بهمن ماه 1390
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده
دراین تحقیق شکل پذیری وزوال TWB ها دردوگروه همجنس وغیرهمجنس بررسی شده است. درطی تحقیق ازچهارفلزمختلف آلیاژهای آلومینیوم 6111-T4، 5083-H18، 5083-O وفولاد دوفازی DP590 وازدو تست کشش کروی وتست کشش ساده تک محوره استفاده شده است. سپس روش نوین شکل دهی به نام هیدروفرمینگ را برروی TWB های غیرهمجنس بررسی نموده ایم. درتمامی مدل سازی های انجام شده ازنرم افزار المان محدود آباکوس و ازنمودارحدشکل دهی درپیش بینی زوال درورق ها کمک گرفته شده است و رفتار ورق های پایه نیز به صورت غیرایزوتروپیک فرض شده است. از آنجا که بررسی شکل دهی TWBهای غیرهمجنس درمقایسه با TWBهای همجنس بسیارپیچیده ترمی باشد وتغییرشکل وزوال ورق های پایه نیزدرآنها کمترقابل پیش بینی است، لذا دراین تحقیق بیشتر بر روی TWBهای غیرهمجنس تمرکز شده وانتظارمی رود نتایج حاصله بسیارقابل توجه باشد.
 
 
 
فهرست مطالب
عناوین………………………………………………………………………………………..صفحه
 
1- مقدمه. 1
2- مروری برتحقیقات گذشته. 6
2-1- خواص مکانیکی TWBها. 11
2-1-1- تست کشش. 11
2-1-2- خواص کششی. 13
2-1-3- سختی. 14
2-2- شکل پذیری. 16
2-2-1- روش های تست شکل پذیری. 16
2-2-2- شکل پذیری TWB ها. 23
2-2-3- جریان ماده. 25
2-3- آنالیزهای زوال. 28
2-3-1- شکل های زوال. 28
2-3-2- معیارهای زوال. 29
2-4- مدل سازی المان محدود TWBها. 32
 
2-4-1- مدل سازی ناحیه جوش. 32
2-4-2- مدل های سختی وتسلیم ماده. 35
2-4-3- مدل سازی فرآیند شکل دهی. 37
2-5- شکل دهی به کمک فشارسیال(هیدروفرمینگ). 38
3-  تئوری. 41
3-1-  تغییرشکل الاستیک- پلاستیک . 41
3-1-1- تعریف مدل ماده. 42
3-1-2- استحکام ماده. 48
3-2-  مدل های سختی. 50
3-2-1-  مدل پلاستیک کامل. 50
3-2-2-  مدل سختی ایزوتروپیک. 51
3-3- نسبت های تنش تسلیم وخزش. 54
3-4- سطح تسلیم. 55
3-4-1- سطح تسلیم وان- مایسز. 55
3-4-2- سطح تسلیم هیل. 55
3-4-3- تابع تسلیم ایزوتروپیک. 56
3-4-4- تابع تسلیم غیرایزوتروپیک. 57
3-5- قانون جریان. 59
3-6- تعریف رفتارتسلیم غیرایزوتروپیک براساس نسبت های کرنش لنکفورد   61
 
3-6-1- غیرایزوتروپی عرضی. 62
3-6-2- غیرایزوتروپی صفحه ای. 63
3-6-3- غیر ایزوتروپی کلی. 63
3-7- چشم اندازکلی برای مدل سازی زوال وآسیب. 65
3-7-1- آسیب وزوال در مواد چکش خوار. 66
3-7-2- سیر پیشرفت آسیب. 67
3-7-3- معیارشروع آسیب برای شکست درفلزات. 68
3-7-4- معیارشروع آسیب برای ناپایداری تسلیم درورق ها  70
3-8-  تماس. 81
3-8-1- سطوح تماس. 81
3-8-2- تعریف جفت تماس. 84
3-8-3- تعریف تماس کلی. 85
3-8-4-  تعریف شبیه سازی تماس براساس سطح. 85
3-8-5- میرایی درتماس ها. 86
4- خواص مکانیکی ومتالورژیکی. 87
4-1- مواد وجوشکاری. 87
4-2-  خواص مکانیکی فلزات پایه وناحیه جوش. 90
4-3- رفتار غیرایزوتروپیک پلاستیک. 97
4-3-1-  سطح تسلیم Yld2000-2d. 98
 
4-3-2- سطح تسلیم Hill’48. 99
4-4- نمودارحد شکل دهی. 101
4-5- شبیه سازی تست کشش کروی. 104
5- TWB های هم جنس. 110
5-1- مدل سازی خط جوش ودرنظرگیری رفتارایزوتروپی/ غیرایزوتروپی برای ورق های پایه. 113
5-2-  مکان والگوی اولین زوال. 115
5-3- پیشرفت آسیب. 121
6- TWB های غیرهمجنس. 122
6-1- مکان والگوی اولین زوال. 124
6-2- پیشرفت آسیب. 128
7- تست هیدروفرمینگ. 130
7-1- مکان والگوی اولین زوال. 133
7-2- پیشرفت آسیب. 137
7-3- مقایسه دو روش شکل دهی مکانیکی وهیدروفرمینگ. 139
7-4- حرکت خط جوش. 143
8- تست کشش ساده تک محوره. 147
8-1- مکان والگوی اولین زوال. 152
8-2- پیشرفت آسیب. 157
9- نتیجه گیری وپیشنهادات. 160
9-1- جمع بندی ونتیجه گیری. 160
9-2- پیشنهادات. 162
مراجع. 164
 
فهرست جدول ها
عنوان……………………………………………………………………………………………صفحه
 
جدول (4-1): ترکیبات شیمیایی فلزات پایه برحسب درصدوزنی   88
جدول (4-2): ضخامت فلزات پایه وترکیبات ضخامت برای نمونه های جوش داده شده درTWB های هم جنس . 89
جدول (4-3): ضخامت فلزات پایه وترکیبات حاصله برای نمونه های جوش داده شده درTWB های غیرهم جنس.. 89
جدول (4-4): خواص الاستیک نمونه های مورد استفاده درTWB های هم جنس   95
جدول (4-5): پارامترهای سختی ایزوتروپیک درفلزات پایه ونمونه های مورد استفاده درTWB های هم جنس . 96
جدول (4-6): ضرایب معادله تسلیم غیرایزوتروپیک Yld2000-2d برای فلزات پایه . 100
جدول (4-7): ضرایب معادله تسلیم غیرایزوتروپیک Hill’48 برای فلزات پایه.  100
جدول (5-1): نتایج شبیه سازی شده واندازه گیری شده بیشینه حدشکل دهی درتست کشش کروی.. 114
جدول (5-2): نسبت ضخامت ودرصد کاهش بیشینه حدشکل دهی.  121
جدول (6-1): نتیج شبیه سازی شده بیشینه ارتفاع شکل دهی درتست کشش کروی.  123
جدول (7-1): نتیج شبیه سازی شده بیشینه ارتفاع شکل دهی درتست هیدروفرمینگ.. 132
جدول (7-2): نتایج شبیه سازی شده بیشینه حدشکل دهی دوفرآیند شکل دهی مکانیکی وهیدروفرمینگ.. 139
جدول (8-1): کرنش مهندسی شبیه سازی شده وباراعمالی متناظرآن درلحظه زوال درتست کشش تک محوره.. 152
فهرست شکل ها وتصویرها
عنوان……………………………………………………………………………………………صفحه
 
شکل (2-1): نمایی ازفرآیند جوشکاری اصطکاکی.. 9
شکل (2-2): نمونه ای ازیک ابزارتولیدکننده اصطکاک درجوش اصطکاکی.  10
شکل (2-3): تست Swift cup : الف) قبل ازشکل دهی ب) بعدازشکل دهی.  18
شکل (2-4): نمونه هایی ازورق های تحت تست Swift cup.. 18
شکل (2-5): نمایی ازفرآیند تست کشش کروی.. 20
شکل (2-6): نمونه ای ازورق های شبکه بندی شده درتست کشش کروی.  20
شکل (2-7): نمایی از ابزارآلات مورد استفاده درتست OSU.  21
شکل (2-8): نمونه ای ازنمودارحد شکل دهی.. 22
شکل (3-1): پاسخ تنش- کرنش ماده درحالت وجودآسیب درماده.  66
شکل (3-2): نمودارحدشکل دهی.. 72
شکل (3-3): ناحیه دارای نقص درمعیارزوال مارسینیاک- کوزینسکی.  76
شکل (3-4): انتقال نمودارحدشکل دهی برپایه کرنش (a) به نمودارحدشکل دهی ماسچنبورن- سون (b). مسیرخطی تغییرشکل به مسیرعمودی آن انتقال پیدا می کند.. 81
شکل (4-1): ابعاد نمونه تست کشش طبق استاندارد KSB 0801.  90
شکل (4-2): ابعاد سطح مقطع به ترتیب ازبالا به پایین برای نمونه های: الف) 6111-T4(SG) ب) 6111-T4(DG) ج) 5083-H18(SG) د) 5083-H18(DG) و) 5083-O(SG) ه) DP590(SG) ی) DP590(DG) . 92
شکل (4-3): مقایسه نمودارهای سختی فلزات پایه ونواحی جوش: a) 6111-T4 b) 5083-H18 c) 5083-O d) DP590 .. 94
شکل (4-4): نمودارهای حدشکل دهی فلزات پایه وجوش های مربوطه: a) 6111-T4 b) 5083-H18 c) 5083-O d) DP590 .. 103
شکل (4-5): نمایی ازنمونه های مورد استفاده درتست کشش کروی.  105
شکل (4-6): نمایی ازمدل مورداستفاده درتست کشش کروی: الف) ابعاد مورد نیاز ب) مدل سرهم بندی شده درنرم افزار.. 106
شکل (4-7): نواحی تقسیم بندی شده ورق ها درتست کشش کروی: الف) نمونه200×200میلیمتر ب) نمونه 200×120میلیمتر.. 108
شکل (5-1): نمایی ازسه مدل مختلف مورد استفاده درخط جوش.  111
شکل (5-2): نمایی ازشبکه بندی درنمونه های هم جنس درتست کشش کروی .الف) ورق های 6111-T4، 5083-O، DP590 ب) ورق 5083-H18.. 112
شکل (5-3): نتایج حاصله آزمایشگاهی وشبیه سازی شده (مدل C وغیرایزوتروپیک) ازاولین رخداد زوال در6111-T4(SG) درتست کشش کروی.  117
شکل (5-4): نتایج حاصله آزمایشگاهی وشبیه سازی شده (مدل C وغیرایزوتروپیک) ازاولین رخداد زوال در6111-T4(DG) درتست کشش کروی.  118
شکل (5-5): نتایج حاصله آزمایشگاهی وشبیه سازی شده (مدل C وغیرایزوتروپیک) ازاولین رخداد زوال در5083-H18(SG) درتست کشش کروی.  118
شکل (5-6): نتایج حاصله آزمایشگاهی وشبیه سازی شده (مدل C وغیرایزوتروپیک) ازاولین رخداد زوال در5083-H18(DG) درتست کشش کروی.. 119
شکل (5-7): نتایج حاصله آزمایشگاهی وشبیه سازی شده (مدل C وغیرایزوتروپیک) ازاولین رخداد زوال در5083-O(SG) درتست کشش کروی.  119
شکل (5-8): نتایج حاصله آزمایشگاهی وشبیه سازی شده (مدل C وغیرایزوتروپیک) ازاولین رخداد زوال در DP590 (SG)درتست کشش کروی.  120
شکل(5-9): نمودارهای پیشرفت آسیب درنمونه های: الف):6111-T4(SG,DG) ب)5083-H18(SG,DG) ج)5083-O(SG) د)DP590(SG).. 121
شکل (6-1): نتایج حاصله شبیه سازی شده (مدل B وغیرایزوتروپیک) ازاولین رخداد زوال درنمونه شماره (1) درتست کشش کروی.. 126
شکل (6-2): نتایج حاصله شبیه سازی شده (مدل B وغیرایزوتروپیک) ازاولین رخداد زوال درنمونه شماره (2) درتست کشش کروی.. 126
شکل (6-3): نتایج حاصله شبیه سازی شده (مدل B وغیرایزوتروپیک) ازاولین رخداد زوال درنمونه شماره (3) درتست کشش کروی.. 127
شکل (6-4): نتایج حاصله شبیه سازی شده (مدل B وغیرایزوتروپیک) ازاولین رخداد زوال درنمونه شماره (4) درتست کشش کروی.. 127
شکل (6-5): نمودارهای پیشرفت آسیب در: الف) نمونه شماره (1) ب) نمونه شماره (2) ج) نمونه شماره (3) د) نمونه شماره (4).  129
شکل (7-1): نمایی ازسطح اعمالی فشاردرتست هیدروفرمینگ.  131
شکل (7-2): نتایج شبیه سازی نمونه شماره (1) درتست هیدروفرمینگ.  135
شکل (7-3): نتایج شبیه سازی نمونه شماره (2) درتست هیدروفرمینگ.  135
شکل (7-4): نتایج شبیه سازی نمونه شماره (3) درتست هیدروفرمینگ.  136
شکل (7-5): نتایج شبیه سازی نمونه شماره (4) درتست هیدروفرمینگ.  136
شکل (7-6): نمودارهای پیشرفت آسیب درنمونه های TWB غیرهمجنس در تست هیدروفرمینگ:الف) نمونه شماره (1) ب) نمونه شماره (2) ج) نمونه شماره (3) د) نمونه شماره (4).. 138
شکل (7-7): نتایج شبیه سازی شده ازمکان والگوی اولین زوال دردوتست شکل دهی مکانیکی (سمت چپ) وشکل دهی هیدروفرمینگ (سمت راست). الف) نمونه شماره (1) ب) نمونه شماره (2) ج) نمونه شماره (3) د) نمونه شماره (4).. 142
شکل (7-8): نمایی ازگره های انتخابی برای حرکت خط جوش به ترتیب ازسطح بسترتا خط تقارن.. 144
شکل (7-9): نمودارهای جابه جایی خط جوش : الف) نمونه شماره (1) ب) نمونه شماره (2) ج) نمونه شماره (3) د) نمونه شماره (4).  144
شکل (7-10): نمودارهای جابه جایی خط جوش : الف) شکل دهی مکانیکی ب) هیدروفرمینگ.. 145
شکل (8-1): نمایی ازسه نوع مختلف جوشکاری درTWB ها درتست کشش تک محوره.. 148
شکل (8-2): سطح مقطع نمونه های استاندارد نوع  جوشکاری درتست کشش تک محوره.. 149
شکل (8-3): نمایی از شبکه بندی درنمونه های تست کشش تک محوره: الف) نوع  ب) نوع  ج) نوع .. 151
شکل (8-4): نتایج شبیه  سازی شده ازمکان والگوی اولین زوال درتست کشش تک محوره درنمونه های با جوشکاری نوع .. 154
شکل (8-5): نتایج شبیه  سازی شده ازمکان والگوی اولین زوال درتست کشش تک محوره درنمونه های با جوشکاری نوع .. 154
شکل (8-6): نتایج شبیه  سازی شده ازمکان والگوی اولین زوال درتست کشش تک محوره درنمونه های با جوشکاری نوع .. 155
شکل (8-7): نمودارهای تغییر باراعمالی درحین تغییرشکل درتست کشش تک محوره.. 156
شکل (8-8): نمایی ازپیشرفت پدیده آسیب درچهارنمونه مختلف درتست کشش تک محوره: الف) نمونه شماره (1) ب) نمونه شماره (2) ج)نمونه شماره (3) د) نمونه شماره (4).. 157
شکل (8-9): نمایی ازپیشرفت پدیده آسیب درسه نوع مختلف جوشکاری درتست کشش تک محوره: الف) نوع  ب) نوع  ج) نوع .. 158
فهرست نشانه های اختصاری
 
DG = Dissimilar Guages
DM = Dissimilar Material
DP = Dual- Phase
FLC = Forming Limit Curve
FLD = Forming Limit Diagram
FLSD = Forming

 

Limit Stress Diagram
FSW = Friction Stir Welding
HAZ = Heat Affected Zone
HDST = Hemispherical Dome Stretch Test
HSLA = High Strength Low Alloy
IF = Interstitial Free
IHBF = Integral hydro- bulge forming
LDH = Limiting Dome Height
LDR = Limiting Draw Ratio
M-K = Marciniak- Kuczynski
MSFLD =Müschenborn- Sonne Forming Limit Diagram
OSU = Ohio State University
SG = Similar Guages
SM = Similar Material
TMB = Tailor Made Blank
TWB = Tailor Welded Blank
VPF = Viscous Pressure Forming

– مقدمه
 
 
در سال های اخیر، تقاضا برای کاهش وزن وهمچنین استفاده از ورق های فلزی با مقاومت بالا نظیر آلیاژهای آلومینیوم، منیزیم وآهن ، بدلایل زیست محیطی واقتصادی،به طورمداوم درحال افزایش است. این تقاضا در صنایع خودروسازی وهوافضا به طور مشهودی دیده می شود. کارخانجات خودروسازی سعی درساخت خودروهایی با کاهش مصرف سوخت وآلودگی دارند که گاهی اوقات از طرف قانون لازم الاجرا است. درکنارصرفه جویی هایی که دراثر مصرف سوخت کمترحاصل می شود، فاکتور دیگری برای وسایل سبک تر درنظرگرفته می شود وآن کاهش صدمات به محیط زیست است. متعادل نمودن محیط زیست روز به روز درحال سخت تر شدن است واین به دلیل استفاده ازتکنولوژی های نو بدون درنظر گرفتن هزینه های زیست محیطی آن ها بوده است.
امکان داشتن یک توزیع متنوع چه درجنس مواد وچه درخواص هندسی در یک قطعه می تواند توزیع بهینه مواد را در آن قطعه فراهم آورده وباعث کاهش چشمگیروزن وهزینه شود. برای مثال، یک ورق باشرایط بارگذاری غیر یکنواخت می تواند ازدوقسمت که هرکدام ضخامت یاجنس متفاوت دارند ساخته شود به گونه ای که قسمت ضخیم تر(قوی تر) درناحیه با بارگذاری بیشتروقسمت نازک تر(ضعیف تر) درناحیه با بارگذاری کمتر جا داده شوند. [1]TWBs به عنوان گونه ای از[2]TMBs درحدود دو دهه است که در صنعت خودروسازی کاربرد دارد اما این تکنولوژی درصنعت هوافضا به ندرت استفاده شده است. لذا، صنعت هوافضا نیز می تواند به مانند صنعت خودروسازی ازمزایای این تکنولوژی استفاده کند. ازمواردکاربرد TWB درصنعت خودرو می توان به موارد زیر اشاره کرد: سرشاسی ها، پنل های اطراف بدنه، ضربه گیرجلووعقب، مسلح کننده های درون درب ها، ستون اول ودوم، ریل های زیر موتور، کف خودرو ، محفظه چرخ ها و… .از موارد کاربردTWB درصنعت هوایی میتوان به ساخت پوسته هواپیما، دریچه بازدید خلبان و… اشاره کرد.ایده اصلی مفهوم TWB از آنجا پیدا شد که ورق های[3] مورد استفاده درتولید قطعات مختلف چه با کاربرد هوایی وچه زمینی، ممکن است دارای ضخامت ها، جنس ها وصافی سطح های مختلف باشند. بنابراین TWB یک راه اتصال این ورق های ناهمگون می باشد. یکTWB  معمولی ازتعدادی ورق که ممکن است از نظرخواص مکانیکی، ضخامت وپوشش سطح مختلف باشند، تشکیل شده است وقبل ازشکل دهی به یکدیگرجوش داده می شوند. هنگامی که یکTWB  ایجاد می شود، طراح قادراست که ورق های بااستحکام مختلف رادرجاهایی به کارببرد که خواص موردنیاز، مد نظرمی باشند. این روند درجوشکاری وشکل دهی قطعات ورقی ، به مااجازه انعطاف پذیری زیادی درطراحی محصول، استحکام سازه وبهبود رفتار ضربه ای آن محصول خواهد داد.علاوه برآن صرفه جویی قابل ملاحظه ای در وزن نهایی (بدلیل کاهش مسلح کننده هاوکاهش هم پوشانی هادرهنگام جوش نقطه ای مونتاژ)، قیمت تمام شده، ابزارآلات ودستگاه های موردنیاز، مونتاژ وانبارداری، هزینه های ساخت (بدلیل کاهش قالب های کشش، کاهش جوش های نقطه ای درپایین دست وکاهش دورریز ورق ها)خواهدشد و درعین حال استحکام نسبت به ضربه سازه بدلیل افزایش استحکام[4] درهنگام جوش لیزر، سیمی و اصطکاکی حفظ خواهد شد ودرکنار آن دقت ابعادی ومقاومت به خوردگی بالاتر خواهد رفت. کاهش وزن دراثراستفاده از TWB درصنعت خودروسازی به طورمعمول بین 11-6% تخمین زده می شود. توزیع بهینه ی مواد درسازه های هوایی حتی مهم ترازخودروسازی نیز است چرا که نه تنها باعث کاهش وزن خود قطعات می شود، بلکه باعث استفاده ازبال های کوچک تر،موتورکوچک ترو… نیز خواهد شد که درنهایت باعث کاهش چشمگیروزن کلی خواهد شد. علاوه بر آن، تکنولوژی TWB باعث حذف نیاز به ماشین کاری قطعات آلومینیومی وکاهش دور ریز مواد وانرژی مورد نیاز برای ماشین کاری خواهد شد. آلیاژ پرقدرت آلومینیوم[5] که درتولید سازه ها در صنعت هوافضا بسیار استفاده می شود، قابلیت جوش پذیری را نداشته وبه دمای بالای جوش بسیار حساس است. این دمای بالا بر روی رفتاردمایی رسوبات آلیاژآلومینیوم تاثیر گذاشته ومیکروساختارآن ها رابه هم می زند. نکته دیگر، سختی خود جوش دادن آلیاژهای نا همگون است که انعطاف پذیری TWB را محدود می کند.

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده و استاد راهنما در سایت درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده:

بیش از دو دهه است که شبکه های ماهواره ای علاوه بر مأموریت اصلی وپیشین خود در عرصه نظامی و غیره به شدت وارد عرصه های سیاسی، اجتماعی ، مذهبی و فرهنگی شده‌اند و به مثابه ابزاری راهبردی به خدمت اهداف دولت‌های برخوردار از این فن‌آوری به ویژه کشورهای نظام سلطه درآمده‌اند. از این رو تهدید و آسیب ناشی از برنامه‌های شبکه‌های ماهواره‌ای (فارسی زبان) بر مخاطبان در عرصه‌های ملی، مذهبی، فرهنگی، خانوادگی، سیاسی و اجتماعی و نیز بر هم زدن نظم و امنیت کشور و به مخاطره انداختن آن از اهداف گردانندگان شبکه‌های ماهواره‌ای است. از سوی دیگر در کشورجمهوری اسلامی ایران، مهم‌ترین و اساسی‌ترین معضل ماهواره تقابل پنهان فرهنگ غرب با فرهنگ دینی و چارچوب اعتقادی است. به این ترتیب میزان اقبال یاادبار مردم به شبکه های ماهواره ای به رویکرد صحیح ومنطقی رسانه ملی بر می گردد به طوری که  اگر برنامه‌های شبکه‌های رادیو و تلویزیون ملی بتواند پاسخگوی نیازهای مردم باشد، وباغنی کردن برنامه‌ها، شناختن نیازهای افراد جامعه، تعلیم، آگاهی بخشیدن وتهیه برنامه هایی که به طور غیر مستقیم برآسیب شناسی ونیز آسیب های ناشی ازاستفاده ازبرنامه های مخرب ماهواره ونیز فرهنگ‌سازی و تقویت بینش دینی و سیاسی می‌توان از آثارمخرب ماهواره کاست .

به طور کلی، نقش ماهواره در تغییر ماهیت افکار عمومی پیرامون مسائل فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، قابل توجه است، تصمیم‌گیری و اظهارنظر افراد در این زمینه‌ها، برخاسته از احساسات ناشی ازبرنامه های شبکه‌های ماهواره‌ای است؛ زیرا بمباران حاصل از تماشای تصاویر، قدرت تفکر و تعمق را از فرد سلب می‌کند و هم چنینروند تصمیم‌گیری او را با احساسات و عواطفی که از تماشای تصاویر به وجود می‌آیند، تحت تأثیر قرار می‌دهد. تحقیق پیش رو ابعاد مختلف ماهواره، کارکردها، آسیب‌ها، و بررسی حقوق، این رسانه نوین ارتباطی و جرایم ارتکابی پرداخته است.

کلید واژه‌ها: آسیب‌شناسی، شبکه‌های ماهواره‌ای، روش‌های مقابله، جرایم ارتکابی

 

فهرست منابع و مآخذ

عنوان                                         صفحه

مقدمه……………………………… الف

اهمیت و ضرورت پژوهش………………….. ب

اهداف پژوهش…………………………. ب

سوابق پژوهش…………………………. ت

پرسش‌های تحقیق……………………….. ت

فرضیه های تحقیق……………………… ت

روش پژوهش…………………………… ث

روش وابزار گرد آوری اطلاعات …………… ث

روش تجزیه وتحلیل اطلاعات  …………….. ث

ساختار پژوهش………………………… ث

 

فصل اول: کلیات………………………. 1

مبحث اول: تعاریف ومفاهیم…………………. 2

گفتار اول: آسیب‌شناسی واهداف آن……………….. 2

الف: معنای لغوی آسیب…………………. 2

ب: مفهوم آسیب شناسی………………….. 3

پ: اهداف آسیب شناسی………………….. 4

 

گفتار دوم: تعریف ماهواره وکارکردهای آن ……….. 5

الف: معنای لغوی ماهواره………………. 5

ب: تعریف ماهواره…………………….. 5

پ: کارکردهای مخابراتی ماهواره…………. 5

 

 

گفتار سوم: انواع شبکه‌های ماهواره‌ای……………. 6

الف: انواع ماهواره از نظر مدار محل استقرار 6

ب: انواع ماهواره از نظر میزان فعالیت…… 7

پ: انواع ماهواره‌ها از نظر فعالیت………. 8

 

گفتارچهارم: پیشینه تاریخی ماهواره درجهان ،آسیاوایران     9

الف: پیشینه تاریخی ماهواره در جهان…….. 9

ب: پیشینه تاریخی ماهواره در آسیا………. 11

پ: وضعیت بهره‌برداری ماهواره در کشورهای آسیایی   13

ت: پیشینه تاریخی ارتباطات وماهواره درایران ……. 15

گفتار پنجم: مفهوم ارتباط و انواع آن…………… 17

الف: معنای لغوی ارتباط……………….. 18

ب: تعریف ارتباط……………………… 18

پ: هدف ارتباط……………………….. 19

ت: انواع ارتباط……………………… 20

ث: انواع مدل‌های ارتباطی………………. 22

 

مبحث دوم: معرفی شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان و کارکرد آن    23

گفتار اول: شبکه‌های خبری (سیاسی)………………. 24

الف: شبکه بی بی سی…………………… 26

ب: شبکه خبری فارسی صدای آمریکا………… 26

پ: شبکه پارس………………………… 26

ت: شبکه آزادی……………………….. 26

ث: شبکه اِن آی تی وی………………….. 27

ج: شبکه لحظه………………………… 27

چ: شبکه یاران……………………….. 27

ح: شبکه آپادانا……………………… 28

خ،د: شبکه‌های رنگارنگ و ما تی وی……….. 28

ذ: شبکه کانال یک…………………….. 28

ر: شبکه کانال جدید…………………… 29

ز: شبکه سیمای آزادی………………….. 29

 

گفتار دوم: شبکه‌های فیلم و سریال………………. 30

الف: شبکه فارسی وان………………….. 31

ب: شبکه من و تو……………………… 32

پ: شبکه او، آی، پی، ان……………….. 32

ت: شبکه تماشا……………………….. 33

ث: شبکه تپش…………………………. 33

ج: شبکه ایران تی، وی…………………. 33

چ: شبکه جام جم………………………. 33

ح:شبکه دیدار……………………….. .34

خ: شبکه امید ایران…………………… 34

د: شبکه ملی…………………………. 34

ذ: شبکه آی، تی، سی…………………… 34

ر: شبکه آی ،سی، سی…………………… 34

ز: شبکه اِی، اِی، اِی…………………… 35

ژ: شبکه مهاجر……………………….. 35

 مبحث سوم: شبکه‌های موسیقی (نماهنگ)………… 38

الف: شبکه پن، تی، وی…………………. 38

ب: شبکه پی، ام، سی…………………… 38

پ: اِی، اِی، موزیک…………………….. 39

گفتار چهارم: شبکه‌های دینی……………………. 39

الف: شبکه جهانی اهل بیت (علیه السلام)…… 40

ب ، پ: شبکه های وصال و کلمه فارسی……… 40

ت: شبکه نجات تی، وی………………….. 41

ث: شبکه جهانی سلام……………………. 41

ج: شبکه امام حسین(ع) تی، وی…………… 42

 

فصل دوم: آسیب‌شناسی برنامه‌های شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان…………………………………… 43

مبحث اول: تنزل بنیان خانواده…………….. 44

مبحث دوم: تنزل جایگاه زن در جامعه………… 52

مبحث سوم: بی خویشتن‌شدگی مخاطبان (شخصیت‌زدایی). 53

مبحث چهارم: ماهواره‌ها و تهدید امنیت ملی یک کشور 56

مبحث پنجم: ماهواره‌ها و بحران هویت………… 57

مبحث ششم: ضرر و زیان مادی به پدیدآورندگان آثار هنری 61

 

فصل سوم: بررسی حقوق ماهواره و نقش سازمان‌های بین‌المللی در توسعه آن……………………………. 62

مبحث اول: نگاهی کوتاه به تاریخچه حقوق ماهواره 63

مبحث دوم: اصول حقوقی حاکم بر فعالیت ماهواره در فضای جوّ  66

گفتار اول: اصل انطباق فعالیت فضایی با حقوق بین‌المللی و منشور ملل متحد………………………………………. 66

گفتار دوم: اصل عدم تصاحب و تملک فضا…………… 67

گفتار سوم: اصل میراث عمومی بشریت……………… 68

گفتار چهارم: اصل آزادی و حدود آن……………… 69

مبحث سوم: سازمان‌های بین‌المللی غیر دولتی…… 71

گفتار اول: شورای بین‌المللی اتحادیه‌های علوم…….. 71

گفتار دوم: سال ژئوفیزیک بین‌المللی…………….. 72

گفتار سوم: کمیته پژوهش‌های فضایی «کاسپار»………. 73

گفتار چهارم: فدراسیون بین‌المللی پژوهش فضا……… 74

گفتار پنجم: انستیتوی بین‌المللی حقوق فضائی……… 75

گفتار ششم: انجمن حقوق بین‌المللی………………. 76

گفتار هفتم: انستیتوی حقوق بین‌المللی…………… 77

گفتار هشتم: مرکز تأمین صلح جهانی از طریق حقوقی…. 78

مبحث چهارم: سازمان‌های بین‌المللی بین‌ دُول…… 79

گفتار اول: سازمان ملل متحد…………………… 79

گفتار دوم: مجمع عمومی……………………….. 80

گفتار سوم: کمیته استفاده صلح‌جویانه از فضای جوّ (کوپیوس)   81

گفتار چهارم: کمیته کار راجع به پخش و انتشار رادیویی مستقیم با ماهواره‌ها…………………………………… 82

گفتار پنجم: اتحادیه بین‌المللی مخابره از دور……. 83

 

فصل چهارم: جرایم ارتکابی شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان و روش‌های مقابله با آن………………….. 85

 

مبحث اوّل: جرایم ارتکابی…………………. 86

گفتار اول: جرایم ارتکابی علیه منافع سیاسی در شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان………………………………………. 86

گفتار دوّم: جرایم ارتکابی علیه امنیت ملی در شبکه‌های فارسی زبان    90

الف: جاسوسی…………………………. 90

ب: تحریک …………………………… 93

پ: همکاری با دولت‌های خارجی متخاصم……… 96

ت: اشاعه کذب (نشر اکاذیب)…………….. 97

ث: تحریک و اغوای مردم به جنگ و کشتار با یکدیگر  100

ج: نقشه‌برداری از اماکن ممنوعه………… 102

چ: توهین به مقدسات مذهبی…………….. 104

ح: توهین به بنیانگذار انقلاب و مقام رهبری. 106

خ: توهین به مقامات دولتی ایران……….. 107

د: توهین به مقامات سیاسی خارجی……….. 108

ذ: تبلیغ علیه نظام یا به نفع گروه های مخالف نظام    110

گفتار سوم: جرایم ارتکابی علیه اشخاص در شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان…………………………………………. 112

الف: توهین ساده…………………….. 112

ب: توهین به بنیانگذار انقلاب و مقام معظم رهبری   114

پ: توهین به سایر مقامات دولتی ایران…… 115

ت: افترا (= قذف)……………………. 116

ث: اشاعه فحشا………………………. 118

ج: نقض حریم خصوصی…………………… 121

گفتـــار چهارم: جرایم اقتصادی و مالکیت فکری ارتکابی در شبــکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان

…………………………………………. 123

الف: جرایم اقتصادی………………….. 123

ب: جرایم علیه مالکیت فکری……………. 125

1ـ حمایت‌های کیفری از آثار فکری………… 125

1-1-تحقق کلاهبرداری مالکیت فکری………… 126

2-1-تحقق«انتقال مال غیر »درمالکیت فکری…. 127

2ـ  سرقت آثار صوتی و تصویری…………… 127

3- نقض مجرمانه در آثار مالکیت فکری…….. 128

مبحث دوم: روش‌های مقابله با جرایم ارتکابی….. 130

گفتار اول: اطلاع‌رسانی و آگاهی بخشی مردم از آثار مخرب برنامه‌های ماهواره…………………………………… 130

گفتار دوم: ارتقای سطح کیفی برنامه‌های (رادیو و تلویزیون) در صداوسیما…………………………………………. 131

گفتار سوم: تأسیس شبکه‌ ماهواره‌ای جهت مقابله با شبکه‌های ماهواره‌ای ضد انقلاب…………………………………….. 132

نتیجه‌گیری و پیشنهادات……………….. 133

فهرست منابع و مآخذ………………….. 139

 

مقدمه:

امروزه ماهواره‌های ارتباطی و شبکه‌های تلویزیونی ماهواره‌ای یکی از گسترده‌ترین و با نفوذترین رسانه‌ها هستند و نادیده گرفتن کارکردهای سیاسی و فرهنگی ماهواره‌ها به عنوان یکی از ابزارهای «جهانی شدن» امکان‌ناپذیر است. ماهواره‌ها در زمینه تغییرات فرهنگی و هویتی، که از مهم‌ترین نمادهای منافع ملی یک کشور هستند، نقشی تعیین‌کننده دارند. آن‌ها می‌توانند با ارائه برنامه‌های هدفمند در تغییر فرهنگ، هویت و باورهای آیینی یک ملت‌ها مؤثر باشند.

جمهوری اسلامایران نیز در عصر ارتباطات، همانند سایر کشورها در معرض برنامه‌های شبکه‌های ماهواره‌ای قرار گرفته است. با وجود قانون منع استفاده از تجهیزات ماهواره‌ای در ایران، باز هم این شبکه‌ها بینندگان خود را دارند و هر روز به تعداد این بیننده‌ها افزوده می‌شود. به‌طوری که میزان بیننده برنامه‌های ماهواره‌ای طی آذرماه سال 1387 تا آذرماه سال 1392 از 5/42 درصد به 5/46 درصد در تهران رسیده است.

در حال حاضر، در کشور ما امکان دریافت شبکه‌های ماهواره‌ای گوناگونی وجود دارد. افزایش شبکه‌های ماهواره‌ای یک روند جهانی است و محدود به شبکه‌های فارسی زبان نیست؛ اما در خصوص شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان شاهد افزایش بی‌سابقه‌ای بوده‌ایم. در چنین شرایطی هرگونه سیاستگذاری و عمل برای مقابله با ماهواره نیازمند شناخت دقیق وضعیت موجود این حوزه است.

اهمیت و ضرورت پژوهش

رسانه‌ها به‌ویژه رسانه ماهواره، اهمیت و تأثیر به‌سزایی در ابعاد مختلف فردی و اجتماعی بشر دارد که وسایل ارتباطات ماهواره‌ای شبکه‌های دیداری و شنیداری در تمامی کشورهای جهان این امکانات را فراهم ساخته‌اند تا اطلاعات، اخبار و غیره سایر کشورها را به یکدیگر منتقل نمایند، لیکن با توجه به توسعه گسترده این رسانه نوین ارتباطی از سویی و نیزتاثیرآن در تولید و پخش برنامه‌های مخرب و ضداخلاقی توسط عوامل و گردانندگان شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان موجبتقویت انگیزه برای نگارنده جهت بررسی موضوع و آسیب‌شناسی دقیق برنامه‌ها و جرایم ارتکابی توسط مسئولین شبکه‌های ماهواره‌ای ایجادکرد تا این مجموعه بتواند درراستای  شناسایی اعمال مجرمانه  ویافتن روش‌های مقابله با بزهکاران موثرباشد .

 اهداف پژوهش

از آن جا که شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان با پخش برنامه‌های مبتذل و غیراخلاقی توانسته مخاطبین زیادی را به خود جلب و متأسفانه تأثیرات منفی بر خانواده‌های ایرانی به ویژه جوانان و نوجوانان وارد نماید و آسیب‌های فراوانی را در ابعاد معنوی، دینی و سیاسی به کشور وارد کند که این موضوع ضرورت انجام این تحقیق را دوچندان کرده است.

هدف از این نوشتار، بررسی جامع انواع شبکه‌های ماهواره‌ای موجود و نوع کارکرد آن و آسیب‌شناسی  برنامه‌ها، شناسایی جرایم ارتکابی، روش‌های مقابله با آن جرایم بوده تا در این رابطه، به زمینه‌سازی اطلاعات درخصوص حقوق پخش ماهواره‌ای و توجه به کاستی‌های موجود در کشور سهم کوچکی داشته باشد.

ـ کمک به زمینه‌سازی اطلاعات در خصوص حقوق پخش ماهواره‌ای و توجه به کاستی‌های موجود در کشور در این خصوص.

ـ ارائه روش‌های مقابله با جرایم ارتکابی در شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان.

 پرسش‌های تحقیق

در این تحقیق سعی شده است با استفاده از مطالعات میدانی و بررسی‌های معموله به پاسخ سؤالات ذیل دست یافت:

1- آیا نقش نهادهای غیررسمی و غیر قضایی در کنترل برنامه‌های ماهواره‌ای یا کاهش اثرات سوء استفاده از برنامه‌های ماهواره‌ای مؤثر است؟

2- آیا حفظ و تقویت انگیزه‌های مذهبی، آموزش عمومی و ارتقاء سطح آگاهی‌های مخاطبان نسبت به آثار منفی برنامه‌های ماهواره‌ای تأثیر دارد؟

3- آیادر مصون‌سازی یا خودکنترلی مخاطبان جوان، درقبال استفاده آنان از برنامه‌های ماهواره‌ای راه‌کاری وجود دارد؟

 فرضیه های تحقیق

نگارنده تلاش کرده با توجه به مطالعات و بررسی‌های انجام شده در تحقیق،می توانبه فرضیات ذیل دست یافت:

1-  نهادهای غیر رسمی وغیرقضایی می توانند حسب مورد با استفاده ازکارشناسان علوم تربیتی یاافرادمجرب ومقبول جامعه نقش موثری رادرکاهش آثارسوءبرنامه های ماهواره ای وعدم استقبال عمومی ازاین برنامه هاایفاکند.

2- فرهنگ‌سازی برای افراد و خانواده‌ها جهت خودکنترلی و پرهیز از آثار سوء استفاده از برنامه‌های ماهواره‌ای موثراست.

3- ارتقای سطح آگاهی های مذهبی وبرجسته سازی قیود اخلاقی ومذهبی ازسوی اشخاص یانهادهای مقبول جوانان می تواند درمصون سازی آنان نقش داشته باشد.

 روش پژوهش

در این نوشتار سعی خواهد شد با بهره‌گیری از آثار موجود در این زمینه، موضوع تحقیق را با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی مورد بررسی قرار داده، سپس با جمع‌بندی مطالب، پاسخ مناسبی به پرسش‌های مطروحه

انواع سرمایه سازمانی
امروزه در جهانی پر از شتاب و تغییر زندگی می‌کنیم، توان بالای ارتباطات و تکنولوژی نیز با این امر دامن زده و از طرفی دوره زمانی انحصار منابع و سرمایه‌های مالی و مادی سنتی را نیز کوتاه‌تر کرده چرا که امکان تقلید و الگو برداری از آن را نسبت به گذشته بسیار ساده و کم هزینه‌تر کرده است. امروزه مدیران متوجه این مطلب شده‌اند که حتی به شرط وجود بهترین منابع و امکانات نبود نیروی انسانی با استعداد که بتواند حداکثر بهره‌وری را از منابع سنتی به عمل آورد نمی‌تواند تضمینی برای بهبود عملکرد و توسعه باشد بنابراین، مهمترین و با ارزش ‌ترین دارایی‌های هر سازمانی دارایی‌های نامشهود آن سازمان – توانمندیهای نیروی انسانی- است که اغلب به روش‌های حسابداری معمول قابل اندازه‌گیری و مشاهده نیستند و به عنوان سرمایه نامشهود نقش یک مزیت رقابی را برای سازمان ایفا میکنند تاکنون دو نوع سرمایه مهم یعنی سرمایه انسانی و سرمایه اجتماعی مورد توجه مدیران و محققان سازمانی بوده است. تئوری سرمایه انسانی در ابتدا جهت برآورد میزان درآمد افراد بر حسب سرمایه‌گذاری که روی خود صورت داده‌اند مطرح شد (بکر ، 1964). سرمایه انسانی اغلب به عنوان سرمایه فکری تلقی می‌گردد و به نوعی شامل مهارت ها، توانایی‌ها و دانش و تجاربی است که یک شخص با خود به سازمانی می‌آورد (انویک، 2005). مطابق نظر بکر (1964) سرمایه انسانی را به عنوان مهارت‌ها و دانشی که افراد از طریق سرمایه‌گذاری بر روی تحصیلات، آموزش ضمن خدمت و سایر روشهای کسب مهارت کسب می‌کنند تعریف می‌کنیم. با توجه به این تعریف سازمانهای موفق سازمانهایی هستند که در جذب، به کارگیری، توسعه و نگهداری بهترین کارکنان موفق باشند و از این رو یک دارایی انسانی قوی شکل دهند (تور و آفورای ، 2010) سرمایه اجتماعی به ارزش دارایی‌های واقعی یا بلقوه‌ای که فرد، در سازمان بر حسب اینکه چه کسانی را می‌شناسد، با چه شبکه‌های اجتماعی در ارتباط است و چه اعتباری در سازمان دارد، به دست می‌آورد اشاره دارد. اعتماد بین اعضای شبکه اجتماعی مفهوم اصلی سرمایه اجتماعی و عنصری ضروری برای نوآوری و رشد اقتصادی است (لورنز ، 1992). الوانی (1383) سرمایه اجتماعی را مجموعه‌ای از هنجارهای موجود در سیستم‌های اجتماعی که موجب ارتقای سطح همکاری اعضای آن جامعه گردیده و همچنین سبب پایین آمدن سطح هزینه‌های تبادلات و ارتباطات می‌گردد تعریف میکند. از نظر بوردیو، سرمایه اجتماعی به عنوان شبکه‌ای از روابط ودیعه‌ای طبیعی یا اجتماعی نیست، بلکه در طول زمان برای کسب آن باید تلاش کرد. به تعبیر او سرمایه اجتماعی محصول نوعی سرمایه‌گذاری فردی یا جمعی، آگاهانه یا ناآگاهانه است که به دنبال تثبیت یا باز تولید آنگونه روابط اجتماعی است که مستقیماً در کوتاه مدت یا بلند مدت قابل استفاده هستند (شارع‌پور، 1384). به اعتقاد لنا و برن (1999) سرمایه اجتماعی سازمانی، یک دارایی محسوب می‌شود که هم برای سازمان (از طریق خلق ارزش برای سهامداران) و هم برای اعضای سازمان (از طریق ارتقای مهارت‌های کارکنان) مفید و سود‌مند است. اسنل (2002) استدلال کرد که در مدیریت منابع انسانی سرمایه‌های انسانی و سرمایه اجتماعی به یک اندازه باید مورد توجه قرار گیرند چرا که درحالی که مدیریت سرمایه‌های انسانی برای ایجاد اثر بخشی مهم هستند؛ مدیریت سرمایه اجتماعی کلیدی برای تولید محصول نهایی است (تور و

 

آفورای، 2010). اما لوتانز و همکاران شکل دیگری از سرمایه را به عنوان سرمایه روان شناختی مطرح کردند، و ادعا می‌کنند که این سرمایه ضمن این که قابلیت‌ها و توان مندی‌های سرمایه اجتماعی و انسانی را در بر می‌گیرد میتواند حتی از آنها فراتر بوده و به عنوان مزیت رقابتی برای سازمان‌های امروزی مورد بهره برداری قرار گیرد (لوتانز،یوسف و آووی ، 2007؛ لوتانز و یوسف ، 2004؛ لوتانز، لوتانز و لوتانز، 2004؛ انویک، 2005 لوتانز با ترکیب دو عامل حالتهای روانشناختی مثبت‌گرا و سازمانهای مثبت‌گرا رویکرد جدیدی به نام رفتارسازمانی مثبت‌گرا را در مدیریت منابع انسانی مطرح ساخت. رفتار سازمانی مثبت‌گرا به مطالعه و کاربرد مثبت‌گرایانه قوتها و ظرفیتهای روان‌شناختی منابع انسانی اشاره دارد (لوتانز، 2002 و لوتانز و 

امروزه هزینه های نگهداشت و تعمیرات سیستم قدرت با افزایش تقاضای قابلیت اطمینان بالا برای سیستم قدرت در حال افزایش است. در محیط تجدیدساختار یافته، تصمیمگیری در مورد زمان آغاز تعمیرات واحدها از سوی چند نهاد مجزا که لزوماً اهداف یکسانی را دنبال نمیکنند انجام می شود. در این حالت، شرکت های تولید کننده توان (GENCOs) در بازار به دنبال حداکثر سازی سود خود و کاهش هزینه های تعمیرات می باشند و از طرفی دیگر بهره بردار مستقل سیستم (ISO) به دنبال حفظ قابلیت اطمینان شبکه در حد مطلوب از دیدگاه خود خواهد بود. در بسیاری موارد این دو هدف همراستا با یکدیگر نمی باشند . لذا راهکارهای جدیدی در محیط تجدید ساختار یافته نیاز است تا امکان کاهش هزینه ها و بیشینه نمودن سود شرکت های تولید کننده در بازار را همزمان با حفظ قابلیت اطمینان شبکه ارائه نماید. تحقیقات بسیاری پیرامون مسئله زمانبندی ت عمیرات واحدهای نیروگاهی صورت پذیرفته است و مقالات متعددی در این راستا منتشر شده است. لکن نحوه شبیه سازی بازی GENCO ها و نحوه حل تعارض بین حفظ قابلیت اطمینان شبکه و حداکثر سازی سود بازیگران بازار همواره محققان را با چالش مواجه ساخته است.
در این پایان نامه به زمانبندی تعمیرات واحدهای نیروگاهی در محیط تجدیدساختار یافته با درنظر گرفتن عدم قطعیت بار، پیش بینی قیمت، حفظ قابلیت اطمینان سیستم در حد

 

مطلوب، لحاظ نمودن قدرت بازار و نقش بازیگران در تعیین استراتژی یکدیگر به کمک تئوری بازی ها، شبیه سازی مونت کارلو و سیستم مشوق / جریمه ارائه شده توسط ISO پرداخته شده است.

مدل های هوش معنوی

اولین بار پس از انتشار کتاب چارچوب های ذهن[1] توسط گاردنر، هوش معنوی به عنوان یکی از انواع هوش مورد استفاده قرار گرفت. گاردنر در این کتاب در سال 1983 نظریه هوش های چندگانه را مطرح ساخت و از هوش وجودی که با تردید آن را هوش معنوی می نامید، نام می برد (گاردنر، 1983).

مدل چهار مؤلفه ای کینگ
2-2-1-5-6-1-1 درک معنی فردی:  توانایی اخذ معنی فردی و درک تجارب فیزیکی و ذهنی، شامل قابلیت خلق و تسلط بر هدف زندگی.

2-2-1-5-6-1-2 آگاهی متعالی:  قابلیت شناسایی ابعاد متعالی خود، دیگران و جهان فیزیکی (غیرمادی بودن) در حالات طبیعی و هوشیاری همراه با قابلیت شناسایی روابط ابعاد فوق با خود.

2-2-1-5-6-1-3 تفکر انتقادی وجودی:  قابلیت تعمق و تفکر نقادانه در طبیعت وجودی، واقعیت، هستی، فضا، زمان و دیگر موارد وجودی/ متافیزیکی. همچنین قابلیت تفکر در موارد غیر وجودی مرتبط با وجود یک فرد  (از دیدگاه وجودی).

2-2-1-5-6-1-4حالات هوشیاری بسط یافته: توانایی ورود و خروج از حالات هوشیاری (مثل هوشیاری خالص، هوشیاری کیهانی، یگانگی، یکی بودن) و دیگر حالات تفکر در خود (مثل تفکر عمیق، تعمق، دعا و نیایش) (کینگ، 2008).

 

2-2-1-5-6-2 مدل زهر و مارشال

زهر و مارشال مدل هوش معنوی خود را به شکل هرمی از هوش انسانی نشان می دهند که هوش معنوی در بالای این هرم قرار گرفته و در زیر هوش معنوی، هوش هیجانی (جنبه های محتمل هوش اجتماعی) و در پایین این هرم هوش است دلالی قرار دارد که منتج از فرایندهای ابتدایی مغزی است.