دکتر بهروز سبحانی
استادمشاور:
دکتر برومند صلاحی
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب:
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………2
1-2- بیان مسئله ……………………………………………………………………………………………………3
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق ……………………………………………………………………………….5
1-4- اهداف تحقیق ……………………………………………………………………………………………..6
1- 5- سوالات تحقیق ………………………………………………………………………………………6
1- 6-پیشینه ………………………………………………………………………………………………………6
فصل دوم: مبانی نظری تحقیق
2-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………….11
2-2- اقلیم آسایش …………………………………………………………………………………………..12
2-3- اقلیم شناسی توریستی…………………………………………………………………………..12
2 -4- آب و هوا و توریسم ………………………………………………………………………………12
2 -5- توریسم فصلی …………………………………………………………………………………..13
2 -5- 1 توریسم تابستانی ……………………………………………………………………………..14
2 -5- 2 توریسم زمستانی …………………………………………………………………………….14
2 -6- دریاچه ارومیه……………………………………………………………………………………15
2 -6- 1- منابع تغذیه آب دریاچه ارومیه …………………………………………………………16
2 -6- 2- ویژگیهای اقلیمی دریاچه ارومیه ……………………………………………………..18
2 -6- 3- ویژگیهای محیط طبیعی دریاچه ارومیه ………………………………………….19
2 -6- 4- محیط انسانی و ساختارهای مدیریتی دریاچه ارومیه ………………………….19
2 -7- ارزشهای دریاچه ارومیه …………………………………………………………………….20
2 -7-1-کارکردهای مهم دریاچه ارومیه …………………………………………………………..20
2 -7-2-خدمات مهم دریاچه ارومیه……………………………………………………………….21
2-7-3- فراوردههای مهم دریاچه ارومیه……………………………………………………………..21
2-8- تهدیدات دریاچه ارومیه………………………………………………………………………….21
2-9- موقعیت جغرافیایی منطقه مورد مطالعه……………………………………………………22
فصل سوم: مواد و روش پژوهش
3- 1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………26
3- 2- داده های مورد استفاده ………………………………………………………………………..26
4 – 3- شاخص اقلیم آسایش گردشگری (TCI) …………………………………………………..27
4 – 4- نحوه محاسبه شاخص اقلیم آسایش گردشگری…………………………………………30
4 – 5- روشSWOT…………………………………………………………………………………
4-6- استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی…………………………………………………..32
4 -6-1- ورود اطلاعات به محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی …………………………..33
4 -6- 2- ورود داده ها …………………………………………………………………………………33
4 – 6- 3- تحلیل داده ها …………………………………………………………………………….33
4 – 7- جمع بندی ………………………………………………………………………………………..34
فصل چهارم: یافته های پژوهش
4- 1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………36
4- 2- محاسبه آسایش حرارتی …………………………………………………………………….36
4- 2- 1- محاسبه شاخص آسایش روزانه(CID) ……………………………………………….37
4- 2- 2- محاسبه شاخص آسایش شبانه روزی(CIA) ……………………………………….38
4- 3- محاسبه پارامتر بارش ………………………………………………………………………39
4- 4- محاسبه پارامتر مقدار ساعات آفتابی …………………………………………………41
4- 5- محاسبه پارامتر باد ……………………………………………………………………..42
4-6- محاسبه مقدار عددی شاخص اقلیم آسایش گردشگری (TCI)……………………..45
4-7- فرایند تکنیک SWOT ……………………………………………………………………..
4-8- بررسی قابلیت ها و تنگناهای گردشگری دریاچه ارومیه ………………………….48
4- 8- 1- عوامل داخلی و خارجی موثر بر گردشگری دریاچه ارومیه ……………….48
4- 8- 2- تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید …………………………………….52
4- 8- 3- نحوه درجه بندی عوامل داخلی و خارجی ………………………………………..53
4- 9- جمع بندی ……………………………………………………………………………….56
فصل پنجم: نتایج پژوهش و پیشنهادات
5- 1- مقدمه ………………………………………………………………………………………..62
5-2- ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه آوریل …………………..62
5-3- ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه می …………………..63
5-4- ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه ژوئن ……………………64
5-5- ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه جولای…………………65
5-6- ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه اگوست……………………66
5- 7- ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه سپتامبر……………….67
5-8- ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه اکتبر……………………..68
5-9- ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه نوامبر …………………….69
5-10- ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه دسامبر………………….70
5-11- ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه ژانویه………………….71
5-12- ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه فوریه…………………72
5-13- ارزیابی وضعیت اقلیم توریستی دریاچه ارومیه در ماه مارس…………………..74
5-14- بحث و نتیجه گیری ……………………………………………………………………….75
5-15- ارائه راهبردها و راهکارهای توسعه گردشگری دریاچه ارومیه ……………………75
5-15- 1- راهبردهای رقابتی- تهاجمی ………………………………………………………….76
5- 15- 2- راهبردهای تنوع ………………………………………………………………………..76
5- 15- 3- راهبردهای بازنگری ……………………………………………………………………76
5-15- 4- راهبردهای تدافعی ……………………………………………………………………..76
5-16- پیشنهادات …………………………………………………………………………………..77
5-17- فهرست منابع و ماخذ ……………………………………………………………………….78
چکیده:
پارک ملی دریاچه ارومیه پس از مرداب انزلی از جالبترین و زیباترین زیستگاههای طبیعی جانوران در ایران بهشمار میرود. دریاچه ارومیه به علت داشتن مزایای طبیعی و مواهب خدادادی میتواند یکی از عوامل مهم جلب گردشگران اعم از داخلی و خارجی گشته و در صورت توجه مسئولان و سرمایه گذاری بخش خصوصی در ایجاد عوامل جلب توریست، میتواند یکی از منابع مهمدر رشد اقتصادی این منطقه شود. بنابراین هدف از این تحقیق بررسی تأثیر عناصر اقلیمی در گردشگری منطقه میباشد، در این پژوهش به منظور مطالعه و شناخت توانمندیهایگردشگری منطقه از 7 پارامتر اقلیمی، شامل حداقل و حداکثر رطوبت نسبی، بارش، حدافل و حداکثر ماهانه دمای روزانه، سرعت باد و ساعات آفتابی از سال 1995 تا 2010 استفاده شده است و نقاط ضعف، قوت، تهدید و فرصتهای آن را با مدل راهبردی SWOT تحلیل شده و با استفاده ازمدل TCI، تقویم گردشگری دریاچه ارومیه برای جذب توریسم تهیه گردید. نتایج حاصل از این پژوهشنشان میدهد که منطقه مورد مطالعه دارای پتانسیل بالای گردشگری بوده، ولی تهدیدهایی نیز در منطقهمورد مطالعه وجود دارد. که با این پتانسیلهای بالای جذب گردشگر رقابت می کند. همچنین نتایج مدل TCI نشان می دهد که از لحاظ آسایش اقلیمی مرداد ماه برای گردشگری عالی و ایدهآل، تیر ماه عالی، آذر ماه ناچیز و حاشیهای، آبان و دی ماه ناچیز-حاشیهای و قابل قبول و بقیه ماههای سال در شرایط خوب و خیلی خوب و عالی را برای گردشگری دارند.
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1- مقدمه
صنعت توریسم به عنوان یکی از مهمترین صنایع برای رشد اقتصادی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه می باشد) فونت و اهجم[1]، 1999: 63(. در حال حاضر، بسیاری از کشورها منافع اقتصادی و اجتماعی خود را از توریسم دریافت می کنند و درآمدهای توریسم را برای توسعة زیرساخت های خود به کار میبرند(اکلس و کاستا[2]، 1996: 44(.از بین عوامل تأثیر گذار بر این صنعت توریسم میتوان به شرایط جوی و اقلیمی اشاره کرد. به طوری که امروزی مطالعة این تأثیرات، شاخة جدیدی از علم، تحت عنوان زیست اقلیم شناسی انسانی یا زیست هواشناسی انسانی را به وجود آورده است (محمودی،44:1387). مطالعة ویژگی های اقلیمی و تفاوتها و تنوعات زمانی و مکانی حاکم بر آنها و رابطة آن ها با فعالیت های انسانی، روش هایی را در راستای تجزیه و تحلیل شرایط محیطی در چارچوب برنامه ریزی گردشگری ارائه می دهد (تولایی،24:1386). زیرا یكی از اطلاعات مورد نیاز توریستها برای سفر شرایط اقلیمی مقصد میباشد و اكثر توریستها برای انتخاب مقصد توریستی، ملاحظات اقلیمی را مورد توجه قرار میدهند. برای ارزیابی تأثیر عناصر اقلیمی بر روی شرایط آسایش
حرارتی انسان، نیاز است كه از شاخصهای آسایش انسانی استفاده گردد (فرج زاده و احمدآبادی،1:1388). منظور از شرایط آسایش انسان یا منطقة آسایش مجموعه شرایطی است که از نظر حرارتی و رطوبتی، حداقل 80 درصد از افرادی که به صورت تصادفی، انتخاب و در آن شرایط قرار داده می شوند قضاوت ذهنی حالت آسایش را داشته باشند (کسمایی،50:1372). گسترش صنعت گردشگری درمکانهایی که پتانسیل بالقوه جذب گردشگررادارندمیتواندبه عنوان ابزازی کار آمددرجهت رشدوتوسعه همه جانبه جوامع میزبان به کارگرفته شود. وجود جاذبه به عنوان یک عنصر لازم و نه کافی درجهت رشد و توسعه صنعت گردشگری محسوب میشود، زیرا توسعه صنعت گردشگری درهرمنطقهای نیازمند شناسایی دقیق محدوده،شناخت نوع آب وهوا وارائه خدمات وتسهیلات موردنیازگردشگران ونیزمعرفی درجهت جذب گردشگران میباشد.رشدوگسترش گردشگری منافع زیاد ومتعددی برای جوامع میزبان به همراه دارد که یکی از آنها منافع اقتصادی است. گردشگری ازمهمترین منافع انسانی قرن معاصراست که همراه بابه وجود آوردنتغییرات شگرف درسیمایزمین،اوضاعسیاسی،اقتصادی،فرهنگی،منشوروشزندگیانسانهارادگرگونمیسازد (محلاتی، 1380: 13).دریاچهارومیه، دریاجهای وسیع و با شوری زیاد است که در شمال غربی ایران و در بین استانهای آذربایجان غربی و شرقی واقع شده است. این دریاچه در پایین نقطه آبریز بستهای با مساحت تقریبی 52000 کیلومتر مربع، که قسمتهایی از آن در استان کردستان واقع شده است، قرار دارد. دریاچه ارومیه یک پارک ملی و یکی از بزرگترین سایتهای موجود در ایران است که به عموان ذخیرهگاه زیستکره یونسکو، به عنوان یک مرکز بکر طبیعی و منطقه جاذب گردشگری معرفی شده است که بیشتر به دلیلی وجود جاذبههای طبیعی بکر و دست نخورده و وجود تعداد زیادی تالابهای اقماری آب شیرین و لب شور در اطراف این دریاچه است که بسیاری از آنها از لحاظ تنوع زیستی از اهمیت جهانی برخوردارند (برنامه مدیریت جامع دریاچه ارومیه، 1388: 13). با توجه به مطالب ذکر شده میتوان، با برنامهریزی دقیق به شناسایی دقیق شرایط مناسب برای جذب گردشگر از لحاظ (شرایط اکولوژیکی و آسایش حرارتی) در دریاچه ارومیه پرداخت. هدف کلی این پژوهش بررسی عوامل اقلیمی موثر در گردشگری دریاچه ارومیه با استفاده ازشاخصهایTCIوSWOTبوده، که در ضمن آن به بررسی و تحلیل عوامل ارتباطی پدیده های طبیعی و انسانی جاذب گردشگر درمنطقه مورد مطالعه نیز خواهیم پرداخت.
2-1- بیان مسئله
اصولا در توسعه اقتصادی در هر کشوری نیازمند سرمایهگذاری در بخشها و فعالیتهای مختلف اقتصادی آن کشور است و بدون سرمایهگذاری در طرحهای زیربنایی و روبنایی نمیتوان انتظار گسترش اشتغال، تولید و رفاه اقتصادی را داشت. سرمایهگذاری در زیر ساختهای توریسم و استفاده از توانهای بالقوه منطقهای به منظور جذب توریست یکی از راههای مناسب برای توسعه اقتصادی است (ابراهیم زاده و آقاسی زاده،108:1388). در عصر حاضر گردشگری به عنوان یکی از عوامل موثر در گسترش روابط بین ملتها به شمار میرود، اما توسعه آن نیازمند امکانات ویژهای از قبیل آب و هوا، آثار تاریخی و فرهنگی، جاذبههای طبیعی، آداب و سنن، زیرساختها و امکانات است. کشورها با درک این مهم شروع به فراهم نمودن امکانات و تجهیزات مناسب به منظور جذب گردشگری میباشند. با افزایش جمعیت و رشد فزاینده شهرها از یک سو و پیشرفتهای چشمگیر اخیر در شبکه حمل ونقل و تکنولوژی و سایر عناصر زندگی بشر از سوی دیگر هر روز که میگذرد انگیزههای نیاز به مسافرت و سفرهای گردشگری نیز افزایش مییابد. از اواخر دهه 1960 میلادی ، صنعت گردشگری در ابعاد جهانیاش رشد قابل ملاحظهای داشته است، چنان که در سال 2006 میلادی تعداد گردشگران بین المللی به 808 میلیون نفر رسیده است و پیشبینی میشود که طی دهه 2020 میلادی توریسم، صنعت شماره یک جهان محسوب گردد ( مسیحائی ،114:1389). ایران جزء ده کشور اول دارای پتانسیل صنعت توریسم میباشد، درآمد حاصل از صنعت توریسم بطور بالقوه میتواند جایگزین صنعت نفت در ایران گردد. این وضعیت با ذکر مطالعات سنتی تا روشهای نوین و فناوری اطلاعات در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته است. اهمیت موضوع به قدری روشن و شفاف است که در دنیای فناوری، بیشتر سایتهای اینترنتی استانها و بویژه سایتهای معروف ایران جهت معرفی قابلیتهای محلی، منطقهای، ملی و بین المللی به آثار باستانی و گردشگری توجه خاصی دارند و حتی در تبلیغات محلی چه در سطح محلی و چه در سطح ملی و بین المللی، اشارهای به قابلیتهای توریستی و باستانی مینمایند. قابلیتها، محدودیتها، فرصتها و تهدیدهای گردشگری میبایست با توجه به رویکردهای نوین و برنامههای کلان و خرد کشور تبیین گردند( کیانی،1389 :2).دریاچه ارومیه بزرگترین آبگیر دایمی آسیای غربی است که در شمالغرب ایران واقع شده است و بیستمین دریاچه بزرگ جهان و دومین دریاچه فوق شور دنیا میباشد مساحت آن به طور متوسط 5100 کیلومترمربع برآورد میشود، این دریاچه یکی از مهمترین زیستگاههای طبیعی در منطقه میباشد و به دلایل منحصربهفردی توسط سازمان یونسکو(1976) به عنوان پارک ملی شناخته شده است(رسولی و جهانبخش 1387). این دریاچه با برنامهریزی صحیح میتواند بعنوان قطب