مدل اولیه هوش هیجانی مایر و سالووی سه حیطه ارزیابی و ابراز هیجان ، تنظیم هیجان در خود و دیگران و بهره برداری از هیجان را شامل می شود:

1-ارزیابی و ابراز هیجان:
ارزیابی و ابراز هیجان بواسطه مولفه های کلامی و غیر کلامی همچنین ارزیابی هیجان در دیگران بوسیله مولفه های فرعی ادراک غیر کلامی و همدلی ، مشخص می شود.
2-تنظیم هیجان در خود و دیگران:
تنظیم هیجان ، تجربه فراخلقی ، کنترل ، ارزیابی و عمل به خلق خویش و تنظیم هیجان در دیگران ، تعامل موثر با سایر افراد را شامل می شود.
3-بهره برداری از هیجان:
استفاده از اطلاعات هیجانی درتفکر ، عمل و مساله گشایی است(مایر و سالووی ، 1990)
بعدها مایر و سالووی برای هوش هیجانی مدل چهار بعدی ، آگاهی هیجانی ، تسهیل هیجانی ، شناخت (ادراک ) هیجانی و کنترل هیجانی را در نظر گرفتند.
مدل فوق بر این نکته تاکید دارد که هوش هیجانی ساختی چند وجهی است و این ابعاد می توانند متقابلاً در افزایش تواناییها نقش موثر و کارآمدی داشته باشند.
شرح ابعاد مطرح شده در مدل چهار بعدی مایر و سالووی :
1-آگاهی هیجانی:
به توانایی اطلاع از هیجاناتی که شخصاً تجربه می گردد و بیان و اظهار آنها و نیازهای هیجانی خود و دیگران اشاره دارد.بعنوان نمونه می توان به تمایز اظهارات درست یا نادرست هیجانات و نیز اظهارات صادقانه یا کاذب اشاره کرد.
2-تسهیل هیجانی:
به

توانایی فرد برای استفاده هیجانات در اولویت بندی تفکرات با تاکید بر اطلاعات مهمی که علت تجربه احساسات را شرح می دهند، اشاره دارد همچنین این عامل توانایی اخذ دیدگاههای چندگانه برای ارزیابی یک مشکل از تمامی زوایا را در بر می گیرد.

3-شناخت(ادراک هیجانی):
به توانایی فرد برای درک چرخه های هیجانی و هیجانات پیچیده نظیر ، احساس همزمان وفاداری و خیانت دلالت می کند.
4-کنترل هیجانی: