سمینار ارشد عمران سازه های هیدرولیکی: ارزیابی پهنه بندی سیل در رودخانه های فصلی | ... | |
رودخانه شور) (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است) چکیده: در طول تاریخ همواره سیل ها بخشی از زندگی انسانها بوده اند. سیل یک پدیده طبیعی قابل تکرار می باشد که ممکن است در اثر دخالت های بشر در طبیعت و استفاده ناصحیح از منابع طبیعی نیز ایجاد شود. سیل ها سالیانه خسارت های زیادی را به بار می آورد که در دهه های اخیر میزان این خسارت ها زیاد شده است. تحقیقات نشان می دهد پهنه بندی سیلاب به عنوان یکی از روش های مدیریتی مواجهه با سیلاب از کاربرد فراوانی برخوردار بوده که امکان ارسال هشدارهای مناسب در مواقع خطر سیل و تسهیل عملیات امداد و نجات را فراهم می کنند. بنابراین امروزه نقشه های پهنه بندی سیل یکی از اطلاعات پایه و مهم در مطالعات طرح های عمرانی در دنیا محسوب می شود. از طرفی دیگر رودخانه ها تحت تاثیر عوامل مختلفی نظیر زمین شناسی، خصوصیات آبرفتی، مشخصات هیدرولوژیک حوزه آبخیز، شرایط هیدرولیکی جریان و نیز نحوه بهره برداری می باشند. که ایجاد سازه های تقاطعی مانند پل در مسیر رودخانه ها موجب تغییر در الگوی جریان، هندسه آبراهه و تغییرات سطح آب و در نتیجه پهنه بندی را تحت الشعاع قرار می دهد. حوزه مورد مطالعه در این تحقیق واقع در استان اصفهان می باشد، رودخانه زاینده رود بزرگترین و مهمترین رودخانه حوضه آبریز باتلاق گاوخونی می باشد که از دامنه های شرقی زاگرس سرچشمه گرفته و در جهت غرب به شرق جریان دارد، شاخه اصلی رودخانه شور از ارتفاعات همگین سرچشمه گرفته و رواناب ارتفاعات تنگ آهن، واوشاتاج احمد را از جنوب و آب کوه عبدالنبی را از شمال زهکشی می نماید و به آب رودخانه زاینده رود می پیوندد. با توجه به ماده 1 آیین نامه شماره 48556/31/00 مورخ 1379/8/3 پیشنهادی وزارت نیرو و مصوبه 1379/8/11 هیأت دولت، بستر آن قسمت از رودخانه، نهر یا مسیل است که در هر محل با توجه به آمار هیدرولوژیک با دوره برگشت 25 ساله به وسیله وزارت نیرو تعیین می شود و حریم آن قسمت از اراضی اطراف رودخانه است که بلافاصله پس از بستر قرار دارد و اعم از اینکه آب دائم یا فصلی داشته باشند، از یک تا بیست متر خواهد بود، لذا تمامی نتایج براساس دبی با دوره بازگشت 25 ساله استخراج شده است. در این تحقیق با بهره گرفتن از داده های هیدرولوژیکی، مقاطع عرضی و بازدید صحرایی و نرم افزارهایHec-Ras و Land Development به بررسی نقش سازه های تقاطعی از جمله پل و کالورت بر عمق و پهنه سیل ها با دوره بازگشت های مختلف برای رودخانه فصلی شور در استان اصفهان پرداخته شده که نتایج قابل قبولی به دست آمده است. مقدمه: در طول تاریخ همواره سیل ها بخشی از زندگی انسان ها بوده اند. سیل یک پدیده طبیعی قابل تکرار می باشد که ممکن است در اثر دخالت های بشر در طبیعت و استفاده ناصحیح از منابع طبیعی نیز ایجاد شود. سیل ها سالیانه خسارت های زیادی را به بار می آورد که در دهه های اخیر میزان این خسارت ها زیاد شده است. فصل اول مقدمه و کلیات 1-1- هدف: نقشه های پهنه بندی سیلاب در مطالعات مدیریت سیلابدشت ها کاربرد وسیعی دارد. امروزه این نقشه ها یکی از اطلاعات پایه و مهم در مطالعات طرح های عمرانی در دنیا محسوب شده و قبل از هرگونه سرمایه گذاری و یا اجرای طراح های توسعه، بررسی آن در دستور کار سازمان های ذیربط قرار دارد. هدف اصلی از طرح موضوع، تبیین ضرورت تهیه نقشه های پهنه بندی سیلاب برای رودخانه ها نیز معرفی کاربردهای متنوع این نقشه ها در مدیریت سیلاب و کاهش خسارات با بهره گرفتن از فناوری های نوین می باشد. احداث نامناسب و نامتناسب پل ها یکی از علل وقوع سیلاب از طریق تغییر در مقطع رودخانه، سرعت جریان، مناطق ذخیره سیلاب، تراز آب و گستره جریان می باشد. در این تحقیق نقش احداث پل و کالورت بر عمق و پهنه سیل ها با دوره بازگشت های مختلف بررسی خواهد گردید. با توجه به اهداف ذکر شده در تحقیق حاضر نقش پهنه های سیل گیر در دو حالت وجود و عدم وجود دو سازه مذکور و مقایسه هریک از آنها تهیه خواهد شد. 2-1- منشأ سیل: مهمترین علل جریان سیل را می توان به صورت زیر بیان کرد (کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران،
1385): – بارش شدید در حوضه های کوچک کوهستانی. این نوع سیلاب ها ناشی از رگبار تند ولی کوتاه مدت است که در حوضه های کوچک، دارای عکس العمل شدید هیدرولوژیک بوده و به همین دلیل اغلب به صورت موضعی در کشور دیده می شود و خساراتی را به شهرها و روستاهایی وارد می کند که بر روی مخروط افکنه احداث گردیده اند. – بارش های نسبتا شدید و طلانی مدت در حوضه های با مساحت زیاد و یا بارش های متوالی مانند آنچه که در نیمه اول سال 1371 در جنوب کشور اتفاق افتاد و 17 استان را در برگرفت. – بارش های بلندمدت و مداوم. – بالا آمدن سطح آب دریاها و دریاچه ها مانند دریاچه هامون و دریای خزر. – بارش همراه با ذوب سریع برف که در برخی مناطق اتفاق می افتد که دارای رژیم بارندگی از نوع برفی – بارانی می باشد. – ذوب سریع برف در اثر افزایش ناگهانی دما که در حوضه سد بوکان به وقوع پیوست و در زمستان سال 1372 باعث جریان شدید سیلاب گردید. – بالا آمدن سطح آب زیرزمینی که ناشی از نفوذ مقادیری آب در آبخانه ها بوده که در نقاط پست تر باعث غرقابی شدن منطقه می گردد. – گرفتگی مسیر جریان آب ناشی از ریختن زباله به داخل مسیل ها و رودخانه ها و یا از بین بردن کامل مسیل ها که می توان نمونه های آن را در شهر تهران مشاهده کرد. – احداث سازه های نامناسب در مسیر جریان آب مانند پل با فضای ناکافی برای عبور آب و یا با پایه های متعدد که در اثر عبور درختان ریشه کن شده توسط سیل، مسدود شده و باعث بیرون زدن آب از مسیر عادی رودخانه می گردد.
[یکشنبه 1398-07-14] [ 03:53:00 ق.ظ ]
لینک ثابت
|