای پر کردن اوقات استراحت شهروندان ضروری است.

اهداف پژوهش و طراحی
هدف از انجام این پژوهشطراحی مکانی مناسب برای تفریح و استراحت به منظور پر کردن اوقات فراغت آخر هفته شهروندان عادی و همچنین شهروندانی که دارای معلولیت هستنداست. در این طراحی با قرار دادن تسهیلات برای جانبازان و معلولین جسمی و حرکتی باعث حضور هر چه بهتر و بیشتر این قشر از جامعه می شویم.در نظر گرفتن سایتی که به لحاظ موقعیت دارای طبیعت زیبا و جذاب برای استفاده کننده‌گان باشد و همچنین طراحی مکانی همگون با طبیعت سایت که پاسخگوی نیازها وکمبودهای افراد می‌باشد، از اهداف این پژوهش است.

موقعیت استقراری پروژه
سایت مورد نظر این پروژه در استان سمنان واقع در شهمیرزاداست. این سایت به دلیل طبیعت مناسب، آب و هوای مطلوب و ییلاقی، نزدیکی به سمنان انتخاب شده است.

برنامه‌ریزی کالبدی
مجموعه اقامتی- تفریحی مورد نظر این پروژه شامل:
فضاهای عمومی (سالن های چند منظوره، رستوران، کافی‌شاپ)
فضاهای اقامتی (اتاق‌ها و سوئیت‌های خانوادگی)
فضاهای تفریحی(استخر، اتاق ماساژ، محوطه آفتابگیری، قایقرانی، ماهیگیری، ورزشهای آبی، کمپینگ)
فضاهای اداری (اتاق‌های مدیریت، اتاق پرسنل، اتاق مربیان)
فضاهای خدماتی (پارکینگ، تاکسی سرویس 24 ساعته، بخش‌های تأسیساتی)
می‌باشد.

روش تحقیق و طراحی
روش‌های تحقیق در این پژوهش شامل گرد‌آوری اطلاعات، روش‌های تجزیه وتحلیل(توصیفی) وروشهای قیاسی می‌باشد. گردآوری اطلاعات خود شامل: مطالعات کتابخانه‌ای، سایت‌های اینترنتی، مجلات معماری و مطالعات پیشین انجام شده در این زمینه می‌باشد.

ساختار و فصول پژوهش
این پژوهش مشتمل بر پنج فصل به شرح زیر می‌باشد:
فصل اول- مبانی نظری طرح
فصل دوم- ضوابط واستاندارد‌ها وبررسی نمونه ها
فصل سوم –بررسی سایت
– اقلیم
– عوامل تأثیر گذار سایت
– دسترسیها(پیاده وسواره)
فصل چهارم- برنامه‌ریزی کالبدی و معرفی فضاهای مجموعه اقامتی-تفریحی
– فضاهای عمومی
– فضاهای اقامتی
– فضاهای تفریحی
– فضاهای اداری
– فضاهای خدماتی
فصل پنجم- طرح‌های پیشنهادی برای مجموعه اقامتی-تفریحی
– تشریح طرح پیشنهادی
فصل اول: مبانی نظری طرح

معلول برای آنان در زندگی روزمره مشکلاتی را بوجود می آورد
معلولیت
معلولیت عارضه ای طبیعی و اجتماعی است که در جوامع مختلف به صورتهای گوناگون دیده می‌شود.
آمار نشان می‌دهد که درصد قابل توجهی از افراد هر جامعه را معلولین تشکیل می‌دهند. به طور مثال طبق آماری که از طرف سازمان بهداشت جهانی وابسته به سازمان ملل متحد درسال جدید منتشر شده است، ده درصد از مردم در جهان به نوعی معلول هستند، امروزه با پیشرفتهای زیادی که در علوم مختلف از جمله پزشکی، روانشناسی، جامعه شناسی، تربیت بدنی و غیره به وجود آمده است، سعی می‌شود هرچه بیشتر به این گونه افراد کمک شود تا بتوانند به طور مستقل و بدون کمک دیگران و نیز بدون آنکه خود را سربار جامعه احساس کنند و یا منزوی باشند، به زندگی عادی خود بپردازند. تدابیری که به اینمنظور ازطرف ارگانهای مختلف به عمل می‌آید بیشتردر زمینه فراهم آوردن امکاناتی از قبیل مسکن مناسب با وضع معلول، شغل مناسب، وسیله حمل ونقل (به طور مثال اتومبیلهای مخصوص برای معلولین قطع نخاعی)، وسایل آموزشی و کمک آموزشی مناسب، گذراندن اوقات فراغت و … است.
3-1- تقسیم بندی معلولین

معلولین حسی
معلولین جسمی یا حرکتی
معلولین ذهنی
1-1- اوقات فراغت
فراغت یک جلوه زندگی است. فراغت، یکی از زمینه‌ها برای پدید آوردن انسانی است با ارزشهای روانی و عاطفی والاتر و فرهنگ سرشارتر، نه زمینه خستگی در کردن برای کار دوباره.
اوقات فراغت برای رفع خستگی و برای تجدید قوا برای کار نیست. برای رفع اندوه نیست. اوقات فراغت، اوقات دیدار دوستان و آشنایان هم نیست. اوقات فراغت عبارت از بخشی از بندگی است که آدمی به جلوه‌های اصیل و نجیب روح خودش پاسخ دهد.
اوقات فراغت برای بازگشت آدمی به خویشتن است. فراغت با بیکاری متفاوت است با تنبلی و لمیدن در کنج خانه متفاوت است. فراغت به معنای جدا کردن ذهن از درگیری‌های جاری زندگی است. سرانجام به معنای کامل برگشتن به خویشتن است.
نیازهای زندگی آدمی را ناگزیر می‌سازد که راه و رسم نظم یافته‌ای را در جریان تلاشهای روزانه خود بپذیرد. بخش بزرگ این راه و رسم‌ها، بی حضور و دخالت و بی‌خواسته انسانها، تنظیم و به آنان تحمیل می‌شود. فرار از این تحمیل و پیشی گرفتن راه و رسمی دیگر، عنصر اصلی فراغت است. فراغت به جلوه درآوردن خواسته‌های اصیل انسانی است. بریدن و دور شدن از همه درگیری‌ها و وابستگی‌های ذهنی و فکری است.
1-2-وقت آزاد
وقت آزاد، وقت فراغت و تمام فعالیت‌هایی را که در خارج از حوزه کار در برابر فرد قرار می‌گیرد. وقت فراغت، فرصت و زمانی است که پس از به انجام رساندن کار و شغل روزانه، به هدف تأمین نیازهای انسانی باقی می‌ماند و زمانی را در بر می‌گیرد که در آن نه فقط از تعهدات شغلی و اقتصادی بلکه از تکالیف اجتماعی و خانوادگی رهیده و می‌خواهند دقایقی را با طیب خاطر بگذرانند. زمان زندگی شامل زمان کار و وقت آزاد، زمان خارج از کار است.
1-3-تفریح
مقصود از تفریح، گرایش انسان هنگام فراغت به حالات و اعمالی است که به علل فیزیکی و روانی به آن نیازمند است. این مسئله از پایه‌های مهم اجتماعی است که ریشه در فرهنگ جامعه، ملاک‌ها و معیارهای اجتماعی و تکنولوژی گذشته و امروز دارد گزارش‌های مربوط به فرهنگ‌های مختلف حاکی است که اهمیت و میزان زمانی که وقت تفریح می‌گردد و همچنین در حد پیشرفت و تکامل سرگرمی‌ها بستگی کامل به رفاهیت مادی جامعه دارد. نکات جالب توجه درباره فعالیتهای تفریحی انسان این است که این فعالیتها از لحاظ اقتصادی دارای ارزش عملی نیستند با این همه این فعالیتها از هر حیث سودمند هستند. زیرا نیازمندی‌های جسمانی و روانی افراد را تأمین می‌کند. اگرچه تفریح یک کیفیت اجتماعی است که ممکن است به اندازه خود فرهنگ قدمت داشته باشد ولی با این همه تعداد کمی دانشمندان مسئله را مورد بررسی قرار داده‌اند. بخصوص در ادوار اخیر که مسیحیت و جهان غرب استیلا یافت تفریح به منزله جامعه‌شناسی و روان‌شناسی و تفریح مورد توجه بیشتری قرار گرفت وبه عنوان یکی از جنبه‌های مهم خوی و رفتار آدمی بررسی شد. در چند سال اخیر به مناسبت توسعه و تکنولوژی، دانشمندان کوشیدند نقش تفریح را در زندگی آدمی با کوشش بیشتر تشریح کنند.
1-4-جهانگردی و جهانگرد
بیشتر لغتنامه‌ها واژه ساده مسافرت (Travel) را بدین گونه تعریف کرده‌اند: «عمل جابجایی».
در محتوای صنعت جهانگردی، این واژه تعریف دیگری دارد. «عمل جابجایی به خارج از جامعه برای تجارت (داد و ستد) یا تفریح و نه برای انجام کار روز مره و تحصیل».
بر طبق تعریف سازمان جهانی و جهانگردی انواع مختلف جهانگردی و گردشگری به صورت زیر می‌باشد:

جهانگردییا گردشگری (Tourism): کارهایی است که فرد در مسافرت در مکانی خارج از محیط عادی انجام می‌دهد. این مسافرت بیش از یک سال طول نمی‌کشد و هدف تفریح، تجارت یا فعالیتهای دیگر است.
جهانگرد یا گردشگر (Tourist): مقصود کسی است که دست کم یک شب در یک اقامتگاه عمومییا خصوصی، در محل مورد بازدید به سر می‌برد.
گردشگر یک روزه (Same Day Visited): مقصود کسی است که یک روز به مکان دیگری می‌رود ولی شب را آنجا نمی‌گذراند.
دیدار کننده (Visitor): کسی است که به مکانی غیر از محیط معمولی خود مسافرت می‌کند و کمتر از دوازده ماه متوالی در آنجا به سر می‌برد و هدف اصلی از این مسافرت این نیست که در مکان مورد بازدید، در ازای دریافت پول کار کند.
مسافر: کسی است که بین دو یا چند نقطه مسافرت کند.
گردشگران در هر کشور به سه دسته تقسیم می‌شوند:

گردشگران اهل یا مقیم آن کشور در خود کشور سفر می‌کنند.
گردشگران اهل آن کشور که به خارج سفر می‌کنند.
گردشگران خارجی که به آن کشور سفر می‌کنند.
گردشگری را نیز می‌توان از سه دیدگاه مختلف تقسیم‌بندی نمود:

تقسیم‌بندی بر اساس بین‌المللی بودن
تقسیم‌بندی بر اساس طول مدت اقامت
تقسیم‌بندی بر اساس فردییا دسته جمعی بودن
1-5- تاریخچه مسافرت و جهانگردی
مردم در دورانهای مختلف و مکانهای متفاوت با اهداف متفاوتی به سفر می‌پرداختند که در اینجا به ذکر چند نمونه می‌پردازیم:

عهد باستان: مردم متعلق به تمدنهای ماقبل تاریخ با انگیزه‌های زیر به سفر می‌پرداختند. برای کسب غذا، دوری از خطر، رفتن به مکانهایی با آب و هوای مساعدتر و بعدها برای تجارت و تبادل کالا.

سیستم­ها و نرم افزارهایی تحت عنوان BPMS در سازمان­ها استقرار می­یابند. بیش از 100 نوع نرم­افزار در زمینه­ مدیریت فرآیند کسب­وکار مشغول به فعالیت هستند که با قابلیت­های خاص، شرایط پویای سازمانی را موردتجزیه و تحلیل قرار می­دهند. در مطالعه­ی حاضر با مروری بر ادبیات و تحقیقات پیشین به بررسی مدیریت فرآیند کسب­وکار و استقرار سیستم­ها در سازمان­ها پرداخته شده است.

به­ علاوه، با بررسی منابع گوناگون، الگوی جامعی، متشکل از 650 شاخص، جهت ارزیابی یک سیستم مدیریت فرآیند کسب­وکار، ارائه شده است. این شاخص­ها در 16 دسته از جمله قابلیت مدل­سازی و قابلیت شبیه­سازی، طبقه بندی شده­اند. همچنین، با ارائه­ی یک مدل به کمک شبکه عصبی چند لایه، به بررسی 10 نرم­افزار فعال و مورد استفاده در زمینه­ مدیریت فرآیند کسب­وکار از جمله ORACLE و ARIS، پرداخته شده و قابلیت­ها و ویژگی­های خاص این نرم­افزارها بررسی شده است. از آنجایی­که کشور ما، سعی در بهبود فضای رقابتی خود دارد و صنایع گوناگون در حال رشد و دگرگونی هستندلذا، اقداماتی در جهت رقابت در سطح بین المللی انجام می­دهند، به باور ما، این شکاف بایستی در تحقیقات آتی مورد توجه قرار گیرد، چرا که بومی­سازی این شاخص­ها برای کسب­وکار در حال توسعه­ ایران، چابکی و بهینه ­سازی صنایع را در پی خواهد داشت.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

در سال­های اخیر، به دلیل رشد روزافزون تکنولوژی و فن­آوری اطلاعات و تغییرات سریع محیطی، سازمان­ها و کسب­وکارها با چالش­هایی اساسی روبه­رو شده­اند، بنابراین راه­هایی را جهت تطبیق خود با محیط­های پیچیده­ی امروزی و مقابله با سایر سازمان­های رقیب، انتخاب می­کنند، که آن­ها را در جهت برون­رفت کارآمد از آن پیچیدگی­ها و تغییرات حمایت کنند. مدیریت فرآیند کسب­وکار یکی از مهم­ترین و کارآمدترین راه­ها در جهت پشتیبانی از سازمان در برابر پویایی محیط می­باشد که با استقرار سیستم­های مدیریت فرآیند کسب­وکار نمود پیدا می­کند. سیستم­های مدیریت فرآیند کسب­وکار، بر­­اساس توسعه در دو حوزه­ی فن­آوری اطلاعات و کسب­و­کار بنیان نهاده شده است. مهم­ترین قسمت­ها در حوزه­ی کسب­وکار، مدیریت کیفیت فراگیر و مهندسی مجدد فرآیند کسب­وکار است. در حوزه­ی فن­آوری اطلاعات، انواع مختلف سیستم­های اطلاعاتی مانند برنامه­ریزی منابع سازمان، سیستم­های مدیریت جریان کار و سیستم­های برنامه­ریزی پیشرفته بر روی سیستم­های مدیریت فرآیند کسب­وکار تأثیر می­گذارند [8].

امروزه فرآیندهای کسب­وکار کلید موفقیت هر سازمان هستند. بنابراین داشتن یک رویکرد مدیریت فرآیند کسب‌وکار قوی در سازمان‌ها حائز اهمیت است. فرآیندها در سازمان­ها، به سه گروه تقسیم­بندی می­شوند: فرآیند­های اصلی، فرآیندهای حمایتی و فرآیندهای مدیریتی [9]. سازمان‌ها به تجربه آموخته‌اند که مدیریت فرآیند کسب‌­وکار، سرمایه‌گذاری قوی در رویارویی سریع با تغییرات محیطی است. با توجه به این که

 

سیستم مدیریت فرآیند کسب‌وکار بستری را فراهم می‌آورد تا انجام کلیه­ی فرآیندها در سازمان به صورت خودکار درآیند، همه­ی راه‌ها در حال منتهی شدن به سیستم مدیریت فرآیند کسب‌وکار به عنوان هسته اصلی سیستم­های سازمانی، جهت بهبود عملکرد کسب­وکار می‌باشد [1].

با رشد فن­آوری‌ها و تکنولوژی­های ابداع ‌شده توسط بشر، امکانات ساده‌تر و کارآمدتری در اختیار افراد قرار گرفته است. این فن­آوری‌های جدید، همان فن­آوری اطلاعات است که از آن به عنوان بزرگ‌ترین انقلاب در زندگی بشر یاد شده است. در سیستم­های پیشین، کنترل و گردش فرآیندهای کسب‌وکار داخل سازمان اکثراً دستی بود، زیرا فرهنگ فن­آوری اطلاعات در بسیاری از سازمان‌های کسب­وکار استفاده نمی‌شد. اما امروزه سازمان‌ها برای افزایش چالاکی، کاهش هزینه، معنا بخشیدن و ملموس کردن فرآیندها، درون سازمان‌های کسب‌وکار، به سوی فن­آوری اطلاعات حرکت کرده­اند و سعی دارند از تکنولوژی­های مطرح استفاده نمایند [2]. نرم­افزار­های سیستم­های مدیریت فرآیند کسب­وکار در ایران، در مقایسه با سایر نرم­افزارهای کاربردی مانند حسابداری، بسیار اندک هستند و تعداد انگشت­شماری از شرکت­های ایرانی در این زمینه به صورت حرفه­ای فعالیت نموده­اند. علت این موضوع، عمدتاً به واسطه­ی دانش فنی و علم گسترده­ای است که در حوزه­ی BPMS مورد نیاز است. اساساً، در حوزه­ی بین­المللی نیز، شرکت­های قدرتمند نرم­افزاری (مانند Oracle و …) توانایی خلق سیستم­های مدیریت فرآیند کسب­­وکار را داشته­اند. امروزه، بسته­های نرم­افزاری در حوزه­ی مدیریت فرآیند کسب ­وکار توانسته است تا حد زیادی مشکلات سازمان­ها را برطرف و فعالیت آن­ها را بهینه سازد. شرکت پژوهشی فورستر اعلام کرده است: “استفاده از سیستم مدیریت فرآیندهای کسب­وکار، باعث افزایش 46 درصدی بهره­وری در شرکت­ها خواهد شد”.

1-2- تعریف مسئله

مدیریت فرآیندهای کسب­وکار[1](BPM) پارادیمی مدیریتی است، که هدف آن کنترل و بهبود فرآیندهای سازمانی در بستر فن­آوری اطلاعات است. مدیریت فرآیندهای کسب­وکار به دنبال کنترل بر چرخه­ی حیات فرآیندها، از زمان تعریف ومدل­سازی تا زمان اجرا و بهینه­سازی است. فن­آوری اطلاعات نقش مهمی در پشتیبانی فنی و ابزاری از این رویکرد دارد و به مدیران سازمان کمک می­کند، اجرا و مدیریت بر فرآیندها را از کانال ابزارها و سیستم­های گردش کار محقق سازند [3]. هر فرآیند کسب­وکار دارای یک ساختار، ورودی، خروجی و کاربر می­باشد و وظایف و عملکردهای داخلی و خارجی را شامل می­شود [10].

فرآیندهای موجود در سازمان‌ها، پیچیده، پویا و دائماً در حال تغییر هستند، که به صورت نامنظمی گسترش‌یافته‌اند و در هر سیستم و سکویی به صورتی متفاوت، محلی سازی شده‌اند. سیستم مدیریت فرآیندهای کسب‌وکار [2]( (BPMS، باهدف اتوماسیون گردش کار فرآیندهای سازمانی و ایجاد امکان پایش و مدیریت فرآیندها ارائه شده است. این‌ سیستم­ها سعی دارند تمام چرخه­ی حیات فرآیندها را از زمان تعریف و مدل‌سازی تا زمان اجرا و بهینه‌سازی تحت ابزارهای مبتنی بر فن­آوری اطلاعات مدیریت کنند [3].

این موضوع اهمیت راه‌اندازی سیستم­­های مدیریت فرآیند کسب­وکار را در سازمان نشان می­دهد که نه­تنها موجب اتوماسیون فعالیت­های درون سازمان می­شود، بلکه قابلیت پایش و بهبود فرآیندها را در سازمان ایجاد می­کند. مدیران در راستای سنجش و ارزیابی سازمان به طور مداوم، گلوگاه‌ها و نقاط ضعف طراحی فرآیندها را کشف کرده و با اصلاح مستمر فرآیندهای سازمانی به منظور تطابق با تغییرات محیطی، به هدف نهایی هر کسب­وکار یعنی افزایش سطح کارایی و رضایت­مندی دست می­یابند.

از این رو، بر مبنای ارزیابی کارایی کل فرآیندهای یک سازمان، شاخص‌های ارزیابی سیستم­های فرآیند کسب­وکار مورد توجه قرار می­گیرند. در واقع سازمان­ها علیرغم استفاده از روش­هایی نظیر: مدیریت منابع سازمان، مدیریت کیفیت، مدیریت رضایت مشتری، مدیریت زنجیره تأمین و غیره، به دلیل عدم وجود یک سیستم یکپارچه سازمانی که کل فرآیندها را در بر گیرد، دچار عدم هماهنگی فعالیت­ها و فرآیندها بین بخش­های مختلف می­باشند و این مسئله لزوم پیاده­سازی یک سیستم مدیریت فرآیند کسب و کار را بیش از پیش نشان می­دهد. ارزیابی سیستم پیاده­سازی شده، به کمک معیارهایی انجام می­شود که کل فعالیت­های درون سازمانی و برون سازمانی را پوشش دهد.

در این تحقیق سعی شده­است تا با ترکیب ایده­های نوین نظیر شبکه­های عصبی از روش فراابتکاری الگوی مناسبی برای مدل­سازی سیستم­های مدیریت فرآیند کسب و کار ارائه شود.

1-3- سوال تحقیق

چکیده فارسی: ………………………………………………………………………………………………………………………………. 1

فصل اول : کلیات تحقیق

مقدمه :……………………………………………………………………………………………………………………………………………3

تشریح و بیان موضوع : …………………………………………………………………………………………………………6
1-2- ضرورت و اهمیت تحقیق:……………………………………………………………………………………………………….9

1-3-اهداف تحقیق :………………………………………………………………………………………………………………………10

1-4- سوالات تحقیق :………………………………………………………………………………………………………………….. 10

1-5-نوع تحقیق :…………………………………………………………………………………………………………………………..11

1-6- قلمرو تحقیق:…………………………………………………………………………………………………………………….. 12

1-7-جامعه آماری و نمونه آماری : ………………………………………………………………………………………………..12

1-8 – روش گردآوری اطلاعات :……………………………………………………………………………………………………12

1-9-آزمون های آماری :…………………………………………………………………………………………………………………13

1-10- تعریف واژه ها و متغیرهای تحقیق :……………………………………………………………………………………….13

فصل دوم : ادبیات و پیشینه تحقیق

بخش اول: ادبیات تحقیق: ……………………………………………………………………………………………………………….17

 

2-1- مقدمه:…………………………………………………………………………………………………………………………………18

2-2-مبانی نظری پژوهش : …………………………………………………………………………………………………………….19

2-3- تاریخچه تجارت الکترونیک : …………………………………………………………………………………………………21

2-4- ضرورت و اهمیت تجارت الکترونیک : …………………………………………………………………………………..22

2-5- تعریف تجارت الکترونیک : …………………………………………………………………………………………………..24

2-6- تجارت الکترونیکی و کسب و کار الکترونیکی : ………………………………………………………………………26

2-7- تحلیل تجارت الکترونیک : ……………………………………………………………………………………………………28

2-8- مدل های تجارت الکترونیک : ……………………………………………………………………………………………….29

2-9- عناصر مورد نیاز برای توسعه تجارت الکترونیک : …………………………………………………………………….31

2-10- گریز ناپذیر بودن تجارت الکترونیک : …………………………………………………………………………………..32

2-11- رسالت تجارت الکترونیک : …………………………………………………………………………………………………33

2-12- مزیت های تجارت الکترونیک : ……………………………………………………………………………………………36

2-13- چارچوب تجارت الکترونیک : ……………………………………………………………………………………………..38

2-14- نیاز های لازم برای تجارت الکترونیک : ………………………………………………………………………………. 40

2-15- ضرورت تعیین چشم انداز تجارت الکترونیک : ……………………………………………………………………..41

2-16- اهداف چشم انداز تجارت الکترونیک : …………………………………………………………………………………42

2-17- تجارت الکترونیک در مقایسه با تجارت سنتی : ……………………………………………………………………..46

2-18- زیر ساخت های لازم برای تجارت الکترونیک : ……………………………………………………………………..47

2-19- جهانی شدن و تجارت الکترونیک : ………………………………………………………………………………………48

2-20- تجارت الکترونیک و روند آن در جهان : ……………………………………………………………………………….50

2-21- بنگاه های کوچک و متوسط : ………………………………………………………………………………………………51

2-22- تعریف کسب و کار کوچک و متوسط در ایران : …………………………………………………………………….52

2-23- تعریف کسب و کار کوچک و متوسط در سایر کشورها  : ……………………………………………………….53

2-23-1 – تعریف بنگاه های کوچک و متوسط در تایوان : ………………………………………………………………..55

2-23-2 – تعریف بنگاه های کوچک و متوسط در هندوستان : …………………………………………………………..56

2-23-3 – تعریف بنگاه های کوچک و متوسط در نیوزلند : ……………………………………………………………….57

2-24- تاریخچه کسب و کارهای کوچک و متوسط : ………………………………………………………………………..57

2-25- نقش کسب و کارهای کوچک و متوسط : ……………………………………………………………………………..58

2-26- ضرورت توجه به کسب و کارهای کوچک : ………………………………………………………………………….60

2-27- موانع توسعه کسب و کارهای کوچک و متوسط : …………………………………………………………………..61

2-28- نقش ، اهمیت و مفهوم شرکتهای کوچک در ایران : ………………………………………………………………..64

2-29- ماهیت شرکتهای تجاری کوچک و متوسط : …………………………………………………………………………..65

2-30- استفاده از فناوری اطلاعات توسط شرکتهای کوچک و متوسط : ………………………………………………69

2-31- نقش تجارت الکترونیک بر کسب و کارهای کوچک و متوسط : ……………………………………………….70

2-32- مزایای استفاده از تجارت الکترونیک در SMES : …………………………………………………………………..70

2-33- مشکلات SMES ها در پذیرش تجارت الکترونیکی : ……………………………………………………………..71

2-34- معیارهای بکارگیری فناوری اطلاعات در شرکت های کوچک و متوسط : …………………………………78

2-35- اینترنت : ……………………………………………………………………………………………………………………………80

2-36- امکانات اینترنتی : ……………………………………………………………………………………………………………….81

2-37- استفاده از اینترنت : …………………………………………………………………………………………………………….84

2-38- معیارهای موثر در پذیرش و استفاده از اینترنت توسط SMES ها : …………………………………………..84

2-39  مدل KPMG : ……………………………………………………………………………………………………………………85

2-40- مدل مارتین و ماتلای : ………………………………………………………………………………………………………..86

2-41- مدل الهی و حسن زاده : ………………………………………………………………………………………………………88

2-42- مدل کوپر و برگس : …………………………………………………………………………………………………………..88

2-43- مدل چیاهو و همکاران : ……………………………………………………………………………………………………..89

2-44- چارچوب TOE : ……………………………………………………………………………………………………………….90

2-45- مدل لینگ : ………………………………………………………………………………………………………………………..93

2-46- مدل گرندون : ……………………………………………………………………………………………………………………95

2-47- مدل رشید و کریم : …………………………………………………………………………………………………………….97

2-48- مطالعات انجام شده توسط کندال و همکاران : ……………………………………………………………………….99

2-49- مدل وانگ و سائی : ………………………………………………………………………………………………………….101

2-50- مدل دانیل و گمیشا : …………………………………………………………………………………………………………103

2-51- مطالعات ولاگیا و شتری : ………………………………………………………………………………………………….104

2-52- مدل مولا و لیکر : …………………………………………………………………………………………………………….104

2-53- مطالعات شن و همکاران : …………………………………………………………………………………………………105

2-54 – تجارت الکترونیک و جایگاه ما  : ……………………………………………………………………………………..105

بخش دوم : پیشینه پژوهش :…………………………………………………………………………………………………………106

2-55- مطالعات  خارجی :……………………………………………………………………………………………………………106

2-56-مطالعات داخلی: ………………………………………………………………………………………………………………..107

فصل سوم: روش شناسی تحقیق

3-1-مقدمه:…………………………………………………………………………………………………………………………………109

3-2- طرح تحقیق :………………………………………………………………………………………………………………………109

3-3- روش جمع آوری اطلاعات جامعه آماری ، نمونه و روش نمونه گیری :……………………………………..110

3-4- ابزار تحقیق و مدل مفهمومی تحقیق : ……………………………………………………………………………………111

3-5- تحلیل پرسشنامه : ……………………………………………………………………………………………………………….114

3-6- اعتبار یا روایی تحقیق: ………………………………………………………………………………………………………. 115

3-7- اعتماد یا پایایی تحقیق :……………………………………………………………………………………………………… 116

3-8- روش تحلیل داده های آماری : …………………………………………………………………………………………… 118

3-9- شرکتهای کوچک و متوسط شهر تهران : ……………………………………………………………………………… 119

3-10- فلوچارت مراحل انجام پژوهش : ……………………………………………………………………………………….120

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده های تحقیق

4-1- مقدمه : ……………………………………………………………………………………………………………………………..122

4-2- تجزیه و تحلیل داده ها : ……………………………………………………………………………………………………..122

4-3- تحیل های توصیفی : …………………………………………………………………………………………………………..123

4-4- تجزیه و تحلیل استنباطی : …………………………………………………………………………………………………..133

4-4-1- آزمون تحلیل عاملی : ……………………………………………………………………………………………………..133

4-4-2- شاخص kmo و آزمون بارتلت : ………………………………………………………………………………………133

4-5- اولویت بندی عوامل مرتبط با بعد فنی : …………………………………………………………………………………136

4-6- اولویت بندی عوامل مرتبط با بعد سازمانی : …………………………………………………………………………..138

4-7- اولویت بندی عوامل مرتبط با بعد محیطی : ……………………………………………………………………………140

4-8- اولویت بندی عوامل اصلی : ………………………………………………………………………………………………..143

4-9- اولویت بندی عوامل با توجه به میانگین و میانگین رتبه ای : ……………………………………………………146

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات

مقدمه:……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 149

5-1- تفسیر نتایج حاصل از اطلاعات دموگرافیک نمونه پژوهش……………………………………………………….150

5-1-1 – سن نمونه جامعه آماری : ……………………………………………………………………………………………….150

5-1-2- بررسی جنسیت نمونه آماری : …………………………………………………………………………………………150

5-1-3- بررسی سطح تحصیلات نمونه آماری : ……………………………………………………………………………..151

5-1-4- بررسی وضعیت تاهل نمونه آماری : ………………………………………………………………………………….151

5-1-5- بررسی رشته تحصیلی نمونه آماری : …………………………………………………………………………………151

5-1-6- بررسی پست سازمانی نمونه آماری : …………………………………………………………………………………151

5-1-7- سن کسب و کار مورد مطالعه  : ……………………………………………………………………………………….151

5-1-8- تعداد پرسنل شرکتهای مورد مطالعه : ………………………………………………………………………………..152

5-2- نتایج دیگر آزمون ها : …………………………………………………………………………………………………………152

5-2-1- تحلیل عاملی : ……………………………………………………………………………………………………………….152

5-2-2- آزمون فریدمن و اولویت بندی داخل جنبه های عوامل تاثیر گذار بر تجارت الکترونیک…………..153

5-3- محدویت های پژوهش: ………………………………………………………………………………………………………157

5-4- پیشنهادات : ……………………………………………………………………………………………………………………….157

5-4-1 – پیشنهادات اختصاصی متناسب با سوالات تحقیق : …………………………………………………………….159

5-5- پیشنهادات برای تحقیقات آتی : ……………………………………………………………………………………………160

پیوست ها :………………………………………………………………………………………………………………………………….

منابع و ماخذ: ………………………………………………………………………………………………………………………………

منابع فارسی:………………………………………………………………………………………………………………………………..

منابع انگلیسی:………………………………………………………………………………………………………………………………

چکیده انگلیسی: …………………………………………………………………………………………………………………..

چکیده فارسی:

صنایع کوچک و متوسط، یکی از اصلی ترین ارگانهای اقتصاد جهان کنونی هستند تا حدی که از آن به عنوان قلب اقتصاد جهان امروز یاد می شود. امروزه نقش بنگاههای کوچک و متوسط در رشد و توسعه کشورها در سراسر جهان شناخته شده است و در نتایج مطالعات، تحقیقات وگزارشهای رسانه های گوناگون بر آن تأکید می شود زیرا حدود 99 درصد از بنگاه‌ها را بنگاه‌های کوچک و متوسط تشکیل می‌دهند و درحدود نیمی از تولید ناخالص داخلی کشورها متعلق به این بنگاه‌هاست(محمدرضا سعادت-1390).همچنین این سازمانهای نقش بسیار مؤثری در رونق اقتصادی ،کارآفرینی اشتغالزایی و رفع معضل بیکاری  ، توزیع ثروت در جامعه و کاهش فقر ، توسعه محلی و  منطقه ای  دارند. اینترنت نیز از جمله ابزاری است که تمامی افراد دنیا بدون واسطه با یکدیگر مرتبط نموده است و تاثیر بسزایی در برقراری ارتباط افراد و سازمانها با یکدیگر دارد.

زیر ساخت تحولات پیچیده دنیای امروز را فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیکی تشکیل می دهد . صرف نظر از اهمیت تجارت الکترونیک ، نقش بنیادین آن در پیشرفت و توسعه ی کشورها آن را به فناوری راهبردی وزیر بنایی مبدل کرده است . در حقیقت تجارت الکترونیک برای کشورهای در حال توسعه اهمیتی مضاعف دارد . (اشتریان 1389)یکی از راههای بهبود وضعیت اقتصادی درکشور ، توجه بیشتر به گسترش وتوسعه صنایع کوچک و متوسط و ایجاد زیر ساختهای تجارت الکترونیک می باشد که از موارد ضروری در حمایت از آن شرکتها است. درحقیقت تجارت الکترونیک به عنوان راهکاری در جهت بهبود وضع فروش ،بازاریابی و ارائه خدمات مناسب به مصرف کنندگان و در نهایت رضایت مندی مشتری را در پی خواهد. مهمترین مسئله مورد طرح در این پایان نامه شناسایی عواملی می باشد که تاثیر  بسزایی در  بکارگیری تجارت الکترونیک در توسعه موسسات کوچک و متوسط دارند و در نهایت پیشنهاداتی درخصوص برطرف نمودن عوامل ارائه گردد

این تحقیق با انجام مطالعه­ میدانی، به بررسی و شناسایی عوامل تاثیر گذاری می­پردازد که نقش اساسی در بکارگیری تحارت الکترونیک در SME دارند. داده­های آماری از طریق پرسشنامه­ای جمع­آوری شده­اند و روایی پرسشنامه از طریق پیش­آزمون و مشورت با خبرگان و پایایی آن نیز به­وسیله آلفای کرونباخ تأیید گردیده­است. جامعه آماری این پژوهش ، موسسات کوچک و متوسط مستقر در تهران می­باشد. .این پژوهش بر اساس داده های جمع آوری شده در نیمه دوم سال 1392 از نمونه ای متشکل از 87 نفر از مدیران و مالکان شرکتهای کوچک و متوسط مستقر در مراکز رشد انجام شده است.

عوامل تاثیر گذار در بکارگیری تجارت الکترونیک  به سه دسته فنی،سازمانی و محیطی تفکیک گردیده و دسته فنی به­نوبه خود به جنبه­های زیر ساخت تکنولوژی، تخصص و توانایی کارکنان، تفکیک و دسته سازمانی به جنبه­های علاقه مندی مدیریت ،حمایت مدیریتی ،ادراک مدیریتی ،باورها و اقدامات سازمانی و نگرش سازمانی تفکیک گردیده و همچنین دسته سوم نیز که دسته محیطی می باشد به جنبه های رضایت مندی مشتری،تبلیغات و بازاریابی ،رقابت پذیری سازمانی،صنعت رقابتی،کیفیت کالا و خدمات جدید،افزایش فروش و ایجاد فرصتهای جدید است.

برای تشریح متغیرهای جمعیت­شناختی از تحلیل توصیفی بهره گرفته­ایم و برای پاسخ به سئوالات تحقیق از تحلیل عاملی اکتشافی، آزمون فریدمن، میانگین و میانگین رتبه­ای استفاده کرده­ایم.

نتایج آزمون­های آماری نشان داد که هرکدام از عوامل شناسایی شده به نوبه خود در بکارگیری تجارت الکترونیک در SME ها تاثیر گذار می باشد همچنین در اولویت­بندی، ابتدا عوامل محیطی سپس عوامل سازمانی و در نهایت عوامل  ساختاری تاثیر گذار می­باشند

بدیهی است نتایج این تحقیق باعث شناخت مشکلات و عوامل تاثیر گذار در بگارگیری تجارت الکترونیک می­گردد که به اصلاح مسیر آتی و در نهایت افزایش بکارگیری تجارت الکترونیک و شکوفایی شرکت های کوچک   و متوسط خواهد انجامید  و همچنین برای محققینی که قصد پژوهش در این حوزه را دارند، مفید و اثربخش می باشد.

 کلید واژه ها :عوامل سازمانی ، عوامل بازار ، ویژگیهای خاص تجارت الکترونیک ، بلوغ الکترونیکی ، شرکت های کوچک و متوسط

      مقدمه:

  امروزه نقش بنگاههای کوچک و متوسط در رشد و توسعه کشورها در سراسر جهان شناخته شده است و در نتایج مطالعات، تحقیقات وگزارشهای رسانه های گوناگون بر آن تاکید می شود زیرا حدود 99 درصد از بنگاه‌ها را بنگاه‌های کوچک و متوسط تشکیل می‌دهند و درحدود نیمی از تولید ناخالص داخلی کشورها متعلق به این بنگاه‌هاست(محمدرضا سعادت-1390)

سازمانهای کوچک و متوسط در رونق اقتصادی، توسعه فناوری و کارآفرینی نقش بسیار مؤثری دارند. این بنگاهها به علت ویژگیهای خاص خود ، از جمله اشتغالزایی و رفع معضل بیکاری  ، توزیع ثروت در جامعه و کاهش فقر ، توسعه ی محلی و منطقه ای ، تأمین تولیدات مورد نیاز کشورها و تربیت نیروی انسانی مورد نیاز صنــــایع و بنگاه های بزرگ و پرورش یک جامعه با فضای کارآفرینی و ارتقا سطح جامعه و… دارای کارکردهای منحصر به فردی هستند و  به عنوان یک عامل حیاتی جهت دستیابی  به اهداف گسترده  توسعه جوامع (بلاخص کشورهای در حال توسعه) محسوب می شوند. چالش های قابل توجهی در ورود و شکل گیری  SME ها و شرکتهای نوپا start up) ) به عرصه اقتصادی وجود دارد .

سازمان بین المللی کار (ILO) معتقد است محیط سیاستگذاری مناسب می تواند عامل مهمی در ایجاد اشتغال بیشتر و بهتر )در ابعاد کمی و کیفی ( از طریق توسعه بنگاههای کوچک باشد. برای توسعه این سازمان ها باید زیر ساختهای لازم را ایجاد کرد .

 با توجه به اینکه کشور ما داری جمعیت جوان بالایی است که این نیروهای جوان اغلب تحصیل کـــرده و از فارغ التحصیلان دانشگاهی می باشند و از معضل بیکاری رنج می برند ، این شرکت ها می توانند نیروی کار بالایی را جذب کرده وقسمت بزرگی از بخش خصوصی را تشکیل دهند از این رو یکی از راههای بهبود وضعیت اقتصادی درکشور ، توجه بیشتر به گسترش وتوسعه صنایع کوچک می باشد .

جمعیت جوان و خلاق ایرانی و صاحبان ایده و کارآفرینان نیاز به حمایت در مراحل حساس و کلیدی یک کسب و کار مانند مرحله شروع و نفوذ در بازاردارند. با توجه به تجربیات کشورهای توسعه یافته و با توجه به معضل بیکاری و آمار بالای جوانان فارغ التحصیل و یا صاحبان ایده ی بدون امکانات و پشتوانه ،جهت ایجاد کسب و کار، حمایت های مالی و معنوی در ایجاد و کمک به راه اندازی شرکتهای کوچک و متوسط ضرورت می یابد .

زیر ساخت تحولات پیچیده دنیای امروز را فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیکی تشکیل می دهد . صرف نظر از اهمیت تجارت الکترونیک ، نقش بنیادین آن در پیشرفت و توسعه ی کشورها آن را به فناوری راهبردی وزیر بنایی مبدل کرده است . در حقیقت تجارت الکترونیک برای کشورهای در حال توسعه اهمیتی مضاعف دارد . (اشتریان 1389)

‌    تجارت‌ الکترونیک‌ به‌ شیوه‌ امروزی‌ در دهه‌ 1960 برمبنای‌ (2EDI) شکل‌ گرفت. درواقع‌ مبادله‌ الکترونیک‌ داده‌ها را می‌توان‌ پدر تجارت‌ الکترونیک‌ امروزی‌ به‌حساب‌ آورد. با گذشت‌ زمان‌ و پدیدآمدن‌ ابزارهای‌ ذخیره‌ و بازاریابی‌ و پردازش‌ داده‌ها و دسترسی‌ عامه‌ مردم‌ و سازمانها و همچنین‌ پیشرفت‌ فناوریهای‌ مخابراتی‌ و شبکه‌های‌ رایانه‌ای‌ گسترده، فرصتی‌ پدید آمد که‌ بازیگران‌ صحنه‌ تجارت‌ آن‌ را بسیار سودمند یافتند .

‌   تجارت‌ الکترونیک‌ نیم‌ قرن‌ پیش‌ درBERLIN AIRLIFT ریشه‌ گرفت. این‌ فعالیت‌ به‌ مبادله‌ الکترونیک‌ داده‌ها بدل‌ گردید یعنی‌ تبادل‌ اسناد استاندارد شده‌ الکترونیکی‌ مربوط‌ به‌ مبادلات‌ از یک‌ رایانه‌ به‌ رایانه‌ دیگر. اگرچه، آنچه‌ هم‌اکنون‌ می‌توان‌ نام‌ تجارت‌ الکترونیک‌ سنتی‌ بر آن‌ نهاد تنها به‌EDI محدود نمی‌شده‌ است‌ و دامنه‌ گسترده‌ای‌ از شکلهای‌ گوناگون‌ پیام، رمزینه‌(BARCODE) و پرونده‌ها را در حاشیه‌ ارسال‌ رایانه‌ای‌ اسناد، دربرمی‌گیرد.

‌طی‌ بیست‌ سال‌ گذشته‌ یکی‌ از روندهای‌ عمده‌ در گسترش‌ تجارت‌ الکترونیک، کاهش‌ چشمگیر قیمت‌ سخت‌افزارهای‌ رایانه‌ای‌ و مهمتر از آن‌ ایجاد استانداردهای‌ جهانی‌ برای‌ توسعه‌ سخت‌افزارها بوده‌ است. چنین‌ فرآیندی‌ را استانداردسازی‌ یکپارچه‌ سیستم‌های‌ باز می‌نامند. درمورد نرم‌افزارها نیز چنین‌ روندی‌ وجود داشته‌ است‌ اما استانداردهای‌ نرم‌افزاری‌ هنوز به‌ اندازه‌ استانداردهای‌ سخت‌افزاری‌ یکپارچه‌ و سازگار نیستند .

‌روند بعدی‌ پس‌ از یکپارچه‌سازی‌ و استانداردکردن، پدیدآمدن‌ امکانات‌ شبکه‌ای‌ و توانایی‌ ارتباط‌ میان‌ سیستم‌های‌ گوناگون‌ رایانه‌ای‌ بوده‌ است. شبکه‌های‌ ارتباطی‌ به‌ این‌ ترتیب‌ مهمترین‌ نقش‌ را در اطلاع‌رسانی‌ و سهیم‌ شدن‌ در اطلاعات‌ بازی‌ کرده‌اند .

‌مهمترین‌ این‌ شبکه‌ها در دهه‌ 1960 جهت‌ انجام‌ همکاریهای‌ تحقیقاتی‌ میان‌ واحدهای‌ نظامی‌ گوناگون‌ در وزارت‌ دفاع‌ آمریکا شکل‌ گرفت. این‌ شبکه‌ که‌ رپانت نام‌ داشت‌ مبنای‌ اولیه‌ اینترنت‌ امروزی‌ به‌شمار می‌رود.

‌امروزه‌ به‌ لطف‌ کاهش‌ چشمگیر قیمت‌ سخت‌افزارها و انعطاف‌پذیری‌ و سازگاری‌ استانداردهای‌ نرم‌افزاری، امکان‌ مبادله‌ اطلاعات‌ در سطح‌ جهان‌ با هزینه‌های‌ اندک‌ برای‌ عامه‌ مردم‌ فراهم‌ شده‌ است. مبنای‌ اصلی‌ و بنیادی‌ تجارت‌ الکترونیک‌ دسترسی‌ سریع، ارزان‌ و آسان‌ به‌ اطلاعات‌ است.

توسعه تجارت الکترونیک نه یک انتخاب که یک الزام سیاسی است ، از این رو دولت ها خواه ناخواه بایستی خدمات رسانی به موقع و افزایش توامان توانمندی های تکنولوژیک در این زمینه را در دســــتور کار خود قرار دهند .(اشتریان 1389)

تجارت الکترونیک در حال گسترش جهانی است و یکی از روش های تجاری تلـــــقی می شود . بکارگیری این نوآوری جدید توسط شرکتها چه کوچک و چه بزرگ موجب خلق مزایای متعددی شده و این مزایا سبب تقویت انگیزه شرکت های کوچک به این پدیده گردیده است .با توجه به نقش کلیدی شرکتهای کوچک در اقتصاد کشور ایران در صورت بکارگیری آنها از تجارت الکترونیکی می توانند بهره وری و کارایی کل سیستم اقتصادی را ارتقاء بخشند . شناخت عوامل تاثیر گذار در بکارگیری تجارت الکترونیک می تواند در برنامه ریزی و تصمیم گیری بهتر در این زمینه به مدیر / مالک شرکت کوچک کمک کند . (حاج کریمی 1388)

1-1- بیان مسئله

 بنگاههاى کوچک و متوسط، یکی از اصلی ترین ارگانهای اقتصاد جهان کنونی هستند تا حدی که از آن به عنوان قلب اقتصاد جهان امروز یاد می شود . سازمانهای کوچک و متوسط در رونق اقتصادی، توسعه فناوری و کارآفرینی نقش بسیار مؤثری دارند. این بنگاهها به علت ویژگیهای خاص خود ، از جمله  اشتغالزایی و رفع معضل بیکاری  ، توزیع ثروت در جامعه و کاهش فقر ، توسعه محلی و منطقه ای ، تأمین تولیدات مورد نیاز کشورها و تربیت نیروی انسانی مورد نیاز صنایع و بنگاههای بزرگ وپرورش یک جامعه با فضای کارآفرینی و ارتقا سطح جامعه و… دارای کارکردهای  منحصر به فردی  هستند و  به عنوان  یک  عامل حیاتی  جهت دستیابی  به اهداف گسترده توسعه جوامع(بلاخص کشورهای در حال توسعه) محسوب می شوند. سازمان بین المللی کار  (ILO)معتقد است محیط سیاستگذاری مناسب می تواند عامل مهمی در ایجاد اشتغال بیشتر و بهتر )در ابعاد کمی و کیفی ( از طریق توســعه بنگاه های کوچک باشد. توسعه این سازمانها در گرو ایجاد زیرساختهای لازم است یکی از مهمترین ساختارها ایجاد بستری مناسب جهت توسعه زیرساخت های اینترنتی می باشد.

امروزه اینترنت سطح فوق العاده ای از ارتباط و برقراری ارتباط مستقیم و موثر و کارآمد با مشتریان را با هزینه های قابل قبول ایجاد می کند . طبق گفته یائو( 2004) ، ظهور اینترنت به رشد سریع تجارت الکترونیک منجر شده است که بر ماهیت کسب و کارهای مختلف تاثیر می گذارد . (خلیلی شهانقی 1391)

پیشرفت و نوآوری در زمینه تجارت ، اقتصاد و فرایندهای کسب و کار منجر به پیدایش تجارت الکترونیک شده است که نفش مهم و بسزایی در اقتصاد جهان بر عهده دارد . تجارت الکترونیک به دلیل سرعت ، کارایی ، کاهش هزینه ها و بهره برداری از فرصت های زودگذر عرصه جدیدی را در رقابت گشوده تا آنجا که گفته می شود عقب افتادن از این سیر تحول نتیجه ای جز منزوی شدن در عرصه اقتصاد جهــــــــــانی نخواهد داشت . (خلیلی شهانقی 1391)

تحولات عظیم رو به رشد فناوری اطلاعات و ارتباطات تولد تجارت الکترونیک را در سراسر جهان دامن زده است . در حالی که به وضوح ، تجارت الکترونیک ، پتانسیل تبدیل شدن به یک منبع مزیت رقابتی در هر بخش از اقتصاد کشور را به دلیل شیوه موثر آن از نظر کاهش هزینه برای دستیابی به مشتریان در سطح جهان دارد . (خلیلی شهانقی 1391)

تجارت الکترونیکی فناوریی است که به شرکت های کوچک و متوسط اجازه رقابت با همتایان بزرگترشان را می دهد . در واقع تحقیقات نشان داده است که مزایای مهم و قابل توجهی بوسیله شرکت های کوچک و متوسط در استفاده از تجارت الکترونیکی در سازمان هایشان بدست می آید . از جمله این مزایا می توان به کاهش هزینه ها ، افزایش فروش و توانایی دستیابی به بازارهای جهانی اشاره کرد .(نشریه علمی پژوهشی مدیریت فردا ،1390)

مطالعات و بررسیهای انجام شده نشان می دهد که هر کشور ، از مدلها و عوامل مختلفی برای پذیرش تجارت الکترونیک در SME های خود استفاده می کند . هر مدل دارای شاخص های خاص خود بوده و از ابزار آماری مختلفی برای سنجش نتایج اولیه و ارائه نتایج نهایی استفاده می کند .

با توجه به محیط تحقیق ها و هدف های محققان تجارت الکترونیک به شیوه های مختلفی تعریف شده است . با این وجود می توان به طور عام تجارت الکترونیک را بدین صورت مطرح کرد : فرآیند خرید و فروش محصول ها یا خدمت ها با استفاده از انتقال الکترونیکی داده ها از طریق اینترنت و وب (سهرابی ، خانلری ،1389)

مزایای تجارت الکترونیک نه تنها شرکت های بزرگ را بهره مند میکند ، بلکه شرکت های کوچک و متوسط نیز می توانند از ان استفاده ی اثر گذار و مفیدی داشته باشند . در واقع ، فرصت های تجارت الکترونیک و بازاریابی جهانی ، اهمیت اینترنت را برای کوچک و متوسط SMES  افزایش داده است . با این حال مدت زمان زیادی نیست که بنگاه های کوچک اقدام به استفاده از فناوری اطلاعات کرده اند . (سهرابی ، خانلری ،1389)

در حالی که تجارت الکترونیک در بین شرکت های بزرگ به سرعت منتشر شده ، بنگاه های کوچک با رشد قانع کننده ای در زمینه استفاده از فناوری اطلاعات مواجه نبوده اند . این در حالی است که تجارت الکترونیک به شرکت های کوچک کمک می نماید تا فاصله ی خود با شرکت های بزرگ را کم نموده ، کالاها یا خدمت های خود را مستقل از زمان و مکان ارایه دهند و به آسانی با مشتریان خود ارتباط برقرار کنند ( چانگ 2000) (سهرابی ، خانلری ،1389)

تجارت الکترونیک هم برای فروشنده و هم برای مصرف کننده مزایای متعددی ارایه می دهد ، به طور مثال ناپیر و همکارانش (2001) عنوان نموده اند که فروشندگان می توانند با استفاده از تجارت الکترونیک به بخش های بسیار کوچک بازار که پراکندگی زیادی دارند دسترسی یابند ، خریدارن هم از طریق دسترسی به بازارهای جهانی و مهیا بودن کالاها از فروشندگان مختلف و با هزینه ی کم تر بهره مند می شوند . بهبود در کیفیت کالا و ایجاد روش های نوین فروش محصول های موجود از دیگر مزایای تجارت الکترونیک محسوب می شود . (سهرابی ، خانلری ،1389)

با این وجود به رغم بسیاری از مزایای تجارت الکترونیک ، به کارگیری آن توسط بنگاه های کوچک و متوسط بسیار محدود بوده است . از طرفی ، به رغم مطالعه های متعدد در مورد استفاده از اینترنت توسط بنگاه های کوچک و متوسط ، تحقیق های اندکی در مورد به کارگیری تجارت الکترونیک در این بنگاه ها انجام شده است . (سهرابی ، خانلری ،1389)

این تحقیق با هدف شناسایی و ارائه عوامل تاثیر گذار در بکارگیری تجارت الکترونیک در موسسات کوچک و متوسط ایرانی انجام شده است تا موانع پیاده سازی آن برای این بنگاه ها مشخص شود .

ضرورت و اهمیت تحقیق
کشور ما داری جمعیت جوان بالایی است که این نیروهای جوان اغلب تحصیل کرده و از فارغ التحصیلان دانشگاهی می باشند و از معضل بیکاری رنج می برند ، شرکتهای کوچک و متوسط میتوانند نیروی کار بالایی را جذب کرده وقسمت بزرگی از بخش خصوصی را تشکیل دهند از این رو یکی از راههای بهبود وضعیت اقتصادی درکشور ، توجه بیشتر به گسترش وتوسعه صنایع کوچک ومتوسط می باشد .

اخیراً تحقیقاتی بر روی کسب و کار‌های کوچک و جذب محققین و سیاستگذاران و بحث درخصوص اهمیت SME ها به طور فزاینده ای در آکادمی‌ها و بحث‌های عمومی افزایش پیدا کرده است و مطالعات بر روی فرآیندی که شرکت‌های جدید برای خلق منفعت طی می کنند با شتاب افزایش یافته است(Ulhøi,2005).  و شرکتها با اندازه کوچک و متوسط به عنوان کاتالیزور (سرعت دهنده) برای انتقال اقتصادی در سطح ملی، محلی و منطقه ای دیده شده اند.(Ritchie & Brindley, 2005) در واقع سازمان های کوچکتر به این دلیل که دارای انعطاف پذیری بیشتر و توانایی افزون تری برای سازگاری هستند و برای پذیرش و اجرای تغییر با مشکل کمتری درگیر هستند، امکان بیشتری برای نوآوری دارند. شرکت­های کوچک در جریان روزمره سنتی و کهنه محدود نشده­اند و آزادی بیشتر برای تصمیم­گیری و ریسک­پذیری دارند. شرکت های کوچک و متوسط به دلیل آزادی از بروکراسی اداری که دامنگیر شرکت های بزرگ اســت، چالاک تر بوده و جو فوق فعال، پاسخگو و ریسک پذیری را فراهم می آورد  .(Balabanis & Katsikea, 2003) با وجود این بسیاری از این شرکت ها در همان سال های اولیه از بین می روند و سهم قابل توجهی در اقتصاد ملی ندارند. این در حالی است که بیش از 90 درصد واحدهای تولیدی در ایران در گروه صنایع کوچک و متوسط قرار می گیرند. نرخ جهانی شکست SME ها سالانه 55 درصد  می باشد .(Holt, 2004) و بدون شک اینترنت نیز نقش عمده ای در افزایش بهره وری و کاهش هزینه هایSME  دارد .
در این پژوهش شناسایی و ارائه عوامل تاثیرگذار دربکارگیری تجارت الکترونیک به عنوان ایجاد وب سایت برای اشتراک گذاری اطلاعات ، حفظ روابط و انجام تعاملات با استفاده از شبکه های الکترونیکی تعریف شده است . این پژوهش عوامل تاثیر گذار در به کارگیری تجارت الکترونیک در موسسات کوچک و متوسط را بررسی می کند .

1-3- اهداف تحقیق

اهدف اصلی :

شناسایی عوامل در بکارگیری تجارت الکترونیک در موسسات کوچک و متوسط .
2.اولویت بندی عوامل در بکارگیری تجارت الکترونیک در موسسات کوچک و متوسط .

شناخت عوامل حیاتی در بکارگیری تجارت الکترونیک در موسسات کوچک و متوسط .
ارائۀ راهکارهای مناسب برای بکارگیری تجارت الکترونیک در موسسات کوچک و متوسط .
اهداف فرعی :

افزایش فعالیت کسب و کارهای کوچک و متوسط در توسعه اقتصادی کشور .
کمک به موسسات کوچک و متوسط به منظور بهره گیری بهتر از تجارت الکترونیک .
هموار نمودن مسیر برای موسسات کوچک و متوسط به منظور بهره گیری از مزایای تجارت الکترونیک .
کمک به افزایش فروش موسسات کوچک و متوسط از طریق بکارگیری تجارت الکترونیک .
 1-4- سئوالات تحقیق

پرسش هایی که در مورد این تحقیق می توانیم عنوان کنیم عبارتند از :

عوامل اثر گذار بر بکارگیری تجارت الکترونیک در کسب و کارهای کوچک و متوسط کدام اند ؟
اولویت بندی عوامل موثر در به کارگیری تجارت الکترونیک در کسب و کارهای کوچک چگونه است ؟
تدابیر و ابتکارات مهم و اساسی برای هموار نمودن مسیر به کارگیری تجارت الکترونیک در موسسات کوچک و متوسط چیست؟
1-5- نوع تحقیق

   نوع تحقیق ارائه شده را از منظر هدف ، روش و مکان در چهار چوب طبقه بندی زیر بررســی می کنیم .  این تحقیق از نظر دسته بندی تحقیقات بر اساس هدف ، یک تحقیق کاربردی[1] است چرا که تلاشی است برای پاسخ به یک معضل و مشکل که در عالم واقع وجود دارد ، که هدف این پژوهش و پژوهش ها ی مشابه کشف تازه ای است که کاربرد مشخصی را درباره فرآیندی در واقعیت دنبال می کند .

 براساس روش تحقیق حاضر از منظر گردآوری داده ها توصیفی – پیمایشی است و شامل مجموعه روش هایی است که هدف آنها توصیف کردن شرایط پدیده های مورد بررسی ، بدون تلاش در جهت تغییر و یا تاثیر در وضعیت موجود و مورد مطالعه می باشد . در روش پیمایشی پژوهشگر با حضور در محل تحقیق به جمع آوری اطلاعات می پردازد .( ماهنامه اجتماعی ، اقتصادی ، علمی و فرهگی کار و جامعه ).

هدف محقق آزمون فرضیه های تحقیق می باشد که از پیش بر اساس شواهد و اطلاعات خود ارائه نموده و در نهایت تعمیم نتایج بدست آمده به کل جامعه آماری می باشد .

این تحقیق از آنجا توصیفی است که آنچه را که هست توصیف می کند و با شرایط یا روابط موجود ، عقاید متداول ، فرآیند های جاری ، آثار مشهود یا روندهای در حال گسترش توجه دارد . تمرکز آن بر زمان حال است اگر چه رویدادهای گذشته را نیز به شرایط موجود مربوط می شود بررســــی می کند و در واقع سعی شده است آن چه را وجود دارد در قالب تحقیق توصیفی تشریح نماید .

 

1-6- قلمرو تحقیق

با توجه به محدودیتهای زمانی و مکانی و هزینه های مربوط به انجام تحقیق، جامعه آماری این تحقیق را فقط کسب و کار های کوچک و متوسط مستقر در استان تهران تشکیل می دهد. انجام مطالعات کتابخانه ای این تحقیق از تابستان 1392 آغاز شده و فعالیتهای مربوط به مطالعات میدانی شامل توزیع و جمع آوری پرسشنامه و مصاحبه در پاییز 1392 انجام شده است.

استاب به دلیل آسان بودن تنظیم طول آن برای جبران خطاهای احتمالی ناشی از فرایند

تولید و تلرانسهای زمینه دی الکتریک بر حالتهای قبلی مزیت دارد . عیب این روش بلند بود

طول استاب که وسط یکی از اضلاع واقع است ( حدود 1/3 طول ضلع مثلث ) می باشد [1]

در این پایان نامه به جای استاب باند باریک [1] ازیک استاب باند عریض مثلثی استفاده شده

است و تلاش گردیده تأثیر آن در پهنای باند و دیگر مشخصه های آنتن مایکرواستریپ با

استاب باند باریک مقایسه گردد .

» مقدمه «


از زمانی که خطوط مایکرواستریپ در مایکرویو به کار رفت ، دیده می شد که مقداری از توانی

که به خط وارد می شود به صورت تشعشع تلف می شود . به همین دلیل ساختار آنتن

مایکرواستریپ ابداع گردید .

نخستین تحقیقات در زمینه آنتن مایکرواستریپ ( مدار چاپی ) در آمریکا توسط Deschamps در سال . 1953 و در فرانسه Baissiont و Gutton در سال 1955 منتشر گردید .
اما عملاً زمان زیادی حدود 20 سال طول کشید تا در سال 1970 توسط Mowell و Munson

اولین آنتن ساخته شد که به مرور زمان با تحقیقات زیادی که در مورد آرایه های این نوع آنتن

انجام گرفت انواع مختلفی از آنها بدست آمده است . بعضی از انواع این آنتن ها نظیر دی پل چاپی .

شکافی چاپی ، دی پل خم شده چاپی قبل از طرح ایده آنتن های مدار چاپی ساخته شده بودند .

سپس با عنوان شدن این موضوع آنتنهای بالا نیز با کمی تغییر در این ساختار به کار گرفته شدند .

آنتنهای مایکرواستریپ با توجه به مزایای زیادی مانند قیمت پایین سازگاری با مدارات چاپی وزن و

حجم کم ، ساخت آسان ، باعث شده که به مرور زمان کاربردهای فراوانی در میان آنتنهای

مایکروویو داشته باشد .

آنتنهای مایکرواستریپ نسبت به آنتنهای دیگر مزایای زیادی دارند . مزایای اصلی آن عبارتند

از :

-1 به دلیل نازک بودن قطر این آنتن می تواند به راحتی بر روی بدنه هواپیما و ماهواره یا

موشک نصب شود .

-2 سطح مقطع پراکندگی آن کم است .

-3 با تغییر محل تغذیه می توان پلاریزاسیونهای مختلف خطی ، دایره ای راست گرد و چپ

گرد را بوجود آورد .

-4 حجم کم و وزن کم این نوع آنتن

-5 هزینه ناچیز ساخت این آنتنها به طور انبوه

-6 این نوع آنتن با چند فرکانس کار ( ( Dual frequency قابل ساخت است .

-7 به دلیل سازگاری با مدارات مخابراتی و قابلیت ساخت این نوع آنتن روی بردها ، مجموعه

مدارها و آنتن را در یکجا می توان جمع نمود

-8 خط تغذیه و شبکه تطبیق همزمان با ساخت آنتن قابل ساخت می باشد .

این مزایا باعث گردیده که کاربرد این نوع آنتن در رنج فرکانس 100MHz – 50GH z

گسترش یابد .

اما این آنتنها دارای محدودیت های اساسی نیز می باشند که از مهمترین آن می توان به

پهنای باند باریک آن اشاره کرد . این پهنای باند به فاصله بین المان

 

تشعشع کننده و صفحه زمین

وابسته است . هر چه فاصله کمتر باشد پهنای باند نیز کمتر خواهد بود .

توان تشعشعی آنتن مایکرواستریپ ارتباطی به ضخامت لایه عایق ندارد و مستقل از آن می

باشد . یکی دیگر از محدودیت های مهم این نوع آنتنها تلفات خطوط تغذیه است . شبکه تغذیه این

نوع آنتنها معمولاً همراه با المان تشعشع کننده بر روی لایه عایق چاپ می شوند . که باعث افزایش

تلفات توان می گردد .

انتقال و تلف شدن توان به علت وجود امواج سطحی در لایه عایق از یک خط به خط دیگر

یکی از محدودیت ها و عیوب آنتن مایکرو استریپ می باشد .

به طور کلی می توان معایب آنتن مایکرو استریپ را به صورت زیر خلاصه کرد :

-1 محدودیت و داشتن حداکثر گین قابل دسترس از آنتن در حدود 20dB

-2 پهنای باند باریک

-3 بین خط تغذیه و تشعشع کننده ، ایزولاسیون کمی وجود دارد .

-4 توان خروجی پایین .

-5 تلفات بالا که در نتیجه باعث کاهش گین می شود .

-6 تحریک شدن امواج سطحی .

کلیات

هدف :

با توجه به مزایای آنتنهای مایکرو استریپ که در مورد آنها بحث شد از قبیل حجم کم

سادگی ساخت قیمت پایین کاربرد بسیار گسترده ای در صنایع نظامی و تجاری پیدا کرده است از

این رو در سالیان اخیر تحقیقات بسیار زیادی در ساخت انواع مختلف آنتنهای مایکرو استریپ

صورت گرفته است و در حال حاضر شاهد تنوع بسیار زیادی از نظر ساختمان و نوع کاربرد آن

هستیم .

یکی از کاربردهای آنتن مایکرو استریپ که مورد علاقه دانشمندان واقع گردیده ارسال

امواج مایکرو ویو با پلاریزاسیون دایروی است که مطالعات وسیعی جهت حصول این امر بر روی

پچهای دایروی و مربعی صورت پذیرفته و مقالات زیادی در این زمینه موجود می باشد. متاسفانه

مقالات بسیار اندکی برای ایجاد پلاریزاسیون دایروی با پچ مثلثی در مجلات معتبر دنیا می توان

یافت .

با توجه به این که مشخصه پچهای مثلثی تقریبا شبیه به پچهای مربعی بوده و اندازه آن

کوچکتر از پچهای مربعی است در اینجا سعی شده رفتار این پچ جهت تولید پلاریزاسیون دایروی

با یک استاب باند عریض بر روی یکی از اضلاع و تنها با استفاده از یک نقطه برای تغذیه مطالعه

شود.

گفتار اول – مفاهیم…………………………………………………………………………………….16
مبحث اول – منابع ژنتیکی گیاهی……………………………………………………………………16
بند اول – معنای لغوی…………………………………………………………………………………17
بند دوم – معنای اصطلاحی…………………………………………………………………………..17
گفتار دوم – مبانی……………………………………………………………………………………..19
گفتار سوم – پیشینه………………………………………………………………………………….20
فصل دوم: تعهدات کنوانسیون منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی…………………….23
گفتار اول: حفاظت، اکتشاف، جمع آوری، شناسایی، ارزیابی و مستندسازی منابع ژنتیکی
گیاهی برای غذا و کشاورزی…………………………………………………………………………26
مبحث اول: تهیه فهرست و ترغیب جمع آوری منابع ژنتیکی……………………………………..27
مبحث دوم: حمایت از تلاش زارعین…………………………………………………………………29
مبحث سوم: حفاظت در رویشگاه طبیعی………………………………………………………….30
مبحث چهارم: حفاظت در خارج از رویشگاه طبیعی و توسعه آن…………………………………30
مبحث پنجم: پایش قوه نامیه…………………………………………………………………………31
مبحث ششم: حداقل رساندن تهدیدها……………………………………………………………..32
گفتار دوم: استفاده پایدار از منابع ژنتیکی…………………………………………………………..34
مبحث اول: سیاست عادلانه کشاورزی……………………………………………………………..36
مبحث دوم: تقویت تحقیقات…………………………………………………………………………..37
مبحث سوم: تلاش برای اصلاح نباتات با مشارکت کشاورزان…………………………………….39
مبحث چهارم: توسعه بنیان ژنتیکی گیاهان…………………………………………………………40
مبحث پنجم: استفاده گسترده از گیاهان زراعی بومی و شیوه های به نژادی………………..41
گفتار سوم: همکاری بین المللی و کمک به کشورهای در حال توسعه…………………………43
مبحث اول: نظام مندی همکاری های بین المللی…………………………………………………45
مبحث دوم: کمک های تکنیکی………………………………………………………………………46
فصل سوم: شناسایی حقوق کشاورزان و نظام چندجانبه دسترسی و تسهیم منافع……….48
گفتار اول: شناسایی حقوق کشاورزان……………………………………………………………..49
مبحث اول: الزامات و بایسته های حقوق کشاورزان………………………………………………49
مبحث دوم: اقدامات اساسی و مولفه های این حقوق…………………………………………..51
گفتار دوم: نظام چند جانبی دسترسی و تسهیم منافع………………………………………….53
مبحث اول: حیطه شمول نظام چندجانبه…………………………………………………………..54
مبحث دوم: شرایط دسترسی آسان به منابع ژنتیکی گیاهی…………………………………..55
مبحث سوم: تسهیم منافع در نظام چندجانبه…………………………………………………….59
مبحث چهارم: تبادل اطلاعات و تعبیه در نظام جهانی اطلاعات مربوط به منابع ژنتیکی گیاهی
برای غذا و کشاورزی………………………………………………………………………………….60
مبحث پنجم: دسترسی به فناوری و شرایط انتقال آن……………………………………………61
مبحث ششم: مشارکت همه جانبه با رعایت وضعیت خاص کشورهای در حال توسعه…….62
مبحث هفتم: تسهیم منافع مالی و دیگر منافع تجاری سازی………………………………….63
گفتار سوم: ایران و اهمیت حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی…………..65
مبحث اول: ایران قبل از الحاق به معاهده بین المللی ذخایر ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی..66
مبحث دوم: ایران بعد از الحاق به معاهده بین المللی ذخایر منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی…71
بند اول: سازو کارهای حقوقی حمایت از منابع ژنتیک گیاهی………………………………….73
بند دوم: قانون ثبت ارقام گیاهی و کنترل گواهی بذر و نهال……………………………………74
بند سوم: سازو کارهای حمایت از منابع ژنتیک گیاهی و حقوق مالکیت فکری………………77
نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………..81
منابع و ماخذ…………………………………………………………………………………………83
الف – فارسی………………………………………………………………………………………..84
ب: انگلیسی…………………………………………………………………………………………88
پیوست………………………………………………………………………………………………..89
قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به معاهده بین المللی ذخایر ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی..90
پیوست(2)…………………………………………………………………………………………..116
فهرست گیاهان زراعی تحت پوشش نظام چندجانبه………………………………………….116
پیوست(3)…………………………………………………………………………………………..119
بخش 1- داوری……………………………………………………………………………………..119
چکیده:
بهره برداری انسان از منابع طبیعی جهان همیشه به­صورتی یک جانبه و بی رویه بوده و هرگونه بهره برداری از این منابع بدون رعایت جنبه­های حفاظتی آن وتنها براساس تأمین منافع کوتاه مدت او انجام می­شده است. گرچه انسان در آغاز بصورتی هماهنگ با طبیعت عمل می کرده است. و در حقیقت خود جزیی از سیستم­های طبیعی بوده است. ولی رشد فزاینده جمعیت جهان و در نتیجه بهره برداری بیش از اندازه کشورها از منابع طبیعی باعث عدم هماهنگی بیشتر با طبیعت شده است.
فرایند این اندیشه، دولت­ها و سازمان­های بین المللی را درجهت حفاظت و بهره برداری اصولی از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی که درسی ویکمین کنفرانس سازمان کشاورزی و خوار و بار ملل متحد(FAO) در سال 2001 میلادی، معاهده بین المللی ذخایر ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی مورد تصمیم کشورها شرکت کننده در این کنفرانس بین المللی بوده است.
و آنچه در این معاهده بین المللی مقرر گردید. ارائه روش­های مناسب جهت کاهش آسیب کشورها و سازمان ها و اشخاص بر این منابع و بهره برداری مطلوب از آن بوده است. این معاهده نمایانگر تلاش و دغدغه های جامعه جهان در خصوص حفاظت، اکتشافات، جمع­آوری، شناسایی، ارزیابی و ثبت منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی در نیل به اهداف اعلامیه رم در مورد امنیت جهانی غذایی و برنامه اقدام اجلاس جهانی غذا و برای دستیابی به توسعه پایدار کشاورزی می­باشد. بدون تردید این مسئله به یک عرصه و

 

عزم جامع بین المللی نیاز دارد. به عبارت دیگر گرچه حفاظت از منابع زنتیکی گیاهی وظیفه کشورها است. و باید از سطوح ملی شروع شود ولی به هماهنگی­های بین المللی و منطقه ای نیاز دارد.
این پایان نامه ضمن اشاره به اهداف، اصول و محور حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی به بررسی تعهدات کشورها متعاهد و همچنین نظام چند جانبه دسترسی و تسهیم منافع و ارزیابی مطروحه در آن در پرتو تحولات نظام حقوقی بین المللی کشاورزی و محیط زیست توجه نموده است.
مقدمه:
منابع ژنتیکی گیاهی (GR)برای غذاوکشاورزی محدود و فناپذیرند. فرسایش منابع مذکور امنیت غذایی در جهان را با تهدید مواجه می کند.این ذخایر به عنوان منبعی از سازگاری ژنتیکی، همچون سپری در برابر تغییرات محیطی عمل می کند. این منابع تامین کننده مواد خام ژنتیکی در دنیا هستند. لذا حفظ و بکارگیری منابع ژنتیکی گیاهی به عنوان محافظی در برابر مشکلات غیرقابل پیش بینی در آینده جهان بر همگان آشکار است. و چشم انداز تضیف منابع ژنتیکی گیاهی برای غذاوکشاورزی به همراه تقاضای روز افزون به این منابع آنها را در مرکز توجه جهانی و سازمان­های بین المللی جای داده است.
در سال­های اخیر ظهور تکنولوژی­ها، ضرورت حفاظت، ارزیابی، ثبت و تبادل منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی از جهت مدیریت براین منابع که نقطه تلاقی «کشاورزی، محیط زیستوتجارت» است.مورد توجه قرار گرفته است.
و با اعتقاد به اینکه کشورها بایستی بین بخش­های کشاورزی، محیط زیست و تجارت هم افزایی لازم را پدید آورند و تا نقش شایسته از مسئولیت خود در قبال نسل های گذشته و آینده برای حفاظت از تنوع جهانی منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی ایفاء نمایند. و نیز ضمن اعمال حقوق حاکمیتی از سوی کشورها بر منابع ژنتیکی گیاهی خود برای غذا وکشاورزی میتوانند به صورت متقابل از ایجاد نظام چند جانبه موثر برای دسترسی آسان به تعداد مشخص و توافق شده ای از این منابع و تسهیم منصفانه و عادلانه منافع حاصل از بهره برداری آنها منتفع گردند.
منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی، ماهیت خاصی دارند و سازمان های بین المللی و کشورها در موضوع کشاورزی، محیط زیست و تجارت که ابعاد مذکور، شمولیت در این مبحث است. نیازمند راهکارهای ویژه در خصوصیات ومسائل خاص آنها می باشد.
ازمنظر دیگر حق بهره مندی از غذای سالم و کافی یکی از ضروریات اساسی برای بقاء ادامه حیات بشر است. و نخستین نیازمندی از نیازهای پنج گانه انسان می باشد. در سال های اخیر به عنوان حقی بنیادین برای بشریت نگرانی های فراوانی را در حوزه علوم کشاورزی، محیط زیست، تجارت و حقوق برانگیخته است.
براین اساس مدیریت قانونمند منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزینقطه تلاقی سه حوزه کشاورزی، محیط زیست و تجارت محسوب می گردد. این منابع ماده اولیه و ضروری اصلاح گیاهان زراعی از طریق انتخاب کشاورزان، اصلاح کلاسیک نباتات یا فناوری زیستی نوین می باشند. و حفاظت از آنها در سازگاری با تغییرات غیر قابل پیش بینی زیست محیطی و نیازهای آتی بشر ضروری است. اگرچه اغلب دولت ها از خودبسندگی شان در اصلاح و حفاظت از منابع ژنتیکی گیاهی جهت امنیت غذایی سخن می گویند.
اما در واقعیت وضعیت جهان به هیچ عنوان مناسب و رضایت بخش نیست. بنابه گزارش های سازمان کشاورزی و خواربار ملل متحد (فائو) نزدیک به یک میلیارد نفر در سراسر جهان از گرسنگی رنج می برند .بیش از دو میلیارد نفر از در «گرسنگی پنهان» و سوء تغذیه رنج می برند.
بنا به امار برنامه جهانی غذا، هر هفت ثانیه، یک کودک بر اثر گرسنگی و یا بیماری ناشی از آن در جهان می میرد. این فاجعه بشری را به درستی «هلوکاست بی صدا» خوانده اند.
اما دربهره برداری از منابع ژنتیک گیاهی برای غذا و کشاورزی جهت امنیت غذایی و توسعه پایدار در این زمینه کشاورزان در گذشته، حال و آینده در تمام مناطق جهان به ویژه مرکز پیدایش و تنوع، در زمینه حفاظت، اصلاح و در دسترس قرار دادن این منابع، تشکیل دهنده اساس حقوق آنها است.
این منابع بدلیل جایگاه، ماهیئت، خصوصیات و اهمیت مسائل ویژه مرتبط با آنها نیازمند راهکارهای قانونی ویژه ای نیز در عرصه مسائل کشاورزی و حفاظت از آنها هستند. این موارد می تواند شامل نگرانی ها و چالش هایی نظیر در «فرسایش مداوم» این منابع و تبدیل آن به «نگرانی مشترک بشریت»، نیاز به حفاظت، اکتشاف، جمع آوری، شناسایی، ارزیابی وثبت منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی، امنیت جهانی غذائی در راستای نیل به اهداف «اعلامیه رم» و برنامه اقدام اجلاس جهانی غذا و برای دستیابی به توسعه پایدار کشاورزی برای نسل حاضر و نسل آینده، و در نهایت تقویت فوری کشورهای در حال توسه و کشورهای با اقتصاد در حال گذر را برای به عهده گرفتن این چنین مسئولیت هایی است.
«برنامه اقدام جهانی برای حفاظت و استفاده پایدار از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی» که توسط سازمان کشاورزی و خواروبار ملل متحد(فائو) تنظیم گردیده است. چارچوب مورد توافق بین المللی برای اینگونه فعالیت ها محسوب می گردد.
مبنای دولت­ها در کنوانسیون ذخایر ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی براساس ماده (14) در چارچوب اساسنامه سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد تصویب گردید. و بدنبال هدف