عنوان:

انتظارات زنان شاغل در بخش غیررسمی از کار و دستمزد و کارکرد های آن در زندگی آنان

 

شهریور 1392

   

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

چکیده………………………………………………………………………………………………………………..1

فصل اول – کلیات پژوهش

1-1- بیان مسئله………………………………………………………………………………………………………2

1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق………………………………………………………………………………..9

1-3-اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………..11

1-4- پیشینه پژوهش………………………………………………………………………………………………11

فصل دوم- چهارچوب نظری

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………..18

2-1- تغییر نقش زنان در خانواده……………………………………………………………………………..18

2-2- تقسیم جنسیتی کار………………………………………………………………………………………..18

2-3- دیدگاه فمینیسم…………………………………………………………………………………………….20

2-4- تئوری مبادله………………………………………………………………………………………………..23

2- 5- نظریه منابع…………………………………………………………………………………………………25

2-5-1- توانمندشدن………………………………………………………………………………………26

2-6- دسته بندی نظریه‌های رایج در حوزه قدرت……………………………………………………..29

2-7- مروری بر دیدگاه‌ها در زمینه قدرت………………………………………………………………..30

2-7-1- نظریه رابرت دال……………………………………………………………………………….33

2-7-2- نظریه ماکس وبر………………………………………………………………………………..33

2-7-3- نظریه برتراندراسل……………………………………………………………………………..34

2-7-4- نظریه فرانک پارکین……………………………………………………………………………34

2-7-5- نظریه آنتونی گیدنز…………………………………………………………………………….35

2-7-6- نظریه آر. دبلیو.کانل……………………………………………………………………………35

2-7-7- نظریه گالبرایت………………………………………………………………………………….37

2-7-8- نظریه سی‌رایت‌میلز و هانس‌هاینریش‌گرث…………………………………………….37

2-7-9- نظریه استیون لوکس…………………………………………………………………………..37

2-7-10- نظریه پارسنز……………………………………………………………………………………39

2-7-11- نظریه میشل فوکو…………………………………………………………………………….42

2-7-12- نظریه بوردیو…………………………………………………………………………………..44

2-8- پول به مثابه یک منبع قدرت…………………………………………………………………………..48

2-9- لیبرالیسم نو و کار زنان………………………………………………………………………………….50

2-10- نظریه نئوکلاسیک……………………………………………………………………………………….52

2-11- نظریه سرمایه انسانی……………………………………………………………………………………53

2-12-نظریه روابط جنسیتی……………………………………………………………………………………54

2-13-دستمزد زنان……………………………………………………………………………………………….55

2-14-زنان در بخش غیررسمی………………………………………………………………………………59

2-15- چهارچوب نظری……………………………………………………………………………………….62

2-15-1- پیش اندیشی‌های نظری…………………………………………………………………….65

2-15-2-تعریف مفاهیم و عملیات……………………………………………………………………65

2-15-2-1- قدرت در معنای عام………………………………………………………………..66

2-15-2-2-تفاوت قدرت با حیثیت…………………………………………………………….66

2-15-2-3-تفاوت قدرت و نفوذ………………………………………………………………..67

2-15-2-4-تفاوت قدرت با سلطه……………………………………………………………….67

2-15-2-5-تفاوت قدرت با زور و اقتدار……………………………………………………..68

فصل سوم – روش‌شناسی

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………..75

3-1- روش‌شناسی ترکیبی……………………………………………………………………………………..75

3-2- بخش کیفی………………………………………………………………………………………………….78

3-2-1-نقاط قوت و ضعف روش کیفی……………………………………………………………79

3-2-1-1-نقاط قوت پژوهش کیفی……………………………………………………………..79

3-2-1-2-مشکلات و چالش‌های پژوهش کیفی……………………………………………80

3-2-2-ابزارگردآوری اطلاعات در بخش کیفی…………………………………………………..80

3-2-3- نمونه‌گیری در بخش کیفی…………………………………………………………………..82

3-3 – بخش کمی…………………………………………………………………………………………………83

3-3-1- پیمایش…………………………………………………………………………………………….83

3-3-2-ابزارگردآوری اطلاعات در بخش کمی…………………………………………………..84

3-3-3-جامعه آماری………………………………………………………………………………………84

3-3-3-حجم نمونه………………………………………………………………………………………..85

3-3-4-اعتبار و پایایی ابزار اندازه گیری……………………………………………………………87

فصل چهارم- یافته‌های پژوهش

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………..90

4-1-آشنایی با جامعه نمونه………………………………………………………………………………………91

4-2- مفاهیم کلیدی…………………………………………………………………………………………………99

4-2- 1-اجرای نقش‌های (خانگی- اجتماعی)……………………………………………………92

4-2- 2- احساس مسئولیت…………………………………………………………………………….93

4-2- 3-احساس استقلال……………………………………………………………………………….97

4-2-3-1- سطح دارایی و امکاناتی که زن در اختیار خانواده قرار می‌دهد………..97

4-2- 4- برداشت زنان از احساس قدرت………………………………………………………..102

4-2- 5-زنان و پول……………………………………………………………………………………..107

4-2- 6- تمایل زنان برای کار بیرون از خانه……………………………………………………109

4-2-6-1- فشار کار خانگی……………………………………………………………………..109

4-2- 7-پیامد اشتغال زنان در بخش غیررسمی………………………………………………..113

فصل پنجم – نتیجه‌گیری

5-1- جمع بندی و نتیجه‌گیری……………………………………………………………………………..118

5-2- پیشنهادهایی برای پژوهش‌های آتی……………………………………………………………….127

5-3- مشکلات و محدودیت‌های پژوهش………………………………………………………………127

منابع…………………………………………………………………………………………………………………..129

 

 

 

فهرست جداول

جدول4-١: تنوع نظرات زنان درمورد احساس مسئولیت

جدول4-2: توزیع فراوانی برحسب احساس مسئولیت

جدول4-3: جدول دو بعدی رابطه بین احساس مسئولیت زنان و تأهل

جدول4-4: تنوع نظرات زنان درمورد احساس استقلال

جدول4-5: توزیع فراوانی برحسب احساس استقلال

جدول4-6: جدول دوبعدی رابطه بین احساس استقلال و امکاناتی که زن در اختیار خانواده قرار می‌دهد

جدول4-7: جدول دوبعدی رابطه بین میزان سطح دارایی زنان و احساس استقلال

جدول4-8: جدول دوبعدی رابطه بین میزان سطح دارایی زنان و امکاناتی که زن در اختیار خانواده می‌گذارد

جدول4-9: تنوع نظرات زنان در مورد  احساس قدرت

جدول4-10: توزیع فراوانی زنان برحسب احساس قدرت

جدول4-11: توزیع فراوانی زنان برحسب سطح دارایی

جدول4-12: جدول دو بعدی رابطه بین احساس قدرت زن و سطح دارایی

جدول4-13: توزیع فراوانی زنان برحسب امکاناتی که زن در اختیار خانواده می‌گذارد

جدول4-14: جدول دوبعدی رابطه بین احساس قدرت و امکاناتی که زن در اختیار خانواده می‌گذارد   جدول۴-15: تنوع نظرات زنان در مورد نحوه خرج کردن پول

جدول4-16: دلایل و پیامدهای زنان برای خروج از خانه

جدول4-17: توزیع فراوانی تمایل زن برای خروج از خانه

جدول4-18: توزیع فراوانی زنان برحسب میزان فشار کار خانگی

جدول4-19: مشکلات اشتغال زنان در بخش غیررسمی

جدول4-20: توزیع فراوانی زنان برحسب کار در  بخش غیررسمی

 

 

 

چکیده

تحقیق حاضر برای بررسی اشتغال زنان در بخش غیررسمی از کار و دستمزد در استان سمنان انجام شده‌است. با توجه به اینکه برخی از زنان با داشتن توانایی‌های شغلی بهتر و انگیزه کاری بیش‌تر، در قبال کار انجام شده در این بخش دستمزد پایین‌تری دریافت می‌کنند و نیز با وجود دیدگاه رایج در جامعه که گویی با حضور زنان، فرصت‌های شغلی مردان اشغال می‌شود، این پرسش مطرح می‌شود که چرا زنان به اینگونه شغل‌ها مشغول می‌شوند؟ به رغم این که اینگونه شغل‌ها ساعات طولانی از زمان را به خود اختصاص می‌دهد و دستمزد چندانی نیز به همراه ندارد، چرا با وجود این زنان همچنان به کار خود ادامه می‌دهند؟ برای پاسخ به این پرسش‌ها، از ترکیب نظریه‌های گوناگون از جمله فمینیسم، بوردیو، نئوکلاسیک، نابرابری جنسیتی و نئولیبرالیسم جهانی بهره گیری و استفاده شد.

روش مورد استفاده در این تحقیق، روش ترکیبی بوده که ترکیبی از روش کمی و کیفی است. در بخش کیفی ابزار گردآوری اطلاعات، مصاحبه بود و در بخش کمی نیز با تکمیل پرسشنامه توسط شش تیپ از زنان (زن شاغل، زیردیپلم و متأهل، زن شاغل، زیردیپلم و مجرد، زن شاغل، دیپلم – فوق‌دیپلم و متأهل، زن شاغل، دیپلم – فوق‌دیپلم و مجرد، زن شاغل، لیسانس و بالاتر و متأهل، زن شاغل، لیسانس و بالاتر مجرد) داده‌ها گردآوری شد.

یافته‌های تحقیق حاکی از آن ‌است که اشتغال زنان در بخش غیررسمی، انتخاب خود آنان نیست، اما به دلیل نیاز به استقلال مالی و احساس مسئولیتی که زنان نسبت به خانواده‌های خود دارند و همچنین قدرتی که از طریق شغل در خانواده به دست می‌آورند، به کار خود ادامه می‌دهند.

 

کلید واژه: اشتغال، زنان، بخش غیررسمی، کار، دستمزد

 

  

فصل اول                            

کلیات پژوهش

 

 

 

1-1- بیان مسئله

زنان در حدود نیمی از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند و می‌توانند در فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی سهیم شده و با کسب آموزش در زمینه‌های مختلف در رشد و توسعه کشورها نقش موثری ایفا کنند.

اشتغال زنان از جمله پدیده‌های اجتماعی است که همگام با افزایش میزان تحصیلات آنان به واقعیت انکارناپذیر جامعه امروزی تبدیل شده‌است. تا زمانی که اجتماع و خانواده سنتی به دور از صنعت و زندگی پرهیاهوی ماشینی به زندگی خود ادامه می‌داد مسئله اشتغال زنان به شکل کنونی مطرح نبود؛‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‏‏ًٌٌَُ‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‎‏ بلکه اشتغال زنان در این جوامع بیش‌تر به امورکشاورزی و دامپروری معطوف بود. در آن زمان خانواده نه تنها کارکرد تولیدمثل و تعلیم و تربیت فرزندان را بر عهده داشت بلکه دارای کارکرد اقتصادی نیز بود. این باورکه مردها تأمین کننده اصلی و منحصر به فرد معشیت اقتصادی خانواده خود بودند در جهان گسترده بود؛ هر چند که در این میان زنان هم نقش خود را به عنوان کارگران خانگی درکارهای کشاورزی و امور اقتصادی خانواده ایفا می‌کردند؛ اما نکته مهم آن بود که در این میان دستمزدی وجود نداشت. به تدریج و با ظهور انقلاب صنعتی و افزایش جمعیت شهرها، رشد روزافزون سازمان‌ها و نهادهای اجتماعی و ایجاد مراکز خدماتی و نیز افزایش سطح تحصیلات، دامنه اشتغال زنان به خارج از منزل گسترش پیدا کرد؛ بدین معنا که با وقوع انقلاب صنعتی در اروپای غربی و تبدیل کارگاه‌های خانگی به کارخانه‌ها و تبدیل نیروی انسانی به نیروی ماشین، تحولات اساسی در شکل و مفهوم کار به وجود آمد و فعالیت اقتصادی زن در مقابل دریافت مزد از خانه به کارخانه کشیده شد (روشندل، ١٣٨٩: ٢).

روند حضور زنان بعد از انقلاب صنعتی نه تنها سیر نزولی نیافت، بلکه همواره بر تعداد متقاضیان آن نیز افزوده شد. افزایش تعداد فارغ التحصیلان دانشگاهی و افزایش مهارت‌ها و تخصص‌های زنان در شتاب یافتن این روند نقش ارزنده‌ای داشت. امروزه میزان مشارکت زنان یکی از معیارهای توسعه یافتگی محسوب می‌شود. طی چند دهه اخیر در بسیاری از کشورها حضور زنان در بازار کار از لحاظ کمی رشد چشمگیری داشته است، اما از لحاظ کیفی تغییری در توزیع شغل‌ها بین زنان و مردان یا برابری دستمزدها مشاهده نمی‌شود (ایروانی، ١٣٨٩: ۵).

بیش‌تر افرادی که در دنیای امروز می‌زیند، در دوره‌ای از زندگی خود به نحوی در کار درگیر بوده یا همچنان درگیر هستند. افراد ممکن است در کارگاهی کوچک یا اداره‌ای مشغول به کار باشند؛ اما به نظر می‌رسد در پایان یک روز کاری با احساسی متفاوت محل کار خود را ترک ‌کنند. ممکن است آنان برای به دست آوردن دستمزد برای گذران زندگی و تأمین نیازهای دیگرخود مشغول به کار باشند، هر چند در مواردی هم خروج فرد از محل کار به معنی پایان کار نیست و ممکن است فرد به کارهای دیگری مشغول باشد؛ از جمله می‌توان از زنانی یاد کرد که پس از ورود به خانه به انجام کارهای خانگی می‌پردازند. به نظر می‌رسد فعالیت‌هایی را که مردم به مثابه کار تلقی می‌کنند، و نیز انتظاراتی که از کار دارند با بستر اجتماعی و اقتصادی‌ای که در آن می‌زیند مرتبط است (علیرضانژاد، ١390: 28 ـ 27).

بازار کار پیوستگی جدایی ناپذیر با عملکرد بازارهای کالا و خدمات و پولی و مالی دارد و تحت تأثیر تحولات عرضه‌ی نیروی کار و میزان رشد فرصت‌های شغلی است. عوامل درهم تنیده‌ای چون ضعف مدیریت کلان در تدوین و اجرای برنامه‌های اقتصادی، وجود نهادهای موازی و قدرت و نفوذ گروه‌های فشار در دستگاه‌های تصمیم سازی و اجرایی کشور به افزایش ریسک سرمایه‌گذاری، عدم اطمینان نسبت به کارآیی سیستم اقتصادی، بهره‌گیری غیربهینه از منابع موجود و کاهش آهنگ رشد تولید و اشتغال منجر می‌شود. در چنین شرایطی رشد سریع شمار بیکاران، گسترش شغل‌های غیررسمی و مزدهای زیر خط فقر به چالش‌های عمده‌ی اقتصادی ـ اجتماعی مبدل می‌شود (کریمی، ١٣٩٠: ٢).

در ایران، زنان در مقایسه با مردان از نرخ بیکاری بالاتری رنج می‌برند. اگر چه با بالارفتن سطح تحصیلات زنان، حضور آنان در بازار کار نیز افزایش یافته، ولی بازار کار ایران از نظر جنسیتی به شدت تفکیک شده‌است و بسیاری از کارهای تخصصی همچنان در زمره شغل‌های مردانه به حساب می‌آیند؛ از اینرو زنان مجبورند از میان فرصت‌های شغلی محدود دست به انتخاب بزنند. در سال1365(اواخر سال‌های جنگ) زمانی که اقتصاد کشور در بدترین وضعیت رکودی بود، نرخ بیکاری مردان و زنان به ترتیب 9/12 و 48/25درصد بود، درحالی که در بهار سال 1389، این نرخ‌ به 2/13 و32درصد رسید. بالارفتن نرخ مشارکت زنان در زمان کسادی نسبی اقتصاد کشور، مشکل بیکاری زنان را دامن زده و آن‌ها را مجبور به پذیرش شغل‌هایی موقت با درآمد پایین کرده است(همان، ۵).

ویژگی‌های اصلی اشتغال غیررسمی، بی ثباتی و عدم امنیت شغلی از یک سو و دستمزد کمتر از حداقل قانونی و عدم برخورداری از هر نوع پوشش بیمه‌ای است. وزارت کار و سازمان تامین اجتماعی نظارت دقیقی بر نحوه‌ی اجرای قانون کار ندارد. بسیاری از سیاستمداران و کارشناسان با تأکید بر اینکه کاهش هزینه‌ی نیروی کار، فرصت‌های شغلی را افزایش می‌دهد، پایمال شدن قوانین حامی نیروی کار را نادیده می‌گیرند. مشکلات فزاینده‌ی اقتصادی، به ویژه کمبود نقدینگی نیز در عمل گرایش کارفرمایان برای عدم اجرای قانون کار را تقویت کرده و پرداخت مزدهای کمتر از حداقل قانونی حتی در واحدهای رسمی مستقر در شهرک‌های صنعتی بسیار گسترده است؛ در نتیجه سهم شغل‌ها غیررسمی در بازار کار ایران به سرعت رو به افزایش است. با توجه به محدودیت شدید فرصت‌های شغلی، بسیاری از فارغ التحصیلان دانشگاهی هم چاره‌ای جز پذیرش دستمزدهای پایین و شرایط کاری نامناسب ندارند (همان، ۵).

بر اساس نتایج طرح نمونه‌گیری درآمد و هزینه‌ی خانوار منتشر شده از سوی مرکزآمار ایران (1388)، طی سال‌های 87-1384 نسبت شاغلانی که دستمزدی کمتر از حداقل قانونی دریافت می‌کنند، از 18.7درصد کل شاغلان به 24.4درصد افزایش یافته است. از سوی دیگر شمار بیمه پردازان و کارگران بیمه شده کشور در سال87 نسبت به سال 85 حداقل 100هزار نفرکاهش یافته است (کریمی، ١٣٩٠: ۵).

سهم زنان در اشتغال غیررسمی بیش از مردان است. در سال1384، 8/25درصد زنان شاغل دستمزدهایی کمتر از حداقل قانونی دریافت کرده‌اند؛ این نرخ در سال 1387 به 5/29درصد رسید. سهم کارگران مرد نیز در اشتغال غیررسمی از6/17درصد به 5/23درصد افزایش پیداکرده است. این آمار به وضوح نشان می‌دهد که نرخ بالای بیکاری، شمار فزاینده‌ای از مردان و زنان را به پذیرش شغل‌های با دستمزدهای پایین‌تر از حداقل قانونی ناگزیرکرده است. اشتغال غیررسمی با درآمد اندک و عدم امنیت شغلی قطعا با مفهوم کار شایسته قرابتی ندارد. افزایش شغل‌ها با دستمزدهای پایین سبب گسترش فقر در میان شاغلان شده‌است، به نحوی که سرپرستان 70درصد خانوارهای ایرانی زیر خط فقر در شغل‌های غیررسمی جذب شده‌اند (همان).

در جامعه امروز زنان نقش مهمی در زمینه مشارکت اقتصادی دارند. طی سال‌های اخیر سهم زنان در شغل‌های غیررسمی در جهان از روند رو به رشدی برخوردار بوده است. زنان همواره در تمامی کشورهای جهان به ویژه در نواحی روستایی و کشورهای درحال توسعه بیش‌تر از مردان کار می‌کنند، اما از درآمد کمتر نسبت به مردان برخوردارند و ارزش کار آنان کمتر از مردان در نظرگرفته می‌شود (کار، ١٣٨۴: ٨۶).

همچنان درآمد نسبی زنان در برخی موارد رو به کاهش بوده است، مثلا در دوره تعدیل ساختار دهه ١٩٨٠ در مکزیک متوسط دستمزد زنان از ٨٠درصد حقوق مردان در ١٩٨٠ به ۵٧درصد در سال١٩٩٢ تنزل یافت؛ این مورد مثال روشنی است که نشان می‌دهد نرخ افزایش مشارکت با فقر بیش‌تر زنان همراه بوده است. ممکن است در دهه ١٩٩٠ جریان عمومی در بخش‌هایی از جهان از این هم بدتر بوده باشد. با عقب نشینی دولت از حمایت کاری و شرایط کار، دستمزدها و امنیت شغلی، تضعیف زنان بیش‌تر از مردان بود. زیرا زنان در رده‌های شغلی پایین‌تر قرار دارند و اغلب به صورت پاره‌وقت و در شغل‌ها بدون اتحادیه کار می‌کنند (بهرامی تاش، ١٣٨٩: ۶۴-۶٣).

دلایل متعددی برای دستمزد پایین زنان ارائه شده‌است، برخی بیانگر پیش قضاوت‌های اجتماعی هستند. بسیاری از مدیران مدعی‌اند که پایین بودن دستمزد زنان به دلیل «تقاضای پایین‌تر برای دستمزد» از طرف خود آن‌ها است و بعضی مدعی‌اندکه زنان مهارت کمتری دارند؛ گاهی اوقات مهارت کمتر به معنی آموزش کمتر است، اگرچه معلوم نیست که در مورد کار متمرکز دستی، تحصیلات رسمی کار همیشه عامل تعیین کننده‌ باشد. شاید یکی از مفیدترین توضیحات درباره شکاف بین دستمزد زن- مرد دوگانگی نظریه بازار کار باشد. مطابق این تعریف بازارکار به دو مقوله تقسیم می‌شود: یک بخش «تخصص» است که در آن دستمزدها بالا و زمان کار تمام وقت است و فرصت‌هایی برای پیشرفت وجود دارد؛ بخش دیگر «غیرماهرانه» است که ویژگی آن دستمزد پایین و متمایل به پاره‌وقت بوده و بدون زمینه‌یا فرصت بسیار ناچیزی برای پیشرفت است. از آنجاکه این دو مقوله انعطاف‌ناپذیرند نقدهایی بر نظریه دوگانه بازار وجود دارد. با این وجود، در تحلیل کار زنان در مقایسه با کار مردان این نظریه می‌تواند بینش سودمندی در درک اینکه چرا زنان کشورهای درحال توسعه همچنان دستمزد کمی دارند، بیش‌تر به صورت پاره‌وقت کار می‌کنند و همچنین در رده‌های پایین‌تر شغلی هستند و چشم‌انداز اندکی در پیشرفت یا افزایش مهارت می‌یابند، به دست دهد (همان، ۶۴).

وجود بازارکار دوگانه/گسسته، پندارهای قالبی درباره زنان را با اتکا به نقش باروری ایشان تقویت می‌کند. در تایوان این نقش باروری برای توجیه فعالیت‌هایی چون «اهمیت دادن به وجـهه مردانه زناشویی» منسوب به مردان، بـه کار می‌رود. دستمزد بالاتر مردانه توضیح آشکاری بر«اصل وجه برتر مردان در نان‌آور بودن» است. این واقعیت که در سراسر جهان تعداد خانوارهای زن- سرپرست درحال افزایش است، تأثیر چندانی را بر رویکردهای زیربنایی نشان نمی‌دهد. دستمزد پایین زنان ممکن است همچنان براساس فرض دیگری درباره ماهیت کار زنانه، یعنی این که در اثر ازدواج غیبت از کار بیش‌تری دارند، کاهش یابد. البته واقعیت‌های ذیل این باورها، مورد سوال قرارگرفته است. داده‌های مختصری که مبتنی بر جایگزینی زنان و غیبت ازکار به علت جنسیت آنان وجود دارد، حاکی از این تفاوت‌ها است؛ اما اغلب ناچیز است. درست است که بخش بزرگی از مسئولیت‌های خانوادگی بر عهده زنان است و همین موضوع نشان می‌دهد که چرا غیبت آن‌ها در کار اندکی بالاتر از مردان است؛ اما این همگانی نیست- در واقع در برخی موارد، غیبت زنان از کار از مردان نیزکمتر است؛ با این حال، وجود چنین پندارهای قالبی دستمزد زنان را پایین نگه می‌دارد و گرایش جنسیتی در پرداخت دستمزد را حفظ می‌کند (همان، ۶۵).

پندار قالبی دیگر درباره کار زنان که اشتغال زنان در شغل‌ها کار متمرکز را توجیه می‌کند، مناسب نبودن زنان برای به کار انداختن ماشین آلات است. آن‌ها نیروی فیزیکی کمتری دارند. حکم فوق با این واقعیت تکمیل می‌شود که ماشین آلات گران قیمت است؛ از این رو بهتر است ٢۴ساعته کار کند تا سرمایه بالایی که صرف خرید دستگاه شده، زودتر آزاد شود. لذا کار در نوبت شب ضروری است و زنان مناسب این کار نیستند؛ چون ظاهرا شب بیرون رفتن آن‌ها ناامن است. اگرچه بسیاری از این تصورات کلیشه‌هایی هستند که گرته‌ای از واقعیت دارند یا اساسا بی‌موردند، در توجیه دستمزد کم و پرداختن به شغل‌ها کار متمرکز را برای زنان منطقی جلوه می‌دهند و مؤثر نیز واقع می‌شوند (همان، ۶۵).

علاوه بر وجود پندارهای قالبی درباره ضعف جسمانی که زنان را از شغل‌های خاص محروم می‌سازد، در ظاهر ویژگی‌های جسمانی دیگری نیز دارند که به آن‌ها توانایی برتر در انجام شغل‌هایی را می‌دهد که تکرار عملی خاص وجه غالب آن‌ها بوده و البته دستمزدشان نیز اندک است. مثلا در صنایع الکترونیک در آسیای جنوب شرقی که هزاران زن مشغول به کارند (و مردان مدیر هستند)، ادعا می‌شود که این اشتغال به دلیل انگشتان چابک‌تر آن‌هاست. در صنایع الکترونیک نزدیک به٨٠درصد از نیروی کار، زنان هستند. اما هنوز دلایل مشخص‌تر و واقعی‌تری وجود دارند که نشان می‌دهند چرا دستمزد زنان از مردان کمتر است. در برخی از کشورها برای استخدام زنان شرایط خاصی باید وجود داشته باشد، مثل امکان مهدکودک و مرخصی زایمان که در مجموع باعث گران‌تر شدن کار زنان است. درکشورهایی که چنین قوانینی اعمال می‌شود، دستمزد زنان برای تعدیل این هزینه‌ها کمتر می‌شود (همان، ۶۶-۶۵).

شرایط اجتماعی عامل دیگر دستمزد پایین است؛ زنان در اکثر فرهنگ‌ها به گونه‌ای تربیت می‌شوند که متواضع، محجوب و پذیرای برتری مردان باشند. این رویکرد فرهنگی موجد میل بیش‌تری به فرمانبرداری، رفتار آرام و انجام کار یکنواخت/ تکراری و با شکایت علنی کمتر، همراه می‌شود. بنابراین زنان در شغل‌های کم دستمزد و بدون آینده درخشان، بیش از مردان دوام می‌آورند، همچنین کمتر مایل به تشکیل اتحادیه‌های صنفی‌اند. علاوه بر این برخی زنان به ویژه آن‌هایی که سرپرست خانواده‌های تک درآمدند، نیاز مبرم به اشتغال دارند. این جنبه‌ها به ویژه در افزایش استخدام زنان در مناطق آزاد تجاری که سرمایه‌های خارجی در تولید خطر نمی‌کنند، مهم‌تراست (همان، ۶۶).

چون زنان در شغل‌های کم دستمزد و بدون تشکیل اتحادیه صنفی کار می‌کنند، مردان با سرپرستی آن‌ها مشکلی ندارند، این نیز موجب قدرت بیش‌تر و امتیازات مالی بر زنان می‌شود؛ بنابراین کار زنان نه تنها برای اقتصاد سودمند است، بلکه موجب استمرار تولید و به حداقل رساندن ناآرامی‌های کاری در کل تولید می‌شود. در نتیجه توسعه تجارت جهانی و رقابت، کارفرمایان در پی کاهش هزینه‌های تولید برآمده‌اند. تضمین کاهش هزینه کار تا حدودی با قوانین قابل انعطافی که در دوران رکود به راحتی نادیده گرفته می‌شود، صورت می‌گیرد و دوباره در دوره رونق می‌توان افراد را استخدام کرد. از نقش باروری زنان در توجیه این انعطاف‌پذیری کار استفاده شده‌است. وقتی تقاضای کار بالاست، زنان به ترک خانه و پیوستن به نیروی کار تشویق می‌شوند و در دوره رکود، درست خلاف آن رخ می‌دهد. همیشه مسئولیت‌های خانوادگی توجیه خوبی برای بازگشت زنان به خانه در مواقع تقلیل تقاضای کار است؛ مثلا در دوره رکود اقتصادی تایوان در اوایل دهه١٩٧٠، زنان ١۴درصد و مردان ٨ درصد تقلیل اشتغال داشتند (همان، ۶٧-۶۶).

علاوه بر این عوامل، محدودیت‌های ساختاری معینی در ارتباط با جریان متأخر در راستای کوچک سازی و پیمانکاری دست دوم وجود دارد که در فقر زنان مؤثر است. جریان غالب قبل از دهه ١٩٧٠، به سمت تولید انبوه، همراه با تخصصی شدن عملکرد نیروی عظیم کار در مکانی واحد بود. اما از دهه ١٩٧٠، الگوی متفاوتی عمومیت یافت که متکی به حذف تمرکز ساختار تولید و نیازمند تخصص و قوانین استخدام انعطاف‌پذیرتر است. تمرکززدایی واجد دو صورت است: کار در خانه و پیمانکاری دست دوم. این الگو با پیروزی شیوه نوکلاسیک در دهه ١٩٨٠ و اوایل دهه١٩٩٠، رواج بیش‌تری گرفت. تلاش در دستیابی به قیمت «درست» در متن رقابت بین‌المللی، منجر به «اتفاقی شدن» کار شده و با افزایش پروژه‌های پیمانکاری دست دوم و کار در خانه رو به رو بوده است. تمرکززدایی تولید، به خصوص در تلفیق با پیمانکاری دست دوم و کار در خانه رشد اقتصاد غیررسمی را که هیچ کنترلی از لحاظ قوانین دولتی و مالیات بر آن اعمال نمی‌شود و از این رو خارج از قراردادهای اتحادیه و بدون مزایای شغلی است، افزایش داده‌است (همان، ۶٧).

تمرکززدایی تولید، گاه به این معنا است که تولید تا حد امکان به عملیات بسیار ساده کوچک و سپس در بین پیمانکاران دست دوم توزیع شود. این گونه تولید که به مهارت اندک نیاز دارد، دستمزدها را بیش‌تر پایین می‌آورد. شیوه فوق همچنین زنان را به نیروی کار ارزان بدون تشکیلات صنفی تبدیل می‌سازد و سرمایه‌گذاران را به طور فزاینده‌ای به جستجوی کارمندان موقت و پاره‌وقت برای کار در پروژه‌های پیمانکاری دست دوم سوق می‌دهد. در گزارشی از بخش مطالعات پیشرفت زنان مربوط به نقش زنان در توسعه استمرار افزایش اشتغال زنان در شغل‌های پاره‌وقت، بدون قاعده، اتفاقی و انعطاف‌پذیر تأیید شده‌است (همان، ۶٨-۶٧).

همچنان که فقر به ویژه در بین زنان به شدت رو به افزایش است، بسیاری به سراغ کارهای انجام پذیر در خانه می‌روند، زیرا امکان تلفیق آن با بچه‌داری وجود دارد. این نوع پیمانکاری دست دوم پروژه‌های تولیدی برای سرمایه‌گذارانی که خود با شرکت‌های چندملیتی قرارداد می‌بندند، اهمیت بسیار دارد. نمونه‌ای از پیمانکاری دست دوم صنعت کفش در آسیاست که با شرکت‌های بزرگ چند ملیتی سروکار دارد و بخشی از آن در کارگاه‌های خانگی که اغلب زنان و کودکان در آن مشغول به کارند، انجام می‌گیرد.

تولید صنعتی تنها دلیل تنزل مشارکت نیروی زنان نیست، در بخش خدمات نیز همین کاهش صورت گرفته است. تفاوت‌ها اندک، ولی شباهت‌ها بسیار است. زنان هنوز در شغل‌های کم درآمد مشغول به کارند و احتمال این که در بخشی از فرآیند تولید قرار گیرند که به دلیل تحمیل ویژگی باروری ایشان است، بسیار زیاد است. زن در مقام مادرـ همسر همچنان همان خدماتی که عموما در اجتماع به عهده دارد انجام می‌دهد؛ از این رو نسبت زنان شاغل آموزگار، پرستار و مددکار اجتماعی به مراتب بیش‌تر از مردان است. شاید انتظار برود که زنان پرستار در برخی موارد نسبت به مردانی که در شغل‌های صنعتی پایین هستند دستمزد زیادتری دریافت کنند، ولی به طور معمول کمتر از مردان در شغل‌های معادل، دستمزد می‌گیرند (همان، ۶٨-۶٩).

در نتیجه در اقتصاد بسیاری ازکشورهای در حال توسعه از دستمزد پایین زنان به منظور بهبود خدمات اجتماعی بهره برداری می‌شود؛ در واقع تحقق بعضی از برنامه‌های رفاهی در بسیاری از کشورهای در حال توسعه از آن روست که امکان اشتغال زنان با دستمزد پایین فراهم است. پیش فرض اصلی آن است که زنان برای «پول توجیبی» کار می‌کنند. توضیح دیگر آن که افزایش تعداد خانواده‌های زن ـ سرپرست که تقاضای کار با هر دستمزدی را دارند، در سیاست دولت لحاظ نشده‌است (همان، ۶٩).

در ایران در بخش غیررسمی به یکباره تفاوت فاحش و چشمگیری بین عملکرد زنان و مردان در بازار کار صورت پذیرفت. در این بین زنان با خصوصیات فردی مشابه مردان در یک شغل و حتی در برخی از شغل‌ها با سختی کار بیش‌تری مشغول به کار می‌شوند، ولی با توجه به خصوصیات فردی بالاتر یا در مقیاس مشابه مردان حقوق و دستمزد کمتری دریافت می‌کنند و نابرابری در پرداخت حقوق و دستمزد کاملا مشخص است.

نکته حایز اهمیت آن است که در بخش غیررسمی‏‏‏‎‎،‏ زنان با حقوق و دستمزد پایین نسبت به مردان مشغول به کارند. در این حال همچنین زنان با مشکل دستمزد کم و اشکال متفاوت عدم امنیت شغلی در بخش غیررسمی مواجهه‌اند. همچنین اشکال مختلف شغل‌های غیررسمی نیمه وقت، موقتی، قراردادی و ناامن بودن آن است که در بخش غیررسمی افزایش یافته‌است به طوری که به عنوان شغل‌های مخصوص زنان مطرح است؛ شغل‌های که دارای موقعیت‌های اجتماعی نازل‌تر، نامطمئن، بدون عاقبت و دارای پوشش حمایتی کمتری هستند.

اینکه بیش‌تر زنان از این امر آگاهند که با داشتن توانایی‌های شغلی و انگیزه کار بیش‌تر، در قبال کار انجام شده دستمزد پایینی دریافت می‌کنند و نیز دیدگاه مردان را نسبت به حضور زنان در شغل‌هایی که فرصت شغلی را از مردان می‌گیرد، می‌دانند، با این وجود چرا به اینگونه شغل‌ها مشغول می‌شوند؟ با وجود این که این گونه شغل‌ها ساعات طولانی از زمان را به خود اختصاص می‌دهد و دستمزد چندانی نیز به همراه ندارد چگونه موجب رضایتمندی این زنان می‌شود که به آن ادامه می‌دهند؟ آیا انتظار آنان از شغل با انتظار مردان متفاوت است؟ آیا دستمزد برای آنان معنایی متفاوت دارد و دستمزد کمتر برای آنان رضایت بخش است؟ آیا تنها نیازمندی مادی آنان را به پذیرش این وضعیت سوق می‌دهد یا دلایل دیگری هم دارد؟ نیازمندی مالی برای آنان به چه معناست؟

1-2-اهمیت و ضرورت تحقیق

چکیده

پدیده جرم در تمام جوامع فعلی و گذشته کم و بیش وجود داشته و هیچ سرزمینی خالی از جرم و هیچ اجتماعی بدون مجرم نبوده است به طوریکه برخی از دانشمندان علوم اجتماعی جرایم را از جمله واقعیتهای زندگی اجتماعی میدانند. اما دو عامل متغیر زمان و مکان تأثیر مهمی در زدودن وصف مجرمانه از افعال داشته و دارند.

از جمله جوامعی که متغیرهای زمانی و مکانی تأثیر شگرفی در آن دارند جرایم مربوط به صورت و تصویر می باشد. در مسائل مربوط به صوت و تصویر در آیات قرآن کریم و روایات وارده از اهل بیت (ع) بحثهای فراوان شده است بطوریکه به جرأت می توان گفت نقطه ی تاریکی نمانده مگر مورد کنکاش واقع شده اما اولاً در موضوع تصویر در آیات قرآن کریم و روایات در مورد پیکره سازی و مجسمه سازی و غیره بحث شده که با آنچه در مورد تصاویر مبتذل مستهجن در متون قانونی آمده است، تفاوت اساسی دارد و در مورد صوت مرز میان صوت حرام و غیر حرام غناء بودن یا نبودن صوت بیان گردیده است در این خصوص نیز بین اهل سنت و تشیع اختلاف نظر وجود دارد چه اینکه اهل سنت بر غناء حرمت ذاتی قائل نیستند اما اکثر فقهای شیعه بر حرمت ذاتی غناء فتوا داده اند.

جرایم مربوط به صوت و تصویر، بویژه در زمینه عفت و اخلاف عمومی، به عنوان یک عمل ناپسند اجتماعی و فرهنگی همیشه به نوعی مبتلا به تمام جوامع بوده است. در ایران نیز با توجه به صراحت قرآن کریم مبنی بر حفظ عفت و اخلاق عمومی و وجود روایات فراوان در این رابطه، سعی در جرم شناختن این گونه اعمال گردیده است.

به همین دلیل جرایم مربوط به صوت و تصویر و مسائل مرتبط به عفت و اخلاق عمومی از بدو قانونگذاری مورد توجه مقنن بوده به طوریکه در اولین قانون جزایی ماهوی ایران به نام قانون مجازات عمومی مصوب 1304 و اصلاحات و الحاقات مربوط به آن در سال 1352 در ماده 213 مکرر به این موضوع اشاره و نسبت به آن جرم انگاری شده است. علی رغم این که حفظ عفت و اخلاق عمومی در همه زمان ها به ویژه برای افراد مسلمان حائز اهمیت بوده ولی به دلائل گوناگون برخی افراد از طرق مختلف اقدام به تخریب و خدشه دار نمودن این نهاد مقدس می نمایند. مهمترین و عمده ترین ابزاری که مستمسک فعالیت این گونه افراد قرار گرفته، استفاده از نوار و فیلم های مبتذل و مستهجن می باشد. همچنین تهیه، تکثیر و توزیع فیلم های مستهجن از طریق عنف و اکراه و یا تکثیر فیلم های مربوط به روابط مشروع زناشویی، می تواند از مصادیق افساد فی الارض بوده و مرتکب به مجازات اعدام محکوم شود. با توجه به آمار رو به افزایش مسائل مربوط به تهیه و تکثیر فیلم های خصوصی، تصاویر مبتذل و مستهجن که به روش های مختلف تهیه و در جامعه به ویژه در میان جوانان توزیع می شود، این نتیجه حاصل می شود که قانونگذار در عرصه قانونگذاری و جرم انگاری و نوع ضمانت اجرای کیفری، موفق نبوده و این مقررات نتوانسته به عنوان یک ضمانت اجرای کیفری و یک عمل پیشگیرانه روز وقوع جرایم موصوف تأثیر بسزایی داشته باشد.

کلید واژگان:

صوت، تصویر، مبتذل، مستهجن، غیر مجاز

فهرست مطالب

عنوان                                                                                           صفحه

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………….. 1

1-تعریف مسأله……………………………………………………………………………………………… 1

2-سابقه و پیشینه……………………………………………………………………………………………. 2

3-ضرورت انجام تحقیق …………………………………………………………………………………. 2

4-بیان سؤالات تحقیق …………………………………………………………………………………….. 3

5-فرضیه ها …………………………………………………………………………………………………. 3

6-هدفها و کاربردهای مورد انتظار از انجام تحقیق …………………………………………………. 3

7-جنبه جدید بودن و نوآوری طرح در چیست …………………………………………………….. 4

بخش اول: کلیات ………………………………………………………….. 5

فصل اول: تعاریف و تاریخچه جرایم مربوط به صوت و تصویر …………………………….. 6

مبحث اول: تعاریف ………………………………………………………………………………………… 6

مبحث دوم: واژه شناسی ………………………………………………………………………………….. 7

گفتار اول: غناء و موسیقی ………………………………………………………………………………… 7

گفتار دوم: تصویر …………………………………………………………………………………………… 9

گفتار سوم: مبتذل و مستهجن …………………………………………………………………………….. 10

بند اول: مبتذل………………………………………………………………………………………………… 10

بند دوم: مستهجن …………………………………………………………………………………………… 11

گفتار چهارم: عفت و اخلاق ……………………………………………………………………………… 11

بند اول: عفت ……………………………………………………………………………………………….. 11

بند دوم: اخلاق ……………………………………………………………………………………………… 12

مبحث سوم: تاریخچه مختصر هنرهای صوتی- تصویری…………………………………………… 12

گفتار اول: موسیقی …………………………………………………………………………………………. 12

گفتار دوم: فیلم، عکس، سینما ……………………………………………………………………………. 13

گفتار سوم: مجسمه سازی و نقاشی …………………………………………………………………….. 13

سخن محقق …………………………………………………………………………………………………. 14

فصل دوم: سوابق تقنینی جرایم صوتی – تصویری ………………………………………………. 15

مبحث اول: ریشه جرایم سمعی و بصری ……………………………………………………………… 15

مبحث دوم: بررسی جرایم سمعی و بصری در قوانین کیفری موضوعه …………………………. 16

مبحث سوم: مقررات حاکم بر جرایم مربوط به صوت و تصویر قبل از انقلاب اسلامی……… 17

گفتار اول: جوامع و جرایم سمعی و بصری……………………………………………………………. 17

گفتار دوم: بررسی ماده 213 از قانون مجازات عمومی سابق …………………………………….. 18

مبحث چهارم: بررسی عنصر معنوی جرم در ماده 213 از قانون مجازات عمومی …………… 20

گفتار اول: نظر مقنن در مورد عناصر جرایم صوتی و تصویری …………………………………… 20

گفتار دوم: قوانین و آیین نامه های موجود ……………………………………………………………. 24

مبحث پنجم: مقررات حاکم بر جرایم مربوط به صوت و تصویر بعد از انقلاب اسلامی…….. 30

سخن محقق …………………………………………………………………………………………………. 34

نتیجه گیری کلی از بخش …………………………………………………………………………………. 35

بخش دوم: ارکان تشکیل دهنده جرایم سمعی و بصری……………………….. 36

فصل اول: رکن قانونی …………………………………………………………………………………… 37

مبحث اول: مبانی جرم انگاری …………………………………………………………………………… 38

مبحث دوم: جهات افتراق و اشتراک مواد 213 مکرر قانون مجازات عمومی الحاقی 1352 ، ماده 104 قانون راجع به مجازات اسلامی بخش تعزیرات مصوب 1362 و ماده 640 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات مصوب 1375 39

مبحث سوم: قانون نحوه مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت غیر مجاز می نمایند مصوب 1372   41

مبحث چهارم: قانون نحوه مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت غیر مجاز می نمایند مصوب 1386          42

سخن محقق …………………………………………………………………………………………………. 57

فصل دوم: رکن مادی جرم ……………………………………………………………………………… 58

مبحث اول: تعاریف مربوط به رکن مادی ……………………………………………………………… 58

مبحث دوم: بررسی ماده 640 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 …………………………. 61

گفتار اول: مرتکب جرم …………………………………………………………………………………… 61

گفتار دوم: وسایل ارتکاب جرم …………………………………………………………………………. 63

گفتار سوم: اشیاء مورد استفاده موضوع ماده 640 قانون مجازات اسلامی ……………………… 67

1-نوشته……………………………………………………………………………………………………….. 67

2-طرح، گراور، نقاشی، تصاویر ………………………………………………………………………… 68

1-2-طرح …………………………………………………………………………………………………… 68

2-2-گراور…………………………………………………………………………………………………… 69

3-2-نقاشی و تصویر………………………………………………………………………………………. 69

3-اعلانات و علائم ………………………………………………………………………………………… 70

4-فیلم و نوار سینما ……………………………………………………………………………………….. 73

5-مطبوعات …………………………………………………………………………………………………. 77

6-تبلیغ و ترویج اصراف و تبذیر ………………………………………………………………………. 78

7-اشیاء دیگر ……………………………………………………………………………………………….. 80

گفتار چهارم: نحوه ارتکاب جرم ………………………………………………………………………… 82

1-تجارت ……………………………………………………………………………………………………. 82

2-نمایش و در معرض انظار عمومی گذاردن ………………………………………………………… 85

3-وارد یا صادر کردن …………………………………………………………………………………….. 87

4-کرایه دادن ………………………………………………………………………………………………… 88

5-ترویج و انتشار دادن …………………………………………………………………………………… 89

6-تکثیر و توزیع …………………………………………………………………………………………… 92

مبحث سوم: نسخ نشدن ماده 640 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 ……………………. 97

گفتار اول: نظرات دکترین ………………………………………………………………………………… 97

گفتار دوم: نظرات اداره حقوقی و رأی وحدت رویه ……………………………………………….. 100

1-صفحه رأی وحدت رویه ……………………………………………………………………………… 101

2-استدلالها و ابهامات راجع به رأی وحدت رویه 645- 23/9/1378 ……………………… 105

گفتار سوم: نظریه شخصی ………………………………………………………………………………… 107

مبحث چهارم: مطلق یا مقید؟ …………………………………………………………………………….. 111

سخن محقق …………………………………………………………………………………………………. 114

فصل سوم: رکن معنوی جرایم مربوط به صوت و تصویر ……………………………………… 114

مبحث اول: تعاریف مربوط به رکن مادی ……………………………………………………………… 115

مبحث دوم: رکن روانی جرایم مربوط به صوت و تصویر در قلمرو ماده 640 قانون مجازات اسلامی          116

گفتار اول: قصد مجرمانه ………………………………………………………………………………….. 116

گفتار دوم: انگیزه جرم …………………………………………………………………………………….. 119

مبحث سوم: رکن روانی جرایم صوتی و تصویری در قانون نحوه اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت غیر مجاز می نمایند، مصوب 1372 …………………………………………………………………………………….. 122

مبحث چهارم: رکن روانی جرایم صوتی و تصویری در قانون نحوه اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت غیر مجاز می نمایند، مصوب 1386 …………………………………………………………………………………….. 125

سخن محقق …………………………………………………………………………………………………. 126

نتیجه گیری کلی از بخش …………………………………………………………………………………. 127

بخش سوم: سیاست های پیشگیرانه، واکنش قانونگذار، مرجع صلاحیت دار ……. 129

فصل اول: سیاست های پیشگیرانه ……………………………………………………………………. 130

مبحث اول: کلیات ………………………………………………………………………………………….. 131

 

مبحث دوم: جنبه های متعدد اقدامات پیشگیرانه جرایم سمعی و بصری ……………………….. 133

گفتار اول: جنبه اقتصادی ………………………………………………………………………………….. 133

گفتار دوم: جنبه مذهبی ……………………………………………………………………………………. 134

گفتار سوم: جنبه تربیتی ……………………………………………………………………………………. 135

گفتار چهارم: جنبه خانوادگی …………………………………………………………………………….. 135

مبحث سوم: پیشگیری جمعی از بزه کاری ……………………………………………………………. 136

مبحث چهارم: حدود پیشگیری ………………………………………………………………………….. 137

سخن محقق …………………………………………………………………………………………………. 138

فصل دوم: مجازات ……………………………………………………………………………………….. 139

مبحث اول: کلیات ………………………………………………………………………………………….. 139

مبحث دوم: مجازات جرایم مربوط به صوت و تصویر در قلمرو ماده 640 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375    141

گفتار اول: مجازات اصلی …………………………………………………………………………………. 141

گفتار دوم: مجازات تتمیمی و تبعی …………………………………………………………………….. 143

مبحث سوم: مجازات جرایم مربوط به صوت و تصویر در قانون نحوه مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت غیر مجاز می نمایند، 1372 …………………………………………………………………………………… 146

مبحث چهارم: مجازات جرایم مربوط به صوت و تصویر در قانون نحوه مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت غیر مجاز می نمایند، 1386 …………………………………………………………………………………… 154

سخن محقق …………………………………………………………………………………………………. 164

فصل سوم: مرجع صلاحیت دار ……………………………………………………………………….. 165

مبحث اول: دادگاه صلاحیت دار نسبت به جرایم مندرج در ماده 640 قانون مجازات اسلامی         165

مبحث دوم: دادگاه صلاحیت دار نسبت به جرایم خاص سمعی و بصری …………………….. 166

سخن محقق …………………………………………………………………………………………………. 169

نتیجه گیری کلی از بخش …………………………………………………………………………………. 169

نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات …………………………………………………………………………. 171

1-نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………. 172

2-پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………….. 174

منابع و مأخذ ………………………………………………………………. 180

سپاس

پرودگارا تو را سپاس

استاد محترم جناب آقای دکتر نقوی از اینکه قبول زحمت فرمودید و مرا در تهیه و تنظیم این مجموعه بعنوان استاد راهنما، راهنمایی و یاری نموده اید کمال تشکر را دارم.

استاد ارجمند جناب آقای دکتر مالمیر تقدیر و تشکر مرا بعنوان شاگرد خود پذیرا باشید از اینکه بی دریغانه و دلسوزانه موجبات جمع آوری و نگارش این پایان نامه را بعنوان استاد مشاور فراهم نموده اید کمال سپاس و تشکر را می نمایم.

همسر مهربانم لطف شما را هرگز فراموش نخواهم کرد از اینکه با تلاشهای مستمر خویش همواره به من روحیه میدادید و در لحظه لحظه ی تهیه این مجموعه پیوسته در کنار من بودید و مرا مورد لطف خویش قرار میدادید بسیار سپاسگزارم.

این پایان نامه تقدیم شما ان شاء اله توانسته باشم ذره ای از زحماتم را جبران نمایم.

مقدمه

پدیده جرم دیرینه ای به بلندای تاریخ حیاط بشریت دارد. تاریخ پیدایش جرم معلوم نیست همچنان که آغاز زندگی انسانها بر روی کره خاکی به درستی مشخص نمی باشد اما تا به حال آنچه بر انسان آشکار گردیده است این است که جرم از جمله واقعیت های انکار ناپذیر جوامع بشری می باشد. بشر چه بخواهد و چه نخواهد باید زندگی کند و باید با جرم هم زندگی کند و هیچ جامعه ای ادعا نگرده و نمی تواند ادعا کند که در آن جرمی اتفاق نیفتاده است. جوامع خیلی ابتدایی هم با پدیده جرم آشنا بوده و تدابیری برای مقابله با جرایم که مجازاتها یکی از مهمترین آنها بوده است اندیشیده اند.

در مورد ماهیت این پدیده نظریات فراوانی داده شده است. قرآن کریم که کلام مستقیم خداوند به مخلوقات خودش است و بیان واقعیت ها از قول آفریدگار به آفریده ها است، در آیاتی از این کتاب مقدس جرم و گناه را یکسان ذکر کرده و آن را مرضی دانسته که در قلب بعضی انسانها وجود دارد. لذا شاید بتوان گفت که صرف نظر از علل و عوامل به وجود آورنده جرم آن یک بیماری قلبی است.

1-تعریف مسأله

جرایم مربوط به صوت و تصویر یا جرایم سمعی و بصری جرایمی هستند که ارتباط مستقیم با مسائل اخلاقی و فرهنگ جامعه دارند. به عبارت دیگر این جرایم یکی از مصادیق جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی می باشند و عموماً جرایمی هستند که بر خلاف تعالیم دینی و آسمانی اسلام بوده به گونه ای که از طریق ارتکاب این جرایم اعتقادات اسلامی هم مورد تجاوز قرار می گیرد.

علت اهمیت فراوان این موضوع در حقوق کیفری ایران این است که این جرایم یک موضوع اجتماعی بوده و در زندگی مردم ایران تأثیر مستقیمی دارند به طوری که صرف نظر از اهمیت نقش جرایم تصویری می توان گفت که بین علمای حقوق و حتی فقهای اسلامی در این خصوص اختلاف نظرهای فراوان و اساسی وجود دارد.

در فقه اسلامی اولاً بین فقهای شیعه و سنی در این خصوص اختلاف وجود دارد چرا که فقهای اهل سنت در مورد مسائل مربوط به صوت و تصویر به حرمت ذاتی قائل نیستند در حالی که علما و فقهای تشیع به حرمت ذاتی خصوصاً در مورد غناء رأی داده اند البته در این خصوص بین فقهای شیعه اتفاق نظر وجود ندارد.

شناخت کامل این جرایم، تعیین مصادیق و تجزیه و تحلیل عناصر آن است و عدم توجه به این امر بعضاً در مقام عمل سبب نادیده انگاشته شدن اصول مسلم حقوق جزا، از جمله اصلی قانونی بودن جرایم و مجازاتها می شود.

بیان سؤالات تحقیق

1-مفهوم ابتذال و استهجان در مقوله صوت و تصویر چیست؟

2-آیا همه اصوات و تصاویر حرام بوده و قابل مجازات هستند؟

3-آیا استفاده شخصی از صوت حرام یا تصویر مبتذل جرم بوده و قابل تعقیب است؟

4-ماده 640 ق. م . ا . مصوب 1375 و قانون نحوه مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیتهای غیر مجاز می نمایند مصوب 1386 آیا ناسخ یکدیگرند؟

5-فرضیه ها

1-با توجه به قانون نحوه مجازات اشخاص … مبتذل به آثاری اطلاق می شود که دارای صحنه ها و صور قبیحه بوده و مستهجن نیز به آثاری اطلاق می شود که محتوای آنها نمایش برهنگی زن و مرد یا نمایش آمیزش جنسی باشد.

2-همه اصوات و تصاویر حرام نیستند فقط صوت و تصویری که طرب انگیز بوده و یا قبیحه باشد حرام و قابل مجازات است.

3-استفاده شخصی از صوت حرام و تصویر مبتذل جرم نبوده و قابل مجازات نیست.

4-هر چند ماده 640 ق. م . ا . و قانون نحوه مجازات … تفاوت و تعارضهایی با یکدیگر دارند ولی ناسخ همدیگر نیستند.

6-هدفها و کاربردهای مورد انتظار از انجام تحقیق

1-با توجه به اختلاف نظرهای موجود در نظریه فقهای شیعه و همچنین وجود اختلاف نظر بین دو مذهب شیعه و سنی در مورد مسائل مربوط به صوت و تصویر که باعث بروز تشتت در فتاوی فقها گردیده و با عنایت به ابهامات قانون مربوط در این خصوص که موجب تشتت در آراء دادگاه ها و نحوه رسیدگی به جرایم صوتی و تصویری از جمله اهداف تحقیق می باشد.

2-اثبات این امر که قوانین و مقررات در این عرصه احتیاج به تحقیق اساسی و بنیادین دارد تا هم حقوق خصوصی اشخاص از بین نرود و آزادی کامل آنها حفظ شود و هم اصل قانونی بودن جرایم و مجازاتها زیر سؤال نرود.

7-جنبه جدید بودن و نوآوری طرح در چیست؟

پایان نامه

 

عنوان:
مقایسه نشست میكروپایل ها به روش های عددی،تئوری وآزمایش های میدانی در خاكهای ماسه ای
استاد راهنما:
دكترسید محمد فرید آستانه
استاد مشاور:
دكترمهران اصفهانی زاده سخی
 
تابستان1391
 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست

عنوان                                                                                                                                            صفحه

فصل اول  : معرفی ریزشمع ها

ریزشمع ها ………………………………………………………………………………………………………………………………… 2
بررسی مطالعات انجام شده………………………………………………………………………………………………………………………….. 4
موارد استفاده از ریز شمع در مهندسی ژئوتکنیک…………………………………………………………………………………………… 4
معرفی ریز شمع……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 7
سیستم های طبقه بندی ریز شمع ها…………………………………………………………………………………………………………….. 8طبقه بندی ریز شمع ها بر اساس فلسفة طراحی و عملکرد………………………………………………………………………………. 9
طبقه بندی ریز شمع ها بر اساس روش های اجرایی ساخت و تزریق…………………………………………………………………… 13
روش اجرای متداول در ایران……………………………………………………………………………………………………………………….. 15
1-6-1    حفاری……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 15

1-6-2    لوله‌كوبی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 16

1-6-3    تزریق ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  17

مشخصات تزریق…………………………………………………………………………………………………………………………………. 18
1-6-4   تسلیح و نصب فلنج …………………………………………………………………………………………………………………………………… 19

1=7      آزمایشات بارگذاری…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 20

1=7-1  آزمایش بارگذاری فشاری……………………………………………………………………………………………………………………………… 20

1=7-2  آزمایش بارگذاری کششی……………………………………………………………………………………………………………………………… 21

1=7=3  آزمایش بارگذاری جانبی………………………………………………………………………………………………………………………………. 21

1=8     ماشین آلات و تجهیزات………………………………………………………………………………………………………………………………… 22

1-8-1  ماشین حفاری …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 22

1-8-2  لوله کوب……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 22

1-8-3 لوله مشبک…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 22

 

 

 

 

 

الف

 

عنوان                                                                                                                                             صفحه

 

فصل دوم : مبانی طراحی

 

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  23
طراحی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………  25
مقاومت اسمی پیوند دوغاب و خاک………………………………………………………………………………………………………………..  29
طراحی ریز شمع………………………………………………………………………………………………………………………………………….  30طراحی ژئوتکنیکی……………………………………………………………………………………………………………………………………. 30ظرفیت ژئوتکنیکی پیوند……………………………………………………………………………………………………………………………. 30
2-5     بار مجاز محوری فشاری و کششی ژئوتکنیکی طول پیوند، (روش SLD )…………………………………………………………..  32

2-6     مقاومت طراحی ژئوتکنیکی محوری طول پیوند در کشش و فشار،(روش LFD) …………………………………………………  32

2-7     طراحی سازه ای ریز شمع……………………………………………………………………………………………………………………………..  33

2-8     ظرفیت سازه ای طول غلاف شدة ریز شمع…………………………………………………………………………………………………….  36

2-8-1 طول غلاف شده ریز شمع (طراحی با بار سرویسSLD) ………………………………………………………………………………….  37

2-8-2 طول غلاف شده ریز شمع( (LFD ) طراحی با بار ضریب دار ) ………………………………………………………………………..  37

2-9     طول غلاف نشده ریز شمع…………………………………………………………………………………………………………………………..  38

2-9-1 طول غلاف نشدة ریز شمع(بار طراحی یا بار سرویسSLD)………………………………………………………………………………  40

2-9-2 طول غلاف نشدة ریز شمع (طراحی با بار ضریب دار LFD) ……………………………………………………………………………  41

2-10   ظرفیت باربری ژئوتکنیکی کف ……………………………………………………………………………………………………………………  42

2-11  تاثیر گروه بر ریز شمع های تحت بار محوری………………………………………………………………………………………………….  42

2-12  ضرایب اطمینان …………………………………………………………………………………………………………………………………………..  43

2-12-1 ژئوتكنیكی………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  43

2-13  طول غلاف شدة ریز شمع………………………………………………………………………………………………………………………………  49

2-14  طول غلاف نشده ریز شمع…………………………………………………………………………………………………………………………….  50

2-15  بار مجاز كششی مربوط به آزمایش در محل……………………………………………………………………………………………………..  50

2-16  ظرفیت پیوند دوغاب به فلز……………………………………………………………………………………………………………………………  50

2-17  طراحی طول نفوذ غلاف در دوغاب (طول پلانج) ……………………………………………………………………………………………  51

2-18  سازگاری كرنش ها ما بین اعضای سازه ای …………………………………………………………………………………………………….  52

 

 

ب

 

 

 

فصل سوم : مدلسازی با نرم افزار PLAXIS

3-1    مدل سازی با بهره گرفتن از نرم افزار اجزای محدودی PLAXIS………………………………………………………………………………  57

3-1-1 معرفی نرم افزار…………………………………………………………………………………………………………………………………………….  57

3-2   المان ها و مدل های رفتاری…………………………………………………………………………………………………………………………….  66

3-2-1 معرفی المان های شبکه اجزای محدود…………………………………………………………………………………………………………….  66

3-2-2 نوع

 

مدل……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  67

3-2-3 معرفی انواع مدل های رفتاری در نرم افزار PLAXIS………………………………………………………………………………………..  68

3-3     مدل سازی ریز شمع ها توسط نرم افزار Plaxis……………………………………………………………………………………………..  71

 

فصل چهارم : مطالعه موردی

4-1    مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  81

4-2   مسئله ی 1…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  81

4-2-1 طراحی به صورت دستی با بهره گرفتن از روابط آیین نامه FHWA………………………………………………………………………….  83

4-2-1-1 بارگذاری سازه…………………………………………………………………………………………………………………………………………  83

4-2-1-2 طراحی سازه ای میکروپایل………………………………………………………………………………………………………………………..  84

4-2-1-3 طراحی ژئوتکنیکی میکروپایل…………………………………………………………………………………………………………………….  85

4-2-1-4 طراحی میکروپایل بر مبنای کنترل لاغری (  ) …………………………………………………………………………………..  87

4-2-2 مدلسازی با بهره گرفتن از نرم افزار اجزای محدودی PLAXIS…………………………………………………………………………………  88

4-3     مسئله 2………………………………………………………………………………………………………………………………………………………  91

4-3-1 طراحی به صورت دستی با بهره گرفتن از روابط آیین نامه FHWA………………………………………………………………………….  92

4-3-1-1 بارگذاری سازه………………………………………………………………………………………………………………………………………..  92

4-3-1-2 طراحی سازه ای میکروپایل……………………………………………………………………………………………………………………….  93

4-3-1-3 طراحی ژئوتکنیکی میکروپایل……………………………………………………………………………………………………………………  94

4-3-1-4  طراحی میکروپایل بر مبنای کنترل لاغری (  )………………………………………………………………………………….  95

4-3-2 مدلسازی با بهره گرفتن از نرم افزار اجزای محدودی PLAXIS……………………………………………………………………………….  97

4-4 نشست شالوده بر اساس محاسبات تئوریک ……………………………………………………………………………………………………….  100

4-5 آزمایشهای کنترلی ریز شمع……………………………………………………………………………………………………………………………..  103

4-5-1 نحوة بار گذاری ریز شمع…………………………………………………………………………………………………………………………….  104

4-5-2 روش انجام آزمایش…………………………………………………………………………………………………………………………………….  104

4-5-2-1 آزمایشهای تخریبی………………………………………………………………………………………………………………………………….  104

4-5-2-2 آزمایشهای غیر تخریبی……………………………………………………………………………………………………………………………  105

پ

 

 

 

 

4-5-3 ابزار آزمایش………………………………………………………………………………………………………………………………………………  105

4-5-4 نتایج حاصل از تست های تخریبی و غیر تخریبی……………………………………………………………………………………………  106

4-6 بررسی پارامتریک مولفه های مهم موجود در ریز شمع…………………………………………………………………………………………  109

4-6-1 بررسی اثر طول ریز شمع بر نشست فونداسیون………………………………………………………………………………………………  109

4-6-2 بررسی اثر تعداد ریز شمع بر نشست فونداسیون……………………………………………………………………………………………..  110

4-6-3 بررسی اثر زاویه ی ریز شمع بر نشست فونداسیون…………………………………………………………………………………………  111

 

 

فصل پنجم : جمع بندی و نتیجه گیری

5-1    مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………  115

5-2   نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  115

5-3 پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  116

 

 

فهرست اشکال

عنوان                                                                                                                                       صفحه

فصل اول معرفی ریزشمع ها

1-1 آرایش پیشنهادی ریزشمع برای تقویت سازه موجود…………………………………………………………………………………………..3

1-2 استفاده از شبکة ریز شمع های قائم و مایل جهت تقویت سازة موجود…………………………………………………………………3

1-3 نمونه ای از کاربردهای ریز شمع………………………………………………………………………………………………………………………6

1-4 مراحل نصب ریز شمع با بهره گرفتن از لولة جدار محافظ…………………………………………………………………………………………7

1-5 ریز شمع های نوع 1 (بارگذاری مستقیم)…………………………………………………………………………………………………………10

1-6 ریز شمع های نوع 2  (المان مسلح کنندة خاک)……………………………………………………………………………………………….11

1-7 نمونه ای از کاربرد ریز شمع‌های نوع 1…………………………………………………………………………………………………………..11

1-8 نمونه ای از کاربرد ریز شمعهای نوع 2…………………………………………………………………………………………………………..12

1-9 طبقه بندی ریز شمعها بر اساس روش تزریق……………………………………………………………………………………………………14

1-10 نمونه ای از دستگاه های حفاری میکروپایل……………………………………………………………………………………………………15

1-11 نمونه ای از لوله و دستگاه لوله کوب…………………………………………………………………………………………………………….17

1-12 دستگاه تزریق شامل سه بخش میكسر اولیه، میكسر ثانویه و پمپ تزریق………………………………………………………….18

1-13 تسلیح و نصب فلنج در میکروپایل………………………………………………………………………………………………………………..20

 

      

 

            ت

      فصل دوم مبانی طراحی

2-1 طول چسبندگی در ریز شمع……………………………………………………………………………………………………………….26

2-2 جزئیات اجزای تسلیح ریز شمع……………………………………………………………………………………………………………………..34

2-3 مقایسه ای از ماکزیمم بار های آزمایشهای مربوط به ریز شمع و میخ کوبی، و انکر……………………………………………….46

2-4 جزئیات مربوط به انتقال بار از طریق طول نفوذ غلاف در لایة باربر…………………………………………………………………….53

2-5 تغییرات انتقال بار از طریق طول نفوذ در لایة باربر پیوند با افزایش بار وارده……………………………………………………….54

 

                                                 فصل سوم مدلسازی با نرم افزار PLAXIS

3-1 ورودی نرم افزار……………………………………………………………………………………………………………………………….58

3-2 محاسبات نرم افزار……………………………………………………………………………………………………………………………62

3-3 خروجی نرم افزار…………………………………………………………………………………………………………………………….65.

3-4 نمودار نرم افزار……………………………………………………………………………………………………………………………….66

                

 

 

 

 

    ح

3-5 نمایی از المان های موجود در نرم افزار Plaxis……………………………………………………………………………………67

3-6 نمایی از تنش های نرمال و برشی………………………………………………………………………………………………………..70

3-7 پلان فونداسیون میکروپایل………………………………………………………………………………………………………………….73

3-8 نمونه ی مدل ساخته شده در نرم افزار………………………………………………………………………………………………….73

3-9 نمای مش بندی شده مدل…………………………………………………………………………………………………………………..75

3-10 محاسبه ی تنش های اولیه در فاز Initial………………………………………………………………………………………….76

3-11 فاز اول مدل سازی میکرو پایل………………………………………………………………………………………………………….77

3-12 فاز دوم از مدل سازی میکرو پایل……………………………………………………………………………………………………..78

3-13 فاز سوم از مدل سازی میکرو پایل…………………………………………………………………………………………………….79

                                                 فصل چهارم مطالعه موردی

4-1 پلان فونداسیون میکروپایل…………………………………………………………………………………………………………………81

4-2 مراحل اجرای میکروپایل…………………………………………………………………………………………………………………….82

4-3 جزییات میکروپایل……………………………………………………………………………………………………………………………82

4-4 شمای کلی از مدل فونداسیون به همراه میکروپایل ها……………………………………………………………………………..88

4-5 نمای مش بندی شده مدل…………………………………………………………………………………………………………………..89

4-6 تنش های اولیه قیل از احداث فونداسیون………………………………………………………………………………………………89

4-7 مش تغییر یافته ی مدل بعد ار بارگذاری……………………………………………………………………………………………….90

4-8 پلان فونداسیون میکروپایل………………………………………………………………………………………………………………….91

4-9 شمای کلی از مدل فونداسیون به همراه میکروپایل ها……………………………………………………………………………..97

4-10 نمای مش بندی شده مدل…………………………………………………………………………………………………………………97

4-11 تنش های اولیه قیل از احداث فونداسیون……………………………………………………………………………………………98

4-12 مش تغییر یافته ی مدل بعد ار بارگذاری……………………………………………………………………………………………..98

4-13 تغییر مکان قائم مدل………………………………………………………………………………………………………………………..99

4-14 نشست الاستیك گروه شمع……………………………………………………………………………………………………………..101

4-15 نشست فونداسیون به ازای طول های مختلف ریز شمع………………………………………………………………………..110

4-16 نشست فونداسیون به ازای تعداد مختلف ریز شمع………………………………………………………………………………111

4-17 نمایی از زوایای مورد بررسی قرار گرفته ی ریز شمع…………………………………………………………………………112.

4-18 نشست فونداسیون به ازای زوایای مختلف ریز شمع……………………………………………………………………………113

 

 

 

 

 

چ

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                                               صفحه

2-1 ضرایب اطمینان طراحی در حالتهای کششی و فشاری…………………………………………………………………………………………………27

2-2 اطلاعات لازم جهت تعیین ضریب a…………………………………………………………………………………………………………………………28

2-3 مقاومت اسمی پیوند به ازای رنج خاکهای مختلف………………………………………………………………………………………………………29

2-4 ماکزیمم بارهای بکار برده شده در آزمایش ریز شمعها، میخ کوبیها و انکرها………………………………………………………………….47

3-1 مشخصات واحدهای استفاده شده…………………………………………………………………………………………………………………………….72

3-2 مشخصات مصالح ژئوتکنیکی مدل…………………………………………………………………………………………………………………………..75

3-3 فازبندی مسئله………………………………………………………………………………………………………………………………………………………76

4-1 مقدار مقاومت اسمی………………………………………………………………………………………………………………………………………………86

4-2 نحوة اعمال گام های بارگذاری آزمایش تخریبی……………………………………………………………………………………………………….106

4-3 نحوة اعمال گام های بارگذاری آزمایش غیر تخریبی…………………………………………………………………………………………………108

4-4 نشست فونداسیون به ازای طول های مختلف ریز شمع…………………………………………………………………………………………….109

4-5 نشست فونداسیون به ازای تعداد مختلف ریز شمع………………………………………………………………………………………………….110

4-6 نشست فونداسیون به ازای زوایای مختلف ریز شمع………………………………………………………………………………………………..112

 

 

 

 

 

فصل اول

معرفی ریزشمع ها

 

 

1-1 ریزشمع ها

بطور کلی در مواجهه با خاک های مسئله دار نظیر خاک های سست با قابلیت باربری کم، نشست پذیری زیاد، روانگرا و خاک های دستی ، دو راه پیش روی مهندسین ژئوتکنیک قرار دارد :

الف : استفاده از المانهای باربر در خاک

ب : بهسازی و اصلاح خواص فیزیکی- مکانیکی تودة خاک

هر یک از راه حل های فوق دارای روشها و مشخصات مربوط به خود می‌باشند که طی سالیان متمادی توسعة فراوانی یافته اند. برخی از تکنیک های ابداعی نیز ماهیتی ترکیبی از دو دستة فوق داشته و مزایای هر دو دسته را تا حدودی بهمراه دارند. از آن دسته میتوان به استفاده از ریز شمع ها بهمراه تزریق دوغاب سیمان اشاره نمود.

ریز شمع به شمع هایی با قطر کوچک (کمتر از  mm300 ) اطلاق می گردد که غالباً با تسلیح فولادی سبک و تزریق دوغاب سیمان همراه می باشند. ریز شمع علاوه بر آنکه به عنوان یک المان باربر و مقاوم در برابر نشست عمل میکند، بدلیل تزریق دوغاب سیمان، سبب بهبود مشخصات مکانیکی (مقاومتی و رفتاری) خاک اطراف نیز میگردد. تاریخچة ابداع ریز شمع به اوایل دهة پنجاه میلادی ، زمانیکه اروپا با خیل عظیمی از ساختمان های در معرض خرابی ناشی از صدمات وارده در جنگ جهانی دوم روبرو بوده است،برمیگردد. در این دوره، ابداع یک روش بهسازی بستر که علاوه بر کارایی و قابلیت اجرا در بین ساختمانهای تخریب شده، سریع و اقتصادی نیز باشد، بسیار ضروری بود.در چنین شرایطی ابداع ریز شمع توسط Fondedile پیمانکار مشهور ایتالیایی صورت پذیرفت که بدلیل ویژگی های منحصر بفرد ، این روش گسترش فراوانی یافت. در آغاز استفاده از ریز شمع ها تنها در بهسازی بستر ضعیف ساختمانها مورد توجه قرار داشت، لیکن رفته رفته با توسعه و اجرای روش در کشورهای مختلف، دامنة کاربرد آن به دیگر عرصه های مهندسی ژئوتکنیک نظیر پایدار سازی شیبها و مقابله با روانگرایی کشیده شد.

در شکل 1-1 آرایش پیشنهادی ریز شمع ها برای تقویت سازة موجود، نشان داده شده است. همچنین در شکل 1-2 استفاده از شبکة ریز شمع های قائم و مایل جهت تقویت

دستیابی به آن ها. دوم آن که، در برنامه ریزی بایستی دو نکته مهم همواره مورد نظر باشد: یکی داشتن دوره زمانی مشخص و دیگر داشتن بودجه و هزینه معین( حكیمی ، 1378، ص 169) .
بنابراین، می توان برنامه ریزی را در یک عبارت مختصر و جامع این گونه تعریف کرد:
برنامه ریزی عبارت است از تعیین اهداف و پیش بینی راه های دستیابی به آن ها در دوره زمانی مشخص و با هزینه معین.برنامه ریزی علاوه بر این که نقش هدایت کردن و راهنمایی را در سازمان به عهده دارد، به مدیران سازمان ها این امکان را می دهد که از منابع و امکانات سازمان به صورت مناسب و بهینه استفاده نمایند. برنامه ریزی می تواند در تصمیم گیری درست، مدیران را یاری داده و با شناسایی به موقع فرصت ها، و عوامل تهدید کننده سازمان، مدیران را در استفاده صحیح از فرصت ها و مقابله به موقع در برابر تهدیدها کمک کند.( همان منبع ، ص170)

1- تعریف برنامه ریزی1

برنامه ریزی عبارتست از فرایندی دارای مراحل مشخص و بهم پیوسته برای تولید یك خروجی منسجم در قالب سیستمی هماهنگ از تصمیمات. برنامه ریزی فكر كردن راجع به آینده یا كنترل آن نیست بلكه فرایندی است كه می‌تواند در انجام این امور مورد استفاده قرار گیرد. برنامه ریزی، تصمیم‌گیری در شكل معمول آن نیست بلكه از طریق فرایند برنامه ریزی، مجموعه‌ای از تصمیمات هماهنگ اتخاذ می‌شود. برنامه ریزی می‌تواند برای زمان حال یا آینده انجام شود.( علاقه بند ، 1384 ، ص 45) .

بر طبق این تعریف، تصمیم‌گیری‌های مقطعی و ناپیوسته و اتخاذ سیاستها برای پیشبرد سازمان در زمان حال یا آینده برنامه ریزی نیستند. برنامه ریزی متكی بر انتخاب و مرتبط ساختن حقایق است. حقایق مفاهیم واقعی، قابل آزمون و اندازه‌گیری هستند. دیدگاه ها، عقاید، احساسات و ارزشها به عنوان حقایقی تلقی می‌شوند كه فرایند برنامه ریزی بر اساس آنها سازمان داده می‌شود. همانطور كه اشاره شد برنامه ریزی صرفاً یك فرایند تصمیم‌گیری نیست بلكه فرایندی شامل روشن ساختن و تعریف حقایق و تشخیص تفاوت بین آنهاست یا به عبارتی گونه‌ای فرایند ارزیابی است كه در پایان آن، در انتخاب حقایق ارزیابی شده تصمیم‌گیری می‌شود.

برنامه بیانی روشن، مستند و مشروح از مقاصد و تصمیمات است. برنامه خروجی فرایند برنامه ریزی است اما برنامه ریزی یك فرایند پیوسته است كه بیش از اتخاذ هر تصمیمی آغاز شده و پس از اجرای آن تصمیم ادامه می‌یابد. برنامه‌ها تهیه شده و اجرا می‌گردند.(همان منبع ، ص 46) .

 

 

بیان مسئله:

برنامه های دولتی ، مهم ترین مولفه نظام آموزش عالی هر کشوری محسوب می شوند. میزان توانایی استید در امر تدریس ارتباط معنی داری با میزان آگاهی آنان از امور برنامه ریزی درسی دارد. به همین دلیل فرایند تدوین این برنامه ها و به ویژه شرکای اصلی که باید در تدوین آن مشارکت داشته باشند ، طیف وسیعی از ادبیات برنامه ریزی درسی را به خود اختصاص می دهد. توجه به لزوم برنامه ریزی درسی و دقت در اجزاء تشکیل دهنده آن به به عنوان یک سیستم و مجموعه نشانگر حساسی از سازمان فکری و روند آموزشی اساتید می باشد و اصطلاح برنامه درسی به منظورهای گوناگون به کار برده شده است از جمله به عنوان برنامه ای برای یک موضوع درسی خاص در یک پایه تحصیلی مشخص،در طول یک دوره تحصیلی یا به عنوان برنامه موضوع های مختلف درسی در طول یک دوره تحصیلی ، با این وجود در بسیاری از موارد برنامه درسی گسترش یافته است ، تا آنجا که برنامه تفضیلی کلیه فعالیتهای یادگیری یادگیرنده ، انواع وسایل آموزشی ، پیشنهاداتی در مورد راهبردهای یاددهی-یادگیری و شرایط اجرای برنامه را شامل شده است.(حکیمی،1378،ص68)

هیچ فعالیتی در آموزش و پرورش انجام نمی شود مگر اینکه هدفمند باشد «شوال من باید بکوشم که دانش آموزان به چه دست یابند؟ ظاهراً به نظر می رسد که سوالی کاملاً آسان می باشد. با این حال اغلب موجب بعضی مشکلات می شود . این پرسشی است که به نظر می رسد بعضی معلمان هرگز از خودشان نمی پرسند. دانشجو معلمان دانشکده های علوم تربیتی آن موقعی که می خواهند به تمرین آموزگاری بپردازند اغلب از خود یا معلمانشان می پرسند « چه چیزی را باید تدریس کنم؟» چه روش های به کار ببرم؟ ولی به ندرت میپرسند که « من باید بکوشم تادانش آموز به چه چیزی دست یابند؟ دذرست است که در بعضی جاها در یادداشتهای آمادگی شان معمولاً اظهار کوتاهی در مورد هدف دیده می شود ولی این اغلب بر حسب محتوایی که باید یاد گرفته شود ، یا مهارتی است که باید به دست آید بیان می گردد. این آرمانها و هدفهای آموزش و پرورش ، معیارهایی هستند برای انتخاب دروس ، محتوای آنها ، تنظیم روهشای آموزش ، تهیه آزمون و وسایل ارزشیابی، در حقیقت کلیه قسمتهای مختلف برنامه درسی ، وسایل رسیدن به مقاصد آموزش آموزش و پرورش هستند.(ملکی ، 1386 ، ص 22).

از این رو برای مطالعه برنامه درسی به طور منظم و آگاهانه ، باید اطمینان حاصل شود که هدفهای آموزش و پرورش تعیین و مشحص شده است.معلمان باید بداند که انتخاب برنامه درسی امری مهم در تدریس به مشار می آید. زیرا یکی از مهمترین عوامل در پیشرفت دانش آموزان انتخاب برنامه تحصیلی درست است . برنامه درسی تأثیر بس شگرف بر میزان یادگیری و پیشرفت ، در مدارس و بالابردن کیفیت تدریس در معلمان را دارد.(همان منبع،ص 23).

و اما سوالی که در این تحقیق می خواهیم به آن پاسخگو باشیم بررسی تأثیر برنامه درسی.

 

اهیمت و ضرورت تحقیق:

اثر بخشترین زمان در برنامه ریزی درسی وقتی است که (نیازی) برای برآوردن وجود دارد. روشن است که هر برنامه ریزی برای رفع نیازها صورت می گیرد. نیازها صورتهای گوناگونی دارند. برخی از آنها فوریند و برخی دیگر نیستند.نیازهایی را که معلمان برای برآوردن آنها برنامه ریزی می کنند. نیازهایی هستند که باید بصورت روزانه برآورده شوند. برای مثال دانش آموزان دوره ابتدایی ، مطابق جدول زمانی که برای درس علوم در نظر گرفته می شود ، باید در هر جلسه درس برای رفع نیازهایی تلاش کنند. به سخن ساده تر در قالب نیازهای مشخص ، اهدافی در نظر گرفته می شود همچنین در قالب کتابهای درسی اهدافی مطرح شده است که دانش آموزان در هر جلسه یا در چند جلسه به برخی از آنها دست می یابند و بدین ترتیب در پایان دوره ، پاره ای از این نیازها برآورده می شود.(اینترنت 2).

افزون بر وجود نیازهای برنامه ریزی درسی الزامی است کسانی که به امر برنامه ریزی اقدام می کنند مهارت مورد نیاز را کسب کرده باشند. نتیجه برنامه ریزی توسط شخص غیر ماهر چندان امیدوار کننده نیست. کسب مهارت برنامه ریزی درسی از طریق انواع کارآموزی ها در محیط های گوناگون میسر است. بعلاوه بر دو اصلی که پیشتر اشاره شد، برنامه ریزی درسی باید به مبانی روان شناسی یادگیری ، جامعه شناسی و فلسفه مسلط بر اجتماع ، آگاهی کامل داشته باشد. بدون چنین پیش نیازی برنامه درسی ارزش اجرایی نمی یابد . الزامی است کسانی که مسئولیت برنامه ریزی درسی را می پذیرند ، در زمینه ها اشاره شده مطالعاتی داشته باشند.(همان منبع).

پژوهش در این زمینه لازم است زیرا : برنامه درسی به فرآیند آموزش نظم می بخشد و روند کار را معین می سازد . پژوهش در این زمینه لازم است زیرا دیده می شود که در بیشتر محیط های آموزشی و پرورشی مسولیت فراهم کردن دورهای آموزش به متخحصصان واگذار می شود. گفتنی است که متخصص بودن در یک موضوع نیازمند رعایت چهارچوب ویژه برنامه ریزی درسی است. تهیه برنامه درسی برنامه ریزان درسی را در رسیدن به اهداف مورد نظر یاری می کند. برنامه ریزی درسی بر ای آموزش گروه یا جمعیتی از فراگگیرندگان ، نیازمند اطلاعات گوناگونی است.پس عدم اجرای چنین تحقیقاتی می تواند ما را از دست چنین اطلاعاتی محروم کند.منابع انسانی کلید توسعه هر جامعه ای به شمار می ایند هر اندازه برنامه ریزی برای آموزش نظام دارتر باشد بهره برداری از پتانسیل نیروی انسانی بهتر خواهد بود پس عدم اجرای این پژ وهش ها باعث می شود دست اندر کاران آموزش نتوانند به صورت کامل از پتانسیل نیروی انسانی استفاده کنند. برنامه ریزی درسی که تمهید و ابزاری برای تدوین نظام برنامه درسی است ، به متخصصان نظام آموزش در پرورش نیروی انسانی کارآمد کمک کند.برنامه های درسی نظام دار آموزش و پرورش به دست اندر کاران کمک می کند تا بتوانند ضمن ارزشیابی و نظارت کافی به جریان اجرای برنامه های آموزش در حفظ و اصلاح و پرورش آن بکوشند.

 

اهداف پژوهش :

هدف کلی : بررسی و مقایسه تاثیر طرح برنامه ریزی درسی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه شهرستان سرپل ذهاب در سال تحصیلی 90-89

اهداف جزئی :

1 – تعیین رابطه بین برنامه ریزی آشکارو پیشرفت تحصیلی در پسران.

2 – تعیین رابطه بین برنامه ریزی آشکارو پیشرفت تحصیلی در دختران

3 – تعیین رابطه بین برنامه درسی پنهان ( غیر رسمی ) و پیشرفت تخصیلی در دختران

4 – تعیین رابطه بین برنامه درسی پنهان ( غیر رسمی ) و پیشرفت تخصیلی درپسران

5 – تعیین رابطه بین برنامه درسی موضوع محور و پیشرفت تخصیلی در دختران

6 – تعیین رابطه بین برنامه درسی موضوع محور و پیشرفت تخصیلی در پسران

7 – تعیین رابطه بین برنامه درسی دانش آموز محور و پیشرفت تخصیلی در دختران

8 – تعیین رابطه بین برنامه درسی دانش آموز محور و پیشرفت تخصیلی در پسران

9 – تعیین رابطه بین برنامه درسی جامعه محور و پیشرفت تخصیلی در دختران

10 – تعیین رابطه بین برنامه درسی جامعه محور و پیشرفت تخصیلی در پسران

11 – پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان دختر بیشتر از پسران است .

 

سوالات پژوهش :

1 – آیا بین برنامه ریزی آشکارو پیشرفت تحصیلی در پسران رابطه معناداری وجود دارد .؟

2 – آیا بین برنامه ریزی آشکارو پیشرفت تحصیلی در دختران رابطه معناداری وجود دارد ؟

3 – آیا بین برنامه درسی پنهان ( غیر رسمی ) و پیشرفت تخصیلی در دختران رابطه معناداری وجود دارد . ؟

4 – آیا بین برنامه درسی پنهان ( غیر رسمی ) و پیشرفت تخصیلی درپسران رابطه معناداری وجود دارد .؟

5 – آیا بین برنامه درسی موضوع محور و پیشرفت تخصیلی در دختران رابطه معناداری وجود دارد .؟

6 – آیا بین برنامه درسی موضوع محور و پیشرفت تخصیلی در پسران رابطه معناداری وجود دارد؟

7 – آیا بین برنامه درسی دانش آموز محور و پیشرفت تخصیلی در دختران رابطه معناداری وجود دارد؟

8 – آیا بین برنامه درسی دانش آموز محور و پیشرفت تخصیلی در پسران رابطه معناداری وجود دارد؟

9 – آیا بین برنامه درسی جامعه محور و پیشرفت تخصیلی در دختران رابطه معناداری وجود دارد؟

10 – آیا بین برنامه درسی جامعه محور و پیشرفت تخصیلی در پسران رابطه معناداری وجود دارد؟

11 – آیا پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان دختر بیشتر از پسران است؟

 

فرضیات پژوهش :

 

1 – بین برنامه ریزی آشکارو پیشرفت تحصیلی در پسران رابطه معناداری وجود دارد .

2 – بین برنامه ریزی آشکارو پیشرفت تحصیلی در دختران رابطه معناداری وجود دارد

3 – بین برنامه درسی پنهان ( غیر رسمی ) و پیشرفت تخصیلی در دختران رابطه معناداری وجود دارد .

4 – بین برنامه درسی پنهان ( غیر رسمی ) و پیشرفت تخصیلی درپسران رابطه معناداری وجود دارد .

5 – بین برنامه درسی موضوع محور و پیشرفت تخصیلی در دختران رابطه معناداری وجود دارد .

6 – بین برنامه درسی موضوع محور و پیشرفت تخصیلی در پسران رابطه معناداری وجود دارد

7 – بین برنامه درسی دانش آموز محور و پیشرفت تخصیلی در دختران رابطه معناداری وجود دارد

8 – بین برنامه درسی دانش آموز محور و پیشرفت تخصیلی در پسران رابطه معناداری وجود دارد

9 – بین برنامه درسی جامعه محور و پیشرفت تخصیلی در دختران رابطه معناداری وجود دارد

10 – بین برنامه درسی جامعه محور و پیشرفت تخصیلی در پسران رابطه معناداری وجود دارد

11 – پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان دختر بیشتر از پسران است .

 

متغیر ها :

تعریف متغیر : متغیر یك مفهوم است كه بیش از دو یا چند ارزش یا عدد به آن اختصاص داده می‌شود . ( دلاور ، 1381 ،ص 35 ) .

تعریف متغیر مستقل : به متغیری گفته می شود كه از طریق آن متغیر وابسته تبین یا پیش بینی می‌شود به این متغیر محرك یا درون داد گفته می شود . ( همان منبع ، ص 35 ) .

متغیر مستقل : برنامه ریزی درسی

تعریف متغیر وابسته : متغیر وابسته پاسخ ، برون داد یا ملاك است و عبارت است از وجهی یا جنبه ای از رفتار ارگانیزم كه تحریك شده است . ( همان منبع ، ص 36 ) .

متغیر وابسته : پیشرفت تحصیلی

تعریف متغیر كنترل : متغیری كه تأثیر آن باید خنثی یا حذف شود .( سیف ، 1386، ص 25 ) .

متغیر كنترل : مقطع تحصیلی

متغیر تعدیل کننده : به منظور توصیف متغیر مستقل معینی به کار می رود و دومین متغیر مستقل است عاملی که توسط پژوهشگر انتخاب و اندازه گیری یا دستکاری می شود .(همان منبع ، ص 27) .

متغیر تعدیل کننده در این تحقیق : جنسیت

تعریف متغیر مزاحم ( مداخله گر ) . به متغیری گفته می‌شود كه به صورت فرضی ، بر پدیده مشاهده شده تاثیر می گذارد ولی قابل مشاهده ، اندازه گیری و دستكاری نیست . ( همان منبع ، ص 28 ) .

متغیر مزاحم : شرایط اجتماعی فرهنگی می‌باشد .

تعریف برنامه ریزی :

به مجموعه فعالیت های منطقی که از تعییم هدف شروع وبا انتخاب روشها و وسایل متناسب با هدف ادامه پیدا کرده و سپس به اجرا در آمده و ارزشیابی می گردد و برنامه ریزی گفته می شود . ( ملکی ، 1384، ص 22 )

برنامه ریزی درسی : عبارت است از آنچه آموخته می شود ، نظیر درسی انتقال تجربیات و انتقال اطلاعات و مواد . (همان منبع ، ص 22 ) .

برنامه ریزی آشکار : منظور فعالیتهای برنامه رهای درسی هستند که نظام آموزش آنها را به صورت رسمی اعلام می کند دربسیاری از موارد در قالب کتابهای درسی در مدارس و مراکز آموزش عالی تدریس می شود . در این تحقیق توسط آزمون محقق ساخته مورد سنجش قرار می گیرد .

برنامه ریزی پنهان : آنچه دانش آموزا از فرهنگ خانواده ،وسایل ارتباط جمعی یا ارتباط با دوستان و همسالان در رفتار معلم و غیره کسب می کند به برنامه ریز غیر درسی مربوط می شود . ( ملکی ، 1384 ، ص 26) .

برنامه ریزی موضوع محور : این برنامه درسی یادگیری مکانیکی است هدفها و مراحل مختلف یادگیری قدم به قدم ار قبل تعیین می شوند و برنامه درسی از پیش تعیین و سازماندهی می گردد برمحتوا تاکید دارد . ( همان منبع ، ص 27 )

برنامه درسی دانش آموز محور : ویژگیها و نایزهای یادگیرنده مورد توجه قرار می گیرد در آموزش بنا به ویژگی های یادگیرنده انفرادی تر می شود . دراین تحقیق توسط آزمون محقق ساخته بدست می آید .

برنامه ریزی جامعه محور : اصلاح و توسعه جامعه هدف اساسی است محتوای برنامه درسی از زندگی اجتماعی گرفته می شود روش حل مسئله مورد نظر است ( همان منبع ، ص 28)

پیشرفت تحصیلی : در این تحقیق پیشرفت تحصیلی از طریق محاسبه اختلاف معدل دانش آموزان در دو ترم گذشته مورد محاسبه قرار می گیرد .

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد

یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)