ضروریات کسب و کار الکترونیکی

صاحب‌نظران، ضروریات تجارت الکترونیکی را به دو بخش تقسیم می‌کنند:

1- مبادله الکترونیکی داده ها[1]

شبکه‌های ارتباطی هر روز در حال تحول و دگرگونی هستند و اجزای آن هر روز تغییر می کنند و جایگزین شیوه قبلی می‌شوند؛ نامه‌های کاغذی جای خود را به نامه‌های الکترونیک می‌دهند و شبکه‌های ماهواره‌ای، کابل‌های نوری و اینترنت جایگزین خطوط تلفن، فکس و تلکس می‌شوند. در اکثر موسسات اداری و صنعتی، مکتوب کردن اطلاعات به صورت دستی منسوخ شده است و دفاتر و بایگانی‌ها جای خود را به کامپیوترها و بانک‌های اطلاعاتی و سیستمهای بدون کاغذ[2] داده‌اند. در این میان مبادله الکترونیکی داده‌ها که به اختصار EDI  گفته می شود، مجموعه‌ای از فناوری‌هاست که ذخیره، نگهداری، بازیابی و انتقال اطلاعات را در بستری الکترونیک و با ابزارهای الکترونیکی میسر می‌کند. این اطلاعات ممکن است مجموعه‌ای از اطلاعات مالی، مدیریتی، حساب‌های شخصی، اعتبارات مالی یا وضعیت موجودی انبار یک شرکت باشد. هدف EDI این است که بتوانند دستیابی به اطلاعات را در قالبی ایمن و حفاظت‌شده تسهیل کند. EDI را نمی‌توان بخشی از تجارت الکترونیک نامید؛ بلکه EDI ابزار یا امکانی است در خدمت تجارت الکترونیک که ارتباطی مدرن را بین

زنجیره‌های تأمین، ایجاد می‌کند و انتقال اطلاعات مالی و اعتباری و دسترسی به مشخصات کنترلی و همچنین اطلاعات فنی را میسر می‌سازد.

2- کاتالوگ‌های شبکه ای[3]

پس از تحقق EDI که شیوه و قراردادی برای انتقال امن اطلاعات است، نوبت به بهره‌گیری از فناوری اطلاعات می‌رسد. کاتالوگ‌های شبکه‌ای یا در طیف وسیعتر کاتالوگ اینترنتی[4] در واقع همان کاتالوگ‌های سنتی هستند که در بستر الکترونیک قرار گرفته‌اند و امکان عرضه و تقاضای مستقیم و همزمان را فراهم می‌کنند. تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان کالا و خدمات می‌توانند با ایجاد کاتالوگ‌های شبکه‌ای و اینترنتی و بهره‌گیری از ابزارهایی همچون بانک‌ و پول الکترونیکی، به خرید و فروش محصولات خود بپردازند. همچنین، تولیدکنندگان می‌توانند برای تهیه مواد اولیه مورد نیاز خود از همین کاتالوگ‌های شبکه‌ای و اینترنتی، در سطحی بالاتر بهره گیرند از فواید این سیستم می‌توان به سهولت جستجو، دسترسی به نتیجه‌های مطلوب‌تر، سهولت مقایسه و تأمین اعتبار نزد مشتریان نام برد. (بهنام ، 1382 ،16-15)

ضمناً به دلیل ارتباط سهل و مستقیم تولیدکنندگان با مشتریان و مصرف‌کنندگان نهایی کالا و خدمات در این سیستم، تولیدکنندگان می‌توانند بهتر و سریعتر به جلب رضایت مشتریان بپردازند. تجارت الکترونیک با بهره‌گیری