استاد راهنما:
دکتر علیرضا عبدپور
استاد مشاور:
دکتر فرشاد کیوانبهجو
زمستان 1393
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
استان آذربایجان شرقی از مناطق باغی و زراعی حاصلخیز کشور است و یکی از استانهای مهم تولید کننده انگور در ایران میباشد. این استان از نظر سطح زیر کشت در رده چهارم کشور و از نظر تولید در رتبه سوم کشور قرار دارد. سطح زیر کشت انگور در استان آذربایجان شرقی 23759 هکتار بوده که 1319 هکتار نهال و 22440 هکتار بارور میباشد. متوسط تولید محصول 16.1 تن در هکتار میباشد و کل تولید استان 399603 تن برآورد گردیده است. شهرستانهای عمده تولید کننده انگور در استان به ترتیب شهرستانهای ملکان، بناب و مراغه میباشد (صمدی، 1389).
ملکان با داشتن 49 هزار هکتار اراضی باغی و زراعی یکی از مراکز مهم کشاورزی در استان آذربایجان شرقی است که شامل 11200 هکتار اراضی باغی و 37800 هکتار اراضی زراعی میباشد و مقام اول تولید انگور را در استان دارد. انگور عمده محصول باغی در ملکان است به طوری که این شهرستان 65 درصد تولید استان و 7.2 درصد تولید کشوری انگور را به خود اختصاص داده است. همه ساله از 14700 هکتار تاکستان این شهرستان 215 هزار تن انگور تولید میشود که رقم عمده آن سلطانی یا کشمش بیدانه سفید از ارقام غالب تولیدی در این شهرستان میباشد که به صورت کشمش کالیفرنیایی، تیزآبی، آفتابی، پلوئی، آجیلی سبز، آب قوره، سرکه و شیره انگور فراوری میشود و به دلیل مرغوبیت و کیفیت بالای کشمش کالیفرنی و تیزآبی، ازاقلام صادراتی منطقه به کشورهای خاورمیانه اروپا و کشورهای آفریقای شمالی میباشند (رحمانی، 1389).
توسعه بخش کشاورزی و افزایش بهرهوری منابع این بخش نیازمند افزایش دائمی سطح دانش و مهارت مدیران واحدهای بهرهبرداری و تولیدکنندگان کشاورزی است. کشاورز، بدون آشنایی و پذیرش شیوههای نوین و بدون برخورداری از یک مدیریت منطقی نمیتواند با موفقیت به فعالیت اقتصادی بپردازد (یعقوبی، 1388). مدیریت جزء پنهان تولید است و به مرور تأثیر فزایندهای بر آن خواهد گذاشت و علاوه بر سه عامل نیروی کار، سرمایه و زمین، مدیریت به عنوان عامل چهارم تولید بر سه عامل اولیه اثر گذاشته و در موفقیت هر کار اقتصادی از جمله فعالیتهای کشاورزی نقش دارد که اثر آن به صورت اختلاف عملکرد اقتصادی و کارایی بین کشاورزان بروز میکند (حمیدی،2005). اختلاف عملکرد اقتصادی موجود بین تولیدکنندگان درشرایطی که واحدهای تولیدی از منابع یکسانی استفاده مینمایند را میتوان به عواملی چون مهارتهای مدیریتی کشاورزان دانست.
روشهای مختلف مدیریتی بنا به شرایط متفاوت از لحاط ساختاری و همچنین عملیاتهای مختلف به مهارتهای خاص خود نیاز دارد و بنابراین عوامل متفاوتی بر میزان عملکرد اقتصادی در روشهای مختلف مدیریتی تولید تأثیرگذار خواهند بود. عواملی چون عوامل اقتصادی، اجتماعی، فنی ،محیطی و و همچنین مهارتهای مدیریتی چون مهارت فنی،ادراکی، انسانی کشاورزان بر انتخاب و یا عدم انتخاب روشهای مدیریتی توسط کشاورزان در منطقه تأثیر میگذارد. در صورت ضعف چنین عواملی کشاورز با افزایش هزینههای تولید، کاهش تولید در واحد سطح و کاهش کیفیت محصول تولیدی، کاهش سودآوری در واحدهای تولیدی مواجه خواهد بود و در نتیجه این عوامل، کشاورز را از داشتن عملکرد اقتصادی بالا باز میدارد و این امر، موجب عدم پذیرش این روش مدیریتی توسط کشاورزان میگردد. بنابراین در این تحقیق به بررسی عوامل مؤثر بر عملکرد اقتصادی در دو روش مدیریتی، روسیمی و سنتی پرداخته خواهد شد که این مهم میتواند منجر به کاهش اختلاف عملکردی در بین واحدهای کشاورزی گردد.
تعداد صفحه : 118
قیمت : 14700تومان
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چكیده:
انگور یکی از محصولات ارزآور در کشور است در توسعه صادرات غیرنفتی از اهمیت ویژهای برخوردار است استان آذربایجان شرقی یکی از استانهای مهم تولید کننده انگور در ایران میباشد. انگور عمده محصول باغی در ملکان است این تحقیق به بررسی عوامل مؤثر برعملکرد اقتصادی روشهای مختلف مدیریتی( روش روسیمی و سنتی) در تولید انگور شهرستان ملکان استان آذربایجان شرقی پرداخته است. این تحقیق از نوع کاربردی و در حوزه مطالعات میدانی پیمایشی و از نوع علی- مقایسهای به شمار میرود. جامعه آماری این تحقیق را انگورکاران شهرستان ملکان تشکیل میدهد. گردآوری دادهها و اطلاعات مورد نیاز از طریق مصاحبه حضوری و تکمیل پرسشنامه برای سال زراعی 1392-1391 که بهرهبرداران روسیمی به روش سر شماری که 30 تعداد نمونه بودند و برای بهرهبرداران سنتی به روش نمونهگیری که حجم نمونه به وسیله فرمول کوکران 101 نمونه تعیین گردید، صورت گرفت که بطور کلی 131 پرسشنامه جمع آوری گردید. در تحقیق حاضر به بررسی ویژگیهای اجتماعی ساختاری و عملکرد اقتصادی واحدهای تولید کننده انگور در دو رویکرد روسیمی و سنتی پرداخته شده است سپس با استفاده از آزمونهای آماری به بررسی تفاوتهای ویژگیهای اجتماعی، اقتصادی، محیطی و فنی در دو رویکرد پرداخته شد نتایج نشان داد که بین بهرهبرداران دو رویکرد روسیمی و سنتی از لحاظ تحصیلات، میزان درآمد غیر کشاورزی و سودناخالص تولید انگور و تجربه کشاورزی، تجربه انگورکاری مدت کار کشاورز و مدت کار خانواده و هزینههای متغیر، میزان استفاده از کودآلی و میزان استفاده از سموم کشاورزی، تعداد قطعات باغ، دفعات آبیاری، انجام فرآوری، نوع فرآوری و همچنین سن باغ، نحوه انجام سمپاشی اختلاف معنیداری داشتند و نیز رویکرد روسیمی مهارت فنی و مهارت انسانی رتبه بالاتری نسبت به رویکرد سنتی دارد ولی از لحاظ مهارت ادراکی رویکرد سنتی رتبه بالاتری نسبت به رویکرد روسیمی داشت و نیز از لحاظ مهارتهای مدیریتی کل رویکرد روسیمی رتبه بالاتری نسبت به رویکرد سنتی دارد و از لحاظ عوامل اقتصادی ارزش تولید ناخالص و عملکرد اقتصادی( سود ناخالص) رویکرد روسیمی رتبه بالاتری نسبت به رویکرد سنتی دارد که نشانگر رابطه مثبت و همسویی بین مهارتهای مدیریتی و عوامل اقتصادی تولید میباشد که جهت رتبه بندی و مقایسه مهارتهای مدیریتی و عوامل اقتصادی( ارزش تولید ناخالص، سود ناخالص) از تکنیک topsis استفاده گردید.
كلید واژهها: انگور، مهارتهای مدیریتی، عملکرد اقتصادی، رویکرد روسیمی و سنتی، شهرستان ملکان
فهرست مطالب
شماره و عنوان مطالب
صفحه
فصل اول: کلیات پژوهش
1-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2
1-2- بیان مسآله …………………………………………………………………………………………………………………………………………………2
1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………….5
1-4- سژالات اصلی پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………….7
1-5- اهداف پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………. ..8
1-6- بررسی مطالعات انجام شده……………………………………………………………………………………………………………………………8
1-7- محدودهی پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………………15
فصل دوم: مبانی پژوهش
2-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………17
2-2- خصوصیات گیاهشناسی………………………………………………………………………………………………………………………………..17
2-3- ترکیب شیمیایی انگور و فرآوردههای آن…………………………………………………………………………………………………………17
2-3- 1-مواد موجود در دم خوشه…………………………………………………………………………………………………………………………18
2-3-2- مواد موجود درگوشت داخل حبه یا پالپ انگور…………………………………………………………………………………………….18
2-3-3- مواد موجود در هر صد گرم حبه انگور……………………………………………………………………………………………………..18
2-3-4- مواد موجود در پوست حبهها …………………………………………………………………………………………………………………19
2-4-خواص درمانی انگور………………………………………………………………………………………………………………………………….19
2-4-1-خواص درمانی هسته انگور…………………………………………………………………………………………………………………….19
2-5-ارزش غذایی انگورو فراوردههای انگور………………………………………………………………………………………………………..19
2-6-تاریخچه کشت و پرورش انگور در ایران و جهان………………………………………………………………………………………..20
شماره و عنوان مطالب
صفحه
ادامه فهرست مطالب
2-7- عناصر غذایی مورد نیاز انگور………………………………………………………………………………………………………………………21
2-8-نکاتی مهم در مورد کشت انگور ……………………………………………………………………………………………………………….21
2-9- نکات مهم در مورد برداشت انگور………………………………………………………………………………………………………………22
2-10-ارقام انگور………………………………………………………………………………………………………………………………………………22
2-10-1- ارقام انگور در دنیا …………………………………………………………………………………………………………………………….22
2-10-2-ارقام انگور در ایران…………………………………………………………………………………………………………………………….23
2-10-3-ارقام انگورمورد کشت دراستان آذربایجان شرقی …………………………………………………………………………………..23
2-10-4- ارقام مورد کشت در ملکان…………………………………………………………………………………………………………………24
2-11-سطح زیر کشت و میزان تولید………………………………………………………………………………………………………………….24
2-11-1-سطح زیر کشت و میزان تولید انگور در دنیا…………………………………………………………………………………………..24
2-11-2-سطح زیر کشت و میزان تولید انگور درایران ………………………………………………………………………………………..24
2-11-3-سطح زیر کشت و میزان تولید انگور درمنطقه ………………………………………………………………………………………25
2-12-تعریف مدیریت ………………………………………………………………………………………………………………………………………25
2-13-اهمیت مدیریت……………………………………………………………………………………………………………………………………….25
2-14- وظایف مدیریت……………………………………………………………………………………………………………………………………..26
2-14-1- طرح ریزی………………………………………………………………………………………………………………………………………..26
2-14-2- سازماندهی………………………………………………………………………………………………………………………………………..27
2-14-3- هدایت………………………………………………………………………………………………………………………………………………27
2-14-4- کنترل………………………………………………………………………………………………………………………………………………27
2-15-مهارتهای لازم مدیریتی……………………………………………………………………………………………………………………….27
2-15-1-مهارتهای فنی…………………………………………………………………………………………………………………………………28
ادامه فهرست مطالب
2-15-2- مهارتهای انسانی…………………………………………………………………………………………………………………………..28
شماره و عنوان مطالب
صفحه
2-15-3- مهارتهای ادراکی…………………………………………………………………………………………………………………………..28
2-16- تعریف روشهای مختلف مدیریتی………………………………………………………………………………………………………..28
2-16-1- تعریف و تاریخچه روش کشت سنتی…………………………………………………………………………………………………29
2-16-2- تعریف و تاریخچه روش کشت روسیمی…………………………………………………………………………………………….29
2-17- تعریف مدیریت واحدهای کشاورزی……………………………………………………………………………………………………….29
2-18- تاریخچه مدیریت کشاورزی…………………………………………………………………………………………………………………30
2-19- هدفهای مدیریت کشاورزی………………………………………………………………………………………………………………..30
فصل سوم: مواد و روش پژوهش
3-1- مقدمه……. ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 32
3-2- توصیف منطقه مورد مطالعه…………………………………………………………………………………………………………………..32.
3-3- روش و نوع تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………….33
3-4- جامعه، نمونه و روش نمونهگیری…………………………………………………………………………………………………………..33
3-5-ابزار تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………34
3-5-1-روایی پرسشنامه………………………………………………………………………………………………………………………………35
3-5-2-پایایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………………………………..35
3-6- متغیرهای مورد استفاده در تحقیق …………………………………………………………………………………………………………36
3-6-1- متغیرهای مربوط به متغیرگروهبندی و وابسته…………………………………………………………………………………….36
3-6-2-متغیرهای مربوط به مهارتهای مدیریتی……………………………………………………………………………………………37
3-7- فرضیههای تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………38
3-8-روشهای تجزیه و تحلیل دادهها.. ………………………………………………………………………………………………………..38
3-9-تکنیک تاپسیس…………………………………………………………………………………………………………………………………….39
3-10- تکنیک آنتروپی شانون……………………………………………………………………………………………………………………….39
ادامه فهرست مطالب
شماره و عنوان مطالب صفحه
فصل چهارم: بجث و نتایج
4-1-مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….43
4-2- تحلیل توصیفی دادهها…………………………………………………………………………………………………………………………….43
4-2-1-تجزیه و تحلیل ویژگیهای اجتماعی ساختاری واحدهای تولید کننده انگور……………………………………………….43
4-2-2- بررسی عملکرد اقتصادی واحدهای تولید کننده انگور……………………………………………………………………………..44
4-3-بررسی ویژگیهای اجتماعی، اقتصادی، محیطی و فنی واحدهای کشاورزی……………………………………………………50
4-3-1- تعیین نرمال بودن متغیرهای اجتماعی، اقتصادی، محیطی و فنی کشاورزان……………………………………………….51
4-3-2- بررسی مقایسات میانگین بین متغیرهای دارای توزیع نرمال متغیرهای اجتماعی، اقتصادی و فنی و محیطی….52.
4-3-3- بررسی مقایسات میانگین بین متغیرهای دارای توزیع غیر نرمال متغیرهای اجتماعی- اقتصادی…………………53.
4-3-4- بررسی مقایسات میانگین بین متغیرهای دارای توزیع غیر نرمال متغیرهای فنی و محیطی…………………………..54
4-4- نتایج تحلیل تشخیصی ویژگیهای اجتماعی، اقتصادی، محیطی و فنی…………………………………………………………..55
4-5-بررسی و مقایسه بر اساس مهارتهای مدیریتی……………………………………………………………………………………………..56
4-5-1-تجزیه تحلیل دو گروه سنتی و روسیمی از لحاظ مهارت فنی………………………………………………………………………58
4-5-2-تجزیه تحلیل دو گروه سنتی و روسیمی از لحاظ مهارتهای ادراکی……………………………………………………………58
4-5-3-تجزیه تحلیل دو گروه سنتی و روسیمی از لحاظ مهارتهای انسانی…………………………………………………………….59
4-6- تجزیه تحلیل دو گروه سنتی و روسیمی از لحاظ مهارتهای مدیریتی( انسانی، ادراکی و فنی)…………………….…..61
4-7-تجزیه تحلیل دو گروه سنتی و روسیمی از لحاظ عوامل اقتصادی تولید انگور…………………………………………………….62
4-8- تجزیه تحلیل دو گروه سنتی و روسیمی از لحاظ عملکرد اقتصادی(سود خالص) تولید انگور/ کشمش…………………63
فصل پنجم: نتیجهگیری و بحث
5-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….64.
5-2- بررسی نتایج اهداف و فرضیههای تحقیق……………………………………………………………………………………………………..64
ادامه فهرست مطالب
شماره وعنوان مطالب صفحه
5-2-1-تحلیل نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل ویژگیهای اجتماعی ساختاری واحدهای تولیدکننده انگور……………………64
5-2-2- تحلیل نتایج حاصل از بررسی عملکرد اقتصادی واحدهای تولید کننده انگور در دو رویکرد سنتی و روسیمی……64
5-2-3- تحلیل نتایج حاصل از بررسی تفاوت ویژگیهای اجتماعی، اقتصادی، محیطی و فنی…………………………………..65.
5-3- تحلیل نتایج حاصل از بررسی و مقایسه مهارتهای مدیریتی و عملکرد اقتصادی بین دو رویکرد……………………….66
5-3-1- تحلیل نتایج حاصل از بررسی مهارتهای انسانی، فنی، ادراکی بین دو رویکرد روسیمی و سنتی……………………66
5-3-2-تجزیه تحلیل دو گروه سنتی و روسیمی از لحاظ کل مهارتهای مدیریتی( انسانی، ادراکی و فنی)………………….68
5 -3-3- تجزیه تحلیل دو گروه سنتی و روسیمی از لحاظ عوامل اقتصادی تولید انگور……………………………………………..68
5- 4- معایب و مزایای روش سنتی با توجه به نتایج بدست آمده از منابع و تحقیق حاضر………………………………………….68
5-5- مزایا و معایب روش روسیمی با توجه به نتایج بدست آمده از منابع و تحقیق حاضر…………………………………………..69
5-6- بررسی مشکلات و تنگناهای تحقیق به جهت رشد و توسعه واحدهای تولیدکننده انگور و یا عدم روند روسیمی شدن در تولید انگور………………………………………………………………………………………………………………………………………………………70
5-7-راهکارها و پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………………………………….71
فهرست منابع و مآخذ………………………………………………………………………………………………………………………………………………72
پیوستها……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….77
فهرست جدولها
شماره و عنوان جدول
صفحه
جدول 2-1: ارزش غذایی انگور در رقمهای انگور عسگری و انگور یاقوتی، انگور عسگری نارس( غوره) در یک صد گرم..20
جدول2-2: میزان مصرف عناصر در هکتار مورد نیاز انگور………………………………………………………………………………………….21
جدول3-1: وضیعت حجم نمونه در منطقه تحقیق…………………………………………………………………………………………………….36
جدول 3-2: متغیرهای گروهبندی و متغیرهای مستقل اجتماعی، اقتصادی و فنی، محیطی…………………………………………..40
جدول 3-3: متغیرهای مربوط به مهارتهای مدیریتی………………………………………………………………………………………………41
جدول4-1: متوسط ویژگیهای اجتماعی واحدهای تولید کننده انگور………………………………………………………………………….42
جدول4-2: متوسط سطح زیر کشت و سن باغات واحدهای تولید کننده انگور……………………………………………………………..43
ادامه فهرست جدولها
شماره و عنوان جدول صفحه
جدول 4-3: عملکرد(کیلوگرم/ هکتار) واحدهای تولید کننده انگور……………………………………………………………………………..43
جدول4-4: ارزیابی تولید انگور در واحدهای کشاورزی……………………………………………………………………………………………..46د
جدول4-6: متوسط قیمت و ارزش فروش انگور در واحد کشاورزی……………………………………………………………………………..46
جدول4-7: متوسط قیمت و ارزش فروش کشمش در واحد کشاورزی…………………………………………………………………………47
جدول4-8: ارزش تولید ناخالص انگور در واحدهای کشاورزی…………………………………………………………………………………….47
جدول4-9: ارزش تولید ناخالص کشمش در واحدهای کشاورزی……………………………………………………………………………….47
جدول 4-10: ارزش تولید ناخالص انگور/کشمش واحدهای کشاورزی…………………………………………………………………………48
جدول 4-11: هزینههای متغیر در واحدهای کشاورزی……………………………………………………………………………………………….49
جدول 4-12: سودناخالص تولید انگور/ کشمش در واحدهای کشاورزی………………………………………………………………………49
جدول 4-12- کل هزینههای ثابت در واحدهای کشاورزی……………………………………………………………………………………….49
جدول 4-14- تعیین سود خالص تولید انگور/ کشمش در واحد کشاورزی………………………………………………………………….50
جدول 4-15: نتایج آنالیز کلوموگروف–اسمیرنوف جهت تعیین متغیرهای نرمال محیطی و فنی……………………………………51
جدول 4-16: نتایج آزمون t مستقل با توجه به متغیرهای دارای توزیع نرمال…………………………………………………………….52
جدول 4-19: نتایج آزمون منویتنی یو با توجه به متغیرهای محیطی با توزیع غیر نرمال ………………………………………….53
جدول 4-20: نتایج آزمون منویتنی یو با توجه به متغیرهای فنی با توزیع غیر نرمال……………………………………………….54
جدول4-21: نتایج تحلیل تشخیصی ویژگیهای اجتماعی، اقتصادی، محیطی و فنی………………………………………………….55
جدول 4-22: لامبدای ویلک………………………………………………………………………………………………………………………………..56
جدول 4-23: تعیین رتبه شاخصهای مهارت فنی…………………………………………………………………………………………………..57
جدول 4-24: تعیین رتبه دو رویکرد سنتی و روسیمی از لحاظ مهارت فنی ……………………………………………………………….57
جدول 4-25: تعیین وزن و رتبه شاخصهای مهارت ادراکی در دو رویکرد سنتی و روسیمی………………………………………..58
جدول 4-26: تعیین رتبه دو رویکرد سنتی و روسیمی از لحاظ مهارت ادراکی……………………………………………………………..58
جدول 4-27: تعیین وزن و رتبه شاخصهای مهارتهای انسانی در دو رویکرد سنتی و روسیمی………………………………….60
جدول 4-28: تعیین رتبه دو رویکرد سنتی و روسیمی از لحاظ مهارت انسانی ……………………………………………………………60
ادامه فهرست جدولها
شماره و عنوان جدول صفحه
جدول 4-29: تعیین وزن و رتبه شاخصهای مهارتهای مدیریتی در دو گروه روسیمی و سنتی…………………………………..61
جدول4-30: تعیین رتبه دو رویکرد سنتی و روسیمی از لحاظ مهارت مدیریتی ……………………………………………………………61
جدول 4-31: تعیین وزن ورتبه شاخصهای عوامل اقتصادی تولید انگور در دو گروه روسیمی و سنتی……………………….. 62
جدول4-32: تعیین رتبه دو رویکرد سنتی و روسیمی از لحاظ عوامل اقتصادی تولید انگور……………………………………62
جدول4-33: تعیین وزن و رتبه شاخصهای عملکرد اقتصادی تولید انگور/ کشمش در دو رویکرد روسیمی و سنتی………..63.
جدول 4-34: تعیین رتبه دو رویکرد سنتی و روسیمی از لحاظ عملکرد اقتصادی تولید انگور/ کشمش…………………………….63
فهرست شکلها
شماره و عنوان شکلها صفحه
شکل 3-1: وضیعت جغرافیایی استان آذربایجان شرقی و شهرستان ملکان………………………………………………………………….32
نمودار4-1: مربوط به مهارت فنی در دو رویکرد روسیمی و سنتی………………………………………………………………………………8 5
نمودار4-2: نمودار مربوط به مهارتهای ادراکی در دو رویکرد روسیمی و سنتی…………………………………………………………..59
نمودار4-3: میزان مهارت انسانی در دو رویکرد روسیمی و سنتی………………………………………………………………………………..60
نمودار 4-4: میزان مهارتهای مدیریتی در دو رویکرد روسیمی و سنتی………………………………………………………………………61
نمودار 4-5: مقایسه عوامل اقتصادی در دو رویکرد روسیمی و سنتی…………………………………………………………………………..62
نمودار 4-6: مقایسه سودخالص تولید انگور/ کشمش در دو رویکرد روسیمی و سنتی…………………………………………………….63
مقدمه
اطلاعات و دادههای تاریخ سیاسی و اقتصادی جهان گویای این واقعیت است که بیثباتیهای اقتصادی، فقر، گرسنگی و به ویژه بیکاری از جمله عواملی هستند که امنیت، رفاه و آینده ملتها را تهدید میکنند. از این رو امنیت غذایی از اهداف دارای اولویت و مورد تایید کشورهای صنعتی و غیر صنعتی است. بخش کشاورزی زمانی میتواند نقشی در تحول و پیشرفت اقتصادی داشته باشد که شیوه جدید تولید در آن حاکم شده و از حالت بسته خارج و به اقتصادی مبتنی بر بازار تبدیل شود و برای ایجاد این تحول باید بهرهوری در بخش کشاورزی افزایش یابد (بینام، 1389).
درجه کاربری نسبتاً بالای بخش کشاورزی نسبت به بخشهای صنعت و معدن و توان اشتغالزایی، امکان کسب درآمد ارزی از طریق صادرات و همچنین صرفهجویی در مصارف ارزی در خصوص کاهش واردات محصولات کشاورزی از طریق افزایش تولیدات داخلی، استراژیک بودن برخی از محصولات این بخش، تأمین برخی دادههای مورد نیاز به ویژه برای بخشهای صنعت و خدمات و نیز بازاری برای ستاده سایر بخشها از جمله دلایل اهمیت بخش کشاورزی در اقتصاد ملی میباشند(طهرانچیان،1384).
بخش کشاورزی ایران یکی از مهمترین و تواناترین بخشهای اقتصادی کشور است و تامین کننده بیش از یک چهارم تولید ناخالص ملی، یک چهارم اشتغال، بیش از چهار پنجم نیازهای غذایی، یک چهارم صادرات غیر نفتی و حدود نه دهم از نیاز صنایع به محصولات کشاورزی است. کاملا روشن است که بخش کشاورزی به لحاظ دارا بودن شرایط کنترل ناپذیر و نبود اطمینان، برنامهریزی خاص خود را میطلبد. بنابراین رشد بخش کشاورزی، اثر تعیین کنندهای در رشد کل اقتصاد دارد (بینام، 1389).
1-2- بیان مسأ له:
مهمترین بخش اقتصادی کشور که میتواند تا میزان قابل ملاحظهای به افزایش حجم صادرات غیر نفتی کمک نماید بخش کشاورزی است که به علت امکانات و ظرفیت تولید و برتری نسبی محصولات کشاورزی همواره بیش از 3/1 سهم صادرات غیر نفتی کشور را داشته است و به عنوان یکی از بخشهای عمده در برنامهریزیهای مربوط به توسعه صادرات کشور تلقی میگردد( میرزایی، 1380)
توسعه بخش کشاورزی و افزایش بهرهوری منابع این بخش نیازمند افزایش دائمی سطح دانش و مهارت مدیران واحدهای بهرهبرداری و تولیدکنندگان کشاورزی است. کشاورز، بدون آشنایی و پذیرش شیوههای نوین و بدون برخورداری از یک مدیریت منطقی نمیتواند با موفقیت به فعالیت اقتصادی بپردازد (یعقوبی، 1388). مدیریت جزء پنهان تولید است و به مرور تأثیر فزایندهای بر آن خواهد گذاشت و علاوه بر سه عامل نیروی کار، سرمایه و زمین، مدیریت به عنوان عامل چهارم تولید بر سه عامل اولیه اثر گذاشته و در موفقیت هر کار اقتصادی از جمله فعالیتهای کشاورزی نقش دارد که اثر آن به صورت اختلاف عملکرد اقتصادی و کارایی بین کشاورزان بروز میکند (حمیدی،2005).
امروزه یکی از مشکلات کشاورزی کشور، ضعف<p><a href="http://fumi.ir/%d8%af%d8%a7%d9%86%d9%84%d9%88%d8%af-%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%a8%d8%b1%d8%b1%d8%b3%db%8c-%d8%b9%d9%88%d8%a7%d9%85%d9%84-%d9%85%d8%a4%d8%ab%d8%b1-%d8%a8%d8%b1%d8%b9/"> </a></p><p><a href="http://fumi.ir/%d8%af%d8%a7%d9%86%d9%84%d9%88%d8%af-%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%a8%d8%b1%d8%b1%d8%b3%db%8c-%d8%b9%d9%88%d8%a7%d9%85%d9%84-%d9%85%d8%a4%d8%ab%d8%b1-%d8%a8%d8%b1%d8%b9/"><img class="alignnone wp-image-170857″ src="https://arshadfile.ir/wp-content/uploads/2019/08/6_001-260x300-260x300.png” alt="برای دانلود متن کامل پایان نامه ها اینجا کلیک کنید” width="182″ height="210″ /></a></p> شیوههای مدیریت و استفادهی نامطلوب از نهادههای تولیدی است. توجه به عنصر مدیریت در جهت بهبود کارایی و افزایش تولید از اهمیت ویژهای در بخش کشاورزی برخوردار میباشد. خودکفایی در زمینه محصولات کشاورزی همواره مورد توجه مدیران و برنامهریزان بوده و یکی از اساسیترین پایههای استقلال هر کشور به شمار میرود و نقش عمدهای در توسعه اقتصادی کشور دارد. این اهمیت از نظر تأمین مواد غذایی، ایجاد اشتغال، تأمین ارز، روابط آن با سایر بخشها و سهمی که در تولید ناخالص ملی دارد قابل ملاحظه است (سیدان، 1384).
ایران بزرگترین تولید کننده میوه در خاورمیانه و شمال آفریقا میباشد. از مجموع 40 میلیون تن میوه در 20 کشور خاورمیانه و شمال آفریقا، ایران 13 میلیون تن از این تولید را به خود اختصاص داده است. پس از ایران کشورهای پاکستان و مصر قرار دارد (محمودی، 1388). انگور یکی از محصولات ارزآور در کشور است و امکان اشتغالزایی برای مردم چه مستقیماً در تاکستانها و چه در کارخانههای فرآوری و صادرات را به وجود میآورد و در توسعه صادرات غیرنفتی از اهمیت ویژهای برخوردار است. در بین درختان میوه، پس از نارگیل و زیتون بالاترین سطح باغات بارور میوهجات درختی در دنیا متعلق به انگور میباشد. سطح زیر کشت انگور در جهان معادل 7 میلیون و 408 هزار هکتار و در بین ده کشور برتر تولید کننده انگور اسپانیا با یک میلیون و200 هزار هکتار، فرانسه با 813 هزار هکتار، ایتالیا با 770 هزار هکتار رتبههای اول تا سوم و کشور ایران با 315 هزار هکتار رتبه هفتم جهان را در اختیار دارد (فائو، 2007). در ایران استان فارس با سهم 68/20 درصد سطح بارور تاكستانها از نظر سطح در جایگاه نخست قرار دارد. استانهای خراسان، قزوین، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، همدان و زنجان به ترتیب با 32/16، 99/11، 83/7، 45/7، 64/6 و 22/5 درصد سهم در سطح بارور انگور كشور در رتبههای بعدی قرار گرفتهاند (سایت وزارت کشاورزی، 1389).