از آن‌چه بیان شد حکم صورتی که قابض و مالک هر دو به شهر دیگری منتقل شده باشند نیز روشن شد در این صورت هم مالک می‌تواند تنها نقل مال را به شهر قبض مطالبه کند. اگر نقل مال را به شهری که خود در آن

 

 نیویورک که از شناسایی و اجرای رأی در سرزمینی غیر از محل صدور رأی صحبت می­کند. ماده­ی یک کنوانسیون ژنو 1927 و همچنین بند 4 از ماده ی 31 قانون نمونه آنسیترال. با وجود این مقبولیت، در عمل با این مشکل مواجه می­شویم که تعیین محل صدور رأی به راحتی ممکن نیست. در داوری­ها عوامل زیادی هستند که موضوع معیار جغرافیایی را تحت­الشعاع خود قرار می­دهند و موضوع داوری را به چندین کشور مربوط می­کند. عواملی چون محل اقامت طرفین، داوران و یا حتی برگزاری جلسات داوری در چندین کشور؛ ارسال لوایح به محل سکونت این افراد که ممکن است مکانی غیر از محل داوری باشد و در نهایت محل صدور رأی و امضای یک رأی که بنا به شرایط ممکن است در محل­های مختلفی صورت بگیرد؛ بدین جهت معیار جغرافیایی مورد انتقاداتی قرار گرفته­است و عده­ای این معیار را نارسا و بدون کارایی دانسته اند؛ منتقدین این معیار بر این باورند که این ایده، معیار جغرافیایی، در حد یک فرضیه است و جهات عملی آن بدون کارایی است. در صورتیکه محل صدور رأی یا برگزاری جلسات داوری در کشوری باشد، با در نظر گرفتن معیار جغرافیایی، رای را باید به این کشور منسوب دانست و در صورت اعتراض به رأی و اجرای اجباری یا پژوهش­خواهی این ر­أی را در کشور مزبور باید داخلی تلقی کرد؛ حال آنکه اقامت یا تابعیت طرفین دعوی یا از همه مهمتر موضوع اصلی خود اختلاف ارتباطی با آن کشور ندارد (لالیو، 1371-1372، 320؛ جنیدی، 1375، 41)

 

عنوان:
استراتژی بهینه قیمت دهی در بازار عمده فروشی برق با بهره گرفتن از الگوریتم دینامیکی pso مبتنی بر gso
استاد راهنما:
دکتر فرشید کی نیا
 

 

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب:

چکیده. 1

فصل اول: مقدمه ای بر روند تجدید ساختار و بازار برق

1-1- مقدمه. 3

1-2- ساختار سنتی صنعت برق.. 5

1-2-1- معیارهای ساختار سنتی صنعت برق.. 6

1-3- تجدیدساختار در صنعت برق.. 7

1-3-1- انگیزه های تجدیدساختار صنعت برق.. 7

1-3-2- عوامل موثر بر روند تجدیدساختار. 8

1-3-3- مدل های اجرایی در ساختار مدرن صنعت برق.. 9

1-3-3-1- مدل انحصار یکپارچه عمودی.. 9

1-3-3-2- مدل انحصار خریدار. 9

1-3-3-3- رقابت در بازار عمدهفروشی.. 10

1-3-3-4- مدل اختیار کامل مشتری در انتخاب عرضهکننده برق.. 10

1-4- مراحل هشتگانه تجدیدساختار در صنعت برق.. 11

1-4-1- جداسازی و تفکیک ساختار سنتی.. 11

1-4-2- تجدیدساختار و ایجاد بازار عمدهفروشی برق.. 12

1-4-3- تضمین دسترسی به شبکه انتقال و دسترسی باز. 13

1-5- مراحل ثانویه در ساختار مدرن صنعت برق.. 15

1-5-1- مدیریت ریسک 15

1-5-2- مدیریت تراکم.. 15

1-5-3- برنامه ریزی توسعه. 15

1-5-4- سرویس های جانبی.. 16

1-5-5- سیستم اطلاعرسانی باز و همزمان. 17

1-6- روند تجدید ساختار در سایر کشورها 17

1-6-1- تجدیدساختار در صنعت برق کالیفرنیا 18

1-6-2- تجدیدساختار در صنعت برق آفریقای جنوبی.. 19

1-6-3- تجدیدساختار در صنعت برق ترکیه. 19

1-6-4- تجدیدساختار در صنعت برق قزاقستان  20

1-6-5- روند تجدید ساختار در ایران. 20

1-6-6- خصوصیات بازار برق ایران. 21

1-6-7- ارکان بازار برق ایران. 22

فصل دوم: مروری بر مقالات ارائه شده در زمینه پیشنهاد قیمت دهی بهینه

2-1- مقدمه. 25

2-2- بررسی مقالات… 25

2-3- مقایسه مقالات از نظر تعریف ریاضی و روش حل مساله. 32

فصل سوم: تعریف مسئله استراتژی بهینه قیمت دهی به صورت مفهومی و ریاضی

3-1- مقدمه. 35

3-2- دسته بندی مقالات… 35

3-3- بیان مسئله به صورت مفهومی.. 37

3-3-1 مجهولات مسئله (متغیرهای کنترلی مسئله). 38

3-3-2- تابع هدف مسئله. 39

3-3-3- قیود مسئله. 39

3-4- لحاظ کردن تغییرات استراتژی سایر بازیگران در قیمت بازار. 41

3-5- انتخاب مدل اجرای بازار. 43

3-6- تعریف مسئله به صورت یک مسئله بهینه سازی.. 43

3-6-1- تابع هدف… 43

3-6-2- قیود. 45

3-6-2-1- محدودیت تولید ژنراتورها 45

3-6-2-2- قید حداقل زمان خاموش و روشن بودن ژنراتورها 45

3-6-2-3- قید مربوط به نرخ تغییرات خروجی.. 46

فصل چهارم: معرفی الگوریتم pso مبتنی بر GSO

4-1- روش بهینه سازی اجتماع ذرات… 48

4-2-  روش PSO پایه. 48

4-2-1 پیش زمینه. 48

4-3- PSO پایه. 49

4-4- PSO گسسته. 53

4-5- الگوریتم PSO مبتنی بر GSO.. 54

4-6- تابع برازندگی.. 55

4-6-1- در نظر گرفته قیود. 55

فصل پنجم: مطالعات عددی

5-1- معرفی تولید کننده. 57

5-2- نتایج مطالعه. 57

5-3- مقایسه عملکرد الگوریتم مورد نظر با الگوریتم PSO.. 70

فصل ششم: جمع بندی و نتیجه گیری

6-1- نتیجه گیری.. 72

منابع و مآخذ.. 73

چکیده انگلیسی.. 76
فهرست جداول

جدول 1-1: مشخصات کلیدی صنعت برق سنتی. 6

جدول 1-2: خدمات جانبی در FERC.. 16

جدول 2-1: مقایسه مراجع بررسی شده 32

جدول 5-1: مشخصات ژنراتور. 57

جدول 5-2: مقادیر میانگین و انحراف معیار قیمت بازار در 24 ساعت.. 64
فهرست شکل ها

شکل 1-1: ساختارهای مدیریتی شبکه. 5

شکل 1-2: ساختار سنتی صنعت برق (VIM) 6

شکل 1-3: مدل انحصار یکپارچه عمودی. 9

شکل 1-4: مدل انحصار خریدار. 9

شکل 1-5: مدل رقابت در بازار عمده فروشی. 10

شکل 1-6: مدل اختیار کامل مشتری در انتخاب عرضه کننده برق. 11

شکل 1-7: تفکیک و جداسازی ساختار سنتی. 12

شکل 2-1: تخمین منحنی پیشنهاد قیمت بازیگران به صورت خطی در مرجع. 27

شکل 2-2: قیمت ساعتی پیش بینی شده بازار برای یک هفته. 28

شکل 2-3: منحنی ساعتی تداوم قیمت برای یک هفته. 28

شکل 2-4: منحنی پیشنهاد ژنراتورها به بازار در مقاله. 30

شکل 2-5: فلوچارت روش ارائه شده در مرجع. 31

شکل 3-1: منحنی پیشنهاد به بازار در سه پله برای یک ژنراتور. 38

شکل 3-2: تابع چگالی احتمال قیمت بازار را با میانگین 800 ریال و واریانس 10 ریال. 42

شکل 4-1: ایده تغییر در مکان افراد در الگوریتم PSO.. 50

شکل 4-2: ایده جستجو در فضای جواب.. 50

شکل 4-3: فلوچارت کلی PSO.. 52

شکل 5- 1: تغییرات قیمت بازار در ساعات مورد مطالعه. 58

شکل 5-2: تغیرات قیمت بازار در ساعت 7 در دوره مطالعه. 58

شکل 5-3: توزیع احتمال واقعی و تابع توزیع احتمال نرمال تخمینی برای قیمت بازار در ساعت 7  59

شکل 5-4: تابع چگالی احتمال 6 ساعت اول. 60

شکل 5-5: تابع چگالی احتمال 6 ساعت دوم 61

شکل 5-6: تابع چگالی احتمال 6 ساعت سوم 62

شکل 5-7: تابع چگالی احتمال 6 ساعت چهارم 63

شکل 5-8: مقدار میانگین و انحراف معیار قیمت بازار در 24 ساعت.. 65

شکل 5-9: درصد انحراف معیار قیمت بازار در هر ساعت.. 66

شکل 5-10: توان پیشنهادی برای ژنراتور در هر ساعت.. 66

شکل 5-11: قیمت های پیشنهادی برای هر ساعت.. 67

شکل 5-12: قیمت های پیشنهادی به همراه مقدار میانگین و انحراف معیار در هر ساعت..

 

68

شکل 5-13: پروفیل سود ژنراتور در هر ساعت.. 69

شکل 5-14: روند همگرایی الگوریتم pso مبتنی بر gso.. 69

شکل 5-15: روند همگرایی الگوریتم PSO.. 70

چکیده
با بروز تجدید ساختار در صنعت برق، تولید کنندگان صنعت برق به عنوان نهادهای مستقل در بازار برق حضور پیدا می کنند. در واقع نیروگاه ها باید برق تولیدی خود را به بازار برق عرضه کنند و از طریق بازار برق تسویه مالی صورت می گیرد. در این تحقیق مساله استراتژی بهینه قیمت دهی برای یک تولید کننده مطرح شده است. هدف اصلی از طرح مساله کسب حداکثر سود ممکن از فروش برق در یک دوره اجرای بازار می باشد. محدودیتهای فنی نیروگاه مانند محدودیت فیزیکی تولید، محدودیت نرخ تغییرات خروجی، محدودیت زمان خاموش/روشن ماندن نیز در تعریف مساله لحاظ شده است. برای در نظر گرفتن استراتژی سایر رقبا در بازار نیز از مدل احتمالی برای قیمت بازار استفاده شده است. حل مساله بهینه سازی موجود از یک الگوریتم ترکیبی استفاده شده است. پایه الگوریتم مورد نظر PSO می باشد که برای بهبود کارایی این الگوریتم از منطق الگوریتم gso در آن استفاده شده است. در بخش مطعات عددی مساله مورد نظر برای یک تولید کننده نمونه در بازار برق ایرن حل شده است. نتیجه مطالعات عددی نشان می دهد روش مورد نظر قادر است استراتژی مناسبی در بازار برق پیشنهاد کند. ضمن اینکه سود ژنراتور در تمامی ساعات مثبت بوده است. همچنین در ساعاتی که تغییرات قیمت بازار برق زیاد بوده است، میزان قیمتهای ارائه شده کمتر از مقدار میانگین و در ساعاتی که تغییرات قیمت بازار کم بوده است، قیمتهای ارائه شده بیشتر از میانگین قیمت بازار بوده است.
1-1- مقدمه
با توسعه سیستم­های قدرت، ملاحظات زیست محیطی و اقتصادی از یک طرف و مساله امنیت و تداوم کار مطمئن سیستم از سویی دیگر چالش­هایی را پیش­روی برنامه­ریزان، طراحان و بهره­برداران سیستم قرار داده است. این مسائل باعث شده تا در دهه­های اخیر محققان به تحقیق راجع به حل این چالش­ها در صنعت برق بپردازند.

در گذشته سیستم­های قدرت دارای ساختار عمودی[1] بودند، به این معنی که تولید انرژی الکتریکی، انتقال و توزیع آن در یک منطقه، توسط یک واحد کنترل انجام می­شد. مصرف­­کنندگان کوچک و بزرگ انرژی مورد نیازشان را از دولت خریداری می­کردند و سیستم بازار برق، تک قطبی[2] (انحصاری) بود. در واقع دولت­ها با احداث نیروگاه­های کوچک و بزرگ در نقاط مختلف کشور یا منطقه و انتقال آن به محل­های مصرف و توزیع، بازار برق را اداره می­کردند و بر کل سیستم توسط مرکزی واحد نظارت داشتند. با گسترش روز افزون سیستم­های انرژی الکتریکی و استفاده بهینه از منابع و رقابت­های اقتصادی و محدودیت­های زیست محیطی، گرایش به بازار چند قطبی(رقابتی) توسعه یافت و نیاز به آن باعث شد تا دولت­ها به تشویق شرکت­ها و بنگاه­های اقتصادی جهت سرمایه ­گذاری و مشارکت در صنعت برق روی آورند. این تغییر قوانین و اعمال تشویق­های اقتصادی دولت­ها جهت کنترل رشد فزاینده صنعت برق، تحت عنوان مقررات­زدایی[3] مطرح شد.

این امر که خصوصی­سازی صنعت برق را در بخش­های تولید و فروش در پی دارد، در سال 1982 میلادی در شیلی، 1992 در آرژانتین و سپس در کشور­های بولیوی، پرو، گواتمالا، کلمبیا، السالوادور، پاناما، برزیل، مکزیک، اسکاتلند، ایرلند شمالی، نروژ، انگلستان، اسپانیا، هلند و بخش­هایی از ایالات متحده آمریکا به شیوه ­های مختلفی اجرا شده است[1].

در سیستم بازار برق چند قطبی، خریداران می­توانند عرضه­کننده انرژی را انتخاب کنند. با تامین سرویس بهتر و انرژی ارزانتر، خریداران بیشتری جذب می­شوند که این کار سود بیشتری عاید عرضه­کننده می­نماید و از طرفی خریداران نیز منافع بیشتری می­برند. عرضه­کنندگان یا تامین­کنندگان انرژی کارگزارانی[4] هستند که انرژی را به مشتری می­فروشند. هرچند که ممکن است آنها تولید­کننده نباشند، اما می­توانند سهم تولید نیروگاه­ها را بخرند. این ساختار جدید سیستم قدرت، مفاهیم گذشته را به چالش می­کشد. در گذشته تمرکز تحقیقات روی فرمول­سازی برخی محدودیت­های عملی از قبیل دامنه ولتاژ شین­ها، محدودیت­های تولید، ظرفیت خطوط انتقال، محدودیت­های احتمالی، ملاحظات محیطی و مسائلی از این قبیل بود.

جهت تضمین دسترسی آزاد[5] عرضه­کنندگان و خریداران به سیستم انتقال، بهره ­برداری از سیستم انتقال مستلزم مستقل بودن از سهام[6] بازار است. بهره­برداران مستقل سیستم[7] نقش هماهنگ­ساز مرکزی را ایفا           می­ کنند، و با فراهم کردن امنیت و قابلیت اطمینان سیستم مسئولیت مهم خود را به انجام می­رسانند. همچنین ISO درجه کیفیت و امنیت سیستم را تضمین می­نماید.

محیط­های انتقال و توزیع در سیستم­های رقابتی با دسترسی باز بوده و مسائل مرتبط با آنها، اهمیت انکارناپذیری دارد. در ساختارهای مدیریتی شبکه، خواه به صورت ترکیب بهره­بردار سیستم[8] و بهره­بردار بازار[9] و خواه به صورت بهره­بردار مستقل سیستم، سیستم­های انتقال به عنوان بزرگراه­های انتقال انرژی نقش ویژه­ای را به خود اختصاص داده­اند. در سیستم SO+MO اداره بازار رقابتی و تمام موارد مرتبط با قراردادهای خرید و فروش، از بهره­بردار شبکه جداست، اما در ساختار ISO هر دو مورد مذکور توسط بهره­بردار مستقل شبکه انجام می­شود. ساختارهای مدیریتی شبکه در شکل (1-1) نشان داده شده است[8].

me2x_001 me2x_002 me2x_003 me2x_004 me2x_005 me2x_006 me2x_007 me2x_008 me2x_009 me2x_010

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

بنیان فرهنگی و هنری دوره زندیه به‌نوعی به کریم‌خان زند (حک: 1165-1193ق) و دوران حکومت او منسوب و مربوط است. او آثار معماری و شهرسازی بسیاری را، خصوصا در شیراز، حمایت کرد که برخی از آنها مانند بازار و حمام وکیل عام‌المنفعه و برخی دیگر چون ارگ و  دیوان‌خانه  جزو بناهای حکومتی بودند. استفاده از نقاشی دیواری یکی از متداول‌ترین شیوه‌های تزئینات معماری در این بناها بوده است. نقاشی دیواری در دورۀ زندیه بسیار متنوع به‌نظر می‌رسد و از منظر مضمون‌شناسی، ویژگی‌های تجسمی و شیوه‌های اجرایی و فنی شایان توجه است. از همین رو در این تحقیق ضمن طبقه‌بندی دیوارنگاره‌های زندیه به توصیف و تحلیل ویژگی‌های این آثار پرداخته شده است.

در نقاشی‌دیواری‌های دوره زندیه اغلب از نقوش گیاهی استفاده شده است. این نقش‌ها عمدتاً به پنج گروه ترنج‌، گل‌ و پرنده، گل و بوته، گلدانی، و نقوش اسلیمی و ختایی تقسیم می‌شوند. در این نقاشی‌ها معمولاً از طیف‌های رنگی نخودی، آبی لاجورد، قرمز شنگرف، طلایی و سبز سیلویی استفاده شده است. ظاهراً نقاشان این آثار به دو شیوه مختلف از نقوش گیاهی بهره برده‌اند: شیوه اول با نگرشی منتزع و مبالغه‌آمیز، که می‌تواند متکی بر سنن نقاشی کهن ایرانی باشد؛ و شیوه دوم با دیدی طبیعت‌گرایانه، که متأثر از نقاشی غربی بوده است. با این همه ظرافت طراحی، تعادل و تناسب بصری در این آثار بسیار چشمگیر است.

واژگان کلیدی: تزئینات معماری، نقاشی دیواری، دوره زندیه،  شیراز

فهرست مطالب

فصل 1. کلیات… 1

1-1. طرح تحقیق… 2

1-1-1. مقدمه و طرح مساله. 2

1-1-2. سوال‌های تحقیق.. 3

1-1-3. هدف تحقیق.. 3

1-1-4. اهمیت و ضرورت تحقیق.. 3

1-1-5. نوع و روش تحقیق.. 4

1-1-6. روش و ابزار گردآوری اطلاعات.. 4

1-1-7. جامعه آماری، تعداد نمونه و روش نمونه‌گیری.. 4

1-1-8. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات.. 4

1-1-9. طرح کلی نگارش… 5

1-1-10. شرح واژه‌ها، اصطلاحات و اختصارات.. 6

1-2. پیشینه تحقیق… 9

1-3. روش‌شناسی… 14

فصل 2. تاریخ فرهنگی و معماری  دوره زندیه. 16

2-1. تاریخ فرهنگی دوره زندیه. 17

2-2. ویژگی‌های معماری دوره زندیه. 21

2-3. بناهای شاخص دوره زندیه در شیراز. 23

2-3-1. ارگ کریم‌خان.. 36

2-3-2. عمارت کلاه فرنگی.. 48

2-3-3. تکیه هفت‌تنان.. 53

فصل 3. ویژگی‌های فنی  نقاشی‌دیواری‌‌های دوره زندیه. 58

3-1. مواد و مصالح نقاشی‌دیواری… 59

3-1-1. رنگ… 59

3-1-2. بست… 66

3-1-3. قلمو. 66

3-2. فنون نقاشی‌دیواری… 69

3-3. تغییرات و تعمیرات نقاشی‌دیواری‌ها 72

3-4. موقعیت مکانی نقاشی‌دیواری‌ها 84

3-4-1. نقوش مقرنس‌های سقف… 88

3-4-2. نقوش عرق‌چین مقرنس‌های سقف… 91

3-4-3. نقوش تویزه‌ها 93

3-4-4. نقوش تاقچه‌های بالای دوال (رُف‌ها) 95

3-4-5. نقوش دوال‌ها 100

3-4-6. نقوش کتیبه‌های بالای تاقچه‌ها 102

3-4-7. نقوش فضای بین تاقچه‌ها 105

3-4-8. نقوش تاقچه‌های پایین.. 107

3-4-9. نقوش ازاره‌ها 108

فصل 4. نقش‌ و رنگ در نقاشی‌دیواری‌های دوره زندیه. 110

4-1. ویژگی کلی نقش‌ها 111

4-1-1. انواع نقش‌ها 115

4-1-1-1. ترنج.. 115

4-1-1-2. گل و بوته. 124

4-1-1-3. گل و پرنده 131

4-1-1-4. اسلیمی و ختایی.. 135

4-1-1-5. گلدانی.. 139

4-1-2. کیفیت بصری نقش‌ها 142

4-1-2-1. هماهنگی در نقش‌ها 142

4-1-2-2. تنوع نقش‌ها 142

4-1-2-3. تعادل نقش‌ها 145

4-1-2-4. تناسب نقش‌ها 152

4-1-2-5. حرکت و ریتم نقش‌ها 153

4-2. ویژگی کلی رنگ‌ها 155

4-2-1. انواع رنگ‌ها 155

4-2-2. تضاد و ترکیب رنگ‌ها 163

فصل 5. نتیجه‌. 167

فهرست منابع.. 176

1-1-1. مقدمه و طرح مساله

کریم‌خان زند (حک: 1165-1193ق) را می‌توان تنها پادشاه مقتدر دوره زندیه محسوب کرد و بنیان فرهنگی و هنری این دوره را  به ‌نوعی به او و حکومت او منسوب نمود. او ظاهرا سوادی نداشت اما به ادبیات و علم و هنر علاقه‌مند بود و دربارش محل اجتماع دانشمندان و هنرمندان زمان به‌شمار می‌رفت؛ همچنین پروژه‌های معماری و شهرسازی بسیاری را، خصوصا در شیراز، حمایت کرد که برخی از آنها مانند بازار و حمام وکیل عام‌المنفعه و برخی دیگر چون ارگ و  دیوان‌خانه  جزو بناهای حکومتی بودند. تزئینات این بناها شامل انواع آجرکاری، گچ‌بری،  کاشی‌کاری، حجاری به‌علاوه نقاشی‌دیواری است.

نقاشی‌دیواری هنری دیرینه است و از دوره انسان‌های غارنشین تا زمان حال مورد توجه و استفاده بوده است. سنت نقاشی روی دیوار کم و بیش در دوره زندیه نیز تداوم داشت و امروزه دیوارنگاره‌های تزئینی بر بخش شایان توجهی از آثار معماری موجود زندیه قابل مشاهده است. از آنجا که محل حکومت زندیان شیراز بود، بناهای قابل توجهی از آن دوره در شیراز وجود دارد که دارای تزئینات معماری از جمله نقاشی‌دیواری می‌باشند و در این پژوهش به مطالعه، نقد و بررسی آنها پرداخته شده است.

نهضت فرهنگی و هنری دوره زندیه، پیرو تحولات تاریخی و سیاسی قرن دوازدهم هجری، می‌تواند جریانی کوتاه و گذرا مابین دوره صفوی و قاجار محسوب ‌شود. همین‌طور چون این جریان به‌طور طبیعی متاًثر از صفویه و موثر بر قاجاریه بوده است، می‌توان آن را به‌نوعی حلقۀ واسط و رشته اتصال میان آنها تصور کرد. اما حقیقت آن است که بنیه فرهنگی و هنری زندیه بیش از حیات کوتاه سیاسی خود اثر بخش بوده، تا آنجا که مسبب آغاز جریانی موسوم به «مکتب زند و قاجار» گردیده است.

قطعاً نسبت شکوفایی و اثربخشی رشته‌های هنری دوره زندیه در این جریان از یکدیگر متفاوت بوده است. مسئله این تحقیق نیز بر همین مبنا و بر محور شناخت ماهیت نقاشی‌دیواری در آثار معماری زندیه مطرح می‌شود و با فرض سابقۀ نقاشی‌دیواری زندیه در سنت دیوارنگاری صفویه و اثر آن در نقاشی‌دیواری قاجاریه، ویژگی‌های این نوع از نقاشی، ضمن طبقه‌بندی آثار، سنجیده شده است.

1-1-2. سوال‌های تحقیق

مضامین موجود در نقاشی‌دیواری‌های دوره زندیه چیست و تنوع آن چگونه است؟
ویژگی‌های فنی و تجسمی نقاشی‌دیواری‌های‌ دوره زندیه چگونه است؟
1-1-3. هدف تحقیق

هدف از پژوهش حاضر در مرحله نخست طبقه‌بندی نقوش و طرح‌های نقاشی‌دیواری‌های دوره زندیه و بررسی آن‌ها از نظر کیفی، فنی، موضوعی است و در مرحله بعد شناخت و تعیین رابطه بصری و مفهومی میان این نقاشی‌ها در دوره زندیه خواهد بود.

1-1-4. اهمیت و ضرورت تحقیق

دوره زندیه از نظر تاریخی دوره‌ای کوتاه است بنابراین مطالعه راجع به هنرهای این دوره اغلب در سایه تاریخ هنر دوره قاجار و در واقع به عنوان زمینه‌های شکل‌گیری هنر این دوره دیده شده است. اهمیت و ضرورت تحقیق در شناخت عناصر تجسمی نقاشی‌دیواری‌های دوره زندیه از این جهت است که نقاشی‌دیواری‌ از جمله عناصر هنری و تزیینی مطرح در دوره زندیه است که به رغم وجود آثار متنوع از آن دوره، تحقیق جامع و کاملی بر روی آن انجام نشده است. با اختلاط عناصر تجسمی نقاشی‌دیواری دوره زندیه و سلسله تعمیرات و مرمت‌هایی که عموما در دوره قاجار و پس از آن بر روی این آثار انجام شده است و لطماتی که بر اصالت آثار دوره زندیه وارد آمده است، ضرورت شناسایی کمی و کیفی آثار نقاشی‌دیواری دوره زندیه بیش از پیش احساس می‌شود.

1-1-5. نوع و روش تحقیق

این پژوهش از نظر نتایج، پژوهشی بنیادی است و از لحاظ ماهیت و روش اجرا و شیوۀ نگرش توصیفی ـ تحلیلی است.

1-1-6. روش و ابزار گردآوری اطلاعات

اطلاعات این تحقیق به شیوۀ میدانی وکتابخانه‌ای گردآوری شده است و ابزار آن نیز فیش‌برداری، تصویربرداری، مشاهده، مصاحبه و گفتگو است.

1-1-7. جامعه آماری، تعداد نمونه و روش نمونه‌گیری

از آنجا که توجه پژوهش حاضر، معطوف به آثار نقاشی‌دیواری دوره زندیه است، از میان آثار نقاشی‌دیواری‌های موجود از دوره زندیه در شیراز، که زندی بودن آنها ثابت شده باشد، به روش نمونه‌گیری غیر احتمالی و طبقه‌بندی‌شده حداقل نمونه‌های لازم در میان آثار به جامانده از آن دوره در ارگ کریم‌خان، تکیه هفت‌تنان و عمارت کلاه‌فرنگی جهت تحلیل و بررسی و طبقه‌بندی آثار انتخاب

 

خواهد شد.

1-1-8. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات

در تحقیق حاضر از روش تجزیه و تحلیل کیفی اطلاعات استفاده شده است.

1-1-9. طرح کلی نگارش

فصل اول به کلیات پژوهش اختصاص داشته و سعی شده است ابتدا با ذکر مقدمه‌ای، مخاطب با حیطه کلی موضوع و مساله مورد بحث آشنا شود، بعد از آن سوال‌ها و هدف تحقیق بیان شده‌ است و اهمیت و ضرورت تحقیق به طور کامل شرح داده شده است. در گام بعد نوع تحقیق و روش انجام آن ذکر شده است. سپس روش‌ها و ابزاری که پژوهشگر برای جمع‌آوری مطالب از آنها بهره برده است، تعداد نمونه‌های مورد مطالعه قرار گرفته و روش نمونه‌گیری شرح داده شده است. بعد از آن شیوه و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع‌آوری شده بیان شده است و در نهایت برای ابهام‌زدایی و شفافیت بیشتر برخی واژه‌ها و اصطلاحات به کار رفته در پژوهش شرح داده شده‌اند. در بخش دوم این فصل با عنوان پیشینه تحقیق، کتاب‌ها و مقالات چاپ شده مرتبط با موضوع دسته‌بندی و معرفی شده‌اند و روشی که در این رساله جهت تقسیم­بندی و تجزیه و تحلیل نقوش مورد  استفاده قرار گرفته، شرح داده شده است.

فصل دوم این پژوهش در سه بخش به معرفی دوره زندیه، هم از نظر تاریخی و هم فرهنگی، معماری آن دوره و بناهای ساخته شده به دست کریم‌خان زند در شیراز پرداخته شده است و در بخش آخر به صورت اجمالی بناهای ارگ کریم‌خان، عمارت کلاه‌فرنگی و بقعه هفت‌تنان معرفی شده‌اند.

در فصل سوم به صورت خاص ویژگی‌های فنی نقاشی‌دیواری‌های دوره زندیه مورد توجه قرار گرفته‌اند. ابتدا به معرفی و توضیح مواد و مصالح نقاشی‌دیواری اعم از رنگ، بست و قلمو پرداخته شده است، سپس فنون اجرای نقاشی‌دیواری‌ها تشریح شده است، در بعد از آن تغییراتی که در طول سال‌ها در نقاشی‌دیواری‌ها بوجود آمده و تعمیراتی که در آنها ایجاد شده، نقل شده است و در بخش آخر محل قرارگیری نقاشی‌دیواری‌ها در فضای داخلی عمارت‌های مورد نظر شرح داده شده است.

در فصل چهارم طی دو بخش مجزا به طور خاص به نقش و رنگ در نقاشی‌دیواری‌های دوره زندیه پرداخته شده است. در بخش اول برای شناخت و مطالعه بهتر نقش‌های به کار رفته در نقاشی‌دیواری‌ها، جدول‌هایی تهیه شده است که بدین منظور ابتدا در تعدادی جدول اولیه انواع نقش‌های نقاشی‌دیواری‌ها شرح داده شد، سپس این تعاریف به صورت عبارت‌هایی ساده و مختصر بیان شدند. در قدم بعد به دسته‌بندی این عبارات پرداخته شد، به صورتی که از میان عبارات هم‌معنی یکی انتخاب شد و عبارات مشابه در یک مجموعه قرار گرفتند. با این کار انواع نقش‌ها تعیین شد و در دسته‌های مجزا قرار گرفت. این نقش‌ها در 5 گروه ترنج، گل و پرنده، گل و بوته، اسلیمی و ختایی و گلدانی دسته‌بندی شدند. بعد از آن برای بررسی دقیق‌تر تمامی گروه‌ها، نقش‌ها بر اساس محل قرارگیری آنها در قسمت‌های مختلف از فضای داخلی هر بنا، که شامل مقرنس‌ها، عرق‌چین سقف، تویزه‌ها، رف‌ها، دوال‌ها، کتیبه‌های بالای تاقچه‌ها، فضای بین تاقچه‌ها و تاقچه‌های پایین می‌شوند، مورد مطالعه قرار گرفتند. پس از آن با تحلیل و بررسی هماهنگی، تنوع، تعادل، تناسب و ریتم و حرکت موجود در نقش‌ها به کیفیت بصری نقاشی‌دیواری‌های به جامانده در آثار معماری دوره زندیه پرداخته شده است. در قدم بعد ویژگی‌های کلی رنگ‌ها مد نظر قرار گرفته است. در این بخش ابتدا رنگ‌های استفاده شده، تنوع آنها و وسعتشان مورد مطالعه قرار می‌گیرد و در انتها به تحلیل و بررسی رنگ‌ها پرداخته شده و به تاثیرات بصری حاصل از قرارگیری این رنگ‌ها در کنار یکدیگر توجه می‌شود.

در فصل نتیجه نیز به جمع بندی و استنتاج مطالب بیان شده در فصول مختلف پرداخته می‌شود.

1-1-10. شرح واژه‌ها، اصطلاحات و اختصارات

دیوارنگاری: فرآیند عمل کشیدن تصویر یا نوشتن خط بر روی دیوار را دیوارنگاری گویند، خواه با هدف آراستن و تزیین بنا و خواه به منزله رسانه‌ای توانمند، برای ابلاغ انواع پیام‌های سیاسی، مذهبی، فرهنگی و غیره به عموم مردم (موسوی‌لر و شمیلی، 1391: 54). این فرآیند، عملی است که «ترکیبی از نقش، نگار، نوشته و هر چیزی بدین کیفیت را در یک سامانه تجسمی در تعامل با محیط، معماری و مخاطب بر روی سطح دیوار، یا همانند دیوار، پدید می‌آورد» و محدود به مواد و شیوه خاصی نیست (علوی‌نژاد و دیگران، 1389: 10)، به گونه‌ای که می‌تواند انواع سبک‌ها و شیوه‌های اجرایی نقش‌اندازی بر دیوار را دربربگیرد، از سنگ‌نگاری در غارها گرفته تا برجسته‌سازی بر سنگ و نقش اندازی بر آجر و کاشی، تا نقاشی بر آهک و چوب، وحتی گچ و گچ‌بری و آینه‌کاری» (شریف‌زاده، 1381: 9-10).

دایره‌المعارف بریتانیا دیوارنگاری را نوعی از نقاشی برشمرده است که برای تزیینات روی دیوارها و سقف بنا به کار می‌رود و ویژگی عمده آن را ارتباط تنگاتنگ با معماری و ارتباط وسیع و همگانی برشمرده است. لغتنامه فرانسوی روبرت نیز بیان می‌کند که هرنوع نقاشی که مستقیم بر روی دیوار ترسیم شود و یا در جای دیگری کار گردد و سپس روی دیوار نصب شود نوعی دیوارنگاری است (کفشچیان‌مقدم، 1383: 69).  بنابراین تابلوهای نقاشی که بر دیوار نصب شده‌اند، به خصوص آن دسته از تابلوها که دقیقا به شکل طاقچه‌ها ساخته و در همان اندازه نقاشی شده‌اند، خود به عنوان شیوه‌ای از دیوارنگاری محسوب می‌شوند. با این تفاوت که این دیوارنگاره‌ها قابل حمل و بر بوم پارچه‌ای کار شده است (شریف‌زاده، 1381: 135). «عنصر دیوار در نقاشی‌دیواری عنصر اصلی و جدایی‌ناپذیر محسوب می‌شود که ممکن است نقش حائل یا محدود کننده فضاها و یا حامل بار سقف و مانند آن را داشته باشد و نقاشی‌دیواری می‌تواند یا به طور مستقیم بر آن انجام شود، یا بر بستری دیگر انجام شده، بر دیوار مورد نظر نصب شود» (موسوی‌لر و شمیلی، 1391: 55).