کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل
کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل







تیر 1403
شن یک دو سه چهار پنج جم
 << <   > >>
            1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 31          





 

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کاملکلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

لطفا صفحه را ببندید

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

distance from tehran to ilam



جستجو




 
  سمینار ارشد رشته عمران سازه های هیدرولیکی: ارائه یک مدل عددی و ریاضی برای استفاده از شبکه بندی ورونوی ...

تکه هایی از متن به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده
سدهای بتن غلتکی (Roller Compacted Conceret dams) نوعی از سدهای بتنی می باشند که به عنوان یک روش جدید در ساخت سدهای بتنی وزنی با ایمنی مشابه و سرعت اجرایی بالاتر (هزینه کمتر) مطرح شده اند. پدیده تراوش به عنوان یکی از عوامل مهم تخریب و ایجاد خسارت در سدها شناخته شده است. از این رو ارائه یک مدل جامع و واقعی در مورد پدیده تراوش از مسائل بااهمیت در طراحی سدها از جمله سد Rcc می باشد. این پدیده در ابتدا به وسیله روابط تجربی و تحلیلی و یا ساخت مدل هایی با ابعاد کوچک مورد بررسی قرار می گرفت که این روش ها علاوه بر مشکل عدم تطابق کامل با نمونه اصلی دارای هزینه اجرایی بالایی بودند. امروزه با در دسترس قرار گرفتن کامپیوترها، استفاده از روش های محاسباتی عددی – ریاضی به عنوان مناسب ترین روش جهت انجام این محاسبات شناخته شده است. در این پژوهش پس از بررسی تئوری حاکم بر پدیده تراوش و معادلات حاکم بر آن، از روش عددی حجم محدود با توجه به مزایای آن در شبیه سازی جریان سیالات و مسائل با هندسه نامنظم و شبکه بندی ورونوی به دلیل سازگاری مناسب آن با روش حجم محدود، جهت

 

موضوعات: بدون موضوع
[یکشنبه 1398-07-14] [ 10:21:00 ق.ظ ]



 لینک ثابت

  دانلود پایان نامه ارشد:بررسی انتقال‌پذیری آغازگر‌های SSR گونه‌های خویشاوند در کهور پاکستانی Prosopis juliflora ...

بررسی انتقال‌پذیری آغازگر‌های SSR گونه‌های خویشاوند در کهور پاکستانی Prosopis juliflora
 
 
استاد راهنما
دکتر خلیل عالمی­سعید
 
استادان مشاور
دکتر علیرضا شافعی­نیا
دکتر کورش بهنام‌فر
شهریور1393
 

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                   صفحه

فصل اول : مقدمه……………………………. 1

1-1 مقدمه و اهداف………………………….. 3

2-1 فرضیه‌ها……………………………….. 5

3-1 اهداف………………………………… 5

فصل دوم:‌ مروری بر پژوهش های انجام شده……….. 7

1-2 تاریخچه……………………………….. 9

2-2 مشخصات گیاهشناسی………………………. 9

3-2 پراکندگی جغرافیایی…………………….. 11

4-2 کاربرد‌ها………………………………. 12

1-4-2 گل…………………………………. 12

2-4-2 غلاف‌………………………………… 12

3-4-2 چوب………………………………… 12

4-4-2 صمغ………………………………… 13

5-4-2 خواص درمانی…………………………. 13

5-2 اهمیت اقتصادی کاشت کهور در استان خوزستان…. 14

1-5-2 تولید بذر و لگوم(میوه)………………. 14

2-5-2 تثبیت شن‌های روان، بیابان‌زدایی و توسعه‌ی فضای سبز 15

6-2 روش‌های کشت و توسعه‌ی کهور پاکستانی……….. 15

7-2 نشانگرها………………………………. 16

1-7-2 ریزماهواره‌ها………………………… 16

2-7-2 ماهیت و مبدأ پلی مورفیسم…………….. 17

3-7-2 چگونگی ایجاد ریزماهواره‌ها……………. 18

4-7-2 فراوانی ریزماهواره‌ها در ژنوم…………. 18

5-7-2 برخی نقش‌های عملکردی ریزماهواره‌‌ها……… 19

6-7-2 کاربرد‌های ریزماهواره‌ها………………. 19

8-2 مطالعات ژنتیکی انجام شده……………….. 19

فصل سوم: مواد و روش‎ها……………………… 27

1-3 سال و محل اجرای تحقیق………………….. 31

2-3 روش‌ها…………………………………. 31

1-2-3 تهیه‌ی نمونه‌ی گیاهی………………….. 31

2-2-3 استخراج DNA ژنومی……………………. 33

3-2-3 تعیین کیفیت و کمیت DNA استخراج شده……. 35

4-2-3 واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز………………. 36

1-4-2-3 اجزای واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز………. 37

2-4-2-3 چرخه‌های حرارتی واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز 37

3-4-2-3 الکتروفورز ژل افقی محصول واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز 38

1-3-4-2-3 تهیه‌ی ژل آگارز یک درصد…………. 38

2-3-4-2-3 مشاهده‌ی قطعات تکثیر شده………… 39

5-2-3 الکتروفورز ژل عمودی…………………. 39

1-5-2-3 تهیه ژل اکریل‌آمید…………………. 39

2-5-2-3 رنگ‌آمیزی ژل اکریل‌آمید……………… 40

3-3 تجزیه و تحلیل داده‌های مولکولی…………… 41

1-3-3 تجزیه خوشه‌ای……………………….. 42

فصل چهارم : بحث و نتایج……………………. 43

1-4 استخراج DNA…………………………… 45
2-4 کیفیت و کمیت DNA استخراج شده……………. 45
1-2-4 نانودراپ……………………………. 45
2-2-4 الکتروفورز ژل آگارز ……………….. 46

3-4 واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز ……………….. 46

4-4 داده‌های حاصل از لوکوس‌های پلی‌مورف………… 49

5-4 نتایج آنالیز خوشه‌ای……………………. 54

فصل پنجم : نتیجه‌گیری کلی و پیشنهادها………… 57

1-5 نتیجه‌گیری کلی………………………….. 59
2-5 پیشنهادها……………………………… 60
منابع…………………………………….. .61

فهرست منابع……………………………………………………………………………………………………………………………………………63

 

 

فهرست جدول‌ها

عنوان                                                                                                                             صفحه

جدول 1-3 مشخصات جغرافیایی والد‌ها……………… .32

جدول 2-3 ترکیبات بافر استخراج CTAB……………. .34

جدول 3-3 مشخصات آغازگرهای SSR………………… .36

جدول 4-3 غلظت و مقدار اجزای واکنش PCR با آغازگرهای SSR   .37

جدول 5-3 برنامه‌ی دمایی و زمانی واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز   .38

جدول1-4 شرایط بهینه شده واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز برای هر آغازگر…………………………………………… .47

جدول 2-4 دامنه‌های آللی مشاهده شده…………….. .47

جدول 3-4 نسبت‌های گامتی کروموزوم‌های باند‌دار در یک گیاه اتوتتراپلوئید…………………………….. .50

جدول 4-4 فراوانی ژنوتیپی حاصل از تلاقی والد 103B (AAOO) با سایر والدها……………………………….52

جدول 5-4 فراوانی ژنوتیپی و فنوتیپی حاصل از تلاقی والد 103B (AAOO) با سایر والدها…………………..52

جدول 6-4 فراوانی ژنوتیپی حاصل از تلاقی والد 103B (AOOO) با سایر والدها…………………………………….52

جدول 7-4 فراوانی ژنوتیپی و فنوتیپی حاصل از تلاقی والد 103B (AOOO) با سایر والدها………………….53

 

فهرست اشکال

عنوان                                                                                                                                            صفحه

شکل1-2 Prosopis juliflora. شاخه و برگ و گل (X5/0)، میوه (X5/0)، غلاف ( X2 )،گل (X5)، کاسه گل و تخمدان (X5)، (پاسیزنیک و همکاران، 2001) 10

شکل 2-2 کشور‌هایی که P. juliflora در آن‌ها وجود دارد………… 11

شکل 3-2 این شکل یک‌رشته‌ DNA (یکی از دو رشته‌ هومولوگ) حاوی لوکوس ریزماهواره (AT)n را نشان

می‌دهد…………………………………………… 16

شکل1-3 عکس هوایی نمونه های والدی…………………… 32

شکل 1-4 تعیین غلظت DNA با بهره گرفتن از نانودراپ……….. 45

شکل 2-4 نمونه‌ی DNA استخراج شده…………………….. 46

شکل 3-4 چند شکلی حاصل از تکثیر با آغازگر MO9 در برخی درختان فرزندی                                                          48

شکل 4-4 درخت فیلوژنی برخی درختان مورد آزمایش……….. 54

شکل 5-4 دندروگرام به روش UPGMA با بهره گرفتن از ماتریس فاصله جاکارد                                                          56

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

مقدمه و اهداف

 

 

 

 


 

 

 

 

فصل اول : مقدمه

1-1 مقدمه و اهداف

خوزستان در تقسیم‌‌‌بندی کلی اقلیمی کشور در بخش صحرایی گرم و خشک طبقه‌بندی گردیده است، ولی هوای خوزستان در جلگه و سواحل خلیج فارس گرم و مرطوب، در نواحی کم ارتفاع صحرایی، گرم و خشک و در قسمت‌های کوهستانی با ارتفاع زیاد دارای آب و هوای مرطوب و سرد است. استان خوزستان تحت تاثیر سه نوع باد قرار دارد: اولین باد جریان سرد نواحی کوهستانی،

 

دومین باد (شرجی) جریان گرم و رطوبتی از خلیج فارس است که به سوی جلگه می‌وزد و سومین باد، باد سموم است که از عربستان می‌وزد و همیشه مقداری شن و خاک و رطوبت به همراه دارد. از این رو طرح‌های بیابان‌زدایی و مالچ‌پاشی از سال‌های گذشته در دست اجرا بوده‌است.

با این حال در سالهای اخیر خشک شدن تالاب هورالعظیم و وزش جریانات جوی از سوی عراق ریزگرد‌هایی که از سوی این دو کشور به ایران وارد می‌شوند به طور فزاینده‌ای افزایش داده که این امر موجب کاهش کیفیت هوا و همچنین کاهش کیفیت زندگی هموطنانمان به خصوص در استان‌های هم جوار با عراق شده‌است. از این رو تلاش برای افزایش پوشش گیاهی و جنگلی مناطق بیابانی و شنزار‌های مرزی، ضرورتی دوچندان یافته است.

از 000/200/1 هکتار وسعت بیابان‌ها و ماسه‌زار‌های استان خوزستان بالغ بر 000/350 هکتار آن را تپه‌های ماسه‌ای تشکیل می‌دهند (بی‌نام 1379). از جمله گیاهانی که در طرح‌های بیابان‌زدایی، تثبیت شن، توسعه‌ی فضای سبز و ایجاد پارک‌های جنگلی به‌کار گرفته شده‌است، کهور پاکستانی یا سمر با نام علمی Prosopis juliflora می‌باشد که 141114 هزار هکتار از اراضی بیابانی به کشت آن اختصاص یافته است (صالحه شوشتری و همکاران، 1385). این گیاه با 2n=4x=56 کروموزوم (ترنچارد[1] و همکاران، 2008)، از خانواده‌ی Mimosaceae (مظفریان، 1378) گیاهی گرمسیری است که دارای رشد و تولید مثل چشم‌گیری می‌باشد. به همین دلیل در استان خوزستان به دلیل سازگاری بالا، از پراکنش زیادی برخوردار است. با این حال به درجه حرارت‌های پایین حساس می‌باشد.

طی سال‌های اخیر به دلیل تغییرات اقلیمی (اندرزیان، 1392)، فراوانی بروز یخبندان‌های شبانه و دما‌های زیر صفر خسارات ناشی از سرمازدگی و حتی انجماد افزایش یافته است. خسارت سرمازدگی در گونه‌های نواحی گرمسیر و نیمه‌گرمسیر اتفاق می‌افتد. به‌طوری که در سال 1390 به دلیل سرمای بیش از حد شبانه برای اراضی زیر کشت کهور پاکستانی بسیاری از پایه‌های این گیاه از بین رفتند. در این میان تعداد محدودی از پایه‌های درختی بدون اینکه آسیب ببینند باقی ماندند. چنین تصور می‌شد که این پایه‌ها مقاوم به سرما هستند. تحقیق حاضر با هدف بررسی تنوع این پایه‌ها طراحی و اجرا شد.

ارزیابی تنوع ژنتیکی با بهره گرفتن از نشانگرهای مولکولی مبتنی بر DNA یکی از جنبه‌های کلیدی در بهبود مدیریت منابع محیطی می‌باشد. ریزماهواره‌ها یا ردیف‌های تکراری ساده (SSRs)[2] از نشانگرهای مولکولی مبتنی بر DNA هستند که گروهی از ردیف‌های تکرارشونده می‌باشند. ردیف‌های ریزماهواره‌ای غیر‌پایدارند و با کاهش یا افزایش واحد‌های تکرار شونده دچار تغییرات فراوان در طول شده (نقوی، 1388). ابزار مناسبی را برای بررسی تنوع ژنتیکی فراهم آورده‌اند.

به علاوه کاربرد و تفسیر نتایج نسبتا ساده، سیستم چند آللی ( تا 11 آلل)، تنوع زیاد، وفور بالا در ژنوم یوکاریوت‌ها، غیر عملکردی بودن، همبارز بودن (نقوی، 1388) و قابلیت انتقال بین‌گونه‌ای، آن‌ها را پرطرفدار ساخته است. با این حال تا کنون آغازگری از این دست برای کهور پاکستانی منتشر نشده است. اما گزارش‌های موجود نشان می‌دهد که آغازگر‌های SSR طراحی شده برای یک گونه‌ی خاص می‌توانند بطور موفقیت آمیز برای مطالعه گونه‌های مرتبط بکار گرفته شوند (موتورا[3]،2006). با در دست داشتن چنین آغازگرهایی می‌توان میزان تنوع ژنتیکی توده‌های موجود در خوزستان را برآورد کرده و از آن‌ها در جهت اهداف اصلاحی بهره‌برداری نمود به همین دلیل تحقیق حاضر با فرضیه‌ها و اهداف زیر پیشنهاد می‌گردد.

2-1 فرضیه‌ها:

آغازگرهای SSR گونه خویشاوند می توانند در سمر (کهور پاکستانی) باند تولید کنند.
در توده‌های کهور پاکستانی موجود در خوزستان تنوع وجود دارد.
3-1 اهداف:

بدست آوردن آغازگرهای SSR جهت بررسی تنوع ژنتیکی در سمر (کهور پاکستانی).
بررسی تنوع نسبی توده‌های سمر (کهور پاکستانی) موجود در خوزستان.

 

 

 

 

 

فصل دوم

مروری بر پژوهش های انجام شده

 

 

 


[1] Trenchard

[2] Simple sequence repeat

[3] Mottura

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

 با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است

موضوعات: بدون موضوع
 [ 10:21:00 ق.ظ ]



 لینک ثابت

  دانلود پایان نامه درباره کارسینوم سلول سنگفرشی ...

 

مواد و روش ها:

20 نفر مبتلا به SCC سر و گردن مراجعه کننده به بیمارستان امید مشهد که بیماری آنها از طریق هیستوپاتولوژی ثابت شده و هنوز هیچ درمانی دریافت نکرده بودند و 20 نفر سالم داوطلب مراجعه کننده به سازمان انتقال خون مشهد پس از  کسب رضایت آگاهانه وارد مطالعه شدند. سپس 5 میلی لیتر خون از هر شخص تهیه و سرم جداسازی شده در دمای منفی80 درجه سانتی گراد نگهداری شد. مقادیر گلوتاتیون اکسیده و احیا و نسبت  GSH /GSSG و همچنین تعادل اکسیدان – آنتی اکسیدان، به روش اسپکتروفتومتری اندازه گیری شد. اطلاعات وارد نرم افزار  SPSS( نسخه 16) شده و آنالیز با بهره گرفتن از آزمون T_test یا من ویتنی انجام گرفت که سطح معنی داری در تمام آزمون ها 05/0بود.

 

یافته ها:

میانگین سنی بیماران 5/60 سال و میانگین سنی افراد سالم 25/49 سال بود. . در گروه بیماران 19 نفر مذکر و 1 نفر مونث بودند. در گروه سالم 9 نفر مذکر و 11 نفر مونث بودند نتایج نشان داد که سطح  GSSG و  تعادل اکسیدان-آنتی اکسیدان در گروه های مورد و شاهد تفاوت معنی داری ندارند (به ترتیب796 /0=P و 266/0=P). اما سطح GSH  و  GSH /GSSG در بیماران به طور معنی داری پایین تر بود (به ترتیب 002/0= P و 011/0=P ) . در بیماران بین مقادیر گلوتاتیون اکسیده و احیا و نسبت  GSH /GSSG و همچنین تعادل اکسیدان – آنتی اکسیدان با مرحله بالینی و درجه هیستوپاتولوژی تومور ارتباط معنی داری وجود نداشت (به ترتیب374/0=P ، 302/0=P ،  233/0=P  و 558/0=P).

 

بحث و نتیجه گیری:

به نظر نمی رسد سطح سرمی گلوتاتیون اکسیده و احیا و نسبت  GSH /GSSG و همچنین تعادل اکسیدان – آنتی اکسیدان، با مرحله بالینی و درجه هیستوپاتولوژی تومور ارتباط معنی داری داشته باشد. با توجه به اینکه تا کنون مطالعه ای که نسبت گلوتاتیون احیا به اکسید را در سرم بیماران مبتلا به SCC سر و گردن با افراد سالم مقایسه کرده باشد، وجود ندارد، در صورت تایید نتایج این پژوهش در مطالعات بعدی، می توان از اندازه گیری نسبت گلوتاتیون احیا به اکسید در تشخیص زود هنگام SCC سر و گردن استفاده نمود و کمک بزرگی در جهت بهبود بقای این بیماران انجام داد.

 

کلمات کلیدی:

گلوتاتیون، تعادل اکسیدان-آنتی اکسیدان، استرس اکسیداتیو، کارسینوم سلول سنگفرشی سر و  گردن

 

    مقدمه

سرطان دهان از سرطان های شایع در سراسر جهان بوده و بیش از 90 % سرطان های دهان را کارسینوم سلول سنگفرشی(SCC[1]) تشکیل می دهد(1). این بیماری در مراحل اولیه ممکن است بدون علامت باشد. اکثر بیماران مبتلا به سرطان دهان تا زمانی که متوجه حضور درد، پارستزی، زخم، خونریزی غیرقابل توضیح یا یک توده نشوند، به جستجوی درمان نخواهند رفت(2) و زمانی که علائم آشکار می شود، بیماری اغلب در مرحله ی پیشرفته ای قرار دارد. در 30 سال گذشته میزان بقای 5 ساله بیماران مبتلا به SCC دهان، علی رغم پیشرفت در روش­های تشخیص و بهبود روش های درمانی، بهبود قابل توجهی پیدا نکرده و متأسفانه بروز و شیوع SCC دهان به ویژه در افراد جوانتر، روند افزایشی را در پیش گرفته است.(2). اخیرا توجه پژوهشگران به سمت تشخیص زودهنگام این بیماری به ویژه با بهره گرفتن از بیومارکرها معطوف شده است. یکی از بیومارکرهای قابل اندازه گیری در سرم مبتلایان به SCC ، گلوتاتیون است. هدف از این مطالعه اندازه گیری سطح سرمی گلوتاتیون اکسیده و احیا و تعادل اکسیدان – آنتی اکسیدان در سرم بیماران مبتلا به SCC سر و گردن و مقایسه با افراد سالم، همچنین تعیین ارتباط آن با مرحله بالینی (Stage) ودرجه هیستوپاتولوژی (Grade) بود. در صورت وجود ارتباط بین این موارد با Stage و Grade  بیماری و تفاوت معنی دار با افراد سالم، می توان پیشنهاد کرد در مطالعات بعدی از اندازه گیری نسبت گلوتاتیون

موضوعات: بدون موضوع
 [ 10:20:00 ق.ظ ]



 لینک ثابت

  پایان نامه نقش قابلیت‌های زیرساختی و مشتری‌مداری در بالا بردن کیفیت اطلاعات مشتری در سیستم‌های CRM ...

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده:

در دنیای کنونی وجود رابطه‌ی قوی با مشتریان مهم‌ترین رمز موفقیت در هر کسب‌وکار است. ازاین‌رو، مفهوم مدیریت ارتباط با مشتری که به معنی تلاش سازمان جهت ایجاد و ارائه‌ی ارزش به مشتری است، مورد توجه قرار گرفته است. همچنین با توجه به اهمیت مدیریت اثربخش ارتباط با مشتری، بررسی نقش قابلیت‌های زیرساختی (که شامل تکنولوژی، منابع انسانی، منابع کسب‌وکار، فرهنگ و مدیریت دانش و یادگیری می‌شود) و مشتری‌ (که شامل مشتری‌مداری، متمایزسازی مشتری و درک متقابل با مشتری می‌شود)، در بالا بردن کیفیت اطلاعات در سیستم‌های مدیریت ارتباط با مشتری می‌تواند به عنوان ابزاری مفید در جهت تخصیص هر چه بهتر منابع برای سازمان‌ها و به خصوص بانک‌ها بکار گرفته شود. بنابراین، هدف از این پژوهش بررسی نقش قابلیت‌های زیرساختی و مشتری‌ در بالا بردن کیفیت اطلاعات در سیستم‌های CRM در سیستم بانکی می‌باشد. بدین منظور با مطالعه ادبیات تحقیق پرسشنامه‌ای در قالب 5 سازه اصلی با 57 سؤال طراحی شد و  بین مدیران و کارشناسان شعب بانک ملی شهر شیراز توزیع گردید. به‌منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها ابتدا پایایی و روایی هریک از سازه‌های مدل تحقیق مورد بررسی قرار گرفت، سپس با استفاده از تحلیل مسیر بوسیله معادلات ساختاری، مدل مفهومی تحقیق برازش گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که قابلیت‌های زیرساختی به طور مستقیم بر عملکرد کلی بانک و کیفیت اطلاعات مشتری،  قابلیت‌های مشتری بر عملکرد ارتباط با مشتری و همچنین کیفیت اطلاعات مشتری بر عملکرد ارتباط با مشتری و عملکرد کلی بانک تأثیر مثبت می‌گذارد.

کلمات کلیدی: قابلیت‌های زیرساختی، قابلیت‌های مشتری، کیفیت اطلاعات مشتری، عملکرد ارتباط با مشتری، عملکرد کلی بانک، سیستم‌های مدیریت ارتباط با مشتری.

   فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                                             صفحه

فصل اول: کلیات… 1

1-1-مقدمه. 2

1-2-بیان مسئله. 2

1-3-اهداف تحقیق.. 4

1-4-ضرورت تحقیق.. 5

1-5-قلمرو تحقیق.. 6

1-6-فرضیات تحقیق.. 6

1-7-سؤالات پژوهشی.. 7

1-8-تعریف کلمات کلیدی.. 7

1-8-1-مدیریت ارتباط با مشتری.. 7

1-8-2-قابلیت‌های زیرساختی.. 8

     1-8-2-1-تکنولوژی.. 8

    1-8-2-2-منابع کسب و کار. 9

    1-8-2-3-منابع انسانی.. 9

    1-8-2-4-فرهنگ…. 9

    1-8-2- 5-مدیریت دانش و یادگیری.. 10

1-8-3-قابلیت‌های مشتری.. 10

   1-8-3-1- مشتری‌مداری.. 10

   1-8-3-2- درک متقابل با مشتری.. 10

   1-8-3-3-متمایزسازی مشتریان.. 10

1-8-4-کیفیت اطلاعات… 12

  1-8-4-1-کیفیت اطلاعات  مشتری… 12

 

1-8-5-عملکرد کلی سازمان.. 12

1-9-فصل‌بندی تحقیق.. 13

فصل دوم: ادبیات تحقیق و مبانی نظری… 14

2-1-مقدمه. 15

2-2-مدیریت ارتباط با مشتری.. 16

2-2-1- فلسفه مدیریت ارتباط با مشتری.. 16

2-2-2- تعاریف مدیریت ارتباط با مشتری.. 16

2-2-3- تقسیم‌بندی مدیریت ارتباط با مشتری.. 19

  2-2-3-1-بخش مدیریت ارتباط با مشتری عملیاتی.. 19

    2-2-3-1-1- اهداف مدیریت ارتباط با مشتری عملیاتی.. 19

    2-2-3-1-2- شاخه‌های مدیریت ارتباط با مشتری عملیاتی.. 19

  2-2-3-2-بخش مدیریت ارتباط با مشتری تحلیلی.. 19

    2-2-3-2-1- اهداف مدیریت ارتباط با مشتری تحلیلی.. 19

    2-2-3-2-2-ویژگی‌های مدیریت ارتباط با مشتری تحلیلی.. 20

 2-2-3-3-بخش مدیریت ارتباط با مشتری مشارکتی.. 21

   2-2-3-3-1- اهداف مدیریت ارتباط با مشتری مشارکتی.. 21

   2-2-3-3-2-مزایای مدیریت ارتباط با مشتری مشارکتی.. 21

2-2-4-ضرورت، ویژگی‌ها و مزایای  به‌کارگیری مدیریت ارتباط با مشتری.. 21

2-2-5-اهداف مدیریت ارتباط با مشتری.. 23

2-2-6-عوامل کلیدی موفقیت مدیریت ارتباط با مشتری.. 25

2-2-7-چالش‌های مدیریت ارتباط با مشتری.. 26

2-3-قابلیت‌های زیرساختی.. 26

2-3-1-تکنولوژی.. 28

  2-3-1-1-مزیت‌های استفاده از فناوری اطلاعات در CRM…. 31

 

2-3-2-منابع کسب‌وکار. 31

2-3-3-منابع انسانی.. 34

  2-3-3-1-عوامل مهم انسانی در بانک…. 34

2-3-4-فرهنگ…. 38

2-3-5-مدیریت دانش و یادگیری.. 39

2-4-قابلیت‌های مشتری.. 40

2-4-1-مشتری‌مداری.. 41

  2-4-1-1-لزوم مشتر‌ی‌مداری.. 41

2-4-2-درک متقابل با مشتری.. 42

2-4-3-متمایزسازی مشتریان.. 44

2-5-کیفیت اطلاعات.. 45

2-5-1-کیفیت اطلاعات مشتری.. 47

2-6-عملکرد کلی سازمان.. 48

2-7-پیشینه تحقیق.. 50

2-7-1-مطالعات داخلی.. 50

2-7-2-مطالعات خارجی.. 55

2-8-جمع‌بندی.. 59

فصل سوم: روش تحقیق… 60

3-1-مقدمه. 61

3-2-روش تحقیق.. 61

3-3-فرضیه‌ها و مدل مفهومی تحقیق.. 62

3-4-جامعه آماری.. 63

3-5-تعیین حجم نمونه و روش نمونه‌گیری.. 64

3-6-ابزار گردآوری داده‌ها 65

3-7-روایی و پایایی ابزار پژوهش…. 68

3-7-1-روایی.. 68

3-7-2-پایایی.. 69

3-8-ابزارها، روش‌ها و تکنیک‌های آماری مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل داده‌ها 70

3-8-1-ضریب آلفای کرونباخ.. 70

3-8-2-شاخص KMO و آزمون بارتلت… 71

  3-8-2-1-شاخص KMO… 71

  3-8-2-2- آزمون بارتلت… 71

3-8-3-مدل‌یابی معادلات ساختاری (SEM). 72

  3-8-3-1-تحلیل عاملی.. 72

  3-8-3-2-تحلیل عاملی تأییدی.. 75

3-8-4-تحلیل مسیر برقراری روابط علّی در مدل.. 75

3-8-5-برازندگی مدل.. 76

  3-8-5-1-شاخصهای مطلق.. 77

  3-8-5-2-شاخصهای نسبی.. 77

  3-8-5-3-شاخصهای تعدیل یافته. 76

3-9-همبستگی و رگرسیون.. 79

3-10-جمع‌بندی.. 81

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها. 82

4-1- مقدمه. 83

4-2- توصیف متغیرهای جمعیت‌شناحتی.. 83

4-3-پایایی پرسشنامه تحقیق.. 86

4-4- روایی پرسشنامه. 87

4-4-1- قابلیت‌های زیرساختی.. 87

  4-4-1-1- متغیر تکنولوژی.. 88

  4-4-1-2- سازه منابع انسانی.. 90

  4-4-1-3- منابع کسب‌وکار. 94

  4-4-1-4- فرهنگ…. 87

  4-4-1-5- مدیریت دانش و یادگیری.. 87

  4-4-1-6- مدل قابلیت‌های زیرساختی.. 100

4-4-2- قابلیت‌های مشتری.. 102

  4-4-2-1- مشتری مداری.. 102

  4-4-2-2- متمایزسازی مشتریان.. 105

  4-4-2-3- درک متقابل با مشتری.. 102

  4-4-2-4- مدل قابلیت‌های مشتری.. 110

4-4-3- کیفیت اطلاعات مشتری.. 111

4-4-4- عملکرد ارتباط با مشتری.. 112

4-4-5- عملکرد کلی بانک…. 113

4-5- برازش مدل مفهومی تحقیق.. 114

4-6- تحلیل وضعیت متغیرهای تحقیق.. 121

4-7- جمع‌بندی.. 126

فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات… 127

5-1-مقدمه. 128

5-2-پاسخ به فرضیه‌های تحقیق.. 129

5-3-پیشنهادات.. 133

3-5-1-پیشنهادات کاربردی.. 134

3-5-2 پیشنهادهایی برای پژوهش‌های آتی.. 135

مراجع.. 136

پیوست‌ الف: 153

پیوست ب: 155

مقدمه
امروزه وجود رابطه قوی با مشتریان مهم‌ترین رمز موفقیت در هر کسب‌وکار است. از این رو مفهوم مدیریت ارتباط با مشتری که به معنی تلاش سازمان جهت ایجاد و ارائه ارزش به

 

مشتری است بسیار مورد توجه قرار گرفته است. لذا این پژوهش درصدد است به بررسی نقش قابلیت‌های زیرساختی[1] و مشتری‌مداری در بالا بردن کیفیت اطلاعات مشتری در سیستم‌های مدیریت ارتباط با مشتری بپردازد. این فصل به بررسی کلیات تحقیق می‌پردازد. در این راستا ابتدا مسئله تحقیق و سپس اهداف و ضرورت تحقیق بیان می‌گردد. در ادامه قلمرو و فرضیات تحقیق بیان می‌شود.

 

1-2-بیان مسئله
با توجه به اهمیت روزافزون مشتریان برای سازمان‌ها، مدیریت ارتباطات اثربخش و کارا با مشتریان به مسئله‌ای اساسی و مهم برای سازمان‌ها و از جمله بانک‌های دولتی، تبدیل گردیده است. مدیریت ارتباط با مشتری(CRM[2]) یک راهبرد کسب‌وکاری است که از یک طرف با هدف افزایش سودآوری و درآمد برای سازمان و از طرف دیگر افزایش رضایت و وفاداری مشتریان ارائه شده است. مدیریت ارتباط با مشتری، مجموعه‌ای گسترده از ابزارها، فناوری‌ها و فرآیندها است که با هدف ارتقاء سطح رابطه با مشتریان مورد استفاده قرار می‌گیرد. هر سازمانی که با مشتری سرو‌کار دارد، حتماً سطحی از مدیریت ارتباط با مشتری را نیز داراست اما برخی از سازمان‌ها در این زمینه جلودار هستند. این سازمان‌ها با بهره‌گیری و استقرار انواع مفاهیم، روش‌ها و ابزارها مانند سیستم‌های مبتنی بر فناوری اطلاعات ارزش بسیار بیشتری از روابط خود با مشتریان خلق می‌نمایند(هادی‌زاده مقدم و همکاران، 1389).

در محیط کسب‌و‌کار امروز، مدیران ارشد از سیستم‌های مدیریت ارتباط با مشتری(CRM) به عنوان یک ابزار استراتژیک برای پردازش اطلاعات مربوط به مشتری، استفاده می‌کنند تا ارتباط با مشتری را توسعه دهند. مطالعات قبلی نشان داده‌ است که سیستم‌های CRM به طور قابل توجهی عملکرد ارتباط با مشتری را بهبود می‌دهند(کیم و چوی[3]، 2010؛ کرامتی و همکاران[4]، 2010). وظیفه سیستم CRM تسهیل پردازش اطلاعات از طریق یکپارچه‌سازی منابع گوناگون و در سراسر توابع مختلف، سازماندهی داده برای دستیابی و تجزیه و تحلیل کارا و از بین بردن خطاهای داده و موانع است. با این حال کارایی سیستم‌های CRM به داده‌های تغذیه شده‌ی درون آن بستگی دارد. اگر داده‌ها و اطلاعات ارائه شده از منابع داخلی و خارجی، به‌موقع، به‌روز، صحیح، دقیق، کامل و مربوط نباشند، کسب‌و‌کار نمی‌تواند از استفاده از یک سیستم CRM بهره‌مند شود(مسنر[5]، 2004؛ رو و همکاران[6]؛ 2005).

بنابراین، سیستم‌های CRM به ستون فقرات توسعه ارتباط با مشتری، با پیشبرد قابلیت‌های پردازش اطلاعات مشتری تبدیل شده‌اند. اگر چه پردازش اطلاعات مهم است، اهمیت تأثیر آن بر عملکرد ارتباط با مشتری تا حد زیادی به کیفیت اطلاعات مربوط به مشتری بستگی دارد(جایاچاندران و همکاران[7]، 2005؛ مسنر، 2004؛ میسی و همکاران[8]، 2005)، در صورتی که کیفیت، به ادغام، به‌هنگام بودن و سودمندی اطلاعات ارتباط با مشتری اشاره می‌کند(هیل[9]، 2009؛ مولر و نیفلر[10]، 2011). با این حال، مطالعات تجربی اندکی، عوامل مقدم و فعل‌ و ‌انفعالات اساسی کیفیت اطلاعات مربوط به مشتری در سیستم‌های CRM را آزمون می‌کند. علاوه‌براین، تنها مطالعه تجربی(رپ و همکاران[11]، 2010) که به بررسی نقش مکمل از قابلیت‌های تکنولوژیکی به عنوان منابع یک شرکت و مشتری‌مداری به عنوان استراتژی یک شرکت، می‌پردازد مربوط به پردازش اطلاعات است. برای مثال، گردآوری و اشتراک اطلاعات می‌تواند برای افزایش فهم نیازهای مشتری و چگونگی پاسخ سریع به نیازهای آن‌ها به کار برده شود. این مطالعات دو یافته را مشخص می‌کنند: اول این‌که، شرکت‌ها باید با متغیرهای منابع استراتژیک هماهنگ شوند تا کیفیت بالاتر مدیریت ارتباط با مشتری را استخراج کنند، و دوم این‌که، تغییر و تحول در منابع و استراتژی‌های شرکت یک نقش اساسی در افزایش کیفیت ارتباط با مشتری بازی می‌کند.

 

1-3-اهداف تحقیق
امروزه به دلیل پیشرفت‌هاى فناورى و اصلاح رویکردهاى تولید و وجود بازارهاى رقابتى، بازارها داراى مازاد عرضه هستند و باعث گردیده که مشترى به عنوان حاکم واقعى بازار مطرح باشد، بنابراین سازمان‌ها باید در این وضعیت اقتصادى مبتنى بر مشترى‌مدارى، از تمرکز بر محصولی به سمت تمرکز بر مشتریان حرکت نمایند و با مدیریت رفتار آن‌ها، بیشترین بازدهى را براى سازمان خود فراهم کنند. با توجه به انتقال قدرت از فروشنده به خریدار، سازمان‌ها دریافته‌اند که رقابت فقط با محصولات ارزان‌تر، بهتر یا مقاوم‌تر امکان‌پذیر نیست و مزیت رقابتى تنها با تکیه بر تنوع محصولى تحقق نمى‌یابد، بلکه این امر با کمک افزایش ارتباط با مشتریان محقق خواهد شد. در سا‌ل‌های اخیر انتظارات مشتریان افزایش یافته است که خود عاملى براى تبدیل مدیریت ارتباط با مشتریان به یک ضرورت در محیط تجارى مشترى‌محور امروز است(تئو و همکاران[12]، 2006). مدیریت ارتباط با مشتری(CRM) یکی از نظام‌هایی است که با تمرکز بر مشتریان به عنوان دارایی سازمان، سعی بر آن دارد تا سودمندترین آن‌ها را جذب و به بهترین شکل نگهداری نماید. مدیریت ارتباط با مشتری فرآیندی است که به دنبال شناسایی، جذب و نگهداری مشتریان سودمند است(پین و فرو[13]، 2004). در این پژوهش، برای پرداختن به مدیریت ارتباط با مشتری دو دیدگاه را بررسی می‌کنیم(اسپانوس و لیوکاس[14]، 2001):

دیدگاه مبتنی بر منابع که ترکیبی از منابع تکنولوژی، انسانی، کسب‌و‌کار، فرهنگ و مدیریت دانش و یادگیری برای توسعه قابلیت‌های زیرساختی است.
دیدگاه موقعیت استراتژیک که بر قابلیت‌های مشتری که ترکیبی از مشتری‌مداری، درک متقابل با مشتری و متمایزسازی مشتریان می‌باشد، تأکید دارد.
این پژوهش دیدگاه موقعیت استراتژیک را برای تعیین کیفیت اطلاعات مربوط به مشتری استفاده شده در یک سیستم CRM اتخاذ می‌کند و می‌تواند یک درک و بینش کلی نسبت به استراتژی‌های مشتری‌مداری ارائه کند. با توجه به ضرورت منابع موجود در سازمان از جمله تکنولوژی، منابع انسانی و … و همچنین مشتری‌مداری‌ در بالا بردن کیفیت اطلاعات، هدف این تحقیق، بررسی نقش قابلیت‌های زیرساختی و مشتری‌مداری در بالا بردن کیفیت اطلاعات مشتری در سیستم‌های CRM می‌باشد. درواقع در این پژوهش تأثیر قابلیت‌های زیرساختی و مشتری‌مداری بر کیفیت اطلاعات، عملکرد ارتباط با مشتری و عملکرد کلی بانک بررسی می‌شود. با توجه به مطالب ذکر شده، بررسی نقش قابلیت‌های زیرساختی و مشتری می‌تواند به عنوان ابزاری مفید در جهت تخصیص هر چه بهتر منابع برای سازمان‌ها و به خصوص بانک‌ها بکار گرفته شود. علاوه‌براین سازمان‌های دیگر می‌توانند از تجارب به دست آمده در شعب بانک ملی شهر شیراز، در مورد بررسی نقش قابلیت‌های زیرساختی و مشتری‌مداری، الگوبرداری و نقاط ضعف و قوت خود را شناسایی نمایند. به‌طور‌خاص، این پژوهش سوابق و نتایج کیفیت خدمات مربوط به مشتری در سیستم‌های CRM و قرار گرفتن یافته‌ها در حوزه خدمات بانکداری را شرح می‌دهد. قابلیت‌های زیرساختی، به‌ویژه هنگامی که با استراتژی کسب‌و‌کار مشتری‌مداری همراه می‌شود، رابطه مثبتی با کیفیت اطلاعات مربوط به مشتری دارد، که باعث افزایش روابط مشتری و عملکرد کلی شرکت می‌شود.

 

1-4-ضرورت تحقیق
در دنیای کنونی وجود رابطه‌ی قوی با مشتریان مهم‌ترین رمز موفقیت در هر کسب‌وکار است. ازاین‌رو، مفهوم مدیریت ارتباط با مشتری که به معنی تلاش سازمان جهت ایجاد و ارائه‌ی ارزش به مشتری است، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. مدیریت ارتباط با مشتری CRM برای ایجاد یک رابطه‌ی خاص با مشتری و ایجاد ارزش بیشتر برای سازمان‌ها ارائه شده است(مؤمنی و همکاران، 1392). اگر سیستم مدیریت ارتباط با مشتری به خوبی طراحی و اجرا گردد به شناخت کامل و جامعی از مشتری منجر خواهد شد. CRM به بنگاه‌ها اجازه می‌دهد تا به آسانی مشتریان سودمند را شناسایی نموده و تلاش‌های بازاریابی را برای مشتریانی که از بنگاه خرید می‌نمایند، متمرکز کنند. درک بهتر مشتری کنونی به بنگاه اجازه می‌دهد تا با تعامل، پاسخگویی و ارتباط مؤثر با آن‌ها، نرخ حفظ مشتریان را به‌طور چشمگیری افزایش دهد(پلسیس و بون[15]، 2004؛ کورک[16]، 2006). مدیریت ارتباط با مشتری(CRM) یک استراتژی است که برای کسب آگاهی بیشتر در مورد نیازها و رفتار مشتریان و ارتباط بیشتر با آنان استفاده می‌شود. برقراری روابط خوب با مشتری رمز موفقیت در کسب‌وکار است(لئو[17]، 2005). همچنین با توجه به اهمیت روزافزون مشتریان در بانک و بالتبع اهمیت مدیریت اثربخش ارتباط با مشتری، بررسی نقش قابلیت‌های زیرساختی(که شامل منابع تکنولوژی، انسانی، کسب‌وکار و … می‌شود) و مشتری‌مداری در بالا بردن کیفیت اطلاعات مشتری در سیستم‌های مدیریت ارتباط با مشتری در بانک بسیار مهم تلقی می‌شود. سازمان‌هایی که در پیاده‌سازی و اجرای برنامه‌ها و سیستم‌های مدیریت ارتباط با مشتریان موفق بوده‌اند، مزایای اقتصادی و غیراقتصادی متعددی را کسب نموده‌اند. بنابراین، پژوهش حاضر به بررسی کیفیت اطلاعات مربوط به مشتری و تمرکز بر این‌که چگونه یک بانک می‌تواند به خوبی کیفیت اطلاعات مربوط به مشتری را ایجاد کند و افزایش دهد، می‌پردازد. همچنین تأثیر کیفیت اطلاعات بر عملکرد ارتباط با مشتری و بر عملکرد کلی بانک بررسی می‌شود.

 

1-5-قلمرو تحقیق
با توجه به موضوع تحقیق که عبارت است از نقش قابلیت‌های زیرساختی و مشتری‌مداری در بالا بردن کیفیت اطلاعات مشتری در سیستم‌های CRM مطالعه موردی: شعب بانک ملی شیراز، لذا قلمرو مکانی تحقیق، شعب بانک ملی شهر شیراز و قلمرو زمانی آن سال 93-1392 می‌باشد.

 

1-6-فرضیات تحقیق
هدف اصلی این پژوهش بررسی نقش قابلیت‌های زیرساختی و مشتری‌ در بالا بردن کیفیت اطلاعات در سیستم‌های CRM در شعب بانک ملی شهر شیراز می‌باشد. در همین راستا فرضیه‌های تحقیق به صورت زیر مطرح می‌گردد:

قابلیت‌های زیرساختی رابطه مثبتی با کیفیت اطلاعات مربوط به مشتریان بانک دارند.
1-1 تکنولوژی رابطه مثبتی با کیفیت اطلاعات مربوط به مشتریان بانک دارد.

1-2 منابع انسانی رابطه مثبتی با کیفیت اطلاعات مربوط به مشتریان بانک دارد.

1-3 منابع کسب‌وکار رابطه مثبتی با کیفیت اطلاعات مربوط به مشتریان بانک دارد.

1-4 فرهنگ رابطه مثبتی با کیفیت اطلاعات مربوط به مشتریان بانک دارد.

1-5 مدیریت دانش و یادگیری رابطه مثبتی با کیفیت اطلاعات مربوط به مشتریان بانک دارد.

قابلیت‌های مشتری رابطه مثبتی با کیفیت اطلاعات مربوط به مشتریان بانک دارد.
2-1 مشتری‌مداری رابطه مثبتی با کیفیت اطلاعات مربوط به مشتریان بانک دارد.

2-2 متمایزسازی مشتری رابطه مثبتی با کیفیت اطلاعات مربوط به مشتریان بانک دارد.

2-3 درک متقابل با مشتری رابطه مثبتی با کیفیت اطلاعات مربوط به مشتریان بانک دارد.

کیفیت اطلاعات مربوط به مشتریان بانک رابطه مثبتی با عملکرد ارتباط با مشتریان دارد.
عملکرد ارتباط با مشتریان بانک رابطه مثبتی با عملکرد کلی بانک دارد.
کیفیت اطلاعات مربوط به مشتریان بانک رابطه مثبتی با عملکرد کلی بانک دارد.
 

1-7-سؤالات پژوهشی
قابلیت‌های زیرساختی بر کیفیت اطلاعات مشتریان بانک مؤثر است؟

قابلیت‌های مشتری بر کیفیت اطلاعات مشتریان بانک مؤثر است؟

کیفیت اطلاعات مشتریان بانک بر عملکرد ارتباط با مشتریان مؤثر است؟

عملکرد ارتباط با مشتریان بر عملکرد کلی بانک مؤثر است؟

 

1-8-تعریف کلمات کلیدی
در ادامه به تعریف متغیرهایی که در این پژوهش از آن‌ها استفاده شده است پرداخته می‌شود.

 

1-8-1-مدیریت ارتباط با مشتری
واژه CRM مخفف  Customer Relationship Managementیا مدیریت ارتباط با مشتری است(سویفت[18]، 2002). اجرای موفق نظام مدیریت ارتباط با مشتری نیازمند درک صحیح و شناخت دقیق آن است. به CRM از دیدگاه‌های متفاوتی از قبیل نگرش‌های راهبردی، فناوری، وسیله و ابزار، فرآیند و نظام اطلاعاتی نگریسته می‌شود(سرافرازی و معمارزاده، 1387)، که با توجه به این نگرش‌ها تعاریف مختلفی ارائه شده است. از نظر تامسون[19]، CRM یک فرهنگ و فلسفه کاری مشتری‌محور است که به‌طور مؤثر فرآیندهای خدمات‌دهی، فروش و بازریابی را پشتیبانی می‌کند(ترینور و همکاران[20]، 2013). کالا کوتا و رابینسون[21] در سال 2000، CRM را به‌عنوان یکپارچگی استراتژی‌های فروش، بازاریابی و خدمات معرفی نموده و آن را عاملی برای جلوگیری از ایجاد دید تک‌بعدی درباره‌ی مشتریان می‌دانند و به نقش یکپارچگی فرآیندها و دپارتمان‌های مختلف در اجرای CRM با هدف افزایش خدمات به مشتری، اشاره دارند(مولر و نیفلر، 2011).

 

1-8-2-قابلیت‌های زیرساختی
قابلیت‌های زیرساختی عموماً به‌عنوان گسترش مؤثر منابع شرکت که برای پشتیبانی از پیاده‌سازی سیستم‌های CRM اختصاص داده شده است، تعریف می‌شود. دیدگاه مبتنی بر منابع، بر اهمیت قابلیت‌ها و منابع خاص شرکت تأکید دارد(ملویل و همکاران[22]، 2004؛ وید و هولند[23]، 2004).  این دیدگاه ادعا می‌کند که شرط لازم برای موفقیت شرکت توانایی آن در ایجاد مهارت منابع مشخص می‌باشد(تیسه و همکاران[24]، 1997). برای دیدگاه مبتنی بر منابع شرکت، منابع تکنولوژی، انسانی، کسب‌و‌کار، فرهنگ و مدیریت دانش و یادگیری شرکت باید با سیستم‌های CRM برای توسعه قابلیت‌های زیرساختی سازگار باشند.

 

1-8-2-1-تکنولوژی
زیرساخت تکنولوژی یک نیاز کلیدی برای CRM است. تکنولوژی به‌عنوان یک توانمندساز مطرح می‌شود. تکنولوژی جهت مکانیزه نمودن فرآیندها مورد استفاده قرار می‌گیرد. تکنولوژی چیزی است که تسهیل‌کننده پیاده‌سازی استراتژی مدیریت ارتباط با مشتری است(مندوزا و همکاران[25]، 2006). منابع تکنولوژی کمک قابل توجهی در زمینه‌ی مدیریت استراتژیک منابع انسانی می‌کند و تأکید می‌کند که منابع انسانی نشان‌دهنده چگونگی دانش شرکت و مهارت‌های مربوط به سیستم‌های CRM است. (سعیدی و دیلمی معزی، 1389).

 

1-8-2-2-منابع کسب‌وکار
می‌توان فرآیند را به‌عنوان گروهی از فعالیت‌ها در نظر گرفت که داده‌های سازمانی(مثل منابع انسانی) را به بازده‌های مورد انتظار تبدیل کند. منابع کسب‌و‌کار به عنوان یک طرح کسب‌وکار برای یکپارچه‌سازی پروژه‌های سیستم CRM تعریف شده است. جزء فرآیندی CRM حساس‌ترین بعد آن است زیرا مکانیزه کردن فرآیندهای نامناسب کسب‌وکار CRM تنها سرعت اجرای فرآیندهای اشتباه را افزایش می‌دهد(سعیدی و دیلمی معزی، 1389).

 

1-8-2-3-منابع انسانی
 علی‌رغم این‌که فناوری و فرآیند کسب‌وکار هر دو برای موفقیت مدیریت ارتباط با مشتری حیاتی هستند، این افراد هستند که ارتباط با مشتری را به وجود می‌آورند. برای مدیریت مشتریان سازمان باید افرادی جذب سازمان شوند، مدیریت شوند و در یک چارچوب حمایتی انگیزش پیدا کنند(چن و پوپوویچ[26]، 2003). برای نایل شدن به عملکرد بالای کسب‌وکار و روابط با مشتریان با ارزش، سازمان باید دارای سیستم‌ها و افراد با انگیزه، توانمند و هوشمند باشد(سعیدی و دیلمی معزی، 1389).

 

1-8-2-4-فرهنگ
فرهنگ مهم‌ترین عامل برای مدیریت صحیح و اجرای راهبرد مدیریت ارتباط با مشتری است(رانجان و باتناگار[27]، 2009). برای برآورده کردن انتظارات مشتری باید فرهنگ مشتری‌مداری در سازمان حاکم باشد و در کارمندان تغییر نگرش ایجاد شود. با استقرار فرهنگ مشتری‌مداری، سازمان نسبت به نیازهای مشتری پاسخگو خواهد بود(آذری، 1387). فرهنگ سازمانی الگویی از ارزش‌ها و ارتباطات مشترک است که به درک وضعیت جاری شرکت کمک نموده و به افراد سازمانی، هنجارهایی برای عمل ارائه می‌کند(سعیدی و دیلمی معزی، 1389).

 

1-8-2-5-مدیریت دانش و یادگیری
با توجه به توسعه خدمات و تنوع محصولات ارائه شده از سوی سازمان‌ها، رقابت میان اهالی بازار شدت بیشتری گرفته است. در این میان، توانایی سازمان‌ها در جذب و به‌کارگیری دانش‌های درون و برون‌سازمانی، راه‌حلی ساده اما کاربردی برای ایجاد برتری رقابتی است. سازمان‌ها با مدیریت مناسب دانش پنهان و آشکار خود، توانسته‌اند به گونه‌ای شایسته مزیت رقابتی خلق کنند(عارف‌نژاد و همکاران، 1391). به بیان دیگر، مدیریت دانش استفاده از دانش فردی و جمعی افراد سازمان در جهت دستیابی به اهداف سازمان تعریف می‌شود(ایرانژاد پاریزی، 1387).

1-8-3-قابلیت‌های مشتری
امروزه با افزایش روزافزون رقابت، سازمان‌ها برای بقای خود در عرصه رقابت باید بتوانند شناخت درست و به موقعی از محیط پیرامون خود داشته باشند – به ویژه مشتریان که عامل اصلی حیات سازمان ها می‌باشند – تا

موضوعات: بدون موضوع
 [ 10:20:00 ق.ظ ]



 لینک ثابت

  دانلود پایان نامه:بررسی تنوع ژنتیکی در ژرم پلاسم گلرنگ با استفاده از صفات زراعی و مورفولوژیک در شرایط دیم ...

استاد مشاور
 مهندس مهدی جمشید مقدم
 دکتر سید محمد علی کارگر
 
 
شهریور 1392
 

 

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
فهرست مطالب
عنوان                                                                                        صفحه
جج
چکیده 1
فصل اول: مقدمه و کلّیات
مقدمه. 3
1-1- تنوع ژنتیکی.. 3
1-2- روش های شناسایی و بررسی تنوع ژنتیکی.. 4
1-3- اهمیت تولید دانه های روغنی.. 6
1-4- خصوصیات مهم گیاه شناسی گلرنگ… 7
1-5- نحوه گرده افشانی.. 8
1-6- بذر. 8
1-7- منشاء جغرافیایی.. 8
1-8- تاریخچه کشت گلرنگ… 9
1-9- پراکنش و تولید جهانی گلرنگ… 10
1-10- مصارف گلرنگ… 11
1-11- روش‌های اصلاحی گلرنگ… 12
1-12- نقاط ضعف گلرنگ… 13
1-13- اهداف اصلاحی گلرنگ… 13
1-14- اهداف مطالعه. 14
فصل دوّم: بررسی منابع
2-1- بررسی تحقیقات مرتبط با تنوع ژنتیکی گلرنگ… 16
فصل سوّم: مواد و روش‌ها
3-1- محل اجرای آزمایش… 26
3-2-  طرح آزمایشی و عملیات زراعی.. 27
3-3- روش‌های نمونه برداری.. 29
3-3-1- تاریخ گلدهی (شروع و پایان) و دوره گلدهی.. 29
3-3-2- تاریخ رسیدگی.. 30
3-3-3- ارتفاع گیاه 30
3-3-4- تعداد شاخه‌جانبی.. 30
3-3-5- طول شاخه‌های جانبی.. 30
3-3-6- وسعت خار برگ.. 30
3-3-7- حاشیه برگ.. 31
3-3-8- تعداد قوزه در بوته. 31
3-3-9- شکل قوزه 31
3-3-10- قطر قوزه 31
3-3-11- طول و عرض براکته. 31
3-3-12- تعداد دانه در قوزه 31
3-3-13- وزن هزار دانه. 31
3-3-14- اندازه بذر. 32
3-3-15- عملکرد دانه در هکتار. 32
3-3-16- درصد روغن.. 32
3-3-17- عملکرد روغن.. 32
3-4- روش‌های آماری.. 32
3-4-1- تجزیه واریانس و مقایسه میانگین صفات کمی.. 33
3-4-2- استفاده از آمار توصیفی به منظور درک کلی از صفات.. 34
3-4-3- همبستگی ساده بین صفات.. 35
3-4-4- گروه‌بندی جمعیت‌ها 35
3-4-4-1 تجزیه کلاستر. 35
3-4-4-2 تحلیل عاملی 39
فصل چهارم: نتایج و بحث
4-1- نتایج حاصل از بررسی صفات زراعی.. 43
4-1-1-  تجزیه واریانس… 43
4-1-2- مقایسات میانگین و آمار توصیفی صفات کمی.. 45
4-1-3- گزینش ژنوتیپ‌های برتر برای صفات اقتصادی.. 58
4-1-4- همبستگی ساده بین صفات.. 60
4-1-5- تجزیه به عامل‌ها 63
4-1-6- تجزیه کلاستر. 65
4-1-6-1 تجزیه کلاستر ژنوتیپ‌ها 65
4-1-6-2 تجزیه کلاستر صفات کمّی.. 68
4-2-1- آمار توصیفی برای صفات کیفی.. 71
نتیجه‌گیری کلی.. 73
پیشنهادات.. 74
منابع و مآخذ. 75
چکیده انگلیسی.. II
 
 
فهرست جداول
جدول 1-1- وضعیت سطح زیر کشت، تولید و عملکرد دانه گلرنگ در جهان طی 10 سال (2011-2002)………………………..13
جدول 3-1- برخی مشخصات جغرافیایی و اقلیمی محل اجرای آزمایش………………………………………………………………………35
جدول3-2- آمار هواشناسی سال زراعی91-90 ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم سرارود………………………………………………….36
جدول 3-3- اسامی 100 ژنوتیپ گلرنگ تحت بررسی در شرایط دیم- سرارود 1391- 1390………………………………………..38
جدول3-4- امید ریاضی میانگین مربعات مربعات  تجزیه واریانس لاتیس مربع ساده در مدل تصادفی………………………………43
جدول4-1-  تجزیه واریانس ژنوتیپ های  تحت بررسی از نظر صفات زراعی در  شرایط دیم………………………………………..57
جدول 4-2- تجزیه واریانس (میانگین مربعات) طرح بلوکهای کامل تصادفی ژنوتیپ های گلرنگ از نظر طول و عرض براکته‌ها در شرایط دیم…………………………………………………………………………………………………………………………………..57
جدول 4-3-  مقایسه میانگین ژنوتیپ های  تحت بررسی از نظر صفات زراعی در  شرایط دیم………………………………58
جدول 4-4- برآورد واریانس‌های ژنتیکی، محیطی و فنوتیپی، ضریب تنوع ژنتیکی، فنوتیپی و وراثت پذیری عمومی صفات  اندازه گیری شده در 100 ژنوتیپ گلرنگ در شرایط دیم……………………………………………………………………………………….63
جدول 4- 5- همبستگی ساده بین صفات کمّی ژنوتیپ های  تحت بررسی از نظر صفات زراعی در  شرایط دیم………76
جدول 4-6- جدول عامل های چرخش یافته ژنوتیپ های  تحت بررسی از نظر صفات زراعی در  شرایط دیم …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………79
جدول 4-7- مقایسه میانگین و انحراف معیار کلاسترها…………………………………………………………………………………….84
جدول 4-8- نحوه ارزیابی ، ژنوتیپ‌ها و شاخص شانون صفات کیفی در کلکسیون گلرنگ مورد بررسی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….88
 
فهرست نمودارها
نمودار 3-1- بارندگی، تبخیر و متوسط دمای حداقل و حداکثر مطلق در سال زراعی 2012-2011  ایستگاه سرارود………………36
نمودار 4 -1-پراکنش عملکرد دانه، مقدار میانگین  و مقدار یک انحراف معیار بالاتر از میانگین در ژنوتیپ‌های تحت بررسی گلرنگ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………72
نمودار 4= 2-  پراکنش عملکرد روغن، مقدار میانگین  و مقدار یک انحراف معیار بالاتر از میانگین در ژنوتیپ‌های تحت بررسی گلرنگ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………73
نمودار 4- 3-  پراکنش میزان روغن دانه، مقدار میانگین و مقدار یک انحراف معیار بالاتر از میانگین در ژنوتیپ‌های تحت بررسی گلرنگ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….73
4-1- دندوگرام حاصل از تجزیه کلاستر ژنوتیپ های مورد بررسی تحت شرایط دیم……………………………………………………..83
4-2- دندوگرام حاصل از تجزیه کلاستر صفات مورد بررسی گلرنگ تحت شرایط دیم…………………………………………………..86
 

چکیده
آگاهی از تنوع ژنتیکی و مدیریت منابع ژنتیکی به عنوان گام مهم برنامه‌های به‌نژادی تلقی می‌شوند. در این تحقیق به منظور بررسی تنوع ژنتیکی 19 صفت زراعی و مورفولوژیک ، شامل 14 صفت کمی و 5 صفت کیفی، تعداد 100 نمونه گلرنگ زراعی((Carthamus tinctorius L. در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم- سرارود در سال زراعی 91-90 مورد ارزیابی قرارگرفت. آزمایش در قالب طرح لاتیس ساده 10×10 در کشت پاییزه تحت شرایط دیم انجام یافت. صفات کیفی طول شاخه‌های جانبی، وسعت خاربرگ، حاشیه برگ، شکل قوزه، اندازه بذر و صفات کمی تعداد روز تا شروع و پایان گلدهی و رسیدگی، ارتفاع نهایی گیاه، تعداد شاخه جانبی، تعداد قوزه در بوته، قطر قوزه ، طول و عرض براکته، تعداد دانه در قوزه، وزن هزار دانه، محتوی روغن دانه و عملکرد دانه و روغن ارزیابی شد. نتایج نشان داد که بین تیمارهای تصحیح شده اختلاف معنی‌داری از نظر همه صفات کمی تحت بررسی بجز تعداد روز تا رسیدن و تعداد دانه در قوزه وجود داشت. نتایج آمار توصیفی صفات نشان داد که در صفات کمی تعداد شاخه جانبی ، تعداد قوزه و عملکرد دانه و روغن با بالاترین ضریب تغییرات فنوتیپی و ژنوتیپی و در صفات کیفی طول شاخه‌های جانبی و وسعت خار برگ با بالاترین شاخص شانون ، بیشترین تنوع را دارند. محتوی روغن دانه ژنوتیپ‌ها بین 7/37 – 6/26 درصد با متوسط 9/32 متغیر بود. و متوسط عملکرد دانه ژنوتیپ‌ها 7/593 و دامنه تغییرات 0/980 – 8/296 کیلوگرم در هکتار داشت. وراثت­پذیری­عمومی نسبتاً بالایی در صفات روز تا شروع گلدهی ، طول و عرض براکته، قطر قوزه و محتوی روغن دانه مشاهده شد. بر اساس این نتایج می‌توان گفت که اصلاح به روش گزینش برای این صفات تا حدود زیادی مؤثر است. رابطه خاصی بین محتوی روغن دانه و عملکرد دانه وجود نداشت و گزینش همزمان برای محتوی روغن و عملکرد دانه بالا مناسب‎تر بود. تجزیه‌عاملی با دوران وریماکس 6 عامل را استخراج نمود که حدود 68 درصد تغییرات میان صفات را توجیه نمود. تجزیه‌کلاستر ژنوتیپ‌های گلرنگ به روش وارد و با استفاده از کلیه صفات ژنوتیپ‌ها را در 4 گروه قرار داد به طوریکه بهترین ژنوتیپها از نظر عملکرد دانه و روغن در گروه 2 و 4 قرار داشتند. همچنین گروه‌بندی صفات ، همه صفات کمی اندازه‌گیری شده را در 6 کلاستر قرار داد. کلاستر دوم شامل صفات قطر قوزه، وزن هزار دانه و عملکرد دانه بود. به منظور گزینش ژنوتیپ‌های برتر گلرنگ از نظر سه صفت اقتصادی مهم شامل عملکرد دانه، عملکرد روغن و میزان روغن دانه اقدام به رسم نمودار پراکنش ژنوتیپ‌ها از نظر صفات مورد نظر گردید. نتایج نشان داد که ژنوتیپ‌های شماره 5، 41، 56 و 82 به ترتیب ژنوتیپ‌های محلی عجبشیر، باباریز درشت، لگزی درشت و 377 / S6 / 697 دارای عملکرد دانه و روغن بالا و نیز میزان روغن دانه بالا بودند.
واژه­های کلیدی : گلرنگ زراعی، تنوع ژنتیکی، شرایط دیم، تجزیه و تحلیل چند متغیره
 

فصل اول
مقدمه و کلّیات

 

مقدمه
1-1- تنوع ژنتیکی
اصلاح‌نباتات بر پایه اصول ژنتیکی یکی از فنون موفق در قرن بیستم به شمار می‌رود. افزایش میزان تولید محصولات کشاورزی، ‌همچنین تغذیه جهانی به طور عمده مرهون روش‌های به نژادی یا اصلاح‌نباتات و معرفی واریته‌های پرمحصول اصلاح شده می‌باشد (عبدمیشانی وهمکاران،‌1387). منابع ژنتیکی گیاهی در علم کشاورزی و  تولید غذا، ‌اساس امنیت جهانی غذا هستند. آنها تنوع ژنتیکی موجود در ارقام سنتی، ارقام جدید، خویشاوند و حتی گیاهان زراعی و گونه‌های وحشی دیگر را در بر می‌گیرند. پیش‌بینی می‌شود که جمعیت جهان در سال 2020 میلادی به 8 میلیارد نفر برسد و برای تامین نیاز غذایی روزافزون، استفاده از دامنه وسیع تنوع ژنتیکی موجود در گیاهان دنیا ضروری است (کامسوارا و رائو 2004، سینگ، 1990، جین و همکاران، 1975). افزایش تولید با کیفیت مطلوب مستلزم فعالیت‌های به نژادی بر پایه تنوع وسیع ژرم‌پلاسم است. لذا ژرم‌پلاسم گیاهی پایه و اساس تمامی تحقیقات ژنتیکی و به‌نژادی به منزله خونی است که در کالبد برنامه‌های اصلاح نباتاتی جریان دارد (دانایی و همکاران،‌ 1380). تنوع ژنتیکی یا به علت جدایی جغرافیایی یا به علت موانع ژنتیکی تلاقی‌پذیری[1] است شایان ذکر است که بین مفهوم تغییرپذیری[2]، ‌مفهوم تنوع[3]، تفاوت وجود دارد. بدین معنی که تغییرپذیری دارای تفاوت‌های قابل مشاهده فنوتیپی است اما چنین تفاوت‌های قابل مشاهده‌ای ممکن است در مفهوم تنوع  باشد و یا نباشد (فرشادفر، 1376). یعنی ممکن است  تنوع‌ژنتیکی، ‌بروز ظاهری و فنوتیپی قابل مشاهده نداشته باشد (باقری و همکاران، 1380). آگاهی دقیق از تنوع ژنتیکی مجموعه‌های ژنتیکی گیاهی،‌ ضمن حفظ ذخایر ژنتیکی گیاهی باعث استفاده از آنها در برنامه‌های اصلاحی می‌شود )ویرک و همکاران، 1995). یکی از اولین قدم‌ها در یک برنامه موفق به‌نژادی، ‌تشخیص صحیح ژنوتیپ‌های مطلوب است (صالحی ‌جوزانی و همکاران، 1382 و شعبانی، 1378). ابتدا تنوع توده‌های بومی و موجود مورد انتخاب قرار می‌گیرد و در صورت پیشرفت و رسیدن به یکنواختی تا ایجاد تنوع مصنوعی، این انتخاب گسترش می‌یابد (سرخی هه لو، 1374).
والدینی که از لحاظ ژنتیکی متفاوت هستند هیبریدهایی با هتروزیس بیشتر تولید می‌کنند که احتمال بدست آوردن نتایج تفرق یافته برتر از والدین را افزیش می‌دهند (کرافت و همکاران، 1997 و بیر و همکاران، 1993). بسیاری از ژن‌های مفید در ارقام محلی و جوامع گیاهی پراکنده بوده و در طول هزاران سال توسط کشاورزان، طبیعت به دلیل سازگاری، مقاومت یا تولید محصول بیشتر گزینش شده‌اند (چارکوست و ایسو، ‌1994). تنوع ژنتیکی در جمعیت‌های گیاهی بر اثر مجموعه‌ای از مکانیسم‌ها شامل جهش، نوترکیبی، مهاجرت، جریان ژن[4]، رانده‌شدن ژنتیکی[5] و انتخاب طبیعی یا مصنوعی به وجود آمده و حفظ می‌گردد. استفاده موثر از منابع ژنتیک و ذخایر توارثی گیاهان زراعی نیازمند اطلاع از تنوع، به عنوان یکی از گام‌های پایه‌ای و اساسی در نگهداری و حفاظت مواد ژنتیکی در بانک ژن و اجرای برنامه‌های به نژادی است (قهرمانزاده و همکاران، 1384). علاوه بر این اطلاع از سطح تنوع موجود در ژرم‌پلاسم‌ها خزانه ژنی برای تشخیص تکرار‌ها در بانک‌های ژنی، ‌غنی‌سازی ذخایر ژنتیکی از طریق اینتروگروسیون ژن‌های

 

مطلوب و شناسایی ژن‌های مناسب  ضروری به نظر می‌رسد (محمدی، 1385).
گزینش بر پایه اطلاعات ژنتیکی سبب افزایش عملکرد در هکتار به میزان 50% ظرف مدت 30 تا 40 سال اخیر شده است (ولیزاده، 1372). از این رو ارزیابی تنوع‌ژنتیکی در گیاهان زراعی برای برنامه‌های اصلاح‌نباتات و حفاظت از ذخایر توارث از اهمیت زیادی برخوردار است (فراهانی و همکاران، 1385). یعنی بدون تنوع، ‌هیچ برنامه اصلاحی قابل اجرا نیست. (عبدمیشانی وهمکاران،‌1387).

1-2- روش های شناسایی و بررسی تنوع ژنتیکی
فنوتیپ یک گیاه توسط ترکیب ژنتیکی آن و عوامل محیطی تعیین می‌گردد. صفات مختلف گیاهی را می‌توان از نظر تعداد ژن‌های کنترل کننده و چگونگی تاثیر عوامل محیطی به دو دسته عمده تقسیم‌بندی نمود. صفات کیفی که در کنترل آنها تعداد بسیار کمی ژن دخالت داشته و عوامل محیطی در بروز آنها تأثیر چندانی ندارند. و صفات کمّی که تعداد زیادی ژن و عوامل بی‌شماری در بروز آنها دخالت دارند. صفات کیفی توارث‌پذیری بالایی داشته و در نتیجه انتخاب و اصلاح‌نژاد برای آنها نسبتاً آسان بوده و نیازی به انتخاب غیرمستقیم نیست. بر عکس صفات کمّی توارث پذیری پایینی داشته و انتخاب  مستقیم و اصلاح نژاد برای آنها با مشکل روبرو است. از سال‌های دور محققین اصلاح نباتات در پی یافتن نشانگرهای ژنتیکی که با صفات کمّی پیوستگی نشان می‌دهند، بوده‌اند. از این نشانگرها می‌توان به عنوان معیار غیر مستقیم انتخاب استفاده نمود (فولاد و جونز، 1375). هر شاخص قابل ارزیابی فنوتیپی یا ژنوتیپی را می‌توان نشانگر نامید. رنگ گل، رنگ بذر، یک ترکیب شیمیایی خاص، بو، طعم خاص، فرم‌های مختلف یک آنزیم، پروتئین‌های ذخیره‌ای بذر، تفاوت طولی قطعات برشی دی. ان. ای و غیره را می‌توان به عنوان نشانگر در نظر گرفت (سادات نوری و نجف‌آبادی، 1385). در این روش ژن مورد نظر بر اساس پیوستگی که با یک نشانگر ژنتیکی دارد، تشخیص داده و انتخاب ‌شود یعنی نشانگرهای پیوسته با ژن‌های مورد نظر شناسایی شوند. یکی از پایه‌های اساسی اصلاح نباتات دسترسی و آگاهی از میزان تنوع در مراحل مختلف پروژه‌های اصلاحی است. به همین جهت نشانگرها برآورد مناسبی از فواصل ژنتیکی بین واریته‌های مختلف را نشان می‌دهند (نقوی و همکاران، 1386). مهمترین داده‌هایی که از طریق این گونه بررسی‌ها و مطالعات به دست می‌آیند عبارتند از اطلاعات شجره‌ای[6]، داده‌های مورفولوژیک[7]، ‌داده‌های بیوشیمیایی[8] حاصل از تجزیه و تحلیل ایزوزایم‌ها[9] و پروتئین‌های ذخیره‌ای[10] و اخیراً داده‌های مبتنی بر نشانگرهای دی. ان. ای تمایز و طبقه‌بندی ژنوتیپ‌ها و ارقام گیاهی را  با اطمینان بیشتری امکان‌پذیر ساخته‌اند (فاضلی، 1387).
نشانگرهایی که در مطالعات ژنتیکی مورد استفاده قرار می‌گیرند عبارتند از:

نشانگرهای مورفولوژیکی و زراعی
نشانگرها هر کدام دارای معایب و مزایایی هستند مشکل عمده نشانگرهای مورفولوژیکی این است که ممکن است آنها فنوتیپ تغییر یافته‌ای را که با نیازهای زارع منطبق نیست شناسایی نماید، دلایل آن می‌تواند یکی از عوامل زیر باشد: غالبیت،‌ عدم تظاهر در مراحل نمو، اثرات مضر محیطی، پلیوتروپی، اپیستازی، ‌تغییرات در نفوذ ژن و کم بودن چندشکلی (اروس، 1993).

نشانگرهای بیوشیمیایی مانند پروتئین و آیزوزایم
در دهه 1950، نشانگرهای مولکولی قابل مشاهده توسط الکتروفورز پروتئین‌ها تحول شگرفی را ایجاد نمودند. آیزوزایم‌ها به طور گسترده در  بررسی تنوع‌ژنتیکی و طبقه‌بندی گیاهان زراعی به کار گرفته شدند. هر چند در دهه اخیر فناوری‌های مرتبط با دی. ان. ای در این زمینه پیشی گرفته‌اند. تا اواخر دهه 1970 نقشه‌های ژنتیکی تلفیقی (آیزوزایم‌ها و نشانگرهای مورفولوژیکی) بسیاری از گونه‌های مهم تهیه شدند. نشانگرهای پروتئینی نیز معایب ویژه خود را دارند. از معایب این نشانگرها محدود بودن آنهاست. همچنین تظاهر برخی از آنزیم‌ها و پروتئین‌ها تحت تأثیر مرحله رشد گیاه قرار می‌گیرد (نقوی و همکاران، 1386).

نشانگرهای DNA
مارکرهای مولکولی و نشانگرهای  DNAابزار مناسبی هستند که بر اساس آن می‌توان جایگاه ژنی و کروموزمی عوامل تعیین کننده صفات مطلوب را شناسایی کرد. با دانستن جایگاه یک ژن روی کروموزوم می‌توان از نشانگرهای مجاور آن برای تأیید وجود صفت در نسلهای تحت گزینش استفاده نمود.  با در دست داشتن تعداد زیادتر نشانگر می‌توان نقشه‌های ژنتیکی کاملتری را تهیه نمود که پوشش کاملی را در تمام کروموزم‌های گیاهان به وجود می‌آورد. استفاده از نشانگرها موجب افزایش اطلاعات مفید و مناسب از جنبه‌های پایه و کاربردی در اصلاح نباتات خواهد گردید.
انتخاب به کمک نشانگرهای مولکولی راه حلی است که دست‌آورد زیست‌شناسان مولکولی برای متخصصان اصلاح نباتات می‌باشد. در این روش ژن مورد نظر بر اساس پیوستگی که با یک نشانگر ژنتیکی دارد، تشخیص داده و انتخاب می‌شود. بنابراین به عنوان قدم اول در روش انتخاب به کمک نشانگر باید نشانگرهای پیوسته با ژن‌های مورد نظر شناسایی شوند. یکی از پایه‌های اساسی اصلاح نباتات دسترسی و آگاهی از میزان تنوع در مراحل مختلف پروژه‌های اصلاحی است. به همین جهت نشانگرها برآورد مناسبی از فواصل ژنتیکی بین واریته‌های مختلف را نشان می‌دهند (نقوی و همکاران، 1386).

موضوعات: بدون موضوع
 [ 10:19:00 ق.ظ ]



 لینک ثابت