در بین کارکنان بانک کشاورزی
 
 
استاد راهنما:
دکتر صمد رسول‌زاده
 
تابستان 1393
 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                            صفحه

چكیده………………………………………………………………………………………………………………………… 1

 

فصل اول: کلیات تحقیق

1ـ1ـ بیان مسئله……………………………………………………………………………………………………….. 2

1ـ2ـ اهمیت و ضرورت موضوع………………………………………………………………………………….. 4

1ـ3ـ اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………… 9

1ـ3ـ1ـ هدف كلی تحقیق…………………………………………………………………………………………… 9

1ـ3ـ2ـ اهداف جزئی تحقیق……………………………………………………………………………………….. 9

1ـ3ـ3ـ هدف کاربردی تحقیق…………………………………………………………………………………….. 9

1ـ4ـ فرضیات تحقیق………………………………………………………………………………………………. 10

1ـ4ـ1ـ فرضیه اصلی تحقیق……………………………………………………………………………………… 10

1ـ4ـ2ـ فرضیات فرعی تحقیق………………………………………………………………………………….. 10

1ـ5ـ سؤالات تحقیق……………………………………………………………………………………………….. 10

1ـ5ـ1ـ سؤال اصلی تحقیق………………………………………………………………………………………. 10

1ـ5ـ2ـ سؤالات فرعی تحقیق……………………………………………………………………………………. 11

1ـ 6ـ تعاریف مفهومی‌ و عملیاتی………………………………………………………………………………. 11

1ـ 6ـ1ـ مسئولیت اجتماعی………………………………………………………………………………………. 11

1ـ 6ـ2ـ تعریف عملیاتی مسئولیت اجتماعی…………………………………………………………………. 12

1ـ 6ـ3ـ تعهد سازمانی……………………………………………………………………………………………. 12

1ـ6ـ4ـ تعریف عملیاتی تعهد سازمانی………………………………………………………………………… 13

 

فصل دوم: پیشینه و ادبیات تحقیق

2ـ1ـ مقدمه…………………………………………………………………………………………………………… 14

2ـ2ـ انواع تعهد سازمانی………………………………………………………………………………………….. 17

ادامه فهرست مطالب

عنوان                                                                                                            صفحه

2ـ2ـ1ـ تعهد نسبت به سازمان…………………………………………………………………………………… 18

2ـ2ـ2ـ تعهد نسبت به مشتری…………………………………………………………………………………… 18

2ـ2ـ3ـ تعهد نسبت به خود……………………………………………………………………………………… 18

2ـ2ـ4ـ تعهد نسبت به مردم……………………………………………………………………………………… 19

2ـ2ـ5ـ تعهد نسبت به وظیفه یا تکلیف……………………………………………………………………….. 19

2ـ3ـ عوامل مؤثر بر تعهد سازمانی………………………………………………………………………………. 20

2ـ3ـ1ـ ویژگی‌های شخصی مؤثر بر تعهد سازمانی…………………………………………………………. 20

2ـ3ـ2ـ خصوصیات شغلی و تعهد سازمانی………………………………………………………………….. 21

2ـ3ـ3ـ تأثیر روابط گروهی و رابطه با رهبر بر تعهد سازمانی……………………………………………. 21

2ـ3ـ4ـ ویژگی‌های سازمان و تعهد سازمانی…………………………………………………………………. 22

2ـ4ـ وضعیت نقش و تعهد سازمانی…………………………………………………………………………… 23

2ـ5ـ تعریف مسئولیت اجتماعی…………………………………………………………………………………. 28

2ـ 6ـ اهمیت موضوع مسئولیت اجتماعی……………………………………………………………………… 30

2ـ 6ـ1ـ مبانی فلسفی دیدگاه‌های مسئولیت اجتماعی………………………………………………………. 32

2ـ 6ـ2ـ دیدگاه کلاسیک…………………………………………………………………………………………. 33

2ـ 6ـ3ـ انتقادهای وارده به دیدگاه کلاسیک………………………………………………………………….. 33

2ـ 6ـ4ـ دیدگاه مسئولیت‌پذیری………………………………………………………………………………… 34

2ـ 6ـ5ـ دیدگاه عمومی‌…………………………………………………………………………………………… 34

2ـ7ـ دیدگاه‌های موافقان و مخالفان مسئولیت اجتماعی سازمان‌ها……………………………………….. 35

2ـ7ـ1ـ تغییر نیازها و توقعات عمومی…………………………………………………………………………. 35

2ـ7ـ2ـ التزام اخلاقی……………………………………………………………………………………………… 35

2ـ7ـ3ـ حفظ منابع محدود……………………………………………………………………………………….. 36

2ـ7ـ4ـ محیط اجتماعی بهتر……………………………………………………………………………………… 36

ادامه فهرست مطالب

عنوان                                                                                                            صفحه

2ـ7ـ5ـ حفظ منافع بلندمدت…………………………………………………………………………………….. 36

2ـ7ـ 6ـ ممانعت از گسترش قوانین و مقررات دولتی……………………………………………………… 37

2ـ7ـ7ـ تعادل بین مسئولیت و قدرت………………………………………………………………………….. 37

2ـ7ـ 8 ـ وابستگی متقابل نظام‌اند………………………………………………………………………………. 37

2ـ7ـ9ـ کمک در حل مشکلات اجتماعی…………………………………………………………………….. 38

2ـ7ـ10ـ بهبود چهره عمومی‌……………………………………………………………………………………. 38

2ـ7ـ11ـ جلب منابع ارزشمند سازمان‌ها………………………………………………………………………. 38

2ـ7ـ12ـ پیش‌گیری بهتر از درمان……………………………………………………………………………… 39

2ـ 8 ـ دلایل مخالفان مسئولیت اجتماعی……………………………………………………………………… 39

2ـ 8 ـ1ـ لزوم کسب حداکثر سود……………………………………………………………………………… 39

2ـ 8 ـ2ـ تعدد هدف‌های سازمان……………………………………………………………………………….. 39

2ـ 8 ـ3ـ هزینه مشارکت اجتماعی……………………………………………………………………………… 40

2ـ 8 ـ4ـ تضعیف تراز پرداخت‌های بین‌المللی……………………………………………………………… 40

2ـ 8 ـ5ـ برخورداری سازمان‌ها از قدرت کافی……………………………………………………………… 40

2ـ 8 ـ 6ـ فقدان مهارت‌های اجتماعی…………………………………………………………………………. 41

2ـ 8 ـ7ـ عدم «حساب پس‌دهی»……………………………………………………………………………….. 41

2ـ 8 ـ 8 ـ ناتوانی شرکت‌ها در انتخاب گزینه‌های اخلاقی……………………………………………….. 41

2ـ9ـ استراتژی‌های انجام مسئولیت اجتماعی…………………………………………………………………. 42

2ـ9ـ1ـ اجابت قانون………………………………………………………………………………………………. 42

2ـ9ـ2ـ پاسخگویی بیش از خواسته قانون…………………………………………………………………….. 42

2ـ9ـ3ـ مخالفت اجتماعی………………………………………………………………………………………… 43

2ـ9ـ4ـ التزام اجتماعی…………………………………………………………………………………………….. 43

 

2ـ9ـ5ـ پاسخگویی اجتماعی…………………………………………………………………………………….. 44

ادامه فهرست مطالب

عنوان                                                                                                            صفحه

2ـ9ـ 6ـ مساعدت اجتماعی……………………………………………………………………………………… 44

2ـ10ـ ابعاد مسئولیت اجتماعی سازمان………………………………………………………………………… 44

2ـ11ـ سطوح مسئولیت اجتماعی……………………………………………………………………………….. 45

2ـ12ـ مدل‌های مسئولیت اجتماعی سازمان…………………………………………………………………… 46

2ـ12ـ1ـ مدل مسئولیت اجتماعی دیویس…………………………………………………………………….. 46

2ـ12ـ2ـ مدل سه‌بعدی مسئولیت اجتماعی کارول………………………………………………………….. 48

2ـ13ـ سیر تکاملی پاسخگویی اجتماعی سازمان…………………………………………………………….. 49

2ـ14ـ مرحله خط‌مشی……………………………………………………………………………………………. 50

2ـ15ـ مرحله یادگیری…………………………………………………………………………………………….. 50

2ـ 16ـ مرحله تعهد سازمانی…………………………………………………………………………………….. 51

2ـ17ـ مشکلات پذیرش و ایفای مسئولیت اجتماعی سازمان‌ها………………………………………….. 51

2ـ18ـ روش‌های توجیهی مدیران در عدم انجام مسئولیت اجتماعی…………………………………….. 52

2ـ18ـ1ـ «این کار واقعاً غیرقانونی و غیراخلاقی نیست»………………………………………………….. 52

2ـ18ـ2ـ «این به نفع من (به نفع سازمان) است»……………………………………………………………. 52

2ـ18ـ3ـ «هیچ‌کس نخواهد فهمید»……………………………………………………………………………… 52

2ـ18ـ4ـ «ازآنجایی‌که این کار به سازمان کمک می‌کند، سازمان از غیراخلاقی بودن آن چشم‌پوشی کرده، در عوض از من حمایت می‌کند»………………………………………………………………………………………………….. 53

2ـ18ـ5ـ «همه این کار را انجام می‌دهند»…………………………………………………………………….. 53

2ـ 19ـ چه کسی از انجام مسئولیت اجتماعی سود می‌برد؟……………………………………………….. 53

2ـ20ـ مدیریت مسائل اجتماعی…………………………………………………………………………………. 54

2ـ21ـ به‌سوی مسئولیت اجتماعی بیشتر……………………………………………………………………….. 55

2ـ22ـ تأثیرات توجه به مسئولیت اجتماعی در سازمان…………………………………………………….. 58

2ـ22ـ1ـ جلوگیری از غفلت مدیریت سازمان نسبت به محیط…………………………………………… 58

ادامه فهرست مطالب

عنوان                                                                                                            صفحه

2ـ22ـ2ـ ایجاد مدیریت اثربخش……………………………………………………………………………….. 58

2ـ22ـ3ـ افزایش عظمت، اعتبار و شهرت سازمان و بهبود چهره عمومی سازمان……………………. 59

2ـ22ـ4ـ ارائه خدمت مؤثر به مردم…………………………………………………………………………….. 59

2ـ22ـ5ـ مانع گریبان‌گیرشدن مشکلات جامعه به سازمان…………………………………………………. 60

2ـ22ـ 6ـ ایجاد توازن بین تعهدات و وظایف مختلف سازمان و مدیریت……………………………. 60

2ـ22ـ7ـ مانع وارد شدن خسارات جبران‌ناپذیر به جامعه و بهبود وضع جامعه………………………. 60

2ـ22ـ 8 ـ فراهم‌شدن زمینه ایجاد پاسخگویی اجتماعی در سازمان…………………………………….. 61

2ـ22ـ9ـ موفقیت، ادامه بقا سازمان و توسعه پایدار سازمان………………………………………………. 61

2ـ22ـ10ـ مانع از بین رفتن ارزش‌های انسانی و اخلاقی………………………………………………… 62

2ـ22ـ11ـ برقراری تعادل بین مسئولیت و قدرت سازمان………………………………………………… 63

2ـ22ـ12ـ بهبود کیفیت زندگی افراد جامعه…………………………………………………………………. 63

2ـ22ـ13ـ نائل‌شدن سازمان به اهداف و منافع بلندمدت………………………………………………….. 63

2ـ22ـ14ـ کاهش دخالت‌های دولت………………………………………………………………………….. 64

2ـ22ـ15ـ باعث هماهنگ‌شدن سازمان‌ها با تغییر نیاز‌ها و توقعات عمومی…………………………… 65

2ـ22ـ 16ـ حفظ منابع محدود ………………………………………………………………………………… 66

2ـ22ـ17ـ ایجاد شاخص ارزیابی مدیران…………………………………………………………………….. 66

2ـ23ـ اخلاق و اخلاق کار………………………………………………………………………………………. 66

2ـ24ـ مسئولیت اجتماعی و اخلاق کار……………………………………………………………………….. 68

2ـ25ـ خودکنترلی در اجرای مسئولیت‌های اجتماعی……………………………………………………….. 69

2ـ 26ـ پیشینه پژوهشی…………………………………………………………………………………………… 72

2ـ 26ـ1ـ تأثیر مسؤولیت اجتماعی سازمان بر تعهد سازمانی…………………………………………….. 72

 

فصل سوم: روش تحقیق

3ـ1ـ نوع روش تحقیق…………………………………………………………………………………………….. 77

ادامه فهرست مطالب

عنوان                                                                                                            صفحه

3ـ2ـ جامعه آماری………………………………………………………………………………………………….. 78

3ـ3ـ نمونه و روش نمونه‌گیری………………………………………………………………………………….. 78

3ـ4ـ ابزار گردآوری اطلاعات……………………………………………………………………………………. 78

3ـ5ـ روش تجزیه‌وتحلیل داده‌ها………………………………………………………………………………… 80

3ـ 6ـ روش گردآوری اطلاعات……………………………………………………………………………….. 81

 

فصل چهارم: تجزیه‌وتحلیل داده‌ها

4ـ1ـ یافته‌های توصیفی……………………………………………………………………………………………. 82

4ـ2ـ یافته‌های استنباطی…………………………………………………………………………………………… 91

4ـ2ـ1ـ فرضیه اصلی………………………………………………………………………………………………. 91

4ـ2ـ2ـ فرضیات فرعی……………………………………………………………………………………………. 92

 

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

5ـ1ـ مقدمه…………………………………………………………………………………………………………. 100

5ـ2ـ نتیجه‌گیری…………………………………………………………………………………………………… 102

5ـ3ـ محدودیت‌ها………………………………………………………………………………………………… 107

5ـ4ـ پیشنهاد‌ها……………………………………………………………………………………………………. 107

 

فهرست منابع و مآخذ………………………………………………………………………………………………… 108

 

پیوست

پرسشنامه آلن و مایر……………………………………………………………………………………………… 112

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                            صفحه

جدول (٢ـ1): مقایسه مسئولیت اجتماعی با پاسخگویی اجتماعی…………………………………………….. 30

جدول (4ـ1): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس جنسیت…………………………………………………… 83

جدول (4ـ2): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس وضعیت تأهل……………………………………………. 84

جدول (4ـ3): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس مدرک تحصیلی…………………………………………. 85

جدول (4ـ4): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس سمت اداری……………………………………………… 86

جدول (4ـ5): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس سابقه………………………………………………………. 87

جدول (4ـ6): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس رده‌های سنی…………………………………………….. 88

جدول (4ـ7): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس وضعیت استخدامی……………………………………… 89

جدول (4ـ8): توزیع نسبی شاخص‌های دو متغیر مسئولیت اجتماعی و تعهد سازمانی و میزان آلفای کرونباخ گویه‌های هر طیف………………………………………………………………………………………………………………………… 90

جدول (4ـ9): رابطه‌ی بین مسئولیت اجتماعی و تعهد سازمانی کارکنان بانک کشاورزی……………….. 91

جدول (4ـ10): رابطه‌ی بین ابعاد مسئولیت اجتماعی (اقتصادی، قانونی، اخلاقی، بشردوستانه) با تعهد سازمانی        92

جدول (4ـ11): رابطه‌ی بین ابعاد تعهد سازمانی (عاطفی، مستمر و هنجاری) با مسئولیت اجتماعی….. 93

جدول (4ـ12): رابطه‌ی بین ابعاد مسئولیت اجتماعی (اقتصادی، قانونی، اخلاقی، بشردوستانه) با تعهد سازمانی        94

جدول (4ـ13): مقایسه میانگین نمرات مسئولیت اجتماعی کارکنان بانک کشاورزی بر اساس جنسیت 95

جدول (4ـ14) مقایسه میزان مسئولیت اجتماعی کارکنان بانک کشاورزی بر اساس تحصیلات و وضعیت شغلی       96

جدول (4ـ15): رابطه‌ی بین متغیر‌های جمعیت‌شناختی (سن و سابقه) با مسئولیت اجتماعی…………… 96

جدول (4ـ16): مقایسه میانگین نمرات تعهد سازمانی کارکنان بانک کشاورزی بر اساس جنسیت و وضعیت تأهل    97

جدول (4ـ17): مقایسه میزان تعهد سازمانی کارکنان بانک کشاورزی بر اساس تحصیلات و وضعیت شغلی.. 98

جدول (4ـ18): رابطه‌ی بین متغیر‌های جمعیت‌شناختی (سن و سابقه) با تعهد سازمانی………………………… 98

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                            صفحه

نمودار (4ـ1): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس متغیر جنسیت……………………………………………. 83

نمودار (4ـ2): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس وضعیت تأهل……………………………………………. 84

نمودار (4ـ3): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس تحصیلات………………………………………………… 85

نمودار (4ـ4): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس سمت اداری……………………………………………… 86

نمودار (4ـ5): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس سابقه كار…………………………………………………. 87

نمودار (4ـ6): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس سن………………………………………………………… 88

نمودار (4ـ7): توزیع فراوانی گروه نمونه بر اساس وضعیت استخدامی……………………………………… 89

 

فهرست اشكال

عنوان                                                                                                            صفحه

شکل (2ـ1): سیر تکامل مشارکت اجتماعی……………………………………………………………………….. 29

شکل (٢ـ2): استراتژی‌های مختلف مسئولیت اجتماعی سازمان……………………………………………….. 43

شکل (2ـ3): مدل سه‌بعدی مسئولیت اجتماعی کارول…………………………………………………………… 49

شکل (2ـ4)………………………………………………………………………………………………………………. 49

 

 

چکیده

هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین مسئولیت اجتماعی با تعهد سازمانی در کارکنان بانک کشاورزی استان اردبیل بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارکنان بانک کشاورزی استان اردبیل تشکیل می‌دهند که در سال 1393 در مدیریت و شعبات بانک کشاورزی مشغول به کار بودند. برای این منظور تعداد 125 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند و به پرسشنامه‌های لازم پاسخ دادند. نتایج پژوهش نشان داد که بین مسئولیت اجتماعی و تعهد سازمانی رابطه معنی‌دار در سطح 001/0 وجود دارد؛ و همچنین بین مؤلفه‌‌های مسئولیت اجتماعی با تعهد سازمانی و مؤلفه‌ای تعهد سازمانی با مقیاس مسئولیت اجتماعی و نیز بین مؤلفه‌‌های در دو متغیر از نظر آماری رابطه معنی‌داری به دست آمد. متغیرهای رضایت شغلی و جنسیت رابطه معنی‌داری به دست آمد. بین تعهد سازمانی و متغیر‌های جمعیت‌شناختی ازجمله جنسیت، تحصیلات، وضعیت تأهل، سن، سابقه و وضعیت استخدامی ‌کارکنان و همچنین بین جنسیت، تحصیلات، وضعیت استخدامی‌ و سن کارکنان با مسئولیت اجتماعی رابطه معنی‌داری به دست آمد؛ اما بین وضعیت تأهل و سابقه کاری با مسئولیت اجتماعی کارکنان رابطه آماری مشاهده نشد.

کلیدواژه‌ها: جامعه‌شناختی، مسئولیت اجتماعی، تعهد سازمانی، کارکنان بانک کشاورزی.

 

فصل اول:

کلیات تحقیق

 

1ـ1ـ بیان مسئله

واحدهای اقتصادی در جهت تحقق اهداف خود نیازمند سازوکاری می‌باشند که بتواند توازنی بین منافع شرکت و ذینفعان ایجاد کند. درنتیجه مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکت مطرح می‌گردد. طی دو دهه گذشته مسئولیت اجتماعی شرکت به‌طور قابل‌توجهی از سوی واحد‌های اقتصادی موردتوجه قرار گرفته است. مسئولیت اجتماعی شرکت بر مسائل مهمی از قبیل اخلاق، محیط، امنیت، آموزش، حقوق بشر و . . . تأکید دارد. اگرچه اجرای مسئولیت اجتماعی شرکت دارای هزینه‌های اولیه‌ای برای شرکت است اما درنهایت به دلیل بهبود شهرت شرکت، کاهش هزینه‌ها در بلندمدت و افزایش تقاضا، موجب افزایش فروش و سود و منجر به بهبود عملکرد شرکت در بلندمدت می‌شود.

در جمع‌بندی از تعاریف مسئولیت اجتماعی می‌توان گفت که مسئولیت اجتماعی عبارت است از: مجموعه ارزش‌ها، باورها و دانش‌های مشترک انسانی و محیطی در میان کارکنان در انجام فعالیت‌های معطوف به تولید و یا ایجاد ارزش‌افزوده به معنی دیگر این‌که در وجود کارکنان چه ارزش‌ها و نگرش‌های درونی شده و مورد پذیرش سازمانی قرار گرفته است مسئولیت اجتماعی این اجزا را به هم وصل می‌کند؛ و فعالیت‌ها را حول چهارچوب خاصی به حمایت‌کننده تجارت، تقویت‌کننده گفتگو، با ذی‌نفعان اصلی باشد سامان می‌دهد و در قبال عملکرد خود در برابر اجتماع به‌گونه‌ای که هم منافع گروه‌های درونی شرکت و هم منافع گروه‌های بیرونی شرکت تأمین گردد؛ و درنهایت موجب بهبود جامعه فراهم گردد. درنهایت مقصود از مسئولیت اجتماعی این است که چون سازمان‌ها تأثیر عمده‌ای بر سیستم اجتماعی دارند لاجرم چگونگی فعالیت آن‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که براثر آن زیانی به جامعه نرسد و در صورت رسیدن زیان، سازمان‌های مربوطه ملزم به جبران آن باشند (ایران‌نژاد، 1371). پژوهش پیرامون رابطه بین تعهد سازمانی و مسئولیت اجتماعی آن‌هم در بین کارکنان امری بس فوق‌العاده و حساس است. شناخت این مهم در طراحی استراتژی‌های کلان متخصصان امور مربوطه اهمیتی بسزا دارد. مسئولیت اجتماعی کارکنان با تنظیم روابط اجرایی هر سیستم به کاهش پیچیدگی روابط اجتماعی کمک می‌کند و رفتار دیگران را قابل پیش‌بینی می‌سازد. این امر خود به افزایش اعتماد اجتماعی و درنتیجه به افزایش احساس امنیت اعضای جامعه و کاهش ناهماهنگی شناختی آنان کمک می‌کند (فنگر، 1959) و درنهایت ثبات رفتاری اعضای جامعه را سبب می‌شود. بنابراین مسئولیت اجتماعی کارکنان عاملی برای ارضای نیازهای اعضای جامعه و درنتیجه همبستگی و انسجام اجتماعی می‌شود (دورکیم، 1938).

یکی از عوامل پنهان ولی تأثیرگذار در رفتار شغلی کارکنان، میزان تعهد آن‌ها به سازمان است توجه به تعهد نیروی انسانی از اهمیت زیادی برخوردار است و شناخت وضعیت تعهد سازمانی کارکنان می‌تواند مدیران را در پیشرفت و بهبود کارکنان یاری رساند (رجب‌بیگی، 1387). تعهد سازمانی نوعی نگرش، احساس وابستگی و تعلق‌خاطر به سازمان است. تعهد سازمانی حالتی روانی است که بیانگر نوعی تمایل، نیاز و الزام به ادامه اشتغال در یک سازمان است مدل تعهد سازمانی الن و میر با تفکیک تعهد عاطفی، تعهد هنجاری و تعهد مستمر، نقش هر یک را در تعهد سازمانی یادآور شده است از نظر آن‌ها تعهد عاطفی، مجموعه تعلق‌خاطر به یک سازمان است که از طریق پذیرش ارزش‌های سازمانی و تمایل به ماندگاری به وجود می‌آید. تعهد هنجاری احساس دین و الزام به ماندن در سازمان است و تعهد مستمر، مبتنی بر فعالیت در سازمان و عدم تمایل به ترک آن به دلیل هزینه‌ها و زیان‌هایی است که از ترک سازمان نصیب فرد می‌شود (آلن و میر، 1990). در تعهد سازمانی شخص نسبت به سازمان احساس وفاداری قوی دارد و از طریق آن سازمان خود را مورد شناسایی و ارزیابی قرار می‌دهد بنابراین تعهد بر اساس ماهیت خود فرد را سازمان پیوند می‌دهد و این پیوند احتمال ترک شغل را کاهش می‌دهد. ترک شغل افراد ازجمله مواردی است که با عدم تعهد سازمانی همراه است (زند، 1390).

به نظر می‌رسد با توجه به پژوهش‌های انجام‌گرفته درزمینه‌ی متغیرهای پژوهش ارتباطی بین مسئولیت اجتماعی با تعهد سازمانی افراد وجود داشته باشد بنابراین در پژوهش