دی ماه 1393
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان                                                    صفحه

چکیده_ ‌ط

مقدمه_ 1

1: بیان مساله_ 4

2:اهمیت موضوع_ 5

3- پیشینه تحقیق امر مختوم_ 8

4- نوآوری تحقیق_ 11

5- اهداف تحقیق_ 12

6- پرسش های تحقیق_ 12

7- فرضیه های تحقیق_ 13

8-روش شناسی تحقیق:_ 13

9- ساماندهی تحقیق_ 14

فصل اول: کلیات و مفاهیم (تعاریف، پیشینه، مبانی، شرایط و… اعتبار امر مختوم)_ 15

1-1   تعاریف_ 16

1-2 مفاهیم_ 19

1-2-1 مفهوم داخلی و فراملی منع مجازات و محاکمه مجدد(امر مختوم)_ 19

1-2-2 مفهوم داخلی مجازات مجدد_ 19

1-2-3 مفهوم فراملی اصل ممنوعیت محاکمه و مجازات مضاعف امرمختوم_ 20

1-3 ماهیت امر قضاوت شده_ 21

1-3-1 یک مثال از امر مختوم کیفری بین المللی_ 21

1-4 پیشینه امر مختوم_ 23

1-4-1پیشینۀ شرعی امر مختوم_ 23

1-4-2پیشینه حقوقی تحقیق_ 24

1-5 مبنای قاعده منع محاکمه مجدد_ 27

1-5-1 مبانی تئوریک قاعده امر مختومه_ 28

1-5-2  مبنای قاعده در فقه_ 29

1-6 شرایط قاعده_ 29

1-6-1شروطِ اعتبار امر قضاوت شده:_ 30

1-6-2-1شروط استناد به امر قضاوت شده که عبارتند از :_ 31

1-6-2-2 اتّحاد خصوم( وحدت اصحاب دعوا)_ 31

1-6-3-2  اتّحاد سبب (وحدت موضوع واقعه مجرمانه)_ 33

1-6-3-2   اتّحاد محلّ(وحدت سبب)_ 36

1-6-3 شرایط حصول امر مختوم کیفری بین المللی_ 37

1-7  اعتبار امرمختوم کیفری قرارها و آرای صادره از دادسراها و دادگاه‌ها   38

1-7-1 قرارهای دادسرا:_ 39

1-7-2 آرای دادگاه‌ها:_ 39

1-8 اعتبار امر مختوم کیفری و آثار آن_ 40

1-9 اعتبار امر قضاوت شده و سقوط دعوا_ 40

1-9-1 شمول قاعده بر آرای ترافعی_ 41

1-9-2 شمول قاعده بر آرای قطعی_ 41

1-10دلایل پذیرش امر مختوم_ 42

نتیجه گیریِ فصل اول_ 43

فصل دوم:  بررسی امر مختوم کیفری در قوانین ایران_ 44

2-1 صلاحیت کیفری در حقوق ایران_ 45

2-2 قاعده امر مختوم کیفری در ایران_ 47

2-2-1  قاعده مختوم امر کیفری پیش از پیروزی انقلاب اسلامی_ 49

2-2-1-1  نظریات مشورتی اداره کل حقوقی و تدوین قوانین دادگستری سابق_ 50

2-2-2بعد از انقلاب اسلامی_ 51

2-3-2-1قانون جدید مجازات اسلامی_ 52

2-2-2-1-1 نکات مهم قانون جدید مجازات اسلامی درخصوص موضوع مجازات مضاعف: 53

2-3-2-2 قانون آیین دادرسی کیفری_ 54

2-2-2-2-1 نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضاییه_ 55

2-4 جایگاه اعتبار امر مختوم کیفری در رابطه با احکام دادگاههای خارجی   57

2-3-1موافقت نامه های های قضایی منعقد شده با برخی کشورهای منطقه_ 57

2-4-2موافقت نامه های انجام گرفته با کشور های دیگر_ 58

2-3-2 معاهده انتقال محکومان به حبس با دیگر کشورها_ 58

2- 5امرمختوم و کشف جرم جدید_ 60

2-4-1 تغییرشرایط در جرایم مشابه_ 61

2-4-2امر مختوم در جرایم مرتبط_ 62

2-6 آرای جزایی محاکم داخلی مشمول قاعده اعتبار امر مختومه_ 63

2-5- 1 قرارهای دادسرا_ 63

2-5-2 قرار موقوفی تعقیب_ 64

2-6-3 قرار مجرمیت_ 64

2-5-4 احکام دادگاه_ 64

2-6 آراء جزایی محاکم خارجی مشمول قاعده اعتبار امر مختومه_ 64

2-7  رویه قضایی ایران  و اعتبار امر مختوم کیفری_ 66

2-8-1 مطالعات موردی_ 67

2-8-1-2مورددوم: حقوق بین الملل_ 68

نتیجه گیریِ فصل دوم_ 71

فصل سوم : جایگاه امر مختوم کیفری در اساسنامه دیوان کیفری بین المللی   73

3-1  منع محاکمه مجدد در حقوق بین الملل_ 75

3-2 خاستگاه قاعده  منع محاکمه مجدد در حقوق بین الملل_ 76

3-3 شرایط تحقق قاعده  امر  مختوم کیفری در حقوق بین الملل_ 77

3-3-1 وحدت اصحاب دو دعوی_ 78

3-3-2  وحدت موضوع دو دعوی_ 78

3-3-3مثال از وحدت موضوع دو دعوا در حقوق بین الملل_ 79

3-3-4وحدت سبب دو دعوی_ 80

3-3-5 شرایط و موجبات عام تحقق قاعده امر  مختوم کیفری در حقوق بین الملل   80

3-3-6 شرایط اختصاصی امر  مختوم کیفری در حقوق بین الملل_ 81

3-3-6-شرط مربوط به دادگاه صادرکنندۀ رأی_ 81

3-3-6-2 شرط مربوط به رأی اول_ 82

3-5 بیان مصادیق منع محاکمه و مجازات مجدد در حقوق بین الملل_ 85

3-5دیوان کیفری بین المللی و اعتبار امر مختوم کیفری_ 86

3-5-1جایگاه دیوان کیفری بین المللی_ 86

3-5-2مشخصات و ماهیت اساسنامه رم_ 89

3-5-3 نگاهی اجمالی به محتوا و مهمترین مسایل اساسنامه رم_ 89

3-5-4  ارزیابی اساسنامه رم_ 90

3-5-5 امر مختوم کیفری در اساسنامه دیوان بین المللی دادگستری_ 91

3-5-6 منع محاکمه مجدد متهمی که قبلا در دادگاه بین‏المللی محاکمه شده است در همان دادگاه_ 94

3-5-7 منع محاکمه متهمی که قبلا در دادگاه بین‏المللی محاکمه شده است در سایر دادگاهها_ 95

3-5-8 منع محاکمه متهمی که قبلا در سایر دادگاهها محاکمه شده است در دادگاه بین‏المللی_ 96

3-5-9 منع محاکمه و مجازات مجدد عالی و تالی_ 97

نتیجه گیری فصل سوم_ 99

نتیجه گیری و پیشنهادات_ 100

منابع و مآخذ_ 104

Abstract 108

 

چکیده

در امور کیفری آنگاه که حکم یا قراری مراحل مختلف رسیدگی – اعم از بدوی ، پژوهش و فرجامی – را طی کرده و یا مواعد آنها سپری شده باشد، از اعتبار امر مختوم کیفری برخوردار است و در نتیجه ، طرح مجدد دعوا و تقاضای رسیدگی به آن فاقد مجوز قانونی است. منع تعقیب مجدد از قواعد ناظر به نظم عمومی است. قاعده اعتبار امر مختوم کیفری یکی از قواعد مهم آیین دادرسی کیفری است که در قوانین ملل متمدن جهان و همچنین تعدادی از اسناد بین المللی پیش بینی شده است. مفهوم اصل مذکور در اسناد بین المللی از اوایل قرن بیستم مطرح وبه تدریج در قرن بیست و یکم در اساسنامه دیوان بین المللی کیفری پیش بینی شد و توسعه و تکامل یافت. این پایان نامه در صدد بررسی تفاوتها و مشابهت های اعتبار امر مختومه در قوانین موضوعه ایران و اساسنامه کیفری بین الملل و میزان و کیفیت اعمال این قاعده در قوانین کیفری ایران و اساسنامه دیوان بین المللی است.

مقدمه

در امور کیفری آنگاه که حکم یا قراری مراحل مختلف رسیدگی – اعم از بدوی ، پژوهش و فرجامی – را طی کرده و یا مواعد آنها سپری شده باشد ، از اعتبار امر مختوم کیفری برخوردار است و در نتیجه ، طرح مجدد دعوا و تقاضای رسیدگی به آن فاقد مجوز قانونی است. پایه و اساس اعتبار امر مختوم ، اماره قانونی صحت احکام است که به موجب آن چنین فرض می شود که احکام و قرارهای قطعی ، صحیح و منطبق با واقعیتند و به این سبب ، دعوا برای بار دیگر قابل طرح در مقابل دادگاهی دیگر و یا قابل تعقیب از سوی دادستان نیست و به این اعتبار ، حصول امر مختوم کیفری را باید از جمله مسقطات دعوای عمومی محسوب کرد .

علاوه بر فرض صحت احکام ، فروض دیگری از قبیل « اسقاط حق اقامه دعوی» که به موجب آن در حقوق روم تصمیم دادگاه ، زایل کننده حق دعوا تلقی می شد ، «قدرت قضایی محاکم» ، «ضرورت مقدس انگاشتن آراء دادگاهها » «اعتبار متقابل محاکم » «ضرورت پایان یافتن دعوا» و سرانجام «حفاظت افراد جامعه از خطرهای تعقیب مجدد » برای توجیه اعتبار امر مختوم کیفری مورد استناد حقوقدانان و قانونگذاران قرار گرفته است .

منع تعقیب مجدد از قواعد ناظر به نظم عمومی است و به این علت : اولا در تمام مراحل اعم از تعقیب یا رسیدگی و حتی در مرحله تجدید نظر و فرجام نیز از سوی ذی نفع قابل اعلام است ، ثانیا مقام قضایی ، اعم از دادستان ، قاضی تحقیق و دادگاه ، مکلفند پس از اطلاع ، راسا از ادامه تحقیق و رسیدگی امتناع کرده ، به اصدار قرار موقوفی تعقیب مبادرت ورزند. (آشوری 1385 صص230-235)

قاعده اعتبار امر مختوم کیفری یکی از قواعد مهم آیین دادرسی کیفری است که در قوانین ملل متمدن جهان و همچنین تعدادی از اسناد بین المللی پیش بینی شده است . مبنای این قاعده در واقع حفظ نظم عمومی می باشد . موضوع تحقق آن نیز عبارت است

از : 1-رای دادگاه 2- قاطعیت رای 3- منطوق رای .

پس از تحقق قاعده سه شرط نیز برای استناد به آن وجود دارد

: 1- وحدت موضوع 2- وحدت اصحاب دعوا 3- وحدت سبب

این قاعده دو اثر دارد : اثر مثبت و اثر منفی . اثر مثبت یا جنبه ایجابی قاعده مستلزم اجرای رای دادگاه اعم از برائت و محکومیت است و اثر منفی یا جنبه سلبی نیز مستلزم عدم محاکمه و مجازات مجدد یک شخص برای ارتکاب عمل مجرمانه واحد است. در خصوص این قاعده جنبه سلبی از اهمیت خاصی برخوردار است چرا که متضمن حفظ حقوق شهروندی در مقابل تعرض های دولت و دستگاه قضایی از طریق محاکمات مجدد به خاطر عمل مجرمانه واحد می باشد. آنچه در اسناد متعدد بین المللی راجع به این قاعده مورد تاکید قرار گرفته نیز همین جنبه سلبی است. این قاعده مفهومی نسبی دارد به این شرح که حدود اعتبار آن بستگی دارد به اینکه در چه مرحله ای از رسیدگی های کیفری و در

 

برابر چه مرجعی به آن استناد شود.

در قوانین ایران و در چند دهه اخیر استثنائات ناروایی بر این قاعده وارد شده بود که به مرور و به موجب اصلاحاتی تقریبا حذف شدند. اکنون آنچه در این خصوص در قوانین ایران قابل انتقاد است و باید اصلاح شود مساله اعتبار آرای جزایی دادگاه های خارجی است . به موجب قوانین موجود، احکام جزایی دادگاه های خارجی برای محاکم ملی ایران هیچگونه اعتباری ندارند و لذا ممکن است شخصی که به خاطر ارتکاب جرمی در کشوری خارجی محاکمه شده و حکم در موردش اجرا شده است در صورت حضور در ایران مجددا محاکمه شود بی آنکه میزان کیفر تحمل شده قبلی از محکومیت جدید کسر گردد. به این ترتیب حقوق چنین شهروندی با محاکمه مجدد و مجازات مضاعف پایمال می شود .

اسناد بین المللی که به قاعده توجه نموده اند برخی جهانی اند و برخی منطقه ای. در اساسنامه دادگاه های کیفری بین المللی به عنوان اسناد جهانی ، استثنائاتی بر قاعده وضع شده اند که دلیل آن نیز این است که در بسیاری موارد دادستان این دادگاه ها بر خلاف دادگاه های ملی از موقعیت برتر و بهتری نسبت به متهم برخوردار نیستند و به علاوه بسیاری از دادگاه های ملی که برای محاکمه جنایتکاران بین المللی تشکیل می شوند به دلیل موقعیت و نفوذ متهمان که گاه از مسوولان کشوری یا لشکری هستند جنبه صوری و فرمایشی داشته و برای رهاندن آنها از مسوولیت کیفری بین المللی تشکیل می شود

احکام و آرایی که محاکم قضائی دادگستری پس از رسیدگی ماهوی بصورت قطعی صادر مینمایند از دو جهت اعتبار دارند اعتبار اجرائی و اعتبار نهائی اعتبار اجرائی حکم ناشی از قدرتی است که قانون برای اجرای احکام قطعی مقرر داشته و آنها را لازم الاجرا شناخته است اعتبار نهائی حکم از قاعده حقوقی اعتبار امر محکوم بها ناشی میشود که از قواعد مهم حقوقی در آئین دادرسی مدنی و مربوط به نظم قضائی است و دادگاه ها مکلف به رعایت این قاعده حقوقی می باشند.

اصل ممنوعیت محاکمه و مجازات ، امروزه به عنوان یکی از اصول دادرسی منصفانه شناخته شده و ازتضمین های بنیادین حقوق متهم و محکوم علیه به شمار میرود. اهمیت منع محاکمه و مجازات مضاعف وقتی بیشتر می شود که یک عنصر خارجی نیز در ارتکاب اعمال مجرمانه  به میان می آید و این قاعده از محدوه حقوق داخلی خارج  وارد حقوق بین المللی می گردد.

در تشریح مفهوم فراملی مجازات مضاعف و متعاقباً اصل منع محاکمه و مجازات مضاعف،می توان گفت که مفهوم فراملی اصل یا دشده ، ناظر به مجازات  هایی است که یک یا چند عنصرخارجی و فراملی در موضوع، دخالت و ایفای نقش می کنند. این عناصر خارجی، اعم از محل کشور ارتکاب جرم، محل محاکمه و صدور حکم قطعی، محل اعمال مجازات، تابعیت مرتکب یامتهم و یا تابعیت مجنی علیه یا بز ه دیده و کشور محل دستگیری مرتکب است. ترکیب یک یا چندعنصر از عناصر مذکور که موجب  می شود مرتکب به دلیل ارتکاب عمل مجرمانه واحد در معرض حداقل یک یا چند محاکمه و مجازات مجدد قرار گیرد، که این موارد مفهوم فراملی محاکمه و مجازات مضاعف را تشکیل می دهد.مفهوم اصل مذکور در اسناد بین المللی از اوایل قرن بیستم مطرح وبه تدریج در قرن بیست و یکم در اساسنامه دیوان بین المللی کیفری پیش بینی شد و توسعه و تکامل یافت.اصل ممنوعیت محاکمه و مجازات مضاعف از جمله حقوق اساسی متهم و بزهکار در دادرسی است و رعایت آن، لازمه تحقق دادرسی عادلانه به شمار می آید. به موجب این قاعده، محکومی که یک بار به دلیل یک عمل مجرمانه مورد تعقیب، محاکمه و مجازات قرار گرفت، در کشور متبوع خود یا هر محل دیگری غیر  از محل ارتکاب جرم به دلیل همان عمل مجرمانه، با شرایطی قابل تعقیب کیفری مجدد و محاکمه نیست. در واقع، اعمال ممنوعیت مجازات مضاعف، نتیجه و اثر مستقیم اصل منع محاکمه مجدد است.

این قاعده از قواعد مهم حقوق کیفری داخلی است. براساس آن ، کسی را نباید دوبار برای یک جرم محاکمه و مجازات کرد. این قاعده در اسناد بین المللی و منطقه ای حقوق بشر مطرح شده است. قاعده منع محاکمه و مجازات مجدد در اساسنامه دادگاههای کیفری بین المللی، اعم از نظامی، موقت و خاص و دائمی نیز پذیرفته شده است

در این میان، قانونگذار ایران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، با تصویب برخی قوانین داخلی و الحاق به برخی کنوانسیون های بین المللی، منع مجازات مضاعف را با شرایطی مورد پذیرش قرار داده بود؛ اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی، نگرشی با جهت گیری نفی پذیرش اصل یادشده قوت گرفت. قانونگذار با تصویب قوانین مجازات اسلامی، با اعتقاد به تعارض برخی قواعد و اصول فقهی با مبانی منع محاکمه و مجازات مضاعف در دکترین حقوقی بین المللی، برخی مقررات سابق در این خصوص را حذف و اصلاح کرد.

1: بیان مساله

مصلحت جامعه ایجاب میکند که روزی منازعات  پایان یابد و تکلیف افراد روشن گردد و احکام و قرارهای مراجع کیفری تحت شرایطی، قطعی به شمار آیند و رسیدگی مجدد نسبت به آن ها امکان پذیر نباشد. به سخنی دیگر وقتی به موضوع اتهام رسیدگی شد و قرار قطعی اعم از منع تعقیب و یا موقوفی تعقیب و یا حکم اعم از محکومیت یا برائت صادر شد دیگر نتوان متهم یا محکوم علیه را برای همان عمل، مورد پیگرد قرار داد؛ هر چند آن عمل با عنوان و کیفیات دیگر .تطبیق شود.

یکی از اصول مهم دادرسی های کیفری ممنوعیت شروع مجدد تعقیب کیفری نسبت به اتهامی است که قبلاً مورد رسیدگی و اتخاذ تصمیم قرار گرفته است. براساس این اصل، حکمی که در پایان روند رسیدگی به یک اتهام توسط مرجع قضایی صالح، و طرق عادی اعتراض به آن پیموده و یا ترک شده باشد، صحیح محسوب و مفاد آن، اعم از محکومیت یا برائت، در خصوص آن موضوع معتبر تلقی می گردد. از این نکته، قاعده ای به نام قاعدۀ اعتبار امر مختوم کیفری شکل گرفته است که مانع تعقیب و محاکمۀ مجدد متهم در مورد همان موضوع می گردد ( خالقی1388ص 415).

احترام به رای دادگاه و جلوگیری از احکام متناقض، با نظم عمومی ارتباط پیدا می کند  و طرفین نمی توانند  آثار آن را از بین ببرند زیرا حفظ حیثیت محاکم از امور خصوصی و منافع افراد نیست. منافع جامعه اقتضاء دارد، حق طرح دعوی تنها یک بار قابل اعمال باشد و اغراض خاص طرفین دعوی، نباید قادر به اخلال در این نفع عمومی باشد.

تجدید رسیدگی نسبت به امر مختوم، موجب شک و تردید در افکار عمومی نسبت به ارزش و اعتبار تصمیمات محاکم کیفری خواهد شد و چون وظیفه قوه قضاییه، استقرار نظم عمومی و صلح و آرامش در جامعه می باشد، فلذا تردید در اصالت و واقعیت احکام کیفری، موجب تزلزل اقتدار قوه قضاییه در اعمال دقیق این مسئولیت و نیز اجرای عدالت و تأمین امنیت قضایی خواهد گردید زمانی که رأی دادگاه پس از طی مراحل تجدید نظر خواهی دارای اعتبار امر مختومه می شود ، این اعتبار قابل استناد در محاکم می باشد. به این ترتیب هیچ دادگاه کیفری دیگری نمی توان د پرونده را مجدد مورد رسیدگی قرار دهد و رأی بر سایر احکام، اعم از مدنی و کیفری حکومت دارد و نباید رأیی معارض رأی مختومه صادر شود.

در مواردی که قضیۀ مورد رسیدگی دربردارندۀ یک یا چند عنصر خارجی باشد، مانند تابعیت متفاوت مرتکب و مجنیٌ علیه، آن موضوع از قلمرو علاقۀ انحصاری یک دولت خارج شده، می تواند با بیش از یک دولت مرتبط گردد و در نتیجه سبب تحقق صلاحیت کیفری به نفع دادگاههای دو یا چند کشور شود، مانند قتل یک یونانی در ترکیه توسط یکی از اتباع ایران. در این فرض، هر یک از سه دولت یونان (به دلیل صلاحیت مبتنی بر تابعیت مجنیٌ علیه)، ترکیه (به لحاظ صلاحیت سرزمینی) و ایران (به استناد صلاحیت مبتنی بر تابعیت مرتکب) ممکن است خود را صالح برای رسیدگی به آن جرم بدانند. از آنجا که در حقوق جزای بین الملل اصولاً وضع قاعدۀ حل تعارض مطرح نیست و هر دولتی با توجه به مصالح و منافع خویش به گونه ای یک جانبه اقدام به تعیین قلمرو صلاحیت قوانین و دادگاههای خود می نماید، بروز این وضعیت امری متداول است که از آن به عنوان تعارض مثبت صلاحیتها یاد می شود (خالقی، 1381، ص 45 و 46).

2:اهمیت موضوع

تمام تلاش هر نظام قضایی این است که عدالت را نگهبانی کنند و عدالت همواره با موضوع قطعیت و حتمیت همراه است که در صورت عدم وجود این شرط به نوعی ظلم حاکم خواهد شد. بدیهی است که بالاخره باید روزی برسد که دادگستری از رسیدگی فارغ شده و نظر نهایی و لایتغیر خود را ارائه دهد. ضرورت این مطلب ، علاوه بر جلوگیری از ضررهای اقتصادی و اجتماعی، برای حفظ نظم عمومی و اصلاح امور مردم لازم است. امنیت اقتصادی و فکری و قضایی مردم در این است که روزی تکلیف قطعی آنها در اختلافاتشان روشن شود (آق مشهدی-ایثاری1392ص12).پس در این مطلب که باید برای رسیدگی قضایی حدّ ی وجود داشته باشد، شکی نیست و اگر نگوییم مهمترین هدف دادرسی فصل سریع خصومت است، بی شک یکی از مهمترین اهداف دادرسی (ماده 3 ق.آ.د.م) جدای از کشف حقیقت و پی بردن به واقع (تشخیص محق واقعی) فصل سریع خصومت بین طرفین دعواست. جهت تامین این هدف ، رسیدگی به دعوا پس از قطعیت رای پذیرفته نمی شود واز همین رو، اعتبار امر مختوم (کاتوزیان،1389 ، ص16).

این قاعده، (la , Autorite, de la chose jugdee) قاعده ای است که در نظام های حقوقی کنونی پذیرفته شده، اصل مزبور متضمن این است که هرگاه دعوایی در دادگستری طرح و به صدور رای قطعی منتهی شد، طرح مجدد آن قابل استماع نمی باشد.

عنوان:
مطالعه تجربی و شبیه سازی فرآیند خم­کاری لوله جدار نازک به روش هیدروفرمینگ و تولید لوله جدار نازک
استادان راهنما:
دکتر عبدالحمید گرجی
دکتر محمد بخشی
 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده:

لوله ­های خم­کاری شده جدار نازک کاربرد بسیار وسیعی در صنایع فضایی، هواپیماسازی، خودروسازی و دیگر صنایع دارد. مساله کاهش وزن و کاهش فضای اشغال شده توسط لوله­ها سبب شده است تا این قطعات با شعاع خم کوچک شکل­دهی شوند. خم­کاری لوله با شعاع خم کوچک نیازمند به کارگیری روش­های نوین خم­کاری می­باشد، زیرا با کاهش شعاع خم­کاری امکان ایجاد عیوب چین خوردگی در شعاع داخلی خم، نازک شدگی بیش از حد جداره بیرونی لوله، تغییر شکل سطح مقطع و مانند آنها افزایش می­یابد.

یکی از روش­هایی که برای خم­کاری لوله ­های جدار نازک با شعاع­های خم کوچک مورد استفاده قرار می­گیرد، خم­کاری به روش هیدروفرمینگ است. این روش در مقایسه با سایر روش­های خم­کاری لوله دارای مزایای بسیار زیادی مانند بهبود کیفیت سطحی، کاهش تغییرات ضخامت، افزایش استحکام و کاهش هزینه، به خصوص در مورد قطعات پیچیده، می باشد. در این پژوهش ابتدا لوله­های انتها بسته بدون درز به وسیله فرآیندهای کشش عمیق و اتوکاری تولید گردیده است.سپس، فرآیند خم­کاری این لوله با نسبت­ شعاع خم به قطر (R/D) برابر 1 توسط فرآیند جدید خم هیدروفرمینگ به صورت تجربی و شبیه­سازی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پس از بررسی مسیر فشار، مسیر فشاری که در آن لوله بدون چروکیدگی به طور کامل شکل قالب را به خود می­گیرد، بدست آمد. بعلاوه، اثر تغییرات فشار بر توزیع ضخامت لوله در شعاع داخلی و شعاع خارجی ناحیه خم لوله مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش، نحوه شکل­ گیری لوله در نسبت­های (R/D) ثابت با تغییر همزمان شعاع خم و قطر لوله و نحوه شکل­ گیری لوله در نسبت­های (R/D) متغیر کمتر از یک در قطر لوله ثابت با یکدیگر مقایسه شد. همچنین اثر ضریب اصطکاک میان قالب و دیواره لوله نیز مورد بررسی قرار گرفت.

کلیات

1-1- مقدمه

امروزه لوله­ های خمیده کاربرد بسیار گسترده­ای در صنایعی نظیر هواپیماسازی، خودرو، نفت و گاز، اسباب و اثاثیه منزل، سازه ­های مکانیکی و غیره جهت انتقال سیال، سازه بدنه و غیره دارد. قطعات لوله­ای از نسبت استحکام به وزن بالایی برخوردار هستند و به همین دلیل در صنایع به صورت وسیعی به کار گرفته می­شوند. در شکل (‏1‑1) چند نمونه از کاربردهای قطعات خم لوله نشان داده شده است.

در گذشته انجام عملیات خم­کاری لوله یک هنر تلقی می­شد و نوعا توسط افراد ماهر و با تجربه صورت می­گرفت. در چند دهه اخیر تحقیقات گسترده­ای در خم­کاری لوله­ها به منظور ایجاد دانش پایه در این زمینه صورت گرفته است. به کمک کارهای تجربی، تحلیل­های تئوری و شبیه­سازی عددی درک بهتری از نحوه تغییر شکل لوله در حین خم­کاری فراهم شده است.

روش­های مختلفی جهت خم­کاری لوله­ها وجود دارد. هر یک از این روش­ها با توجه به نوع و کیفیت خمی که می­توان تولید کرد دارای کاربردها و محدودیت­هایی می­باشند. انواع روش­های خم­کاری لوله شامل خم­کاری برشی[1]، خم­کاری کششی دورانی[2]، خم­کاری تحت فشار[3]، خم­کاری کوبه­ای[4]، خم­کاری فشاری[5]، خم­کاری غلتکی[6] و خم­کاری به روش هیدروفرمینگ[7] می­باشند. انتخاب روش خم­کاری بستگی به کیفیت خم، تعداد تولید، جنس لوله، شعاع نسبی خم (R/D)، قطر نسبی لوله (D/t) و دقت مورد انتظار دارد که در آن ها D قطر خارجی، t ضخامت و R شعاع خط مرکزی خم می­باشد]2[. در موتور هواپیماها، قطعات لوله­ای با شعاع خم کوچک با استحکام بالا به صورت فراوان به کار گرفته می­شوند. شعاع خم این قطعات لوله­ای در برخی موارد در حدود قطر خارجی آن­ها می­باشد که در بسیاری از موارد تولید آن­ها با روش­های رایج خم­کاری لوله­ها مشکل است. در این موارد لازم است روش­های جدیدی جهت تولید خم با کیفیت مطلوب مورد استفاده قرار گیرند. یکی از این روش­ها، خم­کاری به روش هیدروفرمینگ است که در آن خم­کاری تحت فشار داخلی سیال انجام می­گیرد. این روش در مقایسه با سایر روش­های خم­کاری لوله­ها دارای مزایایی مانند دقت بالا، تولید خم با کیفیت خوب و کمترین تغییرات ضخامت دیواره، بهبود مقاومت و سختی، کاهش ضایعات و کاهش هزینه با توجه به کاهش نیروی کار، تجهیزات و مصرف انرژی می­باشد]3[.

2-1- تعریف ها و پارامترهای خم کاری

در شکل (‏1‑2) پارامترهای خم­کاری لوله نشان داده شده است. هر یک از این پارامترها را می­توان به صورت زیر تعریف نمود ]4[.

– سطح خمش: سطحی که از شعاع خط مرکزی لوله (شعاع خم) عبور می­ کند و عمود بر جهت چرخش خم می­باشد.

– خط مرکزی لوله (CL): خط ممتدی که هر نقطه واقع در مرکز سطح مقطع لوله را به هم وصل می­ کند.

– دیواره خارجی خم[1]: کمان/لبه بیرونی خم می­باشد.

– دیواره داخلی خم[2]: کمان/لبه داخلی خم می­باشد.

شعاع خط مرکزی (CLR): فاصله بین مرکز چرخش خم و خط مرکزی لوله می­باشد که شعاع خم نیز نامیده می­شود. در صنعت خم­کاری معمولا شعاع خم بر حسب ضریبی از قطر خارجی لوله (OD) و به صورت mD بیان می­شود.

– انحنای خم: عکس شعاع خط مرکزی را انحنای خم می­گویند.

– قطر لوله: هرگاه قطر لوله به تنهایی به کار می­رود منظور قطر خارجی می­باشد.

3-1- روش های خم کاری لوله

روش­های زیادی برای خم­کاری لوله وجود دارد. در این بخش در مورد برخی از روش­های خم­کاری لوله­ها بحث خواهد شد. هر یک از این روش­ ها دارای کاربردها و محدودیت­هایی از لحاظ نوع خم، حداکثر زاویه خمی که می ­تواند ایجاد کند، هزینه­ های تولید و کیفیت خم می­ باشد. در ادامه به روش­های مختلف خم­کاری اشاره شده است.

1-3-1- خم­کاری هیدروفرمینگ 

خم­کاری به روش هیدروفرمینگ از جمله روش­های خم­کاری است که اخیرا مورد توجه قرار گرفته است. از جمله مزیت­های این روش امکان تولید خم­های کوچک حتی کمتر از  قطر خارجی لوله، تولید خم با تغییرات ضخامت کم و تغییر سطح مقطع (بیضی شدن) ناچیز می­باشد. قطعات خم­کاری که در موتور هواپیماها و سفینه­های فضایی بکار می­روند باید هم فضای کمی اشغال کنند و هم از کیفیت و استحکام بالایی برخوردار باشند. برای اینکه این قطعات فضای کمی اشغال کنند لازم است که خم­کاری با شعاع کوچک انجام شود. برای دست­یابی به کیفیت و استحکام مناسب باید از یک روش خم­کاری مناسب استفاده کرد. با خم­کاری به روش هیدروفرمینگ می­توان خم­هایی که این ویژگی­ها را دارند تولید نمود]3[.

پروفیل خم مورد استفاده در قالب خم­کاری هیدروفرمینگ، پروفیل خمی مشابه با شکل نهایی خم مورد نظر است که در آن فشار سیال به سطح داخلی لوله اعمال می­شود و سبب می­شود که لوله بطور کامل شکل پروفیل خم قالب را به خود بگیرد. در شکل (‏1‑3) شماتیک این فرآیند مشاهده می­شود.

در این روش، ابتدا لوله داخل قالب قرار داده می­شود. سپس با اعمال سیال در محفظه لوله، فشار سیال سبب شکل گیری بهتر لوله در داخل قالب می­شود.

2-3-1- خمکاری فشاری

خم­کاری فشاری بیشتر برای تولید خم­های با شعاع کم در لوله­های جدار نازک استفاده می­شود. از جمله مزیت­های این روش امکان تولید خم­های کوچک در حدود قطر خارجی لوله، تولید خم با تغییرات ضخامت کم، تغییر سطح مقطع (بیضی شدن) کم و تجهیزات ارزان­تر در مقایسه با سایر روش­های خم­کاری لوله می­باشد.

قالب خم مورد استفاده در این روش خم­کاری دارای پروفیل خمی مشابه با شکل نهایی خم مورد نظر می­باشد. پس از خم­کاری شکل پروفیل خم در لوله ایجاد می­گردد. در داخل لوله از مندرل لاستیک مانند استفاده می­شود که تحت شرایط فشاری مشابه سیال رفتار می­ کند. بین لوله و مندرل باید مقداری لقی در نظر گرفته شود تا در انتهای خم­کاری بتوان به راحتی آن را از داخل لوله خارج نمود. موادی مانند یورتان[1]، رزین اپوکسی ریخته­گری[2]، لاستیک طبیعی[3] و لاستیک مصنوعی[4] جهت استفاده به عنوان مندرل مناسب می­باشند. این مواد خاصیت الاستیکی بالایی دارند و بعد از خم­کاری و برداشتن فشار از روی آنها به شکل اولیه خود باز می­گردند و به راحتی می­توان آنها را از داخل لوله خارج نمود. فشار داخلی ایجاد شده در لوله باعث می­شود لوله در حین خم­کاری در تماس با سطح داخلی قالب باقی بماند و در نتیجه از بیضی شدن سطح مقطع لوله جلوگیری می­شود. علاوه بر این، تامین فشار لازم برای جلوگیری از چروکیدگی در شعاع داخلی خم ضروری می­باشد ]6[.

  در روش خم­کاری فشاری ابتدا مندرل لاستیکی در داخل لوله قرار داده می­شود. سپس مجموعه لوله و مندرل در داخل راهنمای لوله قرار گرفته و توسط سنبه جلویی به مندرل فشار وارد می­شود. این فشار تا پایان عملیات خم­کاری ثابت باقی می­ماند. فشار وارد شده به مندرل موجب افزایش قطر آن می­گردد و در نتیجه به سطح داخلی لوله فشار اعمال می­شود. در انتها لوله و مندرل توسط سنبه به داخل قالب رانده می­شوند و در نتیجه لوله شکل پروفیل را به خود می­گیرد. بعد از خم­کاری، فشار از روی مندرل برداشته می­شود و دو کفه قالب باز شده و لوله و مندرل از داخل قالب خارج می­شوند.

پارامترهای تاثیر گذار بر شکل نهایی لوله شامل فشار داخلی، شرایط اصطکاکی بین لوله و قالب و نیز بین لوله و مندرل، شکل اولیه لوله، ابعاد و خواص مکانیکی لوله، سرعت سنبه و غیره می­باشد. انتخاب مناسب هر یک از این پارامترها در کیفیت خم تولید شده موثر خواهد بود. در شکل (‏1‑4)

 

شماتیک این فرآیند مشاهده می­شود ]7[.

استفاده از روش­های خم­کاری فشاری در مواردی که تعداد تولید پایین باشد بسیار سودمند می­باشد زیرا با هزینه کم می­توان تجهیزات خم­کاری آن را تولید کرد و علاوه بر این دقت قطعات خم­کاری در این روش بالا می­باشد. بنابراین می­توان نتیجه گرفت برای تولید خم (بویژه خم­های با شعاع کوچک) در تعداد کم و با دقت، مناسب­ترین گزینه روش خم­کاری فشاری می­باشد.

روش خم­کاری فشاری برای خم­های با زاویه بین 15 تا 120 درجه، شعاع­های خم از 20 تا 160 میلی­متر و ضخامت لوله در حدود 5/0 تا 2 میلی­متر مناسب می­باشد ]8[.

3-3-1- خم­کاری کششی دورانی

خم­کاری کششی دورانی یکی از روش­های بسیار رایج خم­کاری لوله و پروفیل می­باشد که روی ماشین­های خم­کاری کششی دورانی انجام می­شود. این ماشین­ها با نیروی هیدرولیکی، پنوماتیکی یا مکانیکی الکتریکی کار می­ کنند و ممکن است به صورت دستی یا ماشین کنترل عددی[1] کنترل شوند. اجزای اصلی قالب شامل قالب خم[2]، قالب فشاری[3]، قالب نگهدارنده[4]، قالب جاروب کن[5] و مندرل[6] می­باشند. تمامی این اجزا در شکل (1-5) نشان داده شده است.

در روش خم­کاری کششی دورانی، لوله از یک انتها توسط گیره به قالب دورانی مقید می­شود. سپس توسط یک بازویی، مندرل به درون لوله هدایت می­شود. با چرخش قالب دورانی، لوله روی قالب فشاری کشیده شده و به داخل قالب خم هدایت می­شود. چرخش قالب دورانی به اندازه­ای است که زاویه خم مورد نظر در لوله ایجاد می­شود. قالب فشاری می ­تواند ثابت یا متحرک باشد و در صورت متحرک بودن توسط یک جک به سمت جلو  یا به سمت عقب حرکت می­ کند. سطوح گیره را به صورت آج­دار می­سازند تا بیشترین اصطکاک را به منظور محکم گرفتن لوله فراهم آورد. سطوح قالب فشاری، مندرل و قالب جاروب کن باید کاملا پرداخت باشند چون موقع خمکاری در تماس با سطح لوله حرکت می­ کنند. شکل (‏1‑5) شماتیک روش خم­کاری کششی را نشان می دهد.

در روش خم­کاری کششی دورانی، قالب فشاری با ایجاد فشار به لوله در شعاع بیرونی خم، از نازک شدن بیش از حد لوله جلوگیری می­ کند. این عمل، در خم­کاری با زاویه خم بزرگ و شعاع خم کوچک بسیار مفید خواهد بود. مندرل همراه با قالب جاروب کن برای جلوگیری از چین خوردگی و خراب شدن سطح مقطع لوله ممکن استفاده شود ولی استفاده از مندرل در حد امکان باید پرهیز شود زیرا هزینه های تولید را افزایش می­دهد.

در این روش امکان کنترل جریان ماده وجود دارد. بنابراین می­توان از آن برای خم­کاری لوله­های جدار نازک و شعاع خم های کوچک استفاده نمود. برای ضخامت­های کمتر از 4/0 میلی­متر نباید از این روش استفاده نمود زیرا ابزار بندی در این حالت بسیار پیچیده خواهد بود ]4[.

[1] Computer Numerical control

[2] Bend Die

[3] Pressur Die

[4] Clamp Die

[5] Wiper Die  

[6] Mandrel  

[1] Urethane Rubber

[2] Cast Epoxy Resin

[3] Natural Rubber

[4] Synthetic Rubber

[1] Extrados

[2] Interados

[1] Shear Bending  

[2] Rotary Draw Bending

[3] Pressure Bending

[4] Ram Bending

[5] Push Bending

[6] Roll Bending

[7] Hydro Bending

وضعیت تابعیت کودکان موصوف قبل از تصویب ماده واحده

وضعیت تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی قبل از تصویب ماده واحده حسب مورد مشمول بند 4 یا 5 ماده 976 قانون مدنی می شد به این ترتیب که اگر تابعیت زوج به زن ایرانی تحمیل نمی شد و زوجین دارای استقلال مطلق در تابعیت بودند کودک متولد در ایران با 19 سال اقامت در ایران به استناد بند 5 ماده 976 ایرانی محسوب می شد. ولی چنانچه تابعیت زوج خارجی به زن ایرانی تحمیل می شد طفل حاصل از آنها مشمول بند 4 ماده مذکور شده و ایرانی محسوب می شد.

تا پیش از سال 1385 وفق نظریات شماره 3807 مورخ 6/6/1353 و شماره 5025/7 مورخ 13/10/1361 اداره حقوقی قوه قضائیه، طفل متولد از مادر ایرانی در ایران، بنابر اولویت و تنقیح مناط، به حکم بند 4 ماده 976 قانون مدنی، ایرانی محسوب می شد بدیهی است راهکار مذکور با توجه به ارتباط موضوع تابعیت با نظم عمومی و حاکمیت دولت، راه حل مناسبی تلقی نمی شد.[1]

قبل از تصویب ماده واحده تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی ادارات ثبت احوال با بهره گیری از مفهوم بند 4 ماده 976 قانون مدنی برای فرزندان مذکور شناسنامه صادر می کرد و این انعطاف تا جایی پیش رفته بود که نام خانوادگی مادر را با توافق والدین به فرزند می دادند . تنها اشکالی که می شد به این رویه و این برداشت از مفهوم بند 4 ماده 976 قانون مدنی گرفت این بود که قانون صراحت داشت پدر و مادر خارجی باشند در حالیکه در مسئله ما مادر ایرانی بود و ادارات ثبت احوال با قیاس اولویت و تنقیح مناط ، کودک حاصل از این گونه ازدواج ها را ایرانی تلقی کرده بودند.

بند 5 ماده 976 قانون مدنی نیز فرزند متولد ایران حاصل از مرد خارجی را ایرانی محسوب کرده است مشروط به اینکه بلافاصله پس از رسیدن به سن هجده سالگی یک سال دیگر در ایران اقامت داشته باشد. ادارات ثبت احوال برابر تبصره ماده 13 قانون ثبت احوال مکلف به ثبت کلیه وقایع ولادت هستند در مورد ایرانیان شناسنامه و در مورد خارجیان گواهی ولادت ویژه اتباع خارجی صادر می کنند که فرزندان موصوف حداقل در نوزده سالگی با نوزده سال اقامت در ایران مستند به ماده 73 آئین نامه قانون ثبت احوال مصوب سال 1319 با ارائه گواهی مذکور شناسنامه دریافت می نمودند. همه این اقدامات زمانی میسور است که ورود، اقامت و ازدواج زوجین به شکل قانونی صورت

 

گرفته باشد و مدارک مثبته آن موجود باشد. ولی بطور کلی قوانین موجود نیاز را برطرف نمی کنند ” بدون شک در طول این مدت طولانی ( از سال 1313 تا کنون)، با تغییرات عظیمی که چه در کشور ایران، چه در سطح جهانی، از جهات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی روی داده است و به خصوص با وقوع انقلاب اسلامی ایران، قانون تابعیت ما، مثل بسیاری از قوانین دیگر نمی تواند پاسخگوی احتیاجات زمان حاضر باشد و باید اصلاح گردیده، حتی الامکان در قانونی جداگانه از قانون مدنی تصویب شود.”[2]

[1] – بداغی ، فاطمه : عباسی ، عاطفه ( 1388) . حق تابعیت اطفال حاصل از ازدواج زنان ایرانی و مردان خارجی – مجله فقه و حقوق خانواده ، شماره 51 ، صفحه 15

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده
مدیریت زنجیره تامین(SCM) شامل رویکردهای مختلفی است که برای یکپارچه سازی موثر تامین کنندگان، تولید کنندگان و توزیع کنندگان در فرایند های خرید مواد اولیه ، تبدیل این مواد به محصولات میانی و نهایی و توزیع آنها به مشتریان به کار می رود به نحوی که سطح سرویس مورد نظر با کمترین هزینه برآورده شود. علاوه برآن SCM شامل مدیریت یک سری فعالیت های مربوط به برنامه ریزی، هماهنگ سازی و کنترل جریان مواد، قطعات و محصولات از تامین کنندگان تا مشتریان می گردد که اصطلاحا برنامه ریزی سیستم لجستیکی نامیده می شود. پیکربندی زنجیره تامین که در آن راجع به تعداد، مکان ها، ظرفیت و نحوه تعامل نهادهای مختلف زنجیره تامین تصمیم می گیریم، خود تصمیمی استراتژیک در زنجیره تامین می باشد و بدلیل تاثیر بلند مدت آن روی کل شرکت ، به عنوان مبنایی برای دیگر تصمیمات مدیریتی به کار می رود.

در این پایان نامه، ابتدا یک مدل تعاملی فازی چند هدفه،چند دوره ای(پویا)، چند محصوله و چند طبقه مختلط عدد صحیح برای یکپارچه سازی بخش تولید و توزیع زنجیره تامین به همراه مشخص کردن سیستم لجستیک معکوس ارائه می گردد. آنگاه، پس از کاربرد تکنیک های مناسب برای تبدیل مدل فازی ارائه شده به یک مدل کمکی غیرفازی قابل حل در نرم افزارهای مرسوم، یک روش بهینه سازی چند هدفه فازی بر پایه فاصله چبیشف به منظور حصول به تعداد مشخص نقاط بهینه غیرمسلط ارائه می گردد. تمامی نقاط حاصل دارای ویژگی های مشخص و به دقت تعیین شده ای می باشد که تصمیم گیرندگان در طول فرایند بهینه سازی تعیین می نمایند. مدل پیشنهادی و روش حل استفاده شده از طریق محاسبات عددی اعتبار سنجی گردیده اند. نتایج مقایسه با دیگر روش های بهینه سازی چند هدفه نشان دهنده عملکرد بهتر مدل پیشنهادی نسبت به آنها می باشد.

لغات کلیدی: پیکربندی زنجیره تامین، برنامه ریزی فازی، برنامه ریزی چند هدفه.
فهرست مطالب
فصل اول – کلیات تحقیق.. 1
1-1- انتخاب حوزه تحقیق.. 1
2-1- نحوه بررسی ادبیات موضوع.. 1
3-1- نوآوری های تحقیق.. 2
4-1- تبیین اهداف عمده تحقیق.. 2
5-1- مشخص کردن روش تحقیق.. 2
6-1- تکنیک های جمع آوری داده های تحقیق.. 3
7-1- تحلیل خروجی های تحقیق.. 3
فصل دوم- مرور ادبیات.. 4
1-2- مقدمه.. 4
2-2- تعاریف پایه.. 6
1-2-2-زنجیره تامین.. 6
2-2-2-طبقات زنجیره تامین.. 7
3-2-2-مدیریت زنجیره تامین.. 9
4-2-2-پیکر بندی زنجیره تامین.. 10
5-2-2- جایابی تجهیزات.. 11
6-2-2-لجستیک و لجستیک معکوس.. 12
3-2-مرور ادبیات پیکر بندی پویای زنجیره تامین.. 14
4-2- لجستیک معکوس.. 22
1-4-2-واگذاری شبکه های لجستیک معکوس به شرکت های خارجی (3PL) 27
2-4-2-پیچیدگی شبکه های لجستیک معکوس.. 28
5-2- مرور ادبیات پیکر بندی زنجیره تامین در شرایط عدم قطعیت 31
6-2- نتیجه گیری.. 35
فصل سوم- مدل زنجیره تامین پیشنهادی.. 37
1-3-مقدمه.. 37
2-3- ساختار مدل پیشنهادی.. 38
1-2-3- مجموعه ها.. 38
2-2-3- پارامترها.. 39
3-2-3- متغیر ها.. 40
4-2-3- محدودیت ها.. 41
5-2-3- توابع هدف.. 45
6-3-نتیجه گیری.. 47
فصل چهارم- تصمیم گیری چند هدفه.. 48
1-4- مقدمه.. 48
2-4- دسته بندی روش های حل مسائل چند هدفه.. 51
3-4- مفاهیم اولیه.. 53
1-3-4-مساله تصمیم گیری چند معیاره.. 53
2-3-4- فضای اهداف در برابر فضای تصمیم.. 54
3-3-4- بردار اهداف غیرمسلط.. 55
4-3-4- جواب موثر.. 55
5-3-4- جواب موثر ضعیف.. 56
6-3-4- بردار غیرمسلط ضعیف.. 56
7-3-4- پاسخ پشتیبانی نشده.. 56
4-4- تشخیص بردار های اهداف غیر مسلط از روی شکل.. 57
5-4-روش های پایه یافتن مجموعه جواب غیرمسلط در مسائل مختلط عدد صحیح 60
1-5-4- برنامه ریزی مجموع موزون با محدودیت های اضافی.. 60
2-5-4- برنامه ریزی بر مبنای نقطه مرجع.. 61
1-2-5-4- نقطه مرجع.. 61
2-2-5-4-فاصله چبیشف.. 61
3-2-5-4- بردارهای λ-موزون راس-T .. 62
4-2-5-4- نقاط روی کوچکترین خطوط تراز.. 63
5-2-5-4-انواع روش های بهینه سازی بر پایه فاصله چبیشف.. 64
1-5-2-5-4-برنامه ریزی تقویت شده موزون بر اساس فاصله چبیشف.. 65
2-5-2-5-4-برنامه ریزی لکسیکوگراف موزون چبیشف.. 66
3-5-2-5-4- روش چبیشف تعاملی.. 67
5-5-2-5-4-روش تعاملی سطوح ذخیره بر پایه فاصله چبیشف.. 68
6-5-2-5-4-سایر روش های برپایه نقاط مرجع.. 70
7-5-2-5-4- نحوه ایجاد بردارهای وزنی پراکنده برای استفاده از در برنامه تعاملی 71
3-5-4-سایر روش های تعاملی یافتن مجموعه جواب غیر مسلط در فضای غیرمحدب.. 72
14-4- نتیجه گیری.. 73
فصل پنجم- برنامه ریزی فازی.. 74
1-5- مقدمه.. 74
1-1-5- برنامه ریزی متقارن.. 75
2-5- انواع دسته بندی برنامه ریزی ریاضی فازی.. 77
1-2-5-مدل های فازی نوع اول.. 80
2-2-5-مدل های فازی نوع دو.. 81
3-2-5-مسائل فازی نوع سوم.. 84
4-2-5-مسائل فازی نوع چهارم.. 86
3-5-برنامه ریزی فازی چند هدفه.. 87
4-5- نتیجه گیری.. 95
فصل ششم- الگوریتم پیشنهادی.. 96
1-6-مقدمه.. 96
2-6-الگوریتم دو مرحله ای بهینه سازی فازی چبیشف.. 98
3-6- قدم های الگوریتم دو مرحله ای بهینه سازی فازی چبیشف.. 102
4-6- مثال عددی.. 107
5-6-نتیجه گیری.. 112
فصل هفتم- آنالیز عددی.. 113
1-7- مقدمه.. 113
2-7- فرایند تولید اعداد تصادفی واقع گرایانه.. 114
1-2-7- تقاضای مشتری.. 114
2-2-7-ظرفیت های اولیه تجهیزات و ظرفیت گزینه های ظرفیتی 114
3-2-7-هزینه های ثابت.. 116
4-2-7- هزینه های متغیر.. 116
5-2-7-موجودی اولیه.. 117
3-7- فرایند حل مساله بهینه سازی چند هدفه زنجیره تامین پیشنهادی 119
فصل هشتم- نتیجه گیری و تحقیقات آتی.. 128
1-8- نتیجه گیری.. 128
2-8- پیشنهاد برای تحقیقات آتی.. 130
فهرست منابع و مراجع.. 131
فهرست کتب مرجع.. 131
فهرست مقالات مرجع.. 131
پیوست A- مفاهیم پایه تئوری فازی.. 145
1-A- تعاریف پایه مجموعه های فازی.. 145
1-1-A- مجموعه فازی.. 145
2-1-A- مجموعه فازی نرمال.. 146
3-1-A- برش α در مجموعه های فازی.. 146
4-1-A- مجموعه فازی محدب.. 147
2-A-عملگرهای مجموعه ای استاندارد در مجموعه های فازی.. 148
1-2-A- متمم مجموعه های فازی.. 148
2-2-A- اجتماع مجموعه های فازی.. 148
3-2-5- اشتراک دو مجموعه فازی.. 149
3-A-تعمیم عملگرهای مجموعه ای مجموعه های فازی.. 149
1-3-A-تی-نرم ها: اشتراک های فازی… 149
4-A- اعداد فازی.. 152
1-4-A-عدد فازی مثلثی.. 153
5-A- تئوری امکانی.. 154
1-5-A-معیار امکان و الزام موزون و معیار اعتبار فازی.. 158
6-A-غیرفازی سازی معیارهای امکانی.. 160
1-6-A-غیر فازی سازی معیارهای امکان و الزام فازی.. 160
2-6-A-غیرفازی معیار جمع موزون امکان و الزام و معیار اعتبار فازی 164
7-A-

 

برنامه ریزی ریاضی فازی با استفاده از معیارهای الزام، امکان و اعتبار فازی.. 167
1-7-A- روش اعشاری.. 168
2-7-A-روش وضعیتی.. 169

فهرست شکل ها
شکل1-1: طبقات زنجیره تامین.. 8
شکل 1-3 : مدل شماتیک زنجیره تامین پیشنهاد شده.. 38
شکل 1-4: فضای تصمیم.. 54
شکل 2-4- فضای اهداف.. 55
شکل3-4- مجموعه نقاط غیر مسلط.. 57
شکل 4-4- فضای اهداف گسسته.. 58
شکل 5-4- یافتن نقاط غیر مسلط در فضای اهداف پیوسته.. 59
شکل 6-4- یافتن نقاط غیر مسلط در فضای اهداف غیر خطی.. 59
شکل 7-4- فاصله چبیشف و خطوط تراز.. 62
شکل 8-4- نقاط روی کوچکترین خط تراز مماس.. 63
شکل 9-4- وجود بیش از یک نقطه روی خط تراز برخورد کننده.. 64
شکل 10-4-اشعه های کاوشگر پراکنده.. 68
شکل 11-4- اشعه های جستجو گر متمرکز شده.. 68
شکل 1-5- برنامه ریزی متقارن.. 76
شکل 1-6 : فضای اهداف.. 99
شکل 2-6- فضای ارضای اهداف.. 99
شکل 4-6- فضای گسترش یافته معیار ورنر روی فضای اهداف.. 102
شکل 3-6- نگاشت نقطه بهینه ورنر روی فضای ارضای اهداف.. 101
شکل 5-6- فلوچارت الگوریتم پیشنهادی.. 106
شکل 1-7- استراتژی بهینه.. 126
شکل 1-A: مجموعه فازی نرمال.. 146
شکل 2-A-برش α مجموعه فازی.. 147
شکل 3-A- مجموعه فازی محدب.. 148
شکل 4-A- تابع عضویت.. 153
شکل 5A– امکان و الزام رخداد A کوچکتر از عدد قطعی g.. 157
شکل 6-A- امکان و الزام رخداد A کوچکتر از عدد قطعی g.. 157
شکل 7-5- امکان رخداد A کوچکتر از B. 160
شکل 8-A- امکان رخداد A بزرگتر از B. 161
شکل 9-A- امکان رخداد A با توجه به B. 163
شکل 10-A- الزام رخداد A با توجه به B. 164


فهرست جداول
جدول 1-6-نقاط ایده آل و ضد ایده آل.. 108
جدول 2-6- مقادیر ارضای اهداف معیار ورنر.. 109
جدول3-6- وزن های پراکنده.. 110
جدول 4-6- مقادیر ارضای اهداف به ازای هر وزن.. 110
جدول 5-6- مقادیر مورد نیاز در الگوریتم RTLP. 111
حدول 1-7- موجودی اولیه.. 117
جدول 2-7- توابع تولید متغیرهای تصادفی.. 117
جدول 3-7- بردارهای اهداف ایده آل و ضد ایده آل.. 120
جدول 4-7- نتایج کاربرد روش ورنر.. 121

داستان نویسی به صورتی که کمال یافته ترین شکل آن را در رمان می شناسیم، به تاریخی بر می گردد که تقابل جهان بینی نو و کهنه، در فاصله زمانی اندکی در اروپا و زمینه های فلسفه و دانش و هنر و ادبیات آغاز شده بود. از این زمان رمان از رمانس فاصله می گیرد و عالم جادویی و مینوی با جهان واقعی در ادبیات داستانی تفاوت می یابد.

تردیدی نیست که روند ادبیات امروز به سود داستان نویسی به پیش می رود، و نوشتن در شکل های مختلف داستانی از اقبال شایسته در جامعه بر خوردار است که سبب شده رویکرد نویسندگان به این نوع ادبی بیش از پیش باشد به دلیل اینکه مردم، انعکاس زندگی خود و حوادث جامعه خود را به صورت های مختلف در داستان کوتاه و بلند می یابند و بیش از پیش به سوی آن روی خواهند آورد، این اجتماعی ترین شکل نگارش ادبی که دیر زمانی برآن نگذشته است در مسیر جریان کمال یابنده به پیش خواهد رفت.

زنان به عنوان شخصیت های داستانی همواره در ادبیات حضور داشته اند. چهره ای که در آثار ادبی گذشته از زنان ترسیم می شد اغلب توسط نویسندگان مرد بوده است. در این آثار کمتر نویسنده ی مردی را می توانیم بیابیم که چهره ای همه جانبه از زن در آثارش ارایه شده باشد.

رمان «شوهر آهو خانم» اثر پر آوازه ی علی محمد افغانی است.وقایع این رمان سال های «1320- 1313» یعنی سال ورود متفقین به کشور و آغاز جنگ جهانی دوم را در بر می گیرد. در این رمان زنان از شخصیت های اصلی می باشند.

در این رساله ابتدا به این پرسش پاسخ داده شده که داستان و ادبیات داستانی چیست؟ سپس به معرفی علی محمد افغانی و آثار و سبک نگارش او، و رمان بلند و معروفش «شوهر آهو خانم» پرداخته می شود و همچنین به بررسی وجود نشانه ها و ویژگی های گوناگون مکتب های ادبی اروپایی، که نشانگر تأثر احتمالی نویسنده از اصول و جنبه های مختلف آن مکتب هاست می پردازیم. در گام بعدی به معرفی­عناصر داستان همراه با مثال هایی،در این رمان بلند اجتماعی می پردازیم و در نهایت به معرفی و شخصیت پردازی قهرمان زن در رمان «شوهر آهو خانم» می پردازیم.

مقدمه

انقلاب صنعتی اروپا و به تبع آن، تحول عظیم در لایه های مختلف اجتماعی، فرهنگی و ادبی آن سامان بعد از چند دهه به تدریج تأثیر شگرفی در ادبیات و فرهنگ ملل شرقی نهاد. رواج و پیشرفت صنعت چاپ در ایران، تحصیل محصّلان ایرانی در ممالک اروپایی ، ایجاد مدارس جدید و رواج ترجمه ی آثار ادبی اروپایی به زبان فارسی در مراحل آغازین تجّدد ، از نشانه های تحول در فرهنگ و ادب ایران زمین به حساب می آیند. تحقیق و پژوهش در تحول ادبیات ایرانی، امری بسیار ضروری است. یکی از وجوه شایان نظر و تأمل در این باره، جستار در ادبیات داستانی از دیدگاه های گوناگون است. بدون تردید، تحقیق این امر،یاریگر علاقه مندان در باز شناخت هویت فرهنگ و ادب ایرانی خواهد بود.

یکی از موضوعات شایان پژوهش، بررسی داستانها و رمان های معاصر از دیدگاه شخصیت پردازی آن هاست. شخصیت پردازی یکی از عناصر اصلی داستان است که نویسنده از طریق آن می تواند به قهرمان داستانش چهره ای واقعی ببخشد؛ رفتار و گفتار هر شخصی باید مطابق با نقشی باشد که در داستان بر عهده دارد، واقعی و ملموس جلوه دادن شخصیت های داستان رابطه تنگاتنگی با میزان شناخت نویسنده از قهرمانش دارد.

در آثار ادبی، گذشتگان و نسل های پیشین قهرمانان داستان ها را  بیشتر مادری فداکار و با گذشت تصویر می کردند که برای حفظ زندگی خود از همه چیز چشم می پوشیدند، برای سعادت فرزند خوشبختی و حتی جان خود را فدا می کردند. رمان های اولیه، دنیای بسته ی زنانی را به تصویر می کشد که تنها و تنها به یک چهار دیواری محدود است. در این دنیای بسته تنها انگیزه دختران برای ادامه حیات یافتن شوهر و پس از آن خدمت کردن به اوست و در حقیقت ما در این دسته از رمان ها که به فراوانی پس از « تهران مخوف» پدید می آیند با تصویرهایی از زنان به عنوان قربانیان جامعه روبرو می شویم.

وضعیت زنان در جوامع مختلف در دوره های مختلف تاریخی یا دوره های خاص تاریخی در جوامع هم عصر و نیز در یک جامعه در میان قشرهای گوناگون متفاوت است. در جایی از قدرت و بی قدرتی در عرصه های عمومی یا عدم حضور، محدودیت های اخلاقی و رفتاری یا عدم محدودیت به چشم می خورد. پس تصویری واحد و یکپارچه از وضعیت زن در تمام طول تاریخ نمی توان ارائه کرد.

نگارنده، رمان«شوهر آهو خانم» نوشته علی محمّد افغانی را از دیدگاه یاد شده مورد بررسی قرار داده و در این مقاله  سعی نموده است تا رد پای «شخصیت پردازی قهرمان زن» را در این رمان باز نماید.

رمان « شوهر آهو خانم» اثر قابل توجهی است که نقش زن را در اجتماع سال های 1300 به بعد ترسیم می کند. «آهو» و «هما» دو زن رمان، دو قطب رمان را شکل می دهند. آهو، نمونه زن سنتی ایرانی معرفی می شود: بردبار، زحمتکش، و فداکار. هما زنی بوالهوس و متجدد شناسانده می شود . در این رمان فضای آرام و ساکت خانه«سید میران» یکباره به صحنه تنازع بقا تبدیل می شود. آهو و هما دو روی یک سکه اند.

نویسنده، در این رمان سعی کرده چهره زن ایرانی را ترسیم کند و دغدغه های او و ظلمی که بر او می رود را نشان دهد. در رمان « شوهر آهو خانم» با دو نوع شخصیت زن مواجه هستیم . در یک طرف هما، که گاه تا حد وقیح بودن هم پیش می رود؛ و در طرف دیگر، آهو و تمام زنان همسایه اش قرار دارند که همگی زنانی نجیب و مظلومند. زنانی که در رمان «شوهر آهو خانم» حضور دارند، غالباً از طبقه متوسط جامعه هستند؛ آهو، هما، هاجر، و مادام ارمنی و … همه از طبقه متوسط هستند و گروه دیگر از طبقه فقیر و فرودست که به سختی روزگار می گذرانند. مانند: نقره، خورشید، صفیه بانو، نازپری و…

در رمان «شوهر آهو خانم» فکر و عمل آهو هماهنگ است. او نمی خواهد هما در خانه اش باشد، و نمی خواهد شوهرش را از دست بدهد، سپس به کارهای مختلفی ، مثل متوسل شدن به این و آن، گریه و زاری و … روی می آورد. اما کارهایی که هما می کند، چندان با آنچه در فکرش می گذرد هماهنگ نیست. هما می اندیشد که با سید میران آینده ای ندارد، زیرا هم پیر است و هم زن و بچه دارد، و در همان حال هوا خواه جوان و مجردی دارد اما باز هم زندگی با سید میران  را بر می گزیند و در این راه سختی های زیادی را متحمل می شود. در این رمان در شخصیت هما تحولی صورت نمی گیرد، او زندگی خود را رها و از آن اوضاع فرار می کند و آهو ناگهان تصمیم می گیرد که سازش و کوتاه آمدن در مقابل همسر و هوویش را کنار بگذارد.

شایان ذکر است که «شوهر آهو خانم» نخستین و بلند ترین رمان علی محمد افغانی است. نثر و شیوه ی نویسندگی او در این اثر، یکدست نیست. از یک سو تعبیرات کهن، از سوی دیگر لغات، تعبیرات و کنایات عامیانه در نثر او نمودار است. اغلب ، زبان قهرمانان با شخصیت آن ها سازگار نیست. قهرمانان او سخنان فاضلانه ای بر زبان می آورند و از شیوه ی عامیانه ی خود دور می شوند و سرانجام بیان شاعرانه ای بر آنها چیره می شود. نویسنده با زبان روشنفکرانه ی خود، به جای شخصیت های رمان حرف می زند . به همین دلیل در این رمان ، گاهی بی سواد و عامی، روشن فکر و آگاه، همه مثل هم حرف می زنند و کتاب پر از کلمات قصار فیلسوفان ایرانی و خارجی  و افکار شخصیت های مذهبی و اجتماعی است. برای مثال: هما زن روستایی است که نه سواد خواندن دارد و نه نوشتن ، می گوید:

«… مانند فارق یا نمی دانم طارق در جنگ اسپانیا همه ی پل های عقب را خراب کرده بودم … اگر عشقش را می پذیرفتم حیثیت از دست رفته خود را غسل تعمید می دادم.»(افغانی، 1375: 42)

کلام افغانی بیشتر مطلب و توأم با تفسیر و توضیح است. گویی به آن شیوه معتاد است. وجود ضرب المثل ها از نکات برجسته ی ادبی «شوهر آهو خانم» است. این کتاب، گنجینه ی ناشناخته ای برای ضرب المثل های بکر و تازه ی ایرانی به شمار می رود. این رمان از نظر شکل و محتوا ، تلفیقی از شیوه های داستان نویسی سده ی نوزدهم میلادی اروپایی با شکل سنتی داستانهای بلند ایرانی است. از نظر شخصیت پردازی و قالب، به داستانها و رمان های غربی شبیه است و از جهت کلی بافی و خارج بودن از چهارچوب داستان رئالیستی ، به شیوه ی داستان پردازی ایرانی نزدیک می شود. نویسنده ی رمان در دیگر آثار خود، همچون شوهر آهو خانم موفق نیست ، ولی او خود را در تمام آثار ، موفق می داند. شاید دلیل توفیق او در آمیختن واقع گرایی با رمانتیسم و پدید آوردن جذابیت هایی است که به لحاظ عاطفی با فرهنگ ایرانی همداستان است.

 

بیان مسأله

از آنجا که ادبیات و به ویژه داستان، یکی از بزرگترین سرمایه های فرهنگی ملت ماست و در ایران نیز در مقایسه با دیگر هنرها از قدرت تاثیر پذیری بیشتری برخوردار است، بررسی دقیق زوایای پنهان این  هنر می تواند به ما را­ در فهم دقیق و درست محتوا و مفاهیمی که نویسندگان از آن بهره جسته اند کمک نماید.

بدون شک، پرداختن بیش از پیش به ادبیات و نقد درست مؤلفه ها و ویژگی های آن از نظرگاه های مختلف ، اعم از نقد شکلی، ساختاری، زبانی، معنایی و موسیقایی … می تواند باعث رشد و پویایی بیش ازپیش این ادبیات شود . همان طور که می دانید داستان معاصر مابسیار جوان است و برای اینکه در مسیر درست آفرینش و خلاقیت قرار بگیرد، لازم است تا به طرز دقیق و موشکافانه ای نقد و بررسی شود.

انتخاب موضوعات جدید و غیر تکراری موجب پرده برداری از بخشی از هویت مغفول ادبیات     می شود و می تواند به رشد و شکوفایی آن کمک نماید. امید است با ترویج و توسعه ی فرهنگ نقد در جامعه، شاهد رشد کمی و کیفی ادبیات و داستان معاصر باشیم.

اهمیت و ضرورت تحقیق

همان طور که می دانید نویسندگان، قشر عظیمی از جمعیت تأثیر گذار کشورها، به ویژه کشور ما را تشکیل می دهند. آن ها از یک سو در پویایی و تداوم حیات فرهنگی یک ملت و رشد و پیشرفت همه جانبه ی آن نقش به سزایی را ایفا می کنند و از دیگرسو اگر آثار و افکار ایشان مورد تایید و بررسی قرار گیرد، می تواند به گونه ای جدی موجب کم رنگ شدن ضعف ها و تقویت نقاط مثبت در آثارشان شود.

به راستی که اگر نقد درست و علمی آثار این قشر خلاق، پر انرژی و فعال، سر لوحه ی بسیاری از منتقدین حرفه ای قرار بگیرد و از سوی مسئولین فرهنگی نیز به این امر اهتمام خاصی ورزیده شود، بدون شک هم کاستی های آثار نویسندگان به نقاط مثبت تبدیل خواهد شد و هم اینکه نگرش مخاطبین نسبت به این نوع ادبیات تغییر خواهد کرد.

بدیهی است که ادبیات و به ویژه داستان معاصر با این که به دستاوردهای ممتاز و متمایزی دست یافته ، هنوز در دوره ی بلوغ و جوانی به سر می برد واز مرحله ی بحران، آن طور که باید عبور نکرده است.

از این رو شایسته است برای جلوگیری از هدر رفتن استعداد و خلاقیت نویسندگان که سرمایه های عظیم اجتماع هستند، نگاهی جدی و منطقی به آثار آن ها شود.

در این پژوهش سعی شده تا با دیدی علمی و جامع به بررسی «شخصیت پردازی قهرمان زن در رمان «شوهر آهو خانم» اثر علی محمد افغانی که یکی از مهم ترین نویسندگان معاصر فارسی می باشد، پرداخته شود واین موضوع مورد کنکاش قرار گیرد.

سوابق تحقیق

هر چند رمان «شوهر آهو خانم» از رمان های برجسته ی دهه های اخیر می باشد، اما در حوزه ی تحقیق و نقد جز دو رساله، پایان نامه کارشناسی ارشد کار در خور توجهی انجام نگرفته است. این دو رساله به شرح زیر می باشد:

1 ـ توکلی مقدم، صفیه، دانشگاه تربیت معلم تهران، 1383.

«جامعه شناسی رمان معاصر فارسی(شوهر آهو خانم، همسایه ها و جای خالی سلوچ)»

در رساله ی فوق رمان شوهر آهو خانم درکنار رمان های معروف همسایه ها (احمد محمود) و جای خالی سلوچ (محمود دولت آبادی)، از لحاظ جامعه شناسی رمان، مورد بررسی قرار نگرفته است.

2ـ کوچکیان، طاهره ، دانشگاه کردستان ، 1384.

« نقد و بررسی و مقایسه ، شوهر آهو خانم و سال های ابری»

دررساله ی فوق دو رمان شوهر آهو خانم و سال های ابری اثر (علی اشرف درویشیان) ، پس از نقد از لحاظ ساختار، محتوا، موضوع و… مورد مقایسه قرار گرفته شده است.

اهداف تحقیق