استاد راهنما:
دکتر اکبر علیوردی نیا
استادان مشاور:
دکتر حیدر جانعلی زاده
دکتر محمدرضا طالبان
 
 
بهار 1394
 

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده:

مقدمه: کنترل اجتماعی در همة جوامع و گروه ها اعمال می­شود، اما چگونگی و نحوه اعمال آن در فرهنگ­های مختلف متفاوت است. طبق نظریة شرمساری بازپذیرکننده، جامعه باید محیطی فراهم بیاورد که در آن پذیرش متخلف و برگشت او به جامعه، به عنوان هدف اصلی دنبال گردد. نظریة شرمساری بازپذیرکننده، رهیافتی نئودورکهایمی است که بر نقش نیروهای ساختاری و فرهنگی در انسجام اجتماعی و جرم تأکید می­گذارد. این نظریة، عدسی­های جدیدی پیش روی جامعه قرار می­دهد و پیشنهادات و راهکارهای متفاوتی را در حوزه­های گوناگون نهادی از جمله خانواده، مدرسه، محله، پلیس، دادگاه و … عرضه می­دارد.

اهداف: اهداف تحقیق حاضر عبارتند از: آزمون تجربی و بررسی تأییدپذیری هر کدام از ابعاد نظریة شرمساری بازپذیرکننده، ساخت ابزارهای (مقیاس­های) اندازه ­گیری، بررسی رابطة ابعاد شرمساری بازپذیرکننده با ابعاد بزهکاری، استفاده از متغیرهای میانگر، بررسی کاربست­پذیری نظریة شرمساری بازپذیرکننده، بررسی و آزمون مدل­های مختلف تحلیلی، بسط نظریة شرمساری و بررسی دلالت­های سیاستی نظریة شرمساری بازپذیرکننده.

چهارچوب نظری: در تحقیق حاضر برای تییین بزهکاری از نظریة تلفیقی شرمساری بازپذیرکننده بریث ویت استفاده شده است. طبق نظریة شرمساری بازپذیرکننده، قوی­ترین راهکار جرم حاوی دو عنصر اساسی است: شرمساری و بازپذیری. مطابق نظریه شرمساری بازپذیرکننده، جوامع در صورتی جرم کمتری خواهند داشت که شرم را به نحو موثری در زمینة جرم به کار ببندند. میزان خشونت در جامعه زیاد خواهد بود اگر رفتار خشونت­آمیز شرم­آور نباشد؛ نرخ تجاوز به عنف بالا خواهد بود اگر مردها بر آن افتخار و مباهات بورزند؛ جرایم یقه­سفید رایج خواهد بود اگر قانون­شکنی نه شرم­آور، که زرنگی محسوب شود.

روش: این تحقیق، به روش پیمایش و متغیرمحور انجام یافته است. تمامی دانش­ آموزان دختر و پسر دبیرستانی سال سوم مشغول به تحصیل در شهر تبریز در نیمه اول سال تحصیلی 94-1393 جمعیت تحقیق این پژوهش را تشکیل می­دهند. برای انتخاب نمونه، از روش نمونه گیری تصادفی طبقه‌ای چندمرحله‌ای استفاده شده است. اندازه نمونه جمعاً برابر با 835 نفر تعیین گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده­ ها و آزمون فرضیه ­ها از ضرایب همبستگی، آزمون تحلیل واریانس و مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شده است.

یافته­ ها و نتایج: یافته­ های این تحقیق نشان می­دهد که میانگین بزهکاری دانش­ آموزان در سطح دبیرستانهای شهر تبریز، در یک طیف 5 درجه­ای 04/2 بوده است. نتایج نشان داد که شرمساری و انگ­زنی اثر مستقیم بر بزهکاری ندارند، ولی دارای اثر غیرمستقیم بر بزهکاری می­باشند. بازپذیری نه دارای اثر مستقیم و نه دارای اثر غیرمستقیم بوده است. به­هم­پیوستگی خانوادگی دارای اثر مستقیم و منفی، ولی فاقد اثر غیرمستقیم بوده است. همالان بزهکار هم دارای اثر مستقیم و هم دارای اثر غیرمستقیم بر بزهکاری بوده است. فشار دارای اثر مستقیم بر بزهکاری، ولی فاقد اثر مشروط­کننده­ بر بزهکاری بوده است. در مجموع، متغیر همالان بزهکار و ارزشهای اخلاقی، بیشترین ضریب تأثیر را بر بزهکاری، در مدل معادلات ساختاری نشان داده­اند.

دلالت­های سیاستی: سیاست «جنبش­های اجتماعی» در سطح کلان و «عدالت ترمیمی» در سطح خرد از جمله مهم­ترین دلالت­های سیاستی تحقیق حاضر به شمار می­روند. در سطح مدارس، در کشورهای گوناگون از مدلهای برنامه­ای عدالت ترمیمی استفاده شده است که سه مورد از آنها عبارتند از: حلقه­ها، میانجی­گری دوستان و هیئت منصفه همسالان. در این رهیافت، به جای اینکه قواعد رفتاری توسط معلم تجویز یا تحمیل شود، به دانش­ آموزان فرصت داده می­شود تا خود چگونگی خلق و ایجاد اجتماع مثبت را کشف نمایند. جلسات کلاسی روزانه به دانش­ آموزان امکان می­دهد تا احساسات خود را به اشتراک بگذارند، در مورد مسائل کلاسی بحث نمایند و یاد بگیرند که چگونه مسائل خود را در یک فضای اخلاقی و دموکراتیک­تر­ حل و فصل نمایند. مدل عدالتِ ترمیمیِ انضباط در مدارس، نویدبخش امکانات بیشتری برای کاهش بی­نظمی، قلدری و خشونت است.

کلیدواژه­ها: شرمساری، شرمساری بازپذیرکننده، انگ­زنی، به­هم­پیوستگی، اجتماع­گرایی، عدالت ترمیمی، بزهکاری

فهرست مطالب

            عنوان                                                                                                                     صفحه

فصل اول: طرح موضوع…………………………………………………………………………………………………………………
2
1-1 بیان مسأله ………………………………………………………………………………………………………………………………
2
1-2 اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………..
12
1-2-1 هدف کلی……………………………………………………………………………………………………………………………
12
1-2-2 اهداف فرعی……………………………………………………………………. ………………………………………………..
12
1-3 سوالات تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………
12
1-3-1 سوال اصلی تحقیق……………………………………………………………………………………………………………….
12
1-3-2 سوال فرعی تحقیق……………………………………………………………………………………………………………….
12 

 
2 فصل دوم: پیشینة تحقیق……………………………………………………………………………………………………………..
15
2-1 پیشینه تجربی…………………………………………………………………………………………………………………………..
15
2-1-1 پژوهش‏های داخلی  …………………………………………………………………………………………………………….
15
2-1-2 پژوهش‏های خارجی…………………………………………………………………………………………………………….
15
2-1-2-1 آزمونهای غیرمستقیم نظریة شرمساری بازپذیرکننده………………………………………………………………
16
2-1-2-2 آزمونهای مستقیم نظریة شرمساری بازپذیرکننده……………………………………………………………………
19
2-1-2-2-1 جرایم یقه سفید……………………………………………………………………………………………………………
20
2-1-2-2-2 تخلفات مجرمانه خرد…………………………………………………………………………………………………..
20
2-1-2-2-3 بزهکاری نوجوانان……………………………………………………………………………………………………….
22
2-1-2-2-4 قلدری………………………………………………………………………………………………………………………..
23
2-1-2-3 طرح آزمایشی شرمساری بازپذیرکننده………………………………………………………………………………..
25
2-1-2-4 جمع بندی، تحلیل و نتیجه گیری از پیشینة تحقیقات تجربی………………………………………………….
28
2-2 پیشینه نظری…………………………………………………………………………………………………………………………….
33
2-2-1 مروری بر تعاریف شرم و مفاهیم مرتبط با آن…………………………………………………………………………..
33
2-2-1-1 شرم………………………………………………………………………………………………………………………………..
33
2-2-1-2 رشد شرم………………………………………………………………………………………………………………………..
35
2-2-1-3 گناه………………………………………………………………………………………………………………………………..
37
2-2-1-4 رابطه شرم و گناه……………………………………………………………………………………………………………..
38
2-2-1-5 شرمساری و شرم به مثابه تجربه هایی مخرب………………………………………………………………………
38
2-2-1-6 شرمساری و شرم…………………………………………………………………………………………………………….
39
2-2-1-7 سه نوع تلقی از شرم………………………………………………………………………………………………………..
42
2-2-1-7-1 شرم به مثابه تهدید اجتماعی…………………………………………………………………………………………
43
2-2-1-7-2 شرم به مثابه شکست شخصی………………………………………………………………………………………..
43
2-2-1-7-3 شرم به مثابه تهدید اخلاقی……………………………………………………………………………………………
44
2-2-2 تئوریهای مرتبط با شرم…………………………………………………………………………………………………………
46
2-2-2-1 تئوریهای روان شناختی…………………………………………………………………………………………………….
46
2-2-2-1-1 هلن لوئیس………………………………………………………………………………………………………………….
46
2-2-2-2 تئوریهای روان شناسی اجتماعی…………………………………………………………………………………………
47
2-2-2-2-1 نقش احساسات نقش پذیری تأملی در تسهیل کنترل اجتماعی……………………………………………
49
2-2-2-2-2 جورج هربرت مید……………………………………………………………………………………………………….
50
2-2-2-2-3 چارلز هورتون کولی……………………………………………………………………………………………………..
51
2-2-2-2-4 اروینگ گافمن……………………………………………………………………………………………………………
52
2-2-2-2-5 توماس شف………………………………………………………………………………………………………………..
53
2-2-2-3 تئوری های جامعه شناختی………………………………………………………………………………………………..
58
2-2-2-3-1 جرج زیمل………………………………………………………………………………………………………………….
58
2-2-2-3-2 امیل دورکیم………………………………………………………………………………………………………………..
59
2-2-2-3-3 نوربرت الیاس……………………………………………………………………………………………………………..
60
2-2-2-3-4 میشل فوکو………………………………………………………………………………………………………………….
63
2-2-2-3-5 رندال کالینز…………………………………………………………………………………………………………………
65
2-2-2-3-6 جاناتان ترنر…………………………………………………………………………………………………………………
66
2-2-3 جمع بندی و نتیجه گیری پیشینة تجربی و نظری تحقیق………………………………………………………..
67 

 
3 – فصل سوم: چهارچوب نظری تحقیق…………………………………………………………………………………………
70
3-1 بنیادهای نظریه جرم شناختی…………………………………………………………………………………………………….
70
3-1-1 خصوصیات نظریه ها……………………………………………………………………………………………………………
70
3-2 نظریه های

 

ترکیبی……………………………………………………………………………………………………………………
72
انواع ترکیب نظری…………………………………………………………………………………………………………………………..
73
3-3 نظریة شرمساری بازپذیرکننده…………………………………………………………………………………………………….
79
3-3-1 تلقی از فرد در نظریه بریث ویت……………………………………………………………………………………………
84
3-3-2 حوزه ها و قلمروهای تبیینی نظریه بریث ویت…………………………………………………………………………
85
3-3-3 مفاهیم کلیدی نظریة شرمساری………………………………………………………………………………………………
86
3-3-3-1 به هم پیوستگی……………………………………………………………………………………………………………….
86
3-3-3-2 اجتماع گرایی………………………………………………………………………………………………………………….
87
3-3-3-3 شرمساری……………………………………………………………………………………………………………………….
90
3-3-3-4 شرمساری بازپذیرکننده……………………………………………………………………………………………………..
91
3-3-3-5 انگ زنی/داغ ننگ…………………………………………………………………………………………………………….
92
3-3-3-6 خرده فرهنگ های مجرمانه………………………………………………………………………………………………..
92
3-3-4 خلاصه و جمع بندی نظریة شرمساری بازپذیرکننده………………………………………………………………….
95
3-4 دلالت های شرمساری بازپذیرکننده برای کنترل اجتماعی……………………………………………………………….
98
3-4-1 نظریة هنجاری در برابر نظریة تبیینی……………………………………………………………………………………….
100
3-4-1-1 سیاست های جنبش اجتماعی…………………………………………………………………………………………….
101
3-4-1-2 عدالت ترمیمی…………………………………………………………………………………………………………………
102
3-5 عدالت ترمیمی چیست؟…………………………………………………………………………………………………………….
102
3-5-1 اصول عدالت ترمیمی……………………………………………………………………………………………………………
104
3-5-2 ترمیم مادی و ترمیم نمادی……………………………………………………………………………………………………
106
3-5-3 عدالت ترمیمی و نظریة شرمساری بازپذیرکننده بریث ویت……………………………………………………….
106
3-5-4 اصلاح عدالت جوانان و عدالت ترمیمی………………………………………………………………………………….
107
3-5-5 منافع ششگانه عدالت ترمیمی……………………………………………………………………………………………….
108
3-5-6 برنامه های ترمیمی……………………………………………………………………………………………………………….
109
3-5-7 مفهوم عدالت در اسلام………………………………………………………………………………………………………….
110
3-5-7-1 عدالت در قانون جزای اسلامی…………………………………………………………………………………………..
111
3-5-7-2 منزلت انسان و اهمیت اجتماع در آیین دادرسی اسلامی…………………………………………………………
112
3-5-7-3 گذشت، شفقت و توبه در قوانین اسلامی…………………………………………………………………………….
113
3-6 مسیرهای جرح و تعدیل نظریه شرمساری……………………………………………………………………………………
115
3-6-1 فشار به مثابه عامل مشروط کننده……………………………………………………………………………………………
115
3-7 فرضیات و مدل تحقیق……………………………………………………………………………………………………………..
117
3-7-1 فرضیه های مربوط به شرمساری: …………………………………………………………………………………………..
118
3-7-1-1 شرمساری والدین ارتباط مستقیم و منفی با بزهکاری دارد……………………………………………………..
118
3-7-1-2 شرمساری والدین از طریق افزایش انتظار شرم، موجب کاهش بزهکاری می گردد……………………
118
3-7-1-3 شرمساری والدین از طریق افزایش ارزشهای اخلاقی، موجب کاهش بزهکاری می گردد…………..
118
3-7-2 فرضیه های مربوط به بازپذیری……………………………………………………………………………………………..
118
3-7-2-1 بازپذیری والدین ارتباط مستقیم و منفی با بزهکاری دارد. …………………………………………………….
118
3-7-3 فرضیه های مربوط به انگ زنی………………………………………………………………………………………………
118
3-7-3-1 انگ زنی والدین ارتباط مستقیم و مثبت با بزهکاری دارد………………………………………………………
118
3-7-3-2 انگ زنی والدین از طریق افزایش همالان بزهکار، موجب افزایش بزهکاری می گردد……………….
118
3-7-4 فرضیه های مربوط به به هم پیوستگی……………………………………………………………………………………..
118
3-7-4-1 به هم پیوستگی خانوادگی ارتباط مستقیم و منفی با بزهکاری دارد………………………………………….
118
3-7-4-2 به هم پیوستگی خانوادگی از مسیر تأثیر گذاری بر شرمساری والدین، با بزهکاری ارتباط غیرمستقیم و منفی دارد……………………………………………………………………………………………………………………
118
3-7-4-3 به هم پیوستگی خانوادگی از مسیر تأثیر گذاری بر بازپذیری والدین، با بزهکاری ارتباط غیرمستقیم و منفی دارد…………………………………………………………………………………………………………………….
118
3-7-4-4 به هم پیوستگی خانوادگی از مسیر تأثیر گذاری بر انگ زنی والدین، با بزهکاری ارتباط غیرمستقیم و منفی دارد…………………………………………………………………………………………………………………………………….
118
3-7-5 فرضیه های مربوط به همالان بزهکار………………………………………………………………………………………
118
3-7-5-1 همالان بزهکار ارتباط مستقیم و مثبتی با بزهکاری دارد…………………………………………………………
118
3-7-5-2 همالان بزهکار از طریق کاهش انتظار شرم، موجب افزایش بزهکاری می گردد………………………..
118
3-7-5-3 همالان بزهکار از طریق کاهش ارزشهای اخلاقی، موجب افزایش بزهکاری می گردد. ……………..
118
3-7-6 فرضیه های مربوط به فشار……………………………………………………………………………………………………
118
3-7-6-1 فشار ارتباط مستقیم و مثبتی با بزهکاری دارد……………………………………………………………………….
118
3-7-6-2 اثر انگ زنی والدین بر بزهکاری کمتر از اثر مشروط آن تحت شرایط فشار بالا است. به عبارتی تأثیر انگزنی روی بزهکاری بر اساس میزان فشار، تفاوت می یابد………………………………………………………….
118
3-7-6-3 اثر شرمساری والدین بر بزهکاری کمتر از اثر مشروط آن تحت شرایط فشار پایین است. به عبارتی تأثیر شرمساری والدین روی بزهکاری بر اساس میزان فشار، تفاوت می یابد………………………………..
118
 
 
4 فصل چهارم: روش…………………………………………………………………………………………………………………….
121
4-1 روش………………………………………………………………………………………………………………………………………
121
4-2 تصریح مفاهیم و نحوه سنجش متغیرها……………………………………………………………………………………….
122
4-2-1 متغیر وابسته تحقیق………………………………………………………………………………………………………………
122
4-2-2 متغیرهای مستقل…………………………………………………………………………………………………………………..
132
4-2-2-1 به هم پیوستگی خانوادگی…………………………………………………………………………………………………
132
4-2-3 متغیرهای میانجی…………………………………………………………………………………………………………………
132
4-2-3-1 شرمساری……………………………………………………………………………………………………………………….
135
4-2-3-2 بازپذیری…………………………………………………………………………………………………………………………
136
4-2-3-3 انگ زنی………………………………………………………………………………………………………………………….
137
4-2-3-4 همالان بزهکار…………………………………………………………………………………………………………………
137
4-2-3-5 انتظار شرم……………………………………………………………………………………………………………………….
139
4-2-3-6 پایبندی به ارزشهای اخلاقی………………………………………………………………………………………………
139
4-2-4 متغیر مشروط کننده………………………………………………………………………………………………………………
140
4-2-4-1 فشار……………………………………………………………………………………………………………………………….
141
4-2-5 متغیرهای زمینه ای………………………………………………………………………………………………………………..
143
4-2-5-1 جنس……………………………………………………………………………………………………………………………..
143
4-2-5-2 خاستگاه اجتماعی-اقتصادی والدین……………………………………………………………………………………
143
4-2-5-3 نوع مدرسه………………………………………………………………………………………………………………………
144
4-3 جمعیت تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………
144
4-4 روش نمونه گیری و تعیین حجم نمونه……………………………………………………………………………………….
144
4-5 واحد تحلیل، واحد مشاهده و سطح تحلیل………………………………………………………………………………….
147
4-6 اعتبار و پایایی تحقیق………………………………………………………………………………………………………………..
147
4-6-1 اعتبار سازه…………………………………………………………………………………………………………………………..
148
4-6-1-1 اعتبار متغیرهای شرمساری، بازپذیری و انگ زنی…………………………………………………………………
148
4-6-1-2 متغیر به هم پیوستگی………………………………………………………………………………………………………..
152
4-6-1-3 همالان بزهکار…………………………………………………………………………………………………………………
153
4-6-1-4 پایبندی به ارزشهای اخلاقی……………………………………………………………………………………………..
154
4-6-1-5 انتظار شرم……………………………………………………………………………………………………………………….
155
4-6-1-6 بزهکاری گذشته نگر………………………………………………………………………………………………………..
156
4-6-2 پایایی………………………………………………………………………………………………………………………………….
158
4-7 روش های آماری تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………………………………….
162 

 
5 فصل پنجم: نتایج و یافته های تحقیق…………………………………………………………………………………………..
165
5-1 نتایج توصیفی تک متغیره پژوهش………………………………………………………………………………………………
165
5-1-1 متغیرهای زمینه ای……………………………………………………………………………………………………………….
165
5-1-1-1 جنس……………………………………………………………………………………………………………………………..
165
5-1-1-2 معدل سال قبل…………………………………………………………………………………………………………………
165
5-1-1-3 تحصیلات والدین…………………………………………………………………………………………………………….
166
5-1-1-4 منزلت شغلی پدر……………………………………………………………………………………………………………..
167
5-1-1-5 درآمد خانواده………………………………………………………………………………………………………………….
168
5-1-1-6 ساختار خانواده………………………………………………………………………………………………………………..
169
5-1-1-7 محل سکونت…………………………………………………………………………………………………………………..
169
5-1-1-8 محل تولد………………………………………………………………………………………………………………………..
170
5-1-1-9رشته تحصیلی پاسخگویان………………………………………………………………………………………………….
170
5-1-1-10 نوع مدرسه محل تحصیل………………………………………………………………………………………………..
170
5-1-2 متغیرهای مستقل………………………………………………………………………………………………………………..
171
5-1-2-1 شرمساری……………………………………………………………………………………………………………………….
171
5-1-2-2 بازپذیری…………………………………………………………………………………………………………………………
172
5-1-2-3 انگ زنی…………………………………………………………………………………………………………………………
174
5-1-2-4 به هم پیوستگی………………………………………………………………………………………………………………..
175
5-1-2-5 همالان بزهکار …………………………………………………………………………………………………………..
177
5-1-2-6 پایبندی به ارزش های اخلاقی…………………………………………………………………………………………..
178
5-1-2-7 انتظار شرم………………………………………………………………………………………………………………………
179
5-1-2-8 فشار……………………………………………………………………………………………………………………………….
180
5-1-3 متغیر وابسته…………………………………………………………………………………………………………………………
183
5-1-3-1 بزهکاری گذشته نگر و بزهکاری آینده نگر…………………………………………………………………………
183
5-1-3-2 بزهکاری گذشته نگر بر حسب جنس…………………………………………………………………………………
185
5-1-3-3 بزهکاری آینده نگر بر حسب جنس……………………………………………………………………………………
186
5-1-3-4 توزیع درصد پاسخگویان در مقیاس کل بزهکاری و ابعاد آن به تفکیک جنس…………………………
188
5-2 آمارههای دو متغیری…………………………………………………………………………………………………………………
190
5-2-1 رابطة جنس با بزهکاری………………………………………………………………………………………………………..
190
5-2-2 رابطة خاستگاه اجتماعی-اقتصادی با بزهکاری…………………………………………………………………………
190
5-2-3 رابطة ساختار خانواده با بزهکاری…………………………………………………………………………………………..
191
5-2-4 رابطة محل سکونت با بزهکاری…………………………………………………………………………………………….
192
5-2-5 آزمون تفاوت میانگین برای متغیرهای مستقل بر حسب جنس……………………………………………………
193
5-2-6 رابطة رشته تحصیلی با بزهکاری…………………………………………………………………………………………….
195
5-2-7 روابط همبستگی بین بزهکاری گذشته نگر و بزهکاری آینده نگر……………………………………………….
201
5-2-8 روابط همبستگی بین ابعاد مختلف بزهکاری و متغیرهای مستقل………………………………………………..
202
5-2-9 مدل تحلیل مسیر………………………………………………………………………………………………………………….
204
5-2-9-1 اثرات مستقیم…………………………………………………………………………………………………………………..
206
5-2-9-2 اثرات غیرمستقیم……………………………………………………………………………………………………………..
207
5-2-9-3 اثرات کل………………………………………………………………………………………………………………………..
208
5-2-10 مدل معادلات ساختاری بزهکاری…………………………………………………………………………………………
210
5-2-10-1 مدل معادلات ساختاری بزهکاری کل……………………………………………………………………………….
210
5-2-10-1-1 اثرات مستقیم و غیرمستقیم متغیرها بر متغیر وابسته بزهکاری در بین جمعیت کل……………….
216
5-3 نتایج آزمون فرضیات………………………………………………………………………………………………………………..
218 

 
6 فصل ششم: نتیجه گیری و پیشنهادات…………………………………………………………………………………………..
220
6-1 نتایج تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………….
220
6-1-1 دلالتهای تجربی…………………………………………………………………………………………………………………..
220
6-2 بحث و نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………………
231
6-3 پیشنهادات ………………………………………………………………………………………………………………………………
253
6-3-1 پیشنهادات پژوهشی………………………………………………………………………………………………………………
253
6-3-2 پیشنهادات اجرایی و سیاستی…………………………………………………………………………………………………
254
6-3-2-1 سطح خرد (فردی) ………………………………………………………………………………………………………….
254
6-3-2-2 سطح میانی (سازمانی) ……………………………………………………………………………………………………..
255
6-3-2-3 سطح کلان (جامعه ای) ……………………………………………………………………………………………………
257
6-4 محدودیت های تحقیق………………………………………………………………………………………………………………
258
منابع و مآخذ…………………………………………………………………………………………………………………………………
260
پیوستها…………………………………………………………………………………………………………………………………………..
279
 

 

 

فهرست شکل­ها

عنوان                                                                                                                                 صفحه

شکل ‏2-1: مدل رشد شرم 36

شکل ‏2-2: چرخة شرم 57

شکل ‏3-1: سطح تحلیل، جرم و مجرمیت 71

شکل ‏3-2: نمودار کنترل-فشار ترکیبی الیوت. 76

شکل ‏3-3: مدل دوسویة ورود بزهکاران در بدو نوجوانی 77

شکل ‏3-4: خلاصة نظریه شرمساری بازپذیرکننده 94

شکل ‏3‑5: ترکیب نظریات برچسب زنی، فرصت و نظریه خرده فرهنگی توسط نظریة شرمساری 97

شکل ‏3-6: اصول بنیادی عدالت ترمیمی 105

شکل ‏3-7: مدل تحلیلی تحقیق 119

شکل ‏4-1: مدل سنجش شرمساری بازپذیرنده: تحلیل عاملی- تأییدی 151

شکل ‏4-2: مدل سنجش به هم پیوستگی: تحلیل عاملی- تأییدی 153

شکل ‏4-3:مدل سنجش همالان بزهکار: تحلیل عاملی- تأییدی 154

شکل ‏4-4:مدل سنجش پایبندی به ارزش های اخلاقی: تحلیل عاملی- تأییدی 154

شکل ‏4-5: مدل اصلاح شدة سنجش پایبندی به ارزش های اخلاقی: تحلیل عاملی- تأییدی 155

شکل ‏4-6: مدل سنجش انتظار شرم: تحلیل عاملی- تأییدی 156

شکل ‏4-7: مدل سنجش بزهکاری آینده نگر: تحلیل عاملی- تأییدی 157

شکل ‏5-1: مدل تحلیل مسیر در بین افراد به هم پیوسته 205

شکل ‏5-2: مدل تحلیل مسیر در بین افراد نابه هم پیوسته 206

شکل ‏5‑3: مدل معادلات ساختاری بزهکاری 211

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جدول ها

عنوان                                                                                                                                 صفحه

جدول ‏3‑1: قلمروهای تبیین در نظریة بریث ویت 85

جدول ‏4‑1: ابعاد، مولفه ها و معرفهای متغیر بزهکاری 131

جدول‏4‑2: ابعاد و گویه های متغیر به هم پیوستگی خانوادگی 132

جدول‏4‑3: گویه های متغیر شرمساری 136

جدول‏4‑4: معرف ها و گویه های متغیر بازپذیری 136

جدول‏4‑5: گویه های متغیر انگ زنی 137

جدول ‏4‑6: ابعاد و گویه های متغیر همالان بزهکار 139

جدول‏4‑7: گویه های متغیر انتظار شرم 139

جدول‏4‑8: معرف های متغیر پایبندی به ارزش های اخلاقی 140

جدول ‏4‑9: ابعاد، مولفه ها و گویه های متغیر فشار 142

جدول‏4‑10: جمعیت تحقیق به تفکیک جنس و نواحی 144

جدول ‏4‑11: حجم نمونه تحقیق برحسب دانش‌آموز به تفکیک جنس و نواحی آموزشی 146

جدول ‏4‑12: حجم نمونه تحقیق برحسب کلاس به تفکیک جنس و نواحی آموزشی 146

جدول ‏4‑13:تحلیل عاملی: آزمون KMO و بارتلت 148

جدول ‏4‑14: تحلیل عاملی: واریانس تبیین شده 149

جدول ‏4‑15: تحلیل عاملی: ماتریس چرخش یافته 150

جدول ‏4‑16: نتایج تحلیل عوامل تأییدی ساختاری نظری وسیلة اندازه گیری و مشخصات اعتبار و پایایی مدل اندازه گیری و بار گویه های متغیرهای مکنون تحقیق 160

جدول‏5‑1:توزیع فراوانی پاسخگویان بر اساس جنس 165

جدول‏5‑2: فراوانی پاسخگویان بر حسب رشته و معدل تحصیلی 166

جدول‏5‑3: شاخصهای مرکزی و پراکندگی متغیر معدل تحصیلی 166

جدول‏5‑4: فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان تحصیلات والدین 167

جدول‏5‑5: آمارهای مرکزی و پراکندگی شاخص تحصیلات والدین 167

جدول‏5‑6: فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان منزلت شغلی پدر 168

جدول‏5‑7: آمارهای مرکزی و پراکندگی شاخص منزلت شغلی پدر 168

جدول‏5‑8: فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان درآمد 169

جدول‏5‑9: فراوانی پاسخگویان بر حسب ساختار خانواده 169

جدول‏5‑10: فراوانی پاسخگویان بر حسب محل سکونت 170

جدول‏5‑11: فراوانی پاسخگویان بر حسب محل تولد 170

جدول‏5‑12: فراوانی پاسخگویان بر حسب رشته تحصیلی 170

جدول‏5‑13: فراوانی پاسخگویان بر حسب نوع مدرسه 171

جدول‏5‑14: درصد توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب شرمساری والدین 172

جدول‏5‑15: شاخصهای مرکزی و پراکندگی متغیر شرمساری والدین 172

جدول‏5‑16: درصد توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب بازپذیری والدین 173

جدول‏5‑17: شاخصهای مرکزی و پراکندگی متغیر بازپذیری والدین 174

جدول‏5‑18: درصد توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب انگزنی والدین 175

جدول‏5‑19: شاخصهای مرکزی و پراکندگی متغیر بازپذیری والدین 175

جدول‏5‑20: درصد توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب متغیر به هم پیوستگی 176

جدول‏5‑21: شاخص های مرکزی و پراکندگی متغیر به هم پیوستگی 176

جدول‏5‑22: درصد توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب متغیر همالان بزهکار 177

جدول‏5‑23: شاخصهای مرکزی و پراکندگی متغیر همالان بزهکار 177

جدول‏5‑24: درصد توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب متغیر پایبندی به ارزشهای اخلاقی 178

جدول‏5‑25: شاخصهای مرکزی و پراکندگی متغیر پایبندی به ارزشهای اخلاقی 179

جدول‏5‑26: توزیع فراوانی نسبی پاسخگویان بر حسب متغیر انتظار شرم 180

جدول‏5‑27: شاخص های مرکزی و پراکندگی متغیر انتظار شرم 180

جدول‏5‑28: درصد توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب متغیر فشار 181

جدول‏5‑29:شاخصهای مرکزی و پراکندگی متغیر فشار 182

جدول‏5‑30: درصد توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب متغیر بزهکاری گذشته نگر و بزهکاری آینده نگر 184

جدول ‏5‑31: شاخصهای مرکزی و پراکندگی متغیر بزهکاری سابق و بزهکاری فرافکنی شده 185

جدول ‏5‑32: درصد توزیع فراوانی نسبی پاسخگویان بر حسب متغیر بزهکاری گذشته نگر به تفکیک جنس 186

جدول ‏5‑33: درصد توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب متغیر بزهکاری آینده نگر به تفکیک جنس 187

جدول ‏5‑34: درصد توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب مقیاس کل بزهکاری گذشته نگر و بزهکاری آینده نگر و ابعاد آن به تفکیک جنس 189

جدول‏5‑35: بزهکاری پاسخگویان بر اساس جنس 190

جدول‏5‑36: رابطة خاستگاه اجتماعی-اقتصادی با بزهکاری 191

جدول‏5‑37: بزهکاری پاسخگویان بر اساس ساختار خانواده 192

جدول‏5‑38: بزهکاری پاسخگویان بر اساس محل سکونت 192

جدول ‏5‑39: جدول آزمون تفاوت میانگین برای متغیرهای مستقل بر حسب جنس پاسخگویان 194

جدول‏5‑40: میانگین نمرات بزهکاری و زیرمقیاس های بزهکاری بر حسب رشته تحصیلی 195

جدول ‏5‑41: آزمون تفاوت میانگینها: آزمونهای پس از تجربه (Post Hoc) برای مقادیر تقلب امتحانی در بین پسران 196

جدول ‏5‑42: آزمون تفاوت میانگینها: آزمونهای پس از تجربه (Post Hoc) برای مقادیر مصرف مواد در بین پسران 197

جدول‏5‑43: آزمون تفاوت میانگینها: آزمونهای پس از تجربه (Post Hoc) برای مقادیر کجروی جنسی در بین پسران 197

جدول ‏5‑44: آزمون تفاوت میانگینها: آزمونهای پس از تجربه (Post Hoc) برای مقادیر بزهکاری در بین پسران 198

جدول‏5‑45: آزمون تفاوت میانگینها: آزمونهای پس از تجربه (Post Hoc) برای مقادیر خشونت در بین دختران 198

جدول ‏5‑46: آزمون تفاوت میانگینها: آزمونهای پس از تجربه (Post Hoc) برای مقادیر وندالیسم در بین دختران 198

جدول ‏5‑47: آزمون تفاوت میانگینها: آزمونهای پس از تجربه (Post Hoc) برای مقادیر تقلب امتحانی در بین دختران 199

جدول ‏5‑48: آزمون تفاوت میانگینها: آزمونهای پس از تجربه (Post Hoc) برای مقادیر کجروی جنسی در بین دختران 199

جدول ‏5‑49: آزمون تفاوت میانگینها: آزمونهای پس از تجربه (Post Hoc) برای مقادیر بزهکاری در بین دختران 200

جدول‏5‑50: ضرایب همبستگی بین بزهکاری گذشته نگر و بزهکاری آینده نگر 201

جدول‏5‑51: ضرایب همبستگی پیرسون بین متغیرهای مستقل تحقیق و ابعاد بزهکاری 203

جدول‏5‑52: اثرات مستقیم متغیرهای مستقل بر متغیرهای وابستة بر حسب افراد به هم پیوسته و افراد نابه هم پیوسته 207

جدول‏5‑53: اثرات غیرمستقیم متغیرهای مستقل بر متغیرهای وابستة بر حسب افراد به هم پیوسته و افراد نابه هم پیوسته 208

جدول‏5‑54: اثرات کل متغیرهای مستقل بر متغیرهای وابستة بر حسب افراد به هم پیوسته و افراد نابه هم پیوسته 209

جدول‏5‑55: آماره های برازش مدل در بین کل جمعیت 212

جدول ‏5‑56: جدول ضرایب تأثیر متغیرهای مدل معادلات ساختاری در بین نمونه کل 215

جدول‏5‑57: اثرات مستقیم و غیرمستقیم متغیرهای مستقل بر متغیر وابستة بزهکاری در بین جمعیت کل 217

جدول ‏5‑58: آزمون فرضیه های تحقیق 218

جدول ‏6‑1: تفاوتهای مدلهای آمرانه با مدل های ترمیمی 245

جدول ‏6‑2: مدلهای برنامه ای عدالت ترمیمی در مدارس 248

عوامل فرزندخواندگی در ملل دیگر
عواملی که موجب پذیرفتن دیگری به فرزندی میشود دراجتماعات و اقوام مختلف، گوناگون است. برخی از اقوام بر اثر عقاید و احکام خاص مذهبی، در برخی از اقوام و قبایل به علت برقرار ساختن صلح، تحکیم مبانی دوستی میان دوقبیله فرزندان یکدیگر را فرزندخوانده خود می‌سازند. چنانکه در میان قبایل آندامان ساکنین جزایر بین شبه جزیره مالاکا و سیلان، معمول میباشد. عوامل اقتصادی و عاطفی، نداشتن فرزند و عاملهای دیگر نیز در اقوام مختلف در موارد گوناگون (نوری ۱۳۵۷: 635). در ژاپن : سبب فرزندخواندگی میشود  اگر خانواد ه ای فقط صاحب اولاد اناث بود پدر برای حفظ نام و میراث خود پسری را به فرزندی برمی‌گزید و دختران ازبردن ارث محروم بودند (دورانت  ۱۳۷۶، 362).

2-2-5-فرزندخواندگی در مسیحیت
در فرهنگ مسیحیت و حقوق قدیم اروپا، خانواده منحصراًبر اساس ازدواج استوار بود. کلیسا رابطه فردرا تنها بر پایه یک ازدواج مشروع به رسمیت میشناخت.بنابراین فرزندخواندگی در حقوق مذهبی و حقوق قدیم اساساً امری اشتباه و ناپسندبود. (مبین،۱۳۸۴: 33)اما در احوال شخصیه مذاهب مسیحی در قسمت ارث آمده که فرزندخوانده و اولاد فرزندخوانده از جمله وراث متوفی یا غایب مفقودالاثر محسوب می‌شوند، مشروط بر اینکه در حین فوت حقیقی یا فرضی موروث در قید حیات باشند. در قواعد و عادات ارامنه کاتولیک تهران آمده که

 

شخصی که مایل است فرزندی را به عنوان ولدخوانده بپذیرد باید بالغ باشد و بزرگ تر از ولد خوانده هم باشد. اگر شخصی بخواهد ولد خوانده قبول کند و دارای زن هم باشد میتواند با موافقت زن خود ولد خوانده را بپذیرد. در صورت که ولد خوانده دختر باشد شخصی که او را گرفته نه خود بعد از فوت عیالش نه پسرش، با آن دختر نمیتواند ازدواج کند و نیز اگر ولد خوانده پسر باشد نه عیال بعد از فوت شوهرش نه دخترش با آن پسر نمی‌تواند ازدواج کند.

2-2-6- فرزندخواندگی در اسلام
اساس تلاش اسلام و پیغمبر(ص ) بر شکستن بتهای نفس و نابود کردن بسیاری از معیارهای غلط دوران جاهلیت و جایگزین کردن ارز شهای واقعی و کرامت های نفسانی بر مفاخر واهی قبیله ای و عشیره ای و برتری دادن تقوا بر قدرت مادی و ظاهری و استقرار عدالت و ریشه کن کردن اختلاف طبقاتی استوار بود و برای نیل به این اهداف، پیغمبر(ص) طرق مختلفی را می‌پیمود و از ابزار متفاوتی استفاده میکرد. زید بن شراحیل کلبی از قبیله بنی عبدود به روایتی برده و اسیری بود که شخصی به نام حکیم بن حزام از بازار عکاظ خریداری و در مکه به خدیجه همسر پیغمبر(ص) فروخت و خدیجه، زید را به همسر خود بخشیده بود که بعد از مدتی این غلام آزاد شد 

زمستان 1393

   

فهرست مطالب

 

چکیده 1

بیان مسأله. 2

سوال های اصلی.. 5

سوال های فرعی.. 5

فرضیه‏های تحقیق.. 5

سابقه موضوع. 5

نوع و روش انجام تحقیق.. 6

ساختار مطالب… 7

فصل اول :بررسی شرط.. 8

مبحث اول‌ : مفهوم ، ماهیت و اقسام شرط.. 9

گفتار اول : مفهوم و ماهیت شرط.. 9

گفتار دوم : ارکان شرط.. 11

گفتار سوم : اقسام شرط.. 11

بند اول : تقسیم شرط به لحاظ تأثیر و نفوذ ان در عقد. 11

بند دوم : تقسیم شرط به لحاظ ارتباط با عقد. 12

بند سوم : تقسیم شرط به لحاظ اثر گذاری در عقد. 13

بند چهارم : تقسیم شرط به لحاظ به اعتبار چگونگى بیان اراده 13

مبحث دوم : شرط ضمن عقد. 14

گفتار اول : ماهیت شرط ضمن عقد. 14

گفتاردوم : مستندات فقهی نفوذ شرط ضمن عقد. 15

گفتار سوم : تفاوت شرط ضمن عقد ، تعلیقی و تقییدی.. 16

مبحث سوم : شروط ضمن عقد نکاح.. 16

گفتار اول : ضمانت اجرای تخلف از شرط ضمن عقد نکاح.. 19

بند اول :شروط صحیح.. 19

بند دوم :شروط باطل غیر مبطل ضمن عقد نکاح و آثار ان. 20

بند سوم : شروط باطل و مبطل عقد ضمن عقد نکاح.. 21

گفتار دوم : شروط ناظر بر احکام‏ نکاح.. 21

بند اول : شروط مربوط به انعقاد نکاح.. 21

بند دوم : شروط مربوط به آثار نکاح.. 22

بند سوم : شروط مربوط به انحلال نکاح.. 22

بند چهارم : شروط مربوط به مهر. 23

گفتار سوم : شروط مندرج در سند ازدواج.. 23

فصل دوم : مهریه. 26

مبحث اول : مفهوم و ماهیت حقوقی مهر. 27

گفتار اول : مفهوم مهر. 27

گفتار دوم : ماهیت مهر در نکاح منقطع. 32

گفتار سوم : ماهیت حقوقی مهر در نکاح دائم. 33

بند اول‌ : مهر ما بازای بُضع و یکی از دو عوض معامله. 34

بند دوم : مهر دینی بر ذمه شوهر. 37

بند سوم : مهر تضمینی برای تداوم نکاح.. 38

مبحث دوم : تفویض ، موضوع ، مقدار وتحدید مهریه. 39

گفتار اول : تفویض مهر (اختیار تعیین مهریه) 39

گفتار دوم : موضوع مهر. 40

گفتار سوم : مقدار مهر. 40

گفتار چهارم : امکان تحدید مهریه. 41

مبحث سوم : انواع مهر. 43

گفتار اول : مهرالسنه. 43

گفتار دوم : مهرالمسمی.. 43

گفتار سوم : مهرالمثل و مقایسه ان با مهرالمسمی.. 44

گفتار چهارم : مهر المتعه و مقایسه ان با مهرالمسمی.. 45

مبحث چهارم : مطالبه و اجرای مهریه. 47

گفتار اول : زمان و مراجع مطالبه مهریه. 47

گفتار دوم :چگونگی اقدام زوجه برای اخذ مهریه. 49

گفتار سوم : تعدیل و نحوه تقویم مهریه به نرخ روز. 49

گفتار چهارم : شرایط صدور اجرائیه. 52

فصل سوم : شرط پرداخت مهریه. 54

مبحث اول : درج و تعریف و ماهیت شرط عندالاستطاعه. 56

گفتار اول : درج شرط.. 56

گفتار دوم : تنقیح مفهوم عندالاستطاعه. 58

گفتار سوم : تعریف شرط عندالاستطاعه در مهریه. 59

گفتار چهارم :فلسفه وماهیت شرط عندالاستطاعه در مهریه. 61

مبحث دوم : بررسی دین واجل و ارتباط یا عدم ارتباط انها با مهریه عندالاستطاعه. 62

گفتار اول : مفهوم دین.. 62

گفتار دوم : ارکان دین و اقسام ان از جهت وجود اجل.. 62

گفتار سوم :تعریف و ویژگی های اجل.. 63

بند اول : عارضی بودن اجل.. 63

بند دوم : وقوع درآینده 63

بند سوم : قطعی بودن وقوع. 64

بند چهارم : لزوم تعیین مدت اجل.. 64

گفتار چهارم : عدم رکنیت اجل در دین.. 65

گفتار پنجم : عدم تأجیل در عندالمطالبه یا عندالاستطاعه. 66

گفتار ششم : عندالاستطاعه و مهلت عرفی.. 67

گفتار هفتم : اعتبار مهریه‏ عندالاستطاعه غیر متعارف… 69

مبحث سوم : احتمالات و تحلیل صحت در شرط عندالاستطاعه. 71

گفتار اول :احتمالات مطروحه در شرط عندالاستطاعه در مهریه. 71

بند اول : به تأخیرانداختن زمان مطالبه به موجب شرط عندالاستطاعه. 71

بند دوم : غرری شدن توافق.. 71

بند سوم : تأکیدی بودن. 72

بند چهارم : اسقاط حق مطالبه به موجب شرط عندالاستطاعه. 73

گفتار دوم : تحلیل ودلایل صحت شرط عندالاستطاعه. 74

بند اول :تحلیل صحت… 74

بند دوم : دلایل صحت… 76

مبحث چهارم : مطالبه و وصول مهریه عندالاستطاعه. 77

گفتار اول : رفع اختلاف بین استطاعت بالفعل واستطاعت بالقوه 77

گفتار دوم : تأثیر مطالبه در لازم‏التادیه شدن دیون. 78

بند اول : فقه. 78

بند دوم :قانون. 80

گفتار سوم : زمان مطالبه مهریه عندالاستطاعه. 81

گفتار چهارم : مهریه عندالاستطاعه و حق حبس… 81

بند اول :اسقاط حق حبس… 81

بند دوم :‌ دلایل اسقاط حق حبس… 84

گفتارپنجم : عندالاستطاعه مانع اجرای مهریه. 86

گفتار ششم : نحوه امکان و وصول مهریه در صورت فوت در شرط عندالاستطاعه. 86

بند اول : فوت زوج.. 86

بند دوم :فوت زوجه قبل از زوج.. 87

گفتار هفتم : تعدیل یا عدم تعدیل در مهریه عندالاستطاعه. 89

مبحث پنجم : تحلیل مهریه عندالاستطاعه با مهریه عندالمطالبه. 89

گفتار اول : شرط پرداخت مهریه عندالمطالبه. 89

گفتار دوم : قسیم بودن مهریه عندالمطالبه یا عندالاستطاعه. 90

گفتار سوم : تفاوت مهریه عندالاستطاعه با مهریه عندالمطالبه. 92

مبحث ششم : تحلیل آثار بخشنامه عندالاستطاعه بودن مهریه. 93

گفتار اول : دلایل موافقان. 93

گفتار دوم : ایرادات و آثار شرط عندالاستطاعه. 93

بند اول :ایرادات شکلی.. 93

بند دوم : ایرادات تقنینی.. 96

بند سوم : آثار اجرایی.. 96

بند چهارم : آثار حقوقی.. 97

بند پنجم : آثار اجتماعی.. 98

بند ششم : آثار شرعی.. 98

فصل چهارم :خلاصه ، نتایج ، پیشنهادات… 99

خلاصه فصل اول. 100

خلاصه فصل دوم. 103

خلاصه فصل سوم. 106

نتایج فصل اول. 110

نتایج فصل دوم. 112

نتایج فصل سوم. 114

پیشنهادات… 117

ضمائم. 119

فهرست منابع. 129

Abstract i

 

 

چکیده

خانواده نخستین نهاد و هسته مرکزی در تشکیل تمدن بشری به شمار می‏رود . موضوع حراست از خانواده و ادامه زندگی مشترک زن و مرد در طول تاریخ همیشه مورد توجه بوده است. یکی از راهکارهای مناسب در جهت حفظ حقوق طرفین عقد نکاح و استحکام زندگی مشترک شروط ضمن عقد می‏باشد . مهریه یکی از مهمترین آثار مالی عقد ازدواج است که در قانون مدنی منوط به تراضی طرفین است و مرد به حکم قانون ملزم به پرداخت ان می‏شود .یکی از شروط ضمن عقد نکاح ، شرط‌ پرداخت مهریه می‏باشد. مطابق دستورالعمل شماره53958/34/1 – 7/11/1385 سازمان ثبت اسنادو املاک ، سردفتران ازدواج را مکلف نمود مفاد دو شرط ضمن عقد عندالمطالبه یا عندالاستطاعه را برای زوجین تفهیم نموده تا یکی از آنها را انتخاب کنند و در تاریخ 11 دی ماه 1387 در پی اعلام سایت سازمان ثبت عندالمطالبه بودن و عندالاستطاعه بودن در سندهای ازدواج درج شد . در پایان به این نتیجه می‏رسیم که شرط پرداخت مهریه به صورت عندالاستطاعه ، شرط اجل و باطلی نیست بلکه هدف از درج شرط استمهال است و در صحت ان نباید شک کرد ولی با توجه به عدم حق حبس و عدم اعمال ماده 2 قانون نحوه اجرای محکومیت مالی به واسطه مشروط بودن مهریه به استطاعت و عدم امکان صدور اجرائیه و عدم تطابق این شرط با فرهنگ جامعه ما و با توجه به امکان اختیار زوجین در انتخاب نوع و نحوه پرداخت مهریه در قسمت سایر شرایط ، لغو ان مفید می‏باشد .

واژگان کلیدی : شرط ، شرط ضمن عقد ، عندالاستطاعه ، مهریه ، دین ، اجل

 

 

 

 

 

 

 

بیان مسأله
نکاح ایجاد زوجیت بین زن و مردی است که قصد تشکیل خانواده و زندگی مشترک را دارند . عقد نکاح از عقودی است که زوجین آن را با توافق و تراضی یکدیگر و با الفاظ صریحی که دلالت بر مقصود آنها نماید ، به وجود می آورند . از مهم ترین اموری که باید بین افراد بشر به منظور حفظ نظم ونظام جامعه رعایت شود ، پیمان‌هایی است که بین آنها منعقد می‌گردد ، زیرا انسانها براساس مصالحی که خود بدانها می اندیشند برای بهتر شدن یا بهتر کردن زندگی و برای رسیدن به اهداف خود اموری را بین خود قرار می دهند که اگر بدانها عمل نشود ، اعتمادها از هم سلب می‌شود و روابط متزلزل  می‌گردد و این امور با دوام زندگی بشری منافات دارد .

موضوع حراست از خانواده و ادامه زندگی مشترک زن و مرد در طول تاریخ همیشه مورد توجه بوده است . شرط به عنوان یک نهاد وابسته به عقد از زمان های گذشته نقش مهمی در زندگی انسانها داشته است . بسیاری از روابط حقوقی که به علت عدم امکان اجتماع دقیق شرایط مقرر قانونی یا به دلیل عدم انطباق الگوهای عقود معین نمی‏توانسته مستقلاً در عالم اعتبار تحقق پیدا کند به صورت شرط مندرج ضمن عقد با لحاظ رابطه وابستگی با عقد که آثار حقوقی خاصی را اقتضا می کند محقق گردیده است . اسلام به عنوان یکی از مکاتب حقوقی با ارائه راهکارهای مناسب توانسته است از حقوق طرفین عقد نکاح و استحکام زندگی مشترک پشتیبانی کند از جمله این راهکارها شروط ضمن عقد می‏باشد . قبل از انقلاب اسلامی در دفاتر نکاح صرفاً اجرای عقد ثبت می گردید ولی بعد از انقلاب اسلامی با دستور مراجع ذی‏صلاح شروطی را به عنوان شروط ضمن عقد در دفتر نکاحیه چاپ کردند که طرفین عقد نکاح باید به تناسب موضوعیت در صورت قبولی آنرا امضا کنند . زوجین در زمان اجرای خطبه عقد نکاح می‏توانند هر چیزی را که بخواهند به عنوان شرط ضمن عقد در آن بگنجانند و این شروط معتبر و لازم الاجرا هستند مگر آنکه مطابق مواد 232 و 233 قانون مدنی مخالف با مقتضای ذات عقد و یا مخالف با شرع مقدس اسلام باشند . ماده 1119 قانون مدنی امکان گنجاندن شروط در ضمن «عقد نکاح» یا «عقد خارج لازم دیگر» را به زوجین داده است . تدوین این ماده در کنار ماده 10 قانون مدنی مصوب 1307 ه.ش که در واقع مبین اصل حاکمیت اراده است ، می‌تواند مشکلات ناشی از عدم توازن تساوی در حقوق زن و مرد را حل نماید .از این رو در زمان ریاست شهید آیت الله دکتر بهشتی ، شورای عالی قضایی در سال 1361 و 1362 تصمیم گرفتند شروطی را در متن سند نکاحیه قرار دهند تا در هنگام ازدواج به امضای زوجین برسد و این شروط پس از تصویب به موجب دستور العمل‏های شماره 34823/1 مورخ 19/7/1361 و شماره 31824 مورخ 28/6/1362 به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ابلاغ گردید . این شروط در دو بند «الف» و «ب» آمده است و در بند «الف» به حقوق مالی زوجه ای که وظایف زناشویی خویش را به نحو احسن انجام داده ولی زوج بدون دلیل موجه وی را مطلقه می سازد توجه شده است و از زن حمایت مالی نموده است و در بند «ب» نیز شروطی را بر شمرده است که در صورت تحقق هر یک از آنها ، زوجه حق مراجعه به دادگاه و اخذ مجوز در اجرای طلاق به وکالت از زوج را کسب می کند .

از عمده مسائل مطرح شده در عقد نکاح دائم ، مهریه و احکام مربوط به ان است. مهریه در عین حال که از نظر شرع و قانونی از ارکان عقد نکاح دائم محسوب نمی‏گردد ولی در عرف کنونی یکی از اصلی ترین مباحث نکاح قرار گرفته تأثیر ان در ادامه زندگی مشترک به حدی است که نگاه همه مردم به موضوع مهریه جنبه شخصی پیدا کرده است و خواسته یا ناخواسته زوج به دنبال راهی است که در موقع لزوم بتواند به استناد ان از پرداخت مهریه فرار کند و زوجه به دنبال راهی است که در صورت نیاز در جهت وصول مهریه دچار مسائل و مشکلات دادگاهی نگردد .

با نگاهی کلی بر سابقه رسیدگی به دعوای مهریه و ابزار قرار دادن مهریه بعنوان وسیله ای برای مجبور کردن مرد به طلاق و متزلزل کردن خانواده‏ها و بزندان افتادن جمع زیادی از جوانان که چه بسیاری از آنها هنوز زندگی مشترک را شروع نکرده اند بسادگی می‌توان به دلیل گنجاندن این شرط در سند عقد پی برد .

مهریه در گذشته‌های دور در مقابل قوانینی که همگی مردانه بوده‌اند و زنها را برای فعالیت اجتماعی و اشتغال در تنگنا قرار می‌دادند وسیله ای بوده برای دفاع از حقوق زنان ، این حق در گذشته بصورتی بوده که مردان در ابتدای زندگی آنرا از روی میل پرداخت می‏کردند برای گرفتن و دادن آن روش های عینی وجود داشته است . اگر بخواهیم مهریه را حقی متقابل (بعنوان یک هدیه خوشایند نه همراه دعوا و درگیری) در مقابل حق همسری مرد درنظر بگیریم مطمئناً مهریه های امروزی هرگز چنین هدفی را دنبال نمی‏کند . مهریه های سنگین امروزی در بهترین شکل خود به اسلحه‌ای دفاعی برای زنان در آمده است تا هر گاه از جانب همسر خود احساس خطر نمودند به اختیار با آن بتوانند مرد را در تنگنا قرار داده و احیاناً طلاق بگیرند (کمتر پیش میاید که مهریه های سنگین بوسیله جوانان امروزی قابل پرداخت بوده تا تامین مالی را برای زنان در پی داشته باشد) .

مهریه زنان ایرانی از مقادیر قابل پرداخت ابتدا با نیت ۱۴ معصوم شروع شد و به ۱۱۴ سوره قرآن و در این اواخر به سالهای تولد دختر متمایل شد نحوه نگرش به مهریه نیز با همین روند تغییر کرد .

رابطه اعتباری بین طلبکار و بدهکار و الزام ناشی از دین ، یکی از مباحث مهم حقوقی است که نیاز به تبیین دارد . تعهد زوج به پرداخت مهریه در عقد نکاح نیز یکی از بحث های خاص دین است . حساسیت اجتماعی راجع به مسائل مربوط به ازدواج و تحولات اندیشه های مربوط به حقوق خانواده ، اهمیت پرداختن به موضوع «تعهد به پرداخت مهریه» را مضاعف می کند . تصویب قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب 1377 و تقاضای متعدد خانم ها برای اعمال ماده 2 این قانون و بازداشت زوج ، به عنوان یک اهرم فشار ، تبدیل به یک معضل اجتماعی و باعث افزایش آمار زندانیان غیر مجرم گردیده که سیاست زندان زدائی دستگاه قضایی در حال حاضر در پی حل آن می‏باشد .

سازمان ثبت اسناد به منظور حرکت در راستای این سیاست اقدام به صدور دستوالعمل 53958/34/1/ مورخ 7/11/1385 نمود . به موجب این دستورالعمل سردفتران اسناد رسمی مکلف شده اند ، مفاد دو شرط سیزدهم و چهاردهم مندرج در نکاح نامه را برای زوجین و خانواده‏ها تفهیم نموده تا طرفین عقد (زوجین) یکی از دو نوع مهریه یعنی عندالمطالبه یا عندالاستطاعه را به عنوان شرط ضمن عقد انتخاب نمایند .

با وجود شروط متعدد برای زنان که در سند عقد وجود دارد مشروط کردن مهریه به استطاعت مالی مرد بسیار جالب خواهد بود چرا که اگر یک خانم حاضر به پذیرش این یک شرط نباشد همسر خود را به این فکر فرو می‏برد که چرا شروط متعددی مثل نصف دارائی و وکالت در طلاق و طلاق عسر و حرجی و . . . را باید بپذیرد .

از طرف دیگر کاملاً مشخص است که اگر مهریه عند المطالبه منظور نظر یک خانم باشد و همزمان مقدار آن نیز بالا باشد آنوقت مشخص است که در سر آن خانم ممکن است چه فکری وجود داشته باشد .

از طرف دیگر کاملاً بدیهیست که شروط ضمن عقد اجباری نیست و مرد و زن در صورت معقولانه بودن مقدار مهریه می‏توانند آن شرط را امضا نکنند .

بنابراین ، این موضوع از این جهت روشی برای تضییع حقوق خانمها محسوب نمی‏شود . اما شاید مشکل آنجا چهره بنماید که یک مرد بدون دلیل و یا با دلایل واهی و از روی هوسرانی قصد طلاق زن خود را داشته باشد که شایسته است قانون راهی را برای جلوگیری از سوء استفاده از این شرایط در نظر بگیرد چرا که در گذشته حتی مهریه هم نمی‏توانست بخوبی از امنیت روانی و اجتماعی زنان در این شرایط دفاع کند .

در کل از آنجا که مهریه هیچ‏وقت نقش حمایتی مناسبی برای خانم‏ها نداشته و ملاک خوشبختی هیچ خانواده‏ای نبوده است و از طرف دیگر خود مهریه و زیاد بودن آن عاملی برای متزلزل شدن بنیان خانواده‏ها شده است و از طرف دیگر استفاده از مهریه اهرمی برای به کرسی نشاندن حرف بعضی خانم‏ها شده که فشار زیادی را به دستگاه قضائی و دادگاه‏ها وارد می‌کند .

هر‏چند موضوع مورد بحث در محافل حقوقی و اجتماعی به دفعات طرح و بیشتر طرد گردیده است ؛ براین اساس خواهیم کوشید با استعانت از پروردگار مطالب را بادقت بیشتری مرور نمائیم . نتیجه حاصل می‏تواند در تفسیر تحلیلی روابط حقوقی و اصلاح مقررات موجود نیز مفید باشد .

سوال های اصلی

ماهیت شرط پرداخت مهریه به صورت عندالاستطاعه چیست ؟

شرط پرداخت مهریه به صورت عندالاستطاعه ، شرط صحیح می‌باشد؟

سوال های فرعی

تفاوت مهریه عندالاستطاعه با مهریه عندالمطالبه چیست ؟

اضافه کردن این شرط چه تحول و آثاری را ایجاد کرده است ؟

فرضیه‏ های تحقیق
شرط پرداخت مهریه به صورت عندالاستطاعه یک شرط ضمن عقد تقییدی از نوع شرط فعل (صحیح) می‌باشد که هدف از درج ان استمهال می‌باشد .
با توجه به اینکه شرط پرداخت مهریه به صورت عندالاستطاعه مهلتی برای التزام تادیه می‌باشد و اجل نمی‌باشد کاملا صحیح می‌باشد .
مهریه عندالاستطاعه با مهریه عندالمطالبه در خصوص بار اثبات استطاعت ، حق حبس ، صدور اجرائیه و اعمال ماده 2 قانون نحوه محکومیت های مالی تفاوت دارند.
اضافه کردن این شرط در هر یک از زمینه‌های اجتماعی ، حقوقی و اجرایی آثاری را به دنبال دارد . در خصوص آثار اجرایی عدم صدور اجراییه توسط اجرای ثبت اسناد

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد رشته تحصیلی علوم تربیتی

گرایش: تکنولوژی آموزشی

 

 

عنوان:

بررسی رابطه میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی تلفن همراه با سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان دوره متوسطه شهرستان پاوه

 

 

شهریور 1394

 

فهرست مطالب
 
عنوان    
صفحه
چکیده
 
فصل اول: کلیات پژوهش
 
1-1-       مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………
3
1-2-       بیان مساله………………………………………………………………………………………………………………………
4
1-3-       اهمیت و ضرورت پژوهش …………………………………………………………………………………………………
5
اهداف پژوهش…………………..….……………………………………………………………………..
6
فرضیه های پژوهش……………………………………………………………………………………………………………
7
سوالات پژوهش………………………………………………………………………………………… 

تعاریف متغیرها………………………………………………………………………………………….
8 

9
  

فصل دوم: مبانی نظری پیشینه پژوهش
 
مقدمه…………….…………………………………………………………………………………………..
13
بخش اول: گستره نظری مربوط به استفاده از تلفن همراه و شبکه های اجتماعی…………….…….. 

تاریخچه تلفن همراه…………………………………………………………………………………
13 

13
علل استفاده از تلفن همراه………………………………………………………………………….
16
آسیب شناسی تلفن همراه…………………..…………….………………………………………….
19
تلفن همراه و سلامت روانی-اجتماعی………………….…………….……………………………
28
بخش دوم: گستره نظری مربوط به سازگاری اجتماعی……………………………………………. 

سازگاری اجتماعی……………….………………………………………………………………..
32 

32
نظریه های سازگاری اجتماعی…………………………………………………………………….
35
نظریه روان پریشی……………………………………………………………………………
35
نظریه یادگیری…………………………………………………………………………………
40
نظریه پدیدار شناختی…………………………..…………………………………………….
45
نظریه تحولی………………..………….……….……………………………………………
47
نظریه بالبی……………………………………………………………………………………
48
بخش سوم:  پیشینه پژوهش…………………………………………………………………………….
49
 
 
فصل سوم: روش شناسی پژوهش
 
مقدمه…………………………………………………………………………..………………………… 

روش پژوهش…………………………….……….……………………………………………………………………………
56 

56
جامعه پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………….
56
نموه و روش نمونه گیری……………………………………………………………………………………………………
56
ابزار جمع آوری داده ها………………………………………………………………………………………………………
57
روش گردآوری داده ها…………………………………………………….….…………………………………………….. 

روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………………………..
60 

61
 
 
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده های پژوهش
 
مقدمه………………………………………………………………………………..………………………………………… 

آمار توصیفی…………………………………………………………………………………………………………………

آمار استنباطی………………………………………………………………………………………………………………..

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری پژوهش

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………..

تحلیل فرضیه ها……………………………………………………………………………………………………………..

نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………….

محدودیت های پژوهش………………………………………………………………………………………………..

پیشنهادات پژوهشی…………………………………………………………………………………………………………

پیشنهادات کاربردی………………………………………………………………………………………………………….

پیوست
63 

63

67

 

75

77

79

81

81

83
پرسشنامه سازگاری اجتماعی……………………………………………………………………………………84
 
پرسشنامه استفاده شبکه های اجتماعی تلفن همراه………………………………………………………..86
 
خروجی های SPSS………………………………………………………………………………………………..87
 
 
 
 
منابع……………………………………………………………………………………………………………….90

 

 

فهرست جداول

جدول 1-2……………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………53

جدول 2-2………………………………………………………………………………..……..……………………………………………………………………….54

جدول1-3- آلفای کرونباخ پرشنامه محقق ساخته شده از شبکه های اجتماعی تلفن همراه………………………..……..……………………….58

جدول2-3آلفای کرونباخ پرشنامه استفاده از شبکه های اجتماعی تلفن همراه بر اساس سوالات……………………..…….……………………58

جدول3-3 کلید پرسشنامه سازگاری ………………………………………….………………………………………………………………………………….60

جدول (1-4) توزیع نمونه ها از نظر استفاده از شبکه های اجتماعی تلفن همراه. 63

جدول (2-4) توزیع نمونه ها از نظر استفاده از شبکه های اجتماعی تلفن همراه در بین دانش آموزان به صورت کلی. 64

جدول 3-4) توزیع نمونه ها از نظر سازگاری و مولفه های آن. 65

جدول (5- 4) خلاصه نتایج آزمون تحلیل واریانس رابطه بین میزان استفاده از تانگو با سازگاری دانش آموزان. 67

جدول (6- 4) خلاصه نتایج آزمون تحلیل واریانس رابطه بین میزان استفاده از فیسبوک با سازگاری دانش آموزان. 67

جدول (7- 4) خلاصه نتایج آزمون تحلیل واریانس رابطه بین میزان استفاده از بی تاک با سازگاری دانش آموزان. 68

جدول (8- 4) خلاصه نتایج آزمون تحلیل واریانس رابطه بین میزان استفاده از تلگرام با سازگاری دانش آموزان. 68

جدول (9- 4) خلاصه نتایج آزمون تحلیل واریانس رابطه بین میزان استفاده از وایبر با سازگاری دانش آموزان. 69

جدول (10- 4) خلاصه نتایج آزمون تحلیل واریانس رابطه بین میزان استفاده از اسکایپ با سازگاری دانش آموزان. 69

جدول (11- 4) خلاصه نتایج تحلیل واریانس بین مولفه های سازگاری و میزان استفاده از شبکه های اجتماعی تلفن همراه دانش آموزان. 70

جدول (12-4) نتایج کلی تحلیل فرضیه های پژوهش. 71

جدول ه(13-4) نتایج تفصیلی تحلیل فرضیه های پژوهش. 72

 

 

 

 

 

 

چکیده

طرح تحقیق: این مطالعه با هدف: « بررسی رابطه میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی تلفن همراه با سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان دوره متوسطه شهرستان پاوه» صورت گرفته‌ است.

روش تحقیق: نوع همبستگی و جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر و دختر مقطع دبیرستان در حال تحصیل سال1393- 94 شهر پاوه(تعداد کل: 1090؛ پسر:570 و دختر:520) بود که نمونه آماری با روش تصادفی خوشه ای چند مرحله‌ای اتخاب گردید(155 دانش آموز پسر و 145 دانش آموز دختر). برای گردآوری اطلاعات از دو پرسشنامه پرسشنامه سازگاری اجتماعی سینها  AISS. و پرسشنامه محقق ساخته میزان استفاده از شبکه های اجتماعی تلفن همراه استفاده شد. داده های بدست آمده نیز با روش آزمون T برای گروه های مستقل و رگرسیون چندگانه و با نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت.

نتیجه‌گیری: بر اساس تحلیل یافته ها نتایج ذیل به دست آمد:

1-میان میزان استفاده از تانگو با سازگاری دانش آموزان رابطه دارد و این رابطه  آنان متفاوت بوده است.

2-میان میزان استفاده از فیسبوک با سازگاری دانش آموزان رابطه ای وجود ندارد.

3-میان میزان استفاده از بی تاک با سازگاری دانش آموزان رابطه ای وجود دارد و این رابطه  متفاوت بوده است.

4-میان میزان استفاده از تلگرام با سازگاری دانش آموزان رابطه ندارد.

5-میان میزان استفاده از وایبر با سازگاری دانش آموزان رابطه ای ندارد.

6-میان میزان استفاده از اسکایپ با سازگاری دانش آموزان رابطه ندارد.

 

7-میان مؤلفه های سازگاری عاطفی، سازگاری اجتماعی و سازگاری آموزشی  با میزان استفاده از شبکه های اجتماعی تلفن همراه دانش آموزان رابطه وجود دارد.

 

واژگان کلیدی: شبکه های اجتماعی، تلفن همراه، سازگاری، دانش آموزان.

 

  

 

 

فصل یکم

کلیات پژوهش

 

 
 

  مقدمه

بدون شک توجه بیشتر به امر تعلیم و تربیت مهمترین عامل پیشرفت فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه است. تعلیم و تربیت عهده دار ایجاد زمینه مناسب جهت انتقال فرهنگ و تسهیل و توسعه استعدادها و توانایی های دانش آموزان است تا در آینده بتوانند برای خود و جامعه افراد مفیدی باشند (مهرابی زاده هنرمند، ‌علامه، شهنی ییلاق، 1386). یکی از بسترهایی که می تواند در این مهم بسیار کمک رسان باشد تکنولوژی و ابزار های ارتباطی است که می تواند نقش بسزایی در انتقال فرهنگ و تسهیل و توسعه استعدادها برای نسل های مختلف را در بر گیرد. یکی از این ابزارها تلفن همراه است. تلفن همراه علاوه برامکانات اصلی از جمله مکالمه و پیام کوتاه، به دلیل پیشرفت روز افزون این تکنولوژی از سایر نرم افزارهای ارتباطی برخوردار شده است.

استفاده از تلفن همراه[1]، در کشورهای پیشرفته بخش مهمی از زندگی نوجوانان و جوانان را به خود اختصاص داده است که در اروپا بسیار افزایش یافته است. بر طبق گزارش های آماری سازمان ائتلافی و سویس تقریباً 90 % از ساکنان کشورهای اروپایی صاحب تلفن همراه هستند (بیلوکس، ون درلیندن و روچات[2]، 2008). امروزه یکی از مسائلی که قسمت عمده‌ای از فعالیت‌های روان‌شناسان و جامعه‌شناسان را به خود اختصاص داده است، تأثیرات تکنولوژی بر روی زندگی جوامع و مردم است. تلفن همراه در فاصله کوتاهی از زمان به یکی از جنبه‌های بسیار معنی‌دار زندگی مدرن امروزه تبدیل شده است و یکی از زمینه هایی که لازم است به تفکر عمیق در مورد آن پرداخت، این است که آیا استفاده از تلفن همراه می تواند اعتیاد به همراه داشته باشد؟ برخی از نتایج، حاکی از این است که به‌زودی تلفن همراه، کامپیوتر، تکنولوژی‌های تصویری با یکدیگر ترکیب شده و به هیولایی اعتیاد‌آور مبدل می‌شود و صدمات جبران‌ناپذیری را به پیکر جامعه وارد می‌سازد (لارامای[3]، 2007). بر این اساس تلفن همراه علاوه بر فوائد فراوانی که برای بشر امروزی به ارمغان آورده است، می تواند اثرات سوئی را بر افراد تحمیل نماید.

یکی از جنبه‌های مهم رشد انسان، فرایند اجتماعی شدن اوست. ذاتی بودن زندگی اجتماعی در انسان‌ها، ضرورت در ارتباط بودن با دیگران را به عنوان امری گریزناپذیر جلوه می‌دهد. سازگاری فرایندی است در حال رشد و پویا كه شامل توازن بین آن چه افراد می‌خواهند و آن چه جامعه‌شان می پذیرد است. به عبارت دیگر سازگاری یك فرایند دو سویه است، از یك طرف فرد به صورت مؤثر با اجتماع تماس برقرار می‌كند و از طرف دیگر اجتماع نیز ابزارهایی را تدارك می بیند كه فرد از طریق آن ها توانایی‌های بالقوه خویش را واقعیت می‌بخشد. در این تعامل فرد و جامعه دستخوش تغییر و دگرگونی شده و سازشی نسبتاً پایدار به وجود می‌آید. به طور كلی سازگاری به تسلط فرد بر محیط و احساس كنار آمدن با خود اشار ه دارد. هر یك از ما به محیط و تغییراتی كه در آن روی می‌دهد پاسخ می دهیم.

با توجه به شواهد موجود تلفن همراه در بین دانش آموزان و نوجوانان طرفداران بسیاری را جلب کرده است، که این خود تأمل بر انگیز است که آیا این همه جذابیت و این همه وقت که صرف این ابزار جادویی مفید است یا از جنبه های ضرر رسان به این قشر برخوردار است؟ لذا باتوجه به این توضیحات پژوهش حاضر درصدد است به بررسی رابطه استفاده شبکه های اجتماعی تلفن همراه با سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان دوره متوسطه شهر پاوه بپردازد.

بیان مسئله:

در عصر ارتباطات، تلفن همراه به عنوان یک وسیله ارتباط شخصی بیشترین مورد استفاده را داراست، ولی گذشته از محاسنی که با خود به همراه دارد خطرهایی را هم متوجه کاربران خویش کرده است (رودباری، ساداتی قلعه، 1392) از جمله اعتیاد روانی، تزلزل ارزش‌ها، کاهش تعاملات اجتماعی، بلوغ زودرس، کاربردهای غیراخلاقی، به خطر افتادن امنیت شخصی و غیره (پناهی، فرجی و اصلانی، 1392).  این رشد گسترده استفاده از تلفن همراه توجه پژوهشگران را به آثار زیستی ناشی از این تلفن‌های همراه جلب کرده است، در حالی که به اثرات روان‌شناختی و اجتماعی استفاده طولانی مدت از این وسیله توجه کافی نشده است (گل‌محمدیان و یاسمی‌نژاد، 1390). از جمله اثرات سوئی که استفاده مفرط از تلفن همراه می تواند داشته باشد کاستن از پیشرفت تحصیلی دانش آموزان، منزوی شدن آن ها و همچنین کاسته شدن از مهارت های اجتماعی و ارتباطی و در نهایت کاهش سازگاری اجتماعی آن ها منجر شود.

جوانی و نوجوانی دورة مهمی از زندگی است که تغییرات این دوره از رشد ممكن است زمینه ساز مشكلات خاصی شود. هنگامی كه نوجوانان نمی توانند به طور موفقیت آمیز بر بحران ها و چالش‌های تحولی غلبه كنند، پریشانی‌های روان‌شناختی را تجربه خواهند كرد و اختلال  قابل ملاحظه‌ای در جریان بهنجار زندگی روزمره و جنبه های عاطفی، اجتماعی و شناختی بروز خواهد كرد كه به دنبال آن شخصیت آن ها دچار اغتشاش خواهد شد (گاربر، كیلی، و مارتین[4]، 2002 ؛ به نقل از خوش‌کنش و دیگران، 1389)، که این خود فی نفسه می تواند این قشر را در زمینه سازگاری اجتماعی و بر قراری ارتباط موثر با محیط پیرامون دچار مشکل سازد.

این پژوهش علاوه بر بررسی میزان استفاده دانش آموزان شهر پاوه از شبکه های اجتماعی تلفن همراه در صدد رابطه میزان استفاده از این شبکه ها را با سازگاری اجتماعی این گروه مورد تحلیل و کنکاش قرار دهد. در بسیاری از مدارس مشاهده می شود که دانش آموزان دچار افت تحصیلی می شوند که این امر می تواند به این دلیل باشد که سن دانش آموزان در محدوده سن بلوغ  در نوجوانی بوده و آنان را با مسائل و مشکلات و تنش های ناشی از تغییرات ناشی بلوغ از جمله ناسازگاری اجتماعی و انسجام هویتی روبه رو کرده است (یارمحمدیان،1380؛ به نقل از ابطحی و ندری، 1390). گوداشتاین و لانیون(1995؛ به نقل از خوش‌کنش و همکاران، 1389) سازگاری را  فرایند پیوسته ای تعریف كرده اند كه در آن، تجارب یادگیری اجتماعی شخص توانایی و مهارت هایی را فراهم می سازد كه از آن طریق می توان به ارضای نیازها پرداخت (خوش‌کنش و همکاران، 1389). سازگاری به پذیرش و انجام رفتار مناسب و موافق محیط و تغییرات محیطی اشاره دارد و مفهوم متضاد آن ناسازگاری است، یعنی، نشان دادن واكنش نامناسب به محرك های محیط و موقعیت ها، به نحوی كه برای خود فرد یا دیگران و یا هر دو زیان بخش باشد و فرد نتواند انتظارات خود و دیگران را برآورده سازد(نویدی، 1385). از آنجا که سازگاری اجتماعی فرد را قادر می سازد تا از راه اصلاح محیط یا از راه اصلاح رفتار خویش به ایجاد تعادل بین خود و محیط بپردازد و به علاوه سازگاری هم شامل فرایند انطباق فرد با شرایط موجود و هم شامل فرایند تغییر محیط برای انطباق با نیازهای فردی است و این‌ها موجب کاهش تنش‌های وارده از محیط بر فرد می شود و در صورت کاهش تنش‌ها دانش آموز با آرامش بیشتر به تکالیف درسی خود پرداخته و این خود موجبات عملکرد تحصیلی مناسب را به وجود می‌آورد (ابطحی و ندری، 1390)، بنابراین پرداختن به رابطه سازگاری اجتماعی  مهم به نظر می رسد.

بر این اساس به نظر می رسد که بین استفاده از شبکه های اجتماعی تلفن همراه و سازگاری اجتماعی دانش آموزان دوره متوسطه که در مرحله بسیار حساس نوجوانی قرار دارند، ارتباط وجود داشته باشد. این پژوهش در صدد است که این ارتباط را مورد بررسی قرار دهد.

ضرورت و اهمیت تحقیق:

دانش آموزان بخش عظیمی از جمعیت هر کشوری را تشکیل می دهند. درصد جالب توجهی از دانش آموزان در دبیرستان مشغول به تحصیل هستند، دانش آموزان در مدرسه برای به‌دست آوردن دانش و تکنولوژی مورد نیاز مشاغل مختلف آماده می شوند. وقتی این آمادگی بنابه دلایل مختلف از جمله دلایل عاطفی، شناختی، روانی و اجتماعی – اقتصادی وجود نداشته باشد، اثرات مخرب و هزینه هایی را برای فرد و جامعه به دنبال دارد. به طور مثال افزایش بیکاری، کاهش درآمد، افزایش مشکلات سلامتی، با ترک تحصیل مرتبط دانسته شده اند (کیانی و کاکاوند،1392).

امروزه یکی از مسائلی که قسمت عمده ای از فعالیت های روانشناسان و جامعه شناسان را به خود اختصاص داده است، تاثیرات تکنولوزیکی بر روی زندگی جوامع و مردم و علی الخصوص جوانان است. استفاده از تلفن همراه  و شبکه ها و نرم افزار های همراه آن در کشورهای پیشرفته بخش مهمی از زندگی جوانان را به خود اختصاص داده است و حتی گفته می شود در کشورهای اروپایی تقریباً 90٪ مردم دارای تلفن همراه می باشند(وی[5]، 2006). 

در سال های اخیر محققان به تاثیر جنبه های غیر آموزشی بر تحصیل و جنبه های مختلف فرهنگ پذیری از جمله کسب سازگاری اجتماعی مناسب در میان همسالان و اجتماع توجه بیشتری کرده اند ‌(امیر رستگار،1390). بخش مهمی در این سنت در حال ظهور، مباحثی است که پیرامون فضای مجازی و تاثیرات آن بر  سبک زندگی این قشر بسیار مهم و آینده ساز جامعه مطرح شده است، به این معنی که تلفن همراه و شبکه های اجتماعی همراه آن نوجوانان و جوانان ما را وارد چه بستر هایی می کند و چه تأثیرانی بر زندگی آن ها دارد؟

اهداف پژوهش:

هدف اصلی:

هدف اصلی این پژوهش بررسی میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی تلفن همراه با سازگاری اجتماعی دانش آموزان دوره متوسطه شهر پاوه در سال 1394است.

 

اهداف ویژه:

تعیین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی(تانگو، فیس بوک، بی تاک، تلگرام، وایبر، اسکایپ) در بین دانش آموزان مورد مطالعه
تعیین میزان سازگاری در بین دانش آموزان مورد مطالعه
تعیین رابطه بین میزان استفاده از شبکه تانگو تلفن همراه با سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان مورد مطالعه.
تعیین رابطه بین میزان استفاده از شبکه فیس بوک تلفن همراه با سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان مورد مطالعه.
تعیین رابطه بین میزان استفاده از شبکه بی تاک تلفن همراه با سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان مورد مطالعه.
تعیین رابطه بین میزان استفاده از شبکه تلگرام تلفن همراه با سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان مورد مطالعه.
تعیین رابطه بین میزان استفاده از شبکه وایبر تلفن همراه با سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان مورد مطالعه.
تعیین رابطه بین میزان استفاده از شبکه اسکایپ تلفن همراه با سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان مورد مطالعه.
تعیین میزان سازگاری اجتماعی در دانش‌آموزان پسر و دختر دوره متوسطه شهر پاوه.
 

 

فرضیه‏های پژوهش:

فرضیه کلی:

بین میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی تلفن همراه با سازگاری اجتماعی دانش آموزان دوره متوسطه شهر پاوه رابطه وجود دارد.

 

فرضیه های ویژه

بین میزان استفاده از شبکه تانگو تلفن همراه با سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان مورد مطالعه رابطه وجود دارد.
بین میزان استفاده از شبکه فیس بوک تلفن همراه با سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان مورد مطالعه رابطه وجود دارد.
بین میزان استفاده از شبکه بی تاک تلفن همراه با سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان مورد مطالعه رابطه وجود دارد.
بین میزان استفاده از شبکه تلگرام تلفن همراه با سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان مورد مطالعه رابطه وجود دارد.
بین میزان استفاده از شبکه وایبر تلفن همراه با سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان مورد مطالعه رابطه وجود دارد.
بین میزان استفاده از شبکه اسکایپ تلفن همراه با سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان مورد مطالعه رابطه وجود دارد
بین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی تلفن همراه با مولفه های سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان مورد مطالعه رابطه وجود دارد
سوالات ویژه

استفاده از شبکه های اجتماعی(تانگو، فیس بوک، بی تاک، تلگرام، وایبر، اسکایپ) در بین دانش آموزان مورد مطالعه به چه میزان بوده است؟
سازگاری اجتماعی در بین دانش آموزان مورد مطالعه به چه میزان بوده است؟
تعاریف متغیرها:

الف)تعاریف نظری:

شبکه های اجتماعی: منظور از شبکه های اجتماعی تلفن همراه یکسری نرم افزارها و سایت های اجتماعی است که به صورت منطقه ای و جهانی در گوشی های تلفن همراه با هدف برقراری ارتباط کم هزینه تر و با کیفیت بیشتر، خدمات ارائه می دهند. برخی از پر کاربردترین های آنها عبارتند از تانگو، فیس بوک، بی تاک، تلگرام، وایبر، اسکایپ و … .

تانگو: نرم‌افزار کاربردی چندسکویی برای تلفن‌های هوشمند است که به وسیله تانگو ام‌ای در سال ۲۰۰۹ گسترش یافته است. تانگو نرم‌افزاری محبوب در شبکه‌های نسل سوم و نسل چهارم تلفن همراه و وای-فای است(https://fa.wikipedia.org/wiki/تانگو).

فیسبوک: یک سرویس شبکه اجتماعی برخط است که در ۴ فوریه سال ۲۰۰۴ میلادی توسط مارک زاکربرگ و دوستانش ادوآردو سوری، اندرو مک‌کالم، داستین مسکوتیز و کریس هیوز در دانشگاه هاروارد به وجود آمد. در ابتدا نام‌نویسی در این تارنما به دانشجویان دانشگاه هاروارد محدود بود، اما با گذشت زمان در آن برای دانشگاه‌های شهر بوستون، آیوی لیگ و دانشگاه استنفورد نیز گشوده‌شد. پس از افزوده‌شدن دانشگاه‌های مختلف و دبیرستان‌ها به لیست مجاز عضویت در فیس‌بوک، عضویت در آن به تدریج در دسترس تمامی افراد بالای ۱۳ سال در سراسر دنیا قرار گرفت(https://fa.wikipedia.org/wiki/فیسبوک).

بی تالک: یک پلت فرم شبکه های اجتماعی همراه ایجاد شده توسط گارنا است که تولید سال 2013 و این اولین شبکه اجتماعی تلفن همراه بومی در جنوب شرقی آسیا است که کاربران را برای ایجاد روابط جدید و پیوستن به جوامع بر اساس مکان و منافع قادر می سازد است(https://fa.wikipedia.org/wiki/ BeeTalk).

تلگرام: یک پیام‌رسان چندسکویی است که برای نسخه‌های کلاینت متن‌باز است. کاربران تلگرام می‌توانند پیام‌ها، تصاویر، ویدئوها و اسناد (همه انواع پرونده‌ها پشتیبانی می‌شود) خودویرانگر و رمزنگاری‌شده تبادل کنند. تلگرام رسماً برای اندروید و آی‌اواس (از جمله تبلت‌ها و دستگاه‌های بدون وای-فای) در دسترس است(https://fa.wikipedia.org/wiki/تلگرام).

وایبر: یک نرم‌افزار مالکیتی چندسکویی پیام‌رسان فوری صدا روی پروتکل اینترنت برای تلفن‌های هوشمند است که توسط شرکت وایبر توسعه داده شده‌است. علاوه بر پیام‌رسانی متنی، کاربران می‌توانند به تبادل تصاویر، ویدئو و پیام‌های رسانه‌ای بپردازند(https://fa.wikipedia.org/wiki/وایبر).

اسکایپ: نرم‌افزار کاربردی است که به کاربر اجازه می‌دهد به وسیله صدا روی پروتکل اینترنت تماس تلفنی برقرار کنند. تماس تلفنی و ویدیویی بین کاربران اسکایپ کاملاً رایگان است و برای تماس با تلفن ثابت و تلفن موبایل نیاز به خرید اعتبار می‌باشد(https://fa.wikipedia.org/wiki/اسکایپ).

سازگاری اجتماعی: هماهنگ ساختن رفتار به منظور برآورده ساختن نیازهای محیطی كه غالباً مستلزم اصلاح تكانه ها، هیجان‌ها یا  نگرش هاست (انجمن روان پزشكان آمریكا،1994؛ یارمحمدیان و شرفی‌راد، 1390)

ب) تعاریف عملیاتی:

شبکه های اجتماعی: میزان استفاده از شبکه های اجتماعی در بین دانش آموزان از طریق پرسشنامه محقق ساخته مورد ارزیابی قرار می گیرد. این پرسشنامه دارای 13 سوال می باشد که برخی از سئوال های مطرح در این پرسشنامه عبارتند از «از چه شبکه های اجتماعی استفاده می کنید؟»، «چند ساعت در شبانه روز از این شبکه ها استفاده می کنید؟»، «هدف شما از استفاده از این شبکه ها چیست؟»و …  . شبکه های اجتماعی مورد بررسی در این پژوهش عبارتند از تانگو، فیس بوک، بی تاک، تلگرام، وایبر، اسکایپ.

تانگو: در این پژوهش عبارت است از نرم افزار تحت عنوان تانگو که برای ارتباطهای اجتماعی توسط جامعه مورد مطالعه بکار رفته است.

فیس بوک: در این پژوهش عبارت است از وب سایت تحت عنوان فیسبوک که برای ارتباطهای اجتماعی توسط جامعه مورد مطالعه بکار رفته است

بی تاک: در این پژوهش عبارت است از نرم افزار تحت عنوان بی تالک که برای ارتباطهای اجتماعی توسط جامعه مورد مطالعه بکار رفته است

تلگرام: در این پژوهش عبارت است از نرم افزار تحت عنوان تلگرام که برای ارتباطهای اجتماعی توسط جامعه مورد مطالعه بکار رفته است

وایبر: در این پژوهش عبارت است از نرم افزار تحت عنوان وایبر که برای ارتباطهای اجتماعی توسط جامعه مورد مطالعه بکار رفته است

اسکایپ: در این پژوهش عبارت است از نرم افزار تحت عنوان اسکایپ که برای ارتباطهای اجتماعی توسط جامعه مورد مطالعه بکار رفته است.

سازگاری اجتماعی: نمره ای که فرد در مقیاس سازگاری اجتماعی سینها (1993)کسب می کند، میزان سازگاری اجتماعی فرد را تعیین می کند

 

  

 

 فصل دوم

مبانی نظری و  پیشینه پژوهش
 

 

 

 

 

                                                                      

 

 

 

 

 

 

 

                                                                      

                                                                      

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مقدمه

در این فصل به بررسی ادبیات پژوهش پرداخته می شود، در ابتدا به مبحث تلفن همراه و شبکه های اجتماعی همراه آن پرداخته می شود با محتوای تلفن همراه، تاریخچه آن و مزایا و معایب و اثرات آن بر روی زندگی افراد پرداخته می شود. در ادامه به سازگاری اجتماعی و تعاریف و رویکردها و تقیسم بندی ها متخصصان در این زمینه نیز پرداخته می شود. در انتها، پژوهش های داخلی و خارجی را که در راستای مساله مورد پژوهش انجام پذیرفته است، مورد بررسی قرار می گیرد.

 

1)پیشینه نظری:

بخش اول: گستره نظری مربوط به استفاده از تلفن همراه و شبکه های اجتماعی

تاریخچه تلفن همراه:

از دهه 1960 تفكر مستقل سازی تلفن، از حالت ثابت و به‌كارگیری آن در مكان‌های مختلف در كشورهای اسكاندیناوی گسترش یافت. كشورهای سوئد، دانمارك و نیز فنلاند از پیشگامان تلفن‌های سیار اتومبیل در جهان بودند كه در اواخر دهه 1960 به بازارجهانی عرضه شد و در پی این موفقیت، كشورهای اسكاندیناوی در صدد برآمدند این سامانه را تكمیل نمایند (شرکت فن آوری خدمات سلامت ایرانیان، بی‌تا). در اوایل سال 1985 گروهی متشكل از 17 كشور اروپایی به نام (GMS) به‌وجود آمد تا به صورت هماهنگ طرح تلفن سیار دیجیتالی را اجرا نمایند. هر چند طبق انتظاراتی كه از آنان می رفت موفق نشدند اما در نهایت موفق به ابداع سامانه‌ای شدند كه در نوع و زمان خود بی عیب و نقص بود. در ابتدا قصد بر این بود كه این سامانه جدید در اختیار كشورهای دیگر قرار نگیرد، اما هزینه‌های سنگین این طرح آنان را واداشت كه برای جلب رضایت مشتری تلاش نمایند، تا از این طریق هزینه‌ها سرشكن شود. به دلیل نیازمندی سایر كشورها به فناوری جدید و بسیار كارآمد، تلفن همراه از سوی تمامی كشورها مورد استقبال قرار گرفت و در ظرف مدت كوتاهی این فناوری در سراسر جهان مورد بهره برداری قرار گرفت. یك دهه پس از ظهور پدیده تلفن سیار در جهان، ایران نیز در سال 1354- 1355 درصدد استفاده از این سامانه بر آمد و با بررسی‌هایی كه از سوی شركت مخابرات ایران و كارشناسان خارجی صورت گرفت این نتیجه حاصل شد كه ایران سالانه كشش جذب 4 تا 5 هزار مشترك را دارد و اجرای طرح با 1000 شماره پیش بینی شد اما این تلاش در آن زمان ناكام ماند(شرکت فن آوری خدمات سلامت ایرانیان، بی‌تا).

در سال 1367 وزارت پست و تلگراف سابق، اقدام به طراحی تلفن سیار كرد و با یك تجدید نظر در این طرح، در سال 1372 تجهیزات آن خریداری شد و در مرداد ماه 1373 مرحله اول این طرح به ظرفیت 10,000 شماره ای آغاز به كار كرد. همزمان با اجرای این طرح در تهران، طراحی مقدماتی سامانه تلفن سیار در كرمان نیز آغاز شد كه در مرحله دوم طرح، مقرر شد تهران ضمن اتصال به این شهرها با ورودی و خروجی زیر زمینی و دریایی كشور نیز مرتبط شود و جزایر قشم و كیش در مرحله دوم تحت پوشش این طرح قرار گیرند(شرکت فن آوری خدمات سلامت ایرانیان، بی‌تا).

طی سال های 1372 تا اوایل 1374 تعداد متقاضیان تلفن سیار بیش از 100 نفر نبود. چون این سامانه به هیچ عنوان برای مردم شناخته شده نبود و در شهریور 1374 هنگامی كه آگهی نام نویسی در روزنامه های كثیر الانتشار كشور منتشر شد حدود 8 تا 9 هزار نفر ثبت نام نمودند. به عبارت دیگر استقبال چندانی از این سامانه پایه و ضروری در جامعه به عمل نیامد و حتی در محافلی با واكنش‌های منفی، تلفن همراه، سامانه ای زاید و تجملاتی عنوان شد(شرکت فن آوری خدمات سلامت ایرانیان، بی‌تا).

از بهمن 1374 چرخشی شگفت برای نام نویسی تلفن سیار پدیدار شد، به‌طوری‌كه 200 هزار نفر متقاضی دریافت تلفن سیار شدند. تا سال 1382 در حدود 2 میلیون و 414 هزار تلفن همراه در داخل كشور به متقاضیان واگذار گردید(شرکت فن آوری خدمات سلامت ایرانیان، بی‌تا).

طی چند دهه اخیر استفاده از فناوری تلفن همراه[6] در سراسر جهان رواج و گسترش روز افزونی پیدا کرده است. به طوری که گزارشات اتحادیه بین المللی ارتباط از راه دور[7]( 2006، به نقل از پیترز و آلکمیندرز[8]، 2008؛ به نقل از عابدینی و زمانی، 1391) حاکی از این است که در سال 2006 در حدود 9/90 درصد از افراد کشورهای توسعه یافته و 4/32 درصد از افراد کشورهای در حال توسعه دارای تلفن همراه بوده اند. نتایج مطالعات انجام شده در مورد دانشجویان نیز نشان داده است که آن ها معمولاً از تلفن همراه خود بیش از 10 ساعت در هفته استفاده می کنند و در اکثر موارد، استفاده آن‌ها محدود به برقراری ارتباط از طریق مکالمه‌های صوتی و ارسال پیام کوتاه[9] است (آتر[10]، 2007؛ به نقل از عابدینی و زمانی، 1391). استفاده فراگیر از تلفن همراه توسط جوانان نوعی پدیده جهانی شدن است و می توان گفت این پدیده در ردیف اول قرار دارد (وی[11]، 2006).

علل استفاده از تلفن همراه:

به طور کلی مطالعات انجام شده در مورد علل و همبسته های استفاده از تلفن‌های معمولی دو نوع انگیزه را برای استفاده از آن مطرح کرده اند:

 1) انگیزه های‌ ابزاری یا تکلیف‌مدار: به استفاده از تلفن برای انجام کارها، جستجوی اطلاعات و یا انجام تکلیف اشاره دارد.

2) انگیزه های درونی یا اجتماعی: اشاره به این دارد که افراد با هدف مصاحبت، دوستی و معاشرت با تلفن، با دیگران ارتباط برقرار می کنند(اوکیفی و سلانوسکی[12]، 1995؛ دیمیک و پاترسون[13]، 1994؛ به نقل از عابدینی و زمانی، 1391).

با این حال دلایل استفاده از تلفن همراه تا حدودی متفاوت از دلایل استفاده از تلفن معمولی است. برای مثال لویگ و وی[14] (2000؛ به نقل از عابدینی و زمانی، 1391) دریافتند افراد نه تنها براساس انگیزه‌های ابزاری، درونی و اجتماعی از تلفن همراه استفاده می کنند، بلکه انگیزه‌های پیروی از مد یا مدگرایی و همچنین انگیزه‌های مربوط به جایگاه و مرتبه اجتماعی نیز در این میان حایز اهمیت هستند.

مطالعه روبین، پیرس و بارباتو[15] (1988؛ به نقل از عابدینی و زمانی، 1391) نیز حاکی از وجود چند نوع انگیزه مختلف برای استفاده از تلفن همراه است که عبارتند از: شادی و کسب لذت، ابراز علاقه و عاطفه، فرار، آرامش و کنترل. آن ها این انگیزه ها را در دو طبقه کلی تر قرار داده اند:

 1) انگیزه های دارای جهت گیری ارتباطی[16] نظیر عاطفه، کسب لذت، شادی و آرامش جویی

2) انگیزه های نفوذ شخصی[17] نظیر کنترل و فرار.

در این راستا، منطقی (1391 ؛ به نقل از عابدینی و زمانی، 1391) نیز چگونگی کاربری دانش‌آموزان پسر از امکانات جانبی تلفن همراه را مورد بررسی قرار داده است. نتایج تحقیق این پژوهشگر حاکی از این است که این دانش‌آموزان به طور عمده از تلفن همراه استفاده‌های تفریحی داشته‌اند.

به علاوه کوثری، یگانه و خیرخواه (1385؛ به نقل از عابدینی و زمانی، 1391) در توصیف کاربری جوانان از امکانات مختلف تلفن همراه اولویت‌های کاربری را ذکر کرده اند که عبارتند از:

اولویت اول) پیامک، صحبت درون شهری، ذخیره و گوش دادن به موسیقی

اولویت دوم) ساعت هشدار، عکس گرفتن، استفاده از بلوتوث[18]؛

اولویت سوم) بازی کردن، فیلم برداری، ذخیره کلیپ و فیلم و تماشای آن.

از سوی دیگر تلفن همراه رسانه‌ای دیجیتالی است که دامنه وسیعی از امکانات و روش‌ها را برای برقراری ارتباط‌های بین‌فردی پیش روی افراد قرار می دهد که ارسال پیام کوتاه، پست الکترونیکی، تلویزیون، تلفن همراه، رادیو، اینترنت و بلوتوث را شامل می شود. تلفن های همراه دارای ابزارهای متفاوتی نظیر دوربین عکاسی و فیلمبرداری، بازی های رایانه ای و Mp3 Player هستند. با این حال کارکرد اصلی تلفن همراه برقراری ارتباط بین دو فرد است (اقبال، 2010 ؛ به نقل از عابدینی و زمانی، 1391).

 پژوهش منطقی (زیر چاپ؛ به نقل از عابدینی و زمانی، 1391) نیز از جمله پژوهش‌های داخلی است که به بررسی انگیزش دانشجویان دختر و پسر برای استفاده از تلفن همراه پرداخته است. نتایج این پژوهش که روی دانشجویان دانشگاه تربیت معلم صورت گرفته است نشان دهنده شش عامل به شرح زیر است:

استفاده جهت تعمیق روابط بین شخصی.
استفاده ارتباطی پیشرفته.
استفاده‌های ابزاری از نرم افزارها.
استفاده‌های فنی از تلفن همراه.
استفاده‌های تفریحی از تلفن همراه.
استفاده جهت آگاهی از زمان و تقویم.
نتایج پژوهش‌های انجام شده نشان داده‌اند که اگر چه نوع استفاده از تلفن همراه در دانشجویان دختر و پسر تفاوت معنادار دارد، اما میزان استفاده از تلفن همراه در آنان تفاوت معنادار ندارد. نتایج پژوهش‌ها در مورد نوع استفاده از تلفن همراه حاکی از این است که 91 درصد از دانشجویان دختر از ارسال پیام کوتاه برای ابراز احساسات، علاقه و عواطف به دیگران استفاده می کنند (اقبال، 2010؛ به نقل از عابدینی و زمانی، 1391).

طبق نظریه‌های مربوط به تفاوت‌های جنسیتی، مردان و زنان به طور کلی از یکدیگر متفاوت هستند و تفاوت آن‌ها یا جنبه عاطفی و احساسی و یا جنبه ابزاری دارد (پارسونز و بیلز[19]، 1955؛ به نقل از عابدینی و زمانی، 1391). اعتقاد بر این است که تفاوت‌های جنسیتی در رابطه با فناوری‌ها و استفاده از آن‌ها نیز حائز اهمیت است. به عنوان مثال واجسمن[20] (1991؛ به نقل از عابدینی و زمانی، 1391) معتقد است فرایندهای اجتماعی مختلف باعث شده اند که فناوری‌ها بیشتر مردانه باشند تا زنانه و یکی از دلایل آن مربوط به این است که طراحی این فناوری‌ها توسط مردان و براساس علایق مردانه صورت می گیرد. لذا در حال حاضر ادراك افراد از فناوری‌های جدید به صورت موضوعی برای تحلیل‌های جنسیتی درآمده است، به طوری که اعتقاد بر این است که مردان از تلفن همراه استفاده تکلیف مدار[21] دارند، در حالی که استفاده زنان از تلفن همراه به صورت شخص مدار[22] بوده و با هدف حرف زدن با دیگران صورت می گیرد (لوهان[23]،1997؛ بایلی و بارباتو[24]، 2003؛ به نقل از عابدینی و زمانی، 1391).

علاوه بر جنسیت، جایگاه اجتماعی- اقتصادی یکی دیگر از همبسته‌های استفاده از تلفن همراه است، به طوری که نتایج تحقیقات مختلف نشان داده است نوع و میزان استفاده از تلفن همراه در افراد متعلق به جایگاه اجتماعی – اقتصادی مختلف، متفاوت است (بلومن استوك و ایگل، 2011 ؛ توماس و همکاران، 2010 ؛ به نقل از عابدینی و زمانی، 1391). البته لازم به توضیح است که نتایج این تحقیقات در مورد ارتباط بین جایگاه اجتماعی – اقتصادی و استفاده از تلفن همراه تا حدودی مبهم و ناهمگون است. برای مثال نتایج تحقیق توماس و همکاران (2010) حاکی از این است که کودکان و نوجوانان متعلق به جایگاه اجتماعی – اقتصادی پایین نسبت به کودکان و نوجوانان متعلق به جایگاه اجتماعی- اقتصادی بالا، نه تنها دارای بیش از یک دستگاه تلفن همراه هستند، بلکه تعداد مکالمات بیشتر و طولانی‌تری نیز درطول روز دارند. در حالی که این نتایج در پژوهش مزیی، بنیی و مولر[25](2007؛ به نقل از عابدینی و زمانی، 1391) برعکس است.

[1] . Cellular Phone use

[2] . Billeux & Van linden & Rochat

[3] . Laramie, D.J.

[4] . Garber, j., Keily. M.K., & Martin, N.C.

[5] . Wei., R.

[6]. mobile phone technology

[7]. International Telecommunications Union (ITU)

[8]. Peters, O., Almekinders, J. J.

[9]. Short Message Service (SMS)

[10]. Auter, P. J.

[11]. Wei

[12]. O”Keefe, G. J., & Sulanowski, B. K.

[13]. Dimmick, S., & Patterson. A.

[14]. Leug, L.,& Wei, R.

[15]. Rubin, R. B., Perse, E. M., & Barbato, C. A

[16]. relationally oriented

[17]. personal influence

[18]. bluetooth

[19]. Parsons, T., & Bales, R.

[20]. Wajcman, J.

[21]. task- oriented

[22]. person-oriented

 

عنوان:

بررسی تاثیرسبك های مدیریت مشاركتی وسنتی برخلاقیت دبیران

مطالعه موردی دبیرستانهای ناحیه 1و2شهرشیراز

 

استادراهنما:

دكترعبدالمحمدطاهری

 

استادمشاور:

دكترعباداله احمدی

 

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                 صفحه

فصل اول: كلیات پژوهش                                                                                   

1-1- مقدمه                                                                                   2

1-2- بیان مساله                                                                              5

1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش                                                             7

1-4- اهداف پژوهش0                                                                        9

1-5-تعریف اصطلاحات كلیدی 11                                                        10

1-6-سؤالات پژوهش                                                                        12

1-7-تعاریف عملیاتی                                                                        13

 

فصل دوم: مبانی نظری و تحقیقات پیشین

2-1- نظریه های كلاسیك مدیریت                                                         17

2-2- مبانی نظری مدیریت مشاركتی                                                       20

2-2-1- نظریه های مدیریت مشاركتی                                                     20

2-2-2- الگوهای مدیریت مشاركتی                                                        21

2-2-3- تعاریف مدیریت مشاركتی                                                         24

2-2-4- راهكارهای اجرایی مدیریت مشاركتی                                             25

2-3- مبانی نظری خلاقیت                                                                  26

2-3-1- نظریه های خلاقیت                                                                26

2-3-2- تعاریف خلاقیت و نوآوری                                                         29

2-3-3- فرآیند خلاقیت                                                                    30

2-3-4- موانع خلاقیت افراد                                                                31

2-3-5- وی‍ژگیها و خصوصیات افراد خلاق                                                 32

2-4- پیشینة تحقیق                                                                        33

2-4-1- تحقیقات خارجی و داخلی                                                        33

 

فصل سوم: روش تحقیق

3-1- مقدمه                                                                                   39

3-2-روش تحقیق                                                                            39

3-3- جامعه آماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه                                     39

3-4- ابزارهای پژوهش                                                                       40

3-4-1- مقیاس افتراق مفهومی مدیریت                                                   40

3-4-2- پرسشنامه خلاقیت دبیران                                                         43

3-5- شیوه جمع آوری اطلاعات                                                            45

3-6-روش های آماری                                                                          45

فصل چهارم: یافته های پژوهش

4-نتایج                                                                                        48

4-1-نتایج آمار توصیفی                                                                      48

4-2-نتایج آمار استنباطی                                                                   50

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1-بررسی نتایج                                                                            60

5-2-محدودیتها و مشكلات تحقیق                                                         68

5-3-پیشنهادهای كاربردی                                                                   69

5-4- پیشنهادهای پژوهشی                                                                  70

منابع فارسی                                                                                   71

منابع لاتین                                                                                    73

پیوستها

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

جدول شماره3- 1- جامعه و نمونه آماری                                                            40

جدول شماره3- 2- نتایج حاصل از (تحلیل گزینه)                                                  42

جدول شماره3- 3- ضریب آلفای كرونباخ ابعاد مقیاس افتراق مفهومی مدیریت                  43

جدول شماره3-4- نتایج حاصل از (تحلیل گزینه)                                                   44

جدول شماره 4-1- شاخصهای آمار توصیفی متغیرهای پیوسته تحقیق                           49

جدول شماره 4-2- شاخص های آمار توصیفی سطح تحصیلات                                   49

جدول شماره 4-3- فراوانی و درصد فراوانی جنسیت در سه سبک مدیریت                      50

جدول شماره 4-4- ضرایب همبستگی بین سبک های مدیریت  و خلاقیت دبیران              51

جدول شماره 4-5-1- ماتریس همبستگی بین مؤلفه‌های سبك مدیریت و خلاقیت دبیران     52

جدول شماره4-5- ضریب رگرسیون بین مولفه های مدیریت سنتی  و خلاقیت دبیران          52

جدول شماره 4-6- ضریب رگرسیون بین مولفه های مدیریت متعادل و خلاقیت دبیران                   54

جدول شماره 4-7- ضریب رگرسیون بین مولفه های مدیریت مشارکتی وخلاقیت دبیران       55

جدول شماره4-8- ضریب رگرسیون بین مولفه های مدیریت وخلاقیت دبیران                   56

جدول شماره 4-9- مقایسه تفاوت ضرایب همبستگی سبک های مدیریت  و خلاقیت دبیران   57

جدول شماره 4-10- تفاوت میانگین نمرات مدیریت دبیران زن و مرد                            58

فهرست نمودارها

 

عنوان                                                                                                                      صفحه

 

نمودار1- ویژگی‌ها و خصوصیات افراد خلاق                                                         32

 

چکیده

 

بررسی تاثیر سبکهای مدیریت (مشارکتی و سنتی) بر خلاقیت دبیران: مطالعه موردی دبیرستانهای شهر شیرازناحیه 1و2

 

هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی تاثیر سبكهای مدیریت (مشارکتی و سنتی) بر خلاقیت دبیران در مدارس متوسطه دولتی شهر شیراز بوده است.جامعه آماری961 نفرو گروه نمونه تحقیق شامل275 نفر از دبیران (زن129 و مرد146) مدارس متوسطه می با شد كه در سال تحصیلی89-88 مشغول كار بوده اند و با روش تصادفی سهمیه ای انتخاب گردیده اند. از دو ابزار، مقیاس افتراق مفهومی مدیریت و پرسشنامه خلاقیت دبیران برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد.پرسشنامه ازدبیران نواحی1و2ازنواحی چهارگانه شهرشیراز می باشد.روش تحقیق حاضرازنوع پیمایشی همبستگی است. روایی وپایایی ابزار ها با بهره گرفتن از روش تحلیل گزینه و آلفای كرونباخ بدست آمد. نتایج به دست آمده از پژوهش عبارتند از:

1- ضرایب همبستگی بین سبكهای مدیریت (سنتی، متعادل و مشاركتی) و خلاقیت نشان داد كه رابطه بین هر سه سبک مدیریت (سنتی، متعادل و مشارکتی) با خلاقیت دبیران مثبت و در سطح 01/ 0معنی دار است

2-ضرایب تعیین بدست آمده از رگرسیون بین سبكهای مدیریت (سنتی، متعادل و مشاركتی) و خلاقیت نشان می دهد سبك مدیریت مشاركتی نسبت به سایر سبكها (سنتی و متعادل)پیش بینی دقیق تری برای خلاقیت دبیران ارائه می دهد. وهمچنین رگرسیون بین سبك مدیریت  و خلاقیت نیز (55/0R2=) است.

3- تفاوت بین ضرایب همبستگی بدست آمده از سبك مدیریت مشاركتی و خلاقیت با سبك مدیریت سنتی و خلاقیت در سطح 01/0 معنی داراست.

4- بین سبک مدیریت مدیران زن و مرد تفاوت معنی داری در سطح 01/0 وجود دارد.

كلید واژه: سبكهای مدیریت، مشارکتی، سنتی، متعادل، خلاقیت

 

كلیات

1-1- مقدمه:  

خلاء و شكاف میان عصر سنگ تا عصر فضا را خلاقیت و ابتكار انسان پركرده است. انسان در تطور تاریخی خود همواره مدیون و مرهون ابداع و نوآوری خود بوده است.در عصر انفجار اطلاعات و توسعه سریع فناوری پرداختن به فرآیند خلاقیت و ارائه راهکارهای عملی برای رشد و آموزش آن امری ضروری و اجتناب ناپذیر برای ادامه حیات یک جامعه است. هرچند خلاقیت بالقوه در انسان به ودیعه نهاده شده است اما ظهور آن مستلزم پرورش و بکارگیری آن است. تورنس(1982) معتقد است انسان برای بقا نیازمند است که قدرت خلاقیت را پرورش و مورد استفاده قرار دهد )حسینی، 1385).

گسترش و سرعت تغییرات در سراسر جهان باعث شده که خلاقیت بیش از پیش اهمیت یابد، کشورها فقط با ابتکار و نوآوری می توانند خود را با شرایط جدید وفق داده و همگام با دگرگونیها به پیش روند. بدیهی است در دنیای پیچیده کنونی، سازمانهایی در رقابت با سایرین موفق ترند که بتوانند از فرصت های پیش رو به بهترین نحو استفاده کنند و این امر جز با افزایش خلاقیت و نوآوری امکان پذیر نیست.

امروزه شعار “نابودی در انتظار شماست مگر اینکه خلاق و نوآور باشید” در پیش روی مدیران همه سازمانها قرار دارد و سازمانهایی موفق هستند که دایماً افکار و اندیشه های جدید را در سازمان کاربردی کنند و این امر توسط مدیران و کارکنان خلاق امکان پذیر است (ساکی،1380).

توانایی مدیریت بر منطبق کردن و سازگار نمودن سازمان با شرایط جدید در محیط به ترتیبی که این شرایط و عوامل به نفع سازمان عمل کند و نه به ضرر آن بستگی به شیوه مدیریت و یافتن راه های جدید ابتکار دارد، در شرایط متغیر و متحول، تنها ادامه راه گذشته براساس تجربه های گذشته کافی نخواهد بود و دوام و حیات سازمان بر فکر و عقیده تازه و خلاق نیاز خواهد داشت. در واقع، قوه خلاقه موجود در یک سازمان یکی از با ارزشترین سرمایه ­های آن سازمان است که توسط مدیریت سازمان بارور می شود(عالی، 1379).

لوازم مدیریت مشاركتی: برای پیاده كردن نظام مدیریت مشاركتی در سازمانهای آموزشی باید قبلا مقدمات كار و زمینة اجرا مهیا گردد. جهت نیل به این مقصود توجه به عوامل زیر ضروری است:

 

 

1- گرایش به عدم تمركز[1]:

گرایش فلسفه، اهداف وفعالیتهای سازمان های آموزشی از تمركز بسوی عدم تمركز موجب تفویض اختیار بیشتر به زیردستان خواهد بود و مشاركت آنها را در تصمیم­ گیری­ ها بیشتر خواهد كرد. توجه به نیازها، شرایط و امكانات اجرایی، امكان تبادل نظر از بالا به پایین یا ارتباط متقابل مدیران و برنامه ریزان و مجریان، توجه به تفاوتهای فردی كاركنان، توجه به خلاقیت­ها، ابتكارات وآزادی عمل و توجه به تصمیم گیری دررده های پایین از ویژگیهای مثبت گرایش به عدم تمركز در نظام مدیریت مشاركتی است.

 

2- كاهش بوروكراسی [2]

بوروكراسی به خاطر ویژگی های ذاتی خود نمی تواند به مشاركت كاركنان و برخورد خلاقیت ها و ابتكارات آنها میدان دهد و در بسیاری از موارد كیفیت را فدای كمیت می‌سازد، تمركز ذاتی بوروكراسی خود دلیل قانع كننده ای براین ادعا می باشد. علاوه بر این كاهش بوروكراسی در سازمانهای آموزشی زمینة مشاركت را تسهیل می‌كند و این خود تحولی دیگر در استقرار مدیریت مشاركتی است.

 

 

– ثبات مدیریت:

از آنجا كه در نظام مدیریت مشاركتی اثربخشی وكیفیت مورد انتظار است و تحقق این امر منوط به برنامه ریزی های دراز مدت می‌باشد، ثبات مدیریت عامل تعیین كننده ای در این زمینه خواهد بود. تغییر مدیران سازمانهای آموزشی در جریان نوسانات سیاسی جامعه ضربة جبران ناپذیری بر پیكرة سازمان وكیفیت فعالیتهای آن وارد می‌آورد. این تغییرات توجه مدیران را به اهداف و برنامه ­ریزی­های كوتاه مدت و كمی سوق می‌دهد و از میزان مشاركت می‌كاهد.

 

4- آموزش نیروی انسانی

برنامه ­ریزی آموزش برای ارتقای سطح علمی نیروی انسانی سازمانهای آموزشی به صورت مستمر موجب آشنایی با تحقیقات جدید، روش­های نو در زمینة انجام كار و… خواهد شد و تحقق نظام مدیریت مشاركتی را تسهیل خواهد كرد.

 

5- تغییر وتحول در ساختار اداری و آموزشی

ساختار و تشكیلات نظام آموزشی ما گرایش به تمركز دارد و طبیعی است كه مناسب نظام مدیریت مشاركتی نیست. بنابراین ضروری است كه علاوه بر تغییر و تحول در ساختار اداری و آموزشی، قوانین و آیین­نامه­های آموزشی نیز متناسب با مدیریت مشاركتی تغییر یابند (تصدیقی، 1380).

در پژوهش حاضر به بررسی تاثیر سبک های مدیریت (مشارکتی و سنتی) بر خلاقیت دبیران  دبیرستانهای شهر شیراز(ناحیه1و2) پرداخته شده است.

سبک مدیریت مشارکتی شامل پنج جزء اساسی به شرح زیرمی باشد: (تصمیم گیری[3]‏، ارتباطات[4]، رهبری[5]، ساختار[6]و كنترل[7]) سبک مدیریت سنتی نیز شامل عوامل فوق می‌باشد با این تفاوت که سبک مدیریت مشارکتی سبکی است که امتیازات بالاتری را در مقیاس مدیریت که این عوامل را می‌سنجد، کسب می‌كند. در این تحقیق به بررسی رابطه سبکهای مدیریت (مشارکتی، متعادل و سنتی) و خلاقیت دبیران پرداخته می شود همچنین تاثیر سبک­های مدیریت (مشارکتی،متعادل و سنتی) بر خلاقیت سنجیده می‌شود سپس تفاوت ضرایب همبستگی سبک مدیریت مشارکتی و خلاقیت با سبک مدیریت سنتی و خلاقیت دبیران بررسی می‌شود و در پایان تفاوت سبک مدیریت مدیران زن و مرد بررسی می شود.

[1]-Decentralization

[2]-Bureaucracy

[3]-Decision making

[4]-Communication

[5]-Leadership

[6]-Structure

[7] – Control

 

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

 با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است