مقدمه. 2
بخش نخست شناخت موضوع.. 4
گفتار اول: امضا 5
گفتار دوم: مهر. 5
گفتار سوم: اثرانگشت.. 6
فصل دوم: تاریخچه و پیشینه. 7
گفتار اول: تاریخچه امضا 10
گفتار دوم: تاریخچه مهر. 12
مبحث اول: تاریخچه مهر در آموزه های دینی. 13
بند اول- پیشینه مُهر در کلام الله مجید. 13
بند دوم- پیشینه مهر در نهج البلاغه. 14
مبحث دوم: تاریخچه مهر در نظام اداری و حقوقی. 15
بند اول- پیشینه مهر در اعتبار بخشی به اسناد و نامه های رسمی. 15
بند دوم- رسم شکستن مهر. 16
بند سوم- گم شدن مهر. 18
گفتار سوم: تاریخچه اثرانگشت.. 19
فصل سوم: انواع امضا، مهر و اثرانگشت.. 22
گفتار اول: انواع امضا 22
مبحت اول: امضای دیجیتال. 22
بند اول- مواد قانونی تجارت الکترونیکی در باب امضا 25
بند دوم- مسائل حقوقی ناشی از امضای الکترونیکی (دیجیتال) 26
بند سوم- جایگاه امضا در نظام سنتی ثبت اسناد 27
بند چهارم- امضای الکترونیکی در اسناد و مقررات بین المللی. 28
بند پنجم- مشکلات حقوقی روند امضای الکترونیکی در اسناد 31
بند ششم- امضای الکترونیکی از منظر قوانین کشورها 34
مبحث دوم: امضای دستی. 35
بند اول- برخی از خواص مهم امضاهای دستی. 36
بند دوم- تفاوت امضای الکترونیکی با امضای دستی. 37
گفتار دوم: انواع مهر. 41
مبحث اول: مهر شناسایی. 41
مبحث دوم: مهرِ امضا 42
گفتار سوم: انواع اثرانگشت (از حیث شکل) 42
بخش دوم: ماهیت و آثار امضا، مهر و اثرانگشت.. 44
فصل اول: ماهیت امضا، مهر و اثرانگشت.. 45
گفتار اول: ماهیت امضا، مهر و اثرانگشت در حقوق مدنی. 45
مبحث اول: لفظ امضا، مهر و اثرانگشت در مواد قانون مدنی و نکات آن. 45
گفتار دوم: ماهیت امضا، مهر و اثرانگشت در حقوق تجارت.. 49
مبحث اول: لفظ امضا، مهر و اثرانگشت در مواد قانون تجارت و نکات آن. 49
فصل دوم: آثار امضا، مهر و اثرانگشت.. 57
گفتار اول: آثار امضا، مهر و اثرانگشت در حقوق مدنی. 57
مبحث اول: آثار شکلی و ماهوی امضا در حقوق مدنی (در بحث وصیت) 57
بند اول- جایگاه امضا در شکل های وصیت نامه. 57
بند دوم- امضا در وصیت نامه ی خود نوشت.. 58
بند سوم– تشریفات لازم در تنظیم وصیت نامه. 58
بند چهارم- نقش امضای موصی در وصیت نامه. 58
بند پنجم- محل امضا در وصیت نامه. 59
بند ششم- موقع امضا در وصیت نامه. 60
بند هفتم- اثر امضا بر دگرگونی ها و افزوده های وصیت.. 61
بند هشتم- امضا در وصیت نامه ی رسمی. 62
بند نهم– تشریفات تنظیم وصیت نامه. 62
بند دهم- امضا در وصیت نامه سری.. 63
بند یازدهم- تشریفات وصیت نامه سری.. 63
بند دوازدهم- لاک و مهر وصیت نامه. 65
بند سیزدهم- ضمانت اجرای تشریفات.. 65
بند چهاردهم- تنظیم وصیت نامه در موارد فوق العاده 66
مبحث دوم: آثار شکلی و ماهوی امضا در حقوق مدنی، موضوع ادله اثبات دعوا(در بحث اسناد) 67
بند اول- مفهوم سند در مرحله اثبات.. 67
بند دوم- تعریف و ارکان سند. 67
بند سوم- سند رسمی و عادی و نقش امضا در هرکدام : 70
بند چهارم- سند رسمی. 71
بند پنجم– تنظیم سند در معامله ی به نمایندگی. 72
بند ششم- اعتبار و قدرت اثباتی. 72
الف– اماره ی رسمی بودن سند. 72
ب- اعتبار سند تصدیق امضا شده 72
بند هفتم- سند عادی.. 73
بند هشتم- تعریف رکن اساسی امضاء 73
بند نهم- سند سفید امضاء 75
بند دهم- آزادی در تنظیم سند. 77
بند یازدهم- اثر امضا بر دگرگونی ها و افزوده های سند. 77
مبحث سوم: آثار شکلی و ماهوی مهر در حقوق مدنی (در بحث مهر و موم ترکه) 79
بند اول- مهر و موم ترکه. 79
بند دوم- رفع مهر و موم ترکه. 86
گفتار دوم: آثار امضا، مهر و اثرانگشت در حقوق تجارت.. 88
مبحث اول: اصل استقلال امضاها و عدم توجه ایرادات در اسناد تجاری.. 88
مبحث دوم: اثر امضا و مهر درفته طلب (سفته) 104
مبحث سوم: اثر امضا و مهر در چک.. 108
نتیجه. 122
فهرست منابع. 125
چکیده
اصولا هیچ نوشتهای بدون امضا یا ابزار جایگزین آن مثل اثر انگشت یا مهر، اعتبار و سندیت ندارد و انتساب آن به شخص یا اشخاص معین ممکن نیست. با امضا، مهر و یا اثر انگشت است که نوشته سندیت پیدا میکند و میتوان آن را به شخص معینی منتسب نمود. لذا با توجه به اهمیت موضوع، در این تحقیق سعی شده ابتدا به تعاریف، تاریخچه و انواع امضا، مهر و اثرانگشت و سپس به ماهیت و آثار آنها در حقوق مدنی و تجارت پرداخته شود. نتیجه تحقیق بیانگر اینست که پس از بررسی مواد مربوط به امضا، مهر و اثرانگشت در قانون مدنی و تجارت در مباحث وصیت، ادله اثبات دعوا، مهر و موم ترکه، اصل استقلال امضاها، برات، سفته و چک، امضا از ارکان اصلی این موارد به شمار می رود و با یک امضا است که تمام این موارد چهره واقعی به خود می گیرند و