استاد مشاور
دکتر بهاره كاشفی
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود
تکه هایی از متن به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب
عنوان
صفحه
چکیده ………………………………………………………………………
1
فصل اول: مقدمه و کلیات
 
1-1 گیاهان دارویی ……………………………………………………………
2
1-1-1 اهمیت كشت گیاهان دارویی ………………………………………………
2
1-1-2 تاریخچه گیاهان دارویی ………………………………………………….
3
1-2 به‌لیمو ……………………………………………………………………
5
1-2-1 تاریخچه و معرفی به­لیمو…………………………………………………..
5
1-2-2 به­لیمو (Lemon verbena) از نظر رده­بندی گیاهی ………………………………..
6
1-2-3 گیاه­شناسی به­لیمو ……………………………………………………….
6
1-2-4 نام­های دیگر به­لیمو ………………………………………………………
6
1-2-5 گونه‌های دیگر به‌لیمو …………………………………………………….
6
1-2-6 منشأ و پراکنش به­لیمو در ایران …………………………………………….
7
1-2-7 اهمیت اقتصادی به­لیمو ……………………………………………………
8
1-2-8 روش پرورش گیاه به­لیمو …………………………………………………
8
1-2-9 زمان جمع­آوری به­لیمو ……………………………………………………
9
1-2-10 خواص دارویی و كاربردهای به­لیمو ………………………………………..
10
1-2-11 مواد تشكیل­دهنده اسانس به­لیمو …………………………………………..
10
1-2-12 فرمول­های شیمیایی و شكل نمایی از برخی مواد تشكیل دهنده­ی اسانس به‌لیمو ……..
11
1-3 كشت بافت ………………………………………………………………
12
1-3-1 کشت کالوس …………………………………………………………..
14
1-3-2 تولید متابولیت­های ثانویه …………………………………………………
14
1-3-3 باززایی گیاه ……………………………………………………………
15
1-4 کشت بافت گیاهان دارویی …………………………………………………..
15
1-5 اهمیت تكثیر به­لیمو از طریق كشت­بافت ………………………………………..
17
1-6 اهداف تحقیق …………………………………………………………….
17
 
 
فصل دوم: مروری بر تحقیقات انجام شده
 
2-1 گیاهان دارویی ……………………………………………………………
18
2-2 کشت بافت به­لیمو …………………………………………………………
20
2-3 کشت بافت در سایر گیاهان ………………………………………………….
21
2-4 میزان ماده موثره به­لیمو ………………………………………………………
22
2-5 خواص ضدمیکروبی به­لیمو ………………………..…………………………
23
2-6 تغذیه و کودهای زیستی …………………………………………………….
24
 
 
فصل سوم: مواد و روش‌ها
 
3-1 زمان و مكان انجام آزمایش …………………………………………………..
30
3-2 مواد گیاهی ………………………………………………………………
30
3-3 عملیات كشت بافت ………………………………………………………..
30
3-3-1 ترکیبات هورمونی بکار رفته در محیط کشت­ ………………………………….
30
3-3-2 طرز تهیه محلول‌های ذخیره‌ای تركیبات محیط كشت ……………………………
31
3-3-3 آماده­سازی تنظیم کننده­های رشد گیاهی ………………………………………
32
3-3-3-1 تهیه محلول پایه BAP ………………………….………………………
32
3-3-3-2 تهیه محلول پایه كینتین …………………………….……………………
32
3-3-3-3 تهیه محلول پایه2,4-D …………………………….…………………..
32
3-3-3-4 تهیه محلول پایه NAA……………………………..……………………
32
3-3-4 آماده‌سازی محیط کشت‌های مختلف ………………….………………………
32
3-3-4-1 آماده سازی محیط کشت جامد ……………………………….……………
34
3-3-4-2 آماده سازی محیط کشت مایع …………………………….………………
34
3-3-5 تهیه و سترون سازی ریزنمونه­های به­لیمو …………………………………….
34
3-3-6 كشت ریزنمونه­های به­لیمو ………………………………………………..
35
3-3-7 روش یادداشت­برداری و صفات مورد مطالعه ………………………………….
35
3-3-8 تجزیه­ و تحلیل آماری ……………………………………………………
36
3-4 كشت آزمایش مزرعه‌ای به‌لیمو ……………………………………………….
36
3-4-1 آماده­سازی مزرعه ………………………………………………………..
36
3-4-2 آزمایش خاك ……………………………………………………………
37
3-4-3 تهیه و انتقاال نهال­های به­لیمو ………………………………………………
37
3-4-5 آبیاری مزرعه ……………………………………………………………
37
3-4-6 اعمال تیمارهای كودی …………………………………………………….
37
3-4-7 یادداشت­برداری صفات مورد مطالعه …………………………………………
38
3-4-8 روش برداشت و خشك­كردن به­لیمو …………………………..…………….
38
3-4-9 اسانس­گیری ……………………………………………………………
39
3-4-10 تجزیه و تحلیل آماری طرح مزرعه ………………………………………….
40
 
 
فصل چهارم: نتایج و بحث
 
4-1 نتایج حاصل از کشت ریزنمونه­های به‌لیمو برروی محیط کشت­های MS حاوی 4 نوع ترکیب هورمونی NAA و BAP …………………………………………..………………
41
4-2 نتایج حاصل از کشت ریزنمونه­های به‌لیمو برروی محیط کشت­های MS حاوی 6 نوع ترکیب هورمونی NAA و 2,4-D وBAP و كینتین ……………………………………………
45
4-3 نتایج حاصل از کشت ریزنمونه­های به‌لیمو برروی محیط­کشت­های MS حاوی 5 نوع ترکیب هورمونی NAA و BAP ………………………………………………..…………
48
4-4 نتایج بهترین حالت‎های کشت بافت برای گیاه به‌لیمو در شرایط آزمایشگاهی………………….
52
4-5 نتایج حاصل از بررسی تاثیر كودی بر عملكرد و خصوصیات مورفولوژیكی به­لیمو در شرایط مزرعه ……………………………………………………………………….
52
4-4-1 آزمون خاك ……………………………………………………………
52
 
 
فصل پنجم: نتیجه‌گیری
 
5-1 نتیجه‌گیری و جمع‌بندی ……………………………………………………..
55
5-2 نتایج آزمایش‌های درون شیشه‌ای ……………………………………………..
55
5-2-1 آزمایش اول ……………………………………………………………
55
5-2-2 آزمایش دوم ……………………………………………………………
58
5-2-3 آزمایش سوم ……………………………………………………………
60
5-3 آزمایش مزرعه‌ای ………………………………………………………….
61
5-4 پیشنهادات ………………………………………………………………..
63
فهرست منابع …………………………………………………………………
64
چکیده انگلیسی ……………………………………………………………….
69
چکیده
جنس Lippia دارای بیش از 200 گونه است كه در این بین گونه Lippia citriodora L. دارای ارزش بالای دارویی می­باشد. این گیاه به دلیل اهمیت فراوان اقتصادی در صنایع غذایی، داروسازی و عطرسازی در قسمت‌های مختلفی از ایران كشت و كار می­شود و گونه­های بومی­ نیز از جنس Lippia در مناطق گرمسیری و نیمه­گرمسیری كشور وجود دارد. بدین منظور دو آزمایش جداگانه در شرایط درون شیشه‌ای و مزرعه‌ای انجام شد. در شرایط آزمایشگاهی سه آزمایش جداگانه با استفاده از طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار انجام شد و در آن اثر 13 تیمار مختلف هورمونی (BAP، NAA، 2,4-D و كینتین) و اثر زمان بر میزان كالوس‌زایی و باززایی ریزنمونه‌های به‌لیمو بررسی گردید. با توجه به نتایج تجزیه واریانس در آزمایش درون شیشه‌ای در غلظت‎های مختلف هورمونی، صفت‎های ریشه‎زایی، ساقه‎زایی، کالوس‎زایی، تغییررنگ، تغییرشکل در سطح یك درصد معنی‌دار شدند. در مقایسه‌ی میانگین بین تیمارهای مورد بررسی مشخص شد كه محیط کشت MS12 حاوی 3/0 میلی‌گرم بر لیتر اكسین NAA بدون سیتوكنین برای صفت‌های ریشه‌زایی، كالوس‌زایی، زنده‌مانی، تغییر رنگ و تغییرشكل به‌ترتیب با 8/63، 6/91، 100، 2/97 و 2/92 درصد بهترین تیمار هورمونی بود، ولی در مورد ساقه‌زایی، محیط كشت MS بدون هورمون با 3/68 درصد بیشترین تعداد نوساقه‌ها را ایجاد نمود. در آزمایش مزرعه‌ای نیز از بین چهار سطح كودی مختلف شامل صفر، 50 و 100 كیلوگرم در هكتار ازته و غلظت سه در هزار NPK بر روی صفات مورفولوژیكی و میزان عملكرد گیاه به­لیمو، تیمار 50 كیلوگرم در هكتار كود ازته بهترین نتایج را در بر داشت.
کلید واژه: به‌لیمو، كالوس‌زایی، ساقه‌زایی، ریشه‌زایی، ترکیبات هورمونی، کود ازته.
1-1 گیاهان دارویی
1-1-1 اهمیت كشت گیاهان دارویی
با ظهور داروهای شیمیایی و بیولوژیك، نقش و اهمیت گیاهان دارویی در تأمین سلامت بشر، در معرض فراموشی قرار گرفت. اما با گذشت زمان، استقبال از گیاهان دارویی با رشد قابل توجهی روبرو شده است. به­نظر می­رسد مردم جهان از یك سری نارسایی­های طب مدرن خسته شده­اند و به‌طور روز افزون به‌سمت داروهای گیاهی روی می­آورند. اصولاً زمانی كه قانون ابن­سینا را در غرب به آتش كشیدند و ادعا كردند شیمی، مولكول و فیزیولوژی را شناخته­اند، طب به انحراف كشیده شد. به­طوری كه هم­اكنون طب مدرن توانایی حل بسیاری از مشكلات بشر را ندارد و طی سال­های اخیر در كتب درسی به این موضوع اعتراف كرده­اند. به­همین دلیل، امروزه حدود 50 درصد داروهای تولید شده در جهان منشاء طبیعی دارند كه با تغییراتی به­عنوان دارو مورد استفاده قرار می­گیرند. كه نیمی از این مقدار از منابع معدنی، حیوانی و باكتریایی بدست می­آید و نیمی دیگر منشاء گیاهی دارد. برای مثال، تمام هورمون­های مصرفی گیاهی هستند و از گیاهان مختلفی نظیر سیب­زمینی مكزیكی، شنبلیله و غیره به­دست می­آیند. همچنین تركیباتی مثل وین­بلاستین و وین­كریستین كه از داروهای ضدسرطان هستند از گیاه بدست می­آیند و یا گلیكوزیدهای قلبی از جمله این گروه داروها محسوب می­شوند (قاسمی دهكردی و همكاران، 1380).
گیاهان دارویی یكی از مهم‌ترین منابع دارویی می­باشند كه از هزاران سال پیش كاربرد داشته­اند. سازمان بهداشت جهانی تخمین زده است كه بیش از 80 درصد از مردم به­صورت سنتی و یا مدرن از گیاهان دارویی استفاده می­كنند. بعلاوه برخی از داروهای شیمیایی نیز با الگوبرداری از مواد گیاهی ساخته شده­اند (تریپاتی[1] و تریپاتی، 2003).
در قرن اخیر دانشمندان به زیان­های ناشی از سموم شیمیایی، مواد افزودنی، اسانس و طعم­دهنده­های مصنوعی كاملاً پی­برده­اند و بروز انواع سرطان­ها و بیماری­های مختلف تأییدكننده این موضوع می­باشند. بر این اساس كشورهای پیشرفته كه دارای امكانات تحقیقاتی گسترده‌ای در مورد شناسایی این مواد مضر بوده‌اند، تصمیم گرفته­اند كه در چند سال اخیر كلیه­ی مواد مصرفی شیمیایی را از مواد غذایی، دارویی، آرایشی و بهداشتی بتدریج حذف نموده و بجای آن از منابع گیاهی استفاده كنند .كشور ما دارای غنی­ترین منابع گیاهی از نظر مقدار و تنوع در سطح جهان می­باشد .هم­اكنون كشورهای پیشرفته پی به ارزش گیاهان دارویی و صنعتی برده و درصدد كشت و پرورش آنها در سایر كشورهای فقیر شده­اند. شناسایی گیاهان اسانس­دار گامی مهم در جهت اهلی كردن و ترویج شیوه­های صحیح بهره­برداری و استفاده از این گیاهان می‎باشد. گیاهان دارویی اسانس­دار نقش مهمی در زندگی انسان دارند و در ایران از سابقه طولانی برخوردار می­باشند (موسویان و بصیری، 1378).
در گذشته گیاهان دارویی جمع­آوری شده از طبیعت برای رفع نیازهای بازار كافی بود، طی سالیان گذشته تعدادی از گونه­های پرمصرف در خطر انقراض قرار گرفته­اند، برای رفع نیازهای فزاینده به داروهای گیاهی، گیاهان بایستی كشت شوند، علاوه بر اطمینان از منابع كافی كشت گیاهان دارویی باعث تولید مواد خام دارویی با كیفیت یكنواخت و خصوصیات شناخته شده می­گردد. از سوی دیگر تامین مواد اولیه برای صنایع داروسازی نیاز به افزایش تولید محصول در واحد سطح دارد كه علمی­ترین و اقتصادی­ترین روش دستیابی به­این مهم افزایش كارایی نهاده­های مورد استفاده در زراعت گیاهان دارویی می­باشد (توماس[2]، 2000).
كشت یك گیاه دارویی از نظر اقتصادی وقتی مقرون به­صرفه است كه متابولیت­های ثانویه آن به­حد مطلوب رسیده باشد، با شناخت عوامل محیطی موثر در تولید و انتخاب ارقام گیاهی مناسب می­توان به­حد اكثر مقدار محصول دست یافت (امیدبیگی، 1386). در مناطقی مثل ایران وجود نور فراوان یكی از منابع مهم و بالقوه در تولید گیاهان دارویی است كه باید یا مناسب­ترین روش­ها از آن استفاده كرد (امیدبیگی، 1386). در شرایطی كه هیچ­گونه محدودیت عوامل محیطی وجود نداشته باشد، تولید ماده خشك گیاهی با مقدار نور جذب شده متناسب است (مونتیس[3]، 1994).
 
1-1-2 تاریخچه گیاهان دارویی
با نظری اجمالی به فرهنگ مصرف داروهای گیاهی در ایران می­توان متوجه میراث با ارزش این گیاهان در طب غنی سنتی ایران شد. از طرفی فلات وسیع ایران از اقلیم­ها و محیط­های گوناگون برخوردار است، به­همین دلیل بیش از 7500 گونه گیاهی مختص به ایران است. از این رو به­حق، فلور ایران یكی از منابع داروخیز جهان محسوب می­شود. از آنجایی كه گیاهان وحشی در محدوده­های جغرافیایی گسترده­ای یافت می­شود، جمع­آوری و دسترسی به آنها از نظر اقتصادی مقرون به­صرف نیست و استفاده از گیاهان وحشی جوابگوی صنایع داروسازی

 

نخواهد بود و چنین استفاده­ی انبوه از گیاهان طبیعت مسلماً موجب نابودی آنها خواهد شد. از این رو نسبت به كشت این گیاهان در سطوح زراعی اقدامات مفیدی در سطح كشور انجام شده است. گزارش شده است كه انسان دیر و یا زود چاره­ای به­جز بازگشت به طبیعت خود نخواهد داشت. از این رو، در كشورهای توسعه یافته اقدامات وسیعی را در توسعه و پیشرفت كشت و استفاده از گیاهان دارویی انجام شده است. امید است در كشور ما با تربیت نیروی متخصص و فرهنگ­سازی استفاده از گیاهان دارویی، از این نعمت الهی بی­نصیب نمانیم (ابراهیم­پور و عیدی­زاده، 1388).
ابن­سینا، دانشمند و پزشك نامدار ایرانی در سال­های 428-370 هجری مطابق با 980-1037 میلادی كه در غرب او را به­نام آویسینیا می‌شناسد و پس از انقراض تمدن یونان او را بزرگ‌ترین دانشمند جهان و به اشتباه، عرب دانسته­اند (چون كتاب­های او به عربی نوشته شده است). در جلد دوم كتاب قانون فی­الطب بیش از 800 نمونه گیاه طبی و غذایی را نام می­برد كه از آن میان 541 گیاه و مشتقات آنها دارای توصیف كاربردی و صفات ریخت­شناختی هستند. او اختلاف شكل و صفات گیاهان مشابه یا نزدیك به هم را (برای اجتناب اشتباه آنها از یكدیگر) با توجه خاصی در كتاب “قانون” توضیح می­دهد و در مورد چگونگی استفاده از مشتقات گیاهان دارویی و كاربرد آنها، با ترتیبی خاص، معین و نظام یافته به شرح و تفصیل آنها می­پردازد (زارع­زاده، 1383).
آلبرت ماگنیوس[4] این كشیش كه در نوشته‌ها به آلبرت بوستادت بیشتر معروف است، در سال‌های 1193-1280، بعد از ابن­سینا و بیرونی در ایام و بحران فكری قرون وسطی اروپا، درباره طب و تاریخ طبیعی و همچنین گیاه­شناسی كتابی به نام رستنی­ها، دو وژتابلیس[5] را نوشت. محتویات و نحوه نگارش این كتاب، به خوبی نشان می­دهد كه آلبرت كبیر نیز تحت تأثیر شدید تئوفراست و دیگر دانشمندان و قدمای رم و یونان مورد قبول كلیسا قرار داشت و در عین حال، برخی مشاهدات خود را نیز در این كتاب آورده است (زارع­زاده، 1383).
ایرانیان از دیرباز و حتی پیش از دیگران در زمینه گیاهان دارویی و كاربرد درمانی آنها از دانش پیشرفته‌ای برخوردار بوده­اند. نمونه بارز آن كتاب باستانی اوستاست .در«وندیداد» یكی از پنج كتاب تشكیل­دهنده اوستا (كه در مجموع دست­كم 2500 سال پیشینه دارد)، بخش­های پرشماری به گیاه درمانی، معرفی گیاهان دارویی و كاربرد آنها اختصاص یافته است. اما متأسفانه در لشكركشی اسكندر مقدونی، كتابخانه مشهور اسكندریه در آتش­سوزی عمدتاً نابود شد و بیشتر منابع و آثار و كتاب­های جمع­آوری شده در آن سوخت و خاكستر شد. بدین ترتیب، سوابق گیاه­شناسی شرق كهن در دو تمدن ایران و مصر بر اثر این آتش­سوزی­ها، فاقد هر گونه مدرك دیرینه شناخت گیاهان دارویی و خواص آنها گردید. متأسفانه بعدها نیز بر اثر تخریب قلاع فرقه اسماعیلیه و آتش زدن كتابخانه­های آن بوسیله هلاكوخان مغول، بقیه آثار مكتوب گیاهان دارویی، كه توسط این فرقه جمع­آوری شده بود، از میان رفت، تا اینكه در قرن هشتم و نهم میلادی، اطباء ایرانی رونق خاصی به طبابت ایران و جهان بخشیدند. بطوریكه با پیدا شدن دانشمندان و نوابغی نظیر ابوعلی­سینا و محمد زكریای رازی با انشار كتاب­های معروف خود (قانون و الحاوی) پیشرفت­های زیادی نصیب ملت ایران و جهانیان گردید. این پیشرفت­ها همچنین در قرون بعد نیز ادامه یافت. در قرن 13 میلادی، ابن­بیطار، اختصاصات متجاوز از 14700 گیاه را كه خود شخصاً می­شناخت را در كتابش شرح داد (دوازده امامی، 1386؛ زارع­زاده، 1383).
1-2 به لیمو
1-2-1 تاریخچه و معرفی به­لیمو
گیاه به­لیمو (شکل 1-1) با نام علمی Lippia citriodoraاز خانواده شاه­­پسند (Verbenaceae) (مظفریان، 1389؛ زرگری، 1375)، این گیاه بومی آمریکای جنوبی است (زرگری، 1375) و به­نام پزشک گیاه­شناسی موسوم به Lippi که در سال­های 1678 تا 1704 میلادی می­زیسته و در حبشه به­قتل رسید، نامگذاری شده است (زرگری، 1375). در فرهنگ گیاه­درمانی ایران، برگ­های این گیاه به­صورت دم­کردنی به­منظور آرامبخش، ضدتشنج و برطرف­کننده تپش قلب و سرگیجه مصرف دارد (امین، 1388). تا 100 سال پیش فقط به­عنوان یك گونه زینتی شناخته می­شد، ولی امروزه به­دلیل اهمیت فراوان اقتصادی آن در صنایع غذایی و عطرسازی در اكثر كشورها از جمله در ایران و به ویژه در استان گلستان كشت شده و به خوبی پرورش می­یابد. امروزه این گیاه در شمال كشورمان كشت و كار می­شود و گونه­های بومی آن از جنس Lippia در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری كشورمان وجود دارد (امین، 1370).
 1-2-2 به­لیمو (Lemon verbena) از نظر رده­بندی گیاهی
به‌لیمو از سلسله­ی Planta، شاخه­ی Magnoliophyta، رده­ی Magnoliopsida، راسته­ی Lamiales، خانواده Verbenaceae، جنس Aloysia، و گونه­ی A. triphylla، است(آنونیموس[6]، 2007).
1-2-3 گیاه­شناسی به­لیمو
به­لیمو درختچه­ای کوچک به ارتفاع تا 90-100 سانتیمتر، با شاخه­های شیاردار و کم و بیش زبر برگ­ها در چرخه­های 3 یا 4 تایی، سرنیزه­ای، به­طول 5- 5/7 سانتیمتر، با دمبرگ کوتاه، کامل یا در میانه دندانه­دار، بدون کرک، در سطح تحتانی به­انبوهی پوشیده از کرک­های غده­دار (منقوط)، با بوی لیمو سنبله­ها چرخه­ای و محوری یا مجتمع شده در پانیکول­های انتهایی اغلب 3 تایی. گلها سفید، به طول 5/4- 5 میلیمتر، شکوفا و گل­دهنده در تابستان و پاییز. کاسه گل به انبوهی کرکدار. لوله جام گل بلندتر از کاسه (زرگری، 1375).
1-2-4 نام­های دیگر به­لیمو
برای به‌لیمو نام‌های دیگری نیز در منابع ذكر شده است كه به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌شود.
Lippia citriodora Kunth (آزادبخت، 1378؛ زرگری، 1371؛ كریمی، 1381؛ یزدانی و همكاران، 1383) Lippia citriodora H.B.U.K (راشدی، 1380؛ كریمی، 1381)
Lippia triphylla (راشدی، 1380؛ صمصام شریعت، 1374)
Verbena triphylla L Herit (رضایی و همكاران، 1380؛ یزدانی و همكاران، 1383)
Aloysia citriodora orteg (رضایی و همكاران، 1380؛ یزدانی و همكاران، 1383)
Aloysia triphylla (L “Herit) Britton (راشدی، 1380)
1-2-5 گونه‌های دیگر به‌لیمو
گونه­های مفید دیگری از این گیاه وجود دارد و در محل­های رویش، كاربرد درمانی دارند كه در زیر به طور گذرا به آن­ها پرداخته شده است:
1-Lippia graveolens H.B.& K : در برزیل و مكزیك می­روید .تیزان حاصل از آن برای درمان روماتیسم به­كار می­رود.
2-:scaberrima L. Sond در آفریقای جنوبی می­روید و به­عنوان بندآورنده و منعقدكننده خون، مصرف می‌گردد.
3- Cham microcephala L.: درختچه­ای است بومی برزیل كه برگ­هایی پوشیده از تارهای غده­ای مملو از اسانس مطبوع و گل­هایی سفیدرنگ دارد .بوی آن شبیه بوی آویشن و رومارن است .از آن به­منظور رفع تشنج و درمان ناراحتی­های ناشی از گزش مار استفاده می­شود.
4- : geminata L. (Willd citrata L.) درختچه­ای است بومی جزایر آنتیل و نواحی مختلف آمریكای جنوبی كه معادل 123/0 درصد اسانس پك اولت (peck olt) از آن به­دست می­آید .برگ این گیاه به­صورت دم­كرده و در رفع نزله به­كار می­رود.
5- Hochst adoensis L.: در آمریكا می‌روید و از برگ آن برای رفع تب و سرفه استفاده می‌شود. دارای اندام­های معطر و اسانسی با تركیب شیمیایی متفاوت برحسب منشأ جغرافیایی است (در محل اصلی رویش، برای آن 4 گونه قائل­اند). سرشاخه­ی گل­دار این گیاه بیشتر از سرشاخه­های برگدار آن، اسانس دارد. گل­های آن معادل 14 تا 15 در هزار اسانس خام با بوی معطر تولید می­كند كه معادل 37 درصد كامفر چپ از آن استخراج می­شود.
6- :Lantana pseudo– theaSt. Hill L.pseudo- Thea درختچه­ای است بومی نواحی گرم آمریكا كه بیشتر در مناطق مرتفع برزیل می­روید. دارای برگ­های متقابل با بوی مطبوع بسیار قوی است. بومیان محل از آن دم­كرده­ای تهیه می­كنند كه براى رفع تشنج كاربرد دارد (رضایی و همكاران، 1380).
1-2-6 منشأ و پراکنش به­لیمو در ایران
به­لیمو بیشتر در زمین­های آفتاب­گیر، با خاك دارای نفوذپذیری (خاك لومی سبك) و رطوبت و آب كافی، رشد می­نماید (زرگری، 1371). این گیاه در برابر سرما و وزش باد شدید حساس است (راشدی، 1380). این گیاه را می­توان در نواحی مدیترانه­ای كاشت مانند بخش اعظم كرمانشاه به­جز ناحیه­ای محدود در جنوب غربی مانند پاوه، مریوان، اسلام آباد غرب، جوانرود، سرپل ذهاب، قصرشیرین، استان ایلام: گیلان غرب استان لرستان: خرم آباد

تکه هایی از متن به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده:
امروزه به دلیل مصارف عمده گاز طبیعی در صنایع پتروشیمی و وجود مزایایی سوخت گاز طبیعی نسبت به مواد نفتی، استراتژی استفاده از گاز طبیعی در تولید انرژی و محصولات مورد توجه قرار گرفته است. از طرفی گاز طبیعی که عمدتا متان است، حاوی بخارات آب، گازهای اسیدی (Co2,H2s) و هیدروکربن های سنگین (C6 به بالا) هستند. این اجزاء همراه، مشکلاتی را از قبیل خوردگی، دوفازی شدن و تشکیل هیدرات را به وجود می آورند رطوبت موجود در گاز علاوه بر خوردگی، بر راکتورها اثر منفی می گذارد و باعث دی اکتیو شدن کاتالیست می شود به همین جهت فرآیند جذب رطوبت از گاز بسیار مهم تلقی شده است.

 

 1394
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست                                                                                                  صفحه      

چکیده…………………………………………………………………………………………………. 1

مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 2

فصل اول : مفاهیم وکلیات ……………………………………………………………………… 7

مبحث اول : تعاریف و مفاهیم …………………………………………………………………….. 7

بند اول : معنا و مفهوم عقد………………………………………………………………………….. 7

الف) معنای لغوی عقد………………………………………………………………………………. 7

ب)مفهوم عقد در اصطلاح…………………………………………………………………………. 7

بند دوم : معنا و مفهوم قبض ……………………………………………………………………….. 10

الف)معنای لغوی قبض ……………………………………………………………………………… 10

ب) مفهوم قبض در اصطلاح………………………………………………………………………. 10

بند سوم : معنا و مفهوم تسلیم و اقسام آن………………………………………………………… 14

الف) معنای لغوی تسلیم…………………………………………………………………………….. 14

ب)مفهوم تسلیم در اصطلاح……………………………………………………………………….. 14

ج) اقسام تسلیم……………………………………………………………………………………….. 18

بند چهارم : معنا و مفهوم بیع ………………………………………………………………………. 22

الف) معنای لغوی ……………………………………………………………………………………. 22

ب) مفهوم بیع در اصطلاح…………………………………………………………………………. 23

بند پنجم : اتحاد و افتراق مفاهیم قبض و تسلیم ……………………………………………….. 25

الف) اتحاد دو مفهوم قبض و تسلیم ……………………………………………………………… 25

ب) افتراق دو مفهوم قبض و تسلیم……………………………………………………………….. 26

مبحث دوم : ماهیت تسلیم و قبض ……………………………………………………………….. 28

بند اول : ماهیت تسلیم ……………………………………………………………………………… 28

بند دوم : ماهیت قبض ………………………………………………………………………………. 29

مبحث سوم : مبنای تسلیم…………………………………………………………………………… 29   

 بند اول : مبنای تسلیم از دید فقها ………………………………………………………………… 30

الف) اقتضای ذات عقد……………………………………………………………………………… 30

ب) اقتضای اطلاق عقد……………………………………………………………………………… 30

ج) دلیل شرع…………………………………………………………………………………………. 30

د) حکم عقل…………………………………………………………………………………………. 30

بند دوم : مبنای تسلیم از دید حقوقدانان …………………………………………………………. 31

الف) تعهد به تسلیم به عنوان شرط ضمن عقد………………………………………………….. 32

ب) موازنه تسلیم به تسلیم…………………………………………………………………………… 32

فصل دوم : احکام مربوط به قبض و تسلیم مبیع………………………………………………. 33

مبحث اول : موضوع قبض و تسلیم……………………………………………………………….. 34

بند اول : تسلیم مبیع عین معین …………………………………………………………………….. 34

بند دوم : تسلیم مبیع کلی در معین ……………………………………………………………….. 36

بند سوم : تسلیم مبیع کلی فی الذمه ………………………………………………………………. 37

بند چهارم : تسلیم منافع ، توابع و اجزاء مبیع …………………………………………………… 39

الف ) تسلیم منافع مبیع ……………………………………………………………………………… 39

ب ) تسلیم توابع و اجزاء مبیع …………………………………………………………………….. 37

مبحث دوم : زمان ،مکان و هزینه های قبض و تسلیم………………………………………….. 40

بند اول : بیع حال و موجل …………………………………………………………………………. 42

بند دوم : بیع نقد و بیع نسیه…………………………………………………………………………. 43

بند سوم : بیع سلم یا سلف…………………………………………………………………………. 44

بند چهارم : بیع کالی به کالی …………………………………………………………………….. 45

بند پنجم : مکان قبض و تسلیم…………………………………………………………………….. 47

بند ششم : هزینه های تسلیم مبیع و ثمن …………………………………………………………. 49

مبحث سوم : زمان انتقال مالکیت مبیع به خریدار ……………………………………………… 50

بند اول :  زمان انتقال مالکیت در مبیع عین معین ……………………………………………….. 50

بند دوم : زمان انتقال مالکیت در مبیع کلی فی الذمه و کلی در معین ………………………. 52

مبحث چهارم : قدرت بر تسلیم مبیع……………………………………………………………… 56

بند اول : مبنای حقوقی و فقهی قدرت بر تسلیم………………………………………………… 57

بند دوم : شرط بودن قدرت بر تسلیم یا مانع بودن عجز از تسلیم……………………………. 58

بند سوم : زمان قدرت بر تسلیم……………………………………………………………………. 58

بند چهارم : فقدان مطلق یا نسبی قدرت بر تسلیم………………………………………………. 59

فصل سوم: آثار قبض و تسلیم بر عقد و ضمانت اجرای آنها………………………………. 62

مبحث اول :آثار قبض و تسلیم بر عقد……………………………………………………………. 62

بند اول : ضمان معاوضی……………………………………………………………………………. 62

الف)معنای لغوی ضمان معاوضی…………………………………………………………………. 62

ب)مفهوم ضمان معاوضی در اصطلاح…………………………………………………………… 63

بند دوم : مستندات ضمان بایع قبل از قبض ( ضمان معاوضی)……………………………….. 64

الف) روایات………………………………………………………………………………………….. 64

ب) اجماع ……………………………………………………………………………………………. 64

ج) سیره مسلمین و بنای عقلاء…………………………………………………………………….. 65

بند سوم : تحلیل قاعده ضمان معاوضی………………………………………………………….. 65

بند چهارم : انتقال ضمان معاوضی………………………………………………………………… 66

الف ) انتقال ضمان معاوضی بعد از تسلیم مبیع………………………………………………….. 66

ب) انتقال ضمان معاوضی قبل از تسلیم مبیع…………………………………………………….. 66

بند پنجم : شرایط اجرای ضمان معاوضی……………………………………………………….. 68

بند ششم : مبنای ضمان معاوضی …………………………………………………………………. 70

بند هفتم:آثار تلف ، نقص، اتلاف و عیب مبیع یا ثمن پیش از تسلیم………………………. 73

الف) تلف مبیع و ثمن پیش از تسلیم……………………………………………………………… 73

ب ) تلف منافع و نمائات مبیع پیش از تسلیم……………………………………………………. 74

ج) نقص مبیع پیش از تسلیم……………………………………………………………………….. 76

د) اتلاف مبیع پیش از تسلیم……………………………………………………………………….. 77

اتلاف مبیع توسط بایع …………………………………………………………………………. 77
اتلاف مبیع توسط مشتری ……………………………………………………………………… 78
3.اتلاف مبیع توسط ثالث …………………………………………………………………………. 80

ه)  عیب مبیع پیش از تسلیم………………………………………………………………………… 81

و) تلف ثمن قبل از قبض……………………………………………………………………………. 82

بند هشتم : تاثیر عدم تسلیم مبیع بر عقد………………………………………………………….. 83

الف) سلب قدرت بر تسلیم مبیع…………………………………………………………………… 83

ب) متعذر شدن از تسلیم……………………………………………………………………………. 83

معنا و مفهوم تعذر………………………………………………………………………………… 83
2.اثر متعذر شدن از تسلیم بر عقد…………………………………………………………………. 84

مبحث دوم: ضمانت اجرای قبض و تسلیم……………………………………………………….. 85

بند اول : ضمانت اجرای قانونی …………………………………………………………………… 85

الف ) حق حبس……………………………………………………………………………………… 85

تعریف حق حبس………………………………………………………………………………. 85
2 .  حق حبس نسبت به منافع و نمائات………………………………………………………….. 85

3 . موارد سقوط حق حبس………………………………………………………………………… 86

ب) اجبار فروشنده به تسلیم ……………………………………………………………………….. 88

ج) حق فسخ………………………………………………………………………………………….. 88

1 . مفهوم حق فسخ………………………………………………………………………………….. 88

2 . مبنا و ماهیت حق فسخ………………………………………………………………………….. 83

3 . آثار فسخ…………………………………………………………………………………………. 90

بند دوم :شرط وجه التزام به عنوان ضمانت اجرای قراردادی…………………………………. 92

بند سوم : ضمانت اجرای قبض نادرست(ضمان درک)………………………………………. 93

الف) معنا و مفهوم ضمان درک…………………………………………………………………… 93

ب)  مبنای ضمان درک…………………………………………………………………………….. 94

ج) قلمرو ضمان درک……………………………………………………………………………… 94

د) آثار ضمان درک………………………………………………………………………………… 95

فصل چهارم : جایگاه قبض و تسلیم در عقددر پرتو شرط حفظ مالکیت و تئوری موازنه         97

مبحث اول : شرط حفظ مالکیت و تاثیر آن بر قبض و تسلیم مبیع…………………………… 97

بند اول : تعریف و ماهیت حقوقی شرط حفظ مالکیت………………………………………… 98

الف ) تعریف شرط حفظ مالکیت………………………………………………………………… 98

ب ) ماهیت حقوقی شرط حفظ مالکیت…………………………………………………………. 99   

بند دوم : انواع شرط حفظ مالکیت در حقوق انگلیس………………………………………… 102

بند سوم : شرایط اعتبار شرط حفظ مالکیت…………………………………………………….. 103

بند چهارم : آثار شرط حفظ مالکیت…………………………………………………………….. 105

الف ) آثار شرط حفظ مالکیت در صورت تحقق شرط ……………………………………… 105

ب ) آثار شرط حفظ مالکیت در صورت عدم تحقق شرط………………………………….. 105

بند پنجم: جایگاه شرط حفظ مالکیت در حقوق ایران………………………………………… 107 

الف) اعتبار شرط حفظ مالکیت و رابطه‌آن با مقتضای عقد…………………………………… 108

ب ) مقایسه کارکرد شرط حفظ مالکیت و اجاره به شرط تملیک…………………………. 110

مبحث دوم: قبض و تسلیم مبیع در پرتو تئوری موازنه…………………………………………. 111 

بند اول : معنا و مفهوم موزانه……………………………………………………………………….. 112

الف) معنای لغوی موازنه……………………………………………………………………………. 112

ب ) مفهوم موازنه در اصطلاح…………………………………………………………………….. 113

بند دوم : اقسام موازنه در بیع……………………………………………………………………….. 113

بند سوم : به هم خوردن موازنه ها ………………………………………………………………… 115

الف) به هم خوردن موازنه در ارزش عوضین…………………………………………………… 115

ب)  بهم خوردن موازنه در تملیک……………………………………………………………….. 116 

ج)  بهم خوردن موازنه در تسلیم …………………………………………………………………. 116

بند چهارم : موازنه مثبت و منفی و موازنه در نمائات و قبض و تسلیم……………………….. 117

الف)  موازنه مثبت و منفی………………………………………………………………………….. 117

ب)  موازنه در نمائات………………………………………………………………………………. 117

ج)  موازنه در قبض و تسلیم………………………………………………………………………… 118

نتیجه گیری و پیشنهادات…………………………………………………………………………… 120

فهرست منابع …………………………………………………………………………………………. 126

چکیده :

عقد عملی ارادی است که به منظور ایجاد اثر حقوقی خاصی انجام می شود و قانون نیز آثار مورد نظر متعاقدین را بر آن بار می نماید . قبض و تسلیم از آثار مهم قرارداد به شمار می روند و در حقیقت از جمله اهداف اصلی متعاقدین از انعقاد عقد می باشند . اصولاً عقد بدون قبض و تسلیم محقق می شود ، مگر در برخی عقود غیر معوض و استثنایی با این حال در تمام موارد عقد و تسلیم با هم رابطه متقابل دارند. در پاره ای از عقود قبض و تسلیم معقود علیه شرط صحت عقد است به این معنا که قبل از حصول قبض و تسلیم عقد وجود خارجی پیدا نمی کند و فاقد هر گونه اثر حقوقی است از جمله عقد

 

وقف ، هبه و بیع صرف . در پاره ای از عقود دیگر قبض و تسلیم در مرحله تحقق  عقد تاثیری ندارند اما پس از انعقاد قرارداد قبض و تسلیم در آن موثر است . گاه عدم تسلیم یا تسلیم ناقص موجب بی اعتباری قرارداد می شود و حسب مورد به طرف مقابل حق فسخ قرارداد یا حق رد معامله ای که موضوع آن انتقال مال غیر است می دهد . امکان درج شرط حفظ مالکیت برای فروشنده ضمن عقد به عنوان ضمانت اجرای عدم پرداخت ثمن وجود دارد زیرا درج شرط عدم انتقال مالکیت مشروط به تحقق شرطی مخالف با مقتضای ذات عقد نیست .

قدرت بر تسلیم مبیع یک شرط عام ، مستقل و غیرکافی در صحت عقد است و عدم قدرت بر تسلیم موجب بطلان قرارداد می شود. قدرت بر تسلیم  در زمان و مکان اجرای تعهد شرط می باشد و حدوث قدرت بعد از آن نمی تواند بطلان عقد را مرتفع نماید .تعذر حادث پس از انعقاد عقد چنان چه دائمی باشد از علل انفساخ عقد است و چنان چه موقت باشد از جمله اسباب موجد حق فسخ به طرف مقابل می باشد .در اجرای تعهد و تسلیم مباشرت متعهد شرط نیست، مگر اینکه خلاف آن از مفاد قرارداد استنباط گردد . زیرا تسلیم موضوعیت ندارد بلکه طریقیت دارد . بر اساس تئوری موازنه، موازنه تسلیم به تسلیم اهم اقسام موازنه ها می باشد که مبنای حق حبس  است. رعایت موازنه  در تسلیم در هنگام انعقاد و انحلال عقد که از آن به موازنه مثبت و منفی تعبیر می شود لازم است .قبض و تسلیم هیچ یک عمل حقوقی نیست زیرا در حصول قبض مبیع عین معین اذن بایع شرط نمی باشد ولی هر گاه موضوع تسلیم کلی باشد برای تعیین مصداق فردی که باید تسلیم شود به اذن متعهد نیاز است ولی لزوم تعیین مصداق تسلیم را عمل حقوقی نمی سازد . بلکه تسلیم یک واقعه حقوقی است . تسلیم عین معین یا ثمن ضمان معاوضی را ساقط می کند اما این قاعده در مورد نمائات و منافع اجرا نمی شود زیرا منافع و نمائات به طور مستقل مبادله نمی شوند . خودداری از تسلیم نیز دارای ضمانت اجرای قانونی و قراردادی  مانند وجه التزام است .

واژگان کلیدی : عقد ، قبض ،تسلیم ، انتقال مالکیت ، ضمان معاوضی ، موازنه

مقدمه

عقد از جمله اعمال حقوقی است که به منظور ایجاد اثر حقوقی خاصی  صورت می گیرد، برای انعقاد عقد به شکل صحیح و ایجاد آثار ناشی از آن شرایط خاصی توسط قانونگذار پیش بینی شده است که در صورت عدم وجود آنها عقد وجود خارجی پیدا نمی کند و اثری بر آن مترتب نمی گردد. قانون مدنی ایران در ماده 339 چنین بیان می دارد: پس از توافق بایع و مشتری در مبیع و قیمت آن عقد بیع به ایجاب و قبول واقع می شود.

بنابراین قبض و تسلیم موضوع معامله  در انعقاد بیع و انتقال مالکیت دخالتی ندارند و این امر با حصول ایجاب و قبول متبایعین ایجاد می گردد و لازم است  “بیع صرف” را از جمله عقود استثنایی به شمار آورد که ترتب آثار بر آن متوقف بر قبض است .(م364 ق.م)

قانون مدنی ایران تسلیم مبیع و ثمن را از جمله آثار عقد بیع صحیح شمرده است ، بند 3 و 4 ماده 362ق.موید این نظر است. در پاره ای از عقود قبض و تسلیم معقودعلیه شرط صحت عقد است به این معنی که قبل از حصول قبض و تسلیم عقد وجود خارجی پیدا نمی کند و فاقد هرگونه اثر حقوقی است  به عبارت دیگر قبض و تسلیم در مرحله تحقق و انعقاد عقد موثر هستند، از جمله عقد وقف که ضمن م 59 ق.م  در این رابطه آمده است : اگر واقف عین موقوفه را به تصرف وقف ندهد ، وقف محقق نمی شود و هر وقت به قبض داد وقف تحقق پیدا می کند. همچنین در عقد هبه ضمن ماده 798 ق.م.

عدم تاثیر قبض و تسلیم در انعقاد عقد بیع نباید موجب غفلت از اهمیت آن در عقد بیع شود زیرا مشتری برای انتفاع از مبیع که در اثر عقد بیع به او منتقل شده است باید بر مبیع تسلط یابد .قبض و تسلیم از آثار عقد صحیح و هدف نهایی متبایعین از انعقاد عقد می باشد و عدم قدرت بر تسلیم موجب بطلان قرارداد می گردد. بنابراین حصول قبض و تسلیم خود منشا ایجاد آثار حقوقی است که بر اهمیت آن می افزاید  بعلاوه در تمام موارد عقد  و تسلیم باهم رابطه متقابل دارند.

1.بیان مسئله

امروزه اشخاص در جامعه برای رفع نیازهای خود ناگزیر از انجام معاملات و مبادلات و انعقاد قرارداد در زمینه های مختلف می باشند وقرارداد تجلی بخش حاکمیت اراده طرفین عقد می باشد.پس از انعقاد عقودی که حاصل آن تملیک است طرفین مالک عوضی می شوند که به آنها منتقل شده است.مباحث عقد بیع از جایگاه خاصی در دانش حقوق معاملات برخوردار است.یکی از شرایط عقد بیع این است که تسلیم یا انجام مورد معامله مقدور باشد زیرا اگر انجام مورد معامله مقدور نباشد طرفین به هدفی که از انعقاد عقد داشتند دست نمی یابند.هرچند قانون مدنی از شرط قدرت بر تسلیم مورد معامله مربوط به مطلق عقود و معاملات نام نبرده است اما با بررسی مقررات خاص مربوط به عقد در مباحث عقود معین مانند بیع و اجاره و… شرط مزبور را میتوان از شروط مشترک بین عقود دانست.

از طرفی بر اساس تئوری موازنه دکتر جعفری لنگرودی می بینیم که در هر بیع سه نوع موازنه وجود دارد : الف) موازنه در تملیک  ب)موازنه در ارزش عوضین  ج)موازنه تسلیم به تسلیم

نویسنده محترم قسم اخیر موازنه را اهم اقسام بین سه موازنه می داند وبیان می دارد که تسلیم اهم اجزاء وجود عقد است و هر شرط که خلاف موازنه در تسلیم باشد در عقد عملی شرط خلاف مقتضای ذات عقد می باشد. بعلاوه  تسلیم را جزء آثار عقد بیع نمیداند.از مباحث قابل توجه تأثیر متقابل قبض و اقباض در چهارچوب این تئوری می باشد که موضوع مباحث پایانی این تحقیق را تشکیل خواهد داد.

2.اهداف تحقیق

هدف از انجام این تحقیق در وهله اول ارتقای سطح علمی دانشجویان در این زمینه میباشد و همچنین می خواهیم نکات و ظرافت های حقوقی در رابطه با مسئله تسلیم و قبض که از اهداف مهم در انعقاد قراردادهاست را دریابیم

بررسی ژئومورفولوژیکی حوضه آبخیز گشت رودخان با تاکید بر مخاطرات محیطی
استاد راهنما:
دکتر آتوسا بیگدلی

استاد مشاور:
دکتر طاهره صبوری
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                   صفحه

چکیده………………………………………………………………………………………………………………… 1

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….. 2

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1 بیان مسئله……………………………………………………………………………………………………… 4

1-2 سوال تحقیق…………………………………………………………………………………………………… 5

1-3 اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………. 5

1-4 فرضیه تحقیق…………………………………………………………………………………………………. 5

1-5 روش تحقیق………………………………………………………………………………………………….. 5

1-6 روش گردآوری اطلاعات …………………………………………………………………………………. 5

1-7 ابزار گردآوری اطلاعات……………………………………………………………………………………. 5

1-8 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات…………………………………………………………………………… 6

1-9 سوابق تحقیق………………………………………………………………………………………………… 6

1-10 محدودیتهای تحقیق……………………………………………………………………………………….. 8

1-11 قلمرو تحقیق………………………………………………………………………………………………… 8

1-12 واژه ها و مفاهیم……………………………………………………………………………………………. 9

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق

2 -1 ژئومورفولوژی …………………………………………………………………………………………….. 11

2-2 نگرش سیستمی در ژئومورفولوژی……………………………………………………………………… 11

2 – 3 پدیده های ژئومورفولوژی…………………………………………………………………………….. 12

2 -3-1 خط الراسها ……………………………………………………………………………………………. 12

2 -3- 2 دامنه…………………………………………………………………………………………………….. 12

2 -3-2-1 انواع دامنه ها ……………………………………………………………………………………… 12

2 -3-2-2 بریدگی شیب یا تغییر ناگهانی شیب دامنه ها ……………………………………………….. 13

2 -3-2-3 پرتگاه ها…………………………………………………………………………………………….. 13

2 -3-2-4 فرسایش دامنه ها…………………………………………………………………………………… 14

2 -3-3 مخروط افكنه ………………………………………………………………………………………….. 15

2- 4 مورفومتری (ریخت سنجی)…………………………………………………………………………….. 16

2-5 سیستم فرسایش رودخانه ای …………………………………………………………………………… 16

2 -5-1 مئاندر…………………………………………………………………………………………………….. 16

2 -5-2 كانیون……………………………………………………………………………………………………. 17

2 -5-3 دره رود………………………………………………………………………………………………… 17

2-6 برنامه ریزی ژئومورفیک………………………………………………………………………………….. 17

2- 7 طبیعی ………………………………………………………………………………………………………. 18

2-7-1 خطر و احتمال خطر ………………………………………………………………………………….. 18

2-7-2 خطرهای محیطی ………………………………………………………………………………………. 19

2-7-2-1 خطرات طبیعی اقلیمی ……………………………………………………………………………. 19

2-7-2-1 -1 هیدرولوژیکی ………………………………………………………………………………….. 19

2-7-2-1 -2 زمین شناسی ……………………………………………………………………………………. 19

2-7-2-1 -3 بیولوژیک ……………………………………………………………………………………….. 20

2-7-2-1 -4 تکنولوژیک ……………………………………………………………………………………… 20

2-7-2-1 -5 زلزله ……………………………………………………………………………………………… 21

2-7-2-1 -6 زمین لغزش …………………………………………………………………………………….. 21

2-7-2-1-7 بهمن برف ……………………………………………………………………………………….. 22

2-7-2-1-8 خشکسالی ……………………………………………………………………………………….. 23

2-8 مخاطرات رودخانه ای ………………………………………………………………………………….. 23

2-9 دلایل سیل ………………………………………………………………………………………………….. 24

2-9 -1 دلایل طبیعی …………………………………………………………………………………………… 24

2-9 -2 دلیل انسانی ……………………………………………………………………………………………. 25

2-10 انواع سیل …………………………………………………………………………………………………. 25

2-10-1 سیل ناگهانی ………………………………………………………………………………………….. 25

2-10-2 سیل رودخانه ای……………………………………………………………………………………… 25

2-10-3 سیل ساحلی …………………………………………………………………………………………… 26

2-11 مشخصات سیل ………………………………………………………………………………………….. 26

2-11-1 پیش بینی سیل های رودخانه ای………………………………………………………………….. 26

فصل سوم: مواد و روشها

3-1 مواد……………………………………………………………………………………………………………. 28

3-2 روش…………………………………………………………………………………………………………. 32

3-2-1 روش SPI……………………………………………………………………………………………….. 33

فصل چهارم: یافته های تحقیق

4-1 موقعیت………………………………………………………………………………………………………. 35

4-2 بررسی توپوگرافی حوضه گشت رودخان…………………………………………………………….. 35

4-3 زمین شناسی حوضه ………………………………………………………………………………………. 38

4-4 خاكهای حوضه ی گشت رودخان…………………………………………………………………….. 41

4-5 پوشش گیاهی حوضه گشت رودخان………………………………………………………………….. 44

4-6 فیزیوگرافی حوضه آبریز گشت رودخان ……………………………………………………………. 49

4-6 -1 حوضه آبریز…………………………………………………………………………………………….. 49

4-6 -2 خصوصیات ژئومتری حوضه………………………………………………………………………… 51

4-6-2-1 مساحت حوضه آبخیز……………………………………………………………………………… 51

4-6-2-2 محیط حوضه…………………………………………………………………………………………. 51

4-6-2-3 شبكه رودخانه……………………………………………………………………………………….. 51

4-6-2-4 تراكم شبكه رودخانه حوضه گشت رودخان………………………………………………….. 52

4-6-2-5 رده بندی رودخانه………………………………………………………………………………….. 52

4-6-2-6 نسبت انشعاب……………………………………………………………………………………….. 53

4-6-2-7 طول آبراهه اصلی…………………………………………………………………………………… 53

4-6-2-8 شكل حوضه………………………………………………………………………………………….. 54

4-6-2-8-1 ضریب فشردگی (گراویلیوس) ……………………………………………………………… 54

4-6-2-8-2 نسبت دایره ای ………………………………………………………………………………….. 54

4-6-2-8-3 ضریب گردی (میلر) حوضه …………………………………………………………………. 55

4-6-2- 9 روش مستطیل معادل …………………………………………………………………………….. 55

4-6-2-10 ارتفاع حوضه………………………………………………………………………………………. 56

4-6-2-11 شیب حوضه………………………………………………………………………………………… 59

4-6-2-11-1 شیب ناخالص رودخانه اصلی………………………………………………………………. 59

4-6-2-11-2 شیب اراضی حوضه…………………………………………………………………………… 59

4-6-2-12 زمان تمركز…………………………………………………………………………………………. 59

4-6-2-12-1 روش كرپیچ …………………………………………………………………………………… 60

4-6-2-12-2 روش تمركز به روش كالیفرنیا……………………………………………………………… 60

4-7 ویژگیهای اقلیمی حوضه گشت رودخان…………………………………………………………….. 61

4-7 -1 بررسی شبكه ایستگاههای هواشناسی …………………………………………………………….. 61

4-7-2 بررسی داده‏های بارش…………………………………………………………………………………. 62

4-7-2- 1 عوامل موثر در ایجاد بارش………………………………………………………………………. 62

4-7 -3 انتخاب پایه زمانی مشترك …………………………………………………………………………. 63

4-7 -4 بازسازی داده‏های كمبود …………………………………………………………………………….. 63

4-7 -5 روشهای غیر گرافیكی روش آزمون همگنی (ران تست) ……………………………………. 63

4-7 -6 تواتر طبیعی بارندگیهای سالانه……………………………………………………………………… 65

4-7 -7 شاخص بارندگی یا نمایه بارندگی………………………………………………………………… 67

4-7 -8 انحراف معیار بارندگی حوضه ……………………………………………………………………. 69

4-7 -9 ضریب تغییرات ……………………………………………………………………………………… 69

4-7 -10 بارندگی ماهیانه ……………………………………………………………………………………… 70

4-7 -10-1رژیم بارندگی………………………………………………………………………………………. 71

4-7 -10-2 توزیع فصلی بارش………………………………………………………………………………. 71

4-7 -11 احتمال وقوع بارندگی در حوضه گشت رودخان……………………………………………..

 

72

4-7 -12 فرسایندگی باران در حوضه……………………………………………………………………….. 73

4-7 -13 برف …………………………………………………………………………………………………… 75

4-7 -14 دما………………………………………………………………………………………………………. 75

4-7 -15 روند تغییرات میانگین ماهانه دما ………………………………………………………………… 76

4-7 -16 تغییرات روزانه و فصلی دما ……………………………………………………………………… 78

4-7 -17 رژیم فصلی دما در حوضه ……………………………………………………………………….. 78

4-7 -18 تعداد روزهای یخبندان ……………………………………………………………………………. 79

4-7 -19 رطوبت ………………………………………………………………………………………………. 80

4-7 -20 تبخیر ………………………………………………………………………………………………….. 81

4-7 -21 تبخیر و تعرق پتانسیل به روش ترنت وایت …………………………………………………. 82

4-7 -22 ساعات آفتابی و مقدار ابرناكی …………………………………………………………………… 85

4-7 -23 باد ……………………………………………………………………………………………………… 86

4-7 -24 طبقه بندی اقلیمی …………………………………………………………………………………… 88

4-7 -24-1 روش دمارتن اصلاح شده …………………………………………………………………….. 88

4-7 -24-2 روش ترنت وایت ……………………………………………………………………………… 89

4-7 -24-3 سیستم طبقه بندی آمبرژه ………………………………………………………………………. 91

4-7 -24-4 منحنی آمبروترمیك ……………………………………………………………………………… 92

4-8 هیدرولوژی حوضه ی گشت رودخان…………………………………………………………………. 93

4-8-1 بررسی آبدهی فصلی حوضه ی گشت رودخان…………………………………………………. 93

4-8-2 تداوم جریان رودخانه ای ……………………………………………………………………………. 95

4-8-3 حجم آب جاری شده………………………………………………………………………………….. 95

4-8-4 ارتفاع آب جاری شده…………………………………………………………………………………. 96

4-8-5 توزیع گامبل (cumble)……………………………………………………………………………… 97

4-8-6 آب نمود یا هیدروگراف طبیعی حوضه آبریز گشت رودخان…………………………………. 98

4-8-7 تعیین ضریب رواناب و نگهداشت سطحی……………………………………………………… 100

4-8-8 برآورد میزان فرسایش خاك و تولید رسوب به روش فورنیه……………………………….. 102

4-9 مخاطرات طبیعی حوضه گشت رودخان…………………………………………………………….. 103

4-9-1زمین شناسی…………………………………………………………………………………………….. 104

4-9-2 گسل ……………………………………………………………………………………………………. 104

4 -9-3 شیب …………………………………………………………………………………………………… 107

4-9-4 پوشش گیاهی………………………………………………………………………………………….. 107

4-9-5 توپوگرافی………………………………………………………………………………………………. 108

4-9-6 شبكه آبها……………………………………………………………………………………………….. 110

4-9-7 ژئو مورفولوژی………………………………………………………………………………………… 111

4-9-8 فیزیوگرافی…………………………………………………………………………………………….. 112

4-9-9 فرسایش………………………………………………………………………………………………… 112

4-9-9-1 فرسایش سطحی…………………………………………………………………………………… 113

4-9-9-2 فرسایش شیاری……………………………………………………………………………………. 114

4-9-9-3 فرسایش خندقی…………………………………………………………………………………… 114

4-9-9-4 فرسایش آبراهه ای( کنار رودخانه ای )…………………………………………………….. 115

4-9-9-5 فرسایش توده ای …………………………………………………………………………………. 116

4-9-9-6 فرسایش سیلابی…………………………………………………………………………………… 117

4-9-9-7 فرسایش مكانیكی یا فرسایش ناشی از عملیات شخم و شیار…………………………… 118

4-9-9-8 فرسایش یخچالی ……………………………………………………………………………….. 118

4-9-9-9 بهمن برف …………………………………………………………………………………………. 119

4-9-10 سیل……………………………………………………………………………………………………. 119

4-9-11 لغزش………………………………………………………………………………………………… 121

4-9-12 آتش سوزی………………………………………………………………………………………….. 124

4-9-13 خشکسالی……………………………………………………………………………………………. 124

4-9-13-1 روش SPI……………………………………………………………………………………….. 125

فصل پنجم: نتیجه گیری و آزمون فرضیه

5 – 1 نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………. 128

5-2 پاسخ به فرضیه……………………………………………………………………………………………. 131

5-3 پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………. 131

منابع و مآخذ…………………………………………………………………………………………………….. 133

چکیده

امروزه یکی از عوامل مهم در بروز خسارت های ناشی از مخاطرات محیطی عدم شناخت کامل و علمی در مناطق مختلف است. حوضه های آبریز ایران بویژه در حوضه های آبریزدریای خزر بدلیل تغییر کاربری و تخریب جنگل خطرات فراوان به ویژه سیل، فرسایش ولغزش می باشد. لذا مطالعات بنیادین درحوضه های آبریز امری ضروری است که می تواند باعث کاهش عوارض ناشی از مخاطرات محیطی گردد.

حوضه آبریز گشت رودخان جزء حوضه­های غرب استان گیلان می باشد که از طرف شمال با حوضه آبریزماسوله رودخان، از طرف جنوب به حوضه قلعه رودخان ، از طرف مشرق به حوضه ی چوبرو سیاهمزگی و از مغرب باحوضه های استان زنجان منتهی می كردد.

در این تحقیق با استفاده از مطالعات میدانی و پرس و جوهای صورت گرفته با اهالی و با استفاده از روش­روش توصیفی و تحلیلی و با بهره گیری از اطلاعات موجود کتابخانه­ای و داده های اسنادی تاثیر عواملی چون زمین شناسی، اقلیم، توپوگرافی، شیب، ژئومورفولوژی و پوشش گیاهی و از میان عوامل انسانی نوع معیشت و فعالیت­های عمرانی در ارتباط با مخاطرات محیطی حوضه آبریز گشت رودخان مطالعه شده است ازبین عوامل محیطی مختلف كه حوضه آبریز گشت رودخان را محیطی نا پایدارنموده یا موجب ثبات وتعادل مكانی آن گردیده می­توان مخا طراتی از جمله سیل، لغزش، انواع فرسایش، بهمن، یخچال ،آتش سوزی را بیان نمود که می­توان خطر سیل را یکی از بزرگترین مخاطرات در این حوضه دانست.

واژگان کلیدی :

       مخاطرات محیطی، ژئومورفولوژیکی، حوضه آبخیز، گشت رودخان فومن

 مقدمه

طبیعت در طول تاریخ همواره چهره خشن خود را با پدیده های ویرانگری هم چون بهمن، سیل، آتشفشان، زمین لرزه و…. به انسان نشان داده است. این بلایا وخطرات بخشی از زندگی بوده و همواره بشر را تهدید می کند. انسان در ابتدا وقوع این پدیده ها را ناشی از قهر و غضب خدا تلقی می کرد با چنین طرز فکری خود را قادر به مقابله وکاهش اثرات ناشی از این خطرات نمی دید. ولی با رشد فکری جوامع بشری و درک علل وقوع حوادث، درصدد برآمد تا راه های مقابله وکاهش خطرات را بیابد. با وجود این تلاشها بر مبنای آمار واطلاعات موجود دردهه­های اخیر روند تلفات جانی و خسارات ناشی از مخاطرات محیطی در مقیاسی جهانی رو به افزایش است.لذا نگارنده در نظر دارد تا با بررسی ژئومورفولوژیکی حوضه آبخیز گشت رودخان مخاطرات طبیعی حوضه را شناسایی و نسبت به مهارر و یا کنترل این مخاطرات ارائه راهکار نماید. براین اساس این پایان نامه به پنج فصل زیر تقسیم می شود:

فصل اول : کلیات تحقیق

فصل دوم :مبانی نظری تحقیق

فصل سوم : مواد و روش

فصل چهارم: یافته های تحقیق

فصل پنجم: نتیجه گیری، پاسخ به فرضیه و پیشنهادات ودر نهایت منابع و مآخذ می باشد.

 
1-1 بیان مسئله

   با توجه به وسعت دامنه مسائل مورد بحث در ژئوموفولوژی در قلمروهای آثار دینامیک درونی و بیرونی، تحقیقات در این زمینه، بسیار متنوع باشد. از طرف دیگر چون عوامل موثر در تغییر چهره ناهمواری‎ها، همیشه به صورت مشترک عمل می کنند؛ بنابراین یکی از مسائل مهم در کار تحقیقات شناسایی سهم هر عامل در ایجاد این تغییر شکل ها می باشد از طرف دیگر مسئله دخالت زمان در تحول ناهمواری ها، از اهمیت قابل توجهی برخوردار است و این مسئله به نوبه خود بر تعداد تحقیقات ژئوموفولوژی می افزاید (مقیمی و محمودی ،1383،ص45).

اصولا ماهیت و پیدایش یک حوضه آبخیز تابع شرایط محیطی و موقعیت جغرافیایی است زیرا عوارض و پدیده های طبیعی در پراکندگی، حوضه نفوذ، توسعه بستر فیزیکی و سایر عوامل ژئومورفولوژیکی اثرات مهمی دارد. ویژگی‌های ژئومورفولوژیکی هر حوضه آبخیز ارتباط مستقیمی با عوامل محیطی شامل فاکتورهای طبیعی (زمین شناسی، اقلیم، توپوگرافی، ژئومورفولوژی، پوشش گیاهی) و همچنین فاکتورهایی که در نتیجه دخالت و تاثیر نامتعارف انسان بوجود می‌آید، داشته و معمولاً بازتاب فرآیندهای ژئومورفولوژیکی تبعات و مشکلات متعددی بروز می‌دهدکه در اثر بی مبالاتی و سهل انگاری ممکن است منجر به بروز خسارات جبران ناپذیری بر پیکره حوضه آبخیز گردد.از اینرو به منظور بررسی ژئومورفولوژیکی حوضه آبخیز باید شرایط محیط طبیعی و هیدرولوژی آن کاملا آنالیز گردیده و ارتباط و تاثیرات متقابل این پدیده ها بر یکدیگر مورد مطالعه قرار گیرد. امروزه یکی از عوامل مهم در بروز خسارت‎های ناشی از مخاطرات محیطی عدم شناخت کامل و علمی در مناطق مختلف است. حوضه های آبریز ایران بویژه در حوضه های آبریز دریای خزر بدلیل تغییر کاربری و تخریب جنگل خطرات فراوان به ویژه سیل، فرسایش و لغزش می باشد. لذا مطالعات بنیادین درحوضه های آبریز امری ضروری است که می‎تواند باعث کاهش عوارض ناشی از مخاطرات محیطی گردد.حوضه گشت رودخان فومن یکی از حوضه‎هایی است که درسالهای اخیر بدلیل تغییر کاربری بدلیل کارهای عمرانی و تخریب جنگل درآن انواع فرسایش درحوضه افزایش یافته و باخود مخاطرات مختلفی را به همراه دارد، لذا این تحقیق در نظر دارد تا با مطالعه و بررسی ژئومورفولوژیکی حوضه آبخیز گشت رود خان فومن مهم ترین عوامل ایجاد مخاطرات محیطی در حوضه را شناسایی و مورد بررسی قرارداده و میزان تاثیر این مخاطرات را در پایداری و ناپایداری پهنه های موجود در سطح حوضه طبقه بندی نماید.

1-2 سوال تحقیق

کدام عامل و یا عوامل ژئومورفولوژیکی بر مخاطرات محیطی حوضه آبخیز گشت رودخان بیشترین تاثیر را دارد؟

1-3 اهداف تحقیق

بررسی ژئومورفولوژیکی حوضه آبخیز گشت رودخان با تاکید بر مخاطرات محیطی

شناخت فاکتورهای ژئومورفولوژی موثر بر مخاطرات محیطی حوضۀ آبریز گشت رودخان جهت ارائه راهکارهای مناسب در کاهش این مخاطرات.

شناخت عوامل ژئومورفولوژی که باعث استقرار و شکل گیری حوضه آبخیز گشت رودخان شده است.

1-4 فرضیه تحقیق

– مخاطرات طبیعی (سیل، زلزله، رانش زمین، لغزش و…) در ساختار کنونی حوضه گشت رودخان نقش دارد.

1-5 روش تحقیق

نوع روش تحقیق توصیفی – تحلیلی با رویکرد کاربردی است که با توجه به پدیده‌ها و روابط بین متغیرها و مبتنی بر اصول، قوانین و مشاهدات میدانی می باشد.

1-6 روش گردآوری اطلاعات

روش گردآوری اطلاعات در مراحل مختلف شامل: روش کتابخانه ای، اسنادی و در طی یک دوره کوتاه جهت بررسی ژئوموفولوژیکی حوضه و شناسایی مخاطرات طبیعی به صورت میدانی می باشد.

1-7 ابزار گردآوری اطلاعات

ابزار مورد استفاده در این تحقیق عبارتند از: تهیه فیش جهت مطالعات کتابخانه ای،‌ جمع آوری آمارهای لازم و معرفی ایستگاههای هواشناسی و هیدرومتری، نقشه های مبنا جهت نقشه های موضوعی مورد نیاز، کامپیوتر و استفاده از نرم افزارهای جغرافیایی،‌ اتوکد،‌ اکسل می باشد.

1-8 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات

جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات درتحقیق مورد نظر ابتدا داده های خام را از سازمانهای مرتبط دریافت نموده و سپس با استفاده از نرم افزارهای آماری دسته بندی کرده و پس از آن با استفاده از داده های طبقه بندی شده به تجزیه و تحلیل هر یک با استفاده از جدول و نمودار و نقشه پرداخته می گردد.

داده های اقلیمی حوضه را از سازمان هواشناسی استان گیلان و سازمان آب منطقه ای دریافت نموده و پس از طبقه بندی نسبت به گرفتن میانگین اعداد اقدام نموده و سپس جهت بررسی اقلیم حوضه و روشهای مورد بررسی در بخش اقلیم از این داده های میانگین گرفته بصورت سالانه، ماهیانه، و فصلی استفاده شده است.
داده های هیدرومتری حوضه را از سازمان آب منطقه ای دریافت نموده و جهت بررسی در بخش هیدرولوژی حوضه مورد استفاده قرار داده است این داده ها نیز مانند داده های اقلیمی خام بوده و نسبت به میانگین گیری آنها اقدام لازم انجام شده است.
جهت بررسی فیزیوگرافی حوضه از نقشه های توپوگرافی فومن و شولم تهیه شده از سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح استفاده شده است
در این بررسی از نقشه های زمین شناسی، کاربری و پوشش اراضی و غیره استفاده شده است.
1-9 سوابق تحقیق

سازمان ملل دهه 1990 را دهه بین المللی کاهش اثرات بلایای طبیعی نام گذاری کرده است و بر اساس این قطعنامه کشورها کمیته ای را برای کاهش اثرات بلایای طبیعی تشکیل داده­اند. در کشور کمیته ای به ریاست وزیر کشور به موجب ماده مصوبه مجلس شورای اسلامی – نهم مرداد سال 1370 هـ.ش تشکیل گردید و این کمیته جهت انجام مطالعات و تحقیقات دامنه دار بر روی بلایای طبیعی کشور تاریخچه آنها پیش آگاهی و همچنین برای اعلام اضطرار و نحوه مقابله با جبران خسارتها کمیته فرعی و تخصص به تعداد مورد نیاز را تشکیل داده است.

در این زمینه مطالعات متعددی بصورت کتاب، مقاله و پایان نامه و. .. انجام شده که به شرح زیر می باشد.

دکتر محمد علی رهگذر

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب:
چکیده 1
فصل اول « کلیات دستورالعمل بهسازی لرزهای »
1-1- مقدمه. 3
1-1-1- مبانی ومراحل بهسازی.. 3
1-1-2- هدف بهسازی.. 4
1-1-3- سطوح عملکرد ساختمان.. 4
1-1-3-1- سطوح عملکرد اجزای سازهای.. 5
1-1-3-2- سطوح عملکرد اجزای غیر سازه ای.. 5
1-1-4- تحلیل خطر زلزله و طیف طراحی.. 5
1-1-4-1- تعریف‌های بنیادی.. 6
1-1-4-1-1- شتاب طیفی.. 6
1-1-4-1-2- بیشینه شتاب مؤثر. 6
1-1-4-2- طیف طرح استاندارد. 7
1-2- مبانی و ملزومات بهسازی لرزهای.. 8
1-2-1- اطلاعات وضعیت موجود ساختمان.. 8
1-2-2- روش تحلیل.. 9
1-2-2-1- محدوده کاربرد روش‌های خطی.. 9
1-2-2-2- محدوده کاربرد روش‌های غیر خطی.. 9
1-2-3- رفتار اجزای سازه 9
1-3- روشهای تحلیل در بهسازی لرزه ای.. 12
1-3-1- تحلیل استاتیکی خطی (LSP) 13
1-3-2- تحلیل دینامیکی خطی (LDP) 14
1-3-3- تحلیل استاتیکی غیرخطی (NSP) 15
1-3-3-1- ملاحظات خاص مدل سازی و تحلیل.. 15
1-3-3-2-  نقطه کنترل.. 15
1-3-3-3- توزیع بار جانبی.. 16
1-3-3-4- مدل رفتار دو خطی نیرو- تغییر مکان سازه 17
1-3-3-5- محاسبه زمان تناوب اصلی مؤثر. 18
1-3-3-6- برآورد نیروها و تغییر شکل ها 18
1-3-3-6-1- ساختمان با دیافراگم صلب… 19
1-3-3-6-2- ساختمان با دیافراگم نیمه صلب… 21
1-3-3-6-3- ساختمان با دیافراگم نرم. 21
1-3-4 تحلیل دینامیکی غیرخطی (NDP) 26
1-4- معیارهای پذیرش…. 27
1-4-1- روش‌های خطی.. 27
1-4-1-1- برآورد نیروها و تغییر شکل‌های طراحی.. 27
1-4-1-1- معیارهای پذیرش برای روش‌های خطی.. 28
1-4-2- روش‌های غیرخطی.. 29
1-4-2-1- برآورد نیروها و تغییر شکلهای طراحی.. 29
1-4-2-2- معیارهای پذیرش برای روشهای غیرخطی.. 29
1-5- بهسازی سازه‌های فولادی.. 30
1-5-1- ملزومات و فرضیات طراحی.. 30
1-5-1-1- سختی.. 30
1-5-1-1-1- روشهای خطی.. 30
1-5-1-1-2- روشهای غیرخطی.. 31
1-5-1-2- مقاومت… 33
1-5-1-2-1- رفتار کنترل شونده توسط تغییر شکل.. 34
1-5-1-2-2- رفتار کنترل شونده توسط نیرو 34
1-5-1-3- معیارهای بهسازی.. 34
1-5-2- قابهای خمشی فولادی.. 34
1-5-2-1- قابهای صلب… 35
1-5-2-1-1- سختی.. 35
1-5-2-1-1-1- روش استاتیکی و دینامیکی خطی.. 35
1-5-2-1-1-1- روش استاتیکی غیرخطی.. 35
1-5-2-1-1-1- روش دینامیکی غیرخطی.. 36
1-5-2-1-2- مقاومت… 36
1-5-2-1-2-1- روش استاتیکی و دینامیکی خطی.. 36
1-5-2-1-2-2- روش استاتیکی غیرخطی.. 38
1-5-2-1-2-3- روش دینامیکی غیرخطی.. 38
1-5-2-1-3- معیارهای پذیرش…. 38
1-5-2-1-3-1- روش استاتیکی و دینامیکی خطی.. 39
1-5-2-1-3-2- روش استاتیکی و دینامیکی غیرخطی.. 42
1-5-2-2- قابهای مهاربندی شده با محورهای متقارب… 43
1-5-2-2-1- سختی.. 43
1-5-2-2-1-1- روش استاتیکی و دینامیکی خطی.. 43
1-5-2-2-1-2- روش استاتیکی غیرخطی.. 43
1-5-2-2-1-3- روش دینامیکی غیرخطی.. 44
1-5-2-2-2- مقاومت… 44
1-5-2-2-2-1- روش استاتیکی و دینامیکی خطی.. 44
1-5-2-2-2-2- روش استاتیکی غیرخطی.. 45
1-5-2-2-2-3- روش دینامیکی غیرخطی.. 45
1-5-2-2-3- معیارهای پذیرش…. 46
1-5-2-2-3-1- روش استاتیکی و دینامیکی خطی.. 46
1-5-2-2-3-2- روش استاتیکی و دینامیکی غیرخطی.. 46
1-5-2-2-4- معیارهای بهسازی.. 47
1-6- معرفی مهاربند کمانش ناپذیر (BRB) 48
فصل دوم « بررسی آنالیز استاتیکی غیر خطی و آنالیز دینامیکی فزاینده غیرخطی »
2-1- مقدمه. 53
2-2- مروری بر روشهای تحلیل لرزهای سازه ها 55
1-2-1- تحلیل استاتیکی معادل.. 55
2-2-2- تحلیل دینامیکی خطی.. 56
2-2-2-1- تحلیل دینامیکی طیفی یا تحلیل مودال.. 56
2-2-2-1-1- تعداد مودهای مورد نیاز جهت ترکیب… 57
2-2-2-2- تحلیل دینامیکی تاریخچه زمانی خطی.. 57
2-2-2-2-1- خصوصیات شتاب نگاشتهای انتخاب شده جهت تحلیل.. 58
2-2-3- تحلیل دینامیکی تاریخچه زمانی غیرخطی.. 58
2-3- تحلیل پوش آور مرسوم. 59
2-3-1- مطالعه مقایسه‌ای آنالیز استاتیکی غیر خطی با آنالیز دینامیکی غیر خطی.. 59
2-3-2- اساس تحلیل استاتیکی فزاینده غیر خطی.. 60
2-3-3- مزایا و نتایج قابل حصول از آنالیز پوش آور 62
2-3-4- روش انجام تحلیل پوش آور مرسوم. 63
2-3-5- ارکان اصلی در انجام آنالیز استاتیکی غیر خطی.. 65
2-3-5-1- تعیین مشخصات غیر خطی اجزاء 65
2-3-5-2- الگوی بارگذاری جانبی.. 65
2-3-5-2-1- الگوی بارگذاری مطابق با آئین نامه2800 ایران.. 67
2-3-5-3- منحنی رفتاری.. 68
2-4- پوش آور مودی.. 71
2-4-1- تحلیل استاتیکی فزاینده غیرخطی چند مودی.. 71
2-5- مقدمه‌ای بر آنالیز پوش آور تطبیقی.. 74
2-5-1- آنالیز پوش آور تطبیقی (APA) 74
2-5-1-1- تحلیل پوش آور تطبیقی مبتنی بر نیرو (FAP) 78
2-5-1-2- تحلیل پوش آور تطبیقی مبتنی بر تغییر مکان (DAP) 84
2-5-1-2-1- مقیاس بر اساس تغییر مکان جانبی طبقات… 85
2-5-1-2-2- مقیاس بر اساس تغییر مکان نسبی داخلی طبقات… 85
2-5-1-2-3- جمع بندی مطالعات… 87
2-6- نتیجه گیری.. 94
فصل سوم « بررسی ضریب رفتار و اجزاء تشکیل دهنده آن »
3-1- مقدمه. 96
3-2- تاریخچه مطالعاتی ضریب رفتار 97
3-3- روشهای محاسبه ضریب رفتار 98
3-3-1- روشهای آمریکایی.. 99
3-3-1-1- روش طیف ظرفیت فریمن.. 100
3-3-1-2- روش شکل پذیری یوانگ…. 102
3-3-2- روشهای اروپایی.. 105
3-3-2-1- روش تئوری شکل پذیری.. 105
3-3-2-2- روش انرژی.. 106
3-4- تشریح اجزای ضریب رفتار 107
3-4-1- شکل پذیری.. 107
3-4-1-1- ضریب شکل پذیری کلی سازه 107
3-4-1-2- ضریب کاهش نیرو توسط شکل پذیری.. 108
3-4-1-2-1- نیومارک و هال.. 110
3-4-1-2-2- کراوینکلر و نصر. 111
3-4-1-2-3- میراندا و برترو 113
3-4-1-2-4- القادمس و محرز 113
3-4-1-2-5- ریدل وهیداگل و کروز 114
3-4-1-2-6- آرایز و هیدالگو. 115
3-4-2- مقاومت افزون.. 116
3-4-2-1- عوامل مؤثر در مقاومت افزون.. 117
3-4-2-2- چگونگی محاسبه مقاومت افزون.. 118
3-4-2-3- استفاده از ضریب مقاومت افزون در ترکیبهای بارگذاری آیین نامهها 119
3-4-2-3- تاریخچه اعدادی محاسبه شده برای مقاومت افزون.. 120
3-4-3- درجه نامعینی.. 121
3-4-3-1- تئوری قابلیت اعتماد در سیستم‌های سازه‌ای.. 122
3-4-3-2- اثر نامعینی سازه‌ای در آیین نامه‌های مختلف… 125
3-4-3-3- آثار درجه نامعینی بر پاسخ لرزه‌ای سازه ها 127
3-5- محاسبه ضریب رفتار توسط آنالیز تاریخچه زمانی.. 128
3-5-1- معیار‌های عملکرد در آنالیز دینامیکی تاریخچه زمانی.. 128
3-5-1-1- معیار تغییر مکان نسبی بین طبقات… 129
3-5-1-1-1- معیار تغیر مکان نسبی طبقات طبق آئین نامه 2800. 129
3-5-1-1-2- آئین نامه ساختمانی بین المللی IBC-2000. 129
3-5-1-2- معیار پایداری.. 131
3-6- نتیجه گیری.. 132
فصل چهارم « معرفی مدلها و نرم افزار به کار رفته »
4-1- مقدمه. 134
4-2- جهت انجام آنالیزهای خطی و غیر خطی و طراحی قابها مفروضات زیر در نظر گرفته شده است… 135
4-3- مدل سازی المان BRB.. 137
4-4- مدل سازی المان تیر و ستون.. 138
4-5- توزیع بار 138
4-6- مشخصات مدل‌ها 139
4-6-1- قابهای 4 طبقه. 139
4-7- نتیجه گیری.. 140
فصل پنجم « نتیجه گیری »
5-1- مقدمه. 142
5-2- تشریح مشخصات جزئیات تحلیل ها 143
5-2-1- جزئیات تحلیل‌های پوش آور مرسوم. 143
5-2-2- جزئیات تحلیل‌های پوش آور تطبیقی.. 144
5-2-2-1- آنالیز پوش آور تطبیقی مبتنی بر نیرو(FAP) 145
5-2-2-2- آنالیز پوش آور تطبیقی مبتنی بر جابجایی(DAP) 145
5-2-3- جزئیات تحلیل دینامیکی فزاینده غیر خطی(IDA) 147
5-3- گرافهای مربوط به قاب 4 طبقه. 150
5-3-1- گرافهای مقایسه منحنی ظرفیت قاب 4 طبقه. 150
5-4- نتیجه گیری.. 152
5-5- پیشنهاد. 153
منابع.. 154
 
فهرست جداول
شکل (1-1) طیف بازتاب (B) ارائه شده در استاندارد2800 ایران.. 7
شکل (1-2) منحنی رفتار عضو شکل پذیر. 10
شکل (1-3) منحنی رفتار عضو نیمه شکل پذیر. 11
شکل (1-4) منحنی رفتار عضو شکننده 11
شکل (1-5) منحنی ساده شده نیرو- تغییر مکان.. 18
شکل (1-6): طیف ارتجاعی در دستگاه مختصات تغییر مکان و شتاب… 23
شکل (1-7) تعیین میرایی مؤثر با استفاده از تقریب منحنی ظرفیت سازه به صورت دو خطی.. 23
شکل (1-8) ترسیم طیف نیاز کاهش یافته. 25
شکل (1-9) بدست آوردن نقطه عملکرد در روش طیف ظرفیت… 26
شکل (1-10) منحنی نیرو- تغییر شکل تعمیم یافته برای اجزای فولادی.. 31
شکل (1-11) تعریف چرخش عضو. 32
شکل (1-12) اجزای مهاربند کمانش ناپذیر شامل هسته فولادی و محفظه نگهدارنده 49
شکل (1-13) مدل رفتاری مهاربند معمولی.. 50
شکل (1-14) مدل رفتاری مهاربند کمانش ناپذیر. 51
شکل (2-1) مراحل اعمال بار جانبی به سازه، از ایجاد تغییرشکلهای ارتجاعی تا آستانه فرو ریزش در آنالیز پوش‌آور 61
شکل (2-2) منحنی پوش آور 64
شکل (2-3) دسته بندی رفتار خطی و غیرخطی اجزا، (الف): رفتار غیرخطی کنترل شونده توسط نیرو، (ب): رفتار خطی، (ج): رفتار غیرخطی کنترل شونده توسط تغییر شکل.. 70
شکل (2-4) نیروهای بهنگام شده طبقات در آنالیز پوش آور تطبیقی.. 76
شکل (2-5) اصلاح الگوی بارگذاری در هر گام بر اساس سختی جاری سازه و طیف ساختگاه 77
شکل (2-6) اثر طیف پاسخ در نتایج پوش آور تطبیقی مبتنی بر نیرو 79
شکل (2-7) نمایش گرافیکی محاسبه بردار نیروی بار تطبیقی به روش بهنگام افزایشی.. 81
شکل (2-8) نمایش گرافیکی محاﺳﺒﮥ بردار نیروی بار تطبیقی به روش بهنگام کلی.. 81
شکل (2-9) ویژگی‌های هندسی سازه‌های منظم، نامنظم و سیستم دوگانه. 82
شکل (2-10) مقایسه منحنی‌های پوش آور متداول و FAP  در برابر پوش آنالیز دینامیکی.. 82
شکل (2-11) مقایسه نتایج روش تقریبی FAP با روش دقیق دینامیکی و خطای حاصل از آن برای تغییر شکل‌های متفاوت   83
شکل (2-12): نتایج DAP بدست آمده با پوش آور تطبیقی مقیاس مبتنی بر دریفت و مقیاس مبتنی بر جابجایی برای دو ساختمان مورد مطالعه. 86
شکل (2-13) تغییر شکلهای یک ساختمان 8 طبقه؛ (a) آنالیز دینامیکی، (b) پوش آور متداول مبتنی بر نیرو (الگوی بار مثلثی) و©  پوش آور

 

متداول مبتنی بر جابجایی.. 88
شکل (2-14) منحنی‌های پوش آور متداول و پوش دینامیکی برای ساختمان.. 89
شکل (2-15) نتایج DAP بدست آمده با و بدون طیف طرح.. 89
شکل (2-16) منحنی‌های ظرفیت بدست آمده از پوش آور تطبیقی مبتنی بر جابجایی با (a) بهنگام کردن کلی و (b) افزایشی  90
شکل (2-17) مقایسه منحنی‌های پوش آور متداول و تطبیقی مبتنی بر جابجایی در برابر پوش آنالیز دینامیکی  90
شکل (2-18) پروفیل دریفت طبقات تحت آنالیزهای مختلف برای ساختمان 9 و 20 طبقه فلزی.. 91
شکل (2-19) مقایسه منحنی‌های پوش آور متداول و DAP در برابر پوش آنالیز دینامیکی در سازه a1 92
شکل (2-20) مقایسه منحنی‌های پوش آور متداول وDAP  در برابر پوش آنالیز دینامیکی در سازه a2  92
شکل (2-21) مقایسه منحنی‌های پوش آور متداول و DAP در برابر پوش آنالیز دینامیکی در سازه a3 92
شکل (3-1) نمودار منحنی ظرفیت یک سازه متعارف… 102
شکل (3-2) مدل رفتاری ساده شده برای سیستم یک درجه آزاد. 106
شکل (3-3) طیف ارتجاعی و غیر ارتجاعی با شکل پذیری ثابت… 109
شکل (3-4) ضریب کاهش مقاومت به دست آمده طی محاسبات روش نیومارک و هال.. 111
شکل (3-5) ضریب کاهش مقاومت به دست آمده طی محاسبات روش کراوینکلر و نصر. 112
شکل (3-6) ضریب کاهش مقاومت به دست آمده طی محاسبات روش القادمس و محرز 114
شکل (3-7) ضریب کاهش مقاومت به دست آمده طی محاسبات روش ریدل وهیداگل و کروز [34]. 115
شکل (3-8) ضریب کاهش مقاومت به دست آمده طی محاسبات روش آرایز و هیدالگو 115
شکل (3-9) حالت‌های کلی ناپایداری.. 131
شکل (4-1) نمایش مدل غیر خطی آرماتور استفاده شده در آنالیز استاتیکی غیر خطی و دینامیکی غیر خطی  136
شکل (4-2) نمایش مدل غیر خطی بتن پوسته (بتن محصور نشده) استفاده شده در آنالیز استاتیکی غیر خطی و دینامیکی غیر خطی.. 136
شکل (4-3) نمایش مدل غیر خطی بتن هسته (بتن محصور شده) مربوط به مقطع ستون 45*45 استفاده شده در آنالیز استاتیکی غیر خطی و دینامیکی غیر خطی.. 137
شکل (5-1) طیف 2800 ایران برای خاک تیپ 2. 144
شکل (5-2) طیف السنترو 146
شکل (5-3) طیف لوما پریتا 146
شکل (5-4) طیف نورثریج.. 147
شکل (5-5) شتاب نگاشت السنترو هم پایه شده بر مبناء 0.35g. 148
شکل (5-6) شتاب نگاشت لوما پریتا هم پایه شده بر مبناء 0.35g. 149
شکل (5-7) شتاب نگاشت نورثریج هم پایه شده بر مبناء 0.35g. 149
شکل (5-8) مقایسه نمودارهای منحنی تغییرمکان مهاربند کمانش ناپذیرو مهاربند ساده 150
شکل (5-9) نمونه‌ای از منحنی ایده آل شده منحنی ظرفیت قاب 4 طبقه. 151
 
جدول (1-1) دامنه انتخاب سطوح مختلف عملکرد در دستورالمل بهسازی.. 4
جدول (1-2) ضریب آگاهی.. 8
جدول (1-3) نحوه دسته بندی رفتار اجزای مختلف یک قاب خمشی.. 12
جدول (1-4) مقدار ضریب C0. 19
جدول (1-5) مقادیر ضریب Cm. 20
جدول (1-6) مقادیر ضریب C2. 20
جدول (1-7) انواع رفتار سازه‌ای.. 24
جدول (1-8) مقادیر اصلاح اندازه میرایی.. 24
جدول (1-9) حداقل مقادیر مجاز SRA  و SRV 25
جدول (1-10) پارامترهای مدلسازی معیارهای پذیرش در روشهای غیر خطی – اجزا سازه فولادی.. 47
جدول (1-11) پارامترهای مدلسازی معیارهای پذیرش در روشهای غیر خطی – اجزا سازه فولادی.. 48
جدول (3-1) ضرایب پیشنهادی کراوینکلر و نصر برای محاسبه ….. 112
جدول (3-2) مقادیر ضرایب نامعینی در ATC-19 و مقادیر محاسبه شده از پیشنهاد موسز. 125