عنوان:
نقش صنایع دستی در توسعه گردشگری شهرستان قزوین
استادراهنما:
دكترعیسی پوررمضان
 

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده 1

مقدمه. 2

فصل اول (کلیات تحقیق) 4

1-1- بیان مسئله. 5

1-2- اهمیت وضرورت تحقیق. 6

1-3- اهداف تحقیق: 7

1-3-1- هدف اصلی.. 7

1-3-2- اهداف فرعی.. 8

1-4- سوال های تحقیق. 8

1-5- فرضیه های تحقیق. 8

1-6- محدوده مورد مطالعه. 8

1-7- محدودیت ها وموانع تحقیق: 9

1-8- تعاریف،مفاهیم ،واژه ها 10

فصل دوم (مرورمنابع) 12

2-1-تعریف صنایع دستی (تعاریف متفاوت برای صنایع دستی) 13

2-2-تاریخچه صنایع دستی.. 14

2-2-1- تاریخچه صنایع دستی درایران. 14

2-2-2- نگاهی به تاریخچه صنایع دستی درقزوین درراه ابریشم. 15

2-2-3-صنایع دستی درقزوین.. 16

2-3-اهمیت صنایع دستی.. 16

2-4-ویژگیهای صنایع دستی ایران. 17

2-5-خصیصه های صنایع دستی ایران. 18

2-6- اثرات صنایع دستی.. 19

2-6-1- اثرات اقتصادی.. 19

2-6-1-1-اثرات صنایع دستی دربالا بردن سطح اشتغال. 19

2-6-1- 2-اثرات صنایع دستی در ازدیاد درآمد سرانه. 20

2-6-1-3-اثرات صنایع دستی درتولید ملی.. 20

2-6-1-4-اثرات صنایع دستی درتوسعه ی صادرات.. 21

2-6-2-اثرات فرهنگی و هنری صنایع دستی.. 22

2-6-3-اثرات اجتماعی صنایع دستی.. 23

2-7-سیرتحول صنایع دستی.. 23

2-8- انواع صنایع دستی.. 25

2-8-1-طبقه بندی صنایع دستی در ایران. 25

2-8-1-1-بافته های داری: 25

2-8-1-2-محصولات دستبافی (نساجی سنتی): 25

2-8-1-3-محصولات بافتنی: 26

2-8-1-4-روکاری و رودوزی: 26

2-8-1-5-چاپ های سنتی: 26

2-8-1-6-نمد مالی: 26

2-8-1-7-سفال گری و سرامیک سازی: 26

2-8-1-8-شیشه سازی: 26

2-8-1-9-تولید فرآورده های پوست و چرم: 27

2-8-1-10-ساختن محصولات فلزی و آلیاژ: 27

2-8-1-11-قلم زنی، مشبک کاری و حکاکی روی فلزات و آلیاژها: 27

2-8-1-12-سنگ تراشی و حکاکی روی سنگ: 27

2-8-1-13-خراطی چوب: 27

2-8-1-14-ریزه کاری و نازک کاری چوب: 28

2-8-1-15-منبت کاری، کنده کاری و مشبک کاری چوب: 28

2-8-1-16-حصیربافی: 28

2-8-1-17-خاتم سازی: 28

2-8-1-18-معرق کاری: 28

2-8-1-19-کاشی سازی: 29

2-8-1-20-ملیله کاری: 29

2-8-1-21-مینا کاری: 29

2-8-1-22-ساخت اشیاء مستظرفه هنری: 29

2-8-1-23-ساخت زینت آلات: 29

2-8-1-24-ساخت سایر فرآورده های دستی: 29

2-9- صنایع دستی وگردشگری.. 30

2-9-1- تاثیر صنایع دستی در گردشگری.. 30

2-9-1-1 -تاثیرگردشگری برصنایع دستی.. 30

2-10- پیشینه تحقیق. 32

فصل سوم (روش اجرای تحقیق) 36

3-1-روش تحقیق ومراحل آن. 37

3-1-1- روش تحقیق. 37

3-1-2- مراحل تحقیق. 37

3-1-2-1- مرحله گردآوری اطلاعات: 37

3-1-2-2-مرحله سازماندهی وطبقه بندی اطلاعات: 37

3-1-2-3- روش تجزیه وتحلیل اطلاعات: 37

3-1-2-4- جامعه آماری ،حجم نمونه ومتغیرهای تحقیق: 37

3-2- ویژگی های طبیعی.. 38

3-2-1- محدوده مورد مطالعه. 38

3-2-2 – توپوگرافی.. 38

3-2-3- اقلیم. 39

3-2-3-1- بارش… 39

3-2-3-2- دما 40

3-2-3-3- رطوبت.. 41

3-3-منابع آب.. 43

3-3- 1-منابع آب سطحی.. 43

3- 3-2-منابع آبهای زیرزمینی.. 43

3-4- پوشش گیاهی.. 43

3- 5- ویژگی های انسانی.. 44

3-5-1-ویژگی های جمعیتی واجتماعی.. 44

3-5-1-1- تعداد،توزیع وتراکم جمعیت.. 44

3-5-1-2- تعداد و بعد خانوار. 46

3-5-1-3- ساخت جنسی وسنی جمعیت.. 46

3-5-1-4- وضعیت سواد. 47

3-6-ویژگی فرهنگی.. 47

3-6-1-زبان ومذهب.. 47

3-7- ویژگی های اقتصادی.. 47

3-7-1- کشاورزی.. 48

3-7-2- زراعت وباغداری.. 48

3-7-3- صنعت ومعدن. 48

3-8- ویژگی های کالبدی.. 49

3-8-1- خدمات.. 49

3-8-2 -شبکه راه ها: 50

فصل چهارم(یافته های تحقیق) 51

4-1- گردشگری در شهرستان قزوین.. 52

4-2- جاذبه های گردشگری درشهرستان قزوین.. 53

1-2-4-جاذبه های طبیعی.. 53

4-2-1-1 دریاچه اوان: 53

4-2-2- جاذبه های انسانی.. 54

4-2-2-1 بقعه متبرک شاهزاده حسین: 55

4-2-2-2 خانه امینی ها: 55

4-2-3- جاذبه های تاریخی وفرهنگی: 57

4-2-3-1 مجموعه سعدالسلطنه: 57

4-2-3-2 قلعه الموت: 57

4-3- تحلیل وضع موجود صنایع دستی شهرستان قزوین.. 59

4-4-صنایع دستی شهرستان قزوین.. 60

4-4-1- خوشنویسی.. 63

4-4-2موج بافی.. 63

4-4-3 نم نم دوزی: 64

4-4-4 -گلیم بافی.. 64

4-4-5 – پن بافی.. 65

4-4-6-نگار گری.. 66

4-4-7- سرمه دوزی.. 67

4-4-8- مسگری.. 68

4-4-9-نقاشی و تذهیب.. 68

4-4-10- گره چینی.. 69

4-4-11-شیرینی های سنتی قزوین.. 70

4-4-12غذا های سنتی قزوین.. 70

4-5- رشته های صنایع دستی فعال در شهرستان قزوین.. 71

4-6- یافته های میدانی تحقیق. 71

4-6-1-ویژگیهای فردی وعمومی پاسخگویان. 71

4-6-1-1- جنس… 71

4-6-1-2- سن.. 72

4-6-1-3- سواد. 73

4-6-2- صنایع دستی وتوسعه گردشگری ازدیدگاه گردشگران. 74

4-6-2-1- آشنایی با جاذبه های گردشگری قزوین.. 74

4-6-2-2 علاقمندی برای مسافرت مجدد به شهرستان قزوین.. 75

4-6-2-3 عوامل موثردرانگیزش گردشگران برای انتخاب شهرستان قزوین بعنوان مقصد گردشگری.. 76

4-6-2-4 تاثیرگذاری تنوع صنایع دستی برتمایل گردشگران به مسافرت مجدد. 78

4-6-2-5 تاثیرتنوع صنایع دستی در انگیزه خرید. 79

4-6-2-6:میزان تبلیغات درموردمعرفی صنایع دستی.. 80

4-6-2-7: تبلیغات وفروش صنایع دستی.. 81

4-6-2-8: علاقمندی گردشگران برای خرید صنایع دستی ومحلی به جای صنایع دستی خارجی.. 82

4-6- 2-9- علاقمندی گردشگران به خرید صنایع دستی قزوین بعنوان سوغات وهدیه. 83

4-6-2-10- علاقمندی گردشگران برای خرید صنایع دستی ازمناطق گردشگری شهرستان قزوین.. 84

4-6-2-11- هزینه کردگردشگران برای خریدصنایع دستی.. 85

4-6-2-12- صنایع دستی وتوسعه گردشگری.. 86

4-6-2-13- صنایع دستی خریداری شده گردشگران درهنگام سفر به این شهرستان. 88

 

4-6-2-14- نقش صنایع دستی داخلی به جای صنایع دستی خارجی درتوسعه گردشگری.. 89

4-6-2-15- نمایشگاه های بومی ومنطقه ای صنایع دستی وجذب گردشگران. 90

4-6-2-16- کیفیت وزیبایی ظاهری صنایع دستی و توسعه گردشگری.. 91

4-6-2-17- نقش فرهنگی صنایع دستی درتوسعه گردشگری.. 92

4-6-2-18- انواع صنایع دستی مورد تقاضای گردشگران. 93

4-6-2-19-انواع صنایع دستی موردپسندگردشگران. 94

4-6-2-20- راهکارهای گردشگران برای توسعه گردشگری شهرستان قزوین.. 95

4-7-یافته های تحلیلی.. 95

4-7-1-ترکیب مسئولین برحسب جنس… 95

4-7-2-ترکیب مسئولین برحسب میزان تحصیلات.. 96

4-7-3-میزان شناخت وآگاهی مسئولین ازصنایع دستی شهرستان قزوین.. 97

4-7-4-اقدامات انجام شده برای معرفی صنایع دستی شهرستان قزوین.. 97

4-7-5- فعالیتهای مسئولین صنایع دستی برای شناخت ومعرفی صنایع دستی قزوین.. 98

4-7-6-وجودقابلیتهاومهارتهای لازم برای رونق صنایع دستی شهرستان قزوین.. 99

4-7-7-قابلیتهای هنری ومهارتهای لازم موجوددرشهرستان جهت رونق صنایع دستی.. 100

4-7-8- وجود نیروی ماهر ومتخصص برای تولیدصنایع دستی درشهرستان قزوین.. 101

4-7-9-نقش نیروی ماهرومتخصص در زمینه تولیدصنایع دستی شهرستان قزوین.. 101

4-7-10-وضیعت تمایل مردم به سرمایه گذاری در بخش گردشگری.. 102

4-7-11-تاثیرحضورگردشگران دررونق صنایع دستی شهرستان قزوین.. 104

4-7-12- آموزش افرادبومی برای معرفی وتوسعه صنایع دستی شهرستان قزوین.. 105

4-7-13-نقش صنایع دستی دراشتغالزایی وجذب گردشگر. 106

4-7-14- نمایشگاه ها،فروشگاه هاوجشنواره های صنایع دستی درمناطق گردشگری و فروش صنایع دستی وجذب گردشگر  107

4-7-15- ارائه تسهیلات وتوسعه بخش صنایع دستی.. 109

4-7-16-پررونق ترین صنایع دستی شهرستان قروین از نگاه مسئولین.. 110

4-7-17-روند تغییر وضعیت تولید وعرضه صنایع دستی قزوین نسبت به سالهای گذشته. 111

4-7-18-روندتغییرتنوع تولیدات صنایع دستی قزوین نسبت به سالهای گذشته. 112

4-7-19-راهکارهای توسعه گردشگری شهرستان قزوین.. 113

4-7-20-تاثیررشدوشکوفایی صنایع دستی شهرستان قزوین برسطح درآمد مردم. 114

فصل پنجم (بحث/نتیجه گیری/پیشنهادها) 115

5-1- بحث.. 116

5-2- نتیجه گیری.. 116

5-2-1- آزمون فرضیه ها 117

5-3- پیشنهادها 119

منابع ومآخذ. 120

پیوست.. 120

چکیده:

صنایع دستی تبلورعینی فرهنگ ومظاهرهنری وازنوع هنرهای کاربردی ومردمی به حساب می آید وازآنجا که هرفرآورده دستی بازگوکننده خصوصیات تاریخی،اجتماعی وفرهنگی محل تولید خود است،می تواند عامل مهمی درشناساندن فرهنگ وتمدن وهمچنین عاملی برای جذب گردشگران داخلی وخارجی محسوب شود.هدف ازانجام این تحقیق،       بررسی نقش صنایع دستی درتوسعه گردشگری می باشد که درشهرستان قزوین انجام شد.روش تحقیق به کاررفته،توصیفی-تحلیلی بوده وروش جمع آوری اطلاعات،اسنادی ومیدانی بوده است.جامعه آماری این تحقیق راگردشگران بازدیدکننده ازشهرستان قزوین درایام تعطیلات نوروز1393وهمچنین مسولین سازمان صنایع دستی قزوین تشکیل می دهند.حجم نمونه بااستفاده ازجدول استاندارد مورگان 384 نفربرای جامعه آماری گردشگران و30 نفربرای جامعه مسولین سازمان صنایع دستی قزوین مشخص گردید.نتایج حاصله ازبررسی نشان می دهدکه حدود95.9 درصدنمونه مورد مطالعه،نقش صنایع دستی درتوسعه گردشگری شهرستان قزوین را زیادوخیلی زیاد  می دانند.81.2درصدنیزبرتاثیربالای تنوع صنایع دستی درافزایش تعدادگردشگران شهرستان قزوین صحه می گذارند.                                      

واژگان کلیدی:صنایع دستی،گردشگری،توسعه،قزوین،هنرهای سنتی

مقدمه

امروزه تولیدصنایع دستی که مزین به نقش آثارتاریخی،باستانی ویادمانهای ویژه هرکشوراست دردستورکارصنعتگران جهان قرارداردوتلاش می شود که حتی بخشی ازاین گونه آثارکه ازسنگ،چوب،فلزویابرروی سرامیک وپارچه پدید              می آیدباقیمت های ارزان دراختیارگردشگران قرارگیرد.بایدتوجه نمود که تمامی ممالک جهان،اعتقادبه تاثیرمتقابل صنایع دستی وگردشگری دارند.چرا که درعمل وتجربه دریافته اند که هنرهای صناعی یکی ازعوامل بسیارموثردرجلب وجذب گردشگردرتمامی گرایش های ملی،منطقه ای وداخلی است ومتقابلا به این نتیجه هم رسیده اند که صنعت گردشگری         می تواند به رشد،توسعه وگسترش صنایع دستی وبهبود کیفیت آن کمک کند.برپایه این اعتقاد وتجربیات حاصله تشکیلات صنایع دستی وگردشگری دربسیاری ازکشورها درهم ادغام ویا دررابطه ای هماهنگ ومنسجم باهم دیده شده اند که خوشبختانه درکشورمانیزگامهائ دراین زمینه برداشته شده است.این تحقیق درمحدوده جغرافیایی شهرستان قزوین انجام گرفته که دارای جاذبه های طبیعی،تاریخی،مذهبی وفرهنگی بیشماری می باشدبرخی ازاین آثارمانندامامزاده حسین(ع)وقلعه های تاریخی الموت ولمبسرازجایگاه ویژه ای درگردشگری برخوردارند.وبه علت تعددآثارتاریخی قزوین جزءده شهرتاریخی ایران به شمارمی آید.دراین تحقیق سعی شده است نقش صنایع دستی درتوسعه گردشگری شهرستان قزوین موردمطالعه وبررسی قرارگیردوهمچنین با معرفی صنایع دستی وتاکیدآن به رونق وتوسعه گردشگری شهرستان قزوین کمک شودتاازرکودآن درفصول کم رونق سال جلوگیری شود.                                                        

این پایان نامه در5فصل تدوین شده است که:

فصل اول کلیات تحقیق شامل بیان مسئله،اهمیت وضرورت تحقیق،سوال هاوفرضیه های تحقیق،محدوده موردمطالعه،محدودیتها وموانع تحقیق،تعاریف مفاهیم وواژه هامی باشد.                                                            

فصل دوم تحقیق( مرورمنابع/ادبیات تحقیق/پیشینه تحقیق) شامل تعاریفی ازصنایع دستی،اهمیت وجایگاه صنایع دستی درگردشگری،خصوصیات وویژگی های صنایع دستی وتاریخچه آن وپیشینه تحقیق موردبررسی قرارگرفته است.          

فصل سوم تحقیق(روش اجرای تحقیق/مواد وروشها)به بررسی روش تحقیق ومراحل آن، محدوده جغرافیایی تحقیق ، وویژگی های طبیعی وانسانی شهرستان قزوین می پردازد.                                                                            

درفصل چهارم(تجزیه وتحلیل داده ها ویافته های تحقیق) پرسشنامه های تکمیل شده ازسوی گردشگران ومسولین مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته است وجداول ونمودارهای مربوط به آن ترسیم شده است.                                            

درفصل پنجم تحقیق بحث ،نتیجه گیری وپیشنهادهای لازم درارتباط باموضوع تحقیق آورده شده است.

فصل اول (کلیات تحقیق)

 
1- بیان مسئله

صنایع‌دستی با ویژگیهایی چون کاربر بودن و ارزش افزوده بسیار بالا، تأمین مواد اولیه مصرفی از منابع داخلی، نیاز به سرمایه اندك، برخورداری از ابزار كار ساده و بازار ساده فروش محصولات، سبب افزایش تولید ناخالص ملی، افزایش درآمد سرانه، توسعه صادرات، كسب درآمد ارزی، تأمین تعادل اجتماعی، تأمین اشتغال و تعادل بخشی بازار کار و جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها، ایجاد درآمد مكمل برای خانوار، توسعه توریسم و مبادلات فرهنگی و افزایش سطح مشارکت اقتصادی زنان می‌گردد.( علیپور، مجنون، 1391 ،1).                                                              

ایران یکی از کشورهای تولید کننده صنایع دستی در جهان است وتولید انواع صنایع دستی توانسته است تا ایران بعنوان یکی از کشورهای مهم ومعروف در این زمینه باشد.این صنایع که آمیخته با فرهنگ وهنرملت وقدمت تاریخی آن می باشد یکی ازجاذبه های مهم برای جلب توجه جهانیان به کشورمان می باشد.                                                          

توجه خاصی که در دودهه اخیر به صنایع دستی وتاثیرآن به عنوان موضوع اشتغال ودرآمدخانواده داده شده است،می تواند جایگاه مهم آن را در گردشگری وجذب گردشگر نشان دهد.(سایت صنایع دستی استان قزوین).                     گردشگری از دیدگاه فرهنگی دارای پیشینه طولانی است ولی از چشم انداز اقتصادی پدیده ای نسبتا جدید در مبادلات بین المللی است.این پدیده از چنان سرعت وکیفیتی برخوردار است که در مدتی بسیار کوتاه توانسته بخش بزرگی از مبادلات جهانی را به خود اختصاص دهد.                                                                                      

ازسوی دیگر،پژوهش ها نشان داده است رابطه مستقیمی بین تعداد گردشگران ودرآمد حاصل ازآن درکشورهای عمده تولید کننده صنایع دستی وجود دارد.صنایع دستی بیانگر صنعت وهنر نیاکان،وبیانگر هنروذوق مردم هر کشوراست و     می توان آن راجلوه گاه آفرینش هنری مردم یک مرزوبوم وذوق وسلیقه معاصران دانست.                                          

در پهنه بندی جغرافیایی،صنایع دستی ایران به پنج ناحیه تقسیم شده که ناحیه شمالغرب وغرب مشتمل برچندین استان می باشد،استان قزوین هم با قرارگرفتن دراین ناحیه با برخوداری ازصنایع دستی گوناگون نظیر،گلیم بافی،نازک کاری روی چوب،چاروق دوزی ساخت محصولات مسی،منبت کاری،چاقوسازی،سوزن دوزی،گبه بافی،دستبافی،خراطی ازفرصت های خوبی برای فعال سازی صنایع دستی وتوسعه گردشگری برخورداراست.                                        

شهرستان قزوین به واسطه دارا بودن جاذبه های متنوع طبیعی وانسانی وتاریخی-فرهنگی واز همه مهمتر جاذبه های زیارتی متعدد(شاهزاده حسین)در این منطقه با دارا بودن محصولات کشاورزی متنوع،تولیدات صنایع دستی گوناگون همه ساله پذیرای گردشگران زیادی می باشد.                                                                                                

ازهنرهای سنتی وصنایع دستی این سرزمین می توان درابتدا به نقاشی وتذهیب،نقاشی پشت شیشه،نم نم دوزی،گلابتون دوزی،پن بافی(کارت بافی)،فرش بافی،گلیم بافی،جاجیم بافی،گیوه دوزی،آینه کاری،قفل سازی،منبت کاری اشاره نمود.همچنین درموسیقی،این شهرنوابغی همچون ابوالحسن اقبال آذر،عارف قزوینی،قمرالملوک وزیری را به دیار ایران زمین هدیه کرده است.                                                                                                              

امروزه برخی ازصنایع دستی مانند قالی بافی،گلیم بافی،نمد مالی،موج بافی،ساز سازی و…چرخه اصلی اقتصاد بسیاری ازخانواده های شهری وبه خصوص روستایی شهرستان قزوین را تشکیل می دهند.ودرصورت حمایت ارگان های ذیربط بسیاری دیگر از صنایع دستی این شهرستان چون سفالگری،معرق کاری،منبت کاری و…نیز می تواند رونق بسیارپیدا کرده ونقش مهمی را دراقتصاد خانواده های قزوینی ایفا نماید.(سایت صنایع دستی استان قزوین).                                

از اهداف مهم این تحقیق در ناحیه مورد مطالعه این است که ضمن بررسی تاثیرات مثبت این صنعت در جذب گردشگر،نقاط ضعف وقوت این صنعت مورد بررسی وشناخت دقیق قرارگیرد تا درآینده بتوان با رویکردی جدید نسبت به صنایع دستی شاهد توسعه وتحولات بیشتر در گردشگری در شهرستان قزوین باشیم.                                        

بنابراین با توجه به گستره صنایع دستی درشهرستان قزوین ونیزپتانسیل های گردشگری این شهرستان،پژوهش حاضردرصددآن است که به بررسی نقش صنایع دستی درتوسعه گردشگری بپردازدوبه سوال اصلی زیرپاسخ دهدکه:      

صنایع دستی درتوسعه گردشگری شهرستان قزوین تاچه حد نقش دارد؟

1-2- اهمیت وضرورت تحقیق

بدون شک یکی از دلایل مهم در توجیه جنبه های مثبت صنایع دستی نقش آن در مبارزه با بیکاری وجلوگیری از مهاجرت روستائیان به شهرها است.امروزه به تجربه ثابت شده است که ایجاد امکانات رفاهی نظیر آب،برق،گاز،تلفن،جاده وسایر تسهیلات اموزشی وبهداشتی به تنهایی نمی توانند انگیزه های کافی در ماندن انسانها دردیار خود باشند،بلکه عامل مهم واساسی برای عدم مهاجرت آنها به سایرنقاط،ایجاداشتغال ودرآمد کافی دربخش صنایع دستی می باشد.صنایع دستی با توجه به قابلیت ها وخصوصیات ویژه خود از جمله عدم نیاز به سرمایه گذاری زیاد،سهولت وسرعت آموزش وفراگیری آن،عدم نیاز به فناوری پیچیده،وامکان ایجاد واستقرارآن در همه مناطق یک استان می تواند چنین نقش مهمی را به خوبی ایفا کند.چنانچه در حال حاضر نیزدرتعداد زیادی ازروستاها وشهرها همه اعضای یک خانواده با پرداختن به این حرفه وتولید محصولاتی نظیرقالی ,گلیم,انواع زیراندازها,پارچه های دستباف وغیره به درآمد قابل توجهی دست یافته اند وهمین امر عامل مهمی در جلوگیری از مهاجرت آنها به سایر نقاط کشور شده است.                                        

علاوه برآن دربرخی مناطق به علت عدم یا ضعیف بودن امکانات کشاورزی،صنعتی،اشتغال در صنایع دستی وخانگی می تواند مهمترین منبع کارواشتغال تلقی شود.آنچه که می تواند ضرورت تحقیق وزمینه صنایع دستی رامهم سازد میزان تاثیرگذاری این صنعت در جذب گردشگران به شهرستان قزوین می باشد.شهرستان قزوین به عنوان شهرستانی تاریخی،فرهنگی،طبیعی،سیاسی،ارتباطی،صنعتی ازقابلیت هاوجاذبه های سنتی،فرهنگی وطبیعی زیادی برخورداراست که خوب معرفی نشده است.بسیاری از صنایع دستی وهنرهای سنتی آن منسوخ شده است.یکی از علل منسوخ شدن برخی ازرشته های صنایع دستی وهنرهای سنتی،کاربردی نبودن آنها در زندگی روزمره مردم است که باید در این زمینه یک اقدام علمی وکارشناسی جامع انجام شود تا نسبت به معرفی وشناساندن انواع صنایع دستی وسنتی موجود درشهرستان قزوین اقدام شود که این عامل به نوبه خود می تواند باعث جذب گردشگر بیشتری به این شهرستان شود وهرگردشگر با حضورخود می تواند توسعه ورونق را به همراه داشته باشد.                                                                    

صنایع دستی به عنوان بخشی ازمیراث کهن وفرهنگی,ضمن آنکه نقش مهمی درمعرفی تمدن وپیشینه تاریخی دارد در توسعه صادرات غیر نفتی هم تاثیرگذاراست،پس باید با حمایت ازآن ضمن رشد وتوسعه کشور،زمینه اشتغال جوانان را هم فراهم کرد.اگربتوانیم با کارهای پژوهشی وتحقیقاتی وانجام امور زیربنایی وبرگزاری نمایشگاه های صنایع دستی به معرفی بیشتر این صنعت بپردازیم به همان اندازه در جذب گردشگرموفق خواهیم بود.                                          

استان قزوین در چند سال اخیربا برپایی نمایشگاه های صنایع دستی بویژه در ایام نوروزسعی در معرفی صنایع دستی شهرستانهای مختلف نموده است ودر نوروزسال 1393 نهمین نمایشگاه صنایع دستی در این استان برگزار شد که مورد استقبال گردشگران زیادی از داخل وخارج از استان قرارگرفت.                                                                

1-3- اهداف تحقیق:

1-3-1- هدف اصلی

– تحلیل نقش صنایع دستی در توسعه گردشگری شهرستان قزوین.

1-3-2- اهداف فرعی

– تعیین انواع صنایع دستی موجود درشهرستان قزوین.

– تعیین عوامل تاثیرگذاربر صنایع دستی شهرستان قزوین.

– تعیین نقش صنایع دستی درتوسعه گردشگری شهرستان قزوین.

– نقش بازاریابی وتبلیغات درمعرفی صنایع دستی وجاذبه های گردشگری شهرستان قزوین.

– ارائه راهکارهایی به منظور حمایت وتوسعه فعالیت های صنایع دستی در راستای جذب بیشتر گردشگران به شهرستان قزوین.

1-4- سوال های تحقیق

با توجه به اهداف قطعی شده،مهم ترین سوال های این پژوهش به شرح زیراست.

1- صنایع دستی در توسعه گردشگری شهرستان قزوین تا چه حد نقش دارد؟

2-بین تنوع صنایع دستی وعرضه مناسب آن وتوسعه گردشگری شهرستان قزوین تاچه حد رابطه وجود دارد؟

1-5- فرضیه های تحقیق

با توجه به پرسش های تحقیق دو فرضیه برای این پژوهش طرح شده است که به شرح زیر می باشد.

1- صنایع دستی در توسعه گردشگری شهرستان قزوین نقش دارد.

2- تنوع صنایع دستی وعرضه مناسب آن موجب افزایش تعداد گردشگران وتوسعه گردشگری شهرستان قزوین خواهد شد.

1-6- محدوده مورد مطالعه

محدوده جغرافیایی این تحقیق شهرستان قزوین می باشد .شهرستان قزوین بین مدار35درجه و50 دقیقه تا36درجه و50 دقیقه عرض شمالی ازخط استوا و48 درجه و55 دقیقه تا 51 درجه و55 دقیقه طول شرقی ازنصف النهارگرینویچ قراردارد.این شهرستان ازشمال به استانهای گیلان ومازندران،وازجنوب به شهرستانهای بویین زهرا وتاکستان،ازشرق به شهرستان آبیک وازغرب به استان زنجان محدود می شود.مساحت شهرستان قزوین 5570 کیلومترمربع می باشد.تراکم جمعیت درشهرستان قزوین101.8 نفردرهرکیلومترمربع است.ارتفاع ازسطح دریا درشهرستان قزوین1278 مترمی باشد..                              

شکل1-1-نقشه موقعیت جغرافیایی شهرستان قزوین

1-7- محدودیت ها وموانع تحقیق:

در طول مدت انجام تحقیق،علیرغم همکاری ادارات واشخاص مسئول به ویژه اداره کل صنایع دستی ،گردشگری ومیراث فرهنگی استان قزوین تحقیق با یکسری محدودیت ها وموانع مواجه بوده است:

– عدم وجود مستندات لازم جهت بررسی سیر تحولات صنایع دستی در شهرستان قزوین.

-عدم وجودپژوهشهاومطالعات مشابه وجامع قابل توجه دراین زمینه درشهرستان قزوین

-فقدان آمار دقیق در یک دوره مشخص به منظور مقایسه وبررسی روند رشد .

-8- تعاریف،مفاهیم ،واژه ها

– صنایع دستی:

ازنظرلغوی،صنایع دستی دارای مفهوم واحد وثابتی نیست تاکنون تعریفی که مورد پذیرش همه کارشناسان وسازمان های مسول درکشورهای مختلف باشد وضع نشده است.معمولا افکارعمومی جهان صنایع دستی را مترادف با صنایع کوچک ویا حداقل شاخه وشعبه ای ازآن می دانند ، کارشناسان نیزهنوز مرز مشخصی را میان صنایع دستی وصنایع روستایی قائل نشده اند به طوری که غالبا این اصطلاحات را به جای یکدیگربه کارمی برند.(قاسمی9،1391 )                            

برخی تعاریف ارائه شده درمورد صنایع دستی به این شرح است:

صنایع دستی: به مجموعه یی ازهنر-صنعت ها اطلاق می شود که به طورعمده با بهره گرفتن ازمواد اولیه ی بومی وانجام قسمتی ازمراحل اساسی تولید به کمک دست وابزاردستی ساخته می شود که در هر واحد آن ذوق هنری وخلاقیت فکری صنعتگر سازنده به نحوی تجلی یافته وهمین عامل وجه تمایزاصلی این گونه محصولات ازمصنوعات مشابه ماشینی وکارخانه ای است.(یاوری ونورماه ، 1386 ،13).                                                                                

صنایع دستی:به آن رشته ازصنایع اطلاق می شود که تمام یا قسمتی ازمراحل ساخت فراورده های آن با دست انجام گرفته ودرچهارچوب فرهنگ وبینش های فلسفی،ذوق وهنر انسان های هرمنطقه با توجه به میراث های قومی آنان ساخته وپرداخته می شود.(یاوری،1389، 13).                                                                                            

هنرهای سنتی:بامنشا گرفتن ازمبدا واحد،محمل سیروسلوک فردی است که ازطریق دریافت شهودی برمبنای آداب معنوی وبه شیوه ی استاد شاگردی انتقال می یابد وصورتی ازتجلیات گوناگون زیبایی حقیقی را متناسب باشرایط زمانی ومکانی دراثرهنری متعین می سازد.(یاوری، 1389 ،14).                                                                                    

هنرهای صناعی (صنایع دستی):بخشی از هنرهای سنتی است که با بهره گیری ازفنون ومهارت های متناسب وبا قابلیت تکثیر غیرماشینی در متن زندگی فردی وجمعی عرضه می شود.(یاوری1389، 14).                                          

توسعه:

توسعه از لحاظ لغوی، دارای معانی مشابهی همچون تغییر اجتماعی، رشد اجتماعی، تکامل اجتماعی، مدرنیزه شدن و پیشرفت می باشد. به طور کلی می توان گفت توسعه عبارت است از تحولی مثبت در مجموعه ساختار مدیریتی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و اکولوژیکی یک جامعه. هدف از توسعه به طور کلی تجدید سازمان کل نظام اقتصادی و اجتماعی است، به نحوی که در این فرایند، علاوه بر بهبود سطح زندگی، دگرگونی های اساسی در نهادها و زیربناهای اجتماعی و مدیریت و نهایتا در رفتارهای گوناگون انسان پدیدار می گردد.(واقف،1390،1).