همچنین یافته ها نشان داد که دانش آموزان پسر در مولفه پر خاشگری فیزیکی نمرات بالاتری از دانش اموزان دختر گرفتند و  از سوی دیگر  دانش آموزان دختر نمرات بالاتری در مولفه خشم کسب کردند. همچنین یافته­ ها نشان داد که دانش آموزان دختر در هوش هیجانی نمرات بالاتری را کسب کردند.

واژگان کلیدی: هوش هیجانی، خود شیفتگی، پرخاشگری، نوجوانان، جنسیت

فهرست مطالب

فصل اول: مقدمـه و بیان مسـاله

1-1مقدمه. 2

1-2 بیان مسأله. 3

1-3 ضرورت و اهمیت انجام پژوهش…. 6

1-4 هدف های انجام پژوهش…. 7

1-5 فرضیه های پژوهش…. 7

1-7 تعریف نظری و عملی متغیرها 7

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

2-1مقدمه. 10

2-1-1 اهمیت موضوع شخصیت: 10

2-1-2 تعریف شخصیت: 11

2-1-3 نظریه های شخصیت: 14

2-1-3-2 رویکرد روانکاوی: 15

2-1-3-1 رویکرد نوروانکاوی: 16

2-1-3-3 رویکرد سنخ شناسی شخصیت: 17

2-1-4 رویکرد طول عمر: 21

2-1-3 رویکرد انسان گرایی: 22

2-1-3 رویکرد شناختی: 23

2-1-3 رویکرد رفتاری: 23

2-1-3 رویکرد یادگیری اجتماعی: 24

2-1-4 رویکرد صفت: 24

2-1-8-1  نظریه صفت آلپورت: 24

2-1-8-2 نظریه صفت کتل: 25

32-1-8-3- نظریه صفت آیزنک1.. 26

2-1-8-4 الگوی مک کری2 و کوستا3: 28

2-1-8-5- الگوی پنج عاملی صفات شخصیت: 30

2-2-1 هوش هیجانی.. 38

2-2-2-سابقه نظری مفهوم هوش هیجانی : 40

2-2-2-1- دیدگاه توانایی (پردازش اطلاعات). 40

2-2-2-2- دیدگاه شخصیتی ـ اجتماعی ـ هیجانی هوش هیجانی.. 45

2-2-2-3- دیدگاه مختلط هوش هیجانی.. 49

2-3-2 انواع پرخاشگری: 49

2-3-3 مدل های جدید در مورد پرخاشگری.. 50

2-3-4 آیا پرخاشگری غریزی است؟. 51

2-3-5 آیا پرخاشگری مفید است؟. 53

2-3-6 علل پرخاشگری.. 55

2-3-6-1 علل عصب شناختی و شیمیایی.. 55

2-3-6-2 الکل.. 56

2-3-6-3 درد و ناراحتی: 56

2-3-6-4 یادگیری اجتماعی و پرخاشگری: 57

2-3-6-5 یاد گیری اجتماعی، خشونت، و رسانه های همگانی: 58

2-3-6-6 پرخاشگری برای جلب توجه عمومی: 59

2-3-6-7 استدلال محض: 59

2-3-7 روش های کاهش پرخاشگری.. 60

2-4 پژوهش های انجام شده در داخل و خارج کشور: 60

فصل سوم: روش پژوهش

3-2 طرح پژوهش: 64

3-3- جامعه پژوهش: 65

3-4- نمونه و نمونه گیری: 65

3-5- ابزار پژوهش…. 65

3-5-1 پرسشنامة هوش هیجانی شرینگ….. 65

3-5-2-پرسشنامه پرخاشگری باس و پری.. 67

3-5-3  پرسشنامه ویژگی های شخصیت NEO- FFI 68

3-6 روند اجرای پژوهش…. 69

3-7 شیوه تجزیه و تحلیل.. 69

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4-2 بخش اول: آمارههای توصیفی.. 71

4-3 بخش دوم: بخش آمارهای استنباطی.. 73

 فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1 بحث در چارچوب فرضیه ها: 80

5-2- محدودیت‌ها 86

5-3- پیشنهادات… 86

منابع فارسی.. 87

پیوست‌ها 106

 

پیوست الف)پرسشنامه هوش هیجانی شرینگ….. 106

پیوست ب) پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (The Aggression Questionnaire- AQ). 109

پیوست ج) پرسشنامه ویژگی شخصیتی نئو (NEO – FFI ). 112

مقدمـه و بیان مسـاله

این فصل با مقدمه آغاز می شود. سپس بیان مسئله و ضروت انجام پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد. در ادامه فرضیه‌ها و متغیرهای پژوهش تشریح می شوند و در پایان، تعریف مفهومی و عملیاتی هوش هیجانی، شخصیت و پرخاشگری ارائه می گردد.

1-1مقدمه

خشم و پرخاشگری هیجانهای جهانشمولی هستند که در همه فرهنگ ها دیده می شوند و یکی از شایع ترین مشکلات رفتاری هستند که موجب ناراحتی و پریشانی دیگران شده و بهداشت روانی جامعه را به خطر می اندازند (نصری، 1385). تغییرات شناختی دوره نوجوانی با تغییرات شخصیتی نظیر  بی نظیر بودن و احساس آسیب ناپذیری همراه است (سلیتر، 2003). گذار از یک دوره به دوره دیگر معمولا با تنیدگی همراه است و نوجوان در حال گذر از کودکی به بزرگسالی است. اگر این تنیدگی ها با ویژگی­های شخصیتی از قبیل روانرنجوری همراه شود می تواند زمینه ساز رفتار پرخاشگرانه شود (اللهیاری ، 1376).

بی تردید رفتار پرخاشگرانه، هیجان و شناخت عناصری در هم تنیده هستند. هیجان نیروی قدرتمندی است که عامل برانگیختگی انسان و رفتارهای پرخاشگرانه را تحت تاثیر قرار می دهد. که همواره پاسخ ها و رفتارهای انسان را تحت تاثیر قرار می دهند. لذا توانایی تشخیص و ابراز صحیح هیجانها (هوش هیجانی) می تواند به سازگاری بیشتر افراد کمک کند (گرین وود، 2001).  نیز پرخاشگری نیز یکی از هیجان های منفی مشکل ساز در مدارس محسوب می شود (کیاروچی و فورگاس، 2001) و با توجه به اینکه رفتارهای پرخاشگرانه در نوجوانان با رفتارهای ضد اجتماعی در دوره بزرگسالی رابطه نزدیک دارد(هینونن و رایکونن،2005) و پرخاشگری درگیری های خشونت آمیز بین افراد را موجب می­شود  که ناراحتی  خود و دیگران را در پی دارد، لذا مطالعه پرخاشگری و عوامل و مولفه های پیش بینی کننده آن، و لحاظ نمودن این فاکتورها در طراحی برنامه های مداخله ای در این زمینه، بسیار حائز اهمیت است.

1-2 بیان مسأله

پرخاشگری[1] یکی از مهمترین مشکلات نوجوانان است که به عنوان آمادگی برای ابراز خشم در نظر گرفته شده است (رابرتون[2]، دافون[3] و باک[4]، 2012). پرخاشگری به شیوه ­های مختلف ابراز می­گردد گاهی به صورت خشم[5] فرو خورده می شود و گاهی به افراد و اشیاء بیرونی معطوف می­گردد (وبستر[6]، 2006). پرخاشگری انسانی شامل هرگونه رفتاری است که مستقیماً به قصد آسیب رساندن به فرد دیگری از یک فرد صادر می شود (رابرتون و دیگران،2012؛ اندرسون[7] و بشمن[8]، 2002) پرخاشگری ممکن است به اشکال گوناگونی بروز پیدا کند. شکل پرخاشگری کلامی و جسمانی آن معرف مؤلفه های ابزاری یا رفتاری، خشم معرف جنبه هیجانی و  خصومت معرف جنبه شناختی پرخاشگری است (رابرتون و دیگران،2012) پرخاشگری آشکار و حالت­های انفعالی آن با ویژگی­های خاص خود، موضوع هیجان را تشکیل می دهند(کیاروچی[9] و فورگاس[10]، 2001). در هر صورت پرخاشگری می ­تواند مشکلاتی را برای نوجوانان، خانواده آنها و دیگران ایجاد کند.

در مورد عوامل تاثیر گذار بر پرخاشگری دبو[11] و کلو[12] (2007) معتقدند رفتار­های پرخاشگرانه كودكان و نوجوانان اغلب دو خاستگاه دارد: یكی مزاج كودك و دیگری موقعیت خانواده. اما در یک تقسیم بندی کلی می­توان عوامل زیر را بر شمرد: عوامل زیست شناختی: از عوامل زیست شناختی موثر بر پرخاشگری می­توان به نقش هورمون­ها، مزاج (خلق و خو) (دبو و کلو، 2007) و نقص در کارکرد برنامه ریزی لوب پیشانی (مهری نژاد، شریفی و فرج زاده، 1390) اشاره کرد. عوامل خانوادگی: مانند روابط خانوادگی (وستا، 2000) و شیوه فرزند پروری والدین، به نحوی که سبک فرزند­پروری دموکراتیک با پرخاشگری رابطه معکوس، سبک استبدادی با پرخاشگری رابطه مثبت داشته و بین سبک فرزند پرورس سهل گیرانه و پرخاشگری رابطه ای مشاهده نشده است (انزابی، شریفی و فرج زاده، 1390). مشکلات اجتماعی: از قبیل مشاهده خشونت در رسانه­ها (وستا، 2000)، طلاق و جدایی والدین (یعقوبی، سهرابی و مفیدی، 1390). عوامل فردی: مانند شناخت­ها و باور­های فرد (وستا، 2000) خودکارامدی (سیارپور و دیگران، 1390).