مشارکت مردمی در کاهش فساد:-پایان نامه مبارزه با فساد اداری
مشارکت های مردمی

یکی از شیوه های موثر در افزایش بهره وری و نظارت برعملکرد دستگاههای دولتی افزایش نقش مردم در این دستگاههاست. این شیوه بعنوان یک شیوه کارآمد و کم هزینه دراغلب کشورهای توسعه یافته بکار گرفته می شود. در این زمینه محورهای ذیل مورد بررسی قرار می گیرد.

شرکت دادن مردم در برنامه ریزیهای اداری ازطریق نظرخواهی از آنها

نظرسنجی های مستمر و علمی ازمراجعه کنندگان دستگاهها و دخالت دادن نتایج آن در اداره امور
تماس های مستقیم بین مردم و مسئولین براساس رهنمودهای دینی
نظرسنجی از مردم درخصوص عملکرد دستگاهها و تحلیل علمی نتایج
ارائه گزارش های مستمر به مردم و جلب مشارکت آنها
ایجاد واحدهای مستقل روابط عمومی برای تسهیل ارتباط مردم با دستگاهها
شرکت نمایندگان مطلع مردم درتصمیم گیریهای دولتی
اجرای برنامه های آموزشی عمومی برای افزایش آگاهی مردم
کاهش تمرکز درتصمیم گیریها و فراهم ساختن فرصت استفاده از نظرات مردم
تقویت سازمانهای غیردولتی، این سازمانها از طرق مختلف در بهبود عملکرد دستگاههای اداری تأثیر می­گذارند ازجمله از طریق گسترش نهاد های مدنی و افزایش توانایی ها و آگاهی های آنها، ارائه اطلاعات دقیق مردمی به مراجع ذیربط

و پیگیری آن، شفاف سازی اطلاعات.
استفاده از کارت گزارش و کارتهای امتیازبه عنوان ابزاری برای اظهارنظر و مشارکت شهروندان درارائه خدمات عمومی به منظور برانگیختن اقدام جمعی، افزایش آگاهی عمومی، بهبود پاسخگویی در بخش عمومی، جلوگیری از کاهش کیفیت خدمات و جلوگیری از رانت خواری و رانت جویی.
2-8-5)  پاسخگویی و شفافیت

پاسخگویی، شفافیت و یکپارچگی سه مفهوم مرتبط به هم می باشند که روابط  میان کنشی دارند. دراین مبحث، مفاهیم فوق از چند جنبه مورد بحث و بررسی قرار می گیرد:

از جنبه قوانین و مقررات و لزوم شفاف سازی آن
ازجنبه تداخل و دوباره کاری که باعث عدم شفافیت و پاسخگویی می شود.
ازجنبه ریشه های تاریخی عدم پاسخگویی دستگاهها به مردم
از جنبه لزوم تغییر نگرش مسئولان از حاکم بودن به خدمت گذار بودن و پاسخگویی
توانایی های لازم برای پاسخگو بودن
راهنمای پاسخگویی مجریان
راهبرد کاهش ارتباط مستقیم با کارکنان
لزوم مستند سازی روش ها و رویه ها برای ارائه خدمت به مردم و پاسخگو بودن درمقابل آن افزایش آگاهی های مردمی و ترویج اخلاق درسازمانها
توسعه منابع انسانی به عنوان پیش نیاز هر نوع تغییر و تحول درسازمان ها بشمار می رود. از سوی دیگرنظارت و مشارکت مردم بر عملکرد دستگاههای دولتی زمانی محقق می شود که ، اولاً سطح پاسخگویی و شفافیت در دستگاههای دولتی افزایش یابد ، که خود معلول می باشد، ثانیا ظرفیت های مردمی در برخورد با نظام اداری افزایش یابد. بنابراین، این دو، لازم و ملزوم هم هستند و آنچه این ظرفیت ها را افزایش می دهد آموزش می باشد. بعبارت دیگر وقتی مردم از ساز و کارها و تصمیم های اداری مطلع شوند و استاندارد فعالیتهای دستگاهها را بشناسند در این صورت توقع و انتظار خود را متناسب با آن تنظیم می کنند و روابط وتعامل مناسبی بین آنها حاکم می شود. در یک تعریف فساد ، مساوی پاسخگویی باضافه شفافیت و منهای پنهان کاری و انحصار دیده می شود. این انحصار زمانی بوجود می آید که مردم درحاشیه قراربگیرند و حاشیه نشینی مردم پنهانکاری در عملکرد دستگاهها را افزایش می دهد.

مواردی که در این زمینه مطرح است عبارتند از:

افزایش آگاهی های عمومی ازطریق گسترش سازمانهای غیردولتی که در زمینه پاسخگویی وشفافیت عملکرد قابل دفاعی را درسطح بین المللی داشته اند.
کاهش ارتباط مستقیم با کارکنان بعنوان راهبردی جدید درارتقاء سلامت سازمانی
آسیب شناسی ساختارها و بوروکراسی های موجود ونقش آن درافزایش یا کاهش انحصار وایجاد فرصت فساد.