دکتر حسن نحوی
 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب:

چکیده.. 1

فصل اول

مقدمه.. 2

1- 1 مقدمه­ای بر نانوکامپوزیت­های گرافنی.. 2

1-1-1 تاریخچه:.. 2

1-1-2 معرفی:.. 3

1-1-3 روش­های ساخت گرافن.. 4

1-1-4 خواص:.. 6

1-1-5 کاربردها:.. 8

1-2 مقدمه­ای بر روش­های تحلیل مواد نانوساختار:……….. 8

1-2-1 تئوری تنش دوگانه.. 9

1-2-2 تئوری الاستیسیته­ی غیرمحلی ارینگن.. 9

1-2-3 تئوری گرادیان کرنش-اینرسی.. 10

1-3 مروری بر پژوهش­های انجام شده .. 11

1-4معرفی پایان نامه­ی کنونی و اهداف آن………………. 13

فصل دوم

معادلات حرکت.. 14

2-1فرمولبندی معادله­ی حرکت نانوصفحه.. 14

2-2 روش مربعات دیفرانسیلی بهبودیافته.. 25

2-3 فرم عادی معادلات به­دست آمده از تئوری گرادیان کرنش-اینرسی   28

فصل سوم

نتیجه­های عددی.. 29

3-1 مقدمه.. 29

3-2 اعتبارسنجی روش حل.. 30

3-3 بررسی اثرات تعداد نقاط شبکه­بندی بر فرکانسهای طبیعی سازه   30

3-4 بررسی اثرات پارامترهای اندازه در تئوری گرادیان کرنش-اینرسی بر فرکانس سازه.. 31

3-5 بررسی اثرات نیروی اعمالی بر فرکانس­های سازه.. 36

3-6 بررسی تأثیر ضرایب وینکلر و پاسترناک بر فرکانس­های طبیعی   37

3-7 بررسی اثرات تغییر دما بر فرکانس­های طبیعی سازه.. 39

3-8 شکل مودهای سازه.. 40

فصل چهارم

نتیجه­گیری و پیشنهادات.. 42

4-1 مقدمه.. 42

4-2 نتیجه­گیری.. 42

4-3 پیشنهادات.. 43

مراجع.. 44

پیوست الف

فرم عادی معادلات به­دست آمده از تئوری گرادیان کرنش-اینرسی.. 48

چکیده:

در بسیاری از کاربردها گرافن (تک­لایه یا چندلایه) درون ماتریس پلیمری به صورت کامپوزیت مورد استفاده قرار می­گیرد. در این پژوهش گرافن ایده­آل با شکل پیوندی شش­ضلعی بین اتم­ها، واقع در ماتریس پلیمری، با شرایط مرزی مختلف شامل گیردار و ساده  تحت بارگذاری فشاری خارجی دومحوره و بارگذاری حرارتی مورد بررسی قرار می­گیرد. این کامپوزیت به شکل تک­لایه در نظر گرفته می­شود.

برای مدل­سازی ابتدا جابه­جایی­ها با بهره گرفتن از تئوری تغییرشکل برشی مرتبه سوم تخمین زده می­شوند و با بهره گرفتن از دو مدل وینکلر و پاسترناک ماتریس پلیمری مدل­سازی خواهد شد. با بهره گرفتن از تئوری گرادیان کرنش-اینرسی معادلات تعادل دینامیکی به­دست آمده و با بهره گرفتن از روش مربعات دیفرانسیلی بهبود یافته معادلات حل می­شوند. توزیع دما در سطح سازه با تابعیت خطی نسبت به طول و عرض صفحه، و به شکل بار گسترده فرض می­شود. فرکانس­های طبیعی و شکل مودهای مربوطه که وابسته به پارامترهای سیستم­اند در دماهای مختلف محاسبه می­گردد و اثر پارامترهایی مانند ضرایب وینکلر و پاسترناک، پارامترهای گرادیان کرنش-اینرسی و همچنین تعداد نقاط شبکه­بندی مورد بررسی قرار می­گیرد. از فرکانس­های طبیعی بسیار بالای به­دست آمده در این پژوهش می­توان سختی بالای سیستم را نتیجه گرفت.

فصل اول : مقدمه

1-1         مقدمه­ای بر نانوکامپوزیت­های گرافنی

1-1-1 تاریخچه:

در گرافیت[1] (یکی دیگر از آلوتروپ­های کربن)، هر کدام از اتم­های چهار­ظرفیتی کربن با سه پیوند کووالانسی به سه اتم کربن دیگر متصل شده ­اند و یک شبکه گسترده را تشکیل داده­اند. این لایه خود بر روی لایه­ای کاملا مشابه قرار گرفته­است و به این ترتیب، چهارمین الکترون ظرفیت نیز یک پیوند واندروالسی که ضعیف­تر از کووالانسی هست تشکیل می­دهد. به همین دلیل لایه­های گرافیت به راحتی روی هم سر می­خورند و می­توانند در نوک مداد به­کار بروند. گرافن ماده­ای است که در آن تنها یکی از این لایه­های گرافیت وجود دارد و به عبارتی چهارمین الکترون پیوندی کربن، به عنوان الکترون آزاد باقی مانده ­است.

هر­چند نخستین بار در سال 1947 فیلیپ والاس[2] درباره­ی گرافن[3] نوشت و از آن زمان تلاش­

 

های زیادی برای ساخت آن صورت گرفته­بود اما، قضیه مرمین – وانگر[4] در مکانیک آماری و نظریه میدان­های کوانتومی وجود داشت که ساخت یک ماده دوبعدی را غیرممکن و غیرپایدار می­دانست. اما به هر حال در سال 2004، آندره گایم[5] و کنستانتین نووسلف[6]، از دانشگاه منچستر موفق به ساخت این ماده شده و نشان دادند که قضیه مرمین – وانگر نمی ­تواند کاملا درست باشد. جایزه نوبل فیزیک 2010 نیز به خاطر ساخت ماده­ای دوبعدی به این دو دانشمند تعلق گرفت.

1-1-2 معرفی:

گرافن ساختار دو بعدی از یک لایه منفرد شبکه لانه زنبوری کربنی می­باشد. در گرافن، هر اتم کربن با سه اتم کربن دیگر پیوند داده­است. این سه پیوند در یک صفحه قرار دارند و زوایای بین آن­ها با یکدیگر مساوی و برابر با ˚120 است. در این حالت، اتم­های کربن در وضعیتی قرار می‏گیرند که شبکه­ای از شش­ضلعی­های منتظم را ایجاد می­ کنند (شکل 1-1).

البته این ایده­آل­ترین حالت یک صفحه­ی گرافن است. در برخی مواقع، شکل این صفحه به گونه­ای تغییر می‏کند که در آن پنج­ضلعی­ها و هفت­ضلعی­هایی نیز ایجاد می­شود.

گرافن به علت داشتن خواص فوق­العاده در رسانندگی الکتریکی و رسانندگی گرمایی، چگالی بالا و تحرک پذیری حامل­های بار، رسانندگی اپتیکی [1] و خواص مکانیکی [2] به ماده‌ای منحصربفرد تبدیل شده است. این سامانه جدید حالت جامد به واسطه این خواص فوق­العاده به عنوان کاندید بسیار مناسب برای جایگزینی سیلیکان در نسل بعدی قطعه‌های فوتونیکی و الکترونیکی در نظر گرفته شده است و از این رو توجه کم سابقه­ای را در تحقیقات بنیادی و کاربردی به خود جلب کرده است. طول پیوند کربن ـ کربن در گرافن در حدود 0.142 نانومتر است.

ساختار زیربنایی برای ساخت نانو ساختارهای کربنی، تک لایه گرافن است که اگر بر روی هم قرار بگیرند توده سه­بعدی گرافیت را تشکیل می­ دهند که بر هم کنش بین این صفحات از نوع واندروالسی با فاصله­ی بین صفحه­ای 0.335 نانومتر می‌باشد. اگر تک­لایه گرافیتی حول محوری لوله شود نانولوله­کربنی شبه­یک­بعدی واگر به صورت کروی پیچانده شود فلورین شبه­صفر­بعدی را شکل می‌دهد. لایه‌های گرافینی از 5 تا 10 لایه را به نام گرافن کم لایه و بین 20 تا 30 لایه را به نام گرافن چند لایه، گرافن ضخیم و یا نانو­بلورهای نازک گرافیتی، می‌نامند. گرافن خالص تک لایه ازخود خواص شبه فلزی نشان می‌دهد [3].

1-1-3 روش­های ساخت گرافن

امروزه روش­های بسیار متنوعی برای ساخت گرافن بکار برده می­شود که از متداول­ترین آن­ها می­توان روش­های لایه­برداری مکانیکی، لایه­برداری شیمیایی، سنتز شیمیایی و رسوب بخار شیمیایی[1] را نام برد. برخی روش­های دیگری همانند شکافتن نانو­لوله­های­کربنی [4] و ساخت با امواج ماکرویو [5] نیز اخیرا بکار­برده شده­اند. یک نمای کلی از روش­های ساخت گرافن در زیر آمده است:

از پایین به بالا (از اتم کربن به صفحه گرافن)
شکافت گرمایی
رسوب بخار شیمیایی [6]
پلاسما
گرمایی
 

از بالا به پایین (از گرافیت به صفحه گرافن)
لایه برداری مکانیکی [7]
چسب نواری
تیزی نوک میکروسکوپ نیروی اتمی[2]
لایه برداری شیمیایی [8]
سنتز شیمیایی [9]
امواج فرا صوتی
روش شیمیایی
 

 

در سال 1975گروه لانگ[3] [10] برای اولین بار گرافیت کم­لایه روی سطح بلور پلاتین را با بهره گرفتن از روش رسوب بخار شیمیایی تولید کردند.

در سال 1999 گروه لو[4] [11] با بهره گرفتن از تیزی نوک میکروسکوپ نیروی اتمی، لایه برداری مکانیکی را بر روی یک گرافیت پیرولیتی به منظور تهیه گرافن تک لایه انجام دادند. با این وجود، گرافن تک­لایه برای اولین بار در سال2004 توسط گروه نووسلف تولید و گزارش شد. آن‌ها از چسب­نواری برای جدا کردن لایه­های گرافن از سطح زیرلایه استفاده کردند. این روش توانایی و قابلیت تولید لایه‌های متنوع گرافن را دارد و علاوه بر آن، آسان نیز هست. روش لایه برداری مکانیکی توسط قابلیت تولید لایه‌های گرافیتی کم لایه و چند لایه را دارد اما ضخامت گرافیت به­دست آمده توسط این روش برابر با 10 نانو متر است که تقریبا برابر با 30 لایه گرافن تک­لایه است.

در روش لایه برداری شمیایی، فلزات قلیایی بین صفحات گرافیت پراکنده شده در محلول، قرار می‌گیرند. به طور مشابه روش سنتز شیمیایی شامل اکسید گرافیت پراکنده در

تور مسافرتی تور هند تور ترکیه تور تایلند تور دبی طراحی سایت تور ترکیه ساندویچ پانل تور چین رپرتاژ آگهیاقامت گرجستان بازاریابی ویروسی
جستجو برای:
جستجو …
کلمات کلیدی بیشتر جستجو شده :
فیزیولوژیکیکاهش ارزشمشاور خارجیولی خاصمولفه های سازمانیشکاف نیازها و خواسته های مشتریان

 

باکتریRalstonia solanacearum  عامل بیماری پژمردگی باکتریایی سیب­ زمینی”
اساتید راهنما:
دکتر غلام خداکرمیان
دكتر دوستمراد ظفری
استاد مشاور:
مهندس عزیز باقری
 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب:

مقدمه………………………………………………………………………1

فصل اول: بررسی منابع

1-1- باکتری Ralstonia solanacearum………………………………

1-1-1- مقدمه……………………………………………………………. 6

1-1-2- اسامی و موقعیت تاکسونومیکی…………………………….. 7

1-1-3- خصوصیات……………………………………………………….. 7

1-1-4- بیماری­زایی R. solanacearum…………………………………

الف- پلی­ساکاریدهای خارج سلولی (EPS)………………………….. 10

1-1-5- تاکسونومی  R. solanacearum………………………………

1-1-6- علائم بیماری پژمردگی باکتریایی ناشی از R. solanacearum….

الف- روی سیب ­زمینی……………………………………………….. 13

ب- روی گوجه­ فرنگی………………………………………………….. 14

ج- روی شمعدانی…………………………………………………….. 14

د- روی توتون…………………………………………………………… 14

1-1-7- چرخه بیماری و اپیدمیولوژی………………………………… 15

1-1-8- تشخیص و شناسایی باکتری  R. solanacearum………..

1-1-9- راه­های پراکنش باکتری R. solanacearum……………….

1-1-10- اهمیت اقتصادی بیماری پژمردگی باکتریایی سیب ­زمینی…17

1-1-11- میزبان­های باکتری R. solanacearum…………………….

1-1-12- مدیریت بیماری پژمردگی باکتریایی سیب­زمینی…………. 20

1-2- قارچ Colletotrichum coccodes………………………………..

1-2-1- مقدمه………………………………………………………… 24

1-2-2- خصوصیات قارچ عامل بیماری خال سیاه سیب­زمینی………25

1-2-3- تاریخچه بیماری خال سیاه سیب‌زمینی در ایران و جهان….. 26

1-2-4- موقعیت تاکسونومیکی………………………………………. 27

1-2-5- آلودگی و توسعه علائم………………………………………. 29

1-2-6- علائم بیماری خال سیاه ………………………………………31

1-2-7- جداسازی، تشخیص و شناسایی قارچ عامل بیماری خال سیاه سیب­زمینی…..32

1-2-8- اهمیت بیماری خال سیاه سیب­زمینی………………………. 33

1-2-9- اپیدمیولوژی بیماری خال سیاه سیب­زمینی…………………. 34

1-2-10- پراکنش ودامنه میزبانی بیماری خال سیاه سیب­زمینی……35

1-2-11- تنوع قارچ C. coccodes………………………………………

1-2-12- کنترل بیماری خال سیاه سیب­زمینی……………………… 38

الف- کنترل زراعی…………………………………………………….. 38

ب- کنترل شیمیایی………………………………………………….. 39

ج- ارقام مقاوم………………………………………………………… 40

1-3- اثر متقابل بین دو بیمارگر………………………………………. 40

1-4- بررسی­های ژنتیکی عوامل بیماری­زای گیاهی…………………. 44

1-4-1- مارکرهای مولکولی………………………………………….. 44

الف- نشانگر RAPD…………………………………………………….

1-4-2- مارکرهای بیوشیمیایی…………………………………….. 45

الف- SDS-PAGE………………………………………………………

فصل دوم: مواد و روش­ها

2-1- نمونه برداری از مزارع آلوده سیب­زمینی………………………. 47

2-2- جداسازی عوامل بیماری­زای قارچی و باکتریایی از قسمت­های آلوده….47

2-2-1- جداسازی جدایه ­های C. coccodes ……………………….

2-2-2- جداسازی استرین­های باکتری R. solanacearum…………

2-3- خالص­سازی و نگهداری………………………………………. 49

2-3-1- خالص­سازی و نگهداری جدایه­های C. coccodes……….

2-3-2- خالص­سازی و نگهداری استرین­های باکتری R. solanacearum…….

2-4- شناسایی……………………………………………………. 51

2-4-1 – شناسایی Colletotrichum coccodes………………….

الف- بررسی ویژگی­های ماکروسکوپی……………………………. 51

ب- بررسی ویژگی­های میکروسکوپی……………………………… 51

2-4-2- شناسایی Ralstonia solanacearum…………………….

الف- بررسی خصوصیات فنوتیپی……………………………….. 52

2-5- تهیه محیط کشت­ها و محلول­های مورد استفاده در آزمون­های…..53

2-5-1- محیط پایه گلوکز- پپتون- آگار……………………………. 53

2-5-2- محیط Ayer’s ……………………………………………

2-5-3- محیط TTC ………………………………………………

2-6- آزمون بیماری­زایی………………………………………….. 54

2-6-1- آزمون بیماری­زایی قارچ C. coccodes………………….

الف- روی میوه گوجه ­فرنگی……………………………………. 54

ب- روی گیاه سیب­زمینی………………………………………… 55

2-6-2- آزمون بیماری­زایی باکتری R. solanacearum…………..

2-7- تهیه مایه تلقیح…………………………………………… 55

2-7-1- تهیه اینوکولوم قارچ C. coccodes………………………..

2-7-2- تهیه سوسپانسیون اسپور قارچ C. coccodes………..

2-7-3- تهیه سوسپانسیون باکتری R. solanacearum………

2-8- بررسی­های گلخانه­ ای…………………………………….. 57

2-8-1- تهیه خاک و غده سیب­زمینی………………………….. 57

2-8-2- كاشت غده­های سیب­زمینی و تلقیح عوامل بیماری­زا…..57

الف- اضافه کردن اینوکولوم قارچ C. coccodes و باکتری R. solanacearum به خاک…..57

ب- آغشته ­سازی غده­های سیب­زمینی با قارچ C. coccodes و باکتری R. solanacearum…..

2-8-3- طرح آزمایش و آنالیز نتایج حاصل……………………… 58

2-9- استخراج DNA ژنومی قارچ C. coccodes………………..

2-9-1- تولید میسلیوم ………………………………………….59

2-9-2 استخراج DNA به روش لی و تیلر……………………… 60

2-9-3- تعیین كمیت و كیفیت DNA………………………………

2-10- نشانگر RAPD برای بررسی تنوع قارچ C. coccodes…………..

2-10-1- تنظیم شرایط PCR……………………………………..

الف- آغازگرهای واکنش RAPD………………………………….

ب- dNTPs………………………………………………………..

ج- كلرید منیزیم MgCl2…………………………………………

د- بافر PCR (با غلظت 10 برابر) ……………………………..64

ه- آنزیم Taq DNA polymerase……………………………..

2-11- الكتروفورز فرآورده‌های تكثیر شده…………………. 65

2-12- تجزیه و تحلیل داده‌های RAPD……………………….

2-13- استخراج پروتئین باکتری R. solanacearum……….

2-13-1- محلول­های مورد نیاز برای استخراج پروتئین­های محلول سلولی باکتری R. solanacearum…….

الف- بافر Tris-Hcl 5/1 مولار با pH: 6.8……………………

2-13-2- تهیه بافر استخراج……………………………….. 66

2-14- الکتروفورز پروتئین­های محلول سلولی باکتری R. solanacearum……..

2-14-1- تهیه ژل اکریل­آمید…………………………………. 67

الف- ژل زیرین……………………………………………….. 67

ب- ژل بالایی………………………………………………… 68

2-14-2- بافر تانک…………………………………………… 68

2-15- رنگ­آمیزی ژل اکریل­آمید……………………………… 69

2-15-1- تهیه محلول رنگ­آمیزی……………………………. 69

2-16- رنگ­بری ژل اکریل­آمید ………………………………….69

2-16-1- تهیه محلول رنگ­بر …………………………………..69

2-17- نگهداری ژل …………………………………………….69

فصل سوم: نتایج و بحث

3-1- جداسازی و شناسایی………………………………… 70

3-1-1 – قارچ Colletotrichum coccodes…………………..

الف- ریخت شناسی پرگنه………………………………… 70

ب- ویژگی­های میکروسکوپی………………………………… 71

3-1-2- باکتری Ralstonia solanacearum…………………

الف- تست­های فنوتیپی…………………………………….. 73

ب- واکنش فوق حساسیت در توتون……………………… 74

3-2- آزمون بیماری­زایی……………………………………….. 75

3-2-1- آزمون بیماری­زایی قارچ C. coccodes………………..

3-2-2- آزمون بیماری­زایی باکتری R. solanacearum………

3-3- بررسی اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum………

3-3-1- بررسی اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum در رقم آگریا……83

الف- اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum روی طول ساقه سیب­زمینی رقم آگریا…..83

 

ب- اثرمتقابل C. coccodes و R. solanacearum روی طول ریشه سیب­زمینی رقم آگریا……..85

ج- اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum روی وزن تر ساقه سیب­زمینی رقم آگریا……86

د- اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum روی وزن تر ریشه سیب­زمینی رقم آگریا ……87

ه- اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum روی وزن خشک ساقه سیب­زمینی رقم آگریا….87

و- اثر متقابل  C. coccodes و R. solanacearum روی وزن خشک ریشه سیب­زمینی رقم آگریا….88

ز- اثر تیمارهای مختلف روی کلونیزاسیون ریشه توسط میکرواسکلروت قارچ C. coccodes……….

ح- بحث در مورد بررسی اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum در رقم آگریا…………. 90

3-3-2- بررسی اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum در رقم بورن……………….. 91

الف- اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum روی طول ساقه سیب­زمینی رقم بورن….91

ب- اثرمتقابل C. coccodes و R. solanacearum روی طول ریشه سیب­زمینی رقم بورن…….92

ج- اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum روی وزن تر ساقه سیب­زمینی رقم بورن…. 94

د- اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum روی وزن تر ریشه سیب­زمینی رقم بورن…. 95

ه- اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum روی وزن خشک ساقه سیب­زمینی رقم بورن…96

و- اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum روی وزن خشک ریشه سیب­زمینی رقم بورن….97

ز- اثر تیمارهای مختلف روی کلونیزاسیون ریشه توسط میکرواسکلروت C. coccodes………..

ح- بحث در مورد بررسی اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum در رقم بورن………. 99

3-3-3- بررسی اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum در رقم دیامانت………….. 100

الف- اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum روی طول ساقه سیب­زمینی رقم دیامانت……100

ب- اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum روی طول ریشه سیب­زمینی رقم دیامانت….. 102

ج- اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum روی وزن تر ساقه سیب­زمینی رقم دیامانت…. 102

د- اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum روی وزن تر ریشه سیب­زمینی رقم دیامانت….. 103

ه- اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum روی وزن خشک ساقه سیب­زمینی رقم دیامانت…. 104

و- اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum روی وزن خشک ریشه سیب­زمینی رقم دیامانت…. 105

ز- اثر تیمارهای مختلف روی کلونیزاسیون ریشه توسط میکرواسکلروت قارچ C. coccodes…..

ح- بحث در مورد بررسی اثر متقابل C. coccodes و R. solanacearum در رقم دیامانت…….106

3-3-4- بحث کلی راجع به اثر متقابل R. solanacearum و C. coccodes در گیاه سیب­زمینی……107

3-4- بررسی­های ژنتیکی………………………………………………… 110

3-4-1- بررسی­های مولكولی…………………………………………….. 110

الف- نشانگر RAPD……………………………………………………..

3-4-2- بررسی­های بیوشیمیایی باکتری R. solanacearum………….

الف- SDS-PAGE ………………………………………………………

3-5- پیشنهادها………………………………………………………. 117

پیوست……………………………………………………………….118

منابع…………………………………………………………………. 124

چکیده:

سیب زمینی با تولید حدود ۳٠٠ میلیون تن در سال، چهارمین محصول مهم غذایی در جهان است. تولید این محصول همواره با مشکلاتی همراه بوده است. این گیاه در معرض بیماری­های قارچی، باکتریایی، ویروسی و مایکوپلاسمایی زیادی است که به آن خسارت وارد می کنند. از آنجائیکه دو بیماری خال سیاه ناشی از قارچ
 Colletotrichum coccodes و بیماری پژمردگی باکتریایی ناشی از باکتری Ralstonia solanacearum از اهمیت نسبی روی سیب زمینی در استان همدان برخوردار هستند و منجر به کاهش عملکرد این گیاه می شوند، مطالعه روی آنها ضروری به نظر رسید. بنابراین، اثر متقابل این دو بیمارگر و همچنین تنوع ژنتیکی قارچ C. coccodes و الگوی پروتئینی باکتری R. solanacearum مورد بررسی قرار گرفتند. در این تحقیق طی نمونه­برداری­های صورت گرفته در بهار، تابستان و پاییز سال 1386 تعداد70 جدایه قارچ C. coccodes و 30 استرین باکتریR. solanacearum از بوته­های آلوده جداسازی گردید که پس از شناسایی در نهایت 20 جدایه قارچ و 15 استرین باکتری برای بررسی­های بیشتر انتخاب شدند. اثر متقابل بیمارگرها با دو روش آغشته­سازی غده و خاک روی سه رقم سیب­زمینی آگریا، بورن و دیامانت مورد بررسی قرار گرفت. پارامترهای طول، وزن تر و وزن خشک ساقه و ریشه و میزان کلونیزاسیون ریشه توسط میکرواسکلروت قارچ اندازه ­گیری شد. در هر سه رقم در حضور بیمارگرها نسبت به شاهد کاهش وزن و طول ریشه و ساقه مشاهده شد. حضور توأم R. solanacearum و C. coccodes در گیاه باعث افزایش حساسیت گیاه نسبت به آنها و کاهش بیشتر شاخص­های مورد اندازه ­گیری شد. با بررسی نتایج حاصل مشخص شد که رقم آگریا حساس­ترین رقم نسبت به قارچ و باکتری است و پس از آن رقم بورن و دیامانت قرار دارند. در رقم دیامانت نسبت به باکتری مقاومت نسبی وجود دارد. روش­های آغشته­سازی غده و خاک تفاوت زیادی در ایجاد بیماری در گیاه نداشتند اما در مجموع اینوکولوم غده­زاد مخرب­تر عمل کرد. در رقم آگریا حساسیت نسبت به قارچ بیش از باکتری می­باشد. وجود باکتری به همراه قارچ توانست اثر منفی آن را روی گیاه افزایش دهد اما تفاوت بین تیمار Cc و Rs + Cc در حد معنی­داری نیست. به عبارت بهتر وجود باکتری به میزان خیلی کمی در افزایش بیماری­زایی قارچ مؤثر است. بالعکس وجود قارچ در گیاه به شدت بیماری­زایی باکتری را افزایش می­دهد. حضور توأم دو بیمارگر وزن تر ریشه را در روش آغشته­سازی خاک 39/61% و در روش آغشته­سازی غده 64/85% کاهش داد. با توجه به شاخص موجود، درصد کلونیزاسیون ریشه توسط میکرواسکلروت قارچ در رقم آگریا بین 50 تا 70 درصد گزارش گردید. در رقم بورن در مجموع تواناییC. coccodes و R. solanacearum در ایجاد بیماری در گیاه تقریباً به یک اندازه می­باشد. در اصل می­توان گفت که حساسیت این رقم نسبت به دو بیمارگر مشابه است. میزان کاهش صفات مورد اندازه ­گیری در رقم بورن نسبت به رقم آگریا کمتر بوده و بنابراین شاید بتوان گفت که این رقم نسبت به دو بیمارگر مقاوم­تر می­باشد. کلونیزاسیون کمتر ریشه توسط میکرواسکلروت قارچ (50%) نیز مؤید این مدعا است. در رقم دیامانت در همه موارد کاهش پارامترهای گیاه نسبت به دو رقم دیگر کمتر می­باشد که نشان­دهنده مقاومت بیشتر این رقم نسبت به هر دو بیمارگر می­باشد. در اکثر موارد باکتری با تیمار شاهد از لحاظ آماری یکی شده که نشان دهنده توان بیماری­زایی کم باکتری روی این رقم و وجود مقاومت نسبی در گیاه نسبت به باکتری عامل پژمردگی می­باشد. درصد کلونیزاسیون ریشه نسبت به دو رقم دیگر کمتر بوده و حدود 30% می­باشد. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی C. coccodes از نشانگر RAPD استفاده گردید. با بهره گرفتن از 10 آغازگر تصادفی تنوع ژنتیکی قابل ملاحظه­ای بین این جدایه­ها مشاهده گردید. بر این اساس، جدایه­های مختلف بر اساس ناحیه جغرافیایی از یکدیگر قابل جداسازی نبودند ولی از لحاظ ویژگی­های بیماری­زایی به خوبی از یکدیگر تفکیک شدند. همچنین به منظور مقایسه الگوی پروتئینی استرین­های باکتری پروتئین آنها استخراج و در ژل اکریل­آمید 12% الکتروفورز شد. پروتئین­ها بر اساس وزن مولکولی در یک میدان الکتریکی از یکدیگر جدا شده و پس از رنگ­آمیزی مورد مقایسه قرار گرفتند. در الگوی پروتئینی استرین­های باکتری تنوعی مشاهده نشد.

مقدمه:

الف – تاریخچه گیاه سیب زمینی

سیب­زمینی بومی امریکای جنوبی بوده و منشاء آن کشور پرو و بولیوی می­باشد و برای اولین بار حدود 7000 سال پیش در پرو کاشته شده است. بنا به باور باستان­شناسان، سیب­زمینی از حدود 2000 سال پیش از میلاد مسیح توسط اینکاها در بخش­های کوهستانی این کشور کاشته شده است. این گیاه در سال 1573 وارد اسپانیا شد و به عنوان یک منبع غذایی مورد توجه قرار گرفت و به تدریج از اسپانیا به دیگر کشورهای اروپایی برده شد. تا حدود 150 سال سیب­زمینی تنها در مناطق محدودی از اروپا در کاخ­های سلطنتی و باغچه خانه­ها کاشته می­شد. در سال 1719 از اروپا به امریکای شمالی و سپس به آسیا برده شد. تاریخچه کشت این گیاه در قاره افریقا به حدود 50 سال پیش برمی­گردد. حدود 200 سال پیش (در زمان فتحعلیشاه قاجار) مقداری بذر سیب­زمینی به ایران آورده شد. این بذرها ابتدا در یکی از روستاهای تهران کاشته شده و سپس به فریدن اصفهان و به تدریج به سایر نقاط کشور برده و کشت شد (شجاعی، 1383).

ب – مشخصات گیاه شناسی

سیب­زمینی گیاهی دو­لپه، یکساله و از خانواده Solanaceae می­باشد. برگ­ها مرکب، گل­ها پنج قسمتی و دارای رنگ­های متفاوتی هستند. میوه­ها گرد تا تخم­مرغی (قطر 3-1 سانتی­متر یا بیشتر)، سبز رنگ، سبز متمایل به قهوه­ای یا قهوه­ای بوده و به هنگام رسیدن قرمز تا بنفش رنگ
می­شوند و حاوی بیش از 200 تا 300 بذر هستند. ساقه معمولاً سبز رنگ است اما گاهی قرمز یا بنفش، زاویه­دار، علفی و در اواخر فصل در قسمت­های پایینی نسبتاً چوبی می­شود. ریشه­ها منشعب و نیمه عمیق هستند که حداکثر عمق فعالیت آنها 60 سانتی­متر می­باشد ( هوكر[1]، 1990). لقاح در این گیاه به صورت خود­گشنی است و از لحاظ زمان رسیدن به ارقام زودرس، میان­رس و دیررس تقسیم می­شود.

اغلب گونه­هایی که به طور معمول مورد کشت قرار می­گیرند تتراپلوئید
(2n=4x=48 کروموزوم) هستند. همچنین چهار گونه دیپلوئید (24 کروموزوم)، دو گونه تریپلوئید (36 کروموزوم) و یک گونه پنتاپلوئید (60 کروموزوم) نیز گاهی مورد کشت قرار
می­گیرند. مهم­ترین گونه­ای که در سراسر جهان کشت می­شود Solanum tuberosum می­باشد که یک گونه تتراپلوئید است و دارای دو زیر گونه andigena و tuberosum می­باشد. زیر گونه andigena با طول روز کوتاه سازگاری پیدا کرده و زیر گونه tuberosum با طول روز بلند سازگار است. بررسی­های ژنتیکی نشان داده­اند که 32 رقم مورد کشت در هند از زیر گونه tuberosum به دست آمده­اند.

ج – شرایط محیطی

سیب­زمینی به طور مشخص متعلق به مناطق معتدل سرد با ارتفاع تقریبی 2000 متر یا ارتفاعات بالاتر در مناطق گرمسیری است. این گیاه به شب­های خنک و خاک دارای زهکشی مناسب و رطوبت کافی نیاز دارد و در عرض­های جغرافیایی پایین در مناطق گرم تولید خوبی ندارد (هوكر، 1990). خاک لومی- شنی حاصلخیز برای این گیاه مناسب است. دمای مناسب برای رشد 20-15 درجه سانتیگراد است و دمای بالای 29 درجه تولید غده را کاهش می­دهد. این محصول تا انتهای دوره رشد به 9-7 بار آبیاری نیاز دارد.

د- اهمیت اقتصادی و سطح زیر کشت

سیب­زمینی مهم­ترین گیاه دو­لپه­ای است که به عنوان منبع غذایی انسان­ها مورد استفاده قرار می­گیرد. این گیاه بعد از گندم، برنج و ذرت چهارمین محصول مهم غذایی در جهان است. میزان تولید ماده خشک سیب­زمینی در واحد سطح به ترتیب 04/3، 68/2 و 12/1 برابر از گندم، جو و ذرت بیشتر است. مقدار پروتئین آن نیز بیشتر از گندم، جو و ذرت می­باشد.

طبق آمار سازمان خوار و بار جهانی کشاورزی (FAO)[1] در سال 2007، میزان تولید کل سیب­زمینی در جهان 321736483 تن گزارش شده که بیشترین سهم مربوط به چین[2] با 72040000 تن و کمترین میزان مربوط به بنین[3] با تولید 30 تن می­باشد. سهم ایران 5240000 تن می­باشد. در قاره آسیا تولید کل 135607646 تن بوده و چین و بحرین به ترتیب بیشترین و کمترین تولید را دارا هستند.

در استان همدان سطح زیر کشت سیب­زمینی 3/26517 هکتار است که تماماً به صورت آبی کاشته می­شود. میزان تولید 77/966016 تن و عملکرد 68/36429 کیلوگرم می­باشد.

ه- بیماری­های سیب­زمینی

هر گیاهی در طول دوره رشد خود دستخوش آسیب­های مختلف ناشی از شرایط محیطی نامناسب (آب و هوا، نور، رطوبت و خاک)، حمله آفات و عوامل بیماری­زا (قارچ، باکتری، ویروس، نماتد و مایکوپلاسما) می­باشد. در واقع بیماری به برهم­کنش بین میزبان و بیمارگر گفته می­شود که تولید و قابلیت استفاده محصول را دچار مشکل می­ کند. شرایط محیطی نامساعد حتی در غیاب عامل بیماری­زا به تنهایی برای صدمه به گیاه کفایت می­ کند.

گیاه سیب­زمینی نیز از این آسیب­ها در امان نیست. تحت تأثیر عوامل محیطی و ژنتیکی و نوع رقم، ممکن است میزان محصول، اندازه غده­ها و بازارپسندی آنها کاهش یابد. عوامل قارچی، باکتریایی، ویروسی، مایکوپلاسمایی و نماتدهای زیادی به سیب­زمینی حمله می­ کنند. برای مثال در سال 1845 بیماری لیت بلایت[1] ناشی از قارچ Phytophthora infestans به سرعت در غرب ایرلند گسترش یافت و باعث از بین رفتن قسمت اعظم محصول سیب­زمینی شده و قحطی شدیدی را در پی داشت.

از جمله بیماری­های قارچی مهم می­توان به شانکر رایزوکتونیایی ناشی از
 Rhizoctonia solani، پژمردگی­های فوزاریومی و پوسیدگی ریشه فوزاریومی ناشی از گونه­های Fusarium، پژمردگی ورتیسیلیومی ناشی از Verticillium albo-atrum، پوسیدگی ساقه ناشی از Sclerotium rolfsii، کپک سفید ناشی ازSclerotinia sclerotiorum، پوسیدگی صورتی با عامل Phytophthora erythroseptica، لکه موجی ناشی از Alternaria solani و خال سیاه ناشی از Colletotrichum coccodes اشاره کرد.

باکتری­های Pectobacterium carotovorum pv.carotovorum عامل ساق سیاه،
Erwinia spp. عامل ایجاد پوسیدگی نرم، Streptomyces scabies عامل جرب پودری و
Ralstonia solanacearum عامل پژمردگی باکتریایی از جمله عوامل باکتریایی زیان­آور
سیب­زمینی هستند.

نماتد طلایی سیب­زمینی (Globodera rostochinensis)، نماتد مولد زخم غده (Pratylenchus penetrans) و ویروس X سیب­زمینی از جمله دیگر عوامل بیماری­زا به شمار می­آیند.

و- اهمیت موضوع تحقیق

ازآنجاکه استان همدان یکی از مراکز مهم سیب­زمینی­کاری کشور محسوب می­شود و قارچ
C. coccodes و باکتری R. solanacearum از عوامل بیماری­زای مهم این گیاه در این منطقه هستند، انجام تحقیقی پیرامون آنها ضروری به نظر رسید. این عوامل در مزارع سیب­زمینی استان وجود داشته و خسارات قابل توجهی را به این محصول وارد می­سازند. به دلیل اینکه تکثیر
سیب­زمینی با بهره گرفتن از غده صورت می­گیرد و همچنین این دو بیمارگر توسط غده نیز منتقل
می­شوند و احتمال آلودگی خاک نیز حتماً وجود دارد، بسته به شرایط، بیماری­های مذکور تقریباً هر ساله خسارت زیادی به محصول سیب­زمینی وارد می­سازند. همانطورکه می­دانیم گیاه در یک زمان می ­تواند تحت تأثیر عوامل بیماری­زای مختلف قرار گیرد. حضور یک بیمارگر به همراه سایر عوامل بیماری­زا در گیاه ممکن است اثراتی روی یکدیگر داشته باشند. پیرامون این موضوع تحقیقات متعددی در دنیا انجام شده که به مواردی از آنها اشاره می­شود. برهم­کنش بین چهار عامل R. solani، V. dahliae، C. coccodes و Pratylenchus penetrans میزان کلونیزاسیون بافت­های ریشه و ساقه را تحت تأثیر قرار می­دهد (کاتکان[2] و همکاران، 1985). بر اساس مطالعات صورت گرفته توسط تسرور[3] و هازانوفسکی[4] (2001)، تلقیح هم­زمان C. coccodes و
V. dahliae روی ایجاد علائم در ارقام مختلف سیب­زمینی اثرات متفاوتی داشته است.

در ادامه این بررسی­ها و به منظور آگاهی از وجود یا عدم وجود چنین روابطی بین قارچ و باکتری مورد نظر تصمیم بر انجام این تحقیق گرفته شد. دانستن این موضوع می ­تواند تا

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب:

چکیده………………………………… 1

فصل اول : مقدمه……………………….. 2

1-1 مقدمه…………………………….. 3

فصل دوم : بررسی منابع………………….. 5

2-1 پیشینه و تاریخچه لوبیا……………… 6

2-2 اهمیت اقتصادی لوبیا………………… 6

2-3 سطح زیر کشت لوبیا در ایران و جهان……. 7

2-4 مشخصات عمومی لوبیا…………………. 7

2-5 خصوصیات گیاهشناسی لوبیا…………….. 8

2-6 نیازهای اقلیمی لوبیا……………….. 11

2-7 نقش کلسیم در تغذیه گیاهان…………… 12

2-7-1 کلسیم در خاک…………………….. 14

2-7-2 اثر کلسیم برخواص و ویژگیهای خاک……. 14

2-7-3 اثر متقابل کلسیم با سایر عناصر…….. 15

2-8 فیزیولوژی کلسیم در گیاه…………….. 15

2-9 نقشهای کلسیم در گیاه……………….. 16

2-9-1 پایداری دیواره سلول………………. 16

2-9-2 رشد سلول………………………… 16

2-9-3 پایداری غشا و تنظیم آنزیم…………. 17

2-9-4 تنظیم توزیع کلسیم درون سلول……….. 17

2-9-5 موازنه کاتیون- آنیون و تنظیم اسمز….. 17

2-10 استفاده از گچ در تغذیه گیاهان………. 18

2-11 نقش گوگرددر تغذیه گیاهان…………… 19

2-12 نقش گوگرد در افزایش عملکرد محصولات کشاورزی 22

2-13 اثر گوگرد بر مقدار پروتئین دانه لوبیا.. 23

2-14 اثرگوگرد بر مقدار کلروفیل برگها…….. 23

2-15 اثر کلسیم بر تثبیت نیتروژن…………. 24

2-16 نقش کلسیم و pH  درتثبیت نیتروژن……… 25

2-17 نقش گوگرد بر تثبیت نیتروژن…………. 25

 

فصل سوم : مواد و روش ها ………………..  27

3-1 مشخصات جغرافیایی و آب و هوایی منطقه….. 28

3-2 خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک محل انجام آزمایش   30

3-3 ویژگی های آماری طرح آزمایشی…………. 30

3-4 آماده سازی زمین، اجرای نقشه طرح و کاشت لوبیا    31

3-5 خصوصیات مورد بررسی…………………. 31

3-5-1 ارتفاع بوته……………………… 31

3-5-2 تعداد ساقه فرعی………………….. 32

3-5-3 طول غلاف…………………………. 32

3-5-4 تعداد غلاف در بوته………………… 32

3-5-5 تعداد دانه در غلاف………………… 32

3-5-6 تعداد دانه در بوته……………….. 32

3-5-7 وزن صد دانه خشک………………….. 32

3-5-8 عملکرد غلاف تر……………………. 33

3-5-9 عملکرد غلاف خشک…………………… 33

3-5-10 عملکرد دانه…………………….. 33

3-5-11 عملکرد بیولوژیک…………………. 33

 

3-6 محاسبات آماری……………………… 33

فصل چهارم: نتایج………………………. 34

4-1 اثر زمان و مقدار مصرف گچ برارتفاع بوته.. 35

4-2 اثر زمان و مقدار مصرف گچ بر تعداد ساقه فرعی 37

4-3 اثر زمان و مقدار مصرف گچ بر طول غلاف….. 39

4-4 اثر زمان و مقدار مصرف گچ بر تعداد غلاف در بوته   41

4-5 اثر زمان و مقدار مصرف گچ بر تعداد دانه در غلاف   43

4-6 اثر زمان و مقدار مصرف گچ برتعداد دانه در بوته   45

4-7 اثر زمان و مقدار مصرف گچ بر وزن صد دانه. 47

4-8 اثر زمان و مقدار مصرف گچ بر عملکرد غلاف تر 48

4-9 اثر زمان و مقدار مصرف گچ عملکرد غلاف خشک. 49

4-10 اثر زمان و مقدار مصرف گچ بر عملکرد دانه 50

4-11 اثر زمان و مقدار مصرف گچ برعملکرد بیولوژیک 51

فصل پنجم : نتیجه گیری………………….. 54

5-1- نتیجه گیری……………………….. 55

5-2- پیشنهادات………………………… 55

منابع………………………………… 56

فهرست جدول ها

جدول 3-1 خصوصیات  شیمیایی خاک محل آزمایش.. 30

جدول 3-2 خصوصیات  فیزیکی خاک محل آزمایش… 30

جدول 4-1 تجزیه واریانس داده ها………… 53                                                                                       

فهرست شکل ها

شکل 3-1 نقشه استان گیلان و تقسیم بندی شهرها و نقشه بخشهای شهرستان لنگرود………………………… 28

شکل 3-2 میزان بارندگی………………….. 29

شکل 3-3 میانگین دما……………………. 29

شکل 4-1 اثر مقدار مصرف گچ بر ارتفاع بوته لوبیا 36

شکل 4-2 اثر زمان مقدار مصرف گچ بر ارتفاع بوته لوبیا 36

شکل 4-3 اثر مقدار مصرف گچ بر تعداد ساقه فرعی 38

شکل 4-4 اثر زمان مقدار مصرف گچ بر تعداد ساقه فرعی   38

شکل 4-5 اثر مقدار مصرف گچ بر طول غلاف لوبیا.. 40

شکل 4-6 اثر زمان مقدار مصرف گچ بر طول غلاف لوبیا 40

شکل 4-7 اثر مقدار مصرف گچ بر تعداد غلاف لوبیا 42

شکل 4-8 اثر زمان مقدار مصرف گچ بر تعداد غلاف لوبیا   42

شکل 4-9 اثر مقدار مصرف گچ بر تعداد دانه در غلاف 44

شکل 4-10 اثر زمان مقدار مصرف گچ بر تعداد دانه در غلاف   44

شکل 4-11 اثر مقدار مصرف گچ بر تعداد دانه در بوته لوبیا 46

شکل 4-12 اثر زمان مقدار مصرف گچ بر تعداد دانه در بوته لوبیا………………………………… 46

شکل 4-13 اثر متقابل مقداروزمان مصرف گچ بر تعداد دانه در بوته لوبیا……………………………. 46

شکل 4-14 اثر متقابل مقداروزمان مصرف گچ بر وزن صد دانه لوبیا………………………………… 47

شکل 4-15 اثر متقابل مقداروزمان مصرف گچ بر عملکرد غلاف تر لوبیا………………………………… 48

شکل 4-16 اثر متقابل مقداروزمان مصرف گچ بر عملکرد غلاف خشک لوبیا………………………………… 49

شکل 4-17 اثر متقابل مقداروزمان مصرف گچ بر عملکرد دانه لوبیا………………………………… 50

شکل 4-18 اثر مقدار مصرف گچ بر عملکرد بیولوژیک لوبیا 52

شکل 4-19 اثر زمان مقدار مصرف گچ بر عملکرد بیولوژیک لوبیا…………………………………….. 52

شکل 4-20 اثر متقابل مقداروزمان مصرف گچ بر عملکرد بیولوژیک لوبیا………………………………… 52

 

چکیده

به منظور بررسی اثر گچ بر رشد و عملکرد لوبیا در منطقه لنگرود، آزمایشی به صورت فاکتوریل با طرح پایه  بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در سال 1392 به اجرا در آمد. فاکتور اول، زمان مصرف گچ در 2 سطح (مصرف کامل در ابتدای کاشت و مصرف به صورت تقسیط شده در 2 مرحله کاشت و گلدهی) و فاکتور دوم مقدار مصرف گچ در 5

دکتر حمید هاشمی مقدم
استاد مشاور:
 مهندس فرزانه بهادری
 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده:

روش استخراج اسانس های گیاهی می تواند درصد و نوع ترکیبات شیمیایی موجود در آن را تغییر دهد.

در این تحقیق اسانس حاصل از آویشن با دو روش تقطیر با آب و استخراج با مایکروویو، استخراج گردیده و ترکیب شیمیایی اسانس های حاصل به کمک دستگاه کروماتوگرافی گازی – اسپکتروسکپی جرمی GC/MS شناسایی شد. همچنین اثر قدرت، زمان وحجم حلال در این کار بهینه شد. در این کار تاثیر روش های مختلف خشک کردن بر روی کمیت و کیفیت اسانس نیز بررسی شد.

 یافته ها نشان داد که اجزای اصلی اسانس آویشن دنایی در روش تقطیر با آب به صورت زیر بود : پاراسیمن(16/1٪)، گاماترپینن (96/0٪)، تیمول (15/66٪)، کارواکرول(20/18٪) و کاریئوپیلن(20/2٪)

و در روش استخراج به کمک مایکروویودرصد اجزا به صورت زیر بود. پاراسیمن(05/3٪)، ­گاما ترپینن(92/2٪)، تیمول (48/78٪)، کارواکرول (57/6٪) وکاریئوپیلن (22/4٪)

همچنین مشخص شد که آویشن دنایی گل بنفش نسبت به آویشن پابسن دارای تیمول بیشتری می­باشد.

هنگام بهینه سازی توان دستگاه مشخص شد که در توانهای بالای دستگاه مقدار ترکیبات اکسیژن دار افزایش می­یابد. همچنین با گذشت زمان غلظت ترکیبات مونوترپنی کاهش یافته و غلظت ترکیبات اکسیژن دار افزایش می­یابد، زیرا ترکیبات مونوترپنی به شدت به گرما و نور حساس هستند.

نتیجه آن که این دو تحقیق نشان می­دهد تفاوت در روش استخراج به ویژه از جهت درجه حرارت و زمان فرآیند سبب تغییر در ترکیبات شیمیایی به دست آمده، می­شود.

همچنین مشاهده شد که هنگامی که گیاه در مایکروویو خشک می­گردد،  به علت سرعت بالای خشک شدن کیفیت اسانس حفظ می­گردد.

مقدمه:

تحقیقات در زمینه استخراج ترکیبات فعال بیولوژیکی از گیاهان به سرعت در حال انجام می­باشد. در روش های قدیمی مثل تقطیر با بخار آب، با توجه به مدت زمان طولانی حرارت دادن برای رسیدن به دمای لازم جهت تبخیر ترکیبات فرار، بسیاری از این ترکیبات از دست می­روند، ترکیبات غیر اشباع و استری تجزیه و انرژی و زمان زیادی تلف خواهد شد. در روش هایی نیز که برای استخراج نهایی از حلالهای شیمیایی استفاده می­ کنند، خطر ایجاد مسمومیت توسط حلال وجود دارد.

به این دلیل که از اسانس های اکثر گیاهان آروماتیک در صنایع مختلف استفاده میشود، یافتن بهترین روش استخراج برای بهبود کیفیت اسانس ها در راستای رسیدن به مناسبترین ترکیب شیمیایی مورد نظر، برای هر نوع کاربرد خاص که با قوانین سازگاری داشته باشد، ضروری است. برای مثال در صنایع غذایی علاوه بر این که کیفیت عطر و طعم اسانس مهم است، حلالیت آن در مواد غذایی نیز مطرح است.

در سالهای اخیر استفاده از امواج الکترو مغناطیس در ناحیه امواج ریز موج کاربرد زیادی را در زمینه های مختلف از جمله آون های خانگی ودستگاهی و کاربردهای زیست پزشگی فراهم نموده است.

کاهش حلال مورد استفاده و تشکیل مقدار ناچیز محصول جانبی وکاهش آلودگی و کاهش زمان واکنش همچنین استفاده از واکنشگرها در مقیاس میکرو و کاهش انرژی مورد نیاز در مقایسه با روش های حرارتی معمولی و افزایش انتخاب پذیری واکنش از مزایای این تکنیک شیمی سبز محسوب می­شود. از آنجا که شیشه و بسیاری از ترکیبات پلیمری تقریبا قابلیت عبور امواج ریز موج را دارند می­توانند به عنوان سلهای واکنش استفاده شوند. این خواص ریز موج منجر به کاهش زیادی در میزان حلالهای مورد استفاده میگردد از آنجا که انرژی مورد استفاده توسط حلال کنترل میشود دمای مخلوط واکنش به نقطه جوش نمی­رسد، در نتیجه میزان تبخیر پایین نگه داشته شده و نیاز به تقطیر برگشتی نمی­باشد.

بنابر این استفاده از انرژی ریز موج و کاربرد آن در استخراج ترکیبات موثره از گیاهان نیز وارد

 

شده است.

فصل اول: کلیات

1-1- معرفی گیاهان دارویی

قدمت شناخت خواص دارویی گیاهان، شاید بیرون از حافظه بشر باشد. یکی از دلایل مهم این قدمت، حضورباورهای ریشه دار مردم سرزمین های مختلف در خصوص استفاده از گیاهان دارویی است اطلاعات مربوط به اثرها و خواص دارویی گیاهان از زمان های بسیار دور به تدریج سینه به سینه منتقل گشته با آداب و سنن قومی در آمیخته و سر انجام در اختیار نسل های معاصر قرار گرفته است طبق برخی سنگ نبشته ها و شواهد دیگر به نظر می­رسد مصریان و چینیان در زمره نخستین اقوام بشری بوده باشند که بیش از 27 قرن قبل از میلاد مسیح از گیاهان  به عنوان دارو استفاده کرده و حتی برخی از گیاهان را برای مصرف بیشتر در درمان دردها کشت داده اند. مردم یونان باستان، خواص دارویی برخی از گیاهان را به خوبی می دانسته اند. بقراط حکیم بنیانگذار طب یونان قدیم و شاگرد وی ارسطو و دیگران، برای استفاده از گیاهان در درمان بیماری ها ارزش زیادی قایل بوده اند. آنها علاوه بر استفاده از گیاهان یونان، از گیاهان کشورهای دیگر هم استفاده می برده اند. پس از آنها، یکی دیگر از شاگردان ارسطو به نام «تئوفراست» مکتب «درمان باگیاه»را بنیان نهاد. پس از آن، «دیوسکورید» در قرن اول میلادی، مجموعه ای از 600 گیاه دارویی با ذکر خواص درمانی هر یک را تهیه و به صورت کتابی در آورد که این کتاب بعدها سرآغاز بسیاری از مطالعات علمی در زمینه گیاهان مذکور گردید، به طوری که مثلا «جالینوس» پزشک معروف یونانی در کارهای خود به کتاب دیوسکورید استنادکرده است در قرون هشتم تا دهم میلادی، دانشمندان ایرانی همچون، ابوعلی سینا، محمد زکریای رازی و دیگران، به دانش «درمان با گیاه» رونق زیادی دادند و گیاهان بیشتری را در این رابطه معرفی کردند و کتابهای معروفی چون قانون و الحاوی را به رشته تحریر درآوردند. پس از آن، درمان با گیاه همچنان ادامه یافت. در قرن سیزدهم، ابن بیطار مطالعات فراوانی در مورد خواص دارویی گیاهان انجام داد و خصوصیات بیش ار 14700 گیاه دارویی را در کتابی که از خود به جای گذاشته، یادآور شد. پیشرفت اروپاییان در استفاده دارویی از گیاهان در قرن هفدهم و هجده، ابعاد وسیعی یافت و از قرن نوزدهم کوششهایی همه جانبه برای استخراج «مواد موثره»[1] از گیاهان دارویی و تعیین معیارهای معینی برای تجویز و مصرف آنها شروع شد. کوششهای آن زمان تا به امروز هم ادامه یافته و در حال حاضر نیز با سرعت هر چه بیشتر به پیش می رود. اکنون با در دست داشتن نتایج آزمایش ها و تحقیقات، با اطمینان می توان به تشریح و تفصیل علمی مزایای موجود درمواد موثره گیاهان دارویی در رابطه با انسان و حیوانات پرداخت. حقیقت این است که امروزه درباره روند متابولیسمی تشکیل مواد موثره موجود در گیاهان1 تحت فرایندهای خاص زیست محیطی و تاثیر مواد موثره مذکور بر انسان و حیوانات، اطلاعات بسیار زیادی وجود دارد و جنبه های مختلف استفاده از مواد مذکور، تنوع روزافزون دارد. تاکنون، تنها خصوصیات دارویی حدود سی هزار گونه از ششصد هزار گونه گیاهی جهان شناخته شده و در میان بقیه، گهگاه مواد موثره جدید و بسیار ارزشمندی کشف می گردد. جمع آوری گیاهان دارویی بسیار مشکل است. انجام این کار با ماشین به سختی امکان پذیر است، زیرا جمع آوری برخی از اندام های حاوی مواد موثره ( نظیر گلها، برگها و …) تنها با دست ممکن است. از این رو، تولید گیاهان دارویی به کار بدنی زیادی نیاز دارد. با جمع آوری گیاهان دارویی، کار به اتمام نمی رسد (برخلاف برخی محصولات کشاورزی)، بلکه پس از برداشت محصول، اندام های جمع آوری شده را باید تحت تاثیر عملیات مناسبی قرار داد تا به صورت قابل استفاده در آید (خشک کردن، استخراج ماده موثره، بسته بندی و …). مواد موثره گیاهان، بخصوص عطریات و اسانس ها، موارد استفاده متعدد و متفاوتی در صنایع لوازم آرایشی، صنایع مواد شیمیایی خانگی (نظیر: شامپو، صابون، عطر، ادوکلن، خوشبوکننده های هوا و امثال آنها) دارند، به طوری که بدون حضور مواد موثرهء مذکور، ساخت و تهیه بسیاری از محصولات یاد شده امکان پذیر نخواهد بود(ساخت و تهیه بسیاری از اسانس ها به طریق شیمیایی امکان پذیر نیست). استفاده از مواد موثرهء گیاهان دارویی در صنایع غذایی، رشد روزافزون دارد. اگر چه استفاده از مواد مذکور در صنایع غذایی از گذشته